Το παρόν έργο πνευματικής ιδιοκτησίας προστατεύεται από τις διατάξεις της ελληνικής νομοθεσίας (Ν. 2121/1993 όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει σήμερα) και από τις διεθνείς συμβάσεις περί πνευματικής ιδιοκτησίας. Απαγορεύεται απολύτως, χωρίς γραπτή άδεια του εκδότη, η κατά οποιονδήποτε τρόπο ή οποιοδήποτε μέσο (ηλεκτρονικό, μηχανικό ή άλλο) αντιγραφή, φωτοανατύπωση και εν γένει αναπαραγωγή, εκμίσθωση ή δανεισμός, μετάφραση, διασκευή, αναμετάδοση στο κοινό σε οποιαδήποτε μορφή και η εν γένει εκμετάλλευση του συνόλου ή μέρους του έργου. ΕΛΕΝΗ ΣΑΝΙΚΟΥ Οι χαρακτήρες του μυθιστορήματος είναι φανταστικοί, έχουν προκύψει από συρραφή πολλών διαφορετικών αληθινών χαρακτήρων και δεν περιγράφουν συγκεκριμένα πρόσωπα. ΑΣΤΙΚΟ ΟΡΑΤΟΡΙΟ μυθιστόρημα δημιουργία εξωφύλλου: CaptainBook.gr διορθώσεις: Βασιλική Αντωνάκη επιμέλεια έκδοσης: Πλάτων Μαλλιάγκας 2013 Ελένη Σανίκου e-mail: elenisanikou@yahoo.com και 2013 CaptainBook.gr Σόλωνος 99, 10678 Αθήνα τηλ: 2103846805 - fax: 2103848269 www.captainbook.gr e-mail: info@captainbook.gr ISBN 978-618-80227-6-8 εκδόσεις CaptainBook.gr
Υπάρχουν τριών ειδών άνθρωποι: αυτοί που πέθαναν, αυτοί που είναι ζωντανοί, κι αυτοί που ταξιδεύουν. Αραβική παροιμία
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Eκπαίδευση στα δύσκολα 11 Ι 13 ΙΙ 25 Η εποχή των θαυμάτων 51 Το δόλωμα της αφθονίας 65
EKΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΑ ΔΥΣΚΟΛΑ
Ι Η γιαγιά μας είχε οκτώ παιδιά. Γεννούσε και ανέθρεφε παιδιά όπως άλλοι εκτρέφουν σκυλιά. Φρόντιζε σχολαστικά τη διατροφή, την υγεία τους και την εκπαίδευσή τους. Τα αντιμετώπιζε όμως όχι σαν σκυλιά ράτσας, αλλά σαν κάπως συνηθισμένα σκυλιά από τα οποία περίμενε μόνο υπακοή και σεβασμό. Ήταν δε περήφανη που είχαν όλα επιζήσει. «Δε μου πέθανε κανένα» [ 13 ]
ΑΣΤΙΚΟ ΟΡΑΤΟΡΙΟ EKΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΑ ΔΥΣΚΟΛΑ έλεγε όταν κάποιος παραπονιόταν για τη στρατιωτική πειθαρχία που απαιτούσε στο ντύσιμο, το φαγητό, στις ώρες ύπνου. «Δέστε στα άλλα σπιτικά...» Η κόρη της, δηλαδή η μητέρα μας, δεν ήταν πολύ διαφορετική. Παραπονιόταν συχνά ότι της έλειψε η στοργή όταν ήταν παιδί στην Πόλη και προσπάθησε αργότερα να τη δώσει στα δικά της παιδιά, σε εμάς, που μεγαλώναμε στην Αθήνα. Ήταν όμως σαν να προσπαθούσε να διδάξει μια μητρική γλώσσα της οποίας αγνοούσε τους βασικούς τόνους και την προφορά. Αντίθετα με τη γιαγιά μας, ωστόσο, που είχε μεγαλώσει κάτω από τη σκιά αδελφών και θείων, η μητέρα μας ήταν