Γραμματικοί πίνακες και ασκήσεις

Γραμματικοί πίνακες και ασκήσεις Online support You can study the quizzes of this textbook online. The there is a link to a footnote next to the quiz title On the bottom of the page you can find links that drives you to online versions of the quizzes of the page. You need to create an account to our site www.hcc.gr and enrol to a lesson, in order to have access to the quizzes. 1

Πίνακας περιεχομένων Αόριστος και μέλλοντας Ενεργητικής Φωνής...2 Παθητική σύνταξη...6 Ενεργητική ή Παθητική;...8 Παθητική σύνταξη...9 Ένα αίνιγμα...11 Αλληλοπάθεια...13 Παθητικός αόριστος...15 Υποτακτική...19 Πώς ζητάμε από τους άλλους να κάνουν κάτι...22 Υποτακτική ως όνομα...23 Συνεχής ή απλή υποτακτική;...24 Παρατατικός ενεργητικής...27 Παρατατικός παθητικής...31 Παρακείμενος και υπερσυντέλικος...33 Υποθετικοί λόγοι...36 1ο είδος: Kάτι μπορεί να γίνει στο μέλλον...36 2ο είδος: Κάτι που 1) δεν έγινε ή 2) είναι πολύ δύσκολο να γίνει στο μέλλον...36 Υποθετικοί λόγοι με υπερσυντέλικο...38 Αντωνυμίες...39 Προσωπική Αντωνυμία...39 ο οποίος, η οποία, το οποίο...47 ο εαυτός μου...49 Επίθετα...50 Επίθετα σε -ης -α -ικο, ο τεμπέλης...50 Eπίθετα σε ης -ης -ες, ο διεθνής...51 Επίθετα σε -υς -ια -υ, ο βαρύς...52 Επίθετα σε ης -ια -η, ο καφετής...52 Επίθετα σε -ων -ούσα -ον, ο ενδιαφέρων...53 Ουσιαστικά...54 Θηλυκά σε -ος, η γιατρός...54 Θηλυκά σε -η / -εις...55 Ουδέτερα σε -ος, το μέρος...57 Ουδέτερα σε -ον, το παρόν...58 Θηλυκά, Ουδέτερα σε ος, ουδέτερα σε -ον...59 Ουσιαστικά σε -εας, ο συγγραφέας...61 2

Αόριστος και μέλλοντας Ενεργητικής Φωνής Δια βά ζω Διά βα σα Θα δια βά σω 3 2 1 3 2 1 3 2 1 Ρήματα σε -ω (α' συζυγία) Σήμερα (ενεστώτας) Αύριο( Μέλλοντας) Χθες (αόριστος) -ζω -σω -σα Αγοράζω θα αγοράσω αγόρασα Ετοιμάζω Ζωγραφίζω Γιορτάζω -ζω -ξω -ξα Αλλάζω θα αλλάξω άλλαξα Διαλέγω -ώνω -ώσω -ωσα Πληρώνω θα πληρώσω πλήρωσα Ξαπλώνω Στρώνω Σκοτώνω -εύω -έψω -έψα Μαγειρεύω θα μαγειρέψω μαγείρεψα Ταξιδεύω Χορεύω Παντρεύω -φω / -βω -ψω -ψα Γράφω έγραψα Βάφω ράβω κόβω Ρήματα σε -άω, -ώ) (αγαπάω, αγαπώ) και -ώ (οδηγώ) Σήμερα (ενεστώτας) Αύριο Χθες (αόριστος) -άω -ήσω -ησα Αγαπάω Θα αγαπήσω αγάπησα Μιλάω Οδηγώ -νάω -άσω -άσα Περνάω Θα περάσω πέρασα Ξεχνάω Κερνάω κέρασα -άω / -ώ -έσω -εσα Συγχωρώ Θα συγχωρέσω συγχώρεσα Φοράω 3

Αόριστος - Μερικά δισύλλαβα και ανώμαλα. Συμπληρώστε τον πίνακα Ενεστώτας Μέλλοντας Αόριστος 1. βλέπω θα δω είδα 2. λέω θα πω είπα 3. πίνω θα πιω ήπια 4. παίρνω θα πάρω πήρα 5. τρώω θα φάω 6. στέλνω θα στείλω 7. φέρνω θα φέρω 8. πλένω θα πλύνω 9. κάνω έκανα 10. πηγαίνω θα πάω πήγα 11. έχω θα έχω είχα 12. ξέρω θα ξέρω ήξερα 13. θέλω θα θέλω (θα θελήσω) 14. πρέπει θα πρέπει έπρεπε 15. είμαι θα είμαι ήμουν 16. φεύγω θα φύγω 17. αφήνω θα αφήσω 18. περιμένω περίμενα 19. δένω θα δέσω 20. παίζω θα παίξω 21. καταλαβαίνω θα καταλάβω 22. τρέχω θα τρέξω 23. μένω 24. δίνω έδωσα 25. σβήνω έσβησα 26. μπαίνω θα μπω μπήκα 27. βγαίνω θα βγω βγήκα 28. βάζω έβαλα 29. βγάζω έβγαλα Δεν έχουν ενεργητική: Ενεστώτας Μέλλοντας Αόριστος γίνομαι θα γίνω έγινα έρχομαι θα έρθω ήρθα 4

συμβαίνει θα συμβεί συνέβη α) Συμπληρώστε τα κενά και απαντήστε στις ερωτήσεις 1 1. Το πρωί έφαγες (τρώω) ένα καλό πρωινό; Ναι έφαγα καλά το πρωί! 2. Χθες (πίνω) κρασί; 3. Αύριο (περνάω) από την ίδια ταβέρνα; 4. Τι ώρα (φεύγω) το αεροπλάνο χθες; 5. Τι ώρα (φεύγω) αύριο; 6. Πέρσι (ταξιδεύω) με το αεροπλάνο; 7. Το χρόνου (πάω) διακοπές με το αυτοκίνητο; 8. (σβήνω) τα φώτα πριν (φεύγω) από το σπίτι; 9. (σβήνω) το τσιγάρο σου; Δεν μπορείς να καπνίζεις μέσα στο σινεμά! 10. (ρωτάω) τον Γιάννη πού (αγόραζω) το κρασί; 11. Θα (ανάβω) το φως; 12. Όταν το αυτοκίνητο (χαλάω), ο Μιχάλης (τηλεφωνώ) στον τεχνίτη; 13. (δίνω) το τηλέφωνο του τεχνίτη στον Μιχάλη; 14. (παίρνω) τηλέφωνο την μητέρα σου; 15. (αγοράζω) ένα σουβενίρ για αυτή από την Ελλάδα; 16. (κλείνω) καλά την πόρτα πριν φύγεις από το σπίτι; 17. Μπορείς να (ανοίγω) το παράθυρο στο αυτοκίνητο; 18. (προσπαθώ) να μιλήσεις στη Σοφία 19. Τι θα (λέω) στον Γιάννη όταν θα τον (βλέπω); 20. Πάλι (ξεχνάω) τα κλειδιά στην ταβέρνα; 21. Ποιος θα (ξαναγυρίζω) στην ταβέρνα να τα (παίρνω); 22. (δίνω) το τηλέφωνό μου στην Άννα; 1 Quiz: http://www.hcc.gr/mod/hotpot/attempt.php?id=393 5

β ) Συμπληρώστε τα κενά και απαντήστε στις ερωτήσεις 2 1. Χθες εσείς (μένω) σπίτι; 2. Θα (βγαίνω) έξω σήμερα το βράδυ; 3. Τι ώρα (φτάνω) το αεροπλάνο απ την Ιταλία χθες; 4. Τι ώρα θα (φτάνω) σήμερα; 5. Τι ώρα (φεύγω) η Ούλα χθες; 6. Τι ώρα θα (φεύγω) το αεροπλάνο σήμερα; 7. Χθες οι κλέφτες (μπαίνω) σπίτι σου; 8. Τι (ρωτάω) η Πάκα λίγο πριν; 9. Θα (ρωτάω) πάλι αργότερα; 10. (περπατάω) μέχρι το μοναστήρι; 11. Τώρα θα (μπαίνω) στην εκκλησία; 12. (ανοίγω) την πόρτα στον ταχυδρόμο χθες το πρωί; 13. Θα (περνάω) από το ταχυδρομείο για να (παίρνω) το γράμμα; 14. (βρίσκω) τα χρήματα που σου (αφήνω) πάνω στο τραπέζι; 15. Δεν θα με (ρωτάω) που πάω; 16. (αλλάζω) μπαταρία στο ρολόι σου χθες; 17. Θα (σβήνω) τα φώτα όταν 8α (γυρίζω) στο σπίτι παρακαλώ; 18. (πετάω) τα σκουπίδια και (στρώνω) τα κρεβάτια χθες; 19. Θα (μαγειρεύω) και θα (στρώνω) το τραπέζι το βράδυ; 20. (βλέπω) το καινούργιο φιλμ του Θ. Αγγελόπουλου; 21. Ο Γιώργος (μπαίνει) στο αυτοκίνητο που (φεύγω) πριν; 22. Θα (σταματάω) στην ταβέρνα; Θα (κερνάω) γιατί εγώ δεν έχω χρήματα μαζί μου; 2 Quiz:http://www.hcc.gr/mod/hotpot/attempt.php?id=394 6

Παθητική σύνταξη Παθητική φωνή - Ενεστώτας Α (ντύνω - ντύνομαι Β1 (αγαπάω - αγαπιέμαι) Β2 (θεωρώ - Θεωρούμαι) ντύνομαι ντύνεσαι ντύνεται ντυνόμαστε ντύνεστε /ντυνόσαστε ντύνονται ντύνω αγοράζω διαβάζω πλένω αγαπιέμαι αγαπιέσαι αγαπιέται αγαπιόμαστε αγαπιόσαστε / αγαπιέστε αγαπιούνται αγαπάω κρατάω γεννάω θεωρούμαι θεωρείσαι θεωρείται θεωρούμαστε θεωρείστε θεωρούνται θεωρώ δημιουργώ χρησιμοποιώ κατοικώ ενοχλώ οδηγώ ταλαιπωρώ Πότε χρησιμοποιώ αυτό τον τύπο; 1.- Παθητική σύνταξη Ο άντρας πληρώνει τον λογαριασμό Ο λογαριασμός πληρώνεται από τον άντρα Η κομμώτρια χτενίζει την Μαρία. Η Μαρία χτενίζεται από την κομμώτρια. 2.- Πολλές φορές όταν το ρήμα είναι αμετάβατο Αλλά: Η Μαρία ντύνεται Η Ελένη χτενίζεται Ο Κωνσταντίνος πλένεται κάθε μέρα Η Μαρία ντύνει τον γιο της Η Ελένη χτενίζει την μητέρα της Ο Κωνσταντίνος πλένει το αυτοκίνητό του κάθε μέρα! 3.- Μερικά ρήματα αυτή τη μορφή αλλά είναι ενεργητικά (τότε, τις πιο πολλές φορές το ρήμα δεν έχει ενεργητική μορφή) Παραδείγματα: Έρχομαι (δεν υπάρχει ο τύπος έρχω ): Ο Γιάννης έρχεται στις 8:00 κάθε πρωί Αντιστέκομαι (δεν υπάρχει ο τύπος αντιστέκω ) Η Ικαρία αντιστέκεται στην τεχνολογία, τα κινητά δεν δουλεύουν παντού στο νησί! Διηγούμαι (δεν υπάρχει ο τύπος διηγώ ) Ο Κωνσταντίνος διηγείται ωραίες ιστορίες, είναι μεγάλος παραμυθάς. 7

