(ΠΡΟΤΑΣΗ) ΣΧΕΔΙΟΥ ΧΩΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΙΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΑΝΟΙΧΤΗΣ ΠΟΛΗΣ Δ.Ε. ΜΑΚΡΙΝΙΤΣΑΣ Δ. ΒΟΛΟΥ ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ... - 4-1. Στόχοι και περιεχόμενο του Σχεδίου Χωρικής και Οικιστικής Οργάνωσης Ανοιχτής Πόλης (ΣΧΟΟΑΠ)... - 4-2. Σύμβαση Ανάθεσης Επιβλέποντες... - 5-3. Προδιαγραφές Σύνταξης της Μελέτης... - 5-4. Ιστορικό της μελέτης Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π. της Δ.Ε. Μακρινίτσας... - 6 - Π.1 ΔΟΜΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΧΩΡΙΚΗΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ... - 10 - Π.1.1 Βασικές Αρχές της τελικής πρότασης... - 10 - Π.1.1.1 Κατευθύνσεις του Γενικού Πλαισίου Χ.Σ.Α.Α.... - 11 - Π.1.1.2 Κατευθύνσεις των Ειδικών Πλαισίων Χ.Σ.Α.Α.... - 12 - Π.1.1.3 Κατευθύνσεις του Περιφερειακού Πλαισίου Χ.Σ.Α.Α. Περιφέρειας Θεσσαλίας... - 19 - Π.1.1.4 Ρυθμιστικό Σχέδιο και Πρόγραμμα Προστασίας Περιβάλλοντος Οικιστικού Συγκροτήματος Βόλου (μη εγκεκριμένο)... - 20 - Π.1.2 Προγραμματικά μεγέθη... - 23 - Π.1.2.1 Παραδοχές Εκτιμήσεις Πληθυσμιακού Δυναμικού... - 24 - Π.1.2.2 Χωρητικότητα Υφιστάμενου Οικιστικού Υποδοχέα... - 27 - Π.1.3 Μοντέλο χωρικής οργάνωσης της Δ.Ε. Μακρινίτσας... - 31 - Π.1.4 Σχέσεις με ευρύτερους άξονες ανάπτυξης... - 32 - Π.1.5. Κύριες Ζώνες Προστασίας... - 33 - Π.1.6. Ρόλοι οικισμών στο οικιστικό δίκτυο... - 34 - Π.1.7 Ανάδραση προς το χωροταξικό - αναπτυξιακό σχεδιασμό... - 35 - Π.2 ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΧΡΗΣΕΩΝ ΓΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ... - 36 - Π.2.1 Γενικές Αρχές... - 36 - Π.2.2 Περιοχές Οικιστικής Οργάνωσης... - 36 - Π.2.3 Περιοχές Ειδικής Προστασίας (ΠΕΠ)... - 37 - Π.2.3.1 ΠΕΠ 1 Δάση και Δασικές Περιοχές... - 37 - ΟΛ. ΓΕΡΑΓΑ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Ε.Ε.-ΡΑΠΤΗ Κ.-ΞΗΡΟΥΧΑΚΗΣ Δ.-ΚΑΡΙΝΑΣ ΑΘ.-ΡΑΠΤΗ Α.Χ. - 1 -
Π.2.3.2 ΠΕΠ 2 Αναδασωτέες Περιοχές... - 40 - Π.2.3.3 ΠΕΠ 3 (ΑΠ) Ζώνες Προστασίας Ρεμάτων Παρόχθιων Οικοσυστημάτων Οικολογικοί Διάδρομοι... - 41 - Π.2.3.4 ΠΕΠ 4 (ΑΠ) Γεωπεριβαλλοντικά ευαίσθητες Περιοχές... - 42 - Π.2.3.5 ΠΕΠ 5 (ΑΠ) Ζώνες Προστασίας Οδικού Δικτύου... - 44 - Π.2.3.6 ΠΕΠ 6 Αρχαιολογικοί χώροι και Μνημεία με έλεγχο δόμησης... - 44 - Π.2.4 Ζώνες Περιορισμού και Ελέγχου της Δόμησης (ΠΕΠΔ)... - 49 - Π.2.4.1 ΠΕΠΔ 1: Περιοχή ανάπτυξης γεωργικών χρήσεων... - 50 - Π.2.4.2 ΠΕΠΔ 2: Περιοχή ανάπτυξης κτηνοτροφικών χρήσεων... - 51 - Π.2.5 Περιοχές Ειδικών Χρήσεων (ΠΕΧ)... - 54 - Π.2.6 Βασικά Δίκτυα Υποδομής... - 54 - Π.2.6.1 Οδικό δίκτυο... - 55 - Π.2.6.2 Ύδρευση Άρδευση... - 57 - Π.2.6.3 Αποχέτευση Απορρίμματα... - 58 - Π.2.6.4 Ενέργεια... - 60 - Π.2.6.5 Τηλεπικοινωνίες... - 61 - Π.2.7 Γενικές Διατάξεις... - 62 - Π.2.8 Μεταβατικές Διατάξεις... - 65 - Π.2.9 Μορφολογικά Χαρακτηριστικά... - 65 - Π.3 ΓΕΝΙΚΗ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΩΝ ΟΙΚΙΣΤΙΚΩΝ ΥΠΟΔΟΧΕΩΝ... - 67 - Π.3.1 Γενικές χρήσεις γης ανά οικισμό... - 67 - Π.3.1.1 - Γενικές Αρχές Καθορισμού Χρήσεων Γης... - 67 - Π.3.1.2 - Περιεχόμενο Κατηγοριών Χρήσεων Γης... - 68 - Π.3.2 Όροι δόμησης και Χωρητικότητα ανά Πολεοδομική Ενότητα... - 70 - Π.3.3 Προγραμματικά μεγέθη ανάγκες σε γη πολεοδομικών λειτουργιών... - 73 - Π.3.4 Ζώνες κινήτρων και εν γένει πολεοδομικών μηχανισμών... - 79 - Π.3.5 Δίκτυα Αστικής Υποδομής... - 80 - Π.3.5.1 Μεταφορική υποδομή οικισμού Μακρινίτσας... - 80 - Π.3.5.2 Λοιπή τεχνική υποδομή οικισμών... - 81 - Π.3.6 Ασφάλεια/προστασία οικισμών (σεισμοί πλημμύρες- πυρκαγιές)... - 81 - Π.4 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ ΣΧΟΟΑΠ... - 82 - Π.4.1 Φορέας εφαρμογής του ΣΧΟΟΑΠ... - 82 - ΟΛ. ΓΕΡΑΓΑ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Ε.Ε.-ΡΑΠΤΗ Κ.-ΞΗΡΟΥΧΑΚΗΣ Δ.-ΚΑΡΙΝΑΣ ΑΘ.-ΡΑΠΤΗ Α.Χ. - 2 -
Π.4.2 Φορείς για την υλοποίηση των μελετών και έργων... - 82 - Π.4.3 Απαιτούμενες μελέτες και έργα... - 82 - Π.4.3.1 Μελέτες... - 83 - Π.4.3.2. Έργα... - 87 - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ... - 98 - ΟΛ. ΓΕΡΑΓΑ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Ε.Ε.-ΡΑΠΤΗ Κ.-ΞΗΡΟΥΧΑΚΗΣ Δ.-ΚΑΡΙΝΑΣ ΑΘ.-ΡΑΠΤΗ Α.Χ. - 3 -
ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1. Στόχοι και περιεχόμενο του Σχεδίου Χωρικής και Οικιστικής Οργάνωσης Ανοιχτής Πόλης (ΣΧΟΟΑΠ) Η μελέτη του Σχεδίου Χωρικής και Οικιστικής Οργάνωσης Ανοιχτής Πόλης (Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π.) της Δημοτικής Ενότητας Μακρινίτσας (πρώην Κοινότητας Μακρινίτσας), του Δήμου Βόλου, έχει ως σκοπό να καθορίσει και να προτείνει για θεσμοθέτηση ένα χωροταξικό σχέδιο τοπικής σημασίας στα διοικητικά όρια της Δ.Ε. Μακρινίτσας, το οποίο θα εντάσσεται τόσο στο χωροταξικό πλαίσιο του Δήμου Βόλου και της Περιφέρειας Θεσσαλίας, όσο και σε αυτό της Χώρας. Η μελέτη στοχεύει ακόμη στην πρόταση γενικής πολεοδομικής οργάνωσης του οικισμού της Μακρινίτσας και των λοιπών οικιστικών συγκεντρώσεων. Έχει δηλαδή ως αντικείμενο την ισόρροπη ρύθμιση του εξωαστικού και του αστικού χώρου, με τη θεσμοθέτηση περιοχών προστασίας των φυσικών και πολιτιστικών πόρων (δασικών και αναδασωτέων εκτάσεων, αρχαιολογικών χώρων, παραρεμάτιων περιοχών κ.λπ.), των περιοχών ελέγχου και περιορισμού της δόμησης (ΠΕΠΔ) με κυρίαρχες χρήσεις την τουριστική ανάπτυξη, τη γεωργία και την κτηνοτροφία, των βασικών δικτύων υποδομής (οδικό δίκτυο, ύδρευση, αποχέτευση κ.λπ.) και του απαραίτητου κοινωφελούς και κοινόχρηστου εξοπλισμού, τόσο για τον σημερινό πληθυσμό της Δ.Ε. Μακρινίτσας, όσο και για τον μελλοντικό πληθυσμό του έτους 2033, που είναι ο ορίζοντας του σχεδιασμού. Το Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π. γενικά εκπονείται με βάση τις προβλέψεις πληθυσμιακής και οικονομικής εξέλιξης της περιοχής, στην περίπτωση Δημοτικής Ενότητας (πρώην Δήμων), της οποίας κανένας οικισμός δεν έχει πληθυσμό περισσότερο των 2000 κατοίκων και έχει την έννοια της οργάνωσής τους σε Οικιστική Ενότητα - Ανοιχτή Πόλη. Το μοντέλο της Ανοιχτής Πόλης παρέχει τη δυνατότητα σχεδιασμού σωστής τεχνικής υποδομής και κοινωνικού εξοπλισμού, δηλαδή την ανάπτυξη συστήματος μεταφορών και επικοινωνιών και τη δημιουργία ενιαίων κοινωνικών κέντρων, στον πυρήνα ή σε άλλες κατάλληλες θέσεις της Οικιστικής Ενότητας, έτσι ώστε να παρέχονται υπηρεσίες σχεδόν ίσης αξίας με τα αστικά κέντρα. Η μελέτη του ΣΧΟΟΑΠ της Δημοτικής Ενότητας Μακρινίτσας του Δήμου Βόλου συντάσσεται σύμφωνα με το νόμο 2508/97 «για τη βιώσιμη οικιστική ανάπτυξη των πόλεων και οικισμών της χώρας», όπως συμπληρώθηκε με το χωροταξικό νόμο 2742/99 και το Ν. 4269/14 (ΦΕΚ 142 Α /28-6-14), με τίτλο «Χωροταξική και πολεοδομική μεταρρύθμιση βιώσιμη ανάπτυξη». Διευκρινίζεται επίσης ότι η θεσμοθέτηση του ΣΧΟΟΑΠ δεν προβαίνει σε ρυθμίσεις πολεοδομικής φύσεως αλλά μετά τη θεσμοθέτησή του καθορίζει δεσμευτικά τους γενικούς όρους, τα μεγέθη και τις θέσεις που θα γίνουν οι ρυθμίσεις αυτές. Με το να καλύπτουν λοιπόν οι ρυθμίσεις του ΣΧΟΟΑΠ το σύνολο της εδαφικής έκτασης της Δ.Ε., επιτυγχάνεται η ταυτόχρονη ρύθμιση του χώρου εντός και εκτός των ορίων του οικισμού, με τρόπον ώστε η ικανοποίηση αναγκών ένταξης περιοχών σε σχέδιο ή προς πολεοδόμηση ζώνες να «εξισορροπείται» με τις απαιτούμενες ρυθμίσεις προστασίας, κυρίως στον εξωαστικό χώρο. ΟΛ. ΓΕΡΑΓΑ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Ε.Ε.-ΡΑΠΤΗ Κ.-ΞΗΡΟΥΧΑΚΗΣ Δ.-ΚΑΡΙΝΑΣ ΑΘ.-ΡΑΠΤΗ Α.Χ. - 4 -
