Η ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

ΚΕΝΤΡΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΚΑΙ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑΣ Ι Α Τ Ρ Ι Κ Η Σ Χ Ο Λ Η ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ Η ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Γιάννη Τούντα Αν. Καθηγητή Κοινωνικής Ιατρικής Διευθυντή Αθήνα, Απρίλιος 2009

ΠΡΟΣΔΟΚΙΜΟ ΖΩΗΣ Χώρες της ΕΟΚ - 1990 Ιταλία 77,2 ΕΛΛΑΔΑ Ολλανδία 77 76,95 Γαλλία Ισπανία 76,9 76,8 Βέλγιο 76 Μεγ. Βρετανία Λουξεμβούργο 75,5 75,7 Δ. Γερμανία Δανία Ιρλανδία 74,7 74,85 75,1 Πορτογαλία 73,75 72 73 74 75 76 77 78

ΠΡΟΣΔΟΚΙΜΟ ΖΩΗΣ Χώρες Ε.Ε. - 2001 Γαλλία 79,3 (+2,4) Ιταλία 79,3 (+2,1) Ισπανία 78,9 (+2,1) Λουξεμβούργο 78,5 (+2,9) Ολλανδία Δ. Γερμανία 78,2 78,3 (+3,1) (+1,3) ΕΛΛΑΔΑ 78,1 (+1,1) Βέλγιο 78 (+1,9) Μεγ. Βρετανία 77,5 (+1,8) Δανία 77,2 (+2,3) Ιρλανδία Πορτογαλία 76,5 76,5 (+1,8) (+2,7) 75 76 77 78 79 80

ΠΡΟΣΔΟΚΙΜΟ ΖΩΗΣ Χώρες Ε.Ε. - 2004

HELLAS HEALTH I Έρευνα Υγείας του Ελληνικού Πληθυσμού Ινστιτούτο Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής σε συνεργασία με το Κέντρο Μελετών Υπηρεσιών Υγείας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών Σεπτέμβριος 2006 Χορηγοί: Amita, Ινστιτούτο Βecel, Interamerican, Novo Nordisk, Pfizer, Wyeth Hellas

ΔΕΙΚΤΗΣ ΜΑΖΑΣ ΣΩΜΑΤΟΣ [BMI] Δείκτης=βάρος/ύψος 2 120 100 80 60 Ο μέσος δείκτης μάζας σώματος είναι 26,2 (ελάχιστο 14,6 και μέγιστο 46,9). Ποσοστιαία η κατανομή έχει ως εξής: Έως 25: 42,3% 25-29,9: 41,3% 30+: 16,4% 47 45 43 41 39 37 35 33 31 29 27 25 23 21 19 17 15 40 20 0 [κατανομή]

ΔΕΙΚΤΗΣ BMI ΑΝΑ ΦΥΛΟ ΣΥΝΟΛΟ ΑΝΔΡΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ <25 42,3% 37,6% 46,7% 25-29,9 41,3% 48,1% 34,9% 30+ 16,4% 14,3% 18,3%

Πηγή: Lobstein& Frelut, 2003 Παχυσαρκία στην Ευρώπη παιδιά 14-17 (%)

ΔΕΙΚΤΗΣ BMI ΑΝΑ ΗΛΙΚΙΑ [ΑΝΔΡΕΣ ΚΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ] Άνδρες ΗΛΙΚΙΑ ΔΕΙΚΤΗΣ BMI ΣΥΝΟΛΟ 18-24 25-34 35-44 45-54 55-64 65+ <25 37,6% 62,3% 50,0% 34,0% 35,9% 19,0% 28,3% 25-29,9 48,1% 32,8% 44,2% 52,1% 43,8% 58,7% 52,8% 30+ 14,3% 4,9% 5,8% 13,8% 20,3% 22,2% 18,9% Γυναίκες ΗΛΙΚΙΑ ΔΕΙΚΤΗΣ BMI ΣΥΝΟΛΟ 18-24 25-34 35-44 45-54 55-64 65+ <25 46,7% 73,1% 69,1% 56,3% 48,2% 25,3% 23,2% 25-29,9 34,9% 21,2% 20,6% 33,8% 27,7% 44,6% 52,7% 30+ 18,3% 5,8% 10,3% 10,0% 24,1% 30,1% 24,1%