Ενεστώτας Τύπος Α Τύπος Β1 Τύπος Β2 ντύνομαι ντύνεσαι ντύνεται ντυνόμαστε ντύνεστε /ντυνόσαστε ντύνονται αγαπιέμαι αγαπιέσαι αγαπιέται αγαπιόμαστε αγαπιόσαστε / αγαπιέστε αγαπιούνται θεωρούμαι θεωρείσαι θεωρείται θεωρούμαστε θεωρείστε θεωρούνται Παντρεύω, χρειάζομαι, ετοιμάζω, μαγειρεύω, πληρώνω, γράφω, χρησιμοποιώ, κατοικώ, δημιουργώ, ενοχλώ Ρωτήστε τους άλλους μαθητές βάζοντας το ρήμα στον σωστό τύπο: 3 Α 1. Εσύ κάθε πρωί; (χτενίζω) 2. Ο Νίκος και η Ελένη σήμερα; (παντρεύω) 3. Η Χριστίνα πολλά χρήματα; (χρειάζομαι) 4. Η Μαρία και ο Μιχάλης ; (ετοιμάζω) 5. Το φαγητό πολλή ώρα από την Μαρία; (μαγειρεύω) 6. Το σχολείο από την μητέρα σου; (πληρώνω) 7. Κάθε μέρα με πολύχρωμα φορέματα; (ντύνω) 8. Κάθε μέρα το παιδί από την μητέρα; (ντύνω) 9. Αυτό το βιβλίο από τον καθηγητή; (γράφω) 10. Πόσοι άνθρωποι κάθε μέρα από τα αυτοκίνητα; (σκοτώνω) 11. Το βιβλίο από του ανθρώπους; (διαβάζω) Β1 12. Ο γάμος από έρωτα; (γεννώ) 13. Η Μαρία Κάλλας πολύ από τους Έλληνες; (αγαπώ) 14. Τα φορέματα αυτά φέτος; (φοράω) Β2 15. Τα ποτήρια για να σερβίρουμε χαλβά; (χρησιμοποιώ) 16. Αυτό το σπίτι από την οικογένεια Πετρόπουλου; (κατοικώ) 17. Αυτές οι γυναίκες σήμερα χωρίς λόγο; (ταλαιπωρώ) 18. Η βροχή από το σύννεφο; (δημιουργώ) 19. πολύ όταν σου λέω ότι δεν διαβάζεις; (ενοχλώ) 3 Quiz: http://www.hcc.gr/mod/hotpot/attempt.php?id=395 8

Ενεργητική ή Παθητική; 4 1. Η μητέρα λούζει / λούζεται το παιδί 2. Η Άννα λούζει / λούζεται τα μαλλιά της 3. Ο άντρας ακούει / ακούγεται την μουσική 4. Το ράδιο παίζει δυνατά και η μουσική ακούει / ακούγεται από πολύ μακριά 5. Η Μαρία γέννησε / γεννήθηκε στην Νέα Υόρκη 6. Η Άννα γέννησε / γεννήθηκε την κόρη της στην Αθήνα. Αλλά ο γιος της γέννησε / γεννήθηκε στη Χίο 7. Ο άντρας αυτός δημιουργεί / δημιουργείται πολλά προβλήματα 8. Τα προβλήματα δημιουργούν / δημιουργούνται γιατί δεν προσέχεις 9. Ο μαθητής αυτός πάντα ξεχνάει / ξεχνιέται το βιβλίο του. 10. Τα κλειδιά ξεχνούν / ξεχνιούνται συχνά πάνω στο τραπέζι 11. Το παιδί σηκώνει / σηκώνεται το βιβλίο 12. Το βιβλίο σηκώνει / σηκώνεται από το παιδί 13. Το παιδί σηκώνει / σηκώνεται από το κρεβάτι νωρίς κάθε πρωί 14. Ο Μιχάλης δεν ξυρίζει / ξυρίζεται κάθε πρωί 15. Ο κουρέας ξυρίζει / ξυρίζεται τον Μιχάλη 16. Η Άννα ποτέ δεν βρίσκει / βρίσκεται το κλειδί του αυτοκινήτου 17. Το κλειδί του αυτοκινήτου δεν βρίσκει / βρίσκεται εδώ. 18. Η Άννα βρίσκει / βρίσκεται στην Ικαρία 19. Η ιατρική σήμερα θεραπεύει / θεραπεύεται πολλές ασθένειες 20. Οι ασθένειες θεραπεύουν / θεραπεύονται από την ιατρική 4 Quiz: http://www.hcc.gr/mod/hotpot/attempt.php?id=396 9

Παθητική σύνταξη Ο άντρας πληρώνει τον λογαριασμό Ο λογαριασμός πληρώνεται από τον άντρα Η κομμώτρια χτενίζει την Μαρία. Η Μαρία χτενίζεται από την κομμώτρια. Αλλάξτε τις φράσεις όπως στο παράδειγμα: 5 Σήμερα οι γιατροί θεραπεύουν πιο γρήγορα τους άρρωστους ανθρώπους. > Σήμερα οι άρρωστοι άνθρωποι, θεραπεύονται από τους γιατρούς πιο γρήγορα. 1. Τα τελευταία χρόνια γράφονται λίγα γράμματα αλλά στέλνονται πολλά ιμέιλ.... 2. Ο φίλος μου χτίζει ένα μεγάλο σπίτι.... 3. Η εταιρεία πληρώνει όλους τους υπαλλήλους στο τέλος του μήνα.... 4. Η Μαρία μαγειρεύει το φαγητό.... 5. Η κομμώτρια χτενίζει συχνά πολλές γυναίκες σήμερα.... 6. Η Κίνα παράγει σήμερα πολλά προϊόντα.... 7. Το Ιντερνέτ διευκολύνει την επικοινωνία.... 8. Ο ανταγωνισμός καταστρέφει τις προσωπικές σχέσεις.... 9. Το άγχος ταλαιπωρεί πολλούς ανθρώπους.... 11. Σήμερα οι άνθρωποι αγοράζουν γενετικά τροποποιημένα προϊόντα.... Αλλάξτε τις φράσεις όπως στο παράδειγμα: 6 Σήμερα οι λογαριασμοί πληρώνονται όλο και πιο σπάνια από ένα φίλο. > Σήμερα ένας φίλος πληρώνει τους λογαριασμούς όλο και πιο σπάνια. 1. Όλα τα γράμματα γράφονται από τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές.... 2. Το φαγητό ετοιμάζεται για πρώτη φορά από τη Μαρία.... 3. Ο Λόρκα διαβάζεται πολύ από τους Έλληνες... 4. Οι καθηγητές των δημόσιων σχολείων πληρώνονται από το κράτος.... 5. Η υγεία των ανθρώπων καταστρέφεται από το νέφος.... 6. Αυτή η πολυκατοικία χτίζεται από τον πατέρα της Ελένης.... 5 Quiz: http://www.hcc.gr/mod/hotpot/attempt.php?id=399 6 Quiz: http://www.hcc.gr/mod/hotpot/attempt.php?id=400 10

Συμπληρώστε τα κενά με τα ρήματα στον κατάλληλο τύπο: 7 Γεια σας, είμαι η Κατερίνα. Κάθε Κυριακή στο σπίτι μου όλοι (δουλεύω) πολύ. Ο αδελφός μου ο Γιώργος (πλένω) τα πιάτα που είναι στην κουζίνα από το Σάββατο το βράδυ. Το κρεβάτια (στρώνω) και το φαγητό (μαγειρεύω). Η γιαγιά μου (λούζω) και μετά (χτενίζω) την μικρή μου αδελφή, την Μαρία. Εγώ είμαι μεγάλη, είμαι 15 χρονών, έτσι (λούζω) και (χτενίζω) μόνη μου! Το πρωί όλο το σπίτι (καθαρίζω), όλοι βοηθάμε σ' αυτό: Ο Γιώργος (σκουπίζω) το πάτωμα με την ηλεκτρική σκούπα, τα τζάμια στα παράθυρα (καθαρίζω) από εμένα, τα λουλούδια (ποτίζω) από την γιαγιά και ο πατέρας μερικές φορές (βάφω) τις πόρτες ή έναν τοίχο. Κάθε Σάββατο όλα τα ρούχα σπιτιού (πλένω) και (απλώνω) στην ταράτσα από την γιαγιά. Έτσι την Κυριακή το πρωί (σιδερώνω) όλα!. Το μεσημέρι, το τραπέζι (στρώνω) από όλους. Μετά το φαγητό η μητέρα (μαζεύω) το τραπέζι. Τα δωμάτια (μαζεύω) από εμάς, τα παιδιά. Όλα τα παιχνίδια πάνε στη θέση τους. Το απόγευμα (ντύνω) με ωραία ρούχα και βγαίνουμε έξω για μια βόλτα. Η Μαρία δεν (ντύνω) μόνη της γιατί είναι μικρή. Κάθε φορά την (ντύνω) η γιαγιά. (γυρίζω) στο σπίτι νωρίς. Τότε (χτυπάω) το τηλέφωνο και το (σηκώνω) ο πατέρας. Είναι ο θείος Κώστας. Μιλάνε με τον πατέρα μια ώρα. Μετά εμείς τα παιδιά (βλέπω) λίγο τηλεόραση και (κοιμάμαι). Πριν κοιμηθεί η μητέρα (αδειάζω) τα σκουπίδια και τα (βγάζω) έξω από το σπίτι. 7 Quiz: http://www.hcc.gr/mod/hotpot/attempt.php?id=401 11