2. Σύμβαση Ανάθεσης Επιβλέποντες Την 22η Μαρτίου 2013 υπογράφηκε ιδιωτικό συμφωνητικό ανάθεσης (αρ. πρωτ. 2409/22.3.2013) μεταξύ του Δήμου Βόλου, με εκπρόσωπο το Δήμαρχο Βόλου κ. Σκοτινιώτη Πάνο και των συμπραττόντων γραφείων μελετών Γ. Δεμιρίδης & Συνεργάτες Ε.Ε. δ.τ. «ΠΡΟΒΟΛΙΚΗ Ε.Ε.», Ράπτη Κωνσταντίνας, Ξηρουχάκη Δημήτριου, Καρίνα Αθανάσιου και Ράπτη Αριστέας - Χριστίνας, που εκπροσωπούνται νόμιμα από το Γεώργιο Δεμιρίδη του Νικολάου, Τοπογράφο Μηχανικό, για την εκπόνηση της μελέτης «Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π. Δημοτικής Ενότητας Μακρινίτσας (πρώην Κοινότητας Μακρινίτσας Ν. Μαγνησίας)». Με το υπ αριθμ. 2612/29.3.2013 έγγραφο της Τεχνικής Υπηρεσίας του Δήμου Βόλου ανατέθηκε η επίβλεψη της μελέτης αρχικά στην κα Κυριακίδου Μαρία, Μηχανικό Χωροταξίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης, και στην συνέχεια στον κ. Ιωάννη Μαυραντώνη Αρχιτέκτων Μηχ. της Τεχνικής Υπηρεσίας του Δήμου Βόλου. 3. Προδιαγραφές Σύνταξης της Μελέτης Οι προδιαγραφές και η διαδικασία σύνταξης της μελέτης του Σχεδίου Χωρικής και Οικιστικής Οργάνωσης Ανοιχτής Πόλης της Δ.Ε. Μακρινίτσας ορίζονται στην Υπουργική Απόφαση με αριθμ. 9572/1845/7-4-00 (ΦΕΚ 209 Δ) και θέμα «Τεχνικές προδιαγραφές μελετών Γενικών Πολεοδομικών Σχεδίων (Γ.Π.Σ.) και Σχεδίων Χωρικής και Οικιστικής Οργάνωσης Ανοικτής Πόλης (Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π.) και αμοιβές μηχανικών για την εκπόνηση μελετών». Η μελέτη εκπονείται σε δύο στάδια. Κατά τη διάρκεια του Α Σταδίου έγινε λεπτομερής ανάλυση της υπάρχουσας κατάστασης και διάγνωση των προβλημάτων της περιοχής. Η μελετητική ομάδα διερεύνησε τις προοπτικές και τάσεις της Δ.Ε. και διατύπωσε εναλλακτικές προτάσεις και σενάρια ρύθμισης της περιοχής. Το παρόν Β2 Στάδιο περιλαμβάνει τέσσερα κεφάλαια από τα οποία το πρώτο Π.1 «Δομικό Σχέδιο Χωρικής Οργάνωσης» αφορά στην παρουσίαση του προτύπου οικιστικής ανάπτυξης και χωρικής οργάνωσης της Δ.Ε. και την καταγραφή των βασικών αρχών και στόχων του σχεδιασμού. Στο κεφάλαιο Π.2 «Οργάνωση χρήσεων Γης και Προστασία Περιβάλλοντος» παρουσιάζονται οι χωρικές και κανονιστικές ρυθμίσεις και γίνεται καθορισμός των γενικών και ειδικών χρήσεων γης στις περιοχές Ειδικής Προστασίας, Οικιστικής Ανάπτυξης και στις Περιοχές Ελέγχου και Περιορισμού Δόμησης. Στο επόμενο κεφάλαιο Π.3 παρουσιάζονται τα προγραμματικά μεγέθη και παρέχονται οι κατευθύνσεις για την πολεοδομική οργάνωση και αναβάθμιση του οριοθετημένου οικισμού της Μακρινίτσας καθώς και των νέων προς πολεοδόμηση περιοχών. Τέλος το Π.4 περιλαμβάνει το πρόγραμμα ενεργοποίησης του ΣΧΟΟΑΠ και ειδικότερα τις απαιτούμενες μελέτες, έργα, παρεμβάσεις και θεσμικές ρυθμίσεις. ΟΛ. ΓΕΡΑΓΑ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Ε.Ε.-ΡΑΠΤΗ Κ.-ΞΗΡΟΥΧΑΚΗΣ Δ.-ΚΑΡΙΝΑΣ ΑΘ.-ΡΑΠΤΗ Α.Χ. - 5 -
4. Ιστορικό της μελέτης Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π. της Δ.Ε. Μακρινίτσας Μετά την υπογραφή της σύμβασης και τη διαμόρφωση των υποβάθρων, η σύμπραξη υπέβαλε γραπτά ερωτήματα για την παροχή στοιχείων στις παρακάτω Υπηρεσίες: 1. Δ/νση Δασών Ν. Μαγνησίας 2. ΙΓ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, Μουσείο Βόλου 3. 7η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, Διαχρονικό Μουσείο Λάρισας 4. Υπηρεσία Νεοτέρων Μνημείων & Τεχνικών Έργων Θεσσαλίας, 5. Εφορία Παλαιοανθρωπολογίας Σπηλαιολογίας Βόρειας Ελλάδας, 6. Δ/νση Τεχνικών Υπηρεσιών Π.Ε. Μαγνησίας, 7. Δ/νση Αγροτικής Οικονομίας & Κτηνιατρικής Π.Ε. Μαγνησίας, 8. Διεύθυνση Ανάπτυξης Π.Ε. Μαγνησίας, Τμήμα Εμπορίου και Τουρισμού 9. Διεύθυνση Ανάπτυξης Π.Ε. Μαγνησίας, Τμήμα Χορήγησης αδειών ανάπτυξης, Ενέργειας και Φυσικών Πόρων 10. Δ/νση Διοικητικού Οικονομικού, Π.Ε. Μαγνησίας 11. Δ/νση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Μαγνησίας 12. Δ/νση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Μαγνησίας 13. Γραφείο ΕΟΤ Βόλου, ΠΥΤ Θεσσαλίας, 14. Επιμελητήριο Μαγνησίας 15. ΔΕΥΑΜΒ και έλαβε τις εξής απαντήσεις: 1. Η Δ/νση Δασών Ν. Μαγνησίας και συγκεκριμένα το τμήμα Δασικών Χαρτογραφήσεων με το υπ αριθμ. 1117/91371 22.5.2013 έγγραφό του, έκανε γνωστό ότι η Υπηρεσία έχει εκδώσει τις Αποφάσεις κήρυξης εκτάσεων ως αναδασωτέων για την περιφέρεια αρμοδιότητάς της και ότι μπορούν να χορηγηθούν από το αρχείο της στην ομάδα μελέτης. 2. Η ΙΓ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων με το υπ αριθμ. 1569/ 27.08.2013 γνωστοποίησε πως δεν υπάρχει κηρυγμένος ή γνωστός αρχαιολογικός χώρος ή ορατό μνημείο αρμοδιότητάς της. 3. Η 7η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, Γενική Γραμματεία Πολιτισμού απάντησε με το υπ αριθμ. 2012/3.6.2013 έγγραφό της, στο οποίο επισυνάπτεται σχετικός πίνακας και γίνονται επισημάνσεις για την προστασία των μνημείων αρμοδιότητάς της. 4. Η Υπηρεσία Νεώτερων Μνημείων & Τεχνικών Έργων Θεσσαλίας, Γενική Γραμματεία Πολιτισμού με το υπ αριθμ. 1045/ 20.05.2013 χορήγησε κατάλογο με τα κηρυγμένα και μη νεώτερα μνημεία. 5. Η Εφορεία Παλαιοανθρωπολογίας, Σπηλαιολογίας Βόρειας Ελλάδας, με το υπ αριθμ. 1136/11.09.2013 έγγραφό της, έκανε γνωστές τις θέσεις πολυάριθμων σπηλαίων και βραχοσκεπών. ΟΛ. ΓΕΡΑΓΑ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Ε.Ε.-ΡΑΠΤΗ Κ.-ΞΗΡΟΥΧΑΚΗΣ Δ.-ΚΑΡΙΝΑΣ ΑΘ.-ΡΑΠΤΗ Α.Χ. - 6 -
6. Η Δ/νση Τεχνικών Έργων Π.Ε. Μαγνησίας και Σποράδων με το υπ αριθμ. 3813/24.05.2013 έγγραφό της απάντησε ότι δε διαθέτει στοιχεία αναφορικά με δίκτυα ύδρευσης και αποχέτευσης για την Δ.Ε. Μακρινίτσας. 7. Η Δ/νση Αγροτικής Οικονομίας & Κτηνιατρικής Π.Ε. Μαγνησίας και Σποράδων με το υπ αριθμ. 10642/29.05.2013 έγγραφό της απηύθυνε αίτημα για χορήγηση στοιχείων στη Δ/νση Διαχείρισης Μητρώου του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Στη συνέχεια, με το υπ αριθμ. 9829/18.07.2013 έγγραφό της χορήγησε πίνακες με τα στοιχεία των γεωργικών εκτάσεων και πίνακα με τις κτηνοτροφικές μονάδες που δηλώθηκαν. Επίσης δήλωσε πως δεν υπάρχουν εκτάσεις Εποικισμού και Αναδασμού στην περιοχή, ούτε γη χαρακτηρισμένη ως «υψηλής παραγωγικότητας». 8. Το Τμήμα Εμπορίου & Τουρισμού της Δ/νσης Ανάπτυξης της Π.Ε. Μαγνησίας και Σποράδων, με τα υπ αριθμ. Φ.53/2874/17.05.2013 και 2877/16-5-2013/23.05.2013 έγγραφά του, παρέπεμψε για αναζήτηση πληροφοριών σχετικών με εμπορικές επιχειρήσεις στο Επιμελητήριο Μαγνησίας και σχετικών με τουριστικές μονάδες στην Περιφερειακή Υπηρεσία Τουρισμού Θεσσαλίας αντίστοιχα. 