αφάνταστα αποτελεσματική στην οργάνωση, κάθε είδους, την εποχή της Γερμανικής Κατοχής και του Εμφυλίου. Άφοβη και εφευρετική, ήταν πρώτη στη διάσωση ανταρτών και Εβραίων, στην εκτροφή κουνελιών και πουλερικών στην αυλή μας και στις καλλιέργειες διαφόρων λαχανικών για τα συσσίτια της γειτονιάς. Δεν ήταν όμως γι αυτά που μου μιλούσε συχνά. Aντίθετα από τον πατέρα μας, που μιλούσε ελάχιστα για το παρελθόν, η μητέρα μας όσο περνούσαν τα χρόνια τόσο περισσότερες πληροφορίες ήθελε να μου μεταφέρει για την οικογένειά μας. Ίσως γιατί μεγαλώνοντας έγινα πιο ανεκτική και έδειχνα να με ενδιαφέρουν οι ιστορίες της. «Ο πατέρας μου, ο παππούς σας, ψηλός λεβέντης με μουστάκια, όπως στη φωτογραφία στο δωμάτιό μου, είχε έρθει μικρός στην Πόλη από το νησί και δούλευε σε ναυτικό πρακτορείο. Στα τριάντα του είχε δικά του ρυμουλκά. Τα βαπόρια περνούσαν πάντα το μπουγάζι με ρυμουλκά. Συνεργάζονταν με την [ 14 ] [ 15 ]
ΑΣΤΙΚΟ ΟΡΑΤΟΡΙΟ EKΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΑ ΔΥΣΚΟΛΑ εταιρεία του θείου Σάλβο, που χε ομάδα βουτηχτάδων. Πήγαινε συχνά σπίτι τους. Δίπλα στα ασημικά ήταν οι κάσες με τις στολές των βουτηχτάδων.»εκείνη την εποχή έφεραν και τη γιαγιά σας, τη μικρή κουνιάδα του Σάλβο, από τα κτήματα στο Φαναράκι. Η μαμά της, η δική μου γιαγιά, ήταν πολύ λυπημένη. Είχε χάσει την πρώτη κόρη της στη γέννα. Θυμάσαι την ιστορία, σου την είχα πει. Την κόρη που χε πάρει Ράλλη των Ινδιών.»Η γιαγιά σας ήταν δεκαοκτώ χρονών και θαύμαζε τους καλοντυμένους άντρες. Μαύρα μανίκια θες έλεγε η μητέρα της, εννοώντας τους δημοσίους υπαλλήλους, που φορούσαν μαύρα επιμανίκια για να προστατεύουν το σακάκι τους. Ο παππούς, παλικάρι που δούλευε από το πρωί ως το βράδυ, περνούσε κάθε μέρα κάτω από το σπίτι της και σφύριζε με το καράβι για να την πείσει. Όταν εκείνη είπε πια το ναι, εκείνος αγόρασε αμέσως καράβι καινούριο και του έβγαλε το όνομά της. Του έφερε γούρι.»ο θείος Σάλβο ήρθε παιδί στην Πόλη από τη Μάλτα και έγινε βουτηχτής. Τελικά, έκανε δική του ομάδα βουτηχτάδων. Παντρεύτηκε τη θεία Πολύμνια και ζούσαν σαν άρχοντες. Με γκουβερνάντες, μαγείρισσες και όλα τα καλά. Σαν βασίλισσα την είχε, με τις εξοχές τους, τα κότερά τους Ζούσαν πολύ καλά.»τους Άγγλους και τους Γάλλους που βρέθηκαν στην Πόλη στον πόλεμο του 14-18 τους έστειλαν εξορία στη Σύρο και σε άλλα νησιά. Ο γιος του Σάλβο παντρεύτηκε Συριανή Φραγκολεβαντίνα. Το μωρό της ήταν που χεσε η μύγα στο στόμα και πέθανε από δηλητηρίαση. Αυτός στον πόλεμο πιπιλούσε το [ 16 ] [ 17 ]