Μετανάστες
Μετανάστες Φωτογραφίες ΠEΡΙΚΛΗΣ ΜΕΡΑΚΟΣ Κέντρο Επαγγελµατικής Κατάρτισης του Ινστιτούτου Εργασίας της Γενικής Συνοµοσπονδίας Εργατών Ελλάδας (ΚΕΚ ΙΝΕ-ΓΣΕΕ)
ΠΡΟΛΟΓΟΣ Ενίοτε η αφήγηση της εικόνας, όταν δεν συνιστά εικονική αφήγηση, είναι αρκετό για να αναδειχθούν οι αντιφάσεις της κοινωνίας. Μιας κοινωνίας που οφείλει να παρατηρεί τον εαυτό της στην αναζήτηση της πραγµατικότητας και της αλήθειας. Γιάννης Παναγόπουλος Πρόεδρος ΓΣΕΕ Μάρτιος 2008 Υπεύθυνος έκδοσης: KEK Ινστιτούτου Εργασίας της Γενικής Συνοµοσπονδίας Εργατών Ελλάδας (ΚΕΚ ΙΝΕ / ΓΣΕΕ) Εµµανουήλ Μπενάκη 71Α, Αθήνα Τηλ.: 210 3327710, fax: 210 3304452 www.inegsee.gr * e-mail: info@inegsee.gr Σχεδιασµός έκδοσης: Μοebius Design.Κ. Σωτηρόπουλος Kείµενα: Ξένια Θεοφανίδου Τα στοιχεία που χρησιµοποιήθηκαν στα κείµενα προέρχονται από έρευνες και µελέτες της ΓΣΕΕ, του ΙΜΕΠΟ, της ιεθνούς Αµνηστίας, της Άρσις και άλλων µη κυβερνητικών οργανώσεων, καθώς και από την καθηµερινή ειδησεογραφία του Αθηναΐκού Πρακτορείου Ειδήσεων και του ηµερήσιου Τύπου.
Ο Περικλής Μεράκος γεννήθηκε στις 28 Ιουλίου το 1969 στον Κορυδαλλό. Έχει σπουδάσει Αναλογικά Ηλεκτρονικά (ΙΙΕΚ ΕΛΤΑ), Φυσικές Επιστήµες (ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΧΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ) και Καλλιτεχνική Φωτογραφία στο διετές πρόγραµµα λαΐκής επιµόρφωσης του ήµου Ζωγράφου (πρώην ΝΕΛΕ) µε επιµορφωτές τους Νικόλαο ηµολίτσα και Νικόλαο Ανδρικόπουλο. Είναι ελεύθερος επαγγελµατίας φωτογράφος και έχει συνεγασία µε διάφορα ελληνικά περιοδικά και εφηµερίδες καθώς και δηµοσιεύσεις σε ξένα περιοδικά.
ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΖΩΗ ΚΑΤΟΙΚΙΑ
10 Μετανάστες Την τελευταία δεκαετία, η δουλεµπορία γυναικών και κοριτσιών για καταναγκαστική πορνεία έχει δεκαπλασιαστεί στην Ελλάδα, που κατέχει έτσι την κοινοτική πρωτιά ως χώρα διέλευσης και προορισµού των θυµάτων αυτής της µορφής του οργανωµένου εγκλήµατος. Χωρίς χαρτιά, δικαιώµατα και ιατρική φροντίδα, µε κατεστραµµένη σεξουαλική ζωή, µε απειλές και βία από τους διακινητές, αγνοώντας την ελληνική γλώσσα και την ύπαρξη των έστω και περιορισµένων υποστηρικτικών δικτύων και δοµών, οι γυναίκες εγκλωβίζονται σε συνθήκες από τις οποίες σπάνια κατορθώνουν να ξεφύγουν.
12 Μετανάστες Λιµάνια, ναυπηγοεπισκευαστικές ζώνες. Καταπονηµένα σκάφη, καταπονηµένοι εργάτες. Την επισκευή αναλαµβάνουν εργολάβοι, την αναθέτουν σε υπεργολάβους κι αυτοί σε µικρά συνεργεία. Κοµµάτι της δουλειάς πέφτει στους ώµους µεταναστών. Σκληρή δουλειά µε χρονοδιαγράµµατα και κονδύλια ασφυκτικά περιορισµένα. Χωρίς κράνη, µπότες, στολές εργασίας, χωρίς µέτρα υγιεινής και ασφάλειας.
