www.pwc.gr Ενδοομιλικές Συναλλαγές (Transfer Pricing) και Φορολογικός Έλεγχος - APAs Απρίλιος 2013 Αντώνης Δεσύπρης, Tax Partner,
Περιεχόμενα Ορισμοί συνδεδεμένων Υποχρεώσεις τεκμηρίωσης Εξαιρέσεις/Απαλλαγές Έλεγχος και κυρώσεις Τι ισχύει για τις διατάξεις του Ν.3728/2008 (Νόμος ΥΠΑΝ) Συμφωνίες Προέγκρισης Μεθοδολογίας Ενδοομιλικής Τιμολογιακής Πολιτικής (APAs) 2
Ορισμοί Η υποχρέωση απόδειξης της συμμόρφωσης με την με ίσους όρους αρχή (arms length principle) παραμένει τόσο για συναλλαγές ημεδαπών με αλλοδαπές συνδεδεμένες όσο και μεταξύ ημεδαπών. Η έννοια των συνδεδεμένων διευρύνεται: Άμεση ή έμμεση διοικητική ή οικονομική εξάρτηση ή έλεγχος λόγω συμμετοχής της μίας στο κεφάλαιο ή στην διοίκηση της άλλης ή λόγω συμμετοχής των ιδίων προσώπων στο κεφάλαιο ή στη διοίκηση και των δύο επιχειρήσεων, αλλά και επιχειρήσεις που διαθέτουν σε μία από τις συνδεδεμένες τα ανωτέρω δικαιώματα ή δυνατότητες επιρροής. Σημαντικό ζήτημα κατά τον έλεγχο είναι πώς ορίζεται η έννοια της επιρροής. 3
Υποχρεώσεις τεκμηρίωσης Προβλέπεται η σύνταξη φακέλου τεκμηρίωσης. Εισάγεται η υποχρέωση σύνταξης και ηλεκτρονικής υποβολής συνοπτικού πίνακα πληροφοριών στην ΓΓΠΣ, για τον οποίο προβλέπεται: Συγκεκριμένο περιεχόμενο Συγκεκριμένη προθεσμία υποβολής Επιβολή προστίμων σε περίπτωση μη υποβολής και εκπρόθεσμης υποβολής 4
Υποχρεώσεις τεκμηρίωσης Ο φάκελος τεκμηρίωσης καταρτίζεται πριν από την έκδοση του φορολογικού πιστοποιητικού, και πάντως εντός 50 ημερών από την ημερομηνία κλεισίματος της διαχειριστικής περιόδου (για ισολογισμούς που κλείνουν μετά τις 30.12.2012). Ειδικά για τις χρήσεις που έκλεισαν στις 31.12.2012, η προθεσμία ορίζεται μέχρι 10 Μαΐου 2013. Ο συνοπτικός πίνακας πληροφοριών υποβάλλεται ηλεκτρονικά στην ΓΓΠΣ στις ίδιες ημερομηνίες με την κατάρτιση του φακέλου. Πιθανόν οι προθεσμίες να είναι υπερβολικά αυστηρές, ενώ ήδη είναι εκπρόθεσμες θεωρητικά οι επιχειρήσεις με λήξη χρήσης στις 31.1.2013. 5
Έλεγχος και κυρώσεις Αρμόδια αρχή για τον έλεγχο ορίζεται η ΔΟΥ Μεγάλων Επιχειρήσεων. Ο φάκελος τεκμηρίωσης τίθεται στην διάθεση της ελεγκτικής αρχής εντός εύλογου χρόνου, όχι όμως άνω 30 ημερών. Ο έλεγχος πραγματοποιείται από τους ορκωτούς ελεγκτές, οπότε η φορολογική αρχή φαίνεται να εμπλέκεται σε περίπτωση επανελέγχου. Σύνδεση της έννοιας περί μη τεκμηρίωσης με την αδυναμία ελεγκτικής επαλήθευσης (ανεπαρκής ή ανακριβής φάκελος τεκμηρίωσης). Η φορολογική αρχή δέχεται οποιαδήποτε τιμή ή ποσοστό κέρδους εντός του αποδεκτού εύρους ή στην τιμή της διαμέσου σε περίπτωση μη αποδεκτού εύρους τιμών. 6