9. Το Τμήμα Χορήγησης Αδειών, Ενέργειας και Φυσικών πόρων της Δ/νσης Ανάπτυξης της Π.Ε. Μαγνησίας απάντησε με το υπ αριθμ. 2875/Φ14-0 /18.06.2013 έγγραφο, σχετικά με τα δικαιολογητικά αδειοδότησης που υποβλήθηκαν από επιχειρήσεις στην υπηρεσία. 10. Η Δ/νση Διοικητικού Οικονομικού, Π.Ε. Μαγνησίας - Σποράδων διαβίβασε το ερώτημα στη Δ/νση Τεχνικών έργων με το υπ αριθμ. 2710/17.05.2013 έγγραφό της 11. Η Δ/νση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Μαγνησίας με το υπ αριθμ. Φ.3.1/1956/20.05.2013 έγγραφό της απάντησε ότι το σχολικό έτος 2012-2013 δε λειτουργούν σχολικές μονάδες πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης στην περιοχή μελέτης. 12. Η Δ/νση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Μαγνησίας με το υπ αριθμ. Φ31.2/8091/20.05.2013 έγγραφό της απάντησε ότι δεν υπάρχουν σχολεία Β/θμιας Εκπαίδευσης στην περιοχή της Δ.Ε. Μακρινίτσας. 13. Το γραφείο ΕΟΤ Βόλου, ΠΥΤ Θεσσαλίας, διαβίβασε στις 16.05.2013 με email πίνακα με τις Τουριστικές Μονάδες που δραστηριοποιούνται στην περιοχή της Δ.Ε. Μακρινίτσας. 14. Το Επιμελητήριο Μαγνησίας έστειλε στις 24.05.2013 με email πίνακα με όλες τις εγγεγραμμένες επιχειρήσεις που έχουν έδρα στην Δ.Ε. Μακρινίτσας. 15. Η ΔΕΥΑΜΒ παραχώρησε στοιχεία σχετικά με το δίκτυο αποχέτευσης λυμάτων του οικισμού Μακρινίτσας Στη συνέχεια της παραπάνω αλληλογραφίας, ο Δήμος Βόλου κατέθεσε ερώτημα με αρ. πρωτ. 69243/07.06.2013 στον ΟΠΕΚΕΠΕ ζητώντας στοιχεία για τις διανομές και τις δημόσιες εποικιστικές εκτάσεις της Δ.Ε. Μακρινίτσας και ο ΟΠΕΚΕΠΕ, με το αρ. πρωτ. 76268/27.06.2013 έγγραφό του, χορήγησε ψηφιακά γεωχωρικά δεδομένα της διανομής των Γλαφυρών (Λιβάδι Χατζηλάζαρου), που εμπίπτει στα διοικητικά όρια της Δ.Ε. Μακρινίτσας. Με την υπ αριθμ. 3547/218195/14-11-2014 (ΦΕΚ 383 ΑΑΠ/11-12-2014) απόφαση της Γ.Γ. Περιφέρειας Θεσσαλίας εγκρίθηκε η κίνηση διαδικασίας σύνταξης της μελέτης «Σχέδιο Χωρικής και Οικιστικής Οργάνωσης Ανοικτής Πόλης (ΣΧΟΟΑΠ) της Δ.Ε. (πρώην Κοινότητα) Μακρινίτσας του ΟΛ. ΓΕΡΑΓΑ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Ε.Ε.-ΡΑΠΤΗ Κ.-ΞΗΡΟΥΧΑΚΗΣ Δ.-ΚΑΡΙΝΑΣ ΑΘ.-ΡΑΠΤΗ Α.Χ. - 7 -
Δήμου Βόλου της Περιφερειακής Ενότητας Μαγνησίας», όπως τα όρια της προσδιορίστηκαν με το Ν. 2539/1997 (ΦΕΚ 244/Α /1997) και απεικονίζονται στον θεωρημένο αρμοδίως, συνημμένο χάρτη σε κλίμακα 1:100.000. Η παρουσίαση του Α Σταδίου της μελέτης ΣΧΟΟΑΠ ενώπιον του Τοπικού Συμβουλίου και των φορέων έλαβε χώρα στις 12-12-2014 και ύστερα από την ανάρτηση της μελέτης στο διαδίκτυο γνωμοδότησαν οι ακόλουθοι φορείς κατά χρονολογική σειρά: 1. Η Πυροσβεστική Υπηρεσία Βόλου με το υπ αριθμ. 8604-97041/5-12-2014 έγγραφο διατύπωσε τις παρατηρήσεις της όπως την αναγκαιότητα πρόβλεψης/σχεδιασμού πλάτους δρόμων, την πρόβλεψη δικτύου κρουνών, τη διαχείριση υπολειμμάτων καλλιεργειών, την κατασκευή έργων για τη αποτροπή πλημμυρικών φαινομένων και κατολισθήσεων κ.α. 2. Η Δ/νση Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού Θεσσαλίας, τμήμα Πολεοδομικού Σχεδιασμού και Εφαρμογών, γνωμοδότησε με το υπ. αριθμ. 3907/249760/08-12-2014 3. Με το υπ.αριθμ. ΘΕΣ/187/8-12-2014 το τμήμα Τουριστικών Επιχειρήσεων και Επαγγελμάτων της Περιφ. Δ/νσης Τουρισμού Θεσσαλίας γνωμοδότησε θετικά επί του Α Σταδίου της μελέτης 4. Με το υπ.αριθμ. 01/2015/16-01-2015 πρακτικό του Τοπικού Συμβουλίου Μακρινίτσας διαβιβάστηκε η υπ. αριθμ. 1 Απόφασή του σχετικά με το Α Στάδιο της μελέτης. 5. Το τοπικό γραφείο της Δ.Ε. Μακρινίτσας διαβίβασε στο Δήμο Βόλου με το υπ αριθμ. 1093/18-2-2015 έγγραφό της, τις προτάσεις και απόψεις που κατατέθηκαν κατά την παρουσίαση της Α Φάσης του ΣΧΟΟΑΠ πρώην Κοινότητας Μακρινίτσας. 6. Η Δ/νση Υπηρεσίας Δόμησης, τμήμα Πολεοδομικού Σχεδιασμού, διαβίβασε τις παρατηρήσεις της με το υπ αριθμ.1884/13-3-2015 έγγραφό της Μετά την κατάθεση των απόψεων των αρμόδιων φορέων έγινε αίτημα από τους μελετητές για τη χορήγηση συμπληρωματικών στοιχείων από τη ΔΕΥΑΜΒ με το υπ αριθμ. 48/10-06-2015 έγγραφο. Η Επιτροπή Ποιότητας Ζωής με την υπ αριθμ. 105/2015 της 8-4-2015 εισηγήθηκε την έγκριση της Ά φάσης της Μελέτης ΣΧΟΟΑΠ διατυπώνοντας ταυτόχρονα παρατηρήσεις και με το υπ αριθμ. 249/15-4-2015 (ΑΔΑ:7ΛΟΧΩ96-ΘΣΟ) έγγραφο η 11η Τακτική Συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Βόλου ενέκρινε την Ά Φάση της Μελέτης ΣΧΟΟΑΠ Δ.Ε. Μακρινίτσας διατυπώνοντας επίσης κάποιες παρατηρήσεις. Στη συνέχεια η Δ/νση Υπηρεσίας Δόμησης του Δήμου Βόλου εξέδωσε Απόφαση έγκρισης του Α σταδίου της μελέτης με το υπ αριθμ. 3125/29-4- 15 και δόθηκε εντολή για την εκπόνηση του Β1 σταδίου του ΣΧΟΟΑΠ και σχετικές κατευθύνσεις. Με το υπ.αριθμ. 4877/29-06-15 έγγραφο παραδόθηκε το Β1 Στάδιο και η ΣΜΠΕ λαμβάνοντας υπόψη όλες τις παρατηρήσεις των φορέων που συμμετείχαν στην διαδικασία δημοσιοποίησης και την υπ.αριθμ. 249/2015 Απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Βόλου. Στη συνέχεια το Β1 στάδιο δημοσιοποιήθηκε και κληθήκαν οι φορείς να γνωμοδοτήσουν. Οι φορείς οι οποίοι απάντησαν γραπτώς είναι οι εξής: ΟΛ. ΓΕΡΑΓΑ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Ε.Ε.-ΡΑΠΤΗ Κ.-ΞΗΡΟΥΧΑΚΗΣ Δ.-ΚΑΡΙΝΑΣ ΑΘ.-ΡΑΠΤΗ Α.Χ. - 8 -
Εφορία Αρχαιοτήτων Μαγνησίας (Αρ. Πρωτ. 5507/23-7-2015) Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων & Τεχνικών Έργων Θεσσαλίας & Κεντρικής Στερεάς Ελλάδας (Αρ. Πρωτ.6414/4-9-2015) ΠΕΧΩΠ Μαγνησίας και Σποράδων (Αρ. Πρωτ. 6496/9-9-2015) Τοπική Κοινότητα Μακρινίτσας (Αρ. πρωτ. 6673/15-9-2015 και 7031/29-9-2015) ΤΕΕ Περιφερειακό Τμήμα Μαγνησίας (Αρ. Πρωτ. 7184/5-10-2015) Υπουργείο Περιβάλλοντος & Ενέργειας /Τμήμα Ιστ. Κέντρων Πόλεων & Παραδοσιακών Οικισμών (Αρ. Πρωτ. 7840/26-10-2015) Με το υπ.αριθμ. 8380/12-11-2015 έγγραφο εγκρίθηκε το Β1 Στάδιο από το Δ.Σ. Βόλου και δόθηκε εντολή έναρξης του Β2 Σταδίου της μελέτης. Το παρόν Β2 στάδιο συμπεριέλαβε όλες τις παρατηρήσεις των φορέων και την εισήγηση της επιβλέπουσας αρχής που εγκρίθηκε από το Δ.Σ. ΟΛ. ΓΕΡΑΓΑ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Ε.Ε.-ΡΑΠΤΗ Κ.-ΞΗΡΟΥΧΑΚΗΣ Δ.-ΚΑΡΙΝΑΣ ΑΘ.-ΡΑΠΤΗ Α.Χ. - 9 -
Π.1 ΔΟΜΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΧΩΡΙΚΗΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ Το δομικό σχέδιο της χωρικής οργάνωσης της Δ.Ε. Μακρινίτσας, που αποτυπώνεται σχηματικά στο Χάρτη Π.1 (κλ.1:25.000), περιγράφει το πρότυπο οικιστικής ανάπτυξης και χωρικής οργάνωσης της Δ.Ε., τη διάρθρωση και λειτουργία του οικιστικού δικτύου, τις περιοχές ειδικής προστασίας και τις ζώνες χρήσεων γης. Π.1.1 Βασικές Αρχές της τελικής πρότασης Όπως προαναφέρθηκε στην Εισαγωγή, αντικείμενο της παρούσας μελέτης αποτελεί η ισόρροπη ρύθμιση του εξωαστικού και του αστικού χώρου με τη θεσμοθέτηση των οικιστικών περιοχών, των χρήσεων γης εντός των οικιστικών περιοχών, του απαραίτητου κοινωφελούς και κοινόχρηστου εξοπλισμού, τόσο για το σημερινό πληθυσμό της Δ.Ε. Μακρινίτσας, όσο και για το μελλοντικό πληθυσμό του έτους 2033, που είναι ο ορίζοντας του σχεδιασμού, των περιοχών προστασίας των φυσικών και ανθρωπογενών πόρων (ΠΕΠ) των περιοχών ελέγχου και περιορισμού της δόμησης (ΠΕΠΔ) καθώς και των βασικών δικτύων υποδομής (οδικό δίκτυο, ύδρευση, αποχέτευση κ.λπ.). Για τη διαμόρφωση των βασικών αρχών της πρότασης της παρούσας μελέτης λαμβάνονται υπόψη οι αναπτυξιακές δυνατότητες της περιοχής (όπως αυτές συνοψίστηκαν στον Πίνακα S.W.O.T Analysis που παρουσιάστηκε στο Α Στάδιο), αλλά και ο σχεδιασμός των όμορων Δημοτικών Ενοτήτων που βρίσκεται σε εξέλιξη, με στόχο τον ενιαίο σχεδιασμό και οργάνωση της ευρύτερης περιοχής. Πιο συγκεκριμένα βρίσκονται υπό εκπόνηση οι μελέτες Γ.Π.Σ. Δ.Ε. Ζαγοράς το Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π. Δ.Ε. Κάρλας και το Γ.Π.Σ. Βόλου. Απαραίτητη είναι και η διερεύνηση των κατευθύνσεων από τις υπερκείμενες βαθμίδες σχεδιασμού καθώς, σύμφωνα με τον Ν.2742/99 (άρθρο 9), οι μελέτες υποκείμενων βαθμίδων χωρικού σχεδιασμού (Γ.Π.Σ./Σ.Χ.Ο.Α.Α.Π. κ.ά.) οφείλουν να εναρμονίζονται προς τις κατευθύνσεις ή επιλογές των εγκεκριμένων Περιφερειακών Πλαισίων Χ.Σ.Α.Α. και προς τις κατευθύνσεις των εγκεκριμένων Ειδικών Πλαισίων Χ.Σ.Α.Α. Επίσης, σύμφωνα με το άρθρο 7 παρ.2 του Ν.4269/14, τα Τοπικά Χωρικά Σχέδια (Τ.Χ.Σ.), όπως αποκαλούνται στο εξής τα Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια και τα Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π., εναρμονίζονται με τις κατευθύνσεις του υπερκείμενου στρατηγικού χωρικού σχεδιασμού. Στην παρούσα μελέτη, λόγω ύπαρξης προγενέστερου εγκεκριμένου ΠΠΧΣΑΑ 1, που δεν ακολουθεί τις επιταγές των μεταγενέστερων, υπερκείμενων πλαισίων (από το 2008 και μετά), σκόπιμη κρίνεται η καταγραφή όλων των υπερκείμενων πλαισίων. Η καταγραφή πλαισιώνεται με τον αλληλοσυσχετισμό τους με τη Δ.Ε. Μακρινίτσας (χωρική αναφορά ή/και προσδιορισμός ευρύτερης περιοχής και τυπολογίας χώρου για την άσκηση των ανάλογων πολιτικών). 1 Ισχύει το θεσμοθετημένο Περιφερειακό Πλαίσιο (ΦΕΚ 1484 Β /2003), ενώ σε εξέλιξη βρίσκεται η αναθεώρησή του. ΟΛ. ΓΕΡΑΓΑ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Ε.Ε.-ΡΑΠΤΗ Κ.-ΞΗΡΟΥΧΑΚΗΣ Δ.-ΚΑΡΙΝΑΣ ΑΘ.-ΡΑΠΤΗ Α.Χ. - 10 -
Έτσι, για τις προτάσεις της χωρικής οργάνωσης, λαμβάνονται υπόψη οι κατευθύνσεις των κάτωθι υπερκείμενων πλαισίων χωρικού σχεδιασμού: 1. Το Γενικό Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης (Γ.Π.Χ.Σ.Α.Α.), στα σημεία που αφορούν την Περιφέρεια Θεσσαλίας (ΦΕΚ 128 Α/03-07-08). 2. Το Ειδικό Πλαίσιο Χ.Σ.Α.Α. για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΦΕΚ 2464 Β/03-12-08). 3. Το Τροποποιημένο Ειδικό Πλαίσιο Χ.Σ.Α.Α. για τον Τουρισμό (ΦΕΚ 3155 Β /12-12-2013) 4. Το Ειδικό Πλαίσιο Χ.Σ.Α.Α. για τη Βιομηχανία (ΦΕΚ151Α/13-04-09) 5. Το Περιφερειακό Πλαίσιο Χ.Σ.Α.Α. Θεσσαλίας (ΦΕΚ 1484 Β/2003), καθώς και χωρικές αναφορές της υπό εξέλιξη μελέτης Αναθεώρησής του (Α1 Στάδιο «Αξιολόγηση, Αναθεώρηση και Εξειδίκευση ΠΠΧΣΑΑ Π. Θεσσαλίας») Επιπλέον των άνωθι θεσμοθετημένων πλαισίων, που έχουν «δεσμευτικό» και άμεσα εφαρμόσιμο χαρακτήρα, κρίνεται απαραίτητη η διερεύνηση και καταγραφή των κατευθύνσεων και στόχων της Πρότασης του Ρυθμιστικού Σχεδίου Βόλου το οποίο δεν έχει θεσμοθετηθεί μέχρι σήμερα. Π.1.1.1 Κατευθύνσεις του Γενικού Πλαισίου Χ.Σ.Α.Α. Στο Γενικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης, το οποίο αναφέρεται σε εθνικό επίπεδο, δεν πραγματοποιείται συγκεκριμένη αναφορά στην Κοινότητα Μακρινίτσας, παρά μόνο στην ευρύτερη περιοχή. Συγκεκριμένα για την εδραίωση του δίπολου ανάπτυξης Λάρισα Βόλος, μεταξύ άλλων, προωθείται: «Ισχυροποίηση του δίπολου, το οποίο παρουσιάζει αυξανόμενα στοιχεία δικτύωσης και συμπληρωματικές εξειδικεύσεις και υποδομές, ανάδειξη του δίπολου σε κέντρο οικονομικής ανάπτυξης μίας ευρύτερης δυναμικής περιοχής στην οποία περιλαμβάνονται και σημαντικά αστικά και ημι-αστικά κέντρα των νομών Μαγνησίας και Λάρισας, ενίσχυση του Βόλου ως παραδοσιακού βιομηχανικού κέντρου με εξειδίκευση στους κλάδους της τσιμεντοβιομηχανίας και της μεταλλουργίας και ως κέντρου μιας ευρύτερης περιοχής ανάπτυξης τουρισμού (Πήλιο, Σποράδες).» 2 Στη συνέχεια προσδιορίζονται οι στόχοι για τις ορεινές περιοχές, όπου δίνεται βαρύτητα στην: «ανασυγκρότηση των παραγωγικών δραστηριοτήτων, τη συγκράτηση του πληθυσμού και την ισόρροπη σχέση μεταξύ πόλης και υπαίθρου με τη στήριξη, μεταξύ άλλων, των δυναμικότερων μικρών οικισμών». Ειδικότερες κατευθύνσεις είναι «η αντιμετώπιση της δημογραφικής αποψίλωσης με την ενίσχυση των υποδομών/ υπηρεσιών και των δυνατοτήτων απασχόλησης, η στήριξη των δραστηριοτήτων της τοπικής ενδοχώρας και προώθηση νέων που αντικαθιστούν τις φθίνουσες και ενισχύουν την κοινωνική και οικονομική ανασυγκρότηση, η διαφύλαξη των τοπίων, των δασών, των περιβαλλοντικών χαρακτηριστικών, καθώς και προστασία και ανάδειξη των πολιτιστικών πόρων ως αναπτυξιακών πόρων, με εξειδίκευση των πολιτικών και των μέτρων ανάλογα με τα κύρια χαρακτηριστικά των επιμέρους περιοχών, διευκόλυνση της πρόσβασης σε υποδομές, επικοινωνία 2 Γενικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης, σελ. 28 ΟΛ. ΓΕΡΑΓΑ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Ε.Ε.-ΡΑΠΤΗ Κ.-ΞΗΡΟΥΧΑΚΗΣ Δ.-ΚΑΡΙΝΑΣ ΑΘ.-ΡΑΠΤΗ Α.Χ. - 11 -
και γνώση, η ενίσχυση των δυναμικών ορεινών οικισμών που λειτουργούν ως κόμβοι διοίκησης, υπηρεσιών και μεταφορών, με τη διατήρηση και βελτίωση των κοινωνικών και τεχνικών υποδομών τους και την ανάδειξή τους σε κέντρα στήριξης των οικισμών της ευρύτερης περιοχής τους.» 3 Επιπλέον, για τις ορεινές περιοχές με αγροτικό χαρακτήρα δίνεται προτεραιότητα στην ενθάρρυνση των πολλαπλών πρωτογενών δραστηριοτήτων, με καλλιέργειες φιλικές προς το περιβάλλον, με ενίσχυση της κτηνοτροφίας και έμφαση στα προϊόντα ποιότητας και συνδυασμό με τον εναλλακτικό τουρισμό και παραθερισμό. Τέλος, όσον αφορά τις «περιοχές προτεραιότητας φυσικού πλούτου» (όπως είναι η περιοχή του Δικτύου Natura με κωδ. GR 1430001 «Όρος Πήλιο και παράκτια θαλάσσια ζώνη»), πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στη διαχείριση του φυσικού και πολιτιστικού πλούτου. 4 Για την αποτελεσματική και ολοκληρωμένη διαχείριση της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς προτείνεται η ολοκλήρωση και εφαρμογή της οριοθέτησης και των διαχειριστικών σχεδίων για τις φυσικές περιοχές, με Φορέα Διαχείρισης και εξασφάλιση της καλής λειτουργίας των Κέντρων Ενημέρωσης για το Περιβάλλον, που υπάρχουν ήδη σε αυτές. Λόγω της γειτνίασης της Δ.Ε. Μακρινίτσας με περιοχές πολιτιστικής κληρονομιάς, ευνοείται η δημιουργία από τους συναρμόδιους φορείς συνδυασμένων λειτουργικών τοπικών ενοτήτων αξιοποίησης των φυσικών και πολιτιστικών στοιχείων, με κατάλληλη οργάνωση των φυσικών και πολιτιστικών χώρων, συμπληρωματικές διαδρομές κι επισκέψεις και συντονισμένες ενέργειες ανάδειξης και πληροφόρησης. Π.1.1.2 Κατευθύνσεις των Ειδικών Πλαισίων Χ.