14 Μετανάστες Σύµφωνα µε στοιχεία της µη κυβερνητικής οργάνωσης Νέα Ζωή, το 2007 το 40% των εκδιδόµενων γυναικών στις αθέατες γωνιές του κέντρου της Αθήνας προέρχονταν από τη Νιγηρία, το 25% ήταν Ελληνίδες, το 15% από την Αλβανία, το 10% από τη Ρουµανία και το 10% από χώρες της πρώην ΕΣΣ. Πολλές ήταν θύµατα καταναγκαστικής πορνείας.
16 Μετανάστες Ό,τι κερδίζει σε µια µέρα θρέφει µια οικογένεια για µια βδοµάδα πίσω στην πατρίδα. Μικρές οδύσσειες καθηµερινών ανθρώπων. Όχι σε γραφείο, ούτε σε µαγαζιά και εργοστάσια. Ούτε καν στις διαβάσεις, αλλά στο δρόµο, την ώρα της µεγάλης κυκλοφορίας. Εκείνοι έξω, εµείς µέσα στο αυτοκίνητο.
18 Μετανάστες Βλέµµα ξύπνιο, διευρευνητικό, πάντα σε εγρήγορση για τους κινδύνους που παραµονεύουν. Στιγµιαίο µάρκετινγκ και πώληση όσο κρατάει ένα φανάρι. Επινοητικές επιλογές προϊόντων που ικανοποιούν ανάγκες και επιθυµίες του καταναλωτή. Μικροπωλητές που έχουν τα φόντα να γίνουν µικροέµποροι και µικροεπιχειρηµατίες, ανεξάρτητα από την ιθαγένειά τους.
20 Μετανάστες ιεθνείς οργανισµοί και µη κυβερνητικές οργανώσεις υπολογίζουν σε ένα εκατοµµύριο ετησίως τα θύµατα του δουλεµπορίου µε προορισµό την παράνοµη βιοµηχανία του σεξ και σε οκτώ δις δολάρια τον ετήσιο τζίρο της. Η αναγκαστική επιστροφή των θυµάτων στις χώρες προέλευσής τους δεν αποτελεί λύση. Η κατάλληλη προστασία των θυµάτων και η διασφάλιση συνθηκών αλλαγής της ζωής τους µπορεί να βοηθήσουν στον περιορισµό της εκµετάλλευσης, στην ενθάρρυνση των θυµάτων να καταγγείλουν την κακοποίηση και τη βία, να ξεφύγουν από τις αρρώστιες, την υποταγή στις επιταγές του διακινητή, του σωµατεµπόρου, του πελάτη. Στην Ελλάδα, το 2004 χορηγήθηκαν 22 άδειες διαµονής σε θύµατα σεξουαλικού δουλεµπορίου, το 2005 29 άδειες, και τους πρώτους εννέα µήνες του 2006 35 άδειες διαµονής.
22 Μετανάστες Γιατί τους κυνηγούν καθηµερινά; Γιατί τους αναγκάζουν να είναι «παράνοµοι»; Γιατί τους κρατούν στην «παρανοµία»; Γιατί κατάσχουν το εµπόρευµά τους; Γιατί δεν τους δίνουν άδειες; Πότε και από ποια δηµοτική ή άλλη αστυνοµία εξαπολύθηκαν µε τόση συνέπεια επιχειρήσεις για την παράνοµη στάθµευση, τις παράνοµες διαφηµίσεις, τους παράνοµους πάγκους µε εµπορεύµατα έξω από καταστήµατα, τα παράνοµα τραπεζοκαθίσµατα καφεστιατορίων στους ελεύθερους χώρους;
24 Μετανάστες Η τροφή είναι ένας συνδετικός κρίκος µε την πατρίδα και τους συµπατριώτες κάθε πρόσφυγα και µετανάστη. Οι γνώριµες γεύσεις προσφέρουν απόλαυση και γαλήνη, αντίβαρο στο άγχος, την ανασφάλεια, τους φόβους και τη µοναξιά της ξενιτιάς. Σηµείο αναφοράς το ζεστό χαµόγελο της γυναίκας-τροφοδότριας.
