Του Μιχάλη Αντωνίου* Εκτίμηση της κατάστασης πραμάτων μετά την απόρριψη των κανονισμών από τη Βουλή Το παρόν σημείωμα αποτελεί αποτίμηση της κατάστασης πραγμάτων και αποτύπωση εκτίμησης για την πορεία που ενδεχομένως να λάβει το ζήτημα των ωραρίων λειτουργίας των καταστημάτων, μετά την απόρριψη από την Βουλή των Κανονισμών που κατέθεσε η Κυβέρνηση. Η περιγραφή που ακολουθεί συνιστά καταγραφή της διαδρομής με τα βασικότερα στάδια - σταθμούς του ζητήματος και προσωπικές εκτιμήσεις του γράφοντος χωρίς να αποτελεί πρόταση ή καθοδήγηση της Ομοσπονδίας Εργοδοτών και Βιομηχάνων (ΟΕΒ) προς τα Μέλη της ή τις επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου γενικότερα. Επίσης δεν αποτελεί προσπάθεια τεκμηρίωσης των θέσεων της ΟΕΒ οι οποίες έχουν διατυπωθεί με σαφήνεια επανειλημμένα με όλα τα μέσα και προς όλες τις κατευθύνσεις. Τέλος διευκρινίζεται ότι σκόπιμα αποφεύγεται όσο είναι εφικτό η χρήση τεχνικής νομικής ορολογίας, αφού σκοπός δεν είναι η διαμόρφωση εργαλείου για νομική αξιοποίηση αλλά η εκλαϊκευμένη περιγραφή ενός πολύπλοκου θέματος που προκαλεί σύγχυση. Η διαδρομή του ζητήματος των ωραρίων λειτουργίας των καταστημάτων 1. (α) Σύμφωνα με τις πρόνοιες του βασικού νομοθετήματος που ρυθμίζει τα ωράρια λειτουργίας των Καταστημάτων (Αρ.155(I)/2006) τα Γενικά Καταστήματα μπορούν να λειτουργούν τις Δευτέρες, Τρίτες, Πέμπτες και Παρασκευές μέχρι τις 7:30μ.μ. τον χειμώνα και μέχρι τις 8:00μ.μ. το καλοκαίρι, τις Τετάρτες ολόχρονα μέχρι τις 3:00μ.μ., τα Σάββατα μέχρι τις 7:00μ.μ. τον χειμώνα και μέχρι τις 7:30μ.μ. το καλοκαίρι. Τις Κυριακές ολόχρονα κλειστά. (β) Κλειστά επίσης παραμένουν τα καταστήματα στις 10 από τις δεκατέσσερις αργίες που προβλέπει ο Νόμος και στις άλλες τέσσερις (Καθαρή Δευτέρα, 25 η Μαρτίου, 1 η Οκτωβρίου και 28 η Οκτωβρίου) τα καταστήματα μπορούν να λειτουργούν καταβάλλοντας υπερωριακή αμοιβή σε όσους εργαζόμενους προσφέρονται για εργασία. (γ) Τα ωράρια λειτουργίας διευρύνονται μέχρι τις 8:00μ.μ. για όλες τις μέρες (Δευτέρα μέχρι και Κυριακή) για ολόκληρο τον Δεκέμβριο και για τις 10 μέρες που προηγούνται του Πάσχα. (Προβλέπονται μικρές διαφοροποιήσεις στις ώρες κλεισίματος εντός των εορταστικών αυτών περιόδων και εισηγούμαστε στον αναγνώστη να λάβει κατάλληλη συμβουλή είτε από την ΟΕΒ, είτε από τους νομικούς του συμβούλους) (δ) Αξίζει να σημειωθεί ότι οι περιορισμοί στα ωράρια λειτουργίας δεν ισχύουν σε όλη την επικράτεια. Ισχύουν μόνο στα γεωγραφικά όρια των Δήμων και των Κοινοτήτων που συνορεύουν με Δήμους, με λίγες εξαιρέσεις. Σε όλες τις άλλες γεωγραφικές περιοχές, και πάλι με λίγες εξαιρέσεις, μπορεί να εφαρμόζεται οποιοδήποτε ωράριο, 24 ώρες το 24ωρο, 365 ημέρες τον χρόνο. 