ΔΕΙΚΤΗΣ BMI ΑΝΑ ΑΣΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΣΤΙΚΟΤΗΤΑ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΔΕΙΚΤΗΣ BMI ΣΥΝΟΛΟ ΑΣΤΙΚΑ ΑΓΡΟΤΙΚΑ ΠΑΝΤΡΕΜΕΝΟΙ ΑΓΑΜΟΙ ΑΛΛΟ <25 42,3% 44,9% 34,8% 34,5% 64,1% 39,8% 25-29,9 41,3% 39,3% 47,2% 47,2% 28,7% 34,5% 30+ 16,4% 15,9% 18,0% 18,2% 7,2% 25,7%

ΔΕΙΚΤΗΣ BMI ΑΝΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΤΑΞΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΤΑΞΗ ΔΕΙΚΤΗΣ BMI ΣΥΝΟΛΟ ΑΝΩΤΕΡΗ ΜΕΣΑΙΑ ΠΡΟΣ ΑΝΩΤΕΡΗ ΜΕΣΑΙΑ ΠΡΟΣ ΚΑΤΩΤΕΡΗ ΚΑΤΩΤΕΡΗ <25 42,3% 61,8% 51,4% 38,7% 41,1% 25-29,9 41,3% 30,9% 33,0% 44,5% 41,4% 30+ 16,4% 7,3% 15,6% 16,8% 17,5%

ΔΕΙΚΤΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΗΜΕΝΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ 300 Μέση τιμή δείκτη:26 Οριακά καλές τιμές δείκτη ισορροπημένης διατροφής. 200 Καλές/ αποδεκτές τιμές δείκτη μεγαλύτερες από 28. Στατιστικά μεγέθη: Mean: 26.6 Median: 26.0 Std. Deviation: 6.3 100 0 10 13 15 18 20 23 25 28 30 33 35 38 40 43 45

ΔΕΙΚΤΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΗΜΕΝΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΑΝΑ ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΑ 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 Ανδρες 27,1 Παντρεμένοι 26,9 Γυναίκες 26,1 Αγαμοι 26,3 18-24 ετών 25-34 ετών 35-44 ετών 25,8 26,1 25,7 Ελ επ/τίες Μισθωτοί Ανεργοι Νοικοκυρές 26,4 26,5 25,9 27,0 45-54 ετών 27,5 Φοιτητές 25,4 55-64 ετών 27,1 Συν/χοι 27,2 65 ετών και άνω 27,1 Ανώτερη τάξη 27,4 Αστικά Αγροτικά 26,8 26,1 Μεσαία προς ανώτερη Μεσαία προς κατώτερη Κατώτερη τάξη 26,9 26,3 26,8

«Πόσες μερίδες κόκκινου κρέατος καταναλώνετε κατά μέσο όρο την εβδομάδα» [Ομαδοποιημένες τιμές-μέση τιμή: 2,8] 0 2 4 0 2 4 Ανδρες 2,8 Παντρεμένοι 2,8 Γυναίκες 2,9 Αγαμοι 2,7 18-24 ετών 25-34 ετών 2,7 2,7 Ελ επ/τίες Μισθωτοί Ανεργοι 2,7 2,8 2,9 35-44 ετών 2,8 Νοικοκυρές 2,9 45-54 ετών 2,8 Φοιτητές 2,7 55-64 ετών 2,9 Συν/χοι 3,0 65 ετών και άνω 3,0 Ανώτερη τάξη 2,8 Αστικά 2,8 Μεσαία προς ανώτερη Μεσαία προς κατώτερη 2,9 2,8 Αγροτικά 2,8 Κατώτερη τάξη 2,8

«Πόσες μερίδες λαχανικών καταναλώνετε κατά μέσο όρο την ημέρα» [Ομαδοποιημένες τιμές-μέση τιμή: ] 0 2 4 0 2 4 Ανδρες 2,1 Παντρεμένοι 2,1 Γυναίκες 1,8 Αγαμοι 1,9 18-24 ετών 25-34 ετών 1,8 Ελ επ/τίες Μισθωτοί Ανεργοι 1,8 35-44 ετών 1,8 Νοικοκυρές 1,9 45-54 ετών 2,3 Φοιτητές 1,8 55-64 ετών 2,1 Συν/χοι 2,1 65 ετών και άνω 1,9 Ανώτερη τάξη 2,4 Αστικά Μεσαία προς ανώτερη Μεσαία προς κατώτερη 2,2 1,9 Αγροτικά 1,8 Κατώτερη τάξη