26 Μετανάστες Η άνθηση της κατασκευαστικής βιοµηχανίας δηµιούργησε τα τελευταία χρόνια δεκάδες χιλιάδες χαµηλά αµειβόµενες θέσεις εργασίας, πολλές από τις οποίες ίσως δεν αποτελούσαν πρώτη επιλογή απασχόλησης για τους Έλληνες. Σχεδόν το 1/3 των µεταναστών απασχολείται σε κατασκευές/οικοδοµές, οι πιο πολλοί ως ανειδίκευτοι εργάτες, αρκετοί πλέον και ως εξειδικευµένοι και περιζήτητοι- τεχνίτες, αλλά και εργολάβοι.
28 Μετανάστες Οι Έλληνες µετανάστες στην Αυστραλία, τη Γερµανία, τις ΗΠΑ και αλλού διεκδίκησαν και κέρδισαν πλήρη ασφαλιστικά και συνταξιοδοτικά δικαιώµατα. Η αρχή της ισοτιµίας επιβάλλει να συµβεί το ίδιο και για τους µετανάστες που ζουν στην Ελλάδα. Να µπορούν δηλαδή να απολαµβάνουν ίσα δικαιώµατα αλλά και να µεταφέρουν ασφαλιστικά και συνταξιοδοτικά δικαιώµατα από και προς τις χώρες καταγωγής τους. Πράγµατα που θα έπρεπε να θεωρούνται αυτονότητα, αλλά
30 Μετανάστες Στη χώρα µας, η ανέχεια αποτελεί σηµείο σύγκλισης ηµεδαπών κι αλλοδαπών. Σύµφωνα µε ευρωπαϊκά στοιχεία, το 2004 το ποσοστό ηµεδαπών και αλλοδαπών που ζούσαν κάτω από το όριο της φτώχειας παρουσίαζε τη µικρότερη «ψαλίδα» σε σχέση µε τις υπόλοιπες χώρες µέλη της ΕΕ: οι φτωχοί Έλληνες ήταν το 22% και οι φτωχοί µετανάστες το 33%. Η «ψαλίδα» µεγαλώνει στη Γαλλία, όπου οι φτωχοί µετανάστες φθάνουν το 49% ενώ οι φτωχοί ντόπιοι το 19% και κορυφώνεται στο Βέλγιο, όπου στα όρια της φτώχειας ζει το 60% των µεταναστών, έναντι 19,5% των ντόπιων.
32 Μετανάστες Μια βόλτα στην Κεντρική Αγορά, την Αθηνάς, την Ευριπίδου και τους παράδροµούς είναι ένα συναρπαστικό διηπειρωτικό ταξίδι στις κουζίνες της Ινδίας και του Πακιστάν, της Αιγύπτου και του Λιβάνου, των Βαλκανίων, της Πολωνίας, της Ρωσίας, της Κίνας και µια εισαγωγή στον πολυπολιτισµό. Μετανάστες επιχειρηµατίες πωλούν άρτο, ακούσµατα και θεάµατα για τους µέτοικους κάθε µεγαλούπολης. Και είναι πρόθυµοι να µυήσουν τους αυτόχθονες στον γαστριµαργικό πολιτισµό της χώρας που εκπροσωπούν.
ΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΖΩΗ ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΘΡΗΣΚΕΙΑ
36 Μετανάστες Η Ελλάδα παραµένει η µόνη ευρωπαϊκή χώρα που δίνει πιστοποιητικό γέννησης στα παιδιά που γεννιούνται στην επικράτειά της µόνον εφόσον οι γονείς τους έχουν ελληνική ιθαγένεια. Η διακριτική αυτή µεταχείριση των παιδιών των µεταναστών έδωσε το έναυσµα στην καµπάνια «Όχι στον ρατσισµό από την κούνια» που ξεκίνησε η Ένωση Αφρικανών Γυναικών το 2005. Η χορήγηση µόνον µιας ληξιαρχικής πράξης γέννησης δεν αρκεί. Χωρίς την επίσηµη κρατική αναγνώριση που εξασφαλίζεται µε το πιστοποιητικό γέννησης και την εγγραφή στα δηµοτολόγια, τα παιδιά των µεταναστών αντιµετωπίζουν ανυπέρβλητα εµπόδια στην εκπαίδευση, την εργασία, τη συµµετοχή στα κοινά.