Σ.Α.Α. Ειδικό Πλαίσιο Χ.Σ.Α.Α. για τις Α.Π.Ε. (ΦΕΚ 2464 Β /2008) Η Δ.Ε. Μακρινίτσας δεν ανήκει στις Περιοχές Αιολικής Προτεραιότητας (Π.Α.Π.), οι οποίες διαθέτουν συγκριτικό πλεονέκτημα για τη χωροθέτηση αιολικών εγκαταστάσεων. Παράλληλα, το υδατικό διαμέρισμα (Θεσσαλία) στο οποίο ανήκει η περιοχή μελέτης δεν εντάσσεται στο εκμεταλλεύσιμο υδατικό δυναμικό μεγάλης πυκνότητας. Ωστόσο, σε περίπτωση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για ανάλογες επενδύσεις θα ακολουθούνται οι διατάξεις του Ειδικού Πλαισίου και της σχετικής νομοθεσίας (Ν.3851/10 για την επιτάχυνση ανάπτυξης των Α.Π.Ε., Ν. 3937/11 για τη Βιοποικιλότητα, Σύμβαση για το Τοπίο κ.λπ.). Επιπλέον, σύμφωνα με το Άρθρο 9 (Παρ. 2α) του Πλαισίου: «Τα Γ.Π.Σ. και τα Σ.Χ.Ο.Α.Α.Π. δεν μπορούν να εισάγουν περιοριστικές ρυθμίσεις για την ανάπτυξη έργων Α.Π.Ε. πέραν όσων ήδη προβλέπονται με τις διατάξεις του Ειδικού Πλαισίου». Ειδικό Πλαίσιο Χ.Σ.Α.Α. για τον Τουρισμό (ΦΕΚ 3155 Β /2013) 3 Γενικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης, σελ. 63 4 Γενικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης, σελ. 65 ΟΛ. ΓΕΡΑΓΑ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Ε.Ε.-ΡΑΠΤΗ Κ.-ΞΗΡΟΥΧΑΚΗΣ Δ.-ΚΑΡΙΝΑΣ ΑΘ.-ΡΑΠΤΗ Α.Χ. - 12 -
Κατά το Α Στάδιο της μελέτης, έγινε παράθεση των κατευθύνσεων του Ειδικού Πλαισίου Χ.Σ.Α.Α. για τον Τουρισμό (ΦΕΚ 1138Β /11-06-2009). Μέχρι την εντολή έναρξης του Β1 Σταδίου της παρούσας μελέτης, εγκρίθηκε η τροποποίηση του Ειδικού Πλαισίου για τον Τουρισμό (ΦΕΚ 3155Β /12-12-2013). Ως εκ τούτου, αναγκαία κρίνεται η εκ νέου παράθεση των κατευθύνσεων, μέτρων, δράσεων και περιορισμών που διατυπώνονται στο νέο Ειδικό Χωροταξικό. Η Δ.Ε. Μακρινίτσας ή τμήματα της εδαφικής της περιφέρειας, κατατάσσονται στις εξής κατηγορίες περιοχών : (Ε) Ορεινές περιοχές, (ΣΤ) Πεδινές και ημιορεινές περιοχές, (Ζ) Περιοχές του Εθνικού Συστήματος Προστατευόμενων Περιοχών, (Η) Προστατευόμενοι και εγκαταλελειμμένοι οικισμοί, (Θ) Αρχαιολογικοί χώροι, μνημεία και ιστορικοί τόποι, (Ι) Περιοχές ιδιαίτερου χαρακτήρα. Αναφέρεται ότι οι περιοχές που περιγράφονται παραπάνω, δεν συνιστούν περιοχές χωροθέτησης αλλά ευρύτερες ζώνες άσκησης πολιτικής, οι οποίες αποτελούν ένα από τα κριτήρια που λαμβάνονται υπόψη κατά τη χωροθέτηση. Για την έκταση της περιοχής μελέτης που εμπίπτει σε περισσότερες της μίας κατηγορίες περιοχών, εφαρμόζονται συνδυαστικές κατευθύνσεις ανάλογα με το τμήμα της έκτασης που εμπίπτει στην συγκεκριμένη κατηγορία χώρου. Πιο συγκεκριμένα, οι κατευθύνσεις για τις κατηγορίες χώρου, που εντάσσεται η Δ.Ε. Μακρινίτσας καταγράφονται ως εξής: (Ε) Ορεινές περιοχές Πρόκειται για τις περιοχές της Δ.Ε. που εκτείνονται σε υψόμετρο άνω των 800 μ. Οι κατευθύνσεις που προωθούνται κατά προτεραιότητα είναι: Μέριμνα για την προστασία, αναβάθμιση και ανάδειξη επιλεγμένων πόρων του ορεινού χώρου και αξιοποίηση αυτών, με στόχο την ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών τουρισμού. Χωρική οργάνωση της τουριστικής ανάπτυξης μέσω οργανωμένων υποδοχέων ή σύνθετων τουριστικών καταλυμάτων ήπιας ανάπτυξης. Ειδικότερες κατευθύνσεις, αναφορικά με τη διαχείριση του κτιριακού δυναμικού: Ειδικά μέτρα για τους κανόνες σχεδιασμού και δόμησης, χρήσης υλικών αλλά και λειτουργικής και αισθητικής αναβάθμισης των παραγωγικών υποδομών, εναρμονισμένα στο τοπικό περιβάλλον και αρχιτεκτονική. Προώθηση της πολιτικής «επανάχρησης» /αξιοποίησης/ αποκατάστασης των ανενεργών αλλά και παλαιών κελυφών. Στον τομέα των υποδομών (μεταφορικών-τεχνικών): Βελτίωση της προσβασιμότητας και δημιουργία ειδικών κατασκευαστικών προτύπων για την εκτέλεση έργων υποδομής στον ορεινό χώρο (οδοποιία, εγγειοβελτιωτικά, διαμορφώσεις κτλ.) Δημιουργία τοπικών αλληλοσυμπληρούμενων πολυθεματικών δικτύων και δικτύων πεζοπορικών διαδρομών και μονοπατιών (ευρωπαϊκής, εθνικής και τοπικής σημασίας). Υιοθέτηση πρακτικών που θα εξασφαλίζουν μειωμένη κατανάλωση ενέργειας και χρήση υλικών φιλικών προς το περιβάλλον. ΟΛ. ΓΕΡΑΓΑ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Ε.Ε.-ΡΑΠΤΗ Κ.-ΞΗΡΟΥΧΑΚΗΣ Δ.-ΚΑΡΙΝΑΣ ΑΘ.-ΡΑΠΤΗ Α.Χ. - 13 -
Στον τομέα διαχείρισης του περιβάλλοντος: Διατήρηση της ποιότητας φυσικών και ανθρωπογενών πόρων. (ΣΤ) Πεδινές και ημιορεινές περιοχές Πρόκειται για τις περιοχές της Δ.Ε., που δεν εντάσσονται στην κατηγορία (Ε). Στις περιοχές αυτές, για την προγραμματική περίοδο του Πλαισίου, δεν απαιτείται λήψη ειδικών μέτρων. Ωστόσο, αξιοποιούνται οι εκάστοτε τοπικοί πόροι που παρουσιάζουν ενδιαφέρον για την ανάπτυξη ειδικών εναλλακτικών μορφών τουρισμού (αγροτουρισμού, περιηγητικού, πεζοπορικού κτλ.). Το Ειδικό Πλαίσιο τονίζει, ότι δεν αποκλείεται η χωροθέτηση τουριστικών δραστηριοτήτων (μεμονωμένη παρουσία, οργανωμένοι υποδοχείς, σύνθετα τουριστικά καταλύματα), εφόσον δεν έρχεται σε σαφείς αντιθέσεις με άλλες ρυθμίσεις σχεδιασμού του χώρου. (Ζ) Περιοχές του Εθνικού Συστήματος Προστατευόμενων Περιοχών Πρόκειται για τα εκτεταμένο τμήμα των περιοχών του δικτύου Φύσης Natura 2000, του Καταφυγίου Άγριας Ζωής και των Τ.Ι.Φ.Κ. του Ν.3937/11 «Διατήρηση της βιοποικιλότητας και άλλες διατάξεις», που εμπίπτουν στα διοικητικά όρια της Δ.Ε. Οι κατευθύνσεις του Πλαισίου περιλαμβάνουν αξιοποίηση των τοπικών πόρων για την ανάπτυξη ειδικών εναλλακτικών μορφών τουρισμού, ανάδειξη και προστασία περιβάλλοντος και τοπίου, δημιουργία δικτύων μονοπατιών και διαδρομών περιβαλλοντικής ευαισθησίας και εκπαίδευσης, προώθηση προγραμμάτων στήριξης αγροτικών δραστηριοτήτων φιλικών προς το περιβάλλον (στήριξη ολοκληρωμένης ή βιολογικής γεωργίας, προϊόντων ονομασίας προέλευσης, παραδοσιακών τεχνικών, κ.ά.), δημιουργία υποδομών στήριξης, προώθηση προγραμμάτων εκπαίδευσης και πιστοποίησης (Eco Managementand Audit Scheme EMAS), επίσπευση της κατάρτισης και θεσμοθέτησης διαχειριστικών σχεδίων με μέριμνα για τον προσδιορισμό περιορισμένων ζωνών ανάπτυξης ειδικών εναλλακτικών μορφών τουρισμού, οργανωτική και λειτουργική υποστήριξη των Φορέων Διαχείρισης και θέσπιση ειδικού τέλους υπέρ αυτών, επί των τουριστικών δραστηριοτήτων που αναπτύσσονται στις περιοχές, με σκοπό να χρησιμοποιείται για την προστασία, διαχείριση και ανάδειξη του φυσικού περιβάλλοντος και του τοπίου. Μέχρι τον καθορισμό χρήσεων και δραστηριοτήτων στις περιοχές αυτές η ανάπτυξη τουριστικών δραστηριοτήτων περιορίζεται στη δημιουργία τουριστικών καταλυμάτων σύμφωνα με την κείμενη τουριστική νομοθεσία και τους ισχύοντες όρους δόμησης στις εντός ορίων οικισμών περιοχές ή τους όρους και τους περιορισμούς του Ν. 3937/11 στις εκτός ορίων οικισμών περιοχές. Οι παραπάνω περιοχές μπορούν να συμπεριλαμβάνονται σε προγράμματα ολοκληρωμένης τουριστικής ανάπτυξης, μέσω οργανωμένων υποδοχέων τουριστικών δραστηριοτήτων και σύνθετων τουριστικών καταλυμάτων. Στην οικεία πράξη έγκρισης ή καθορισμού ή οριοθέτησης και χαρακτηρισμού ή δημιουργίας πρέπει να αξιολογούνται, ειδικώς, οι συνέπειες από τη δημιουργία ΟΛ. ΓΕΡΑΓΑ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Ε.Ε.-ΡΑΠΤΗ Κ.-ΞΗΡΟΥΧΑΚΗΣ Δ.-ΚΑΡΙΝΑΣ ΑΘ.-ΡΑΠΤΗ Α.Χ. - 14 -
