ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ Γραφείο Οικονομικών & Εμπορικών Υποθέσεων Rue des Petits Carmes 6 1000 Bruxelles Τηλ. : 00 32 2 545 55 06 Φαξ : 00 32 2 545 55 08 Email : ecocom-brussels@mfa.gr ΑΔΙΑΒΑΘΜΗΤΟ ΚΑΝΟΝΙΚΟ Βρυξέλλες, 23/7/2014 Α.Π. Φ. 3070 / 297 ΠΡΟΣ : Ως Πίνακας Αποδεκτών KOIN : Ε.Δ.: Υπουργείο Εξωτερικών Γραφείο κ. Γ.Γ. ΔΟΣ & ΑΣ Γραφείο κ. Β Γενικού Διευθυντού Α1, Β1, Β4, Β8 Διευθύνσεις Πρεσβεία Βρυξελλών ΜΑ Βρυξελλών Γραφείο Τύπου Γραφείο Ε.Ο.Τ. Γραφείο Ναυτ. Ακολούθου ΘΕΜΑ: Ενημερωτικό Δελτίο Οικονομικών και Επιχειρηματικών Ειδήσεων Βελγίου Γραφείου Ο.Ε.Υ. Βρυξελλών Σας διαβιβάζουμε συνημμένα, σε ηλεκτρονική μορφή, το υπ αριθ. 62 ενημερωτικό δελτίο οικονομικών και επιχειρηματικών ειδήσεων από το Βέλγιο που εκπόνησε το Γραφείο μας, για την περίοδο 11 έως 20 Ιουλίου 2014. Ο Προϊστάμενος Παντελής Γκάσιος Σύμβουλος ΟΕΥ Α' Συνημ.: 1 αρχείο Σελίδα 1 από 1 ΑΔΙΑΒΑΘΜΗΤΟ
ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΣΤΙΣ ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ Διεύθυνση: Rue des Petits Carmes 6, B-1000, Bruxelles Τηλέφωνο: +322-5455506, Fax: +322-5455508, e-mail: ecocom-brussels@mfa.gr ΔΕΛΤΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑΣ αριθ. 62 11/7-20/7/2014 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ 1. Αύξηση αιτήσεων φορολογικής τακτοποίησης και εισπραχθέντων ποσών κατά το έτος 2013 σελ. 2 2. Προοπτικές βελγικού συνταξιοδοτικού συστήματος 2013-2060 σελ. 2 3. Πωλήσεις βελγικών κρατικών ομολογιακών τίτλων από τις τράπεζες σελ. 3 4. Χρηματιστήριο Βρυξελλών σελ. 3 5. Μερίδια αγοράς ενεργειακών παρόχων στην βελγική αγορά και ειδήσεις από τον ενεργειακό κλάδο σελ. 4 6. Πτώση του ρυθμού αποταμίευσης των βελγικών νοικοκυριών, άνοδος της χρηματοοικονομικής περιουσίας των Βέλγων σελ. 5 7. Προς σχηματισμό ομοσπονδιακής και περιφερειακών κυβερνήσεων στο Βέλγιο σελ. 6 8. Πτώση του κλίματος καταναλωτικής εμπιστοσύνης τον μήνα Ιούλιο σελ. 7 9. Επέκταση της λιανεμπορικής αλυσίδας Lidl στο Βέλγιο σελ. 7 1
1. Αύξηση αιτήσεων φορολογικής τακτοποίησης και εισπραχθέντων ποσών κατά το έτος 2013 Σύμφωνα με στοιχεία του ομοσπονδιακού Υπουργείου Οικονομικών (SPF Finances), στην διάρκεια του 2013 οι βελγικές φορολογικές αρχές επεξεργάστηκαν 7.823 φακέλους φορολογικής τακτοποίησης κεφαλαίων συνολικού ύψους 2,6 δις., ενώ τα ποσά που εισπράχθηκαν από το βελγικό δημόσιο ανήλθαν σε 813 εκατ.. Σύμφωνα με το Υπουργείο, η εφαρμογή της τελευταίας περιόδου φορολογικής αμνηστίας, που έληξε στο τέλος του 2013 1, προκάλεσε εντυπωσιακή αύξηση των αιτήσεων φορολογικής τακτοποίησης, που ανήλθαν στο σύνολο του έτους σε 22.614, έναντι μέσου όρου 1.400 κατά τα προηγούμενα έτη. Τα στοιχεία του Υπουργείου αναφέρουν επίσης ότι τα συνολικά προς φορολογική τακτοποίηση κεφάλαια με βάση τις ως άνω 22.614 αιτήσεις στην διάρκεια του 2013 ανήλθαν σε περίπου 5,2 δις.. Από τα κεφάλαια ύψους 2,6 δις. που δεν έχουν ακόμη τύχει επεξεργασίας, τα 2 δις. αφορούν την τελευταία περίοδο φορολογικής αμνηστίας. Όπως προαναφέραμε, η επεξεργασία και τακτοποίηση των 7.823 υποβληθέντων φακέλων απέφερε το 2013 κονδύλια συνολικού ύψους 813 εκατ. στα βελγικά κρατικά ταμεία, με μέσο όρο επιβαρύνσεων για τα τακτοποιούμενα κεφάλαια στο 31,9% -σημαντικά υψηλότερο από ότι τα προηγούμενα χρόνια, κυρίως εξαιτίας των υψηλότερων προστίμων που προβλέπονταν στο πλαίσιο της τελευταίας περιόδου αμνηστίας (15.7-31.12.2013). Τα υπολογιζόμενα κρατικά έσοδα από το καθεστώς φορολογικής αμνηστίας το περασμένο έτος είναι ωστόσο σημαντικά πιο χαμηλά από εκείνα που είχε προ μηνών ανακοινώσει το Υπουργείο Οικονομικών, το οποίο προέβλεπε έσοδα ύψους 1,9 δις. από φορολογικές τακτοποιήσεις στην διάρκεια του 2013 2. 1 Βλ. και παλαιότερη σχετικά αρθρογραφία. 2 Βλ. παλαιότερη σχετική αναφορά μας σε άρθρο 9 ενημερωτικού δελτίου υπ αριθ. 47. Σημειωτέον ότι στην παλαιότερη ανακοίνωση του ομοσπονδιακού Υπ. Οικονομικών, σε 813 εκατ. είχαν εκτιμηθεί τα Σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου, ενώ το μεγαλύτερο μέρος των δηλωθέντων προς τακτοποίηση κεφαλαίων στο πλαίσιο των προηγούμενων περιόδων φορολογικής αμνηστίας (από το έτος 2005 μέχρι και τα μέσα Ιουλίου 2013), συνολικού ύψους πλησίον των 5,3 δις., προερχόταν κυρίως από φοροαποφυγή της παρακράτησης για εισοδήματα από κεφαλαιακές πηγές (περίπου τα 2/3) και του φόρου κληρονομιάς (περίπου το 1/4), κατά την τελευταία περίοδο φορολογικής αμνηστίας δηλώθηκαν κυρίως κεφάλαια από παλαιότερα εισοδήματα υποκείμενα σε φορολόγηση που μέχρι τότε παρέμεναν αδήλωτα (βασικά διότι η τελευταία αυτή περίοδος φορολογικής αμνηστίας έδωσε την δυνατότητα τακτοποίησης τέτοιων κεφαλαίων). 2. Προοπτικές βελγικού συνταξιοδοτικού συστήματος 2013-2060 Όπως αναφέρει ο βελγικός οικονομικός Τύπος, τα στοιχεία που δημοσίευσε πρόσφατα η Επιτροπή Μελέτης της Γήρανσης του πληθυσμού (Comité d Etude sur le Vieillissement - CEV) στο πλαίσιο της ετήσιας έκθεσής της για το 2014, δείχνουν ότι οι κοινωνικές δαπάνες του βελγικού κράτους θα φθάσουν στο ανώτατο επίπεδό τους το έτος 2040, αντί του έτους 2060 που ανέφεραν παλαιότερες εκτιμήσεις. Το 2060, οι κοινωνικές δαπάνες θα αντιπροσωπεύουν το 30,6% του βελγικού ΑΕΠ έναντι 26,4% το 2013, με την αύξηση να οφείλεται σχεδόν αποκλειστικά στην άνοδο των δαπανών για συντάξεις. Τα στοιχεία της Επιτροπής δείχνουν ωστόσο ότι οι δαπάνες του βελγικού κοινωνικού κράτους θα αυξηθούν έντονα σε μεσοπρόθεσμο χρονικό ορίζοντα και θα φθάσουν να αντιπροσωπεύουν το 32,2% του ΑΕΠ της χώρας