Η ΚΛΙΜΑΚΩΤΗ ΛΗΞΗ ΘΗΡΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΤΕΚΜΗΡΙΩΝΕΤΑΙ ΠΛΗΡΩΣ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΟΔΗΓΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΘΗΡΑ

ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΚΥΝΗΓΕΤΙΚΗ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΛΛΑΔΟΣ Η ΚΛΙΜΑΚΩΤΗ ΛΗΞΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΤΕΚΜΗΡΙΩΝΕΤΑΙ ΠΛΗΡΩΣ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΟΔΗΓΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΘΗΡΑ 12 ΙΟΥΝΙΟΥ 2016 Ξενοδοχείο Divani Palace Acropolis Αίθουσα «Ερέχθειον»

ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, βασισμένη στο κείμενο και τις αρχές της Οδηγίας για τα Πτηνά (79/409/ΕΟΚ), παρήγαγε το 2008 τον Ευρωπαϊκό Οδηγό για τη Θήρα, γνωστό ως «Έγγραφο κατευθύνσεων για τη θήρα, βάσει της Οδηγίας 79/409/ΕΟΚ του Συμβουλίου περί της διατηρήσεως των άγριων πτηνών». Στον Οδηγό αυτό συμπεριλαμβάνονται ξεκάθαρες κατευθύνσεις στις οποίες βασίζεται η αειφορική διεξαγωγή του κυνηγιού σε όλες τις χώρες μέλη βάσει ημερομηνιών, βιολογικών και επιστημονικών δεδομένων. Βάσει των κατευθύνσεων του Οδηγού για τη Θήρα του 2008, οι οποίες στηρίζονται σε σειρά επιστημονικών κριτηρίων, αποδεικνύεται όπως αναλύεται και στη συνέχεια ότι η κλιμακωτή θήρα στην Ελλάδα τηρεί όλες τις επιστημονικές και νομικές δεσμεύσεις και δεν απειλεί κανένα είδος θηρεύσιμο ή και μη θηρεύσιμο, όπως ούτε και οδηγεί τον κυνηγό σε σύγχυση θηραματικών ειδών μεταξύ τους (ή και μη θηρεύσιμων), και μπορεί σαφώς να συνεχίσει να ασκείται όπως περιγράφεται στις μέχρι στιγμής εκδοθείσες Ρυθμιστικές Αποφάσεις για τη θήρα. Ειδικότερα, ισχύει: ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΖΗΤΗΜΑ ΠΙΘΑΝΗΣ ΣΥΓΧΥΣΗΣ ΕΙΔΩΝ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΚΥΝΗΓΟΥΣ Ένας από τους βασικότερους λόγους που αποκλείεται η σύγχυση ειδών από τον κυνηγό, είναι ότι είναι πρακτικά αδύνατη από τον κυνηγό η λανθασμένη αναγνώριση του θηράματος λόγω της εγγύτητας του κυνηγού με το θήραμα, που προκύπτει από το μικρό δραστικό βεληνεκές των κυνηγετικών όπλων (35 μέτρα), όπως αναφέρεται και στον Οδηγό για τη Θήρα. Επίσης, το γεγονός αυτό συνδυάζεται και με το γεγονός ότι το κυνήγι στην Ελλάδα απαγορεύεται μισή ώρα πριν από την ανατολή και μισή ώρα μετά τη δύση του ήλιου (Κ.Υ.Α. 414985/29.11.1985), ενώ υπάρχει και δυνατότητα έκδοσης έκτακτης Υπουργικής Απόφασης καθολικής απαγόρευσης της θήρας, όταν επικρατούν δυσμενείς καιρικές συνθήκες και η ορατότητα είναι περιορισμένη. Κατά συνέπεια, καθίσταται αδύνατη η λανθασμένη αναγνώριση του θηράματος, εφόσον 1

καλύπτονται πλήρως οι απαιτήσεις του Οδηγού για τη Θήρα, στις οποίες αναφέρεται ότι το κυνήγι πρέπει να ασκείται σε συνθήκες καλού φωτισμού και πλήρης ορατότητας. Με τις αρχές αυτές η Ελλάδα έχει εναρμονιστεί πλήρως και με πολύ πιο αυστηρά μέτρα από άλλες χώρες μέλη. Άλλος παράγοντας που αποκλείει την πιθανότητα σύγχυσης είναι το γεγονός πως κάθε θήραμα έχει τον δικό του ξεχωριστό βιότοπο, έχει τις δικές του συνήθειες και χαρακτηριστικό τρόπο πετάγματος και κίνησης στον χώρο, καθώς και το δικό του απαραγνώριστο κελάηδημα ή κρώξιμο, γεγονός το οποίο αναγνωρίζει ρητά και ο Οδηγός για τη Θήρα στην ενότητα που παρέχονται τα κριτήρια για τον διαχωρισμό των θηραματικών ειδών. Πρέπει ακόμα να αναφερθεί ότι οι Έλληνες κυνηγοί παρουσιάζουν συγκεκριμένη και σαφή κατηγοριοποίηση ανάλογα με το θήραμα το οποίο προτιμούν. Το γεγονός αυτό έχει ως αποτέλεσμα ο κάθε κυνηγός να εξειδικεύεται στο κυνήγι του θηράματος που τον ενδιαφέρει και να εμβαθύνει σε ειδικά θέματα της βιολογίας του, αποκτώντας έτσι ειδικές γνώσεις πάνω στο θήραμα αυτό. Το γεγονός αυτό αναγνωρίζεται ρητά και στον Οδηγό για τη Θήρα, όπου διατυπώνεται η παραδοχή της εξειδίκευσης των κυνηγών, τόσο στο κυνήγι συγκεκριμένων θηραμάτων, όσο και στην αναγνώριση τους. Πολύ σημαντικό είναι και το γεγονός ότι ο τρόπος αναζήτησης του κάθε θηράματος και του τρόπου που θα κυνηγηθεί είναι διαφορετικός για το κάθε θήραμα (π.χ. καρτέρι ή έρευνα με σκύλο κλπ), γεγονός το οποίο εξασφαλίζει την κυνηγετική ευκαιρία συνάντησης με το συγκεκριμένο είδος θηράματος, αποτρέποντας την σύγχυση με άλλα. Η αποφυγή της σύγχυσης εξασφαλίζεται επίσης και από την εκπαίδευση που υφίστανται οι κυνηγοί από τους Κυνηγετικούς Συλλόγους και από τις γραπτές εξετάσεις που δίνουν, ως απαραίτητη προϋπόθεση για την απόκτηση της κυνηγετικής άδειας. 2

ΑΠΟΔΕΙΞΗ ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΤΟΤΗΤΑΣ ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΚΩΤΗΣ ΤΗΣ ΜΕ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΕΙΔΩΝ ΠΤΗΝΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΣΥΜΒΑΤΟΤΗΤΑΣ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΟΔΗΓΟ ΓΙΑ ΤΗ ΘΗΡΑ Συνολικά υπάρχουν 8 κριτήρια τα οποία έχει θεσπίσει ο Ευρωπαϊκός Οδηγός για τη Θήρα, τα οποία σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οδηγό για τη Θήρα πρέπει χρησιμοποιούνται για να προσδιορίζεται αν είναι συμβατές οι διαφορετικές ημερομηνίες λήξης θήρας για διαφορετικά είδη. Αν πληρούνται κατ ελάχιστο 5 από αυτά τα κριτήρια, και οπωσδήποτε το κριτήριο (ζ) σε κάθε περίπτωση, τότε η κλιμάκωση των ημερομηνιών λήξεως της θήρας είναι απολύτως συμβατή και αποδεκτή, και δεν εμποδίζει την πλήρη προστασία, τόσο των θηρευσίμων ειδών με βραχύτερη ημερομηνία λήξης, όσο και των υπολοίπων μη θηρευσίμων ειδών. Τα κριτήρια προς διερεύνηση της συμβατότητας ημερομηνιών λήξης θήρας είναι τα εξής: (α) οι διαφορετικοί τύποι ενδιαιτημάτων των ειδών στα οποία εφαρμόζεται κλιμάκωση κατά τη λήξη της θήρας τους. (β) οι χαρακτηριστικές φωνές, το διαφορετικό μέγεθος, ο τρόπος πτήσης και ο χρωματισμός του φτερώματος του κάθε είδους, συγκριτικά με τα υπόλοιπα είδη που η θήρα τους έχει λήξει. (γ) οι συνθήκες αναγνώρισης, η ένταση και η ποιότητα φωτός κατά τη διάρκεια του κυνηγίου των υπό εξέταση ειδών. (δ) οι κυνηγετικές πρακτικές κατά τη διάρκεια θήρας του κάθε είδους. (ε) η εξειδίκευση των ομάδων των κυνηγών που ασχολούνται με τη θήρα συγκεκριμένων ειδών. (στ) η παρουσία του εκάστοτε θηρεύσιμου είδους στις περιοχές θήρας καθ όλη τη διάρκεια της κυνηγετικής περιόδου. (ζ) η επάρκεια και η εγγύτητα του δικτύου απαγορευμένων περιοχών, σε σχέση με τις περιοχές όπου ασκείται θήρα και αποτελούν μέρος του ενδιαιτήματος των ειδών, προσφέροντας δυνατότητα σίτισης και κουρνιάσματος. (η) η εκπαίδευση και η δοκιμασία των ικανοτήτων των κυνηγών στη διάκριση των ειδών. 3

