1 Γενικές εξετάσεις 010 Χημεία Γ λυκείου θετικής κατεύθυνσης ΘΕΜΑ Α Για τις ερωτήσεις Α1 έως και Α4 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. Α1. Η ηλεκτρονιακή δομή, στη θεμελιώδη κατάσταση, της εξωτερικής στιβάδας του είναι: N 7 Α. Ο σχηματισμός του διπλού δεσμού μεταξύ δύο ατόμων άνθρακα δημιουργείται με επικάλυψη: α. sp sp και p p τροχιακών. β. sp sp και p p τροχιακών. γ. sp sp και p p τροχιακών. δ. sp sp και p p τροχιακών. Α. Το συζυγές οξύ του NH είναι: α. NH β. NH 4 γ. NH OH δ. NO
Α4. Ποια από τις επόμενες ουσίες, όταν διαλυθεί στο νερό, δεν αλλάζει το ph του; α. OOK β. NaF γ. NH 4 l δ. a(no ) A5. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιό σας δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση, τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή, ή Λάθος, αν η πρόταση είναι λανθασμένη. α. Τα s τροχιακά έχουν σφαιρική συμμετρία. β. Το ( OONa) οξειδώνεται από το KMnO 4 με την παρουσία H SO 4. γ. Για την ογκομέτρηση ισχυρού οξέος με ισχυρή βάση, κατάλληλος δείκτης είναι αυτός με pk a =. δ. Το ph υδατικού διαλύματος H SO 4 0, 1Mείναι 1. ε. Με πολυμερισμό της ένωσης 1,-βουταδιένιο προκύπτει το πολυμερές: H = H H ν Α1. β. A. α. A. α. A4. δ. Α5. α. Σωστό β. Σωστό γ. Λάθος δ. Λάθος ε. Λάθος Θ EMA B B1. Δίνονται τα στοιχεία a,,. 0 Fe 1S α. Να γράψετε τις ηλεκτρονιακές δομές τους (κατανομή ηλεκτρονίων σε υποστιβάδες). (μονάδες ) β. Να βρεθεί η περίοδος και η ομάδα του περιοδικού πίνακα στην οποία ανήκει το καθένα από τα στοιχεία αυτά. (μονάδες ) Μονάδες 9 Β. Να αιτιολογήσετε τις επόμενες προτάσεις: α. Η η ενέργεια ιοντισμού ενός ατόμου είναι πάντα μεγαλύτερη από την 1 η ενέργεια ιοντισμού του. β. Το ph του καθαρού νερού στους 80 είναι μικρότερο του 7. γ. Σε κάθε τροχιακό δεν μπορούμε να έχουμε περισσότερα από ηλεκτρόνια. δ. Σε μια περίοδο του περιοδικού πίνακα, η ατομική ακτίνα ελαττώνεται από αριστερά προς τα δεξιά. ε. Τα αντιδραστήρια Grignard παρασκευάζονται σε απόλυτο αιθέρα. Μονάδες 10
Β. Κάθε μία από τις ενώσεις: πεντάνιο, 1-πεντένιο και 1-πεντίνιο, περιέχεται αντίστοιχα σε τρεις διαφορετικές φιάλες. Πώς θα ταυτοποιήσετε το περιεχόμενο κάθε φιάλης; Να γραφούν οι αντίστοιχες χημικές εξισώσεις. Μονάδες Β1. α. 0 a : 1s s p s p 4s Fe : 1s s p s p d 4s 1S: 1s s p s p β. a : 4 η περίοδος η ομάδα (ΙΙ Α ) Fe: a : 4 η περίοδος 8 η ομάδα η περίοδος 1 η ομάδα (VΙ Α ) 4 Β. α. Πιο εύκολα αποβάλλεται ηλεκτρόνιο από ουδέτερο άτομο σε σχέση με κατιόν Σ(g) Σ (g) e Ei1 Σ (g) Σ (g) e Ei β. Το διάλυμα είναι ουδέτερο. Άρα [ O ] [ ] = OH θ 5 ο άρα H. 14 14 14 > Kw > 10 [ H O ] [ OH ] > 10 [ H O ] > 10 7 7 [ H O ] > 10 log [ H O ] < log10 ph 7 < γ. Αρχή (απαγορευτική) Pauli. δ. Αυξάνεται το δραστικό πυρηνικό φορτίο, περισσότερες έλξεις άρα μικρότερη ατομική ακτίνα. ε. Τα αντιδραστήρια Grignard με H Oδίνουν αλκάνια οπότε δεν παρασκευάζονται σε απόλυτο αλκοόλες. Β. Το 1 πεντένιο και το 1 πεντίνιο αποχρωματίζουν το κόκκινο δ/μα Br σε l 4. Το 1 πεντίνιο με ul, NH δίνει ίζημα. H H H H = H Br H H H H Br Br Br Br H H H Ξ H Br HHH H H Br Br H H Ξ H ul NH H H Ξ u NH 4l