Έλεγχος και κυρώσεις Υπάρχει πλέον εξορθολογισμός των προστίμων και κατάργηση του αυτοτελούς προστίμου 20% επί των καθαρών επιπλέον κερδών. Προβλέπεται αυτοτελές πρόστιμο: σε ποσοστό 1/1000 των δηλούμενων ακαθάριστων εσόδων της επιχείρησης στην περίπτωση εκπρόθεσμης υποβολής του συνοπτικού πίνακα πληροφοριών ή εκπρόθεσμης θέσης σε διάθεση στην αρμόδια ελεγκτική αρχή του φακέλου τεκμηρίωσης, το οποίο δεν μπορεί να είναι μικρότερο των 1.000 ευρώ και μεγαλύτερο των 10.000 ευρώ και σε ποσοστό 1/100 στην περίπτωση μη υποβολής του συνοπτικού πίνακα, αλλά και μη διάθεσης του φακέλου τεκμηρίωσης, το οποίο δεν μπορεί να είναι μικρότερο των 10.000 ευρώ και μεγαλύτερο των 100.000 ευρώ. Στις παραβάσεις ουσίας εξακολουθούν να ισχύουν οι πρόσθετοι φόροι περί ανακρίβειας 7
Ισχύς διατάξεων ΥΠΑΝ Κατάργηση της υποχρέωσης υποβολής κατάστασης Ενδοομιλικών Συναλλαγών στο ΥΠΑΝ. Καταργούνται οι διατάξεις του άρθρου 26 του Ν. 3728/2008, όμως το ΥΠΑΝ διατηρεί το δικαίωμα ελέγχου των Φακέλων για το 2008 και 2009, ενώ για τις επόμενες χρήσεις διατηρεί το δικαίωμα πρόσβασης σε φακέλους μόνο για διεξαγωγή ερευνών αγοράς. Για τις χρήσεις 2010 και 2011 λαμβάνεται υπόψη ο φάκελος τεκμηρίωσης που ορίζεται στο άρθρο 26 του Ν. 3728/2008, αλλά ο έλεγχος διεξάγεται από την φορολογική αρχή. Επί της ουσίας, υπάρχουν τρία διαφορετικά ελεγκτικά καθεστώτα για τρεις διαφορετικές χρονικές περιόδους. 8
Ελεγκτική αρχή και περιεχόμενο φακέλων τεκμηρίωσης Χρήση 2008 2009 2010 2011 2012 (και εξής) Περιεχόμενο Φακέλου ΥΠΑΝ (βάσει του Ν.3728/2008) ΥΠΑΝ (βάσει του Ν.3728/2008) ΥΠΑΝ (βάσει του Ν.3728/2008) ΥΠΑΝ (βάσει του Ν.3728/2008) ΥΠΟΙΚ (βάσει του Ν.4110/2013) Ελεγκτική Αρχή ΥΠΑΝ ΥΠΑΝ ΥΠΟΙΚ ΥΠΟΙΚ ΥΠΟΙΚ Κρίσιμο ζήτημα παραμένει η εμπειρία και η εξειδίκευση των ελεγκτών 9
Προέγκριση Μεθοδολογίας Ενδοομιλικής Τιμολόγησης (ΑΡΑ) Έναρξη ισχύος: χρήσεις που ξεκινούν από 1.1.2014 Μονομερές APA Αντικείμενο προέγκρισης: Τα κριτήρια που καθορίζουν τις τιμές με τις συνδεδεμένες επιχειρήσεις σε μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο και Κάθε άλλο εξειδικευμένο ζήτημα που αφορά τιμολόγηση συναλλαγών με συνδεδεμένες επιχειρήσεις Εξαιρέσεις από το αντικείμενο προέγκρισης Ορισμένη τιμή ενδοομιλικών συναλλαγών Ορισμένο ποσοστό περιθωρίου κέρδους ενδοομιλικών συναλλαγών 10
Προέγκριση Μεθοδολογίας Ενδοομιλικής Τιμολόγησης (ΑΡΑ) Αρμόδια αρχή ορίζεται η Γενική Διεύθυνση Φορολογικών Ελέγχων και Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονομικών Χρονική ισχύς Απόφασης Προέγκρισης ορίζονται τα 2 έτη με δυνατότητα 2 ανανεώσεων. Ο έλεγχος περιορίζεται μόνο στην επαλήθευση τήρησης των οριζομένων στην απόφαση προέγκρισης. Η απόφαση δύναται να αναθεωρηθεί ή να ανακληθεί σε συγκεκριμένες περιπτώσεις 11