38 Μετανάστες Οργανικό παιδικό συγκρότηµα βαλκανικών πνευστών, στο πολύχρωµο, πολυπολιτισµικό, πολυεθνικό Αντιρατσιστικό Φεστιβάλ του 2007. Με ιστορία 13 χρόνων και αυξανόµενη συµµετοχή κάθε χρονιά, τα Αντιρατσιστικά Φεστιβάλ αποτελούν χώρο ουσιαστικού διαπολιτισµικού διαλόγου και αποτελεσµατική απάντηση στο ρατσισµό και την ξενοφοβία.
40 Μετανάστες Τη συντριπτική πλειονότητα των µεταναστών απαρτίζουν νέοι άνθρωποι µεταξύ 19-40 ετών. Αποτελούν το 56% στο σύνολο των νοµίµων µεταναστών, ενώ το 17% είναι παιδιά «δεύτερης γενιάς» έως 18 ετών. Σε αυτά τα παιδιά της δεύτερης γενιάς δεν µπορεί να δίνεται η ετικέτα του οικονοµικού µετανάστη χωρίς ποτέ να έχουν µεταναστεύσει, µέσα στη χώρα που γεννήθηκαν ή µεγάλωσαν. Μεγαλώνουν σε έναν νέο κόσµο πολυεπίπεδο και πολυσύνθετο που τους δίνει το δικαίωµα να διεκδικήσουν µια νέα, πολλαπλή ταυτότητα. Σε έναν νέο κόσµο, όπου η εντοπιότητα, η εθνικότητα και η οµοιογένεια συµπλέκονται και αλληλεπιδρούν µε την οικουµενικότητα, την πολυεθνικότητα και την πολυµορφία.
42 Μετανάστες Συγκέντρωση και πορεία διαµαρτυρίας Πακιστανών µεταναστών, το Φεβρουάριο του 2007. Ζητούν την τιµωρία των ενόχων για την απαγωγή και παράνοµη κράτηση συµπατριωτών τους από τις µυστικές υπηρεσίες. Μέσα στο 2007 οργανώθηκαν κι άλλα αντιρατσιστικά συλλαλητήρια. Οι διαδηλωτές διαµαρτύρονταν για αυθαίρετες, παράνοµες και βάναυσες συµπεριφορές των δυνάµεων καταστολής, για εγκληµατικές εκδηλώσεις ρατσισµού εναντίον µεταναστών σε γειτονιές της Αθήνας. Στο πλευρό των µεταναστών, απλοί πολίτες, εκπαιδευτικοί, φοιτητές, αντιρατσιστικές και πολιτικές οργανώσεις, συνδικάτα που πιστεύουν, όπως γράφουν και τα πανώ «Ίσα δικαιώµατα στους µετανάστες, καλύτερη ζωή για όλους».
44 Μετανάστες Το 20,5% των µεταναστών είναι γυναίκες που απασχολούνται ως οικιακό προσωπικό. Φροντίζουν δηλαδή για την ευηµερία της ελληνικής οικογένειας, βελτιώνουν την ποιότητα της ζωής των ηλικιωµένων, επιτρέπουν στις Ελληνίδες µητέρες να αφοσιωθούν απερίσπαστες στην επαγγελµατική σταδιοδροµία τους. Φροντίζοντας τα παιδιά των ελληνικών οικογενειών κάνουν χρόνια να δουν τα δικά τους. Για να επανορθώσει αυτή την αντίφαση, το ευρωπαϊκό δίκαιο προβλέπει τη συνένωση των µεταναστευτικών οικογενειών µέσα σε εννέα µήνες από τη στιγµή που υποβάλλουν την αίτηση. Η χώρα µας όµως ερµηνεύει την κοινοτική οδηγία µε περιοριστικό και µίζερο τρόπο, θέτει αυστηρές προδιαγραφές και χρονοτριβεί υπερβολικά προκειµένου να εκδώσει τις λιγοστές εγκρίσεις.