Ειδικότερα το κριτήριο (ζ), το οποίο σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι καθοριστικό για τη συμβατότητα της κλιμάκωσης με την αρχή της πλήρους προστασίας, αποδεικνύεται πως καλύπτεται απολύτως για τα είδη στο ειδικό ξεχωριστό τεύχος, το οποίο επίσης διανέμεται στα πλαίσια της Γενικής Συνέλευσης της 12/06/2016 με τίτλο «Πλήρης επάρκεια περιοχών εφησυχασμού για τα μη θηρεύσιμα είδη στην Ελλάδα. Το κυνήγι δεν αποτελεί παράγοντα όχλησης». ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΜΕ ΤΗ ΜΟΡΦΗ ΠΙΝΑΚΩΝ Στη συνέχεια, παρατίθεται ένα σύνολο σύνθετων πινάκων, όπου κάθε πίνακας αφορά ένα διαφορετικό θηραματικό είδος. Οι στήλες του κάθε πίνακα απεικονίζουν τα εξής: 1) Στην πρώτη στήλη αναγράφεται το θηραματικό είδος και περιγράφονται βασικά βιολογικά και οικολογικά του χαρακτηριστικά. Επίσης, καταγράφεται η ημερομηνία έναρξης της μετανάστευσης του είδους, σύμφωνα με: i) την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ORNIS, όπου η ημερομηνία έναρξης μετανάστευσης εκφράζεται σε δεκαήμερα (π.χ. ΙΙ/2 είναι το δεύτερο δεκαήμερο του Φεβρουαρίου), και ii) το ερευνητικό πρόγραμμα «Φαινολογία της Μετανάστευσης» όπου και πάλι η ημερομηνία έναρξης μετανάστευσης εκφράζεται σε δεκαήμερα. Τέλος, στο τέλος της πρώτης γραμμής που αντιστοιχεί στην αναγραφόμενη ημερομηνία λήξης θήρας του είδους, που αναγράφεται πρώτη με το ίδιο χρωματικό φόντο στη δεύτερη στήλη, αναγράφεται αν η κλιμάκωση της ημερομηνίας λήξης της θήρας, σε σχέση με τις ημερομηνίες έναρξης της μετανάστευσης, είναι συμβατή. 2) Στη δεύτερη στήλη αναγράφεται η ημερομηνία λήξης της θήρας του κάθε είδους που αναγράφονται στην τρίτη στήλη. 3) Στην τρίτη στήλη αναγράφονται τα είδη με βραχύτερη ημερομηνία λήξης της θήρας, σε σχέση με το είδος που αναλύεται στην πρώτη στήλη, και οι ημερομηνίες λήξης της θήρας τους αναγράφονται αντίστοιχα στη δεύτερη στήλη. 4) Στην τέταρτη στήλη, αναγράφονται με τους κωδικούς (α), (β), (γ), (δ), (ε), (στ), (ζ) και (η) τα κριτήρια τα οποία προκύπτει ότι πληρούνται, από τη σύγκριση της 4

κλιμάκωσης ημερομηνιών θήρας για το είδος της πρώτης στήλης (1), σε σχέση με τα είδη της στήλης (3) τα οποία έχουν βραχύτερη ημερομηνία λήξης θήρας. Οι κωδικοί των κριτηρίων (α), (β), (γ) κ.λ.π. είναι οι ίδιοι με αυτούς που φέρουν τα κριτήρια, όπως αναφέρθηκαν ανωτέρω και όπως αναφέρονται στον Ευρωπαϊκό Οδηγό για τη Θήρα. 5) Στην πέμπτη στήλη αναγράφεται η κατάληξη της διερεύνησης για το κάθε είδος σε ό,τι αφορά τη συμβατότητα της εφαρμογής της κλιμάκωσης των ημερομηνιών λήξης της θήρας με την εξασφάλιση της πλήρους προστασίας τους. 5

ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΚΑΙ ΕΞΕΤΑΣΗ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ ΓΙΑ ΚΑΘΕ ΘΗΡΑΜΑΤΙΚΟ ΕΙΔΟΣ ΕΙΔΟΣ ΜΕ ΒΡΑΔΥΤΕΡΗ ΤΗΣ Αγριοπερίστερο (Columba livia) Μήκος 30-35εκ, άνοιγμα φτερών 62-68εκ. Επιδημητικό σε σπηλιές και απόκρημνα βράχια, συνήθως σε ακτές και σε φαράγγια βουνών. Απαντάται ακόμη και σε απόκρημνες νησίδες του Αιγαίου. Επιδημητικό. Λευκό κάτω από τις φτερούγες. Πέταγμα γρήγορο και δυνατό. Κάτασπρο ουροπύγιο και δύο πλήρεις μαύρες ρίγες φτερούγων. σελ. 200) 2 Σιταρήθρα (Alauda arvensis) Σφυριχτάρι (Anas penelope) Σουβλόπαπια (Anas acuta) Σαρσέλα (Anas querquedula) Χουλιαρόπαπια (Anas clypeata) Τσικνόπαπια (Aythya fuligula) Φαλαρίδα (Fulica atra) Ασπρομετωπόχηνα (Anser albifrons) Νερόκοτα (Gallinula chloropus) Μπεκατσίνι (Gallinago gallinago) Κιρκίρι (Anas crecca) Πρασινοκέφαλη (Anas platyrhynchos) Κυνηγόπαπια (Aythya ferina) Καλημάνα (Vanellus vanellus) ΚΛΙΜΑΚΩΣΗ ΤΩΝ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΩΝ ΛΗΞΕΩΣ ΤΗΣ ΔΕΝ ΕΜΠΟΔΙΖΕΙ ΤΗΝ ΠΛΗΡΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΕΙΔΩΝ ΜΕ ΒΡΑΧΥΤΕΡΗ ΤΗΣ ΤΟΥΣ 6

ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΚΩΣΗ ΤΩΝ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΩΝ ΛΗΞΕΩΣ ΤΗΣ ΔΕΝ ΕΜΠΟΔΙΖΕΙ ΤΗΝ ΠΛΗΡΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΕΙΔΩΝ ΜΕ ΒΡΑΧΥΤΕΡΗ ΤΗΣ ΤΟΥΣ Ο ρτύκι (Coturnix coturnix) Μήκος 16-18εκ. Αναπαράγεται σε ανοιχτές, πεδινές αγροτικές περιοχές. Διαχειμάζει στην Αφρική. Φωλιάζει στο έδαφος, συχνά ανάμεσα στα σπαρτά. Φτέρωμα μπεζ καφέ με σκούρα καφέ σημάδια πάνω στο στήθος και το κεφάλι και στενές ασπριδερές ρίγες πάνω και στα πλευρά. Όταν ξεπεταχτεί δείχνει αναπάντεχα μακριές φτερούγες, διαφέροντας από τα άλλα ορνιθοειδή, με φτεροκόπημα γρήγορα, διαδρομή χαμηλή, ευθεία και γρήγορα ξαναβουτά μέσα στη βλάστηση. σ.110) Έναρξη μετανάστευσης: Ι/4 (ORNIS 2007). Δεν υπάρχει επικάλυψη 2 Σιταρήθρα (Alauda arvensis) Σφυριχτάρι (Anas penelope) Σουβλόπαπια (Anas acuta) Σαρσέλα (Anas querquedula) Χουλιαρόπαπια (Anas clypeata) Τσικνόπαπια (Aythya fuligula) Φαλαρίδα (Fulica atra) Ασπρομετωπόχηνα (Anser albifrons) Νερόκοτα (Gallinula chloropus) Μπεκατσίνι (Gallinago gallinago) Κιρκίρι (Anas crecca) Πρασινοκέφαλη (Anas platyrhynchos) Κυνηγόπαπια (Aythya ferina) Καλημάνα (Vanellus vanellus) (β), (γ), (ε), (στ), (ζ), (η) (α), (β), (γ), (ε), (στ), (ζ), (η) (α), (β), (γ), (ε), (στ), (ζ), (η) 7

ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΚΩΣΗ ΤΩΝ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΩΝ ΛΗΞΕΩΣ ΤΗΣ ΔΕΝ ΕΜΠΟΔΙΖΕΙ ΤΗΝ ΠΛΗΡΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΕΙΔΩΝ ΜΕ ΒΡΑΧΥΤΕΡΗ ΤΗΣ ΤΟΥΣ Τρυγόνι (Streptopelia turtur) Μήκος 25-27εκ, άνοιγμα φτερών 49-55εκ. Αναπαράγεται σε πεδινά δάση και συστάδες δέντρων με πλούσιο υπόροφο, σε αγροτικές και άλλες ανοιχτές περιοχές. Ξεχειμωνιάζει στην Αφρική, νότια της Σαχάρας. Αναχωρεί από την Ελλάδα τον Αύγουστο εώς το Σεπτέμβριο. Σχετικά μικρό και λεπτοκαμωμένο, με γρήγορο κάπως σπασμωδικό πέταγμα. Έντονες πορτοκαλιέςκαφετιές ακμές καθώς και σαφώς καθορισμένα μαύρα κέντρα των φτερών. σ. 202) Έναρξη μετανάστευσης: ΙΙ/4 (ORNIS 2007). Δεν υπάρχει επικάλυψη 2 Σιταρήθρα (Alauda arvensis) Σφυριχτάρι (Anas penelope) Σουβλόπαπια (Anas acuta) Σαρσέλα (Anas querquedula) Χουλιαρόπαπια (Anas clypeata) Τσικνόπαπια (Aythya fuligula) Φαλαρίδα (Fulica atra) Ασπρομετωπόχηνα (Anser albifrons) Νερόκοτα (Gallinula chloropus) Μπεκατσίνι (Gallinago gallinago) Κιρκίρι (Anas crecca) Πρασινοκέφαλη (Anas platyrhynchos) Κυνηγόπαπια (Aythya ferina) Καλημάνα (Vanellus vanellus) 8

ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΚΩΣΗ ΤΩΝ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΩΝ ΛΗΞΕΩΣ ΤΗΣ ΔΕΝ ΕΜΠΟΔΙΖΕΙ ΤΗΝ ΠΛΗΡΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΕΙΔΩΝ ΜΕ ΒΡΑΧΥΤΕΡΗ ΤΗΣ ΤΟΥΣ Τσίχλα (Turdus philomelos) Μήκος 20-22 εκ. αναπαράγεται σε δάση, πάρκα και κήπους με πλούσια βλάστηση. Ορισμένες φωλιάζουν σε ορεινά δάση της Βόρειας Ελλάδος κυρίως όμως είναι γνωστή ως χειμερινός επισκέπτης σε ανοικτές δασωμένες περιοχές, θαμνώνες, ελαιώνες κλπ. Τροφή σαλιγκάρια, σκουλήκια, έντομα και χειμερινοί καρποί. Μικρόσωμη με κοντή ουρά, γρήγορο και νευρικό πέταγμα. Πάνω μέρος καφέ, κάτω μέρος κιτρινόλευκο ή λευκό με πυκνές μαύρες κηλίδες. Κάτω μέρος φτερούγας ωχρό κανελί μερικές φορές ορατό σε πτήση. Συχνά έχει κάπως πιο ζεστό ωχροκίτρινο στα πλευρά κάτω από τη φτερούγα. Χαρακτηριστικό κάλεσμαφωνή. (Τα πουλια της Ελλάδας σ. 274) Έναρξη μετανάστευσης: ΙΙΙ/2 (ORNIS 2007) Δεν υπάρχει επικάλυψη 28/2 2 Φάσα (Columba palumbus) Δενδρότσιχλα (Turdus viscivorus) Κότσυφας (Turdus merula) Αγριοπερίστερο (Columba livia) Ορτύκι (Coturnix coturnix) Τρυγόνι (Streptopelia turtur) Σιταρήθρα (Alauda arvensis) Σφυριχτάρι (Anas penelope) Σουβλόπαπια (Anas acuta) Σαρσέλα (Anas querquedula) Χουλιαρόπαπια (Anas clypeata) Τσικνόπαπια (Aythya fuligula) Φαλαρίδα (Fulica atra) Ασπρομετωπόχηνα (Anser albifrons) Νερόκοτα (Gallinula chloropus) Μπεκατσίνι (Gallinago gallinago) Κιρκίρι (Anas crecca) Πρασινοκέφαλη (Anas platyrhynchos) Κυνηγόπαπια (Aythya ferina) Καλημάνα (Vanellus vanellus) (α), (β), (γ), (ε), (στ), (ζ), (η) (α), (β), (γ), (ε), (ζ), (η) (β), (γ), (ε), (ζ), (η) 9

ΤΗΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΚΛΙΜΑΚΩΣΗ ΤΩΝ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΩΝ ΛΗΞΕΩΣ ΤΗΣ ΔΕΝ ΕΜΠΟΔΙΖΕΙ ΤΗΝ ΠΛΗΡΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΕΙΔΩΝ ΜΕ ΒΡΑΧΥΤΕΡΗ ΤΗΣ ΤΟΥΣ Κοκκινότσιχλα (Turdus iliacus) Μήκος 19-23εκ. Τυπικό πουλί στα Δάση κωνοφόρων της Β. Ευρώπης, Διαχειμάζει σε ανοιχτές εκτάσεις θαμνώνες, ελαιώνες, κλπ. Τη βλέπουμε πιο δύσκολα από ότι την κοινή τσίχλα. Χειμερινός επισκέπτης συχνά σε πυκνές ομάδες. Μικρόσωμη με μάλλον κοντή ουρά, συμπαγής, με σχετικά μεγάλο κεφάλι. Λευκές γραμμές πάνω από τα μάτια και κάτω από τα μάγουλα, επίσης όταν στέκεται κοκκινωπό-κανελί στα πλευρά και όταν πετά στο κάτω μέρος της φτερούγας. Χαρακτηριστικό κάλεσμαφωνή. σ.274) Έναρξη μετανάστευσης: ΙΙΙ/2 (ORNIS 2007) Δεν υπάρχει επικάλυψη 28/2 2 Φάσα (Columba palumbus) Δενδρότσιχλα (Turdus viscivorus) Κότσυφας (Turdus merula) Αγριοπερίστερο (Columba livia) Ορτύκι (Coturnix coturnix) Τρυγόνι (Streptopelia turtur) Σιταρήθρα (Alauda arvensis) Σφυριχτάρι (Anas penelope) Σουβλόπαπια (Anas acuta) Σαρσέλα (Anas querquedula) Χουλιαρόπαπια (Anas clypeata) Τσικνόπαπια (Aythya fuligula) Φαλαρίδα (Fulica atra) Ασπρομετωπόχηνα (Anser albifrons) Νερόκοτα (Gallinula chloropus) Μπεκατσίνι (Gallinago gallinago) Κιρκίρι (Anas crecca) Πρασινοκέφαλη (Anas platyrhynchos) Κυνηγόπαπια (Aythya ferina) Καλημάνα (Vanellus vanellus) (α), (β), (γ), (ε), (στ), (ζ), (η) (α), (β), (γ), (ε), (στ), (ζ), (η) 10

ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΚΩΣΗ ΤΩΝ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΩΝ ΛΗΞΕΩΣ ΤΗΣ ΔΕΝ ΕΜΠΟΔΙΖΕΙ ΤΗΝ ΠΛΗΡΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΕΙΔΩΝ ΜΕ ΒΡΑΧΥΤΕΡΗ ΤΗΣ ΤΟΥΣ Γερακότσιχλα (Turdus pilaris) Μήκος 22-27 εκ. Αναπαράγεται σε δάση, πάρκα, δεντροστοιχίες. Το χειμώνα πετάει σε κοπάδια, σε ανοιχτές περιοχές, αραιά δάση κλπ. Φωλιάζει ψηλά στα δέντρα, σε διχάλα κοντά στο κορμό. Μεγαλόσωμη στιβαρή τσίχλα με μακριά ουρά. Εκτός από το μήκος της ουράς στην πτήση αναγνωρίζεται από ανοιχτό γκρίζο ουροπήγιο (πολύ εμφανές από πίσω), λευκό κάτω μέρος φτερούγας και λιγότερο κυματοειδές πιο δυνατό πέταγμα. Καστανοκόκκινη πλάτη και γκρίζα κορώνα και σβέρκος. Εμφανώς στικτή από κάτω στήθος με πορτοκαλιά απόχρωση. Χαρακτηριστικό κάλεσμαφωνή. σ.274) Έναρξη μετανάστευσης: ΙΙΙ/2 (ORNIS 2007) Δεν υπάρχει επικάλυψη 28/2 2 Φάσα (Columba palumbus) Δενδρότσιχλα (Turdus viscivorus) Κότσυφας (Turdus merula) Αγριοπερίστερο (Columba livia) Ορτύκι (Coturnix coturnix) Τρυγόνι (Streptopelia turtur) Σιταρήθρα (Alauda arvensis) Σφυριχτάρι (Anas penelope) Σουβλόπαπια (Anas acuta) Σαρσέλα (Anas querquedula) Χουλιαρόπαπια (Anas clypeata) Τσικνόπαπια (Aythya fuligula) Φαλαρίδα (Fulica atra) Ασπρομετωπόχηνα (Anser albifrons) Νερόκοτα (Gallinula chloropus) Μπεκατσίνι (Gallinago gallinago) Κιρκίρι (Anas crecca) Πρασινοκέφαλη (Anas platyrhynchos) Κυνηγόπαπια (Aythya ferina) Καλημάνα (Vanellus vanellus) (α), (β), (γ), (ε), (στ), (ζ), (η) (α), (β), (γ), (ε), (στ), (ζ), (η) (β), (γ), (ε), (στ), (ζ), (η) 11

ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΚΩΣΗ ΤΩΝ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΩΝ ΛΗΞΕΩΣ ΤΗΣ ΔΕΝ ΕΜΠΟΔΙΖΕΙ ΤΗΝ ΠΛΗΡΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΕΙΔΩΝ ΜΕ ΒΡΑΧΥΤΕΡΗ ΤΗΣ ΤΟΥΣ Δενδρότσιχλα (Turdus viscivorus) Μήκος 26-29 εκ. Σε ορεινές περιοχές στην Ελλάδα, πιο συχνά σε κωνοφόρα δάση, κυρίως ελατοδάση, οπού βρίσκει την αγαπημένη της τροφή, τον ιξό, αλλά και σε φυλλοβόλα δάση. Αναζητά τροφή και σε αλπικά λιβάδια. Παραμένει σε παρόμοιο βιότοπο και το χειμώνα, σπάνια, συγκριτικά με άλλες τσίχλες, απαντάται και σε θαμνώνες. Μεγάλο μέγεθος, επίμηκες σώμα, μαρκυά ουρά. Επίσης λευκό κάτω μέρος φτερούγας. Χαρακτηριστικό κάλεσμαφωνή. σ.274) Έναρξη μετανάστευσης: ΙΙ/2 (ORNIS 2007) Δεν υπάρχει επικάλυψη 2 Σιταρήθρα (Alauda arvensis) Σφυριχτάρι (Anas penelope) Σουβλόπαπια (Anas acuta) Σαρσέλα (Anas querquedula) Χουλιαρόπαπια (Anas clypeata) Τσικνόπαπια (Aythya fuligula) Φαλαρίδα (Fulica atra) Ασπρομετωπόχηνα (Anser albifrons) Νερόκοτα (Gallinula chloropus) Μπεκατσίνι (Gallinago gallinago) Κιρκίρι (Anas crecca) Πρασινοκέφαλη (Anas platyrhynchos) Κυνηγόπαπια (Aythya ferina) Καλημάνα (Vanellus vanellus) 12

ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΚΩΣΗ ΤΩΝ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΩΝ ΛΗΞΕΩΣ ΤΗΣ ΔΕΝ ΕΜΠΟΔΙΖΕΙ ΤΗΝ ΠΛΗΡΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΕΙΔΩΝ ΜΕ ΒΡΑΧΥΤΕΡΗ ΤΗΣ ΤΟΥΣ Κότσυφας (Turdus merula) Μήκος 23,50-29 εκ. Κοινό είδος σε δάση, κήπους, πυκνούς θαμνώνες. Συνηθισμένος στα πάρκα πόλεων. Κυρίως επιδημητικός, αλλά και αρκετοί χειμερινοί επισκέπτες από βόρειες χώρες. Αρσενικός ολόμαυρος την άνοιξη και το καλοκαίρι με κίτρινο ράμφος και στενό κίτρινο οφθαλμικό δακτύλιο. Από τα πιο εύκολα για αναγνώριση πουλιά. Θηλυκό γκριζοκάστανο με ελαφρώς πιο ανοιχτό καφετί λαιμό και ασαφή σημάδια στο στήθος, ράμφος σκούρο. Χαρακτηριστικό κάλεσμαφωνή. σ. 276) Έναρξη μετανάστευσης: ΙΙ/2 (ORNIS 2007) Δεν υπάρχει επικάλυψη 2 Σιταρήθρα (Alauda arvensis) Σφυριχτάρι (Anas penelope) Σουβλόπαπια (Anas acuta) Σαρσέλα (Anas querquedula) Χουλιαρόπαπια (Anas clypeata) Τσικνόπαπια (Aythya fuligula) Φαλαρίδα (Fulica atra) Ασπρομετωπόχηνα (Anser albifrons) Νερόκοτα (Gallinula chloropus) Μπεκατσίνι (Gallinago gallinago) Κιρκίρι (Anas crecca) Πρασινοκέφαλη (Anas platyrhynchos) Κυνηγόπαπια (Aythya ferina) Καλημάνα (Vanellus vanellus) 13

ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΚΩΣΗ ΤΩΝ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΩΝ ΛΗΞΕΩΣ ΤΗΣ ΔΕΝ ΕΜΠΟΔΙΖΕΙ ΤΗΝ ΠΛΗΡΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΕΙΔΩΝ ΜΕ ΒΡΑΧΥΤΕΡΗ ΤΗΣ ΤΟΥΣ Καρακάξα (Pica pica) Μήκος 40-51 εκ. Κοινή γύρω από αγροικίες και χωριά, οπουδήποτε υπάρχουν μερικά δέντρα και ακάλυπτο έδαφος. Η ανθρώπινη παρουσία της εξασφαλίζει εύκολη ανεύρεση τροφής και προστασία από τα αρπακτικά. Επιδημητική. Περιστασιακά συγκεντρώνεται σε θορυβώδη κοπάδια των 5 έως 25 πουλιών. Απαραγνώριστη, ίσως το πουλί που αναγνωρίζει ο περισσότερος κόσμος. Ασπρόμαυρη με πολύ μακριά πράσινη ιριδίζουσα ουρά. Σε πτήση οι κοντές στρογγυλεμένες φτερούγες δείχνουν μεγάλα λευκά μπαλώματα στο χέρι. σ.330) 28/2 2 Φάσα (Columba palumbus) Δενδρότσιχλα (Turdus viscivorus) Κότσυφας (Turdus merula) Αγριοπερίστερο (Columba livia) Ορτύκι (Coturnix coturnix) Τρυγόνι (Streptopelia turtur) Σιταρήθρα (Alauda arvensis) Σφυριχτάρι (Anas penelope) Σουβλόπαπια (Anas acuta) Σαρσέλα (Anas querquedula) Χουλιαρόπαπια (Anas clypeata) Τσικνόπαπια (Aythya fuligula) Φαλαρίδα (Fulica atra) Ασπρομετωπόχηνα (Anser albifrons) Νερόκοτα (Gallinula chloropus) Μπεκατσίνι (Gallinago gallinago) Κιρκίρι (Anas crecca) Πρασινοκέφαλη (Anas platyrhynchos) Κυνηγόπαπια (Aythya ferina) Καλημάνα (Vanellus vanellus) 14

ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΚΩΣΗ ΤΩΝ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΩΝ ΛΗΞΕΩΣ ΤΗΣ ΔΕΝ ΕΜΠΟΔΙΖΕΙ ΤΗΝ ΠΛΗΡΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΕΙΔΩΝ ΜΕ ΒΡΑΧΥΤΕΡΗ ΤΗΣ ΤΟΥΣ ΚAΘΕ ΕΙΔΙΚΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ Κάργια (Corvus monedula) Μήκος 30-34 εκ. άνοιγμα φτερών 64-73 εκ. Συχνά αναπαράγεται κοντά στον άνθρωπο σε τρύπες σπιτιών ή άλλων κτιρίων, σε κάστρα και γέφυρες όπως και σε πάρκα και φυλλοβόλα δάση με κούφια δέντρα, επίσης τοπικά σε βουνά, σε θαλάσσιους γκρεμούς και νησίδες. Μεταναστεύει μικρές αποστάσεις στα βόρεια, κατά τα άλλα επιδημητική. Παμφάγο. Από μακριά φαίνεται όλη σκούρη, ωστόσο από πιο κοντά είναι σκούρα γκρίζα, όχι μαύρη με πιο ανοιχτό γκρι στα πλαϊνά του λαιμού και του σβέρκου. σ.334) 28/2 2 Φάσα (Columba palumbus) Δενδρότσιχλα (Turdus viscivorus) Κότσυφας (Turdus merula) Αγριοπερίστερο (Columba livia) Ορτύκι (Coturnix coturnix) Τρυγόνι (Streptopelia turtur) Σιταρήθρα (Alauda arvensis) Σφυριχτάρι (Anas penelope) Σουβλόπαπια (Anas acuta) Σαρσέλα (Anas querquedula) Χουλιαρόπαπια (Anas clypeata) Τσικνόπαπια (Aythya fuligula) Φαλαρίδα (Fulica atra) Ασπρομετωπόχηνα (Anser albifrons) Νερόκοτα (Gallinula chloropus) Μπεκατσίνι (Gallinago gallinago) Κιρκίρι (Anas crecca) Πρασινοκέφαλη (Anas platyrhynchos) Κυνηγόπαπια (Aythya ferina) Καλημάνα (Vanellus vanellus) 15

ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΚΩΣΗ ΤΩΝ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΩΝ ΛΗΞΕΩΣ ΤΗΣ ΔΕΝ ΕΜΠΟΔΙΖΕΙ ΤΗΝ ΠΛΗΡΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΕΙΔΩΝ ΜΕ ΒΡΑΧΥΤΕΡΗ ΤΗΣ ΤΟΥΣ Κουρούνα (Corvus corone) Μήκος 44-51 εκ. άνοιγμα φτερών 84-100 εκ. Επιδημητική, σε ανοιχτές δασωμένες και αγροτικές περιοχές, προάστια και μεγάλα πάρκα πόλεων. Επεκτείνεται σε πολλά νησιά όπου άλλοτε απουσίαζε. Τρώει τα πάντα, όπως αυγά και νεοσσούς πουλιών, απορρίμματα, πτώματα, έντομα, καρπούς. Χτίζει ανοιχτή φωλιά με κλαριά στις κορυφές δέντρων καλά κρυμμένη. Αναγνωρίζεται αμέσως από το δίχρωμο φτέρωμα με το μουντό ανοιχτόγκριζο σώμα και τις μαύρες φτερούγες και ουρά, μαζί με το μαύρο κεφάλι και τη σκόρπια μαύρη τραχηλιά έως κάτω από το στήθος. σ. 336) 28/2 2 Φάσα (Columba palumbus) Δενδρότσιχλα (Turdus viscivorus) Κότσυφας (Turdus merula) Αγριοπερίστερο (Columba livia) Ορτύκι (Coturnix coturnix) Τρυγόνι (Streptopelia turtur) Σιταρήθρα (Alauda arvensis) Σφυριχτάρι (Anas penelope) Σουβλόπαπια (Anas acuta) Σαρσέλα (Anas querquedula) Χουλιαρόπαπια (Anas clypeata) Τσικνόπαπια (Aythya fuligula) Φαλαρίδα (Fulica atra) Ασπρομετωπόχηνα (Anser albifrons) Νερόκοτα (Gallinula chloropus) Μπεκατσίνι (Gallinago gallinago) Κιρκίρι (Anas crecca) Πρασινοκέφαλη (Anas platyrhynchos) Κυνηγόπαπια (Aythya ferina) Καλημάνα (Vanellus vanellus) 16

ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΚΩΣΗ ΤΩΝ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΩΝ ΛΗΞΕΩΣ ΤΗΣ ΔΕΝ ΕΜΠΟΔΙΖΕΙ ΤΗΝ ΠΛΗΡΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΕΙΔΩΝ ΜΕ ΒΡΑΧΥΤΕΡΗ ΤΗΣ ΤΟΥΣ Ψαρόνι (Sturnus vulgaris) Μήκος 19-22 εκ. Γνωστό πουλί σε αγροτικές περιοχές, χωριά και προάστια πόλεων. Επίσης σε δασωμένες εκτάσεις. Σχηματίζει κοπάδια μετά την αναπαραγωγή μερικές φορές με εκατοντάδες χιλιάδες πουλιά. Αναπαράγεται σε Βόρεια Ελλάδα και Θεσσαλία. Πολύ κοινό το χειμώνα στην Νότια Ελλάδα, τεράστιοι αριθμοί κουρνιάζουν σε καλαμιώνες, δεντροστοιχίες, πάρκα πόλεων. Το ψαρόνι έχει μερικές λευκοκίτρινες κηλίδες, φτερά με μεταλλική πράσινη και βιολετιά λάμψη, ουρά κοντή και ράμφος μάλλον μακρύ και μυτερό, δεν χοροπηδά αλλά περπατά με σπασμωδικές, δραστήριες κινήσεις. Το χειμώνα το ράμφος είναι σκούρο, όλο το φτέρωμα πυκνά διάσπαρτο με λευκοκίτρινες κηλίδες. σ.340) Έναρξη μετανάστευσης: ΙΙΙ/2 (ORNIS 2007) Δεν υπάρχει επικάλυψη 28/2 2 Φάσα (Columba palumbus) Δενδρότσιχλα (Turdus viscivorus) Κότσυφας (Turdus merula) Αγριοπερίστερο (Columba livia) Ορτύκι (Coturnix coturnix) Τρυγόνι (Streptopelia turtur) Σιταρήθρα (Alauda arvensis) Σφυριχτάρι (Anas penelope) Σουβλόπαπια (Anas acuta) Σαρσέλα (Anas querquedula) Χουλιαρόπαπια (Anas clypeata) Τσικνόπαπια (Aythya fuligula) Φαλαρίδα (Fulica atra) Ασπρομετωπόχηνα (Anser albifrons) Νερόκοτα (Gallinula chloropus) Μπεκατσίνι (Gallinago gallinago) Κιρκίρι (Anas crecca) Πρασινοκέφαλη (Anas platyrhynchos) Κυνηγόπαπια (Aythya ferina) Καλημάνα (Vanellus vanellus) 17

ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΚΩΣΗ ΤΩΝ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΩΝ ΛΗΞΕΩΣ ΤΗΣ ΔΕΝ ΕΜΠΟΔΙΖΕΙ ΤΗΝ ΠΛΗΡΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΕΙΔΩΝ ΜΕ ΒΡΑΧΥΤΕΡΗ ΤΗΣ ΤΟΥΣ Μπεκάτσα (Scolopax rusticola) Μήκος 33-38 εκ. άνοιγμα φτερών 55-65 εκ. Αναπαράγεται σε υγρά σκιερά δάση (φυλλοβόλα ή μεικτά) με ξέφωτα και υπόροφο. Το χειμώνα απαντάται επίσης και σε πιο ξερές και θαμνώδεις περιοχές. Συνήθως μοναχική. Σε μέγεθος περιστεριού με χοντρό σώμα. Όταν ξεπεταχτεί από την κρυψόνα της την ημέρα πετά κάνοντας δυνατό θόρυβο με τις φτερούγες της και ελίσσεται ανάμεσα στα δέντρα δείχνοντας αρκετό θαμπό κόκκινο-καφέ σε ουροπήγιο και ουρά. σ. 150) Έναρξη μετανάστευσης: Ι/3 (ORNIS 2007) Δεν υπάρχει επικάλυψη 28/2 2 Φάσα (Columba palumbus) Δενδρότσιχλα (Turdus viscivorus) Κότσυφας (Turdus merula) Αγριοπερίστερο (Columba livia) Ορτύκι (Coturnix coturnix) Τρυγόνι (Streptopelia turtur) Σιταρήθρα (Alauda arvensis) Σφυριχτάρι (Anas penelope) Σουβλόπαπια (Anas acuta) Σαρσέλα (Anas querquedula) Χουλιαρόπαπια (Anas clypeata) Τσικνόπαπια (Aythya fuligula) Φαλαρίδα (Fulica atra) Ασπρομετωπόχηνα (Anser albifrons) Νερόκοτα (Gallinula chloropus) Μπεκατσίνι (Gallinago gallinago) Κιρκίρι (Anas crecca) Πρασινοκέφαλη (Anas platyrhynchos) Κυνηγόπαπια (Aythya ferina) Καλημάνα (Vanellus vanellus) (β), (γ), (ε), (στ), (ζ), (η) (α), (β), (γ), (ε), (στ), (ζ), (η) (α), (β), (γ), (ε), (στ), (ζ), (η) 18

ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΚΩΣΗ ΤΩΝ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΩΝ ΛΗΞΕΩΣ ΤΗΣ ΔΕΝ ΕΜΠΟΔΙΖΕΙ ΤΗΝ ΠΛΗΡΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΕΙΔΩΝ ΜΕ ΒΡΑΧΥΤΕΡΗ ΤΗΣ ΤΟΥΣ Φάσα (Columba palumbus) Μήκος 38-43εκ, άνοιγμα φτερών 68-77εκ. Αναπαράγεται σε δάση φυλλοβόλων. Επιδημητική σε Ελλάδα και Κύπρο αλλά επίσης κοινός χειμερινός επισκέπτης. Το φθινόπωρο και το χειμώνα απαντάται συχνά σε κοπάδια, οπότε συχνά εμφανίζεται σε χωράφια. Επίσης συχνάζει και σε δρυοδάση. Αναγνωρίζεται από το λευκό μπάλωμα στα πλευρά του λαιμού και σε πτήση από τη λευκή ζώνη στην άνω φτερούγα. σ.200) Έναρξη μετανάστευσης: ΙΙ/2 (ORNIS 2007) Δεν υπάρχει επικάλυψη 2 Σιταρήθρα (Alauda arvensis) Σφυριχτάρι (Anas penelope) Σουβλόπαπια (Anas acuta) Σαρσέλα (Anas querquedula) Χουλιαρόπαπια (Anas clypeata) Τσικνόπαπια (Aythya fuligula) Φαλαρίδα (Fulica atra) Ασπρομετωπόχηνα (Anser albifrons) Νερόκοτα (Gallinula chloropus) Μπεκατσίνι (Gallinago gallinago) Κιρκίρι (Anas crecca) Πρασινοκέφαλη (Anas platyrhynchos) Κυνηγόπαπια (Aythya ferina) Καλημάνα (Vanellus vanellus) 19

ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΚΩΣΗ ΤΩΝ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΩΝ ΛΗΞΕΩΣ ΤΗΣ ΔΕΝ ΕΜΠΟΔΙΖΕΙ ΤΗΝ ΠΛΗΡΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΕΙΔΩΝ ΜΕ ΒΡΑΧΥΤΕΡΗ ΤΗΣ ΤΟΥΣ Σιταρήθρα (Alauda arvensis) Μήκος 16-18εκ. Αναπαράγεται σε ανοιχτά χωράφια, λιβάδια. Μόνιμη, αν και το χειμώνα εγκαταλείπει τις βόρειες περιοχές. Τη γνωρίζουμε σαν πολυάριθμο χειμερινό επισκέπτη στα χωράφια. Γκριζοκαφετιά με ρίγες στην πλάτη και το στήθος. Στήθος μπεζ, κοιλιά άσπρη. σ.230) Έναρξη μετανάστευσης: Ι/2 (ORNIS 2007) Δεν υπάρχει επικάλυψη 2 Νερόκοτα (Gallinula chloropus) Μπεκατσίνι (Gallinago gallinago) Κιρκίρι (Anas crecca) Πρασινοκέφαλη (Anas platyrhynchos) Κυνηγόπαπια (Aythya ferina) Καλημάνα (Vanellus vanellus) Σαρσέλα (Anas querquedula) Χουλιαρόπαπια (Anas clypeata) Τσικνόπαπια (Aythya fuligula) 20

ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΚΩΣΗ ΤΩΝ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΩΝ ΛΗΞΕΩΣ ΤΗΣ ΔΕΝ ΕΜΠΟΔΙΖΕΙ ΤΗΝ ΠΛΗΡΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΕΙΔΩΝ ΜΕ ΒΡΑΧΥΤΕΡΗ ΤΗΣ ΤΟΥΣ Σφυριχτάρι (Anas penelope) Μήκος 42-50 εκ. άνοιγμα φτερών 71-85 εκ. Ξεχειμωνιάζει σε λιμνοθάλασσες, συχνά σε πολύ μεγάλα κοπάδια, επίσης σε λίμνες, ακτές και οπουδήποτε υπάρχει πλούσια υδρόβια βλάστηση. Συχνά βόσκει έξω από το νερό το χειμώνα. Μεσαίου μεγέθους με κοντό λαιμό, στρογγυλεμένο σχετικά μεγάλο κεφάλι, μικρό ράμφος και μυτερή ουρά. Σε πτήση επιπλέον φαίνονται λεπτός λαιμός, μυτερές φτερούγες και εξωτερική φτερούγα που κατευθύνεται προς τα κάτω. Σε όλα τα φτερώματα ευκρινές λευκό μπάλωμα στην κοιλιά. Μασχάλες και κάτω καλυπτήρια φτερούγων σταχτόλευκα. Ιδιαίτερο κράξιμο. σ. 50) Έναρξη μετανάστευσης: ΙI/1 (ORNIS 2007), και Ι/2 (ΦΑΙΝΟΛΟΓΙΑ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ 2015). Δεν υπάρχει επικάλυψη 2 Νερόκοτα (Gallinula chloropus) Μπεκατσίνι (Gallinago gallinago) Κιρκίρι (Anas crecca) Πρασινοκέφαλη (Anas platyrhynchos) Κυνηγόπαπια (Aythya ferina) Σαρσέλα (Anas querquedula) Χουλιαρόπαπια (Anas clypeata) Τσικνόπαπια (Aythya fuligula) Καλημάνα (Vanellus vanellus) (β), (γ), (ε), (στ), (ζ), (η) (β), (γ), (ε), (στ), (ζ), (η) (α), (β), (γ), (ε), (στ), (ζ), (η) 21

ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΚΩΣΗ ΤΩΝ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΩΝ ΛΗΞΕΩΣ ΤΗΣ ΔΕΝ ΕΜΠΟΔΙΖΕΙ ΤΗΝ ΠΛΗΡΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΕΙΔΩΝ ΜΕ ΒΡΑΧΥΤΕΡΗ ΤΗΣ ΤΟΥΣ Ασπρομετωπόχηνα (Anser albifrons) Μήκος 64-78 εκ Άνοιγμα φτερών 130-160 εκ. Αναπαράγεται στην τούνδρα στο ΒΑ ξεχειμωνιάζοντας στην Ηπειρωτική Ευρώπη, η πλέον αναμενόμενη Χήνα σε Ελλάδα και Κύπρο το χειμώνα. Μεσαίου μεγέθους με μάλλον κοντό λαιμό και συμπαγής. Πόδια πορτοκαλοκόκκινα. Ενήλικα: έχει εμφανή λευκή λωρίδα που περιβάλλει τη βάση του ράμφους και μαύρα εγκάρσια σημάδια στην κοιλιά. Ιδιαίτερο κράξιμο. σ. 40) Νερόκοτα (Gallinula chloropus) Μπεκατσίνι (Gallinago gallinago) Κιρκίρι (Anas crecca) (α), (β), (γ), (ε), (στ), (ζ), (η) Πρασινοκέφαλη (Anas platyrhynchos) (α), (β), (γ), (ε), (στ), (ζ), (η) Κυνηγόπαπια (Aythya ferina) (α), (β), (γ), (ε), (στ), (ζ), (η) Σαρσέλα (Anas querquedula) Χουλιαρόπαπια (Anas clypeata) Τσικνόπαπια (Aythya fuligula) Καλημάνα (Vanellus vanellus) 2 22

ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΚΩΣΗ ΤΩΝ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΩΝ ΛΗΞΕΩΣ ΤΗΣ ΔΕΝ ΕΜΠΟΔΙΖΕΙ ΤΗΝ ΠΛΗΡΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΕΙΔΩΝ ΜΕ ΒΡΑΧΥΤΕΡΗ ΤΗΣ ΤΟΥΣ Σουβλόπαπια (Anas acuta) Μήκος 51-62 εκ. άνοιγμα φτερών 79-87 εκ. Το χειμώνα απαντάται κυρίως σε λιμνοθάλασσες, χειμερινός επισκέπτης στη Μεσόγειο. Φτερούγες μακριές, στενές και μυτερές, ουρά μακριά και μυτερή ιδιαίτερα στο αρσενικό, λαιμός μακρύς και στενός, κεφάλι μικρό. Ιδιαίτερο κράξιμο. σ.48) Έναρξη μετανάστευσης: Ι/2 (ORNIS 2007), και II/3 (ΦΑΙΝΟΛΟΓΙΑ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ 2015) Δεν υπάρχει επικάλυψη Νερόκοτα (Gallinula chloropus) Μπεκατσίνι (Gallinago gallinago) Κιρκίρι (Anas crecca) (β), (γ), (ε), (στ), (ζ), (η) Πρασινοκέφαλη (Anas platyrhynchos) (β), (γ), (ε), (στ), (ζ), (η) Κυνηγόπαπια (Aythya ferina) (α), (β), (γ), (ε), (στ), (ζ), (η) Σαρσέλα (Anas querquedula) Χουλιαρόπαπια (Anas clypeata) Τσικνόπαπια (Aythya fuligula) Καλημάνα (Vanellus vanellus) 2 23

ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΚΩΣΗ ΤΩΝ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΩΝ ΛΗΞΕΩΣ ΤΗΣ ΔΕΝ ΕΜΠΟΔΙΖΕΙ ΤΗΝ ΠΛΗΡΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΕΙΔΩΝ ΜΕ ΒΡΑΧΥΤΕΡΗ ΤΗΣ ΤΟΥΣ Σαρσέλα (Anas querquedula) Μήκος 37-41 εκ. Άνοιγμα φτερών 59-67 εκ. Αυστηρά μεταναστευτική, η μόνη πάπια που εγκαταλείπει εντελώς την Ευρώπη το χειμώνα και διαχειμωνιάζει στην Αφρική. Επίσης περαστική τον Μάρτη και Απρίλη από λίμνες, λιμνοθάλασσες, ακτές. Σε πτήση οι φτερούγες είναι ανοιχτόχρωμες (κυρίως η εξωτερική). Ιδιαίτερο κράξιμο. σ. 52) Έναρξη μετανάστευσης: ΙΙΙ/2 (ORNIS 2007), και Ι/3 (ΦΑΙΝΟΛΟΓΙΑ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ 2015) Δεν υπάρχει επικάλυψη 2 24

ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΚΩΣΗ ΤΩΝ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΩΝ ΛΗΞΕΩΣ ΤΗΣ ΔΕΝ ΕΜΠΟΔΙΖΕΙ ΤΗΝ ΠΛΗΡΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΕΙΔΩΝ ΜΕ ΒΡΑΧΥΤΕΡΗ ΤΗΣ ΤΟΥΣ Φαλαρίδα (Fulica atra) Μήκος 32-36 εκ. Το χειμώνα συχνάζει σε κοπάδια σε ανοιχτά νερά. Συγκεντρώσεις αρκετών δεκάδων χιλιάδων απαντούν σε μεγάλες λιμνοθάλασσες και σε λίμνες με πλούσια υδρόβια βλάστηση. Συχνά όμως και σε μικρές ομάδες σε κανάλια, λιμνούλες πάρκων κτλ. Χοντρό σώμα, κοντή ουρά και μικρό στρογγυλεμένο κεφάλι. Σταχτόγκριζο σώμα και μαύρο κεφάλι με λευκό ράμφος και λευκή μετωπική πλάκα. Σε πτήση με στενή λευκή πίσω ακμή δευτερευόντων. σ. 116) Έναρξη μετανάστευσης: ΙΙ/2 (ORNIS 2007, ΦΑΙΝΟΛΟΓΙΑ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ 2015) Δεν υπάρχει επικάλυψη 2 Νερόκοτα (Gallinula chloropus) Μπεκατσίνι (Gallinago gallinago) Κιρκίρι (Anas crecca) Πρασινοκέφαλη (Anas platyrhynchos) Κυνηγόπαπια (Aythya ferina) Σαρσέλα (Anas querquedula) Χουλιαρόπαπια (Anas clypeata) Τσικνόπαπια (Aythya fuligula) Καλημάνα (Vanellus vanellus) (β), (γ),(ε), (στ), (ζ), (η) 25

ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΚΩΣΗ ΤΩΝ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΩΝ ΛΗΞΕΩΣ ΤΗΣ ΔΕΝ ΕΜΠΟΔΙΖΕΙ ΤΗΝ ΠΛΗΡΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΕΙΔΩΝ ΜΕ ΒΡΑΧΥΤΕΡΗ ΤΗΣ ΤΟΥΣ Νερόκοτα (Gallinula chloropus) Μήκος 27-31 εκ. κοινό είδος αναπαράγεται σε λίμνες, ποτάμια, κανάλια και άλλα μέρη με πυκνή βλάστηση. Συνήθως παραμένει κρυμμένη. Επιδημητική αλλά και πολλές περαστικές και χειμερινοί επισκέπτες. Σκούρο πουλί σε μέγεθος περιστεριού, με μάλλον μακριά ουρά και μακριά πράσινα πόδια με μακριά δάχτυλα, ράμφος κόκκινο με κίτρινη άκρη, φτέρωμα γκριζόμαυρο με λευκή γραμμή στα πλαϊνά του σώματος και λευκά πλαϊνά στα κάτω καλυπτήρια της ουράς. σ. 116) Έναρξη μετανάστευσης: Ι/3 (ORNIS 2007), και Ι/2 ΦΑΙΝΟΛΟΓΙΑ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ 2015) Δεν υπάρχει επικάλυψη 2 26

ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΚΩΣΗ ΤΩΝ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΩΝ ΛΗΞΕΩΣ ΤΗΣ ΔΕΝ ΕΜΠΟΔΙΖΕΙ ΤΗΝ ΠΛΗΡΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΕΙΔΩΝ ΜΕ ΒΡΑΧΥΤΕΡΗ ΤΗΣ ΤΟΥΣ Χουλιαρόπαπια (Anas clypeata) Μήκος 44-52 εκ. Άνοιγμα φτερών 73-82 εκ. Κυρίως χειμερινός επισκέπτης στην Ελλάδα, επίσης περαστική Μάρτη και Απρίλη. Μεσαίου μεγέθους με κοντό λαιμό και εντυπωσιακά φαρδύ και μακρύ ράμφος, φτερούγες μάλλον ομοιόμορφα φαρδιές. Ιδιαίτερο κράξιμο. σ.50) Έναρξη μετανάστευσης: Ι/2 (ORNIS 2007), και ΙΙΙ/2 ΦΑΙΝΟΛΟΓΙΑ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ 2015) Δεν υπάρχει επικάλυψη 2 27

ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΚΩΣΗ ΤΩΝ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΩΝ ΛΗΞΕΩΣ ΤΗΣ ΔΕΝ ΕΜΠΟΔΙΖΕΙ ΤΗΝ ΠΛΗΡΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΕΙΔΩΝ ΜΕ ΒΡΑΧΥΤΕΡΗ ΤΗΣ ΤΟΥΣ Τσικνόπαπια (Aythya fuligula) Μήκος 40-47 εκ. Άνοιγμα φτερών 65-72 εκ. Ξεχειμωνιάζει κατά πυκνά κοπάδια σε ανοιχτές λίμνες και λιγότερο σε παράκτιες λιμνοθάλασσες. Ζωική τροφή. Μικρή με κοντό σώμα, λεπτό λαιμό και μάλλον μεγάλο κεφάλι, με λοφίο στο πίσω μέρος κορώνας, κεφάλι ανομοιόμορφα στρογγυλεμένο με ψηλό μέτωπο με επίπεδη κορώνα, ράμφος κοντό αλλά φαρδύ. Ιδιαίτερο κράξιμο. σ. 56) Έναρξη μετανάστευσης: Ι/2 (ORNIS 2007), III/2 (ΦΑΙΝΟΛΟΓΙΑ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ 2015) Δεν υπάρχει επικάλυψη 2 28

ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΚΩΣΗ ΤΩΝ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΩΝ ΛΗΞΕΩΣ ΤΗΣ ΔΕΝ ΕΜΠΟΔΙΖΕΙ ΤΗΝ ΠΛΗΡΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΕΙΔΩΝ ΜΕ ΒΡΑΧΥΤΕΡΗ ΤΗΣ ΤΟΥΣ Κιρκίρι (Anas crecca) Μήκος 34-38 εκ. Άνοιγμα φτερών 53-59 εκ. Πολυάριθμο το χειμώνα σε μεγάλα κοπάδια, κυρίως σε ρηχούς παράκτιους υγροτόπους. Η μικρότερη πάπια όταν πετά φαίνεται σχεδόν σαν παρυδάτιο με στενές μυτερές φτερούγες, κοντό λαιμό. Από μακριά σε πτήση, φαίνεται σκούρο με κοντή, φαρδιά λευκή ρίγα στο κέντρο της άνω φτερούγας. Κάτοπτρο στιλπνό πράσινο. Ιδιαίτερο κράξιμο. σ. 52) Έναρξη μετανάστευσης: ΙΙΙ/1 (ORNIS 2007), και Ι/2 (ΦΑΙΝΟΛΟΓΙΑ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ 2015) Δεν υπάρχει επικάλυψη 2 29

ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΚΩΣΗ ΤΩΝ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΩΝ ΛΗΞΕΩΣ ΤΗΣ ΔΕΝ ΕΜΠΟΔΙΖΕΙ ΤΗΝ ΠΛΗΡΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΕΙΔΩΝ ΜΕ ΒΡΑΧΥΤΕΡΗ ΤΗΣ ΤΟΥΣ Πρασινοκέφαλη (Anas platyrhynchos) Μήκος 50-60 εκ. Άνοιγμα φτερών 81-95 εκ. Η πιο γνωστή πάπια. Το χειμώνα έρχονται αρκετές από το Βορρά. Μεγάλη και γεροδεμένη. Κεφάλι και ράμφος μεγάλα, ουρά κοντή. Σε πτήση φαίνεται βαριά, φτερούγες με μάλλον στρογγυλεμένες άκρες και φαρδιές ιδιαίτερα στη βάση, φτεροκοπήματα όχι πολύ γρήγορά. Ξεχωρίζει από το μέγεθος, το σχήμα και το μπλε κάτοπτρο με εμφανή λευκά περιθώρια. Ιδιαίτερο κράξιμο. σ. 48) Έναρξη μετανάστευσης: ΙΙΙ/1 (ORNIS 2007), και Ι/2 (ΦΑΙΝΟΛΟΓΙΑ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ 2015) Δεν υπάρχει επικάλυψη 2 30

ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΚΩΣΗ ΤΩΝ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΩΝ ΛΗΞΕΩΣ ΤΗΣ ΔΕΝ ΕΜΠΟΔΙΖΕΙ ΤΗΝ ΠΛΗΡΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΕΙΔΩΝ ΜΕ ΒΡΑΧΥΤΕΡΗ ΤΗΣ ΤΟΥΣ Κυνηγόπαπια (Aythya ferina) Μήκος 42-49 εκ. Άνοιγμα φτερών 67-75 εκ. Τρέφεται βουτώντας αλλά και από την επιφάνεια. Μεσαίου μεγέθους, με κοντή ουρά και μακρύ λαιμό, μακρύ, κοίλο στη ράχη ράμφος που ενώνεται χωρίς γωνία με το επικλινές μέτωπο δίνοντας χαρακτηριστικό προφίλ με ομαλά υπερυψωμένη κορώνα. Φτερούγες με αχνή γκριζωπή ρίγα. Ιδιαίτερο κράξιμο. σ. 54) Έναρξη μετανάστευσης: ΙΙ/1 (ORNIS 2007), και ΙΙΙ/2 (ΦΑΙΝΟΛΟΓΙΑ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ 2015) Δεν υπάρχει επικάλυψη 2 31

ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΚΩΣΗ ΤΩΝ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΩΝ ΛΗΞΕΩΣ ΤΗΣ ΔΕΝ ΕΜΠΟΔΙΖΕΙ ΤΗΝ ΠΛΗΡΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΕΙΔΩΝ ΜΕ ΒΡΑΧΥΤΕΡΗ ΤΗΣ ΤΟΥΣ Καλημάνα (Vanellus vanellus) Μήκος 28-31 εκ. Άνοιγμα φτερών 67-72εκ.Το χειμώνα συγκεντρώνεται σε κοπάδια σε αγρούς, λιβάδια, παρυφές υγροτόπων, λασποτόπια. Απαραγνώριστος ασπρόμαυρος σε μέγεθος περιστεριού γεροδεμένος χαραδριός. Έχει μοναδικό μακρύ λεπτό φυσανωτό λοφίο και από κοντά όμορφούς πράσινους και πορφυρούς ιριδισμούς στο σκούρο πάνω μέρος. Σε πτήση έχει πολύ έντονα στρογγυλεμένες άκρες φτερούγων και σταθερά αργά φτεροκοπήματα που προκαλούν χαρακτηριστικές εναλλαγές λευκού από κάτω και μαύρου από πάνω. σ. 136) Έναρξη μετανάστευσης: ΙΙΙ/1 (ORNIS 2007), και Ι/2 (ΦΑΙΝΟΛΟΓΙΑ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ 2015) Δεν υπάρχει επικάλυψη 2 32

ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΚΩΣΗ ΤΩΝ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΩΝ ΛΗΞΕΩΣ ΤΗΣ ΔΕΝ ΕΜΠΟΔΙΖΕΙ ΤΗΝ ΠΛΗΡΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΕΙΔΩΝ ΜΕ ΒΡΑΧΥΤΕΡΗ ΤΗΣ ΤΟΥΣ Μπεκατσίνι (Gallinago gallinago) Μήκος 23-28 εκ. Άνοιγμα φτερών 39-45 εκ. Κατά τη μετανάστευση και το χειμώνα σε παρυφές λιμνών και λιμνοθαλασσών, συχνά σε μικρές λιμνούλες, κανάλια. Κυρίως σε μικρές ομάδες αλλά κρυμμένο. Μεσαίου μεγέθους πουλί. Δυσανάλογα μακρύ ίσιο ράμφος μάλλον χοντρουλό σχήμα, κοντοπόδαρο, μαζεμένη στάση και ραβδωτό κεφάλι και σώμα. Όταν πετιέται πετά γρήγορα σε ζικ-ζακ βγάζοντας χαρακτηριστικό κάλεσμα. Φτέρωμα βασικά καφέ με έντονο ραβδωτό κεφάλι και πάνω μέρος. σ. 150) Έναρξη μετανάστευσης: Ι/3 (ORNIS 2007), και ΙΙ/2 (ΦΑΙΝΟΛΟΓΙΑ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ 2015) Δεν υπάρχει επικάλυψη 2 33

ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΚΩΣΗ ΤΩΝ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΩΝ ΛΗΞΕΩΣ ΤΗΣ ΔΕΝ ΕΜΠΟΔΙΖΕΙ ΤΗΝ ΠΛΗΡΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΕΙΔΩΝ ΜΕ ΒΡΑΧΥΤΕΡΗ ΤΗΣ ΤΟΥΣ Συνολικό μήκος αρσενικών 70-90εκ., συνολικό μήκος θηλυκών 55-70εκ. Επιδημητικός σε περιοχές με πυκνή κάλυψη, θαμνώνες, αλσύλλια, συστάδες δέντρων, πάρκα κλπ. Κουρνιάζει σε δέντρα. Απαραγνώριστος ο αρσενικός με μακριά ραβδωτή καφετιά ουρά, σκούρο κεφάλι με πρασινόμαυρη και μοβ γυαλάδα και μεγάλα κόκκινα λειριά στα πλαϊνά του κεφαλιού. Ο θηλυκός είναι μπεζ με καφέ σκούρες γωνιώδεις κηλίδες και κέντρα φτερών. Τα άτομα που θηρεύονται στην Ελλάδα προέρχονται από εμπλουτισμούς από παράγωγα εκτροφείου σ.112) 2 (α), (β), (γ), (ε), (στ), (ζ), (η) (α), (β), (γ), (ε), (στ), (ζ), (η) 34

ΤΗΣ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΠΟΥ ΠΛΗΡΟΥΝΤΑΙ ΚΑΙ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΖΟΥΝ ΟΤΙ Η ΚΛΙΜΑΚΩΣΗ ΤΩΝ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΩΝ ΛΗΞΕΩΣ ΤΗΣ ΔΕΝ ΕΜΠΟΔΙΖΕΙ ΤΗΝ ΠΛΗΡΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΕΙΔΩΝ ΜΕ ΒΡΑΧΥΤΕΡΗ ΤΗΣ ΤΟΥΣ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΠΟΥ ΠΛΗΡΟΥΝΤΑΙ ΣΕ ΚAΘΕ ΕΙΔΙΚΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ Μήκος 36-36εκ. Επιδημητική μόνο στην ηπειρωτική χώρα και στα Ιόνια νησιά, σε βραχώδεις πλαγιές, κυρίως στα βουνά, συχνά με γρασίδι, σκόρπιους θάμνους και σε παραδοσιακές ορεινές καλλιέργειες σιτηρών. Τοπικά (νησιά Ιονίου) και σε απότομες πλαγιές κοντά στη θάλασσα. Σαν τη Νησιωτική διαφέρει στα: κάτασπρη τραχηλιά, σαφώς καθορισμένο μαύρο περιθώριο τραχηλιάς, στενό λευκό φρύδι που συχνά διασχίζει και το μέτωπο, λίγο μαύρο δίπλα στη βάση του άνω ράμφους. σ. 108) 35

ΤΗΣ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΠΟΥ ΠΛΗΡΟΥΝΤΑΙ ΚΑΙ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΖΟΥΝ ΟΤΙ Η ΚΛΙΜΑΚΩΣΗ ΤΩΝ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΩΝ ΛΗΞΕΩΣ ΤΗΣ ΔΕΝ ΕΜΠΟΔΙΖΕΙ ΤΗΝ ΠΛΗΡΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΕΙΔΩΝ ΜΕ ΒΡΑΧΥΤΕΡΗ ΤΗΣ ΤΟΥΣ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΠΟΥ ΠΛΗΡΟΥΝΤΑΙ ΣΕ ΚAΘΕ ΕΙΔΙΚΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ Βασικά ασιατικό είδος, με φυσική κατανομή σε Β.Α. Ελλάδα, Αιγαίο, Κρήτη. Σαν αλλά με : τραχηλιά με κιτρινωπή χροιά, με μερικές φορές με μερικές μαύρες κηλίδες στο κάτω μέρος της τραχηλιάς στο κέντρο του στήθους, φαρδύ διάχυτο ανοιχτόχρωμο φρύδι που δεν φτάνει στο μέτωπο, χωρίς μαύρο στη βάση του άνω ράμφους, καφές γραμμή πίσω από τα μάτια, πιο καφετί πάνω μέρος. σ. 108) * 36

ΕΠΙΛΟΓΟΣ Από τα αποτελέσματα τα οποία προκύπτουν από το σύνολο των ανωτέρω πινάκων, όπου αναλύθηκαν λεπτομερώς τα 8 κριτήρια που θέτει ο Ευρωπαϊκός Οδηγός για τη Θήρα, αλλά συνδυάζοντας και την επιστημονική πληροφορία ενός συνόλου βιβλιογραφικών πηγών, οι οποίες αφορούν i) την κυνηγετική δραστηριότητα, ii) τις περιόδους θήρας και iii) τις περιόδους μετανάστευσης, τεκμαίρεται ότι στην Ελλάδα δεν υφίσταται κανένα πρόβλημα από την κλιμάκωση της λήξης της κυνηγετικής, τόσο για τα ελάχιστα θηρεύσιμα για τα οποία ισχύει η κλιμάκωση, όσο και για τα υπόλοιπα θηρεύσιμα είδη με βραχύτερη ημερομηνία λήξης θήρας, αλλά και για τα μη θηρεύσιμα είδη. 37

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Aebischer N.J. 1997. Impact of hunting on the population dynamics of wild birds. Game Wildl. 14:183-200 Anderson B.N. and R.D. Ohmart 1988. Structure of the winter duck community on the lower Colorado rivet: patterns and processes, p. 461-464. In Weller, Mr. [ED], Waterfowl in winter, University of Minnesota Press, Minneapolis Astheimer L.B., Buttemer W.A. and J.C. Wingfield 1992. Interactions of corticosterone with feeding, activity and metabolism in passerine birds. Ornis Scand. 23:355-365 Bélanger. L and J. Bédard. 1989. Responses of staging greater snow geese to human disturbance. J. Wildl. Manage. 53: 713-719 Bélanger. L and J. Bédard. 1990. Energetic of man-induced disturbance to staging Snow Goose. J. Wildl. Manage. 54: 36-41 Biebach H. 1996. Energetics of winter and migratory fattening. P.280-323. in C Carrey [ED], Avian energetics and nutritional ecology. Chapman and Hall, New York. Boos, J. P. and J. P. Robin 2002. Effects of the disturbance on energetics at the birds and the possibilities of nutritional compensation. Final report/ratio of convention of research CNRS/FNC Burger, J. 1991. Foraging behaviour and the effect of human disturbance on the Piping Plover (Charadrius melodus). J. Coast. Res. 7: 39-52 Cramp S. & K.E.L. 1986. Simmons. Birds of Europe. Oxford University Press Fox, A.D. and J. Madsen. 1997. Behavioural and distributional effects of hunting disturbance on waterbirds in Europe: implications for refuge design Gosler A.G., Greenwood J.J.D. and C. Perrins 1995. Conceited Predation risk and the cost of being. Nature 337: 621-623 Goss-Custard, J.D. and N. Verboven. 1993. Disturbance and feeding shorebirds on the Exe estuary. Water Study Group Bull. 68: 59-66 Guidance document on hunting under Council Directive 79/409/EEC on the conservation of wild birds. Bird s Directive. 2004. European Union. August Klasing, K.C. 1998. Comparative avian nutrition. University Press, Cambridge Lanchon-Aubrey, E. 1992. Conséquences des apports artificiel de nourriture sur le comportement d'un canard de surface: le Canard colvert (Anas 38

platyrhynchos, L.) et d'un canard plongeur : le Fuligule milouin (Aythya ferina, L.) au lac de Grand Lieu. Thèse de 3 ème cycle universitaire. Université de Rennes I Madsen, J. 1998a. Experimental refuges for migratory waterfowl in Danish wetlands. I. Baseline of the disturbance effects of recreational activities. J. Appl. Ecol. 35: 386-397 Madsen, J. 1998b. Experimental refuges for migratory waterfowl in Danish wetlands. II. Tests of hunting disturbance effects. J. Appl. Ecol. 35: 398-417 Madsen. J. and A.D. Fox. 1995. Impacts of hunting disturbance on waterbirds a review. Wildl. Biol. 1: 193 207 Norberg, U.M. 1996. Energetics of flight, p. 199-249. In C. Carrey [ed.], Avian energetics and nutritional ecology. Chapman and Hall, New York Platteeuw M. and R.J.H.G. Henkens 1997. Possible impacts of disturbance to waterbirds: individuals, carrying capacity and populations. Wildfwl. 48: 225-236 Quinn. J.L. 1997. The effects of hunting Peregrines Falco peregrinus on the foraging behaviour and efficiency of the Oystercatcher Haematopus ostralegus. Ibis. 139: 170-196 Riddington, R., M. Hassall, S.J. Lane, P.A. Turner and R. Walters. 1996. The impact of disturbance on the behaviour and energy budgets of Brent Geese Branta b. bernicla. Bird Study. 43: 269-279 Rogers, J.A. Jr, and H.T. Smith. 1997. Buffer zone distances to protect foraging and loafing waterbirds from human disturbance in Florida. Wildl. Soc. Bull. 25 : 139-145 Stock, M. and F. Hofeditz. 1996. Zeit aktivitäts-budgets von Ringelgänsen (Branta bernicla bernicla) in unterschiedlich stark von Menschen beeinflu ten Salzwiesen des Wattenmeeres. Die Vogelwarte. 38: 121-145 Swennen C., M.F. Leopold and L.L.M. de Bruijn 1989. time-stressed oystercatchers, (Hematopus ostralegus), edge increase to their intake miss. Anim. Behav. 38:8-22 Tamisier A. and O. Dehorter 1999. Operation and to become of a performance in the Phasianidae (aves). J. Exp. Biol. 203:3319-3332 39

Tamisier, A. 1976. Diurnal activities of green winged-teal and Pintail wintering in Louisiana. Wildfowl. 27: 19-32 Thomaides C. Logothetis G., Karabatzakis T. & G. Christophoridou. In press. Partiality and hunting demand for various game species by Greek hunters Triplet, P., S. Bacquet, A. Lengignon, E. Oget and C. Fagot. 1999. Effets de dérangements sur l'huitrier-pie (Haematopus ostralegus) en Baie de Somme. Game Wildl. 16: 45-64 Ward, D.H., R.A. Stehn and D.V. Derksen. 1994. Response of staging Brant to disturbance at the Izembek Lagoon, Alaska. Wildl. Soc. Bull. 22: 220-228 Witter, M.S., J.P. Swaddle and I.C. Cuthill. 1995. Periodic food availability and strategic regulation of body mass in the European Starling, Sturnus vulgaris. Funct. Ecol. 9: 568-574 Παπαγεωργίου Ν. 1990 Βιολογία Άγριας Πανίδας. University Studio Press. Θεσσαλονίκη 40