Διαβάστε τα παρακάτω κείμενα που έχουν γράψει μαθητές της νέας ελληνικής. Μπορείτε να εκφράσετε τα ίδια νοήματα χρησιμοποιώντας την ενεργητική σύνταξη; Ένα αίνιγμα 1. - Ο ήλιος μιλάει για τον ήλιο: Αγαπιέμαι από όλους τους ανθρώπους Πάντα με σκέφτονται σαν σύμβολο της ζωής Χρησιμοποιούμαι για να ζεσταίνω το νερό του σπιτιού Χρησιμοποιούμαι να ξυπνάω τα ζώα και τους ανθρώπους όταν αυτοί δεν έχουν ξυπνητήρι. Χρησιμοποιούμαι να κάνω ώριμα τα φρούτα και γλυκά τα σταφύλια. Κρύφτηκα από το φεγγάρι χθες όταν είχε μια έκλειψη. Ποιος είμαι; Ο ήλιος 2. - Το κομπιούτερ μιλάει για το κομπιούτερ: Η δουλειά μου είναι πολύ δύσκολη. Από το πρωί ανάβομαι και οι απαιτήσεις δεν παύουν όλη την ημέρα. Χρησιμοποιούμαι για διαφορετικά καθήκοντα. Το πληκτρολόγιό μου χτυπιέται από τον Νίκο όταν θέλει να γράψει ένα κείμενο. Όταν αυτός είναι ευχαριστημένος, χαϊδεύομαι, αλλά όταν θυμώνει χτυπιέμαι πιο δυνατά από τα δάχτυλά του. Λοιπόν, μερικές φορές λυπάμαι και ενοχλούμαι από αυτό και αποφασίζω να σταματήσω να λειτουργώ. Τότε αρπάζομαι και πρέπει να ξαναδουλέψω. Χρησιμοποιούμαι και για το τηλέφωνο και για το Ιντερνέτ. Έτσι μπορεί ο Ζαν Λυκ να πληροφορείται για όλο τον κόσμο. Αλλά το βράδυ κουράζομαι πολύ και χαίρομαι που θα κοιμηθώ Το κομπιούτερ του Νίκου Σκεφτείτε ένα αντικείμενο που φέρνουν φως. Μπορείτε να φτιάξετε ένα αίνιγμα όπως το παραπάνω; Πρέπει να προσέχετε: εσείς είστε το αντικείμενο!!! Διαλέξτε ένα ρόλο! Είστε ένα 1) σπίτι 2) παιχνίδι για παιδιά 3) βιβλίο 4) ρούχο. Μιλήστε για τη ζωή σας στους μαθητές του σχολείου με τα ρήματα του παρακάτω πίνακα. Μετά ζητήστε από τους μαθητές του σχολείου να μιλήσουν σε άλλους ανθρώπους για τα προβλήματα και τη ζωή σας. Συναντιέμαι Ευχαριστιέμαι Στενοχωριέμαι Κουράζομαι Δουλεύομαι Αγοράζομαι Ετοιμάζομαι Χρειάζομαι Πληρώνομαι Μαγειρεύομαι υπογράφομαι Γράφομαι Χτενίζομαι Ντύνομαι Σκοτώνομαι Αλλάζομαι Στηρίζομαι Λύνομαι Αγαπιέμαι Πουλιέμαι Φοριέμαι Χρησιμοποιούμαι Κατοικούμαι Ταλαιπωρούμαι Δημιουργούμαι Ενοχλούμαι 12

Παθητική σύνταξη 8 Αλλάξτε την φράση όπως στο παράδειγμα: Η γυναίκα ντύνει το παιδί Το παιδί ντύνεται από την γυναίκα; 1. Ο Γιάννης διαβάζει την εφημερίδα; 2. Η Ελευθερία φοράει το κόκκινο φουστάνι; 3. Εγώ πληρώνω τον λογαριασμό; 4. Εσύ αγαπάς πολύ τα γλυκά; 5. Ο Γιάννης συναντάει την Μαρία κάθε μέρα στο πάρκο; 6. Οι άνθρωποι θεωρούν τον Τσάρλι Τσάπλιν σπουδαίο ηθοποιό; 7. Ο Πέτρος οδηγεί τα αυτοκίνητα αργά και προσεκτικά; 8. Οι άνθρωποι από όλο τον κόσμο αγαπούν το σινεμά; 9. Οι φιλόσοφοι γεννούν τις ιδέες; 10. Η μόλυνση καταστρέφει τον πλανήτη; 11. Οι νέοι δεν διαβάζουν εφημερίδες; 12. Εσύ δεν πληρώνεις ποτέ τον λογαριασμό; 13. Εσείς δεν αγοράζεται ποτέ φαγητό για την γάτα; 14. Οι άνθρωποι δεν κατοικούν πια σ' αυτό το χωριό; 15. Το παιδί ταλαιπωρεί την μητέρα του; 8 Quiz: http://www.hcc.gr/mod/hotpot/attempt.php?id=411 13

Αλληλοπάθεια 1. Ο Γιώργος συναντάει την Άννα κάθε μέρα στη στάση του λεωφορείου 2. Ο Γιώργος συναντιέται με την Άννα κάθε μέρα στη στάση του λεωφορείου 3. Ο Γιώργος και η Άννα συναντιούνται κάθε μέρα στη στάση του λεωφορείου 1- Άσκηση 9 : Γιώργος <------------------------------------------------- > Άννα συναντιέται με = συναντιούνται 1. Ο Γιάννης και ο Κώστας.. Ο πατέρας του Γιάννη σκότωσε τον πατέρα του Κώστα. ( μισώ -μισιέμαι ) 2. Ο Μανώλης και η Άννα.. πολύ ( αγαπώ -αγαπιέμαι ) 3. Εγώ και οι μαθητές μου κάθε πρωί για το μάθημα. ( συναντώ- συναντιέμαι ) 4. Λείπω από το σπίτι πολύ καιρό αλλά. με τα παιδιά μου κάθε μέρα. ( τηλεφωνώ - τηλεφωνιέμαι ) 5. Με τον Αργύρη. πολλά χρόνια. ( γνωρίζω -γνωρίζομαι ) 6. Ο Γιαννάκης και ο Νικολάκης είναι 7 χρονών, είναι αδέρφια αλλά μάλλον δεν.. ( αγαπιέμαι ), κάθε μέρα. ( βρίζω -βρίζομαι) και. ( χτυπάω -χτυπιέμαι). 7. Όταν κάνω ένα λάθος, οι άλλοι ( κοιτάζω -κοιτάζομαι ) μεταξύ τους, αλλά δεν λένε τίποτα. 8. Ο Γιάννης φεύγει ναυτικός, θα πάει στο Πουέρτο -Ρίκο. Τώρα είναι στο λιμάνι με την γυναίκα του..., και.. ( αγκαλιάζομαι /χαϊδεύομαι / φιλιέμαι ) 9. Άννα, Τάσο, γιατί δεν.. ( παντρεύομαι ) ; 2- Κάντε ερωτήσεις με τα ρήματα 1. Συναντιέμαι, μιλιέμαι, αγαπιέμαι, γνωρίζομαι, βρίζομαι, μισιέμαι, αγκαλιάζομαι, φιλιέμαι 3- Μπορείτε να προσθέσετε μερικά ρήματα; 1 2 3 4 9 Quiz: http://www.hcc.gr/mod/hotpot/attempt.php?id=412 14

Καταλαβαίνετε τα ρήματα; Κοιτάζω, βρίζω, φιλάω, αγκαλιάζω (*2), παντρεύομαι, χαϊδεύω, τηλεφωνώ, γνωρίζω, ερωτεύομαι, συναντάω, αγαπάω Συμπληρώστε την ιστορία με τα ρήματα του παραπάνω πίνακα. Τα ρήματα θα μιλάνε για τον Γιάννη και την Μαρία μαζί: 10 Πριν πολύ καιρό η Μαρία πήγε στο πανηγύρι. Στο απέναντι τραπέζι ήταν ο Γιάννης αμέσως και. από την πρώτη στιγμή. Όταν το βιολί έπαιξε τον Ικαριώτικο, χόρεψαν δίπλα-δίπλα και έτσι Μετά από λίγο, σε ένα Ικαριώτικο tango,. Και όταν τέλειωσε ο χορός..!!! Η Μαρία έπρεπε να φύγει και έτσι έδωσε το τηλέφωνο της στον Γιάννη. Την άλλη μέρα και έδωσαν ραντεβού στον Εύδηλο... στο λιμάνι στις 6 το απόγευμα. Μετά από ένα μήνα.. Σήμερα ακόμη πολύ. Όλη την ώρα., και. Βέβαια όταν ο Γιάννης ξεχνάει τα γενέθλια της Μαρίας, αλλά αυτό γίνεται μόνο μία φορά τον χρόνο. Ενεργητική ή παθητική; 11 1. Ο Γιάννης δεν μιλάει / μιλιέται με τον Μιχάλη 2. Ο Γιάννης και η Μαρία χώρισαν. Δεν αγαπάνε / αγαπιούνται 3. Ο Γιάννης και η Μαρία δεν αγαπάνε / αγαπιούνται τα λουλούδια 4. Η Ελένη κάθε μέρα συναντάει / συναντιέται με τον Γιώργο στο πάρκο 5. Η Ελένη κάθε μέρα συναντάει / συναντιέται τον Γιώργο στο πάρκο 6. Η Ελένη και ο Γιώργος συναντούν / συναντιούνται κάθε μέρα στο πάρκο. 7. Η Ελένη και ο Γιώργος συναντούν / συναντιούνται τον Μιχάλη κάθε μέρα στο πάρκο. 10 Quiz: http://www.hcc.gr/mod/hotpot/attempt.php?id=413 11 Quiz: http://www.hcc.gr/mod/hotpot/attempt.php?id=414 15

α ΣΥΖΥΓΙΑ Συμπληρώστε τον πίνακα: Παθητικός αόριστος Ενεργητική φωνή Παθητική φωνή Σήμερα Χθες (αόριστος) Σήμερα Χθες (αόριστος) (ενεστώτας) (ενεστώτας) Διαβάζω Διάβασα Διαβά ζομαι Διαβά στηκα Εμφανίζω Εμφάνισα Εμφανί ζομαι Αγοράζω Ετοιμάζω Ζωγραφίζω Γιορτάζω Ποτίζω Λούζω Αλλάζω Άλλαξα Αλλά ζομαι Αλλά χτηκα Διαλέγω Διάλεξα Διαλέ γομαι Πληρώνω Πλήρωσα Πληρ ώνομαι Πληρ ώθηκα Ξαπλώνω Στρώνω Διορθώνω Σκοτώνω Παντρεύω Πάντρεψα Παντρ εύομαι Παντρ εύτηκα Μαγειρεύω Ταξιδεύω Μαζεύω Γράφω Έγραψα Γρά φομαι Γρά φτηκα Βάφω ράβω - - Κοιμ άμαι Κοιμ ήθηκα Φοβάμαι Φοβήθηκα 16

Αλλά ρήματα α συζυγίας (-ω): Βρίσκω Βρίσκομαι Βρέθηκα Πλένω Πλένομαι Πλύθηκα Κόβω β ΣΥΖΥΓΙΑ συμπληρώστε τον πίνακα Ενεργητική φωνή Παθητική φωνή Σήμερα Χθες (αόριστος) Σήμερα Χθες (αόριστος) (ενεστώτας) (ενεστώτας) Αγαπάω Αγάπησα Αγαπ-ιέμαι Αγαπήθηκα Οδηγώ Οδήγησα Οδηγούμαι Προσθέστε και άλλα ρήματα: Γελάω Γέλασα Γελ ιέμαι Γελ άστηκα Ξεχνάω Ξέχασα Προσθέστε και άλλα ρήματα: Φοράω Φόρεσα Φορ ιέμαι Φορ έθηκα Συγχωρώ Συγχώρεσα Συγχωρ ούμαι Επίσης: Ενεργ. Αόριστος -ηξα (τραβάω τράβηξα) -αξα (κοιτάω κοίταξα) Παθητικός Αόριστος -ήχτηκα (τραβιέμαι τραβήχτηκα) -άχτηκα (κοιτιέμαι κοιτάχτηκα) 17