46 Μετανάστες Οι άδειες παραµονής που είχαν χορηγηθεί ως τα τέλη του 2007 ήταν µόλις 481.505, ωστόσο, σύµφωνα µε εκτιµήσεις οι µετανάστες που ζούσαν στη χώρα την ίδια περίοδο κυµαίνονταν γύρω στο ένα εκατοµµύριο. Με ή χωρίς χαρτιά, σχεδόν όλοι οι µετανάστες εργάζονταν. Η ελληνική πολιτεία και κοινωνία οφείλουν να ανταποδώσουν την πολύτιµη αυτή προσφορά εργασίας, διασφαλίζοντας τη νοµιµοποίηση όσων µεταναστών δεν κατόρθωσαν να συγκεντρώσουν τις προϋποθέσεις του νόµου και µάλιστα, τις περισσότερες φορές για λόγους που δεν ευθύνονταν οι ίδιοι. Οφείλουν, επίσης, να διευκολύνουν την οµαλή και µακροχρόνια συνέχιση της ζωής όσων ζουν χρόνια εδώ, θεσπίζοντας διαδικασίες που σέβονται την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Οφείλουν, τέλος, να διευκολύνουν αποτελεσµατικά την κοινωνική του ένταξη µέσα από την ισότιµη συµµετοχή τους σε συνδικάτα, πολιτικές και κοινωνικές οργανώσεις.
48 Μετανάστες Η άγνοια για τις αξίες και τον τρόπο ζωής των ανθρώπων από µακρινούς πολιτισµούς ευθύνονται σε µεγάλο βαθµό για την καχυποψία, το φόβο, την κακοπιστία, και την υπεροψία απέναντι σε µετανάστες και πρόσφυγες. Προς την κατεύθυνση αυτή συµβάλλουν και διάφορα ιδεολογήµατα περί «ελληνικότητας» που η «καθαρότητά» της κινδυνεύει να αλλοιωθεί από τους «ξένους».
50 Μετανάστες Μια λεπτή γραµµή χωρίζει τους «νόµιµους» από τους παράτυπους µετανάστες. Τα πιο ευάλωτα σε αυτές τις συνθήκες είναι τα παιδιά. Με τους γονείς «παράνοµους» ή «ηµιπαράνοµους» και µε την ανεργία να παραµονεύει, κινδυνεύουν να ζήσουν στις παρυφές της κοινωνίας, µε ό,τι αυτό συνεπάγεται.
52 Μετανάστες Σε εκατοντάδες χιλιάδες υπολογίζονται οι εργαζόµενες µετανάστριες στην Ελλάδα. Όπως συµβαίνει από τα πρώτα χρόνια του µεταναστευτικού ρεύµατος στη χώρα µας, το ποσοστό των απασχολούµενων µεταναστριών είναι υψηλό, σήµερα µάλιστα ξεπερνάει το αντίστοιχο των Ελληνίδων. Οι µισές περίπου µετανάστριες εργάζονται ως οικιακοί βοηθοί, καθαρίστριες, αποκλειστικές νοσοκόµοι ή προσφέρουν άλλες ανάλογες υπηρεσίες κοινωνικής µέριµνας. Οι υπόλοιπες απασχολούνται σε εστιατόρια και ξενοδοχεία, λιγότερες στο εµπόριο και ακόµα πιο λίγες ως εργάτριες σε βιοµηχανίες.
54 Μετανάστες Η σκηνή από ένα ταξιδιωτικό γραφείο στην Οµόνοια. Ξεπέρασε τις γραφειοκρατικές διαδικασίες, έχει την άδεια παραµονής και το δικαίωµα να ταξιδέψει στην πατρίδα. Η νοσταλγία κάνει τους µετανάστες να ξοδεύουν πολλά από τα χρήµατα που κερδίζουν στους λογαριασµούς των κινητών τους και σε ταξίδια για να ξαναδούν τους συγγενείς και φίλους που άφησαν πίσω στην πατρίδα.
ΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΖΩΗ ΘΡΗΣΚΕΙΑ
58 Μετανάστες Μετανάστες από το Πακιστάν, το Μπανγκλαντές και άλλες ασιατικές ή και ευρωπαΐκές χώρες γίνονται εργάτες γης σε αγροτικές περιοχές και αποµακρυσµένα χωριά ή εργάτες σε αστικές περιοχές. Ψάχνοντας έναν τόπο να σταθούν εγκαθίστανται σε υπόγεια πολυκατοικιών, παλιά εγκαταλειµµένα σπίτια, σταύλους κι αποθήκες µε ελάχιστο ενοίκιο, χωρίς τις απαραίτητες συνθήκες υγιεινής, χωρίς καµία από τις ανέσεις που διαθέτουν τα σπίτια του ντόπιου πληθυσµού.
60 Μετανάστες Θύµατα φυσικών καταστροφών, πολέµων, ολοκληρωτικών καθεστώτων. Χωρίς πατρίδα, κυνηγηµένοι, ταλαιπωρηµένοι, απελπισµένοι. Άνθρωποι που είχαν την ελπίδα να βρουν ένα καταφύγιο στην ευηµερούσα και δηµοκρατική «ευρωπαϊκή οικογένεια», βρίσκονται µπροστά στην Ευρώπη-φρούριο.
62 Μετανάστες Όσοι κατορθώνουν να εκπορθήσουν τα ευρωπαϊκά σύνορα και να εισχωρήσουν σε κάποιον από τους «ευρωπαϊκούς παραδείσους» βλέπουν γύρω τους να υψώνονται καινούρια τείχη. ιακρίσεις, εκµετάλλευση και ρατσισµός τους κρατούν στο περιθώριο της κοινωνίας.
64 Μετανάστες Η ευρωπαϊκή εµπειρία και πρόσφατες µελέτες υπογραµµίζουν ότι πρέπει να ενθαρρυνθεί η εξειδίκευση και επιµόρφωση των µεταναστών ώστε να ξεφύγουν από τις πενιχρά αµειβόµενες και ανασφάλιστες εργασίες και να προσφέρουν περισσότερα στον εαυτό τους και στις χώρες προέλευσης και υποδοχής.
66 Μετανάστες Η έλλειψη νοµιµοποιητικών εγγράφων, η άγνοια της ελληνικής γλώσσας, η έλλειψη εναλλακτικών λύσεων δηµιουργούν άγχος, ανασφάλεια και απόγνωση στους ανθρώπους που πρωτοφθάνουν εδώ για να εργαστούν. Πολλοί από αυτούς επιθυµούν να µείνουν µόνιµα στη χώρα και να αποκτήσουν ελληνική ιθαγένεια. Ωστόσο, παρά τις εξαγγελίες, τα µέτρα υποστήριξης για την κοινωνική τους ένταξη παραµένουν ελλιπή και αναποτελεσµατικά.
68 Μετανάστες Χωρίς χαρτιά; Λαθροµετανάστης; Πρόσφυγας; Ζει «παράνοµος», στις αθέατες πλευρές της πόλης, στα περίχωρα του χωριού, σε µια παράγκα στην ύπαιθρο. Μοναδικό του «έγκληµα» προσπάθησε να ξεφύγει από την ανέχεια, ίσως και τον πόλεµο. Αντί για διώξεις, ταπείνωση και επαναπροώθηση, έχει ανάγκη από ανθρώπινη αντιµετώπιση και προστασία.
70 Μετανάστες «Σήµερα το ενδιαφέρον µας δεν είναι για το αν έχουµε δηµοκρατία, αλλά για την ποιότητά, για το βάθος και το βαθµό ωριµότητάς της Είναι η δηµοκρατία που θέλουµε; Υπάρχουν περιθώρια βελτίωσής της; Οι δείκτες της φτώχειας, η ποιότητα ζωής των αδυνάµων της εποχής µας, τα προβλήµατα διαβίωσης των µεταναστών µας θυµίζουν ότι δεν µπορούµε να εφησυχάζουµε στις ανέσεις της καθηµερινότητάς µας» τόνιζε ο πρόεδρος της ηµοκρατίας Κάρολος Παπούλιας στο µήνυµά του για την επέτειο αποκατάστασης της δηµοκρατίας στη χώρα.