4 ΘΕΜΑ Γ Γ1. Δίνονται οι παρακάτω χημικές μετατροπές: Να γράψετε τους συντακτικούς τύπους των οργανικών ενώσεων Α, Β, Γ, Δ, Ε, Ζ, Λ, Μ, Ν. Μονάδες 18 Γ. Ισομοριακό μείγμα τριών καρβονυλικών ενώσεων του τύπου, με επίδραση αντιδραστηρίου Fehling, δίνει,8g ιζήματος ( u O). Να βρεθούν τα mol των συστατικών του μείγματος. Δίνονται οι σχετικές ατομικές μάζες του u=,5 και του Ο=1. Μονάδες 7 Γ1. Α: H Β: H Br OH Γ: HΙ Δ: OONa Ε: OO H Ζ: HMgBr Λ: Μ: H Ο OMgBr
5 Ν: H OH Γ. H H H HO uso 4 5NaOH H H OONa u O Na SO 4 H O HHO uso 4 5NaOH HOONa u O Na SO 4 H O H H n u O m,8 = x = x = 0, 0 M 14 Γ x = 0,01 mol ΘΕΜΑ Δ Διαθέτουμε υδατικά διαλύματα OOH 0,1 M (διάλυμα Y 1 ) και OOH 0, M (διάλυμα Y ). Δ1. Να βρεθεί πόσα ml H O πρέπει να προστεθούν σε 100mL διαλύματος Y 1, ώστε να τριπλασιαστεί ο βαθμός ιοντισμού του HOOH; Μονάδες Y Δ. Σε 100 ml διαλύματος προσθέτουμε 100 ml διαλύματος ΝaΟΗ 0,1Μ, οπότε προκύπτει διάλυμα Y. Να βρεθεί το ph του διαλύματος Y. Μονάδες Δ. Σε 100 ml διαλύματος Y προσθέτουμε 100 ml διαλύματος ΝaΟΗ 0,Μ, οπότε προκύπτει διάλυμα. Y 4 Να βρεθεί το ph του διαλύματος Y 4. Μονάδες Δ4. Να βρεθεί πόσα ml διαλύματος ΝaΟΗ 0,1Μ πρέπει να προστεθούν σε 101 ml του διαλύματος Y, ώστε να προκύψει διάλυμα Y5 με ph=7; Μονάδες 7 Δίνεται ότι: Όλα τα διαλύματα βρίσκονται σε θερμοκρασία θ = 5, K a = 10, K w = 10 14. ο (HOOH) Κατά την ανάμειξη των διαλυμάτων δεν προκύπτει μεταβολή των όγκων των διαλυμάτων. Τα δεδομένα του προβλήματος επιτρέπουν τις γνωστές προσεγγίσεις. 5
Κα Δ1. α 1 1 V1 α1 V1 1 V1 = = = = = V α Κα 1 V α1 V 9 V = 9V1 = 0,9 L VH O V HO = V V 1 = 0,9 0, 1 οπότε = 0,8L = 800 ml V HO Δ. n = 0, 0,1 0,0 mol OOH = n NaOH = 0,1 0,1 = 0,01mol V ολ = 0, L OOH NaOH OONa H O (mol) αρχ. 0,0 0,01 α-π 0,01 0,01 0,01 τελ. 0,01 0,01 0,01 1 = H OONa = = M 0, 0 1 HOOH 5 Ka 10 0 5 = = = 10 άρα ph = 5 1 HOONa 0 HOOH [ H O ] M Δ. n = 0,1 0, 0,0 mol OOH = n NaOH = 0, 0,1 = 0,0 mol V ολ = 0, L H OOH NaOH HOONa HO(mol) αρχ. 0,0 0,0 α-π 0,0 0,0 0,0 τελ. 0,0 0,0 = 0, H OONa = 0,1M OONa H OO Na (M) 0,1 0,1 0,1 Το Na δεν αντιδρά με O. H OO HO H OOH OH (M) αρχ. 0,1 ι-π x x x X.I. 0,1 x x x
7 Kb(H 14 K w 10 9 OO ) = = = 10 5 Ka(HOOH) 10 x x Kb = άρα 10 9 = οπότε 0,1 x 0,1 poh = 5, ph = 9 ( 0,1 x 0, 1 ) x = 10 5 M Δ4. n = 0, 0,101 0,00mol OOH = n NaOH = 0,1 V V ολ = (V 0,101) L Θα αντιδράσει όλη η ποσότητα του NaOH διότι το τελικό διάλυμα έχει ph = 7. Αν n = n θα προέκυπτε δ. OONa που έχει ph > 7. NaOH OOH Αν n > n θα προέκυπτε δ. NaOH, H OONa που έχει ph > 7. NaOH OOH H OOH NaOH HOONa HO(mol) αρχ. 0,00 0,1V α-π 0,1V 0,1V 0,1V τελ. 0,00-0,1V 0,1V 0,00 0,1V = M V 0,101 H OOH H OONa 0,01V = M V 0,101 7 ph = 7 άρα [ H O ] 10 M = H 0,00 0,1V OOH 7 5 [ H O ] = Ka 10 = 10 HOOH 0,1V 0,00 0,1V 10 = 0,1V =,0 10V 10,1V =,0 V = 0, L = 00 ml 0,1V