Το Μοντέλο Οντοτήτων Συσχετίσεων

Το Μοντέλο Οντοτήτων Συσχετίσεων Μοντέλο Οντοτήτων Συσχετίσεων Το Μοντέλο Οντοτήτων-Συσχετίσεων (μοντέλο ΟΣ) βασίζεται στην αντίληψη ότι οπραγματικός κόσμος αποτελείται από οντότητες (entities) με γνωρίσματα (atributes) και συσχετίσεις (relationships) μεταξύ των οντοτήτων. Απεικονίζονται οι οντότητες μεταξύ τους σχέσεις και οι 1

Οντότητα Γνωρίσματα οντοτήτων Συσχέτιση Τύπος Συσχέτισης Κλειδί (κύριο & ξένο) Στοιχεία του Μοντέλου ΟΣ Οντότητα Γνωρίσματα οντοτήτων Συσχέτιση Τύπος Συσχέτισης Κλειδί (κύριο & ξένο) 2

Οντότητα Η βασική έννοια είναι η Οντότητα: ένα πρόσωπο, ή ένα γεγονός, ή μια κατάσταση του πραγματικού κόσμου, για το οποίο συλλέγονται δεδομένα Στοιχεία του Μοντέλου ΟΣ Παραδείγματα Οντοτήτων: Άνθρωποι που εκτελούν κάποια λειτουργία (π.χ. Εργαζόμενος, Πελάτης, Φοιτητής, κ.λπ.) Αντικείμενα ήυλικά (π.χ. Αυτοκίνητο, Οικοδομήματα, Εργαλεία, κ.λπ.) Γεγονότα που γίνονται κάποια συγκεκριμένη στιγμή (π.χ. Συναλλαγή, Δανεισμός, Πληρωμή, κ.λπ.) Τοποθεσίες που χρησιμοποιούνται από ανθρώπους (π.χ. Πόλη, Γραφείο, Αποθήκη, κ.λπ.) 3

Οντότητα Γνωρίσματα Συσχέτιση Τύπος Συσχέτισης Κλειδί (κύριο & ξένο) Στοιχεία του Μοντέλου ΟΣ Γνωρίσματα (ή χαρακτηριστικά ή ιδιότητες) οντοτήτων Είναι τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα, τα συστατικά στοιχεία που περιγράφουν μια οντότητα. Χρησιμεύουν στο να διαφοροποιούνται μεταξύ τους τα στοιχεία (πρόσωπα καταστάσεις πράγματα γεγονότα), τα οποία ανήκουν στην οντότητα. Παράδειγμα: Οι ιδιότητες της οντότητας ΠΕΛΑΤΗΣ είναι : (Όνομα, Επώνυμο, Δ/νση, Τηλέφωνο, ΑΦΜ κλπ κλπ ) 4

Κατηγοριοποίηση των γνωρισμάτων Απλά / Σύνθετα: Τα Σύνθετα γνωρίσματα μπορούν να αποσυντεθούν σε επί μέρους γνωρίσματα, π.χ. Δνση πελάτη (Οδός, αριθμός, ΤΚ. Πόλη περιοχή) Μονότιμα / Πλειότιμα Μια οντότητα επιτρέπεται να έχει το πολύ μια τιμή σε ένα μονότιμο γνώρισμά της, (π.χ. το Όνομα) ή περισσότερες από μία σε ένα πλειότιμο γνώρισμα της π.χ. τα τηλέφωνα επικοινωνίας ενός πελάτη (σταθερό, κινητό,fax) Αποθηκευμένα / Παραγόμενα Παραγόμενα είναι τα γνωρίσματα που μπορούν να υπολογισθούν από άλλα γνωρίσματα, π.χ., το πιστωτικό υπόλοιπο ενός πελάτη υπολογίζεται με βάση την παραγγελία που κάθε φορά κάνει Στοιχεία του Μοντέλου ΟΣ Οντότητα Γνωρίσματα οντοτήτων Συσχέτιση Τύπος Συσχέτισης Κλειδί (κύριο & ξένο) 5

Συσχετίσεις μεταξύ οντοτήτων Είναι ένα είδος σύνδεσης μεταξύ διαφορετικών οντοτήτων που αναπαριστά μια αντίστοιχη σχέση των αντικειμένων στο πραγματικό κόσμο. Στοιχεία του Μοντέλου ΟΣ Παράδειγμα Συσχετίσεων (1/2): Στο παράδειγμα του σχολείου έχουμε τις οντότητες: ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ, ΜΑΘΗΤΗΣ, ΤΑΞΗ, ΜΑΘΗΜΑ. Έτσι μπορούμε να εντοπίσουμε τις συσχετίσεις μεταξύ των οντοτήτων ως μια αντίστοιχη σχέση των αντικειμένων στο πραγματικόκόσμο ως εξής: 6

Παράδειγμα Συσχετίσεων (2/2): Ο ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ "ΔΙΔΑΣΚΕΙ" ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ο ΜΑΘΗΤΗΣ " ΑΝΗΚΕΙ" ΣΕ ΈΝΑ ΤΜΗΜΑ Η ΤΑΞΗ "ΕΧΕΙ ΥΠΕΥΘΥΝΟ" ΚΑΠΟΙΟ ΚΑΘΗΓΗΤΗ Ο ΜΑΘΗΤΗΣ "ΔΙΔΑΣΚΕΤΑΙ" ΜΑΘΗΜΑΤΑ Οι λέξεις ΔΙΔΑΣΚΕΙ, ΑΝΗΚΕΙ, ΕΧΕΙ ΥΠΕΥΘΥΝΟ, ΔΙΔΑΣΚΕΤΑΙ ορίζουν τις συσχετίσεις μεταξύ των οντοτήτων. Στοιχεία του Μοντέλου ΟΣ Οντότητα Γνωρίσματα οντοτήτων Συσχέτιση Τύπος Συσχέτισης Κλειδί (κύριο & ξένο) 7

Τύποι Συσχετίσεων μεταξύ οντοτήτων Περιγράφουν τον τρόπο σύνδεσης μεταξύ διαφορετικών οντοτήτων. Η περιγραφή αυτή πρέπει να αναπαριστά μια αντίστοιχη σχέση των αντικειμένων στο πραγματικό κόσμο. Στοιχεία του μοντέλου ΟΣ Διακρίνουμε τους εξής τύπους συσχετίσεων μεταξύ των οντοτήτων: Ένα προς ένα (1:1), Ένα προς πολλά (1:Μ) και Πολλά προς ένα (Μ:1), Πολλά προς πολλά (M:N). 8

Ένα προς Ένα (1:1) - Παράδειγμα Π.χ. Μια Σχολή ΑΤΕΙ έχει ΈΝΑΝ Προϊστάμενο Καθηγητή και ένας Προϊστάμενος Καθηγητής προΐσταται σε ΜΙΑ Σχολή ΑΤΕΙ Ένα προς πολλά (1:Μ) ή πολλά προς ένα (Μ:1) Παράδειγμα Π.χ. Σε ΜΙΑ Ομάδα Μπάσκετ ανήκουν ΠΟΛΛΟΙ Παίκτες και ΠΟΛΛΟΙ Παίκτες παίζουν σε ΜΙΑ Ομάδα Μπάσκετ Πολλά προς πολλά (Μ:Ν) Παράδειγμα Π.χ. ΜΙΑ Εφημερίδα δημοσιεύει ΠΟΛΛΕΣ διαφορετικές Αγγελίες αλλά ΜΙΑ Αγγελία μπορεί να δημοσιευτεί σε ΠΟΛΛΕΣ Εφημερίδες. Στοιχεία του μοντέλου ΟΣ 9

Οντότητα Γνωρίσματα οντοτήτων Συσχέτιση Τύπος Συσχέτισης Κλειδί (κύριο & ξένο) Στοιχεία του μοντέλου ΟΣ Κλειδί (key): Ένα από τα γνωρίσματα μιας οντότητας την προσδιορίζει με μοναδικό τρόπο και την διακρίνει από τις άλλες. Το χαρακτηριστικό αυτό ονομάζεται κύριο ΚΛΕΙΔΙ Ερώτηση: Στην οντότητα πελάτης με χαρακτηριστικά: Επώνυμο, Όνομα, Τηλέφωνο ΑΦΜ, ΑΔΤ, ποιο χαρακτηριστικό την προσδιορίζει μοναδικά ; 10

Ξένο Κλειδί Ξένο κλειδί Ένα γνώρισμα μιας οντότητας που είναι κύριο κλειδί σε μια οντότητα αλλά υπάρχει και σε μια άλλη οντότητα σαν απλό γνώρισμα, λέγεται ξένο κλειδί. Τα ξένα κλειδιά είναι απαραίτητα για να μπορέσουμε να κάνουμε τις συσχετίσεις (συνδέσεις, επικοινωνίες) ανάμεσα στις οντότητες. Για παράδειγμα. ΤοΔιάγραμμα Οντοτήτων Συσχετίσεων 11

Διάγραμμα ΟΣ Ο τρόπος περιγραφής του μοντέλου ΟΣ είναι με τη χρήση διαγραμμάτων οντοτήτων-συσχετίσεων (ER diagrams). Τα διαγράμματα αυτά παρέχουν έναν κατανοητό και απλό τρόπο περιγραφής, των οντοτήτων, των συσχετίσεων, και των χαρακτηριστικών τους. Σχήματα στο Διάγραμμα ΟΣ Τα βασικά γεωμετρικά σχήματα που συνθέτουν ένα διάγραμμα ΟΣ είναι: το ορθογώνιο ορόμβος ηέλλειψη το ευθύγραμμο τμήμα. 12

Σχήματα στο Διάγραμμα ΟΣ Οι οντότητες παριστάνονται με ένα ορθογώνιο, Πελάτης Τα γνωρίσματα με μία έλλειψη, Πελάτης Όνομα Διεύθυνση Α.Δ.Τ. Α.Φ.Μ. Σχήματα στο Διάγραμμα ΟΣ Οι συσχετίσεις με ένα ρόμβο. Πελάτης Κάνει Παραγγελία Η συσχέτιση (σύνδεση) των οντοτήτων παριστάνεται με ένα ευθύγραμμο τμήμα Ο τύπος της συσχέτισης αναγράφετε πάνω στο ευθύγραμμο τμήμα δίπλα σε κάθε οντότητα Πελάτης 1 Μ Κάνει Παραγγελία 13

Σχήματα στο Διάγραμμα ΟΣ Ειδικά θέματα: Όταν ένα γνώρισμα είναι κύριο κλειδί τότε υπογραμμίζεται Πελάτης ΚωδικόςΠελάτη Επώνυμο Διεύθυνση ΑΔΤ ΑΦΜ Ειδικά θέματα: Σχήματα στο Διάγραμμα ΟΣ Όταν ένα γνώρισμα είναι σύνθετο και αναλύεται σε επιπλέον γνωρίσματα, η έλλειψη έχει έντονη γραμμή Πελάτης Στοιχείαπελάτη Όνομα Διεύθυνση Κωδικός Πελάτη ΑΔΤ Τηλέφωνο Πόλη ΑΦΜ 14

Ειδικά θέματα: Σχήματα στο Διάγραμμα ΟΣ Όταν ένα γνώρισμα είναι παραγόμενο και δέχεται τιμές που είναι υπολογιζόμενες, τότε ηέλλειψη έχει διακεκομμένη γραμμή Πελάτης Στοιχεία Πελάτη Διεύθυνση Όνομα Κωδικός Πελάτη Πιστωτικό Υπόλοιπο Τηλέφωνο Πόλη ΑΦΜ Ειδικά θέματα: Σχήματα στο Διάγραμμα ΟΣ Όταν ένα γνώρισμα είναι πλειότιμο και δέχεται πολλαπλές τιμές τότε ηέλλειψη έχει διπλή γραμμή Πελάτης Στοιχεία Πελάτη Επώνυμο Διεύθυνση ΚωδικόςΠελάτη Πιστωτικό Υπόλοιπο Τηλέφωνο Πόλη Τηλέφωνο 15

Παράδειγμα - Διάγραμμα Ο.Σ. 16