72 Μετανάστες Η Ελλάδα είναι ίσως η µόνη από τις ευρωπαϊκές χώρες όπου οι δείκτες ανεργίας των µεταναστών τείνουν να είναι χαµηλότεροι από αυτούς των ντόπιων και οι ασφαλιστικές τους εισφορές µπορούν να ενισχύσουν σηµαντικά τα τρία µεγάλα ασφαλιστικά ταµεία, ΙΚΑ, ΟΓΑ, ΤΕΒΕ. Ωστόσο, όσο εύκολη είναι η πρόσβαση στην αγορά εργασίας και πολύτιµη η συνεισφορά τους, τόσο δύσκολη παραµένει, παρά τις όποιες βελτιώσεις, η διαδικασία νοµιµοποίησής τους.
74 Μετανάστες Οι φτωχότεροι των φτωχών. Εξωτερική τουαλέτα, παλιός θερµοσίφωνας που χρησιµεύει για στέρνα, καζανάκικουβάς. Στις οικοδοµές, στα χωράφια, στη βιοµηχανία και στον τουρισµό, το ζόρι τραβάνε οι αλλοδαποί εργαζόµενοι, κάνοντας τις πιο σκληρές και πιο χαµηλά αµειβόµενες δουλειές.
76 Μετανάστες Νέοι άντρες, µόνοι άντρες. Οι µισοί περίπου µετανάστες ζουν σε σπίτια δύο δωµατίων, 24% ζουν µε την οικογένειά τους σε σπίτια τριών δωµατίων και 13% ζουν σε ένα δωµάτιο. Οι υπόλοιποι και οι µη καταγεγραµµένοι ζουν κατά οµάδες, όπου βρίσκουν και όπως βρίσκουν.
ΕΡΓΑΣΙΑ ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΖΩΗ ΚΑΤΟΙΚΙΑ
80 Μετανάστες Ο µουσουλµανισµός, ο χριστιανισµός και ο ιουδαϊσµός αποτελούν τις τρεις µεγαλύτερες µονοθεϊστικές θρησκείες. Υπολογίζεται ότι οι µουσουλµάνοι φθάνουν το1,5 δις σε όλον τον κόσµο και αποτελούν το πολυπληθέστερο θρήσκευµα µετά τον χριστιανισµό. Οι µουσουλµάνοι πιστεύουν ότι ο Θεός αποκάλυψε το Κοράνι στον Μωάµεθ, πού ήταν ο τελευταίος από τους προφήτες.
82 Μετανάστες Η λέξη Ισλάµ σηµαίνει υπακοή ή απόλυτη υποταγή στον Θεό, που στα αραβικά αποδίδεται µε τη λέξη Αλλάχ - ο Ένας Αληθινός Θεός, ο Μοναδικός και Αιώνιος, ο ηµιουργός του Παντός, που αποκάλυψε το µήνυµά του στον άνθρωπο µέσω το προφήτη Μωάµεθ. Οι µουσουλµάνοι, δηλαδή οι πιστοί στο Ισλάµ, είναι «εκείνοι που υποτάσσονται (στον Θεό)».
84 Μετανάστες Κοινές πεποιθήσεις και αξίες, ηθικοί κώδικες και λατρευτικές πρακτικές συνθέτουν το θρήσκευµα κάθε ανθρώπινης κοινότητας. Συνδετικά στοιχεία αποτελούν επίσης οι αρχέγονες και πολιτισµικές παραδόσεις, τα ιερά κείµενα, η ιστορία, «αποκαλύψεις» και µυστικιστικά βιώµατα. Το Κοράνι και η Σούνα - τα λόγια και τα έργα του Μωάµεθ - αποτελούν τις βασικές πηγές του Ισλάµ.