2. Ο ίδιος Νόμος μέχρι την 1 η Μαΐου του 2015 έδινε το δικαίωμα στην Υπουργό Εργασίας να καθορίζει με Διάταγμα περίοδο του έτους και περιοχές στην επικράτεια όπου μπορούν να εφαρμόζονται ωράρια λειτουργίας των γενικών καταστημάτων πέραν των καθοριζομένων στο σημείο (1) πιο πάνω. Αυτά είναι τα λεγόμενα «τουριστικά ωράρια» τα οποία μέχρι τον Ιούλιο του 2013 επέτρεπαν (με μικρές παραλλαγές) σε συγκεκριμένες περιοχές σε όλες τις ελεύθερες επαρχίες να λειτουργούν όλες τις μέρες της εβδομάδας, περιλαμβανομένης της Κυριακής μέχρι αργά το βράδυ, συνήθως μεταξύ Απριλίου και Οκτωβρίου, των δύο μηνών περιλαμβανομένων.
3. (α) Τον Ιούλιο του 2013 η Υπουργός Εργασίας εξέδωσε Διατάγματα με τα οποία καθόριζε ολόκληρη την Κύπρο ως τουριστική περιοχή, επιτρέποντας κατ αυτό τον τρόπο την λειτουργία των γενικών καταστημάτων καθημερινά (περιλαμβανομένης και της Κυριακής) μέχρι αργά το βράδυ. Στόχος ήταν στην κορύφωση της οικονομικής κρίσης και της ραγδαίας αύξησης της ανεργίας, η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και η αναθέρμανση του λιανικού εμπορίου. Τα αρχικά Διατάγματα άμα τη λήξη τους ανανεώνονταν με νέα αδιαλείπτως μέχρι και τον Νοέμβριο του 2015. (β) Σε όλο το πιο πάνω διάστημα (Ιούλιος 2013 Νοέμβριος 2015) το Υπουργείο Εργασίας υιοθέτησε σειρά παράλληλων μέτρων που στόχο είχαν την άμβλυνση των αρνητικών επιπτώσεων που κατ ισχυρισμό, κυρίως της ΠΟΒΕΚ, επήλθαν επί των μικρομεσαίων επιχειρήσεων του κλάδου από την ελευθέρωση των ωραρίων των γενικών καταστημάτων. Τέτοια μέτρα περιλάμβαναν αλλά δεν εξαντλούνταν στην διεύρυνση της γκάμας προϊόντων που μπορούν να διαθέτουν προς πώληση τα ειδικά καταστήματα (κυρίως αρτοποιεία, περίπτερα και καταστήματα διαρκούς εξυπηρέτησης), η επιδότηση με ευρωπαϊκά προγράμματα του κόστους απασχόλησης προσωπικού (ακόμα και τούτου του μέτοχου) μικρομεσαίων καταστημάτων, η συνεργασία αποκλειστικά με μικρομεσαία καταστήματα για την αποδοχή κουπονιών αγοράς προϊόντων από αιτητές ασύλου κλπ. 4. (α) Τον Μάιο του 2015 (ο νόμος ψηφίστηκε στις 27/3/2015 αλλά τέθηκε σε ισχύ την 1/5/2015 και στο ενδιάμεσο η Υπουργός Εργασίας εξέδωσε τα Διατάγματα που έληξαν στις 30/11/2015), η Βουλή με τροποποίηση του βασικού Νόμου αφαίρεσε το δικαίωμα του Υπουργού Εργασίας για έκδοση («τουριστικών») Διαταγμάτων και το αντικατέστησε με εξουσία έκδοσης Κανονισμών από το Υπουργικό Συμβούλιο, με την προφανή πεποίθηση ότι οι Κανονισμοί που θα ετοίμαζε η Κυβέρνηση θα μπορούσαν να τροποποιηθούν από την Βουλή. (β) Τον ίδιο μήνα (7 Μαΐου 2015) η Βουλή τροποποίησε τον βασικό Νόμο καθορίζοντας τουριστικό