ΠΥΡΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑ

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ ΠΥΡΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

- πρόληψη και ελαχιστοποίηση κινδύνου εκδήλωσης πυρκαγιάς - περιορισμό της έντασης και των δυνατοτήτων μετάδοσής της - ύπαρξη δρόμων διαφυγής - περιορισμό της πυρκαγιάς σε όσο το δυνατόν προκαθορισμένα και ελεγχόμενα όρια - έλεγχο της πιθανής εκδήλωσης με ανιχνευτές και πρώτες καθοριστικές προσπάθειες κατάσβεσης της πυρκαγιάς

Προβλέπονται Μέτρα : ΠΑΘΗΤΙΚΑ (δρόμοι διαφυγής, στεγανοποίηση διαμερισμάτων, δομοστατική προστασία, έλεγχος καπνού) και ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΑ (Πυρανίχνευση, Συναγερμός, Καταιονητήρες και μέσα πυρόσβεσης)

ΦΩΤΙΑ ΚΑΙ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΤΗΣ

Καύση: Το καύσιμο, το οξυγόνο και η απαραίτητη αρχική θερμότητα, ονομάζονται τρίγωνο της φωτιάς. Ανάφλεξη: Θερμοκρασία ανάφλεξης είναι εκείνη στην οποία πρέπει να θερμανθ το καύσιμο για να ξεκινήσει η καύση, ενώ, αυτό-ανάφλεξη έχουμε ότ απαιτούμενη θερμότητα συσσωρεύεται μέσα στο καύσιμο.

Εκρήξεις: Διαφέρει από την συνηθισμένη καύση, στο ότι είναι ολοκληρωτική και συμβαίνει σε απειροελάχιστο χρόνο.

ΦΩΤΙΑ ΣΕ ΚΛΕΙΣΤΟ ΧΩΡΟ

Στο Αρχικό Στάδιο η παραγόμενη θερμότητα, είναι μεγαλύτερη από την απαιτούμενη για τη διατήρηση της καύσης. Ανάλογα με την ποσότητα της παραπανίσιας θερμότητας έχουμε την ταχύτητα εξάπλωσης της φωτιάς. Με την σταθεροποίηση της καύσης, η φωτιά αυξάνει όσο είναι διαθέσιμα καύσιμα και οξυγόνο. Η θερμότητα ανεβαίνει και οι φλόγες διασπείρονται. Η γεωμετρία του χώρου, ο εξαερισμός και το εύφλεκτο των υλικών των τοιχωμάτων, αποτελούν τα σημαντικότερα δεδομένα για την εξάπλωση

της φωτιάς. Περνά στο στάδιο της ολοκληρωτικά ανεπτυγμένης φωτιάς, ονομάζεται σημείο καθολικής ανάφλεξης. Τρίτο στάδιο όταν έχει ήδη καεί το μεγαλύτερο μέρος των καυσίμων η θερμοκρασία μειώνεται συνεχώς.

ΖΗΜΙΕΣ

ΠΥΡΑΝΤΙΣΤΑΣΗ

Αναφέρεται σε δομικά στοιχεία και όχι σε μεμονωμένα δομικά υλικά. Ο βαθμός πυραντίστασης εκφράζεται με τη διάρκεια του χρόνου όπου ένα δοκίμιο ικανοποιεί προκαθορισμένα κριτήρια. Όπως, ευστάθεια, ακεραιότητα και θερμομονωτική ικανότητα. Τα κριτήρια αυτά έχουν σαν στόχο να προλάβουν την κατάρρευση του κτιρίου και ταυτόχρονα να θέσουν υπό έλεγχο την εξάπλωση της φωτιάς.

Οι κανονισμοί επιβάλλουν το ελάχιστο επίπεδο πυραντίστασης για κάθε δομικό στοιχείο. Οι απαιτήσεις πυραντίστασης των δομικών στοιχείων που ορίζουν ένα πυροδιαμέρισμα μειώνονται, όσο πυκνότερη γίνεται η διαμερισματοποίηση και μικρότερη η επιφάνεια κάτοψης του πυροδιαμερίσματος.

ΜΕΓΕΘΟΣ - ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΗΤΑ ΜΙΑΣ ΦΩΤΙΑΣ

Η σημαντικότητα μιας φωτιάς είναι μια γενική έννοια που εκφράζει το μέτρο των θερμικών συνθηκών μιας πυρκαγιάς και των επιπτώσεών της στη δομή της κατασκευής. Κύρια χαρακτηριστικά της: Η μέγιστη αναπτυσσόμενη θερμοκρασία και η χρονική διάρκεια, με δευτερεύοντα τα χαρακτηριστικά μεταφοράς θερμότητας με τις φλόγες, η κατανομή θερμοκρασίας κτλ.