86 Μετανάστες Οι δύο βασικές θρησκευτικές οµάδες του Ισλάµ είναι οι Σουνίτες και οι Σιίτες. Το δόγµα των Σουνιτών ακολουθεί τη Σούνα, δηλαδή την παράδοση, και οι πιστοί του αντιστοιχούν στο 90% περίπου των µουσουλµάνων. Στην οµάδα των Σουνιτών εντάσσονται οι µυστικιστές του Σουφισµού και οι Ουαχαµπίτες. Οι Σιίτες είναι οι οπαδοί του Αλί, του γαµπρού του Μωάµεθ και των δώδεκα κληρονόµων του. Υιοθετούν πρακτικές που διαφέρουν από τις σουνιτικές, όπως η εικονολατρία και η αγιοποίηση του Αλί και των Ιµάµηδων. Οι Σιίτες είναι συγκεντρωµένοι στο Ιράν και αποτελούν το 55% του πληθυσµού στο Ιράκ.
88 Μετανάστες Η θρησκεία συχνά ορίζεται και ως «τρόπος ζωής», καθώς οι ηθικοί κώδικες και αξίες, οι θεσµοί, η παράδοση και οι ιερές γραφές που συνδέονται µε τον κόσµο του ιερού επικαλύπτουν ένα κοµµάτι της κοσµικολαϊκής ζωής. Το Ισλάµ ζητάει από τους πιστούς µουσουλµάνους να αποδεικνύουν έµπρακτα την πίστη τους, τηρώντας τους «πέντε πυλώνες του Ισλάµ». Οι πέντε πυλώνες οι στυλοβάτες της πίστης στο Ισλάµ που πρέπει να τηρούν όλοι ανεξαιρέτως οι µουσουλµάνοι είναι: - Η πίστη στον ένα και µοναδικό Αλλάχ - Η προσευχή, πέντε φορές την ηµέρα - Η ελεηµοσύνη, που προσδιορίζεται νοµικά ως ετήσιος φόρος - Η νηστεία του Ραµαζανιού - Το προσκύνηµα στη Μέκκα, µια φορά στη ζωή κάθε πιστού.
90 Μετανάστες Υπόγεια πολυκατοικιών, παλιά γκαράζ, αποθήκες και καταστήµατα σε υποβαθµισµένες γειτονιές και περιοχές των αστικών κέντρων αποτελούν τους λατρευτικούς χώρους όπου οι µουσουλµάνοι ασκούν το θρησκευτικό τους δικαίωµα. Τους νοικιάζουν και τους συντηρούν µε δικά τους χρήµατα.
92 Μετανάστες «Η ξενιτειά πληγώνει τη σύγχρονη ζωή. Κορυφώνεται µε τη µετανάστευση και την προσφυγιά και επεκτείνεται µε την αποξένωση που νιώθουν πολλοί στον απρόσωπο κοινωνικό περίγυρο»,τόνιζε ο αρχιεπίσκοπος Τιράνων, Αναστάσιος, στο χριστουγεννιάτικο µήνυµά του. «Ποικίλοι φόβοι, καχυποψίες, ανησυχίες για το διαφορετικό και το ξένο, καιροφυλακτούν για να κλείσουν τις καρδιές» επισήµαινε και µας ζητούσε «να αυξήσουµε τον ενδιαφέρον και την αγάπη µας προς τους αδελφούς µας δικούς µας όσο και τους αποκαλούµενους ξένους».
94 Μετανάστες Η ένταξη νέων οµάδων σε ένα κοινωνικό σύνολο αποτελεί µια αµφίδροµη διαδικασία. Μέσα από την όσµωση διαφορετικών πολιτισµών ενισχύεται και εµπλουτίζεται κάθε ευνοµούµενη κοινωνία.ο διαπολιτισµικός διάλογος, ο σεβασµός της πολυµορφίας, η προάσπιση των θεµελιωδών δικαιωµάτων, η διασφάλιση ίσων ευκαιριών για όλους, η αποτελεσµατική αντιµετώπιση των διακρίσεων, του ρατσισµού και της περιθωριοποίησης θα εξασφαλίσουν την ειρηνική συνύπαρξη και θα ενισχύσουν τη συνοχή ολόκληρης της ελληνικής κοινωνίας.
ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΜΕΡAKΟΣ