Economics Weekly Alert 14 Αυγούστου 2014 Δημοσιονομικό Έλλειμμα - Πληθωρισμός - Εξωτερικό Εμπόριο Σύμφωνα με στοιχεία του ΥΠΕΜΠ, τα οποία δημοσιεύτηκαν μετά την απόφαση για επιβολή εμπάργκο από τη Ρωσία στα προϊόντα προερχόμενα από κράτη μέλη της ΕΕ, το ύψος της αξίας των εξαγωγών στη Ρωσία, όσον αφορά το 2013 στο σύνολο είναι περίπου 13 εκ. Γύρω στα 10,8 11 εκ. είναι εσπεριδοειδή, 1,5 εκ. περίπου ψάρια και περίπου 0,5 εκ. λαχανικά. KPMG Τον Ιούλιο σημειώθηκε αύξηση στον πληθωρισμό ύψους 0,9%, μετά από εννέα μήνες μείωσης των τιμών στην κυπριακή οικονομία. Επίσης, με βάση τα στατιστικά στοιχεία για το εξωτερικό εμπόριο, έχει σημειωθεί αύξηση στις εισαγωγές αλλά και στις εξαγωγές, ενώ αύξηση έχει σημειωθεί και στη χρήση πιστωτικών καρτών στην εγχώρια αγορά. Όσον αφορά τις εκποιήσεις υποθηκών τις επόμενες μέρες αναμένεται να ετοιμασθεί νομοσχέδιο για θεσμοθέτηση του κώδικα δεοντολογίας της Κεντρικής Τράπεζας για τις αναδιαρθρώσεις και νομοσχέδιο το οποίο θα αποτελεί ένα πρώτο βήμα για την εφαρμογή ορισμένων προνοιών του πλαισίου αφερεγγυότητας. Σύμφωνα με τα όσα έχουν δει το φως της δημοσιότητας το νομοσχέδιο αναμένεται να περιλαμβάνει την εισαγωγή του θεσμού του συμβούλου αφερεγγυότητας. Επιπλέον αναμένεται να υπάρξει νομοθετική ρύθμιση όσον αφορά τις χρεώσεις στα δάνεια. Άγγελος Γρηγοριάδης Πρόεδρος KPMG Τάσος Γιασεμίδης Διοικητικός Σύμβουλος Γεωργία Μούσκου Legal Advisor ΙΙ Στο 0,2% το δημοσιονομικό έλλειμμα εξαμήνου Σημαντική μείωση παρουσιάζει το δημοσιονομικό έλλειμμα το πρώτο εξάμηνο του 2014, ενισχύοντας τις εκτιμήσεις για υπερκάλυψη των δημοσιονομικών στόχων του μνημονίου. Η μείωση του ελλείμματος αποδίδεται κυρίως στην αύξηση των εσόδων. Το δημοσιονομικό έλλειμμα μειώθηκε στα 22 εκ. ή 0,2% του ΑΕΠ έναντι ελλείμματος 214,8 εκ. ή 1,3% του ΑΕΠ πέρσι. Σύμφωνα με τα στοιχεία, τα δημόσια έσοδα αυξήθηκαν κατά 6,3% ή 188,7 εκ. στα 3179,8 εκ. από 2991,1 εκ.