Οι παράμετροι που καθορίζουν το βαθμό σημαντικότητας: (Μιας αναμενόμενης πυρκαγιάς) Το πυροθερμικό φορτίο (ποσότητα, τύπος, κατανομή) Ο εξαερισμός (αέρας από εξωτερικά ανοίγματα) Το μέγεθος του πυροδιαμερίσματος (υπολογισμός πυροθερμικού φορτίου)

Τέλος για τη σημαντικότητα μιας φωτιάς, καθοριστικό παράγοντα αποτελούν τα θερμικά χαρακτηριστικά των εσωτερικών χωρισμάτων ενός πυροδιαμερίσματος. Μπορούν να δημιουργήσουν πρόσθετα και σημαντικά προβλήματα ή αντίθετα να διευκολύνουν στην κατάσβεση εάν έχουν μικρή θερμική αδράνεια ή εάν είναι εύφλεκτα.

ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΜΙΑΣ ΠΥΡΚΑΓΙΑΣ ΣΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ

Τα καυσαέρια (τα αέρια προϊόντα μιας καύσης) Οι φλόγες (δεν υπάρχουν, απαραίτητα, σ όλες τις περιπτώσεις πυρκαγιάς) Η θερμότητα (υψηλή θερμοκρασία προκαλεί υπερθερμία, αφυδάτωση, απόφραξη του αναπνευστικού, αύξηση του καρδιακού ρυθμού, πτώση της πίεσης του αίματος και εγκαύματα).

Ο καπνός, τις περισσότερες φορές δεν αποτελεί άμεση αιτία θανάτου, δημιουργεί σημαντικά αναπνευστικά προβλήματα, καθώς και προβλήματα στην όραση και τα μάτια. Η συσκότιση και τοξικότητα που προκαλεί στο περιβάλλον και η πυκνότητα (οπτική συσκότιση) του καπνού εξαρτάται από τη φύση και τον τρόπο καύσης των καυσίμων. Η ορατότητα σε ατμόσφαιρα καπνού, εξαρτάται, από τη φύση του καπνού, από το περιβάλλον και από τον παρατηρητή.

ΟΙ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΔΟΜΙΚΩΝ ΥΛΙΚΩΝ ΣΤΙΣ ΥΨΗΛΕΣ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΕΣ

Σκυρόδεμα : Στους 200 C δεν παρατηρείται σοβαρή μείωση της αντοχής ενώ από τους 400 C και πάνω έχουμε σημαντική και γρήγορη μείωση της αντοχής σε θλίψη και ελαστικότητα. Χάλυβας : Σε φωτιά ανεβάζει τη θερμοκρασία γρήγορα σ όλη τη μάζα της διατομής, όταν οι θερμοκρασίες φθάνουν τους 800 με 1000 C. Αφού η κρίσιμη θερμοκρασία του χάλυβα βρίσκεται μεταξύ 400-550 C. Είναι φανερό πόσο επικίνδυνη είναι η άμεση έκθεσή του στη φωτιά.

Οπτοπλινθοδομές : Η αντοχή σε θλίψη των παραπάνω στοιχείων είναι παρόμοια με αυτή των σκυροδεμάτων, ενώ, τα συμπαγή τούβλα έχουν καλύτερη συμπεριφορά στη φωτιά από τα διάτρητα. Αλουμίνιο : Η κρίσιμη θερμοκρασία του είναι χαμηλή (250 C) και δεν συμμετέχει στην πυραντίσταση των δομικών υλικών.

Ξύλο : Συμβάλλει στην καύση. Κατά την καύση του σχηματίζει ένα εξωτερικό στρώμα απανθράκωσης το οποίο μονώνει και προστατεύει τον εσωτερικό πυρήνα. Έχουν αναπτυχθεί μέθοδοι και υλικά που εμποτίζοντας τη μάζα ή καλύπτοντας την επιφάνεια, δυσκολεύουν την ανάφλεξη και επιβραδύνουν τη διάδοση της φλόγας.

Προϊόντα αμιάντου : Θεωρητικά απρόσβλητα στη φωτιά, είναι πυράντοχα αλλά συνήθως θρυμματίζονται στην πρώτη φάση της πυρκαγιάς. Πλάκες καθαρού αμιάντου χρησιμοποιούνταν για τον εγκιβωτισμό φερόντων μεταλλικών στοιχείων. Γυαλί : Γρήγορη θραύση λόγω διαφοράς θερμοκρασίας στις δύο όψεις του και αποτελεσματικότερο όταν είναι οπλισμένο με μεταλλικά σύρματα. Μετατρεπόμενο σε ίνες χρησιμοποιείται σε παραγωγή σύνθετων υλικών