Παθητικός αόριστος και μέλλοντας αόριστος ετοιμάζομαι χθες... πληρώθηκα λούζομαι χτενίζομαι πληρώθηκες αλλάζομαι πληρώθηκε φυτεύομαι πληρωθήκαμε πλένομαι καθαρίζομαι πληρωθήκατε ανακατεύομαι πληρώθηκαν ποτίζομαι απλώνομαι κόβομαι στρώνομαι μαζεύομαι κοιμάμαι αύριο... μέλλοντας θα πληρωθώ θα πληρωθείς θα πληρωθεί θα πληρωθούμε θα πληρωθείτε θα πληρωθούν Διαβάστε τι έπαθε η Κατερίνα την Παρασκευή. Συμπληρώστε τα κενά: 12 Γεια σας, είμαι η Κατερίνα. Χθες το πρωί (ετοιμάζομαι) πολύ γρήγορα. (αργώ) να (ξυπνάω) γιατί το προηγούμενο βράδυ (κοιμάμαι) αργά. Έτσι (χτενίζομαι) και (λούζομαι) στο τάκα-τάκα. (πάω) στο γραφείο πολύ αργά και (πρέπει) να (μένω) μέχρι αργά το βράδυ γιατί (έχω) πολλή δουλειά. (Είναι) μια καταστροφή. Το βράδυ (έχω) το πάρτι του Κώστα, του άντρα μου. (είμαι) στο σπίτι στις έξι και μισή! Καταλαβαίνετε τι (γίνομαι). Το - σπίτι (καθαρίζομαι) στο τάκα-τάκα. Τα λουλούδια (ποτίζομαι), τα ρούχα (μαζεύομαι) από το σχοινί, η σαλάτα (κόβομαι) σε λιγότερο από μια ώρα. Ευτυχώς το φαγητό (ετοιμάζομαι) από τον Κώστα το μεσημέρι. Το τραπέζι (στρώνομαι) στις οκτώ.έτσι όλα (είναι) έτοιμα, όταν (έρχομαι) οι καλεσμένοι. Αλλά για μένα (είναι) ένας εφιάλτης! Β. Είστε ένα μάντης. Είναι Πέμπτη και ξέρετε τι ακριβώς θα κάνει η Κατερίνα την Παρασκευή. Είστε ένας καλός άνθρωπος. Μιλήστε στην Κατερίνα για όλα αυτά που θα γίνουν αύριο. 13 12 Quiz: http://www.hcc.gr/mod/hotpot/attempt.php?id=415 13 Quiz: http://www.hcc.gr/mod/hotpot/attempt.php?id=416 18

19

Αλλάξτε την ενεργητική σύνταξη σε παθητική. 14 1. Ο Γιάννης έγραψε ένα μεγάλο γράμμα.... 2. Αυτός ο παπάς πάντρεψε την κόρη μου.... 3. Η Ελένη έραψε το φόρεμά της.... 4. Ο πατέρας έντυσε τα παιδιά.... 5. Οι κυνηγοί σκότωσαν πολλά ζώα.... 6. Ο δάσκαλος διόρθωσε όλα τα λάθη.... 7. Χρησιμοποίησε την φωτογραφική σου μηχανή... 8. Η μεγάλη αδερφή έστρωσε το τραπέζι.... 10. Ο Γιώργος πότισε τα λουλούδια.... 11. Η Μαρία έλουσε τα μαλλιά του Γιωργάκη.... Αλλάξτε την παθητική σύνταξη σε ενεργητική 15. 1. Το παράθυρο ανοίχτηκε από τον Κώστα.... 2. Το πρόβλημα λύθηκε τελικά από την Ελένη.... 4. Ο παππούς μου σκοτώθηκε από ένα αυτοκίνητο.... 5. Το φόρεμα ράφτηκε από τη γιαγιά μου.... 6. Το τραγούδι παίχτηκε πρώτη φορά από τον Παύλο.... 7. Τα παιδιά κουράστηκαν από το μεγάλο ταξίδι... 9. Ο καφές φτιάχτηκε από την Ελένη.... 10. Το ενοίκιο πληρώθηκε στην ώρα του.... 11. Όλα τα μαθήματα διαβάστηκαν από την Αννούλα.... 14 Quiz:http://www.hcc.gr/mod/hotpot/attempt.php?id=417 15 Quiz:http://www.hcc.gr/mod/hotpot/attempt.php?id=418 20

Υποτακτική Μου αρέσει να αγοράζω ρούχα Πάντα / συνέχεια θέλω να αγοράζω ρούχα Κάθε μήνα θέλω να αγοράζω ρούχα Πότε δεν θέλω να αγοράζω ρούχα Αλλά: Θέλω να αγοράσω ρούχα αύριο Θέλω να σε φιλήσω 1000 φορές Λέω να πω Πίνω να πιω Βλέπω να δω Τρώω να φάω Ακούω να ακούσω Στέλνω να στείλω Δίνω να δώσω Φεύγω να φύγω Πάω / πηγαίνω να πάω Είμαι να είμαι Έχω να έχω Κάνω να κάνω Να δώσ ω να δώσ εις να δώ σει να δώσ ουμε να δώσ ετε να δώσ ουν Να φ άω να φ ας να φ άει να φ άμε να φ άτε να φ άνε Να πι ω να πι εις να πι ει να πι ούμε να πι είτε να πι ούν Α τύπος (ρήματα σε -ώ) Διαβάζω Να διαβά σω Θα διαβά σω Αλλάζω Να αλλά ξω Θα αλλά ξω Πληρώνω Να πληρ ώσω Θα πληρ ώσω Χορεύω Να χορ έψω Θα χορέ ψω Γράφω Να γρά ψω Θα γρά ψω Β τύπος (ρήματα σε -άω ή ώ) Μιλ άω οδηγ ώ Να μιλ ήσω να οδηγ ήσω Θα μιλ ήσω θα οδηγ ήσω Γελ ώ Να γελ άσω Θα γελ άσω Ξεχν άω Να ξεχ άσω Θα ξεχ άσω Φορ άω Να φορ έσω Θα φορ έσω Θέλω να αγοράσ ω Θέλω να αγοράσ εις Θέλω να αγοράσ ει Θέλω να αγοράσο υμε Θέλω να αγοράσ ετε Θέλω να αγοράσ ουν Καταλαβαίνεις τη διαφορά: 1. Θέλω να αγοράσεις ψωμί 2. Θέλει να αγοράσουμε ψωμί 3. Θέλουμε να αγοράσετε ψωμί 4. Θέλουν να αγοράσω ψωμί 5. Θέλουν να αγοράσουμε ψωμί 21

Βρείτε την υποτακτική Αγαπάω να αγαπήσω κρατάω πίνω ακούω λέω πληρώνω αλλάζω μένω πρέπει ανάβω μιλάω προσπαθώ ανεβαίνω μπαίνω ρωτάω ανοίγω νομίζω σβήνω αφήνω γελάω σταματάω βγαίνω ξαναγυρίζω σχίζω βλέπω ξανανοίγω ταξιδεύω βρίσκω ξέρω τηλεφωνώ γκρινιάζω ξεχνάω τρώω δίνω οδηγώ φεύγω είμαι παίρνω φτάνω έχω πάω χαλάω να φτάσω θέλω πεινάω χάνω κάνω περιμένω ψιθυρίζω καταλαβαίνω περνάω κλείνω κατεβαίνω περπατάω πηγαίνω κερνάω πετάω αγοράζω κλείνω πηγαίνω 22

Συμπληρώστε τα κενά και απαντήστε τις ερωτήσεις: 16 1. Τι ώρα πρέπει να φύγουμε (φεύγω) από το σπίτι; Πρέπει να φύγουμε στις 8:00 2. Μπορείς να (περνάω) από την ταβέρνα και να μου (φέρνω) λίγο φαγητό; 3. Δεν θέλεις να (πάω) διακοπές με το αυτοκίνητο; 4. Μπορείς να (σβήνω) το τσιγάρο σου σε παρακαλώ; 5. Μπορείς να (ανάβω) το φως σε παρακαλώ; 6. Μπορείς να (δίνω) το τηλέφωνο του τεχνίτη στον Μιχάλη; 7. Θέλεις να (αγοράζω) δώρα για τους φίλους σου από την Ελλάδα; 8. Η Γιάννα μπορεί να (ανοίγω) το παράθυρο στο αυτοκίνητο; 9. Τι πρέπει να (λέω) στον Γιάννη; 10. Δεν ήθελε να σε (ρωτάω) που πάω; 11. Μπορείς να (σβήνω) τα φώτα όταν θα γυρίσεις στο σπίτι παρακαλώ; 12. Μπορεί να (μαγειρεύω) και να (στρώνω) το τραπέζι το βράδυ; 13. Όταν θα τη (βλέπω) θα (ακούω) επίσης ωραία μουσική; 14. Μπορούμε να (σταματάω) στην ταβέρνα; Πεινάμε πολύ! 15. Μπορούμε να (κερνάω) εμείς απόψε; 16. Μπορούμε να μην (ξαναγυρίζω) σ' αυτή την ταβέρνα; Δεν μου άρεσε το φαγητό! 17. Θέλεις να (παίρνω) αυγά; 18. Μπορώ να (σχίζω) αυτό το καρνέ με τα τηλεφωνά; 19. Η Γιάννα θέλει να (βγαίνω) μαζί έξω σήμερα το βράδυ; 20. Τι ώρα πρέπει να (φτάνει) για το μάθημα; 21. Τι ώρα πρέπει να (φεύγω) από το μάθημα για να μην (αργώ) στο ραντεβού; 22. Νομίζεις ότι μπορεί να (μπαίνω) αύριο στο νοσοκομείο; 23. Μπορείς να (ρωτάω) πάλι αργότερα; 24. Πρέπει να (μπαίνω) μέσα στην εκκλησία; 25. Μπορείτε να μου (ανοίγω) την πόρτα; 26. Μπορείτε να (περνάω) από το ταχυδρομείο για να (παίρνω) το γράμμα; 16 Quiz: http://www.hcc.gr/mod/hotpot/attempt.php?id=421 23

Πώς ζητάμε από τους άλλους να κάνουν κάτι Α) 1. Να αγοράσεις φρούτα από το μίνι μάρκετ! 2. Να στείλεις το γράμμα αύριο! 3. Μην ξεχάσεις! Να πάρεις τη μητέρα σου τηλέφωνο! 4. Ελένη, μην δουλέψεις τόσο πολύ αύριο! 5. Να μην δεις τηλεόραση μέχρι αργά, πρέπει να είσαι στη δουλειά πολύ πρωί αύριο! 6. Να φας όλα τα φρούτα! Α) Ζητήστε από τον συμμαθητή σας Ξέρετε την υποτακτική; Ανοίγω, μαγειρεύω, 1. Να (ανοίγω) την πόρτα 2. Να (μαγειρεύω) για το βράδυ Β) Ο συμμαθητής σας έχει ένα πρόβλημα. Εξηγήστε του τι να κάνει Ξέρετε την υποτακτική: Αγοράζω, πλένω, μαγειρεύω, τρώω ΠΡΟΒΛΗΜΑ Δεν έχει γάλα τα ρούχα είναι βρώμικα πεινάω Τι να κάνει. Αγοράζω Να αγοράσεις! πλένω Μαγειρεύω, τρώω Γ) Ένα σημείωμα Φεύγεις από το σπίτι και αφήνεις ένα σημείωμα στη γυναίκα σου / στον άντρα σου με τις δουλειές που πρέπει να κάνει μέχρι το βράδυ: 24