ωράριο για τα γενικά καταστήματα μόνο συγκεκριμένων περιοχών (Αγίας Νάπα, Πρωταράς, Πόλη Χρυσοχούς, εντός των τειχών Λευκωσία, Κόλπος Κοραλλίων και Λατσί), όπου τα καταστήματα κατά τη θερινή περίοδο δικαιούνται να μένουν ανοικτά την Κυριακή. Η απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου και η ερμηνεία της από τον Γενικό Εισαγγελέα 5. (α) Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας (ΠτΔ) έκανε αναφορά στο Ανώτατο Δικαστήριο (ΑΔ) όπως δικαιούται με βάση το Σύνταγμα, αμφισβητώντας την συνταγματικότητα του τροποποιητικού Νόμου που ψήφισε η Βουλή (4(β) πιο πάνω). (β) Το Ανώτατο Δικαστήριο με απόφαση του που δημοσιεύθηκε στις 3/12/2015, όχι μόνο έκρινε τον υπό αναφορά Νόμο ως αντισυνταγματικό και άρα ως στερούμενο οποιασδήποτε έννομης συνέπειας, αλλά προχώρησε και σε ένα ακόμα πολύ σημαντικό εύρημα. Το ΑΔ αποφάνθηκε ότι η αποκλειστική αρμοδιότητα καθορισμού των ωραρίων λειτουργίας των καταστημάτων, ανήκει στην Εκτελεστική Εξουσία (δηλαδή στην Κυβέρνηση). Αποφάνθηκε περαιτέρω ότι η παρέμβαση της Βουλής με οποιονδήποτε τρόπο στο ζήτημα συνιστά παραβίαση της συνταγματικά κατοχυρωμένης αρχής της διάκρισης των εξουσιών και κατά συνέπεια είναι αντισυνταγματική. 6. Το Υπουργικό Συμβούλιο στο μεταξύ κατέθεσε Κανονισμούς στην Βουλή οι οποίοι είχαν το ίδιο ακριβώς περιεχόμενο με τα Διατάγματα της Υπουργού Εργασίας που εξέπνευσαν στις 30/11/2015, με μια (σημαντική) διαφορά: Στην διάρκεια των ένδεκα αργιών που προβλέπει πλέον ο βασικός Νόμος (με τροποποίηση τον Μάιο 2015, προστέθηκε η Κυριακή του Πάσχα) και που με τα Διατάγματα μπορούσαν τα γενικά καταστήματα να λειτουργούν, τώρα πια με τους Κανονισμούς θα είναι υποχρεωμένα να παραμένουν κλειστά. Οι Κανονισμοί συζητήθηκαν στην Επιτροπή Εργασίας της Βουλής στις 4/12/2015 στην παρουσία όλων των εμπλεκομένων φορέων, της Υπουργού αλλά και του Γενικού Εισαγγελέα (ΓΕ).
7. Κατά την συζήτηση στην Επιτροπή Εργασίας της Βουλής, ο Γενικός Εισαγγελέας και το επιτελείο του ανέπτυξαν την εξής τοποθέτηση ερμηνεία της κατάστασης πραγμάτων: (α) Υπό το φως της απόφασης του ΑΔ στην αναφορά του ΠτΔ (βλέπε σημείο 5(β) πιο πάνω) η Βουλή το μοναδικό πράγμα που μπορεί να κάνει χωρίς να παραβιάζει την συνταγματική αρχή της διάκρισης των εξουσιών, είναι να εγκρίνει τους Κανονισμούς ως κατατέθηκαν από την Κυβέρνηση. Η Βουλή δεν μπορεί ούτε να τους τροποποιήσει, ούτε να τους απορρίψει, ούτε να μην τους εγκρίνει. Όπως επεσήμανε Βουλευτής Μέλος της Επιτροπής Εργασίας, η Βουλή (νοουμένου ότι είναι ορθή η ερμηνεία που ο ΓΕ κάνει στην απόφαση του ΑΔ) συνταγματικά μπορεί μόνο να προσπαθήσει να πείσει την Κυβέρνηση με