Οι Έλληνες και το Περιβάλλον: Θεατές, ή Ενεργοί Πολίτες; ιάγραµµα 1
Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Τύπος και µέθοδος: Περιοχή: Πληθυσµός: Μέγεθος δείγµατος: ειγµατοληψία: Ποσοτική έρευνα, µε τηλεφωνικές συνεντεύξεις, στα νοικοκυριά των ερωτώµενων και χρήση δοµηµένου ερωτηµατολογίου. Το σύνολο της χώρας, συµπεριλαµβανοµένων των νήσων Αιγαίου και Ιονίου. Γενικός πληθυσµός 18 ετών και άνω. 700 άτοµα. Ακολουθήθηκε η µέθοδος της στρωµατοποιηµένης δειγµατοληψίας. Χρόνος διεξαγωγής: 24 έως 26 Ιανουαρίου 2007. ιάγραµµα 2
Ι. Η πρόσληψη της έννοιας του περιβάλλοντος ιάγραµµα 3
ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΙΚΗ ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΤΗΣ ΛΕΞΗΣ «ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ» Όταν ακούτε τη λέξη περιβάλλον, ποιο είναι το πρώτο πράγµα που σας έρχεται στο µυαλό; (Αυθόρµητες απαντήσεις) Φύση / Περιβάλλον Μόλυνση / Ρύπανση Κρίση / Καταστροφή Καθαριότητα άσος Ατµόσφαιρα Σκουπίδια Στοιχεία της φύσης (αέρας, νερό, θάλασσα, βουνό, γη) Κοινωνία / Περιβάλλον που ζουν Καυσαέριο Φαινόµενο Θερµοκηπίου Κλίµα Τρύπα όζοντος 4 4 3 2 2 1 1 1 10 9 14 17 23 ιάγραµµα 4
ΒΑΘΜΟΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Για τα θέµατα του περιβάλλοντος, πόσο ενηµερωµένος/η αισθάνεστε; 46 33 11 10 Πολύ ενηµερωµένος/η Αρκετά ενηµερωµένος/η Όχι και τόσο ενηµερωµένος/η Καθόλου ενηµερωµένος/η ιάγραµµα 5
ΒΑΘΜΟΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Για τα θέµατα του περιβάλλοντος, πόσο ενηµερωµένος/η αισθάνεστε; Μηενηµερωµένοι 43% Ενηµερωµένοι 57% ιάγραµµα 6
ΙΙ. Συγκριτική αξιολόγηση της κατάστασης του περιβάλλοντος στον πλανήτη & στην Ελλάδα ιάγραµµα 7
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΣΤΟΝ ΠΛΑΝΗΤΗ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ Α Σε τι κατάσταση βρίσκεται σήµερα το περιβάλλον: στον πλανήτη / στην Ελλάδα; Πλανήτης Ελλάδα Κακή 86% Καλή 2% Κακή 54% Γ/ Α 1% Καλή 13% Ούτε / ούτε 12% Ούτε / ούτε 32% ιάγραµµα 8
ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΤΗΣ ΣΗΜΕΡΙΝΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΣΤΟΝ ΠΛΑΝΗΤΗ / ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ Α ΜΕ ΠΑΛΙΟΤΕΡΑ Τα τελευταία 10 χρόνια, η κατάσταση του περιβάλλοντος: στον πλανήτη / στην Ελλάδα Πλανήτης Ελλάδα Έχει χειροτερέψει 91% Γ/ Α 1% Έχει καλυτερέψει 2% Έχει παραµείνει στάσιµη 6% Έχει χειροτερέψει 78% Γ/ Α 1% Έχει καλυτερέψει 8% Έχει παραµείνει στάσιµη 13% ιάγραµµα 9
ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΤΟΥ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΣΤΟΝ ΠΛΑΝΗΤΗ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ Α - 1 Ποιο είναι το σηµαντικότερο πρόβληµα του περιβάλλοντος σήµερα στον πλανήτη / στην Ελλάδα; (Αυθόρµητες απαντήσεις) Ρύπανση / Μόλυνση Φαινόµενο θερµοκηπίου / Αλλαγή Κλίµατος / Υπερθέρµανση Ατµοσφαιρική ρύπανση Τρύπα όζοντος Πειράµατα / Πυρηνικά 1 5 6 8 16 15 19 27 35 Ανθρώπινη δραστηριότητα / Κατασπατάληση φυσικών πόρων 4 5 Χηµικά / Φυτοφάρµακα 4 Πλανήτης Ελλάδα ιάγραµµα 10
ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΤΟΥ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΣΤΟΝ ΠΛΑΝΗΤΗ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ Α - 2 Ποιο είναι το σηµαντικότερο πρόβληµα του περιβάλλοντος σήµερα στον πλανήτη / στην Ελλάδα; (Αυθόρµητες απαντήσεις) Βιοµηχανίες / Απόβλητα 3 Ανοµβρία / Ξηρασία 2 3 άση / Αποψίλωση δασών / Πυρκαγιές 2 7 Καταστροφή 2 Σκουπίδια 2 7 Απόβλητα 1 2 Μόλυνση υδάτων 0 2 Πλανήτης Ελλάδα ιάγραµµα 11
ΤΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΣΤΟΝ ΠΛΑΝΗΤΗ ΣΗΜΕΡΑ & ΣΤΟ ΜΕΛΛΟΝ Από όσο γνωρίζετε, ή έχετε ακούσει, ποιο από τα παρακάτω τέσσερα προβλήµατα που αντιµετωπίζει το περιβάλλον σήµερα στον πλανήτη, ποιο θεωρείτε: πιο σηµαντικό / πιο ανησυχητικό για το µέλλον; Την αύξηση της θερµοκρασίας και την αλλαγή του κλίµατος 48 53 Τη ρύπανση και τα απόβλητα 29 34 Την εξάντληση των φυσικών πόρων 12 11 Την εξαφάνιση σπανίων ζώων και φυτών 5 4 Γ/ Α 2 3 Σήµερα Στο µέλλον ιάγραµµα 12
ΙΙΙ. Κοινωνική ευθύνη για το περιβάλλον ιάγραµµα 13
ΕΥΘΥΝΗ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Για την κατάσταση του περιβάλλοντος σήµερα στον πλανήτη, ποιος έχει µεγαλύτερη ευθύνη; Τα κράτη και οι κυβερνήσεις, οι επιχειρήσεις, ή οι άνθρωποι; Οι άνθρωποι 41 Τα κράτη και οι κυβερνήσεις 39 Οι επιχειρήσεις 7 Όλα αυτά 12 ιάγραµµα 14
ΕΥΘΥΝΗ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Για την κατάσταση του περιβάλλοντος σήµερα στον πλανήτη, ποιος έχει µεγαλύτερη ευθύνη; Τα κράτη και οι κυβερνήσεις, οι επιχειρήσεις, ή οι άνθρωποι; (Κατά φύλο) Οι άνθρωποι 47 33 Τα κράτη και οι κυβερνήσεις 33 46 Οι επιχειρήσεις 6 8 Όλα αυτά 13 12 Γυναίκες Άνδρες ιάγραµµα 15
ΕΥΘΥΝΗ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Για την κατάσταση του περιβάλλοντος σήµερα στον πλανήτη, ποιος έχει µεγαλύτερη ευθύνη; Τα κράτη και οι κυβερνήσεις, οι επιχειρήσεις, ή οι άνθρωποι; (Κατά ηλικιακή κατηγορία) 49 33 54 25 48 41 39 39 38 33 44 37 2 11 9 7 8 0 18-24 ετών 25-34 ετών 35-44 ετών 45-54 ετών 55-64 ετών 65 ετών και άνω Τα κράτη και οι κυβερνήσεις Οι επιχειρήσεις Οι άνθρωποι ιάγραµµα 16
ΙV. ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΑΥΤΟΣΥΝΕΙ ΗΣΗ; ιάγραµµα 17
ΚΛΙΜΑΚΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΥΤΟΣΥΝΕΙ ΗΣΗΣ Σε µία κλίµακα από το 1 έως το 10, όπου 1 σηµαίνει ότι δεν κάνω τίποτα για το περιβάλλον και 10 ότι κάνω πάρα πολλά για το περιβάλλον, τι βαθµό θα δίνατε στον εαυτό σας; 25 Μέσος Όρος: 5,7 11 15 13 7 3 7 6 4 6 εν κάνω τίποτα για το περιβάλλον 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Κάνω πάρα πολλά για το περιβάλλον 10 ιάγραµµα 18
ΚΛΙΜΑΚΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΥΤΟΣΥΝΕΙ ΗΣΗΣ Σε µία κλίµακα από το 1 έως το 5, όπου 1 σηµαίνει ότι δεν κάνω τίποτα για το περιβάλλον και 5 ότι κάνω πάρα πολλά για το περιβάλλον, τι βαθµό θα δίνατε στον εαυτό σας; 36 28 10 13 10 εν κάνω τίποτα για το περιβάλλον 2 3 4 Κάνω πάρα πολλά για το περιβάλλον ιάγραµµα 19
ΚΛΙΜΑΚΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΥΤΟΣΥΝΕΙ ΗΣΗΣ - 1 (Ποσοστό (%) όσων δηλώνουν ότι «Κάνουν πάρα πολλά για το περιβάλλον», κατά φύλο & ηλικιακή κατηγορία) ΣΥΝΟΛΟ 10 ΦΥΛΟ Άνδρες Γυναίκες 8 11 ΗΛΙΚΙΑΚΗ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ 18-24 ετών 25-34 ετών 35-44 ετών 45-54 ετών 55-64 ετών 65 ετών και άνω 0 3 7 9 16 17 ιάγραµµα 20
ΚΛΙΜΑΚΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΥΤΟΣΥΝΕΙ ΗΣΗΣ - 2 (Ποσοστό (%) όσων δηλώνουν ότι «Κάνουν πάρα πολλά για το περιβάλλον», κατά επίπεδο εκπαίδευσης & θέση στην απασχόληση) ΣΥΝΟΛΟ 10 ΕΠΙΠΕ Ο ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ Κατώτερη Μέση Ανώτερη 6 10 16 ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ Εργοδ. -Αυτ/µενοι Μισθωτοί Τ Μισθωτοί ΙΤ Άνεργοι Συνταξιούχοι Νοικοκυρές 5 6 7 12 14 15 ιάγραµµα 21
ΚΛΙΜΑΚΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΥΤΟΣΥΝΕΙ ΗΣΗΣ - 3 (Ποσοστό (%) όσων δηλώνουν ότι «Κάνουν πάρα πολλά για το περιβάλλον», κατά αστικότητα και αυτοτοποθέτηση στην κλίµακα Α- ) ΣΥΝΟΛΟ 10 ΑΣΤΙΚΟΤΗΤΑ Αστικά Ηµιαστικά Αγροτικά 8 10 14 ΑΥΤΟΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΣΤΗΝ ΚΛΙΜΑΚΑ Α- Στην αριστερά Στην Κεντροαριστερά Στο Κέντρο Στην Κεντροδεξιά 5 6 7 16 Στην εξιά Όλα αυτά δεν σηµαίνουν τίποτα 7 11 ιάγραµµα 22
V. Οικολογικό αποτύπωµα ιάγραµµα 23
ΜΕΤΡΗΣΗ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΩΝ ΠΡΑΚΤΙΚΩΝ 1. Αγορά βιολογικών προϊόντων 2. Χρήση µεταφορικού µέσου µετακίνησης 3. Συµµετοχή σε ανακύκλωση 4. Ποσότητα παραγόµενων οικιακών απορριµµάτων 5. Εµβαδόν κατοικίας ιάγραµµα 24
ΙΑΤΡΟΦΗ Αν σκεφτείτε τη διατροφή σας, περίπου πόσο συχνά την εβδοµάδα τρώτε βιολογικά προϊόντα; 44 21 14 10 9 2 Ποτέ Σπάνια 1-2 φορές την εβδοµάδα Αρκετές φορές την εβδοµάδα (3-5) Καθηµερινά (6-7 ηµέρες) Γ/ Α ιάγραµµα 25
ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΟ ΜΕΣΟ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗΣ Συνήθως τι µεταφορικό µέσο χρησιµοποιείτε για τις µετακινήσεις σας (για τη δουλειά, το σχολείο-σχολή, τα ψώνια, τη διασκέδαση κλπ); Αυτοκίνητο Ι.X. Λεωφορείο ΕΑΣ Με τα πόδια / ποδήλατο ΜΕΤΡΟ Μοτοσυκλέτα - µηχανάκι Ταξί Τρόλεϊ Ηλεκτρικό Πράσινο λεωφορείο ιαδηµοτικές συγκοινωνίες Τρακτέρ Γ/ Α 1 1 1 1 1 1 4 4 3 9 20 54 ιάγραµµα 26
ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΟ ΜΕΣΟ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗΣ Συνήθως τι µεταφορικό µέσο χρησιµοποιείτε για τις µετακινήσεις σας (για τη δουλειά, το σχολείο-σχολή, τα ψώνια, τη διασκέδαση κλπ); Πόδια / Ποδήλατο 9% Μέσα Μαζικής Μεταφοράς 29% Ι.X. Μέσα 62% ιάγραµµα 27
ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΤΗΝ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ Τον τελευταίο µήνα, έτυχε καµία φορά να πετάξετε παλιά χαρτιά, µέταλλα, ή πλαστικά σε κάδους ανακύκλωσης; (ΕΑΝ ΝΑΙ) Περίπου πόσες φορές έγινε αυτό; Όχι, καµία φορά 58 Μια φορά ύο φορές 8 8 Τρεις φορές Τέσσερις φορές 6 7 Πέντε, ή περισσότερες 11 εν γνωρίζει τι είναι ανακύκλωση 1 Α 1 ιάγραµµα 28
ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΤΗΝ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ Τον τελευταίο µήνα, έτυχε καµία φορά να πετάξετε παλιά χαρτιά, µέταλλα, ή πλαστικά σε κάδους ανακύκλωσης; Όχι 60% Ναι 40% ιάγραµµα 29
ΣΑΚΟΥΛΕΣ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ ΣΤΟ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΟ, ΕΒ ΟΜΑ ΙΑΙΑ Από όσο µπορείτε να υπολογίσετε, περίπου πόσες σακούλες σκουπιδιών, πετάτε την εβδοµάδα; (Ανά µέλος νοικοκυριού) 0-0,5 σακούλες 11 0,51-1 σακούλες 25 1,1-1,5 σακούλες 17 1,51-2 σακούλες 19 2,1-2,5 σακούλες 10 2,5 σακούλες και άνω 18 ιάγραµµα 30
ΣΑΚΟΥΛΕΣ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ ΣΤΟ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΟ, ΕΒ ΟΜΑ ΙΑΙΑ Από όσο µπορείτε να υπολογίσετε, περίπου πόσες σακούλες σκουπιδιών, πετάτε την εβδοµάδα; (Μέσος όρος: σακούλες απορριµµάτων ανά νοικοκυριό και ανά µέλος νοικοκυριού) Σακούλες απορριµµάτων 5,7 την εβδοµάδα / ανά νοικοκυριό Σακούλες απορριµµάτων την εβδοµάδα / ανά µέλος νοικοκυριού 1,9 ιάγραµµα 31
ΕΜΒΑ ΟΝ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ ΕΡΩΤΩΜΕΝΩΝ Περίπου πόσα τετραγωνικά µέτρα είναι το σπίτι στο οποίο κατοικείτε; (Ανά µέλος νοικοκυριού) <20 τ.µ. 17 20-29 τ.µ. 36 30-39 τ.µ. 19 40-49 τ.µ. 10 >50 τ.µ. 18 ιάγραµµα 32
ΕΜΒΑ ΟΝ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ ΕΡΩΤΩΜΕΝΩΝ Περίπου πόσα τετραγωνικά µέτρα είναι το σπίτι στο οποίο κατοικείτε; (Μέσος όρος τετραγωνικών µέτρων, ανά µέλος νοικοκυριού) τ.µ. κατοικίας / ανά µέλος νοικοκυριού 35,1 τ.µ. ιάγραµµα 33