Οι κυριότερες κατηγορίες εσόδων για την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουνίου 2014 ήταν οι φόροι επί της παραγωγής και των εισαγωγών που μειώθηκαν κατά 0,3% στα 1141,8 εκ. εκ των οποίων ο ΦΠΑ μειώθηκε κατά 2,7% στα 638,9 εκ. από 656,4 εκ. Τα έσοδα από φόρους στο εισόδημα και πλούτο μειώθηκαν κατά 2,7% στα 753,7 εκ. Τα έσοδα από παροχή υπηρεσιών αυξήθηκαν κατά 13,4% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2013 φτάνοντας στα 197,8 εκ. Όσον αφορά τις δημόσιες δαπάνες μειώθηκαν οριακά κατά 0,1% στα 3201,8 εκ. από 3025,9 εκ. Οι κυριότερες κατηγορίες δαπανών για την περίοδο ήταν οι κοινωνικές παροχές που αυξήθηκαν κατά 5,8% ή 69,4 εκ. στα 1275,2 εκ. από 1205,8 εκ. Οι απολαβές προσωπικού (συμπεριλαμβανομένων τεκμαρτών κοινωνικών εισφορών και συντάξεις δημοσίων υπαλλήλων) μειώθηκαν κατά 11% ή 131,1 εκ. στα 1059,4 εκ., ενώ οι λειτουργικές δαπάνες (ενδιάμεση κατανάλωση) μειώθηκαν κατά 32 εκ. Οι τρέχουσες μεταβιβάσεις μειώθηκαν κατά 17,4% ή 36,2 εκ. στα 172,1 εκ. Μείωση 71,1 εκ. σημειώθηκε στις δαπάνες για την καταβολή τόκων. Η τρόικα εκτιμά ότι το δημοσιονομικό έλλειμμα θα ανέλθει φέτος στο 5,2% του ΑΕΠ, στα ίδια περίπου επίπεδα με πέρσι (Πηγή: www.stockwatch.com.cy). Πληθωρισμός Τα νέα στοιχεία για τον εναρμονισμένο πληθωρισμό σήμαναν το τέλος της εννιάμηνης περιόδου μείωσης των τιμών. Σύμφωνα με στοιχεία που ανακοίνωσε η Στατιστική Υπηρεσία, ο εναρμονισμένος πληθωρισμός διαμορφώθηκε στο 0,9% τον Ιούλιο σε σχέση με 0,0% τον Ιούνιο και 0,7% τον Ιούλιο 2013. Ο τομέας ένδυσης και υπόδησης παρουσίασε αύξηση 3,6% έναντι 0,7% τον Ιούνιο και ο τομέας αλκοολούχων ποτών και καπνού σημείωσε αύξηση 1,7% σε σχέση με 0,1% με τον προηγούμενο μήνα. Ο τομέας μεταφορών παρουσίασε άνοδο 4,4% σε σχέση με 3% τον Ιούνιο. Ο τομέας στέγασης, ύδρευσης, ηλεκτρισμού και υγραερίου κατέγραψε μείωση 3,8% έναντι μείωσης 5,1% τον Ιούνιο. Η μείωση στον τομέα τροφίμων και μη αλκοολούχων ποτών ανήλθε στο 0,3% σε σχέση με 0,6% τον προηγούμενο μήνα. Σημαντική μείωση 3,9% και 2,5% σημειώθηκε στον τομέα εκπαίδευσης και στον τομέα οικιακών εξοπλισμών και προϊόντων καθαρισμού αντίστοιχα. Όσον αφορά στην περίοδο Ιανουαρίου Ιουλίου ο εναρμονισμένος πληθωρισμός παρουσίασε πτώση 0,5% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2013 (Πηγή: CYSTAT). Εξωτερικό εμπόριο Αύξηση παρουσίασαν τον Ιούνιο τόσο οι εισαγωγές όσο και οι εξαγωγές, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε η Στατιστική Υπηρεσία. Οι εισαγωγές αυξήθηκαν κατά 5,1% τον Ιούνιο φθάνοντας τα 422,1 εκ. σε σχέση με 401,7 εκ. τον Ιούνιο του 2013. Το Μάιο, η αύξηση έφθασε το 20,8%. Αυτή είναι η τέταρτη συνεχής αύξηση που παρουσιάζουν οι εισαγωγές από τον Ιούλιο του 2012.