πολιτικούς όρους και επιχειρήματα να δώσει ένα άλλο περιεχόμενο στους Κανονισμούς και η Κυβέρνηση να τους διαμορφώσει ανάλογα. (β) Ο ΓΕ εξήγησε ότι (και πάλι υπό το φως της απόφασης του ΑΔ) η Βουλή δεν μπορεί κατά τρόπο συνταγματικά αποδεχτό ούτε να τροποποιήσει τον βασικό Νόμο του 2006 σε ότι αφορά τα ωράρια λειτουργίας των καταστημάτων. (γ) Ο ΓΕ διευκρίνισε περαιτέρω ότι σε περίπτωση που η Βουλή ενεργήσει αντισυνταγματικά (που όπως ο ΓΕ ερμηνεύει την απόφαση του ΑΔ θα γίνει αν η Βουλή κάνει οτιδήποτε άλλο εκτός από την έγκριση των κατατεθέντων Κανονισμών), η Κυβέρνηση, ο ΠτΔ και το Υπουργικό Συμβούλιο δεν έχουν καμία νομική άμυνα. Η άμυνα πλέον υπάρχει μόνο στα επηρεαζόμενα πρόσωπα όπως εξηγούμε πιο κάτω. 8. Η Ολομέλεια της Βουλής απέρριψε στις 10/12/2015 τους κατατεθέντες από την Κυβέρνηση Κανονισμούς. Προηγουμένως, Βουλευτές προσπάθησαν ανεπιτυχώς να πείσουν την Υπουργό να καταθέσει διαφοροποιημένους Κανονισμούς, ιδιαίτερα στο σκέλος που αφορά την λειτουργία κατά τις Κυριακές. Οι πιθαμές εξελίξεις για τη ρύθμιση των ωραρίων 9. (α) Μετά την εν λόγω εξέλιξη έχει διαμορφωθεί ένα σκηνικό που προκαλεί εύλογη αβεβαιότητα για τις ρυθμίσεις που θα ισχύσουν από τις 3/1/2016 στα ωράρια λειτουργίας των καταστημάτων. Διευκρινίζουμε ότι μέχρι τις 31/12/2015 ισχύει το εορταστικό ωράριο ενώ η 1 η και η 2 α Ιανουαρίου, τόσο σύμφωνα με τον βασικό Νόμο του 2006 όσο και με τους κατατεθέντες και απορριφθέντες Κανονισμούς, είναι μη εργάσιμες αργίες. Έτσι, η αβεβαιότητα αρχίζει θεωρητικά από την Κυριακή 3 Ιανουαρίου 2016: Τα καταστήματα είναι υποχρεωμένα να μείνουν κλειστά αφού απορρίφθηκαν από την Βουλή οι Κανονισμοί που τους επέτρεπαν να λειτουργούν; Ή αντίθετα, τα καταστήματα μπορούν να λειτουργήσουν νόμιμα αφού η απόρριψη των Κανονισμών που τους επιτρέπει να λειτουργούν Κυριακές, έγινε (όπως ερμηνεύει ο ΓΕ την σχετική απόφαση του ΑΔ) από την Βουλή κατά τρόπο αντισυνταγματικό (και κατά συνέπεια άκυρο); Και σε περίπτωση που κάποια καταστήματα λειτουργήσουν την Κυριακή, ποια θα είναι η εξέλιξη των πραγμάτων; 10. Τα ερωτήματα που εύλογα εγείρονται αφορούν πρώτα την στάση που θα τηρήσει η Κυβέρνηση και ακολούθως την στάση που θα τηρήσει ο επιχειρηματικός κόσμος, ενδεχομένως
συλλογικά ή κατά μόνας. Η στάση που θα τηρήσει η Κυβέρνηση, όπως έχει ήδη επίσημα διακηρυχθεί, θα είναι η πλήρης συμμόρφωση με το Σύνταγμα και τους Νόμους, όπως θα την συμβουλεύσει σχετικά ο νομικός της σύμβουλος (ΓΕ). Πιες είναι οι βασικές νομικές επιλογές; (α) Υπό την επιφύλαξη πάντα της τοποθέτησης του ΓΕ, η προσωπική μου εκτίμηση έχει ως εξής : Πρώτον, η Κυβέρνηση θα μπορούσε να πει ότι αγνοεί