Υποτακτική ως όνομα Παρατηρήστε το παράδειγμα: Το να βγαίνουν έξω για φαγητό είναι μία από τις πιο αγαπημένες διασκεδάσεις των Ελλήνων Μπορείτε να κάνετε παρόμοιες φράσεις με τα ρήματα 1. βγαίνουν έξω για φαγητό Μια από τις πιο αγαπημένες διασκεδάσεις των Eλλήνων Το να βγαίνουν έξω για φαγητό είναι μία από τις πιο αγαπημένες διασκεδάσεις των Ελλήνων 1. Αγοράζω ρούχα διασκεδάζω πολύ 2. Διαβάζω λογοτεχνία μου αρέσει 3. Παίρνω το τρένο Ο πιο καλός τρόπος να ταξιδέψεις αύριο 4. Ακούω μουσική είναι το καλύτερο που μπορείς να κάνεις τώρα 5. Πηγαίνω στο σινεμά Μεγάλο πρόβλημα 6. Χορεύω ελληνικούς χορούς Πολύ διασκεδαστικό 7. Μαθαίνω ελληνικά Πολύ δύσκολο 8. Χρησιμοποιώ το αυτοκίνητο στην Πολύ επικίνδυνο Ικαρία 9. Θεωρούμαι καλός στην δουλειά μου Καλό για την καριέρα μου 10. Παραγγέλνω πολύ φαγητό στην Όχι πολύ καλό για το στομάχι ταβέρνα μου 11. Αναρωτιέμαι σε ποια παραλία θα Δεν είναι σημαντικό κάνω μπάνιο ------------------------ 1) Γράψτε τον δεκάλογο του καλού δάσκαλου / μαθητή / επαγγελματία (ανάλογα με το επάγγελμα και τις δραστηριότητες τους) 2) Ο φίλος σας \ φίλη σας θέλει να παντρευτεί την Άννα \ τον Πέτρο. Γράψτε του ένα γράμμα και πείτε την γνώμη σας. 3) Γράψτε ένα γράμμα στον εγγονό σας \ στον γιο σας \ στην γυναίκα σας στον άντρα σας στους γονείς σας στον αγαπημένο σας φίλο \ φίλη. 25

Συνεχής ή απλή υποτακτική; Α Μου αρέσει - δεν μου αρέσει 1. Μου αρέσει / μου άρεσε 2. μισώ να / μισούσα να / μίσησα να 3. Μαθαίνω να / έμαθα να / μάθαινα να 4. ξέρω να / ήξερα να Αλλά: Θα μου άρεσε να ταξιδέψω στην Ελλάδα Β- αρχίζω - τελειώνω 1. Αρχίζω να / άρχισα να / άρχιζα να 2. Συνεχίζω να / συνέχισα να / συνέχιζα να 3. Τελειώνω να / τελείωσα να / τελείωνα να 4. Παύω / έπαψα / έπαυα να 5. Σταματάω / σταμάτησα / σταματούσα να 6. Ξεκινώ να / ξεκίνησα να / ξεκινούσα να να διαβάζω να διαβάσω Γ Επιρρήματα 1. Συνέχεια (πρέπει να) 2. Πάντα (πρέπει να) 3. Ποτέ (δεν πρέπει να) 4. Κάθε φορά, κάθε μέρα, κλπ (πρέπει να) Δ - Αισθήσεις 1. Ακούω / άκουσα / άκουγα /τον Γιάννη 2. Βλέπω / είδα / έβλεπα τον Γιάννη 3. Αισθάνομαι / αισθάνθηκα / αισθανόμουντον Γιάννη 4. Νιώθω / ένιωσα / ένιωθα τον Γιάννη 5. Κουράζομαι / κουράστηκα / κουραζόμουν να 6. Βρίσκω / βρήκα / έβρισκα τον Γιάννη να Να έρχεται (Να έρθει) Συνεχής ή απλή υποτακτική; 1. Όταν ήμουν στην Ικαρία μου άρεσε να πάω / να πηγαίνω στην θάλασσα. 2. Θέλω να μάθω / να μαθαίνω ελληνικά. 3. Τον περιμένω να τελειώσει / να τελειώνει τη δουλειά του. 4. Τώρα μαθαίνω να μιλήσω / να μιλάω ελληνικά. 5. Πρέπει πάντα να πούμε / να λέμε την αλήθεια. 26

Συνεχής ή απλή υποτακτική; 1. Τι μπορείς να από το μπαλκόνι του νέου σου σπιτιού; - Βλέπω 2. Θέλω να τις ασκήσεις σου κάθε μέρα - Διαβάζω 3. Τι πρέπει να ένα καλό παιδί; - Κάνω 4. Ξέρεις να ελληνικούς χορούς - Χορεύω 5. Σου αρέσει να στο βουνό - περπατάω 6. Μετά το σκάνδαλο με το μέλι, εσύ συνεχίζεις να μέλι; - αγοράζω 7. Πότε θα σταματήσεις να ; - καπνίζω 8. Τι πρέπει να για να αύριο - Αγοράζω, τρώω 9. Αρχίζεις να ελληνικά καλύτερα τώρα; - Καταλαβαίνω 10. Ξέρεις να ελληνικό φαγητό; - Μαγειρεύω 11. Τι μπορείς να αύριο στον πατέρα σου; (Λέω) 12. Τον άκουσα να αυτή την ιστορία για πέμπτη φορά. (Λέω) 13. Δεν μπορεί να το φαγητό, γι αυτό παχαίνει συνέχεια. (σταματάω) 14. Συνηθίζει να για βόλτα μόνο αφού τελειώσει πρώτα τη δουλειά. - βγαίνω 15. Συνεχίζεις να ξένες εφημερίδες; διαβάζω 16. Επειδή ποτέ δεν είχε χρόνο, έμαθε να γρήγορα το πρωί. - ετοιμάζομαι 17. Σήμερα το πρωί τον βρήκα να στο μπαλκόνι. - κοιμάμαι 18. Μόλις πήρε το εισιτήριο, άρχισε αμέσως να τις διακοπές.- φαντάζομαι 19. Σήμερα το πρώι τον είδα να (γυμνάζομαι) 20. Τώρα μαθαίνω να...την υποτακτική.- χρησιμοποιώ 27

Να έρχομαι ή να έρθω; Να συμπληρώσετε τις προτάσεις με το ρήμα στον σωστό τύπο. 1. Θέλουν να... μαζί μας (έρχομαι) 2. Εμείς πρέπει να...αμέσως (φεύγω) 3. Δεν μπορούμε να... και να... την ίδια στιγμή! (μιλάω, ακούω) 4. Τα παιδιά θέλουν να... (πηγαίνω) κάθε μέρα στην παιδική χαρά. 5. Η κόρη μου θέλει να... (γίνομαι) γιατρός. 6. Έχω να...(διαβάζω) ιστορία για αύριο. 7. Ποιος θα πάει να...(αγοράζω) ψωμί; 8. Ποιος θέλει να μας...(λέω) ένα τραγούδι κάθε μέρα; 9. Μπορεί να...(μένω) σπίτι μου σήμερα. Είμαι πολύ κουρασμένη! 10. Τα μικρά παιδιά δεν πρέπει να...(βλέπω) τηλεόραση πολλές ώρες. 11. Μπορώ να... (κάνω) ένα τηλεφώνημα; 12. Τα πλοία δεν μπορούν να...(φεύγω) απόψε. 13. Να... (περνάω) καλά όπου και να βρίσκεσαι! 14. Εμείς πρέπει να...αμέσως (σταματώ) 15. Κωνσταντίνα, θέλω να... την ταινία και να μου... αν σου άρεσε (βλέπω, λέω) 16. Παιδί μου, δεν θέλω να μου... (λέω) ψέμματα! 17. Από μικρή μου άρεσε να... (ζωγραφίζω). 18. Παιδιά, όταν έρθετε θα μου... (παίρνω) και μία εφημερίδα από το περίπτερο; 19. Θέλεις να μου...(λέω) τί έγινε χθες στο σχολείο; 20. Αν θέλεις, μπορείς να... (μένω) στο σπίτι μου απόψε. Μπορείς ακόμη και να... (μένω) όποτε θέλεις. 21. Είμαι περίεργη να...(μαθαίνω) τι ψέμα θα μου πεις τώρα! 22. Μπορώ να... (κάνω) ένα τηλεφώνημα; 23. - Κατερίνα, εύχομαι να... (γίνομαι) αυτό που θέλεις στη ζωή σου και να... (είμαι) πάντα ευτυχισμένη! 28

Παρατατικός ενεργητικής Α συζ. (-ω) Β1 συζ. (-ώ άς) Β2 συζ. (-ώ είς) Διαβάζω Μιλάω Θεωρώ Διάβαζα Διάβαζες Διάβαζε Διαβάζαμε Διαβάζατε Διάβαζαν /Διαβάζανε Μιλούσα Μιλούσες Μιλούσε Μιλούσαμε Μιλούσατε Μιλούσαν(ε) Μίλαγα Μίλαγες Μίλαγε Μιλάγαμε Μιλάγατε Μίλαγαν / Μιλάγανε Θεωρούσα Θεωρούσες Θεωρούσε Θεωρούσαμε Θεωρούσατε Θεωρούσαν(ε) (κάνω > έκανα, φτάνω > έφτανα) Και λέω έλεγα ακούω φταίω τρώω κλαίω Συμπληρώστε τα κενά της ιστορίας με παρατατικό: 1. Όταν ήμουν στο πανεπιστήμιο δεν (διαβάζω) πολύ, έτσι δεν (περνάω) εύκολα τις εξετάσεις. 2. (είμαι) πολύ κακός φοιτητής. Στις εξετάσεις πάντα (γράφω) από τους άλλους. Έτσι τελείωσα το πανεπιστήμιο. 3. Κάθε βράδυ (πηγαίνω) στα μπαρ και (πίνω) μέχρι το πρωί. 4. Τον χειμώνα όταν (βρέχει) πολύ έμενα σπίτι και (βλέπω) τηλεόραση ή (παίζω) τάβλι 5. (έχω) ένα παλιό αυτοκίνητο έτσι δεν (περπατάω) πολύ ούτε (παίρνω) το λεωφορείο. 6. Τα μαθήματα (αρχίζω) πολύ πρωί, στις 8:00. Εγώ δεν (ξυπνάω) τόσο πρωί, έτσι δεν (πηγαίνω) στα μαθήματα! 7. Οι άλλοι φοιτητές (γράφουν) σημειώσεις των μαθημάτων, εγώ τις (παίρνω) από αυτούς γιατί δεν (πήγαινα) στο μάθημα και δεν (ακούω) τον καθηγητή. 8. Μερικές φορές (ακολουθώ) τους άλλους φοιτητές: όταν (πηγαίνω) εκδρομή ή όταν (κάνω) πάρτι. 9. Επίσης (παίζω) χαρτιά, πόκερ. Μου (αρέσει) πολύ το πόκερ. 10. Τον χειμώνα (κρυώνω), (πεινάω) γιατί πολλές φορές δεν (έχω) χρήματα για την θέρμανση και για φαγητό. Αυτό γινόταν όταν (χάνω) όλα τα λεφτά μου στα χαρτιά 11. Το καλοκαίρι, όταν (τελειώνω) τα μαθήματα και οι εξετάσεις (ταξιδεύω) πολύ στα ελληνικά νησιά. (γυρίζω) στο πανεπιστήμιο τον Σεπτέμβριο. 29