Η αξία των εξαγωγών αυξήθηκε κατά 8,4% τον Ιούνιο στα 146,4 εκ. από 135,1 εκ. τον Ιούνιο του 2013. Το Μάιο, η αύξηση διαμορφώθηκε στο 5,4%. Το πρώτο εξάμηνο του έτους οι εξαγωγές καταγράφουν μείωση 4,4% καθώς έπεσαν στα 775,4 εκ. από 811,1 εκ. την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Την περίοδο Ιανουαρίου Ιουνίου οι εισαγωγές κατέγραψαν άνοδο 3,6% καθώς ανήλθαν στα 2383,6 εκ. από 2299,8 εκ. Το έλλειμμα στο εμπορικό ισοζύγιο, την περίοδο Ιανουαρίου Ιουνίου έφθασε τα 1608,2 εκ. από 1488,6 εκ. την αντίστοιχη περίοδο του 2013 (Πηγή: www.stockwatch.com.cy). Μείωση του ELA Στα 8,68 δις υποχώρησε στο τέλος Ιουλίου η εξάρτηση του κυπριακού χρηματοπιστωτικού συστήματος από τον Μηχανισμό Παροχής Έκτακτης Ρευστότητας (ELA), σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε την Τετάρτη η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου, από 8,78 δις. τον προηγούμενο μήνα, συνεχίζοντας την πτωτική πορεία που καταγράφει τους τελευταίους μήνες. Το Μάιο, ο ELA βρισκόταν στα 9,23 δις. και τον Απρίλιο στα 9,40 δις. Επιπλέον, μεγάλη μείωση κατά 550 εκ. παρουσίασε τον Ιούλιο η εξάρτηση του κυπριακού τραπεζικού συστήματος από πράξεις νομισματικής πολιτικής (Ευρωσύστημα), υποχωρώντας στα 850 εκ. από 1,40 δις. τον προηγούμενο μήνα. Η σημαντική μείωση της χρηματοδότησης του τραπεζικού συστήματος από την ΕΚΤ οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι η Κυβέρνηση αποπλήρωσε την 1η Ιουλίου ποσό 950 εκ. που αφορούσε μέρος κρατικού ομολόγου ύψους 1,98 δις. ευρώ που κατείχε η Τράπεζα Κύπρου, παρέχοντας την ευχέρεια στην τράπεζα να αποπληρώσει μέρος της εξάρτησης της τόσο από τον ELA όσο και από το Ευρωσύστημα (Πηγή: www.philenews.com) Aύξηση στη χρήση των πιστωτικών καρτών Σύμφωνα με νέα στοιχεία της JCC, τον Ιούλιο σημειώθηκε σημαντική αύξηση στη χρήση των πιστωτικών καρτών στην εγχώρια αγορά. Σύμφωνα με τα στοιχεία, η αξία των συναλλαγών των κυπρίων με πιστωτικές κάρτες στην εγχώρια αγορά αυξήθηκε τον Ιούλιο κατά 6% στα 197,8 εκ. Τον Ιούνιο η αύξηση ανήλθε στο 5%. Ο αριθμός των συναλλαγών αυξήθηκε τον Ιούλιο κατά 7% στα 2,9 εκ. Σύμφωνα με τη JCC, αύξηση σημειώθηκε στον τομέα των κυβερνητικών υπηρεσιών, υπεραγορών, ταξιδιωτικών πρακτόρων, σχολείων και κολεγίων. Χωρίς τον κυβερνητικό τομέα, η αύξηση ανέρχεται στο 4%. Το επτάμηνο του 2014, παρουσιάζεται αύξηση 7% στη χρήση πιστωτικών καρτών στην εγχώρια αγορά φθάνοντας τα 1286,5 εκ. Αντίθετα, μείωση σημείωσε η χρήση πιστωτικών καρτών από κύπριους στο εξωτερικό, που περιλαμβάνουν και τις αγορές μέσω διαδικτύου. Οι δαπάνες και αναλήψεις των κυπρίων με πιστωτικές κάρτες εκτός Κύπρου μειώθηκαν κατά 3% στα 101,8 εκ. Τον Ιούνιο μειώθηκαν κατά 7%. Ο αριθμός των συναλλαγών αυξήθηκε κατά 5% στις 869,6 χιλ.