και λειτουργία των τουριστικών αναπτύξεων στις εν λόγω περιοχές και οι επιπτώσεις στο τοπίο από τις προτεινόμενες παρεμβάσεις και να τεκμηριώνεται η συμβατότητα του υπό ίδρυση υποδοχέα με τα ειδικά χαρακτηριστικά και τους στόχους διατήρησης, προστασίας και ανάδειξης των εν λόγω περιοχών. Σε κάθε περίπτωση ο συντελεστής δόμησης εντός των τμημάτων του οργανωμένου υποδοχέα ή του σύνθετου τουριστικού καταλύματος που εμπίπτουν σε προστατευόμενες περιοχές δεν μπορεί να υπερβαίνει το 0,05. Ο περιορισμός αυτός δεν ισχύει για τους εγκεκριμένους, κατά την ημερομηνία δημοσίευσης του ΕΠ, οργανωμένους υποδοχείς τουριστικών δραστηριοτήτων που μπορούν να τροποποιούνται χωρίς υπέρβαση των προβλεπόμενων από την εγκριτική τους πράξη όρων και μεγεθών δόμησης. (Η) Προστατευόμενοι και εγκαταλελειμμένοι οικισμοί Περιλαμβάνεται ο μοναδικός οικισμός της Δ.Ε. (Μακρινίτσα) που έχει χαρακτηριστεί σαν παραδοσιακός οικισμός. Στρατηγικές κατευθύνσεις για την ειδική κατηγορία χώρου αποτελούν: Η δημιουργία μηχανισμού ελέγχου των χρήσεων γης και της έντασης της τουριστικής δραστηριότητας με στόχο την διαφύλαξη της αξίας και του χαρακτήρα του πόρου. Η διαμόρφωση αυστηρότερων κανόνων για τη μορφολογία των νέων κτισμάτων, η ενίσχυση δράσεων αποκατάστασης των κελυφών. Για τους εγκαταλελειμμένους και φθίνοντες οικισμούς, προωθούνται πρωτοβουλίες με στόχο την αναζωογόνησή τους. Έλεγχος της δυνατότητας επέκτασης ή μη του οικισμού, κατά τρόπο ώστε να διαφυλάσσεται η αξία και ο χαρακτήρας του πόρου. Ανάπτυξη δράσεων τοπικών συμφώνων ποιότητας (πέραν των εκάστοτε ισχυόντων κτιριολογικών κανονισμών), που αφορούν στη διατήρηση και ανάδειξη της ιδιαίτερης τοπικής αρχιτεκτονικής. (Θ) Αρχαιολογικοί χώροι, μνημεία και ιστορικοί τόποι Περιλαμβάνονται οι χαρακτηρισμένοι αρχαιολογικοί χώροι, καθώς και ιστορικοί τόποι που είναι εγγεγραμμένοι στον Κατάλογο Μνημείων Μείζονος Σημασίας του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού. Κύριες κατευθύνσεις αποτελούν: Η εξασφάλιση της προσβασιμότητας, της επισκεψιμότητας και της οργάνωσης τους, εξωραϊσμός του περιβάλλοντος χώρου, ο έλεγχος χρήσεων και εγκατάστασης δικτύων υποδομής, ώστε να διασφαλίζεται η ανάδειξή τους. Η ανάδειξη, διατήρηση και συνολική διαχείριση των αρχαιολογικών χώρων, των μνημείων και των ιστορικών τόπων με στόχο την συγκρότηση τους σε πολυθεματικά εθνικά δίκτυα, αλλά και την ανάδειξη του τοπίου σε άρρηκτη σύνδεση με το ευρύτερο περιβάλλον. (Ι) Περιοχές ιδιαίτερου χαρακτήρα ΟΛ. ΓΕΡΑΓΑ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Ε.Ε.-ΡΑΠΤΗ Κ.-ΞΗΡΟΥΧΑΚΗΣ Δ.-ΚΑΡΙΝΑΣ ΑΘ.-ΡΑΠΤΗ Α.Χ. - 15 -
Περιλαμβάνεται ο παραδοσιακός οικισμός της Μακρινίτσας, ως αξιόλογο τοπίο ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής, ιστορικής και πολιτιστικής σημασίας. Για τις εν λόγω περιοχές επιδιώκεται, η οργάνωσή τους σε δίκτυα φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος, που θα αναδεικνύουν και αξιοποιούν τον φυσικό πλούτο των περιοχών, το σύνολο των πολλαπλών πολιτιστικών στοιχείων τους (αρχαιολογικοί χώροι, ιστορικοί τόποι, παραδοσιακοί οικισμοί, ήθη και έθιμα) σε σύνδεση με τη σύγχρονη κοινωνική και πολιτιστική δραστηριότητα και την τοπική οικονομική δραστηριότητα με έμφαση στην παραγωγή ποιοτικών τοπικών αγαθών. Το Ειδικό Πλαίσιο καταγράφει και τις ειδικές εναλλακτικές μορφές τουρισμού (Άρθρο 6), όπως αναπτύσσονται τα τελευταία χρόνια. Η Δ.Ε. Μακρινίτσας λόγω του ιδιαίτερου φυσικού τοπίου, του ιδιαίτερου χαρακτήρα του οικισμού της αλλά και της γεωμορφολογικής πολυμορφίας, διαθέτει το απαραίτητο ενδογενές φυσικό δυναμικό για την ανάπτυξη και άλλων ειδικών μορφών τουρισμού, όπως: ο πολιτισμικός και ο τουρισμός υπαίθρου (που συμπεριλαμβάνει σαν υποκατηγορία τον αγροτουρισμό). Ως προς τις κατηγορίες χώρου με ειδικό καθεστώς το Ειδικό Πλαίσιο αναφέρει τα εξής: Α. Δάση και δασικές εκτάσεις Είναι δυνατή, σύμφωνα με τους όρους και τις προϋποθέσεις του Ν. 998/79, όπως εκάστοτε ισχύει, η χωροθέτηση τουριστικών εγκαταστάσεων, εγκαταστάσεων ειδικής τουριστικής υποδομής, σύνθετων τουριστικών καταλυμάτων, μονάδων ιαματικής θεραπείας και κέντρων ιαματικού τουρισμού. Β. Αγροτική γη Για την αγροτική γη υψηλής παραγωγικότητας εφαρμόζεται το καθεστώς προστασίας που εκάστοτε προβλέπεται από την ισχύουσα νομοθεσία. Οι περιορισμοί που προκύπτουν από τις γενικές διατάξεις προστασίας δεν εφαρμόζονται στην περίπτωση δημιουργίας τουριστικών υποδομών που σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 9 του Ν. 3299/04, όπως ισχύει, προσδιορίζονται ως έχουσες σημαντική επίπτωση στη διεθνή ανταγωνιστικότητα της χώρας και στην απασχόληση. Εφ όσον για συγκεκριμένη περιοχή έχουν θεσμοθετηθεί ειδικότερες διατάξεις προστασίας τότε η έγκριση της χωροθέτησης γίνεται ύστερα από στάθμιση παραγόντων κόστους - ωφέλειας σε κοινωνικό, οικονομικό και περιβαλλοντικό επίπεδο, σύμφωνα με τους όρους και τις προϋποθέσεις που τίθενται στο άρθρο 9 του Ν. 3299/04 και συνυπογράφεται υποχρεωτικά από τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Σχετικά με τη διαχείριση, τις συγκρούσεις και τις πιέσεις που καταγράφονται σε ειδικές κατηγορίες χώρου σε σχέση με τον τουρισμό, το Πλαίσιο καταγράφει τους εξής χειρισμούς: Τουρισμός Βιομηχανία : Η συνύπαρξη της παραδοσιακής βιοτεχνίας και μονάδων τυποποίησης τοπικών προϊόντων ονομασίας προέλευσης με τον τουρισμό κρίνεται επιθυμητή. ΟΛ. ΓΕΡΑΓΑ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Ε.Ε.-ΡΑΠΤΗ Κ.-ΞΗΡΟΥΧΑΚΗΣ Δ.-ΚΑΡΙΝΑΣ ΑΘ.-ΡΑΠΤΗ Α.Χ. - 16 -