Τι έκανες όταν ήσουν παιδί; Συνέχισε την ιστορία με τα ρήματα: Γράφω, διαβάζω, πηγαίνω, θέλω, κάνω, βλέπω, τρώω, πίνω, παίζω, μιλάω, γελάω, αγοράζω, σπουδάζω, μελετάω, λέω, φταίω, ακούω, κουβεντιάζω.. Όταν ήμουν (είμαι) παιδί Γράψτε το παρακάτω κείμενο αλλάζοντας τον ενεστώτα με παρατατικό Στην Αθήνα σηκώνομαι στις έξι το πρωί γιατί παίρνω το τρένο στις επτά για να πάω στη δουλειά. Η δουλειά μου αρέσει γιατί έχω καλούς συναδέλφους. Το απόγευμα γυρίζω στη τέσσερις και έχω αρκετό καιρό για να διαβάσω την εφημερίδα στο τρένο. Όταν φτάνω στο σπίτι πρέπει να μαζέψω και να μαγειρέψω για την άλλη μέρα. Έχω αρκετό ελεύθερο χρόνο για να κάνω πράγματα που μου αρέσουν. Παίζω βόλεϊ με άλλα κορίτσια, μαθαίνω μουσική, και χορεύω σε μία σχολή μπαλέτου. Πολλές φορές τα Σαββατοκύριακα τρώω με τους γονείς μου και μετά βλέπω λίγο τηλεόραση ή βγαίνω. Διαβάζω επίσης αρκετά. Τα Σαββατοκύριακα αν δεν πάω στους γονείς μου πηγαίνω εκδρομές ή κάνω σπορ στην φύση. Το βράδυ κοιμάμαι πολύ και δε βλέπω όνειρα. Όταν ήμουν στην Αθήνα σηκωνόμουν στις έξι το πρωί γιατί... 30

Βρείτε τον αόριστο και τον παρατατικό των ρημάτων Ρήματα Αόριστος Παρατατικός Ακούω Άκουσα Άκουγα Βλέπω Δείχνω Δημιουργώ Δουλεύω Είμαι Έχω Θέλω Κάνω Κολυμπάω Λέω Μαγειρεύω Μαθαίνω Μένω Μου αρέσει Μπορώ Παίζω Παίρνω Πάω Πηγαίνω Πίνω Πλέκω Προσπαθώ Ράβω Ρωτάω Σπουδάζω Συναντάω Σχεδιάζω Τρώω Φεύγω Φτάνω Φτιάχνω Χορεύω 31

Σχηματίστε προτάσεις βάζετε τα ρήματα στον Παρατατικό και στον Αόριστο αντίστοιχα. Ξεκινήστε με τη λέξη ενώ ή όταν. 1. Εγώ (πηγαίνω) στη στο σχολείο (βλέπω) την δασκάλα στον δρόμο Όταν πήγαινα στο σχολείο, είδα τη δασκάλα στον δρόμο 2. Ο πατέρας (διαβάζω) εφημερίδα του ο αδελφός μου (μπαίνω) στο σπίτι 3. Τα παιδιά (τραγουδώ) η γάτα (σπάω) το βάζο 4. Εσύ (βλέπω) Τ.V. ο κλέφτης (μπαίνω) από το παράθυρο. 5. Εμείς (ακούω) μουσική ο πατέρας (έρχομαι) 6. Ο Περικλής (πηγαίνω) σινεμά με την Άννα το τηλέφωνο του (χτυπάω) 7. Τα κορίτσια (παίζω) βόλεϊ η Μαρία (τελειώνω) το βιβλίο της. 8. Εσείς (γυρίζω) από τη δουλειά (συναντώ) μια μαύρη γάτα. 9. Η μητέρα (μαγειρεύω) ο πατέρας (στρώνω) το τραπέζι 10. Η Μαρία (πλένω) τα ρούχα ο Σπύρος (σκουπίζω) το πάτωμα. Τώρα φτιάξτε δικές σας φράσεις : Ενώ... Φτιάξτε τις προτάσεις με το ρήμα στον σωστό τύπο: 5. Όταν χορεύαμε με τους φίλους μου, συνάντησα τον άντρα μου. 6. Όταν (περπατούσα) στο δάσος, (μαθαίνω) τα νέα για την βόμβα 7. Όταν (ακούω) ραδιόφωνο, (έρχομαι) ο αδελφός μου στο σπίτι 8. Όταν (κολυμπάω), η Μαρία (φτιάχνω) το φαγητό 9. Όταν (τρώω), ο πατέρας (παίρνω) τηλέφωνο 10. Όταν (προσπαθώ) να λύσω το πρόβλημα, ο Γιάννης (φεύγω) από το σπίτι 11. Όταν η Άννε (παίζω) πιάνο, η Κάγια (έρχομαι) στο σπίτι. 32

Παρατατικός παθητικής (-ω) -ομαι (παθητική) (-ώ άς) -ιέμαι (παθητική) διαβάζω διαβάζομαι αγαπάω αγαπιέμαι Παρατατικός Διάβαζα Διάβαζες Διάβαζε Διαβάζαμε Διαβάζατε Διάβαζαν Διαβάζομουν Διαβαζόσουν Διαβαζόταν Διαβαζόμασταν / διαβαζόμαστε Διαβαζόσασταν / διαβαζόσαστε Διαβάζονταν Αγαπούσα αγαπούσες αγαπούσε αγαπούσαμε αγαπούσατε αγαπούσαν αγαπιόμουν αγαπιόσουν αγαπιόταν αγαπιόμασταν / αγαπιόμαστε αγαπιόσασταν / αγαπιόσαστε αγαπιούνταν Κοιμάμαι: κοιμόμουν / κοιμόσουν / κοιμόταν / κοιμόμασταν (κοιμόμαστε)/ κοιμόσασταν (κοιμόσαστε) / κοιμούνταν (όμοια: φοβάμαι, θυμάμαι, λυπάμαι) Συμπληρώστε τα κενά 1. Ετοιμαζόμουν (ετοιμάζομαι) να πάω βόλτα, όταν ήρθε η Ελένη. 2. Τα πιάτα στο σπίτι μου (πλένομαι) πάντα από την υπηρέτρια. 3. Στις διακοπές τα παιδιά (κοιμάμαι) κάθε βράδυ στις 11:00. 4. Φέτος είναι καλύτερα, πέρσι όλοι μας (κουράζομαι) πιο πολύ. 5. Το ενοίκιο (πληρώνομαι) κάθε πρώτη του μηνός. 6. Κάθε φορά που άκουγε τα τραγούδια του (βαριέμαι). 7. Ο Μιχάλης (βιάζομαι) πολύ να φτάσει. 8. Ελένη, Νίκη, (κοιμάμαι) όλη την ημέρα; 9. Πού ακριβώς (βρίσκομαι) εσείς όταν ήρθε η αστυνομία; 10. Στο σχολείο η Ελένη (συναντιέμαι) με τον φίλο της στο διάλειμμα 11.. να πάμε διακοπές στη Νάξο. ( σκέφτομαι) 12. Το παιδί δεν το ποίημα του. ( θυμάμαι) 13. Οι άνθρωποι παλιά δεν κομπιούτερ. ( χρειάζομαι) 14. Την δεκαετία του 60 οι νέοι.. με πολύχρωμα ρούχα. ( ντύνομαι) 15. Ο κολοσσός της Ρόδου στην είσοδο του λιμανιού. ( βρίσκομαι) 16. Δεν είδαμε όλη την ταινία γιατί. να φύγουμε. (βιάζομαι) 17. Παλιά οι άνθρωποι πιο νέοι. (παντρεύομαι) 18. Καλά έκανες και έφυγες από την παλιά δουλειά σου, πολύ.(κουράζομαι) 19. Ο Γιάννης καλύτερα όταν δούλευε στην τράπεζα. (πληρώνομαι) 20. Στο σπίτι της θείας μου. ότι μας άρεσε το φαγητό. (προσποιούμαι) 21. Οι φίλες μου στο σχολείο μόνο για τις εκδρομές. ( ενδιαφέρομαι) 22. Οι γονείς μου.. πολύ. ( αγαπιέμαι) 23. Εκείνη η ιστορία δεν.. από τους ανθρώπους ( ξεχνιέμαι) 24. Ο Θανάσης.. πολύ στην παρουσίαση και έφυγε. ( βαριέμαι ) 25. Στις διακοπές.. στις 4 το πρωί! ( κοιμάμαι) 33

Σχηματίστε σωστά τις ερωτήσεις: 1. Οι άνθρωποι διάβαζαν (διαβάζω) τις εφημερίδες τον περασμένο αιώνα; 2. Οι εφημερίδες (διαβάζομαι) από τους ανθρώπους του περασμένου αιώνα; 3. Τα παιδιά (κολυμπάω) κάθε μέρα στις διακοπές πέρσι; 4. Ποιος (γράφω) τα γράμματα στις μεγάλες εταιρείες το 1900; 5. Από ποιον (γράφομαι) τα γράμματα στις μεγάλες εταιρείες το 1900; 6. Τι σου (λέω) όταν ήσουν μικρός; 7. Πού (πηγαίνω) σχολείο όταν ήσουν μικρός; 8. Οι γονείς σου (καπνίζω) πολύ στο σπίτι όταν ήσουν μικρός; 9. Όταν ήσουν στο πανεπιστήμιο (αργώ) στο μάθημα; 10. Πότε (τρέχω) όταν ήσουν μικρός; 11. Όταν ήσουν μικρός (ταξιδεύω) με το αεροπλάνο; 12. Στα 15 σου (πηγαίνω) στην ντίσκο και (χορεύω) μέχρι το πρωί; 13. Τι (λέω) οι γονείς σου όταν (αργώ) να γυρίσεις στο σπίτι; 14. Τι (γίνομαι) όταν (αργώ) να γυρίσω στο σπίτι; 15. Το πρωί (ετοιμάζομαι) γρήγορα για το σχολείο ή (αργώ) πολύ; 16. Όταν ήσουν μικρός (χτενίζομαι) με τις ώρες μπροστά στον καθρέφτη; 17. Ο πατέρας σου (ξυρίζομαι) κάθε μέρα; 18. Τι (κάνω) οι γονείς σου κάθε πρωί, όταν εσύ (ξυπνάω) για να πας σχολείο; 19. Όταν ήσουν μικρός είχες μια γάτα; Την (βασανίζω) 20. Τον χειμώνα (κρυώνω) στο σπίτι όταν ήσουν μικρός ή (ζεσταίνομαι); 34