Τους πρώτους επτά μήνες του έτους, η μείωση στις αγορές και αναλήψεις μετρητών κυπρίων στο εξωτερικό διαμορφώνεται στο 14% με την αξία να ανέρχεται στα 656,9 εκ. Όσον αφορά στους ξένους, η αξία της χρήσης των πιστωτικών καρτών αυξήθηκε κατά 16% τον έβδομο μήνα του 2014 φθάνοντας τα 77 εκ. Τον Ιούνιο η αύξηση ανήλθε στο 15%. Αύξηση 21% σημειώθηκε και στον αριθμό των συναλλαγών φθάνοντας τις 793,1 χιλ. Την περίοδο Ιανουαρίου- Ιουλίου 2014 οι αγορές τουριστών σε εμπόρους στην Κύπρο παρουσιάζει αύξηση 18% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2013 στα 337,8 εκ. (Πηγή: www.stockwatch.com.cy) Ενδοκοινοτικό Εμπόριο και Εμπόριο με Τρίτες Χώρες Οι κυριότερες εξελίξεις στο εξωτερικό εμπόριο της Κύπρου για τον Μάιο 2014 ήταν: (α) Οι συνολικές εισαγωγές/αφίξεις αγαθών (συνολικές εισαγωγές από Τρίτες Χώρες και αφίξεις από άλλα Κράτη Μέλη της Ε.Ε.) για την περίοδο Ιανουαρίου-Μαΐου 2014 ήταν 1.961,5εκ. σε σύγκριση με 1.898,0εκ. την περίοδο Ιανουαρίου-Μαΐου 2013. Οι συνολικές εξαγωγές/αποστολές αγαθών (συνολικές εξαγωγές σε Τρίτες Χώρες και αποστολές σε άλλα Κράτη Μέλη της Ε.Ε.) την περίοδο Ιανουαρίου- Μαΐου 2014 ήταν 629,0εκ. σε σύγκριση με 676,1εκ. την περίοδο Ιανουαρίου-Μαΐου 2013. Το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου ήταν 1.332,5εκ. την περίοδο Ιανουαρίου-Μαΐου 2014 σε σύγκριση με 1.221,9εκ. την αντίστοιχη περίοδο του 2013. (β) Κατά το μήνα Μάιο 2014 οι συνολικές εισαγωγές/αφίξεις αγαθών (συνολικές εισαγωγές από Τρίτες Χώρες και αφίξεις από άλλα Κράτη Μέλη της Ε.Ε.) ήταν 432,7εκ. (γ) Οι συνολικές εξαγωγές/αποστολές αγαθών (συνολικές εξαγωγές σε Τρίτες Χώρες και αποστολές σε άλλα Κράτη Μέλη της Ε.Ε.), περιλαμβανομένων των προμηθειών πλοίων και αεροπλάνων, το μήνα Μάιο 2014 ήταν 141,8εκ. Οι συνολικές εξαγωγές/αποστολές εγχώριων παραγόμενων προϊόντων, περιλαμβανομένων των προμηθειών πλοίων και αεροπλάνων, ήταν 74,0εκ. ενώ οι συνολικές εξαγωγές/αποστολές ξένων προϊόντων, περιλαμβανομένων των προμηθειών πλοίων και αεροπλάνων, ήταν 67,8 εκ. Παράλληλα, με βάση προκαταρκτικές εκτιμήσεις για το Εξωτερικό Εμπόριο της Κύπρου για τον Ιούνιο 2014, οι συνολικές εισαγωγές / αφίξεις ήταν 422,1 εκ., εκ των οποίων 315,7 εκ. ήταν αφίξεις από άλλα Κράτη Μέλη της Ε.Ε. και 106,4 εκ. εισαγωγές από Τρίτες Χώρες. Οι συνολικές εξαγωγές/αποστολές ήταν 146,4 εκ., εκ των οποίων 88,2 εκ. ήταν αποστολές προς άλλα Κράτη Μέλη της Ε.Ε. και 58,2 εκ. εξαγωγές σε Τρίτες Χώρες (Πηγή: CYSTAT). Προθεσμία υποβολής αιτήσεων για παροχή του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος Η υποβολή αίτησης για παροχή του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος από κάθε πρόσωπο των πιο κάτω κοινωνικών ομάδων - εντός των προκαθορισμένων προθεσμιών - είναι υποχρεωτική με βάση τις πρόνοιες της σχετικής νομοθεσίας.