τα οποία παρουσιάζουν ικανοποιητική συμπεριφορά στις υψηλές θερμοκρασίες. Ορυκτές ίνες : Εκτός από ίνες γυαλιού ή αμιάντου, παράγονται ίνες μαλλιού, πετροβάμβακα κτλ. για δημιουργία πυράντοχων ενώσεων. Κονιάματα : Ιδιαίτερη αντοχή παρουσιάζει το γυψοκονίαμα. Ασβεστόπλακες και ασβεστοκονιάματα, παρουσιάζουν αντίστοιχη και ευνοϊκή αντίσταση

Πλαστικά και πολυμερή : Θερμοπλαστικά (μαλακώνουν και λειώνουν με την θερμοκρασία ενώ με τη ψύξη σκληραίνουν ξανά και συχνά επανέρχονται στην αρχική τους μορφή). Τα θερμοπλαστικά λειώνουν σε θερμοκρασία 100-150 C., αποσυντίθενται μεταξύ 250-400 C και καίγονται μεταξύ 300-500 C. Θερμοστατικά ή θερμοσληρυνόμενα (στερεοποιούνται με την επίδραση της θερμότητας χωρίς να μαλακώνουν ή να λειώνουν, με την επαναθέρμανση καίγονται σαν στερεά).

ΔΟΜΙΚΗ ΠΥΡΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑ

Τα μέτρα δομικής πυροπροστασίας αφορούν, στο βαθμό επικινδυνότητας της δομικής κατασκευής και εξαρτώνται από τα αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά του κτιρίου, από τα κατασκευαστικά στοιχεία και τα χρησιμοποιούμενα υλικά, από τη χρήση και τη λειτουργία του κτιρίου και από το πλήθος και τη συμπεριφορά των χρηστών.

ΑΠΟ ΚΑΙ ΠΡΟΣ ΤΟ ΚΤΙΡΙΟ

Το κτίριο αποτελεί ταυτόχρονα πομπό και αποδέκτη μιας φωτιάς. Είναι εύκολο να προκληθεί ανάφλεξη στα γειτονικά κτίρια με μεταφορά ή ακτινοβολία. Και αντίστροφα, το μεμονωμένο κτίριο πρέπει να προστατεύεται από πιθανή προσβολή φωτιάς που προέρχεται από διπλανά κτίρια.

ΜΕΤΡΑ ΠΥΡΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

-Οι συνθήκες κυκλοφορίας γύρω από το οικόπεδο -Η απόσταση από τον πλησιέστερο Σταθμό της Π.Υ. -Το υδάτινο δυναμικό της περιοχής -Η διεύθυνση και η ένταση των συνήθων ανέμων -Οι αποστάσεις μεταξύ των κτιρίων παρουσιάζουν κι αυτές ιδιαίτερη πρακτική σημασία

Στο κέλυφος του κτιρίου είναι οι εξωτερικές τοιχοποιίες και οι επιστεγάσεις. Όσο μεγαλύτερη είναι η πυραντίσταση των εξωτερικών τοίχων, τόσο μειώνεται ο κίνδυνος μετάδοσης. Τα παράθυρα και οι υαλοπίνακες παρουσιάζουν μειωμένη πυραντίσταση, ενώ το ίδιο ισχύει και για τις εξωτερικές πόρτες εξαιρουμένων των μεταλλικών ασφαλείας. Για τις επιστεγάσεις, το ενδιαφέρον επικεντρώνεται στον τύπο της φέρουσας κατασκευής της επιστέγασης

ΜΕΤΑΔΟΣΗ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΚΤΙΡΙΟ

Αρχές ελέγχου της φωτιάς και διαμερισματοποίηση Καλύτερος τρόπος ελέγχου μετάδοσης της φωτιάς, είναι η ανακάλυψη και η κατάσβεσή της την στιγμή της εκδήλωσης. Δηλ. μέτρα ενεργητικής πυροποστασίας και κύρια το σύστημα των καταιονητήρων. Είναι όμως απαραίτητα και δομικά μέτρα για τον περιορισμό της φωτιάς. Η βασικότερη μέθοδος αυτών των μέτρων είναι η διαμερισματοποίηση.

Οριζόντια και κατακόρυφη υποδιαίρεση του κτιρίου σε πυροδιαμερίσματα, δηλ. σε χώρους που περικλείονται από τοιχώματα με προκαθορισμένο και ανεβασμένο βαθμό πυραντίστασης. Συνήθως, η απαιτούμενη τιμή πυραντίστασης είναι 2 3 ώρες, ενώ στα υψηλά κτίρια οι τιμές είναι ακόμη μεγαλύτερες.

ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ

Επιδιώκεται η ελαχιστοποίηση των ανοιγμάτων, των διαβάσεων και των οπών. Στις αναγκαίες περιπτώσεις χρησιμοποιούμε τα πυράντοχα κουφώματα με αντίσταση ίση με την ζητούμενη από το συγκεκριμένο πυροδιαμέρισμα. Οι μεταλλικές πόρτες για παράδειγμα, παρουσιάζουν μεγάλη πυραντίσταση μπορούν να φθάσουν την τιμή των 3 4 ωρών και πρέπει να παραμένουν κλειστές με μηχανισμούς αυτόματου κλεισίματος.

ΟΔΕΥΣΕΙΣ ΔΙΑΦΥΓΗΣ

Μέσα στο κτίριο, υπάρχουν και οι προσχεδιασμένες οδεύσεις διαφυγής. Είναι, ιδανικά συντομότερες, προσπελάσιμες και ελεύθερες από εμπόδια και καπνούς διαδρομές για την άμεση εκκένωση από όλα τα σημεία του κτιρίου. Κρίσιμος χρόνος ξεκινά από την έναρξη της φωτιάς μέχρι που η παραμονή μέσα στο κτίριο χαρακτηρίζεται επικίνδυνη. Χρόνος αντίδρασης από τη στιγμή της εκδήλωσης της πυρκαγιάς μέχρι τη στιγμή της άφιξης του ατόμου σε ασφαλή χώρο. Είναι φανερό ότι ο χρόνος αντίδρασης πρέπει να είναι μικρότερος από τον κρίσιμο χρόνο για να εννοείται ασφαλή διαφυγή.

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΟΔΕΥΣΕΩΝ ΔΙΑΦΥΓΗΣ

Ο σχεδιασμός των οδεύσεων διαφυγής επηρεάζει το σχεδιασμό ενός κτιρίου αλλά συγχρόνως εξαρτάται και απ αυτόν : Τρία στάδια διακρίνουμε: -την πρόσβαση διαφυγής που είναι το οριζόντιο τμήμα μέχρι την έξοδο -την προστατευμένη οδό διαφυγής που είναι οριζόντιο ή κατακόρυφο διάστημα με μεγάλη πυραντίσταση -την εκβολή διαφυγής, δηλ. το διάστημα μέχρι την τελική έξοδο σε ασφαλή χώρο.

ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗ ΠΥΡΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑ

Συστήματα εγκατεστημένα μέσα στο κτίριο ή είναι φορητά και ενεργοποιούνται αυτόματα με την έκρηξη της πυρκαγιάς. Δεν υποκαθιστούν τα παθητικά μέτρα και προσφέρουν πρόσθετο βαθμό ασφάλειας ιδιαίτερα σε κτίρια υψηλής επικινδυνότητας. Σημαντικό στοιχείο η άμεση προειδοποίηση και η έγκαιρη καταπολέμηση. Απαραίτητη λοιπόν η πρόβλεψη για: -ανίχνευση -συναγερμό -κλήση Πυροσβεστικής -άμεση επέμβαση (επίθεση) για κατάσβεση

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΚΑΤΑΣΒΕΣΗΣ

Τα συστήματα αυτά, διακρίνονται σε χειροκίνητα, ή αυτόματα συστήματα πυρανίχνευσης και συναγερμού, κυρίως για μεγάλα και πολυσύνθετα κτίρια. Ανιχνεύουν ένα ή περισσότερα από τα κύρια προϊόντα μιας φωτιάς, όπως καπνό, θερμότητα και φλόγες. Συνδυάζεται η πυρανίχνευση με την άμεση και αυτόματη καταπολέμησή της, όταν μαζί με το σήμα κινδύνου ενεργοποιούνται αυτόματα τα συστήματα των καταιονητήρων νερού. Οι καταιονητήρες αντιμετωπίζουν τη φωτιά στα πρώτα στάδια και σε όλη της την έκταση.

ΦΟΡΗΤΕΣ ΣΥΣΚΕΥΕΣ

Τέλος οι φορητές πυροσβεστικές συσκευές, είναι οι περισσότερο διαδεδομένες και αποτελούν τα πιο κοινά και διαδεδομένα μέσα. Χρησιμοποιούνται από ενοίκους ακόμη και στην περίπτωση που υπάρχουν συστήματα καταιονητήρων. Τοποθετούνται τουλάχιστον δύο ανά όροφο και συνήθως (στα μεγάλα κτίρια) βρίσκονται μέσα στις πυροσβεστικές φωλιές, οι οποίες περιέχουν σημεία συναγερμού, άλλα πυροσβεστικά υλικά και εύκαμπτους περιτυλιγμένους σωλήνες συνδεδεμένους με το υδραυλικό δίκτυο.

ΥΠΑΙΘΡΙΕΣ ΣΥΣΚΕΥΕΣ