Ημερομηνία 24/3/2016 Μέσο Συντάκτης Link http://plusmag.gr/ Παναγοπούλου Αλεξάνδρα http://plusmag.gr/article/%ce%97_%ce%b1%cf%83%cf%84%cf%85%ce%bd%ce %BF%CE%BC%CE%B9%CE%BA_%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%BF%CF%84%CE%B5 %CF%87%CE%BD%CE%B1_%CE%BC%CE%B5_%CE%B5%CF%80%CE%BB%CE%B5%CE %BE%CE%B5 People like us Η αστυνομική λογοτεχνία με επέλεξε v_giannisisk.jpg
Τι σχέση μπορεί να έχει ο επιθεωρητής Άντερς Οικονομίδης με τον Γουόλτερ Γουάιτ από το Breaking Bad και τον Ρον Σουάνσον από το Parks and Recreation; Και πού «κολλάει» ο Ντάνιελ Ντέι Λούις; Όπως φαίνεται, σε μία συζήτηση με τον Βαγγέλη Γιαννίση όλα είναι δυνατά. Δύο χρόνια μετά το επιτυχημένο «Το Μίσος», ο Βαγγέλης Γιαννίσης επιστρέφει με «Το Κάστρο» (και τα δύο βιβλία κυκλοφορούν από τις εκδόσεις «Διόπτρα») αναθέτοντας στον Άντερς Οικονομίδη μία ακόμα πιο επικίνδυνη αποστολή και ταξιδεύοντάς μας στο παγωμένο και σκοτεινό Έρεμπρο της Σουηδίας. Και φυσικά, είναι η καλύτερη αφορμή για μία κουβέντα περί συγγραφής, περιπέτειας, αστυνομικής λογοτεχνίας, ηρώων και πολλών άλλων Γιατί ξεκινήσατε να γράφετε; Ξεκίνησα να γράφω για να γεμίσω τον χρόνο μου. Δεν είχα (άμεσο) σκοπό να γράψω ένα βιβλίο, απλά έψαχνα έναν τρόπο να γεμίσω μερικές βραδινές ώρες με κάτι άλλο πέρα από διάβασμα και τηλεόραση. Από τη στιγμή, βέβαια, που το βιβλίο άρχισε να παίρνει σάρκα και οστά, άρχισα να γράφω πιο συστηματικά. Γιατί επιλέξατε την αστυνομική λογοτεχνία; Θα έλεγα πως μάλλον η αστυνομική λογοτεχνία με επέλεξε. Καθώς της έχω αδυναμία ως είδος, 7 στα 10 βιβλία που θα διαβάσω είναι αστυνομικά. Οπότε, η μετάβαση από αναγνώστη αστυνομικής λογοτεχνίας σε συγγραφέα του είδους ήρθε φυσιολογικά. Όπως ένας ποδοσφαιριστής γίνεται έπειτα από το τέλος της καριέρας του προπονητής. Η αστυνομική λογοτεχνία είναι το φυσικό μου περιβάλλον.
Τι είναι αυτό που άλλαξε τα τελευταία χρόνια και βλέπουμε την αστυνομική λογοτεχνία στην Ελλάδα να γνωρίζει άνθιση, σε αντίθεση με ό,τι ίσχυε τα περασμένα χρόνια; Η αλλαγή αυτή δεν είναι καθαρά ελληνικό φαινόμενο. Αν και η αστυνομική λογοτεχνία είχε πάντοτε στην Ελλάδα το (μικρό, αλλά πιστό) κοινό της, η έκρηξή της στη λογοτεχνική αγορά του εξωτερικού είχε ως αποτέλεσμά της και την άνθιση στη χώρα
μας. Το αναγνωστικό κοινό ανακάλυψε νέους συγγραφείς, το αστυνομικό μυθιστόρημα μπήκε στις βιτρίνες των βιβλιοπωλείων και απενοχοποιήθηκε, κατά κάποιον τρόπο, καθώς ήταν (και είναι) αρκετοί εκείνοι που συνεχίζουν να μην θεωρούν το είδος ως λογοτεχνία. Ποια είναι τα συστατικά που κάνουν ένα αστυνομικό μυθιστόρημα «καλό»; Υπάρχει η λεγόμενη συνταγή επιτυχίας; Δεν θα το έλεγα. Δεν υπάρχει μυθιστόρημα το οποίο αρέσει σε όλους, όπως και δεν υπάρχει μυθιστόρημα το οποίο δεν αρέσει σε κανέναν. Υπάρχουν διαφορετικοί αναγνώστες και αυτό σημαίνει διαφορετικά γούστα, οπότε το δικό μου «καλό» διαφέρει από αυτό κάποιου άλλου. Σίγουρα μία δυνατή πλοκή και ρεαλιστικοί χαρακτήρες μπορούν να βοηθήσουν ένα αστυνομικό μυθιστόρημα να κερδίσει το κοινό του, ωστόσο αυτά είναι βασικά χαρακτηριστικά για κάθε μυθιστόρημα. Αυτό που ολοκληρώνει ένα μυθιστόρημα είναι ο χαρακτήρας, τον οποίο του δίνει ο συγγραφέας. Είχα ακούσει έναν συγγραφέα που εκτιμώ να λέει πως όταν γράφει, στην ουσία προσκαλεί τον αναγνώστη στο σαλόνι του, προκειμένου να του πει μία ιστορία. Οπότε, ένα τακτοποιημένο σαλόνι και μία δυνατή αφηγηματική φωνή ίσως είναι τα στοιχεία κλειδιά για τη δημιουργία ενός καλού αστυνομικού. Ποιος είναι ο ρόλος του ντετέκτιβ σε μία ιστορία; Αλλάζει ανάλογα με το βιβλίο. Τις περισσότερες φορές είναι ο πρωταγωνιστής. Άλλες φορές κάνει πέρα για να αναδειχθεί ο δράστης. Συχνά δεν έχει απλά τον ρόλο του λύτη ενός μυστηρίου, αλλά και του παρατηρητή της κοινωνίας, είτε από μέσα, είτε από έξω, κατά κάποιο τρόπο ως παρίας της. Ο Άντερς, για παράδειγμα, είναι λίγο απ όλα όπως και στη ζωή. Σπάνια έχουμε έναν στατικό ρόλο. Οπότε και στη λογοτεχνία, ο ρόλος του ντετέκτιβ σπάνια θα είναι στατικός.