Συγκεκριμένα: 1. Oι λήπτες Δημοσίου Βοηθήματος θα πρέπει να υποβάλουν την αίτησή τους μέχρι την 1η Σεπτεμβρίου 2014. Η υποβολή αίτησης είναι υποχρεωτική και στην περίπτωση που δεν υποβληθεί αίτηση μέχρι την προθεσμία που καθορίζεται πιο πάνω ο λήπτης θα χάσει το δικαίωμά του στην παροχή Δημοσίου Βοηθήματος. Έντυπα αιτήσεων υπάρχουν στα Γραφεία των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας και στα Ταχυδρομικά Γραφεία. Οι αιτήσεις υποβάλλονται στα Επαρχιακά Γραφεία των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας ή στα κατά τόπους Ταχυδρομικά Γραφεία. 2. Οι χαμηλοσυνταξιούχοι, δηλαδή οι συνταξιούχοι που είναι δικαιούχοι του επιδόματος χαμηλοσυνταξιούχου με βάση το Σχέδιο Ενίσχυσης των Συνταξιούχων με Χαμηλά Εισοδήματα (μικρή επιταγή που παρέχεται από το Υπουργείο Οικονομικών), πρέπει να υποβάλουν την αίτησή τους μέχρι τις 8 Σεπτεμβρίου 2014. Η υποβολή αίτησης είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τη συνέχιση της καταβολής του επιδόματος χαμηλοσυνταξιούχου και στην περίπτωση που δεν υποβληθεί αίτηση μέχρι την προθεσμία που καθορίζεται πιο πάνω ο δικαιούχος θα χάσει το δικαίωμά του στην παροχή του επιδόματος αυτού. Οι αιτήσεις υποβάλλονται στα κατά τόπους Ταχυδρομικά Γραφεία (Πηγή: www.pio.gov.cy). Unsubscribe from all KPMG newsletters and/or alerts KPMG Limited, Εσπερίδων 14, 1087, Λευκωσία, Κύπρος 2014 KPMG Limited, ιδιωτική εταιρεία περιορισμένης ευθύνης εγγεγραμμένη στην Κύπρο, μέλος του δικτύου ανεξάρτητων Οίκων της KPMG που συνδέονται με το Διεθνή Οίκο KPMG International Cooperative ( KPMG International ), Ελβετικός Οργανισμός. Όλα τα νόμιμα δικαιώματα κατοχυρωμένα. Εκτυπωμένο στην Κύπρο. Η επωνυμία της KPMG, το λογότυπο και το "cutting through complexity" είναι εγγεγραμμένα εμπορικά σήματα ή εμπορικά σήματα της KPMG International. Οι πληροφορίες που περιέχονται στο παρόν είναι γενικής φύσεως και δεν προορίζονται να χρησιμοποιηθούν για τις ανάγκες/περιστάσεις οποιουδήποτε ατόμου ή εταιρείας. Παρόλο που γίνεται προσπάθεια να δοθούν ακριβείς και σύγχρονες πληροφορίες, δεν μπορεί να εξασφαλισθεί ότι τέτοιες πληροφορίες θα είναι ακριβείς κατά την ημέρα που θα γίνεται αναφορά σε αυτές ή ότι θα συνεχίσουν να παραμένουν ακριβείς στο μέλλον. Κανείς δεν θα πρέπει να ενεργεί με βάση τις πληροφορίες αυτές χωρίς την εξασφάλιση κατάλληλης επαγγελματικής συμβουλής μετά από ενδελεχή εξέταση των συνθηκών της κάθε συγκεκριμένης περίπτωσης. Οι απόψεις και γνώμες που διατυπώνονται στο παρόν είναι αυτές του συγγραφέα και δεν εκπροσωπούν κατ ανάγκη τις απόψεις και γνώμες της KPMG International Cooperative ( KPMG International ) ή Οίκων Μελών της KPMG.