Τα ΑΡΑs σήμερα Προγράμματα ΑΡΑ υφίστανται σήμερα σε πάνω από 40 χώρες Παρατηρείται μια δραματική αύξηση στη ζήτηση για ΑΡΑ την τελευταία δεκαετία Νέα προγράμματα θεσπίστηκαν πρόσφατα στην Ασία και την Ανατολική Ευρώπη Οι μεγαλύτερες χώρες στην Ευρώπη έχουν ήδη θεσπίσει διαδικασία για μονομερή ή διμερή (ή και τα δύο) ΑΡΑ: Η.Β., Γαλλία, Γερμανία, Βέλγιο, Ιταλία, Ολλανδία, Ισπανία, Αυστρία, Τσεχία. Ουγγαρία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Σλοβακία, Πολωνία και Σουηδία 12
Τάσεις σε σχέση με τα ΑΡΑs Θα συνεχιστεί η αύξηση της ζήτησης για νέα ΑΡΑ ώστε να υπάρχει κατά το δυνατόν αίσθηση βεβαιότητας σε αβέβαιους οικονομικά καιρούς Τα κράτη δεν έχουν σημαντικούς πόρους να διαθέσουν (προσωπικό, υλικοτεχνικές υποδομές), αλλά αυξάνουν τη διενέργεια ελέγχων και την επιβολή κυρώσεων σε παραβάσεις transfer pricing Σε όλο τον κόσμο η διαδικασία για την έκδοση ΑΡΑ μπορεί να είναι μια μακρά και κοστοβόρα διαδικασία Οι φορολογικές αρχές υιοθετούν διαδικασίες screening (π.χ. προκαταρκτικές συναντήσεις) Επικέντρωση περισσότερο σε διμερή (ΒΑΡΑ) παρά σε μονομερή ΑΡΑ 13
Γιατί τα ΑΡΑs θα είναι σημαντικά και στο μέλλον Προσφέρουν ασφάλεια για σκοπούς ΤΡ σε συγκεκριμένες ενδοομιλικές συναλλαγές Στις περιπτώσεις που έχει εκδοθεί ΑΡΑ δεν απαιτείται η κατάρτιση τεκμηρίωσης Προστασία από κυρώσεις για παραβάσεις ΤΡ Συνεισφέρουν σε ζητήματα φορολογικής διαφάνειας, π.χ. FIN48 - ένα APA βοηθά στο να επιβεβαιωθούν «αβέβαιες» φορολογικές θέσεις (uncertain tax positions) Παρά την χρονοβόρα σε κάποιες περιπτώσεις διαδικασία και τα πιθανά κόστη, παραμένει μακράν ο πιο «φιλικός» τρόπος για τη διαχείριση υπαρχόντων ή μελλοντικών ζητημάτων ενδοομιλικών συναλλαγών 14
Τι πρέπει να διευκρινιστεί για τα ελληνικά ΑΡΑ Συνάδουν σε γενικές γραμμές με το σκεπτικό των οδηγιών του ΟΟΣΑ, αλλά θα πρέπει να αντιμετωπίζονται περισσότερο ως συμφωνία Διοίκησης επιχείρησης παρά ως έγκριση Θα πρέπει να δίνεται η δυνατότητα προέγκρισης εύρους τιμών ή κερδοφορίας Σκόπιμο είναι ρητά να ορίζεται η δυνατότητα προκαταρκτικών συναντήσεων ως μέρος της επίσημης διαδικασίας Θα μπορούσε να δοθεί η δυνατότητα ισχύος για πέραν των δύο ετών Θα μπορούσε να δοθεί δυνατότητα για αναδρομική έναρξη ισχύος εφόσον ισχύουν οι κρίσιμες παραδοχές και για προηγούμενες περιόδους 15
Ευχαριστούμε. Copyright 2013. Με επιφύλαξη όλων των νομίμων δικαιωμάτων. Η επωνυμία αναφέρεται στην εταιρεία μέλος του δικτύου στην Ελλάδα, και σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να αναφέρεται στο δίκτυο των εταιρειών μελών της. Κάθε εταιρεία μέλος αποτελεί μια ξεχωριστή νομική οντότητα. Για περισσότερες πληροφορίες, παρακαλούμε επισκεφθείτε το www.pwc.com/structure. Αντώνης Δεσύπρης Απρίλιος 2013 16