ως αντισυνταγματική και ότι θεωρεί ανύπαρκτη την μη έγκριση από την Βουλή των Κανονισμών που κατέθεσε. Θα μπορούσε δηλαδή να πει ότι το ισχύον και έγκυρο νομικό καθεστώς, είναι όπως διαμορφώθηκε με τους Κανονισμούς που κατέθεσε έστω κι αν αυτοί δεν εγκρίθηκαν από την Βουλή. Κατά συνέπεια θα μπορούσε να δώσει οδηγίες στους αρμόδιους επιθεωρητές και τα αστυνομικά όργανα να μην καταγγέλλουν κανένα που λειτουργεί τα γενικά καταστήματα στις μέρες και ώρες που ίσχυαν από το 2013 τον Ιούλη μέχρι σήμερα (με εξαίρεση, θυμίζω, την προσθήκη της απαγόρευσης λειτουργίας κατά τις καθορισμένες εορτές). Δεύτερο, μπορεί από τις 3 Ιανουαρίου να εφαρμόσει αυστηρά το ωράριο λειτουργίας των καταστημάτων όπως καθορίζεται από τον βασικό Νόμο του 2006. Δηλαδή να αναγνωρίσει ότι θα ισχύει σε όλη την επικράτεια (ακόμα και στα εξόχως τουριστικά σημεία της Κύπρου) και σε όλη την διάρκεια του έτους (ακόμα και στην καρδιά του καλοκαιριού) το ωράριο λειτουργίας όπως το περιγράφουμε συνοπτικά στην παράγραφο 1 πιο πάνω: Τετάρτη μέχρι τις 3.00μμ, Σάββατο μέχρι τις 7.30μμ και Κυριακή κλειστά. (β) Σε περίπτωση που η απόφαση της Κυβέρνησης είναι η δεύτερη από τις δύο που περιγράφονται πιο πάνω, καθίσταται εξαιρετικά κρίσιμη η στάση που θα τηρήσουν οι καταστηματάρχες. Την ώρα που συντάσσεται το παρόν σημείωμα, η ΟΕΒ δεν είχε ακόμα αποφασίσει να καθοδηγήσει τα Μέλη της προς συγκεκριμένη κατεύθυνση δράσης. Ωστόσο, έστω και αν ένας καταστηματάρχης αποφασίσει να ανοίξει το κατάστημα του στα ωράρια που προβλέπουν οι Κανονισμοί που απέρριψε η Βουλή, και ο καταστηματάρχης αυτός καταγγελθεί για παράβαση του Νόμου, αυτό θα λειτουργήσει ως θρυαλλίδα σε μια αλυσίδα διαδοχικών εξελίξεων. Συγκεκριμένα: Οι αρμόδιοι επιθεωρητές του Υπουργείου Εργασίας ή αστυνομικά όργανα, θα καταγγείλουν τον καταστηματάρχη για παράβαση του Νόμου. Ο καταγγελλόμενος/κατηγορούμενος θα δικαιούται να προβάλει ενώπιον του Δικαστηρίου τον ισχυρισμό της αντισυνταγματικότητας του Νόμου στην βάση του οποίου διώκεται. Το αρμόδιο Δικαστήριο οφείλει σε μια τέτοια περίπτωση να παραπέμψει στο ΑΔ σχετικό ερώτημα και να αναμένει την απόφαση του πριν προχωρήσει με την εξέταση της ουσίας της ενώπιον του υπόθεσης. Αν το ΑΔ κρίνει ότι δεν υπάρχει πρόβλημα συνταγματικότητας, τότε ο κατηγορούμενος θα καταδικαστεί και θα του επιβληθούν οι προνοούμενες ποινικές κυρώσεις. Το ίδιο θα γίνει με όσους άλλους καταγγελθούν και κριθούν ένοχοι για παράβαση του Νόμου. Το δε νομικό καθεστώς της λειτουργίας των καταστημάτων θα είναι όπως το προβλέπει ο βασικός Νόμος (σημείο 1 πιο πάνω) μέχρις ότου διαφοροποιηθεί κατά τρόπο συνταγματικά ορθό.