Παρακείμενος: Παρακείμενος και υπερσυντέλικος Σχηματισμός : αγοράζω -> είχα αγοράσει είχες αγοράσει είχε αγοράσει είχατε αγοράσει είχατε αγοράσει είχαν αγοράσει θα / να αγοράσω θα / να αγοράσει έχω αγοράσει έχεις αγοράσει έχει αγοράσει θα / να αγοράσει έχουμε αγοράσει -> έχω αγοράσει έχετε αγοράσει Υπερσυντέλικος : έχουν αγοράσει Σχηματισμός αγοράζω -> θα / να αγοράσω θα / να αγοράσεις θα / να αγοράσει -> είχα αγοράσει Συμπληρώστε τον πίνακα: ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ ΜΕΛΛ./ΥΠΟΤ. ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ ΥΠΕΡΣΥΝΤΕΛΙΚΟΣ αγοράζω θα /να αγοράσω έχω αγοράσει είχα αγοράσει διαβάζω γυρίζω ψωνίζω αρχίζω τελειώνω πληρώνω δουλεύω μαγειρεύω πηγαίνω βλέπω παίρνω λέω πίνω καταλαβαίνω μένω φεύγω δίνω κλείνω 35

Συμπληρώστε τα κενά : 1. Θέλεις να φας; - Έχω φάει ήδη*. (τρώω) 2. Θα πάρεις τηλέφωνο στη δουλειά ; -...ήδη. ( παίρνω ) 3. Θα αγοράσεις καρτ ποστάλ από την Ικαρία; -. ήδη. ( αγοράζω) 4. Θα πιεις ένα ποτήρι κρασί; -Όχι ευχαριστώ. 4 λίτρα ( πίνω) 5. Θα φας ένα πιάτο μακαρόνια; -όχι ευχαριστώ, στο σπίτι της μητέρας μου. (τρώω) 6. Δεν έρχομαι στην Ακαμάτρα γιατί δεν.. τίποτα για αύριο. ( διαβάζω) 7.. ποτέ αρχαία τραγωδία στην Επίδαυρο; (βλέπω) 8. ήδη από το σπίτι, δεν μπορώ να σου φέρω το πουλόβερ σου. (φεύγω) ----- *Συνήθως χρησιμοποιούμε τον παρακείμενο και τον υπερσυντέλικο με τις λέξεις: ήδη, κιόλας, ακόμη, ποτέ, πια, μέχρι τώρα Συμπληρωστε τα κενά με υπερσυντέλικο : 1. Όταν έφτασα στην ταβέρνα, είχαν ήδη φάει. ( τρώω) 2. Όταν πήγα στην τάξη, το μάθημα.. ( αρχίζω) 3. 3. Όταν έφτασα στον Πειραιά, το πλοίο μόλις.. ( φεύγω) 4. Όταν έφτασα στο σινεμά, η ταινία κιόλας.. ( αρχίζω ) 5. Τον πήρα τηλέφωνο στις 8 το πρωί αλλά.. ήδη.. ( φεύγω) 6. Πήρα σουβλάκια από τον Αντώνη για όλους, αλλά...ήδη..(τρώω) 7. Πήγα να πληρώσω, αλλά είδα ότι..ήδη το λογαριασμό. ( πληρώνω) 8. Πριν ανοίξω το στόμα μου,. τι θα πω. ( καταλαβαίνω) 36

Αλλάξτε τις προτάσεις όπως στο παράδειγμα: Στις 07.15 βγήκε από το σπίτι. Στις 07.30 άρχισε η βροχή. Είχε βγει από το σπίτι όταν άρχισε η βροχή. 1. Στις 14. 30 έφυγε ο Αριστοτέλης. Στις 15.00 ξύπνησα... 2. Στις 08.00 τελείωσε ο καφές. Στις 08.01 ξύπνησα.. 3. Στις 17.45 έφυγε το αεροπλάνο. Στις 18.30 έφτασα στο αεροδρόμιο. 4. Στις 11.00 χτύπησε το κουδούνι. Στις 10.50 τέλειωσα την άσκηση. 5. Στις 23.30 πήγα στο πάρτι. Στις 23.00 το πάρτι τέλειωσε... 12. Στις 21.00 έφτασα στο ραντεβού. Στις 20.57 έφυγε.. 37

Υποθετικοί λόγοι 1ο είδος: Kάτι μπορεί να γίνει στο μέλλον. Συνήθως: Αν + μέλλοντας θα + μέλλοντας 1. Αν κερδίσει το λόττο, θα αγοράσει αυτό το σπίτι. 2. Αν δω τον Γιώργο, θα του τα πω όλα. 3. Αν μείνω στο χωριό θα πάρω ένα σκύλο 4. Αν έρθεις μαζί στη εκδρομή θα περάσουμε καλά 2ο είδος: Κάτι που 1) δεν έγινε ή 2) είναι πολύ δύσκολο να γίνει στο μέλλον Αν + Παρατατικός θα + Παρατατικός 1. Αν κέρδιζε το λόττο, θα αγόραζε αυτό το σπίτι! Έτσι έλεγε συνέχεια. Αλλά δεν παίζει πια λόττο, σταμάτησε! 2. Αν έβλεπα τον Γιώργο, θα του τα έλεγα όλα. Δεν τον είδα όμως χθες και έτσι δεν του είπα τίποτα. 3. Αν έμενε στο χωριό θα έπαιρνε ένα σκύλο. Αλλά δυστυχώς δεν έμεινε ποτέ στο χωριό, έτσι δεν είχε ποτέ ένα σκύλο! 4. Αν πήγαινες στην εκδρομή θα περνούσες καλά. Αλλά δεν πήγες και όλοι συνέχεια ρωτούσαν για εσένα. Συμπληρώστε τα κενά με το ρήμα στον σωστό χρόνο. 1. Αν (αγοράζω) τώρα το σπίτι, θα (μετακομίζω). 2. Αν (αγόραζω) τον περασμένο μήνα το σπίτι, θα (μετακομίζω). 3. Αν (τραγουδάω) και άλλο αργότερα, θα (παίρνω) κι άλλο κρασί. 4. Αν (τραγουδάω) και άλλο χθες, θα (παίρνω) κι άλλο κρασί. 5. Αν (φτιάχνω) το σπίτι στο χωριό του χρόνου, θα (φεύγω) από την πόλη. 6. Αν (φτιάχνω) το σπίτι στο χωριό πέρσι, θα (φεύγω) από την πόλη. 7. Αν (ξεχνώ) αύριο τα κλειδιά στο αυτοκίνητο θα (έχω) μεγάλο πρόβλημα. 8. Αν (ξεχνώ) τα κλειδιά στο αυτοκίνητο χθες θα (έχω) μεγάλο πρόβλημα. 9. Θα (τηλεφωνώ) εγώ στην Μαρία χθες, αν εσύ δεν (θέλω) να μιλήσεις μαζί της. 10.Θα (τηλεφωνώ) εγώ στην Μαρία αύριο, αν εσύ δεν (θέλω) να μιλήσεις μαζί της. 38

Συμπληρώστε τις φράσεις: 1. Όταν ήταν μικρή θα (κοκκινίζω) αν την (φιλάω) ένας άντρας!. 2. Αν (διαβάζω) πολύ του χρόνου, θα (περνάω) τις εξετάσεις. 3. Αν του (μιλάω) εσύ αύριο, θα (αλλάζω) γνώμη. 4. Αν (έχω) μεγαλύτερο μισθό θα (ζω) καλύτερα μέχρι τώρα. 5. Αν (αγοράζω) αυτό το αυτοκίνητο τον επόμενο μήνα, δεν θα (έχω) χρήματα για διακοπές. 6. Αν (ανάβω) το φως χθες, θα (βλέπω) που είναι το τραπέζι. 7. Αν του (δείχνω) το δρόμο αύριο το πρωί, θα (βρίσκω) το σπίτι εύκολα! 8. Αν (έχω) τις παλιές φωτογραφίες, θα σου τις (δείχνω), αλλά δεν τις έχω πια, τις πήρε ο αδελφός μου... Ο Παρατατικός επίσης εκφράζει κάτι πιθανό να γίνει στο μέλλον. Μερικοί μικροί διάλογοι ανάμεσα στον Αντώνη και την Μαρία: 1. Το παιδί κλαίει, πεινάει... Ο Αντώνης λέει στην Μαρία: Αν του έδινες τώρα φαγητό θα σταματούσε να κλαίει 2. Ο Αντώνης και η Μαρία πάνε στον Πειραιά να πάρουν το πλοίο για Ικαρία. Έχουν αργήσει, θα χάσουν το πλοίο και ο Αντώνης οδηγεί πολύ αργά. Η Μαρία λέει: Γιατί πας τόσο σιγά; Αν πήγαινες λίγο πιο γρήγορα θα προλαβαίναμε το πλοίο Αντώνη μου. Καταλαβαίνετε; Ο παρατατικός μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για περιπτώσεις που κάτι είναι πιθανό να γίνει, κάτι που θέλουμε να γίνει στο μέλλον, αλλά νομίζουμε ότι είναι δύσκολο να γίνει. 39

Υποθετικοί λόγοι με υπερσυντέλικο 3ο είδος: Εκφράζουν κάτι που δεν μπορεί πια να γίνει Αν + Υπερσυντέλικος θα + υπερσυντέλικος Αν είχε κερδίσει το λόττο, θα είχε αγοράσει ένα σπίτι Αν είχα δει τον Γιώργο θα του είχα μιλήσει για όλα. Αν είχα μείνει στο χωριό, θα είχα ένα σκύλο. Αν είχες πάει στην εκδρομή θα είχες περάσει καλά. Αν είχα πληρώσει χθες τον λογαριασμό, δεν θα είχα έρθει πάλι σήμερα στην τράπεζα. Σωστό ή λάθος; 1. Αν είχε διαβάσει πολύ του χρόνου, θα είχε περάσει τις εξετάσεις 2. Αν του είχες μιλήσει εσύ αύριο, θα είχε αλλάξει γνώμη. 3. Αν είχα μεγαλύτερο μισθό θα είχα ζήσει καλύτερα μέχρι τώρα. 4. Αν είχα αγοράσει αυτό το αυτοκίνητο τον επόμενο μήνα, δεν θα είχα χρήματα για διακοπές. 5. Αν είχα ανάψει το φως χθες, θα είχα δει που είναι το τραπέζι. 6. Αν του είχα δείξει το δρόμο αύριο το πρωί, δεν θα είχε χάσει τον δρόμο. 7. Αν είχα τις παλιές φωτογραφίες, θα σου τις είχα δείξει, αλλά δεν τις έχω πια, τις πήρε ο αδελφός μου... 40