Τουρισμός Αιολικές εγκαταστάσεις: Σχετικά με τη χωροθέτηση και λειτουργία αιολικών εγκαταστάσεων, εντός των περιοχών με προτεραιότητα τουρισμού, απαιτείται η ελεγχόμενη συγκέντρωση ανεμογεννητριών χωρίς να αποκλείεται ο συνδυασμός τους με την ανάπτυξη τουριστικών εγκαταστάσεων (σε συνέργεια με το Ειδικό Πλαίσιο για τις Α.Π.Ε.). Ειδικό Πλαίσιο Χ.Σ.Α.Α. για τη Βιομηχανία (ΦΕΚ 151 ΑΑΠΘ/2009) Κύρια χωροταξικά χαρακτηριστικά της Περιφέρειας Θεσσαλίας είναι η κεντροβαρική γεωγραφική θέση ως προς τον ελληνικό χώρο (και διέλευση του κύριου εθνικού αναπτυξιακού άξονα), η εσωτερική συνοχή, και η ύπαρξη μεγάλων αστικών κέντρων σε αποστάσεις που διευκολύνουν σημαντικά μια στρατηγική δικτυώσεων. Η οικονομική βάση χαρακτηρίζεται από την υψηλή παρουσία της γεωργίας, μέχρι πρόσφατα εισοδηματοφόρας αλλά πλέον υφιστάμενης σημαντικής πιέσεις, και η συγκριτικά υψηλή παρουσία της μεταποίησης που καθιστά τη Θεσσαλία ισχυρό βιομηχανικό ρόλο σε εθνική κλίμακα. Πέρα από την ποσοτική σημασία, η τελευταία διαθέτει και άλλα πλεονεκτήματα (ορισμένες μεγάλες μονάδες, ορισμένοι οργανωμένοι υποδοχείς, ερευνητικό δυναμικό στην Περιφέρεια) αλλά χαρακτηρίζεται και από αδυναμίες: περιορισμένη έμφαση σε προϊόντα έντασης γνώσης και τεχνολογίας, περιορισμένες ιδιωτικές επενδύσεις. Στην προηγούμενη δεκαετία υπήρξαν πιέσεις αποβιομηχάνισης, αλλά κατά τα τελευταία χρόνια έχει υπάρξει ανάκαμψη. Από χωρική άποψη, ο κύριος άξονας/ζώνη ανάπτυξης της μεταποίησης θα παραμείνει η ευρύτερη περιοχή του δίπολου Λάρισας-Βόλου, ενισχυόμενη και με κάποια περιθώρια γεωγραφικής διεύρυνσης (περιοχή εντατικοποίησης με θύλακες ποιοτικής αναδιάρθρωσης). Ειδικότερα για τη Π.Ε. Μαγνησίας: Η γενική προτεραιότητα άσκησης χωρικής πολιτικής για τη μεταποίηση είναι πολύ υψηλή (3), ενώ ο νομός παρουσιάζει εξειδίκευση στα συμπλέγματα 1 και 3 (στοιχεία μητροπολιτικού χαρακτήρα). Κύριες κλαδικές προτεραιότητες, αποτελούν σύμφωνα με τις κατευθύνσεις του Πλαισίου, η ενίσχυση των συμπλεγμάτων 1 και 3 καθώς και του συμπλέγματος 2. Η μεταποίηση συγκεντρώνεται χωρικά σε ένα τόξο από το Βόλο προς τα ΝΔ, με ισχυρά σημεία το Π.Σ. Βόλου, τη ΒΙ.ΠΕ. Βόλου και τον Αλμυρό. Η προώθηση του δίπολου Λάρισας - Βόλου, που αποτελεί στρατηγική προγραμματική επιλογή θα οδηγήσει στη δημιουργία μιας ευρύτερης ζώνης που θα περιλαμβάνει τις δύο πόλεις, τις σημερινές ευρύτερες περιοχές τους και τον ενδιάμεσο, κυρίως αγροτικό σήμερα, χώρο. Όσον αφορά τη βιομηχανία, η ζώνη αυτή θα επεκταθεί προς ΒΔ (Λάρισα), ενώ οι τάσεις προς νότια πρέπει να κατευθυνθούν εκτός της παράκτιας ζώνης, με εξαίρεση ήδη υφιστάμενους παράκτιους πόλους. Αναφορικά με τις χρήσεις γης και τη σχέση τους με άλλες δραστηριότητες, αναφέρεται ότι η διπλή εξειδίκευση του Νομού στη μεταποίηση και τον τουρισμό, με το δεύτερο να έχει εξαιρετικά καλές προοπτικές τόσο στις περιοχές στις οποίες είναι ήδη αναπτυγμένες όσο ΟΛ. ΓΕΡΑΓΑ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Ε.Ε.-ΡΑΠΤΗ Κ.-ΞΗΡΟΥΧΑΚΗΣ Δ.-ΚΑΡΙΝΑΣ ΑΘ.-ΡΑΠΤΗ Α.Χ. - 17 -
και στην παραλιακή ζώνη από το Βόλο μέχρι τα όρια του Νομού προς νότια, επιβάλλουν λεπτομερή σχεδιασμό χρήσεων γης σε μεγάλο τμήμα του Νομού. Οι χωρικές προτεραιότητες των δύο τομέων διαφοροποιούνται, πλην της παράκτιας ζώνης όπου η βιομηχανία μπορεί να μην έχει γενική προτεραιότητα, αλλά πρέπει να διαθέτει διεξόδους χωροθέτησης με θαλάσσιο μέτωπο. Επίσης απαιτούνται ρυθμιστικές και περιβαλλοντικές παρεμβάσεις για την εξασφάλιση ομαλής τροφοδοσίας της αυξημένης κατασκευαστικής δραστηριότητας στην περιοχή με δομικά υλικά με τις ελάχιστες δυνατές επιπτώσεις από τη λειτουργία των συναφών μονάδων στο περιβάλλον. Σχετικά με την πολιτική για τις περιοχές με ιδιαίτερα χαμηλή παρουσία βιομηχανίας (όπως η περίπτωση της Δ.Ε. Μακρινίτσας), ακολουθείται πολιτική τύπου 1 (διερεύνηση της γεωγραφικής βάσης της μεταποίησης με αφετηρία τα ισχυρά σημεία και δυνητικά συγκριτικά πλεονεκτήματα της εκάστοτε περιοχής σχετικά με τη βιομηχανία και την έλλειψη άλλων ανεπτυγμένων τομέων), με στοιχεία τύπου 9. Παράλληλα, στον τομέα αγοράς εργασίας που συσχετίζεται με τη βιομηχανία, ακολουθείται ήπια πολιτική τύπου 1, με ανάγκη επαγρύπνησης λόγω του κινδύνου επανάληψης του φαινομένου αποβιομηχάνισης της δεκαετίας του 90. Επίσης, περαιτέρω κατευθύνσεις που αφορούν ή επηρεάζουν την περιοχή μελέτης: Η περιοχή της Δ.Ε. Μακρινίτσας (σύμφωνα με το διαγραμματικό Χάρτη 1 του Πλαισίου) φαίνεται να εντάσσεται σε «ευρεία περιοχή στήριξης» (επηρεαζόμενη από τον πόλο ανάπτυξης του Βόλου). Οι περιοχές αυτές χαρακτηρίζονται από την αναπτυγμένη βιομηχανική βάση παραδοσιακού χαρακτήρα που υφίσταται πιέσεις, ιδίως όταν δεν υπάρχουν σαφείς εναλλακτικές δυνατότητες ειδίκευσης ή/και όταν η ευρύτερη ζώνη τους υφίσταται πιέσεις και σε άλλους τομείς και ειδικότερα στη γεωργία. Η γενική κατεύθυνση πολιτικής είναι η στήριξη της ήπιας και σταδιακής προσαρμογής τους και η αποφυγή παρεμβάσεων που μπορεί να πυροδοτήσουν φαινόμενα γρήγορης αποβιομηχάνισης και αποσταθεροποίησης της αγοράς εργασίας, ενώ ειδικότερες κατευθύνσεις είναι οι εξής: Ισχυρή ενίσχυση από τον αναπτυξιακό νόμο. Παροχή δυνατότητας διατήρησης και επανάχρησης αξιόλογων βιομηχανικών κτηρίων, και αξιοποίηση μεγάλων πρώην βιομηχανικών χώρων για την κάλυψη ελλείψεων κοινόχρηστων χώρων ή για τη χωροθέτηση άλλων εγκαταστάσεων μεγάλης κλίμακας. Προληπτικά και διορθωτικά μέτρα για την προστασία του περιβάλλοντος. Δράσεις για την απασχόληση οριζόντιου χαρακτήρα (ιδίως όταν υπάρχουν πιέσεις και στη γεωργία) ή/και ειδικού χαρακτήρα (με στόχευση σε κατηγορίες απασχολούμενων στη μεταποίηση με χαμηλή απασχολησιμότητα) και σε περίπτωση ραγδαίας επιδείνωσης έκτακτου χαρακτήρα οι χωρικές πολιτικές, ιδίως σε τοπικό / πολεοδομικό επίπεδο, πρέπει να εναρμονιστούν με τις επιλογές αυτές, να αποφύγουν έντονες άμεσες παρεμβάσεις, και να υιοθετήσουν σταδιακές προσεγγίσεις. ΟΛ. ΓΕΡΑΓΑ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Ε.Ε.-ΡΑΠΤΗ Κ.-ΞΗΡΟΥΧΑΚΗΣ Δ.-ΚΑΡΙΝΑΣ ΑΘ.-ΡΑΠΤΗ Α.Χ. - 18 -
Για την ειδική κατηγορία του ορεινού χώρου, το Πλαίσιο ορίζει ότι πρέπει να επιδιωχθεί η διατήρηση ενός ιστού βιομηχανικών μονάδων, ιδιαίτερα αυτών που αξιοποιούν τοπικούς πόρους, στο πλαίσιο μιας πολιτικής πολυαπασχόλησης. Η προσπάθεια αυτή επιβάλλει ένα πιο ευέλικτο σύστημα ρυθμίσεων για τις μονάδες, αλλά παράλληλα απαιτεί οριζόντια μέτρα για την αποφυγή αλλοίωσης του τοπίου, συγκρούσεων με άλλες χρήσεις όπως ο τουρισμός, αρνητικών επιπτώσεων στους παραδοσιακούς οικισμούς και επιβάρυνσης του περιβάλλοντος. Πρέπει, επίσης, να προωθηθεί η χρήση νέων τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών και να ενισχυθεί η αξιοποίηση παραδοσιακών κτισμάτων για τη λειτουργία βιομηχανικών μονάδων. Παρόλα αυτά, λόγω του τουριστικού χαρακτήρα της περιοχής μελέτης και του καθεστώτος προστασίας (παραδοσιακός οικισμός, περιοχή Natura) εκτιμάται ότι κάποιας μορφής βιοτεχνική ανάπτυξη θα είναι περιορισμένη και σε κάθε περίπτωση, απαιτείται προσεκτικός και ενδελεχής σχεδιασμός των χρήσεων. Π.1.1.3 Κατευθύνσεις του Περιφερειακού Πλαισίου Χ.Σ.Α.Α. Περιφέρειας Θεσσαλίας Στο Περιφερειακό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης της Περιφέρειας Θεσσαλίας (ΦΕΚ 1484 Β /10-10-2003) δεν πραγματοποιείται αναφορά στην Κοινότητα Μακρινίτσας. Ωστόσο, κατά τη διαμόρφωση του δομικού σχεδίου χωρικής οργάνωσης λαμβάνονται υπόψη και ενσωματώνονται οι γενικές επιταγές και κατευθύνσεις του εν λόγω πλαισίου, που αφορούν ή επηρεάζουν την περιοχή μελέτης: Σχετικά με τη χωροταξική οργάνωση και δομή της Περιφέρειας, η ευρύτερη περιοχή της Δ.Ε. (Πήλιο) εντάσσεται στην Ανατολική Ζώνη Ανάπτυξης (και Ζώνη Ημερησίων Μετακινήσεων), με κύριους πόλους τη Λάρισα και το Βόλο. Σύμφωνα με την προτεινόμενη οργάνωση και διάρθρωση του οικιστικού δικτύου, η Δ.