«Πόσες μερίδες φρούτων καταναλώνετε κατά μέσο όρο την ημέρα» [Ομαδοποιημένες τιμές-μέση τιμή: ] 0 2 4 0 2 4 Ανδρες 2,1 Παντρεμένοι 2,1 Γυναίκες Αγαμοι 2,1 18-24 ετών 25-34 ετών 2,1 Ελ επ/τίες Μισθωτοί Ανεργοι 2,2 1,8 35-44 ετών 1,7 Νοικοκυρές 2,1 45-54 ετών 2,4 Φοιτητές 55-64 ετών 2,2 Συν/χοι 65 ετών και άνω Ανώτερη τάξη 2,5 Αστικά 2,1 Μεσαία προς ανώτερη Μεσαία προς κατώτερη 2,2 Αγροτικά 1,9 Κατώτερη τάξη

ΕΣΤΙΑΣΗ ΕΚΤΟΣ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ ΤΗΝ ΠΕΡΑΣΜΕΝΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ Ερ.: «Την περασμένη εβδομάδα φάγατε έξω;» ΔΑ 1,2% Ναι 42,5% Όχι 56,3%

ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΜΕΡΙΔΩΝ ΚΑΝΟΝΙΚΩΝ ΑΝΑΨΥΚΤΙΚΩΝ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ Ερ.: «Πόσες μερίδες κανονικών αναψυκτικών καταναλώνετε κατά μέσο όρο την εβδομάδα;» 46,1% 15,4% Καμία 1 2 3 4+ 12,4% 7,2% 18,9%

ΚΛΙΜΑΚΑ ΣΩΜΑΤΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ Αδρανείς 39,8% Μέτρια δραστήριοι Δραστήριοι Πολύ δραστήριοι 10,7% 9,8% 39,7% Η κλίμακα σωματικής δραστηριότητας εμφανίζει αυξημένα ποσοστά στα άκρα (αδρανείς και πολύ δραστήριοι).

ΣΩΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΑΝΑ ΦΥΛΟ, ΗΛΙΚΙΑ ΦΥΛΟ ΗΛΙΚΙΑ Σωματική δραστηριότητα ΣΥΝΟΛΟ ΑΝΔΡΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ 18-24* 25-34 35-44 45-54 55-64* 65+* Αδρανείς 39,8% 34,5% 44,7% 24,5% 32,9% 38,7% 35,9% 47,9% 51,7% Μέτρια δραστήριοι 10,7% 11,4% 10,0% 10,0% 6,9% 10,1% 15,2% 9,9% 1% Δραστήριοι 9,8% 9,7% 10,0% 10,0% 11,6% 8,3% 10,3% 11,3% 8,1% Πολύ δραστήριοι 39,7% 44,4% 35,4% 55,5% 48,6% 42,9% 38,6% 31,0% 28,2%

ΣΩΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΑΝΑ ΑΣΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ Σωματική δραστηριότητα ΑΣΤΙΚΟΤΗΤΑ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΥΝΟΛΟ ΑΣΤΙΚΑ ΑΓΡΟΤΙΚΑ ΠΑΝΤΡΕΜΕΝΟΙ ΑΓΑΜΟΙ ΑΛΛΟ Αδρανείς 39,8% 40,5% 37,8% 43,0% 26,5% 50,5% Μέτρια δραστήριοι 10,7% 1% 6,6% 11,3% 10,0% 8,4% Δραστήριοι 9,8% 10,2% 8,7% 8,5% 11,3% 14,0% Πολύ δραστήριοι 39,7% 37,3% 46,9% 37,2% 52,2% 27,1%

ΣΩΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΑΝΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΤΑΞΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΤΑΞΗ Σωματική δραστηριότητα ΣΥΝΟΛΟ ΑΝΩΤΕΡΗ ΜΕΣΑΙΑ ΠΡΟΣ ΑΝΩΤΕΡΗ ΜΕΣΑΙΑ ΠΡΟΣ ΚΑΤΩΤΕΡΗ ΚΑΤΩΤΕΡΗ Αδρανείς 39,8% 33,9% 31,8% 41,1% 41,6% Μέτρια δραστήριοι 10,7% 12,5% 14,0% 10,5% 9,5% Δραστήριοι 9,8% 12,5% 18,7% 9,1% 7,5% Πολύ δραστήριοι 39,7% 41,1% 35,5% 39,3% 41,3%

www.neahygeia.gr