Αντωνυμίες Προσωπική Αντωνυμία Εγώ Εγώ μένω Εσύ μένεις Αυτός -Αυτή - Αυτό μένει Εμείς μένουμε Εσείς μένετε Με - Εμένα Με λενε Γιώργο Σε λένε Μιχάλη Τον λένε Μάκη Την λένε Σοφία Το λένε τραπέζι Μας λένε Γιώργο και Μιχάλη Σας λένε Τάκη και Άννα Τους λένε Γιάννη και Βασίλη Τις λένε Σοφία και Γιάννα Τα λένε τραπέζι και κρεβάτι Αυτοί - Αυτές - Αυτά μένουν Εμένα με λένε Γιώργο Εσένα σε λένε Μιχάλη Αυτόν τον λένε Μάκη Αυτην την λένε Σοφία Αυτό το λένε τραπέζι Εμάς μας λένε Γιώργο και Μιχάλη Εσάς σας λένε Τάκη και Άννα Αυτούς τους λένε Γιάννη και Βασίλη Αυτές τις λένει Σοφία και Γιάννα Αυτά τα λένε τραπέζι και κρεβάτι Ενικός 1- Με λένε Γιώργο Εμένα με λένε Γιώργο. 2- Σε αγαπάει πολύ Εσένα σε αγαπάει πολύ 3αρσ. - Δεν ακούει καθόλου τον πατέρα του Δεν τον ακούει καθόλου! Αυτόν δεν τον ακούει καθόλου! 3θηλ.- Αγοράζει κάθε μέρα από το περίπτερο την εφημερίδα. Την αγοράζει κάθε μέρα από το περίπτερο Αυτήν την αγοράζει κάθε μέρα από το περίπτερο. 3ουδ.- Ξέρει καλά το μάθημα Το ξέρει καλά! Αυτό το ξέρει καλά! Πληθυντικός 1- Μας βλέπουν κάθε μέρα Εμάς μας βλέπουν κάθε μέρα 2- Σας τηλεφωνώ κάθε Κυριακή Εσάς σας τηλεφωνώ κάθε Κυριακή 3αρσ. - Δεν πληρώνει τους υπαλλήλους κάθε μήνα! Δεν τους πληρώνει κάθε μήνα! Αυτούς δεν τους πληρώνει κάθε μήνα! 3θηλ.- Παίρνει μαζί του τις κόρες του στο σινεμά Τις παίρνει μαζί του στο σινεμά Αυτές τις παίρνει μαζί του στο σινεμά. 3ουδ.- Δεν ξέρεις καλά τα πράγματα! Δεν τα ξέρεις καλά! Αυτά δεν τα ξέρεις καλά! Για, σε Μου, Σου, Του, Της, Του Μας, Σας, Τους, Τους, Τους Παραδείγματα: Αγοράζει λουλούδια για την μητέρα του (= Αγοράζει λουλούδια της μητέρας του) Της αγοράζει λουλούδια Λέει τα νέα στον πατέρα του (= Λέει τα νέα του πατέρα του) Του λέει τα νέα Αγοράζει γλυκά για τους φίλους του Τους αγοράζει γλυκά Λέει τα νέα σε εμένα Μου λέει τα νέα 41

Θέλεις το νερό; Ναι το θέλω 7. Σηκώνεις το τηλέφωνο ;.. 8. Δίνεις το μολύβι;.. 9. Στρώνεις το τραπέζι;.. 10. Καθαρίζεις το σπίτι;.. 11. Έχεις το διαβατήριο;.. 12. Θέλεις τον άντρα;.. 13. Ανοίγεις το βιβλίο;.. 14. Στέλνεις το γράμμα;.. 15. Θέλεις την σοκολάτα;.. 16. Βλέπεις τον χάρτη;.. 17. Βλέπεις τον γιατρό;.. 18. Πληρώνεις τον λογαριασμό;.. 19. Βλέπεις τον πατέρα;.. 20. Βλέπεις τον αδερφό;.. 21. Θέλεις το κρασί;.. 22. Θέλεις την σαλάτα;.. 23. Θέλεις το ψωμί;.. 24. Περιμένεις τον Γιώργο;.. 25. Περιμένεις την Αλίκη;.. 26. Περιμένεις τον Κώστα;.. 27. Ξέρεις τον καθηγητή;.. 28. Ξέρεις τον μαθητή;.. 29. Ξέρεις την Άννα ;.. 42

Αλλάξτε τις φράσεις όπως στα παραδείγματα: - Αγαπάνε την Μαρία o Την αγαπάνε 1. Καταλαβαίνω τον Γιώργο όταν μιλάει. 2. Δεν θέλω το άσπρο αυτοκίνητο. 3. Ξέρω τον Κώστα Αγγέλου. 4. Δίνω την εφημερίδα στην μητέρα. 5. Ακούω τον Στάθη και την Άννα 6. Θέλω το μαύρο και το μπλε φόρεμα 7. Θέλω την άσπρη και την κόκκινη μπλούζα 8. Καταλαβαίνουν την Μαρία και την Ελένη. 9. Δεν ακούω καλά την μουσική. 10. Βλέπω την Ελένη κάθε πρωί 11. Μαθαίνω το μάθημα. 12. Ξέρω αυτό το νησί. 43

Διαβάστε τις παρακάτω προτάσεις και χρησιμοποιήστε την αντωνυμία στην θέση του ουσιαστικού: Παράδειγμα Αγόρασα την εφημερίδα για την μητέρα μου Της αγόρασα την εφημερίδα (Της την αγόρασα). 1. Πήρα λουλούδια για την μητέρα μου 2. Ο Γιάννης έδωσε το βιβλίο στον Γιώργο. 3. Ο Γιώργος διάβασε το βιβλίο στην μικρή αδελφή του 4. Η Πηνελόπη είπε τα νέα στον αδελφό της 5. Είχα μία εφημερίδα για τον Γιώργο 6. Έδωσα το φόρεμα στην νύφη 7. Ο Γιάννης αγόρασε μια μπλούζα για εμένα Μου Σου Του Της Του Μας Σας Τους Τους Τους 8. Έχω φαγητό για τον σκύλο 9. Η Μαρία και ο Νίκος ετοιμάζουν το δώρο για τον Γιάννη 10. Τραγουδάει το τραγούδι στην αδελφή του 11. Έδωσα τα κλειδιά σε εσένα 12. Αγοράζει μια κασέτα με ελληνική μουσική στο παιδί του 13. Άφησα το ψωμί στον μπακάλη 14. Έδειξα το βίντεο στους μαθητές 15. Ο Νίκος αγόρασε φαγητό για τον σκύλο και την γάτα 16. Πρόσθεσα το κρεμμύδι στην σαλάτα. 17. Είπα στην Ελένη και στην Μαρία το μυστικό 18. Ο Νίκος και η Ελένη αγόρασαν ένα δώρο για την Ιφιγένεια 19. Έριξα το αλάτι στο φαγητό 20. Έδωσα το φαγητό στα ζώα 44

Αγόρασα την εφημερίδα για την μητέρα μου Της αγόρασα την εφημερίδα Της την αγόρασα 1. Πήρα λουλούδια για την μητέρα μου Της τα πήρα 2. Ο Γιάννης έδωσε το βιβλίο στον Γιώργο. 3. Ο Γιώργος διάβασε το βιβλίο στην μικρή αδελφή του 4. Η Πηνελόπη είπε τα νέα στον αδελφό της 5. Είχα μία εφημερίδα για τον Γιώργο 6. Έδωσα το φόρεμα στην νύφη 7. Ο Γιάννης αγόρασε μια μπλούζα για εμένα 8. Έχω φαγητό για τον σκύλο 9. Η Μαρία και ο Νίκος ετοιμάζουν το δώρο για τον Γιάννη 10. Τραγουδάει το τραγούδι στην αδελφή του 11. Έδωσα τα κλειδιά σε εσένα 12. Αγοράζει μια κασέτα με ελληνική μουσική στο παιδί του 13. Άφησα το ψωμί στον μπακάλη 14. Έδειξα το βίντεο στους μαθητές 45

15. Ο Νίκος αγόρασε φαγητό για τον σκύλο και την γάτα 16. Πρόσθεσα το κρεμμύδι στην σαλάτα. 17. Είπα στην Ελένη και στην Μαρία το μυστικό 18. Ο Νίκος και η Ελένη αγόρασαν ένα δώρο για την Ιφιγένεια 19. Έριξα το αλάτι στο φαγητό 20. Έδωσα το φαγητό στα ζώα 46

Γενική ο άντρας του άντρα ο μαθητής του μαθητή ο φίλος του φίλου Οι άντρες των αντρών οι μαθητές των μαθητών οι φίλοι των φίλων η γυναίκα - της γυναίκας η φίλη της φίλης οι γυναίκες των γυναικών οι φίλες των φίλων το παιδί του παιδιού το αεροπλάνο του αεροπλάνου το πρόβλημα του προβλήματος τα παιδιά των παιδιών τα αεροπλάνα των αεροπλάνων τα προβλήματα των προβλημάτων Αλλάξτε με την γενική και την αντωνυμία: 1. Πήρα λουλούδια για την μητέρα μου 2. Ο Γιάννης έδωσε το βιβλίο στον Γιώργο. 3. Ο Γιώργος διάβασε το βιβλίο στην Μαρία 4. Η Πηνελόπη είπε τα νέα στον αδελφό της 5. Είχα μία εφημερίδα για τον Γιώργο 6. Έδωσα το φόρεμα στην νύφη 7. Ο Γιάννης αγόρασε μια μπλούζα για εμένα 8. Έχω φαγητό για τον σκύλο μου = για / σε εμένα σου = για / σε εσένα του = του άντρα = για τον / στον άντρα της = της γυναίκας = για την / στην γυναίκα του = του παιδιού = για το / στο παιδί μας = για / σε εμάς σας = για / σε εσάς τους = των αντρών = για τους / στους άντρες τους = των γυναικών = για τις / στις γυναίκες τους = των παιδιών = για τα / στα παιδιά 9. Έδωσα τα κλειδιά σε εσένα 10. Η Μαρία και ο Νίκος ετοιμάζουν το δώρο για τον Γιάννη 11. Τραγουδάει το τραγούδι στην αδελφή του 12. Αγοράζει μια κασέτα με ελληνική μουσική στο παιδί του 13. Άφησα το ψωμί στον μπακάλη 14. Έδειξα το βίντεο στους μαθητές 15. Ο Νίκος αγόρασε φαγητό για τον σκύλο και την γάτα 16. Πρόσθεσα το κρεμμύδι στην σαλάτα. 17. Είπα στην Ελένη και στην Μαρία το μυστικό 18. Ο Νίκος και η Ελένη αγόρασαν ένα δώρο για την Ιφιγένεια 19. Έριξα το αλάτι στο φαγητό 20. Έδωσα το φαγητό στα ζώα 47