Αν τα βιβλία σας μεταφέρονταν στη μεγάλη οθόνη και μπορούσατε να επιλέξετε έναν ηθοποιό για να υποδυθεί τον Άντερς Οικονομίδη, ποιος θα ήταν αυτός; Αν ήταν δέκα χρόνια νεότερος, θα έλεγα τον Daniel Day-Lewis. Υπάρχουν αγαπημένα βιβλία; Ποιο ήταν αυτό που θυμάστε ποιο έντονα από την παιδική σας ηλικία και ποιο το τελευταίο βιβλίο που διαβάσατε; Υπάρχουν πάρα πολλά αγαπημένα βιβλία. Εκείνο που θυμάμαι εντονότερα είναι Το
Νησί των Θησαυρών, του Robert Louis Stevenson. Ήταν το πρώτο βιβλίο το οποίο διάβασα μέσα σε ένα Σαββατοκύριακο. Το τελευταίο βιβλίο που διάβασα ήταν το Ready Player One, του Ernest Cline, προτού αρχίσω την αυτοβιογραφία του Ozzy Osbourne, την οποία δεν έχω τελειώσει ακόμη. Πόσο επηρέασε τη δουλειά σας και το ύφος της το γεγονός ότι ζείτε στη Σουηδία, μία χώρα με έντονη παρουσία στον χώρο του αστυνομικού μυθιστορήματος; Σαφώς και έχω δεχθεί μεγάλη επιρροή. Βέβαια, θα έλεγα πως στη συγκεκριμένη περίπτωση κύλησε ο τέντζερης και βρήκε το καπάκι, καθώς το ύφος των Σκανδιναβών αστυνομικών συγγραφέων ταιριάζει με το δικό μου. Δεν πιστεύω πως θα μπορούσα να γράψω με το ύφος ενός Αμερικανού ή Βρετανού συγγραφέα. Θα ήθελα, ωστόσο, να πειραματιστώ στο μέλλον. Αν μπορούσατε να κάνετε το τέλειο έγκλημα που θα κρύβατε το πτώμα; Μιας και δεν υπάρχει τέλεια κρυψώνα, θα επέλεγα να το εξαφανίσω, διαλύοντάς το σε οξύ, a la Walter White. Αν, ωστόσο, μου έρθει κάποια ιδέα πιο πρακτική, θα φροντίσω να την ενσωματώσω σε κάποιο βιβλίο.
Ποιο είναι το βιβλίο άλλου συγγραφέα που έχετε «ζηλέψει» και θα θέλατε να έχετε γράψει εσείς; Δίχως δεύτερη σκέψη, τον Προσκυνητή του Terry Hayes. Είναι ένα από τα πιο καλογραμμένα και δυνατά βιβλία που έχω διαβάσει (και το αγαπημένο μου από όσα έχω μεταφράσει).
Αν ο Άντερς Οικονομίδης μπορούσε να καλέσει πέντε διάσημους ανθρώπους (φανταστικούς ή πραγματικούς, ζωντανούς ή όχι) για να δειπνήσει μαζί τους, ποιοι θα ήταν αυτοί και γιατί; Πρώτο θα καλούσε τον επιθεωρητή Μονταλμπάνο, για να μαγειρέψει ένα ωραίο δείπνο. Δεύτερος στη λίστα θα ήταν ο Κρίστερ Μπγέρλινγκ (δεν θα μπορούσε να λείπει ο φίλος του). Σίγουρα θα καλούσε τον Ron Swanson για να μοιραστεί μαζί τους πούρα και καλό ουίσκι. Τέταρτος θα ήταν James Joyce, προκειμένου να τους διαβάζει τον Οδυσσέα του καθώς τρώνε (μήπως κι έτσι καταφέρει και τελειώσει ποτέ το βιβλίο) και τελευταίος θα έπαιρνε πρόσκληση ο Louis CK, του οποίου τα βίντεο ο Άντερς βλέπει κρυφά στο κινητό του. Τι περιμένει τον Άντερς Οικονομίδη στο μέλλον; Ελπίζω αρκετές περιπέτειες ακόμα.