Ε. Μακρινίτσας αποτελεί 4 ου επιπέδου κέντρο, άμεσα εξαρτώμενο από την αστική περιοχή Βόλου Νέας Ιωνίας (ως κέντρο 3 ου και 2 ου επιπέδου) αλλά και από την πόλη της Λάρισας (ως Περιφερειακό κέντρο 1 ου επιπέδου). Αναφορικά με τις χρήσεις γης, και ειδικότερα για τις περιοχές οικιστικής χρήσης, επιδιώκεται (κατά τον υποκείμενο σχεδιασμό): χρησιμοποίηση συγκεντρωτικών χωρικά πολεοδομικά μηχανισμών (επεκτάσεις, ΒΕΠΕ, ΠΕΡΠΟ, ΠΟΑΠΔ κτλ.), συγκέντρωση συνύπαρξη βασικών κατηγοριών χρήσεων. Ως προς τις χρήσεις του τουρισμού (β κατοικία), δύο είναι οι ευρύτερες ζώνες που συγκεντρώνουν σημαντικής έκτασης και αξίας φυσικό απόθεμα με σημαντικούς ιστορικούς και καθιερωμένους τουριστικούς προορισμούς βουνού και θάλασσας. Η περιοχή μελέτης εντάσσεται στην πρώτη ζώνη, που αποτελείται από το τόξο Όλυμπος Όσσα Μαυροβούνι Πήλιο Σποράδες και εμφανίζει ήδη έντονες τάσεις ανάπτυξης και κατά συνέπεια προβλήματα σύγκρουσης χρήσεων. Κύριες κατευθύνσεις του Πλαισίου για τις ευρύτερες ζώνες αποτελούν: ΟΛ. ΓΕΡΑΓΑ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Ε.Ε.-ΡΑΠΤΗ Κ.-ΞΗΡΟΥΧΑΚΗΣ Δ.-ΚΑΡΙΝΑΣ ΑΘ.-ΡΑΠΤΗ Α.Χ. - 19 -
Αξιοποίηση του υπάρχοντος αποθέματος με την πολεοδόμηση των οικισμών καθώς και την προστασία και ανάδειξη διατηρητέων κτιρίων και παραδοσιακών συνόλων μέσω της επαναχρησιμοποίησης τους, Ανάπτυξη εναλλακτικών ήπιων μορφών τουρισμού που θα έχει ως αποτέλεσμα τη διεύρυνση χρονικά της τουριστικής περιόδου και χωρικά της τουριστικής ανάπτυξης. Συντονισμός του σχεδιασμού σε επίπεδο ΓΠΣ/ΣΧΟΟΑΠ με βασική αρχή την επιδίωξη της παράλληλης, όχι απαραίτητα ισόρροπης, αλλά ανάλογα με την ιδιαιτερότητα κάθε ενότητας ανάπτυξης των χρήσεων και της αποφυγής συγκρούσεων μεταξύ τους και με το περιβάλλον. Αυτό σημαίνει καθορισμό χρήσεων γης, διαμόρφωση οργανωμένων υποδοχέων και παράλληλα περιορισμό/κατάργηση της εκτός σχεδίου δόμησης. Σε περιοχές όπου συναντώνται έντονες πιέσεις για ανάπτυξη, θα πρέπει να γίνεται χρήση (κατά το σχεδιασμό) μηχανισμών και εργαλείων συγκέντρωσης (επεκτάσεις, ΠΕΡΠΟ, ΠΟΤΑ, ΠΟΑΠΔ) και παράλληλα τα κάθε μορφής κίνητρα να αποβλέπουν στην αναβάθμιση των παρεχομένων υπηρεσιών και γενικά του τουριστικού προϊόντος. Όσον αφορά τις αγροτικές χρήσεις γης, προωθείται: η προστασία και προώθηση επώνυμων/τοπικών προϊόντων ποιότητας, που θα ωφελήσει πολλαπλά και την εθνική και την τοπική οικονομία, ιδιαίτερα στην προσπάθεια ανάπτυξης ήπιων μορφών τουρισμού στις ορεινές και προβληματικές περιοχές της Περιφέρειας. Η υποστήριξη της παραγωγής «βιολογικών» προϊόντων (περιλαμβανομένων των κτηνοτροφικών), κατά προτεραιότητα στις εκτεταμένες περιοχές οικολογικού ενδιαφέροντος (Δίκτυο Natura 2000). Τέλος, σχετικά με την ειδική κατηγορία του ορεινού χώρου, η Δ.Ε. Μακρινίτσας εντάσσεται χωρικά στην ενότητα Όσσας - Μαυροβουνίου Πηλίου, ενώ επιδιώκεται η υποστήριξη της ανάπτυξης των περιοχών αυτών, ως ένας από τους κύριους στόχους του μοντέλου Χωρικής Δομής που επελέγη. Θα πρέπει να σημειωθεί, σ αυτό το σημείο, πως το ΠΠΧΣΑΑ βρίσκεται σε διαδικασία αξιολόγησης, αναθεώρησης και εξειδίκευσης ώστε να επικαιροποιηθούν οι στόχοι και οι κατευθύνσεις του χωροταξικής πολιτικής της Περιφέρειας. Π.1.1.4 Ρυθμιστικό Σχέδιο και Πρόγραμμα Προστασίας Περιβάλλοντος Οικιστικού Συγκροτήματος Βόλου (μη εγκεκριμένο) Σύμφωνα με το Ρυθμιστικό Σχέδιο Βόλου, που βρίσκεται στο τελικό στάδιο της διαβούλευσης: Η Κοινότητα Μακρινίτσας ανήκει στη χωρική ενότητα Βόλου Νέας Ιώνιας και εξαρτάται άμεσα από τα κέντρα αυτά, καθώς «η σχέση τους με τον κεντρικό πυρήνα της Πόλης, το Βόλο-Νέα Ιωνία, είναι σήμερα και θα εξακολουθήσει να είναι πέραν της καθημερινής ΟΛ. ΓΕΡΑΓΑ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Ε.Ε.-ΡΑΠΤΗ Κ.-ΞΗΡΟΥΧΑΚΗΣ Δ.-ΚΑΡΙΝΑΣ ΑΘ.-ΡΑΠΤΗ Α.Χ. - 20 -
εργασιακής, διότι στην ουσία αποτελούν τον τόπο μόνιμης διαμονής κατοίκων του Πολεοδομικού Συγκροτήματος». Η βασική κατεύθυνση ώστε να εδραιωθούν και να ενισχυθούν οι οικισμοί της χωρικής ενότητας: «υποστηρίζονται σθεναρά με τις αντίστοιχες δράσεις οι δυο κρίσιμοι παράγοντες που αφορούν στην περαιτέρω βελτίωση του μορφωτικού επιπέδου του πληθυσμού και σε αυτήν της ανάταξης των καθημερινών όρων διαβίωσης, με την τόνωση και την περαιτέρω ανάδειξη του φυσικού και του πολιτιστικού/αρχιτεκτονικού περιβάλλοντός τους». Κύρια κατεύθυνση (προς τον υποκείμενο σχεδιασμό) για τη γεωργική γη, με «στόχο την ολοκληρωμένη προστασία της από αλλαγή χρήσης, είναι να προβλεφθούν ειδικοί όροι για τον δραστικό περιορισμό έως και την κατάργηση για όλες τις χρήσεις της εκτός σχεδίου δόμησης, πλην της διατύπωσης όρων για την κατασκευή γεωργικών αποθηκών, ανάλογα με το μέγεθος του κλήρου και τα είδη των καλλιεργειών». Επίσης: «Η γεωργική γη της Περιοχής Μελέτης επιβάλλεται να χαρακτηριστεί συνολικά ανεξάρτητα από τα είδη των καλλιεργειών ως γεωργική γη πρώτης προτεραιότητας και επομένως για οποιαδήποτε αλλαγή χρήσης, με στόχο την άσκηση δραστηριοτήτων άλλου τομέα, να απαιτείται γνωμοδότηση και της ΠΕΧΩΠ Μαγνησίας. Τέτοιος χαρακτηρισμός είναι πλέον απαραίτητος, διότι η γεωργική γη στο σύνολο της Χώρας, αλλά και στην Περιοχή Μελέτης ειδικότερα, πέραν του παραγωγικού της χαρακτήρα, λειτουργεί ρυθμιστικά και ως οικολογικός-περιβαλλοντικός παράγοντας.» Επιπλέον, ως σημαντικοί στόχοι τίθενται: «η ανάδειξη της γεωργικής παραγωγής, η προώθηση και αξιοποίηση της υψηλής προστιθέμενης αξίας των τοπικών προϊόντων (δενδρώδεις καλλιέργειες και κηπευτικά ποιότητας) η οποία συνδυάζεται με τις πολιτικές προστασίας του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος και της ανάπτυξης του ποιοτικού τουρισμού». Επίσης, «η ήπια τουριστική ανάπτυξη συνεχίζει να αποτελεί κυρίαρχη μορφή της δραστηριότητας στην περιοχή (...) συνδυασμένη με το φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον, αλλά και με την παραγωγή τοπικών αγροτικών προϊόντων ποιότητας». «Η αποτελεσματική ενίσχυση της περιβαλλοντικής φυσιογνωμίας επιδιώκεται με τη συνδυασμένη υλοποίηση ενιαίων δικτύων και πλεγμάτων ιστορικής, τοπιολογικής και πολιτισμικής πληροφόρησης και με τις συνέργειες για δημιουργική και αειφόρο διαχείριση του φυσικού περιβάλλοντος, στοιχεία τα οποία αποτελούν ιδιαίτερη πρόκληση για τη χωρική ανάπτυξη ενός συστήματος, το οποίο διαθέτει τέτοιου είδους χαρακτηριστικά σε αφθονία.» Σχετικά με τη διαχείριση και ανάδειξη του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος και συγκεκριμένα για τους χαρακτηρισμένους παραδοσιακούς οικισμούς (όπως και η Μακρινίτσα): «απαιτείται η διατύπωση νέων όρων και περιορισμών δόμησης, λαμβάνοντας υπόψη τα υπάρχοντα ιδιαίτερα σημαντικά στοιχεία (συνοδείας των κτιριακών αποθεμάτων) του φυσικού περιβάλλοντος. Το χωρικό σύνολο προσφέρεται για τη συνδυασμένη ανάδειξη του ενιαίου φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος». ΟΛ. ΓΕΡΑΓΑ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Ε.Ε.-ΡΑΠΤΗ Κ.-ΞΗΡΟΥΧΑΚΗΣ Δ.-ΚΑΡΙΝΑΣ ΑΘ.-ΡΑΠΤΗ Α.Χ. - 21 -