Σε περίπτωση όμως που το ΑΔ «επιβεβαιώσει» την ερμηνεία που έδωσε στην κατάσταση πραγμάτων ενώπιον της Βουλής ο ΓΕ και κρίνει ότι η απόρριψη από την Βουλή των Κανονισμών της Κυβέρνησης είναι αντισυνταγματική, τότε όλοι οι κατηγορούμενοι θα απαλλαχθούν και θα αθωωθούν. Ωστόσο, το σημαντικότερο ερώτημα είναι «ποιο νομικό καθεστώς θα ισχύει στα ωράρια λειτουργίας των καταστημάτων αν το ΑΔ κρίνει αντισυνταγματική την απόρριψη από την Βουλή των Κανονισμών που κατέθεσε η Κυβέρνηση;» Η πιο προφανής απάντηση είναι ότι σε μια τέτοια περίπτωση, αφού η απόρριψη των Κανονισμών είναι αντισυνταγματική, τότε οι Κανονισμοί θεωρούνται ως εγκεκριμένοι και κατά συνέπεια ισχύουν ως κατατέθηκαν από την Κυβέρνηση. Και αυτή είναι η πρώτη ενδεχόμενη εξέλιξη. Ωστόσο, υπάρχει πιθανότητα τα πράγματα να είναι λίγο πιο περίπλοκα από την προφανή απάντηση. Συγκεκριμένα: Είναι η προσωπική μου άποψη ότι αν ισχύσει αυτό που περιγράφω πιο πάνω ως το πλέον προφανές, τότε ενδεχομένως να έχουμε ξανά παράβαση της αρχής της συνταγματικής επιταγής της διάκρισης των εξουσιών. Και αυτή την φορά η παράβαση θα προερχόταν από την Δικαστική εξουσία. Δηλαδή αν η κρίση ότι είναι αντισυνταγματική η απόρριψη των Κανονισμών της Κυβέρνησης από την Βουλή οδηγούσε στην «αναβίωση» των απορριφθέντων Κανονισμών, αυτό ενδεχομένως να ισοδυναμούσε με υποκατάσταση της Νομοθετικής ή και της Εκτελεστικής εξουσίας από την Δικαστική, πράγμα εξίσου συνταγματικά ανεπίτρεπτο. Είναι η προσωπική μου εκτίμηση ότι αν το ΑΔ κρίνει ως αντισυνταγματική την απόρριψη των Κανονισμών από την Βουλή, τότε το «μικρόβιο» της αντισυνταγματικότητας θα «μολύνει» ολόκληρο το νομικό καθεστώς λειτουργίας των καταστημάτων. Δηλαδή, δεδομένου ότι το ΑΔ αποφάνθηκε ήδη ότι τα ωράρια λειτουργίας των καταστημάτων εμπίπτουν στην σφαίρα της αποκλειστικής αρμοδιότητας της Εκτελεστικής Εξουσίας, τότε αυτά πρέπει να τα καθορίσει το Υπουργικό Συμβούλιο κατά τρόπο πρωτογενή και αυτόνομο. Ούτε η Νομοθετική Εξουσία μπορεί με πράξεις (απόρριψη των προταθέντων Κανονισμών) ή παραλείψεις (να αφήσει να περάσει άπρακτη χωρίς έγκριση των Κανονισμών η προθεσμία των 60 ημερών) να καθορίσει τα ωράρια λειτουργίας των καταστημάτων αλλά ούτε η Δικαστική Εξουσία μπορεί με τις αποφάσεις της να ρυθμίσει τα ωράρια. Η Δικαστική εξουσία εν προκειμένω μπορεί μόνο να κρίνει την (αντι)συνταγματικότητα των πράξεων της Βουλής. Τίποτα παραπάνω και τίποτα παρακάτω. Στην περίπτωση δε που θα κρίνει ότι η μη έγκριση των Κανονισμών από την Βουλή είναι αντισυνταγματική επειδή παραβιάζει την αρχή της διάκρισης των εξουσιών, τότε αν με αυτήν της την κρίση έστω και de facto οδηγούμασταν σε «υιοθέτηση» των Κανονισμών, τότε θεωρώ ότι αυτό θα ισοδυναμούσε σε αυτή την περίπτωση με αντισυνταγματική υποκατάσταση της Εκτελεστικής από την Δικαστική εξουσία. Θεωρώ ότι ενδεχόμενη κήρυξη ως αντισυνταγματικής της απόρριψης των Κανονισμών θα έχει το εξής αποτέλεσμα: Η απόρριψη των Κανονισμών είναι άκυρη αφού είναι αντισυνταγματική. Η ακυρότητα της απόρριψης δεν ισούται με «αναβίωση» τους αφού όπως εξηγώ ανωτέρω αυτό θα ισοδυναμούσε με αντισυνταγματική υποκατάσταση της Εκτελεστικής από την Δικαστική Εξουσία. Έτσι το μόνο έγκυρο νομοθέτημα είναι ο Νόμος του 2006.
Η βούληση της Εκτελεστικής εξουσίας για την ρύθμιση των ωραρίων λειτουργίας των καταστημάτων δεν είναι αυτή που καταγράφεται από τον βασικό Νόμο του 2006, αφού η Εκτελεστική εξουσία εξέφρασε επίσημα την βούληση της να διαφοροποιήσει ουσιαστικές πρόνοιες του εν λόγω Νόμου με τον τρόπο που περιγράφεται στους απορριφθέντες Κανονισμούς. Κατά συνέπεια, η αντισυνταγματικότητα της πράξης της Βουλής (απόρριψη ως μη έδει των κατατεθέντων Κανονισμών) «μολύνει» με αντισυνταγματικότητα ολόκληρο το εναπομείναν νομοθετικό πλαίσιο λειτουργίας των καταστημάτων. Δηλαδή, όλοι οι περιορισμοί και ρυθμίσεις των ωραρίων είναι αντισυνταγματικοί και κατά συνέπεια άκυροι. Σε περίπτωση που οι συλλογισμοί αυτοί είναι έγκυροι και ισχυροί, τότε όλα τα καταστήματα, ειδικά και γενικά, σε ολόκληρη την Κύπρο θα μπορούν να λειτουργούν 365 μέρες τον χρόνο, 24 ώρες το 24ωρο. Και για να διαφοροποιηθεί νόμιμα αυτό το απόλυτα ελεύθερο καθεστώς, θα πρέπει το Υπουργικό Συμβούλιο να καταθέσει νέο νομοθετικό πλαίσιο (με Νόμο ή και με Κανονισμούς) και να εγκριθεί από την Βουλή χωρίς καμία απολύτως διαφοροποίηση. Είναι προφανές από τα πιο πάνω ότι σε περίπτωση που η επιλογή της Κυβέρνησης είναι να εφαρμόσει το νομικό καθεστώς όπως διαμορφώνεται από τον βασικό Νόμο του 2006, θα ξεκινήσει μια ενδεχομένως μακρά περίοδος αβεβαιότητας και δικαστικών διεργασιών, το τελικό αποτέλεσμα των οποίων, αν αποδειχτεί ορθή η παρούσα ανάλυση, θα είναι είτε η αναβίωση των απορριφθέντων Κανονισμών είτε η πλήρης κατάργηση όλων των περιορισμών στα ωράρια. Αυτό και όλες οι αρνητικές παρενέργειες στην ομαλή λειτουργία της αγοράς θα αποφευχθούν εάν η σύσταση του ΓΕ προς την Κυβέρνηση θα είναι να θεωρήσει ότι οι Κανονισμοί που κατέθεσε στην Βουλή είναι έγκυροι και ισχυροί. Τονίζω εμφατικά ότι όσα αναφέρω στην παράγραφο 10 αποτελούν προσωπικές απόψεις και εκτιμήσεις επί ενός θέματος που δεν έχει προηγούμενο στην 55χρονη ιστορία της Δημοκρατίας. *Ο Μιχάλης Αντωνίου είναι ο Βοηθός Γενικός Διευθυντής της Ομοσπονδίας Εργοδοτών και Βιομηχάνων ()ΟΕΒ) 15 Δεκεμβρίου 2015