το έτος 2040, καθώς επίσης και σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα (αύξηση πλησίον του 0,5% του ΑΕΠ, ήτοι έσοδα μόνον από την περίοδο φορολογικής αμνηστίας που έκλεισε στα μέσα Ιουλίου 2013. Δεν αποκλείεται βεβαίως η επεξεργασία και φορολογική τακτοποίηση και των εκκρεμούντων φακέλων του περασμένου έτους να αποφέρει τελικά σημαντικά πρόσθετα έσοδα στο βελγικό κράτος, που θα πλησιάσουν τις αρχικές εκτιμήσεις του Υπουργείου. 2
περίπου 1,85 δις. ) μέχρι το έτος 2019. Η έκθεση της Επιτροπής αναφέρει εξάλλου ότι ενώ το 2013 η ομοσπονδιακή κυβέρνηση και τα ταμεία κοινωνικής ασφάλισης κάλυπταν το 93% των κοινωνικών δαπανών, το 2015 το μερίδιό τους θα έχει πέσει στο 84%, λόγω της εφαρμογής της 6 ης Μεταρρύθμισης του Κράτους, που θα προκαλέσει την μετακύλιση αρμοδιοτήτων κοινωνικής ασφάλισης από την κεντρική στις περιφερειακές και τοπικές διοικήσεις. Η Επιτροπή χαρακτηρίζει την αύξηση των κοινωνικών δαπανών κατά 4,2%- μεταξύ του 2013 και του 2060 ως «κόστος γήρανσης», για την αντιμετώπιση του οποίου θα πρέπει να αναληφθούν επειγόντως εκτεταμένες μεταρρυθμιστικές πρωτοβουλίες από τις προσεχείς βελγικές κυβερνήσεις. Σημειώνουμε ότι εδώ και χρόνια και με κάθε ευκαιρία, η Ευρ. Επιτροπή τάσσεται υπέρ της υλοποίησης ταχέων αναδιαρθρώσεων στο βελγικό συνταξιοδοτικό σύστημα. Η μελέτη της Επιτροπής διαπιστώνει, τέλος, μία διαχρονική μείωση του κινδύνου του εισοδήματος του μέσου Βέλγου συνταξιούχου να πέσει κάτω από το όριο της φτώχειας 3, τάση η οποία αναμένεται να συνεχιστεί μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 2050. 3. Πωλήσεις βελγικών κρατικών ομολογιακών τίτλων από τις τράπεζες Σύμφωνα με τον βελγικό οικονομικό Τύπο, ο οποίος βασίστηκε σε στοιχεία που δημοσίευσε πρόσφατα η βρετανική τράπεζα RBS 4, το χαρτοφυλάκιο των βελγικών τραπεζών σε βελγικά κρατικά ομόλογα ανήλθε στο τέλος Μαΐου του τρέχοντος έτους σε 55 δις., έναντι 60,3 δις. στις αρχές του χρόνου. Η βρετανική τράπεζα συνδέει μάλιστα την μείωση του χαρτοφυλακίου κρατικών ομολόγων των 3 Τα στοιχεία της Επιτροπής δείχνουν ότι το 2011, το διαθέσιμο εισόδημα του 17,8% των Βέλγων ηλικίας άνω των 65 ετών βρισκόταν κάτω από το όριο της φτώχειας (ήτοι 1.003 το μήνα ανά μεμονωμένο άτομο). 4 Στοιχεία τα οποία με την σειρά τους βασίζονται σε στατιστικές της ΕΚΤ. Σημειωτέον ότι τα σχετικά στοιχεία για τον μήνα Ιούνιο δεν είναι ακόμη διαθέσιμα. βελγικών τραπεζών με την διενέργεια εθνικών εκλογών στο Βέλγιο στα τέλη Μαΐου. Από την πλευρά της, η βελγική Υπηρεσία Διαχείρισης Χρέους (Agence Belge de la Dette) σχολίασε σχετικά ότι δεν υπάρχει εμφανής συσχετισμός της πώλησης βελγικών κρατικών ομολόγων από τις τράπεζες με τις εθνικές εκλογές, αλλά αντιθέτως ότι η τάση μείωσης του χαρτοφυλακίου των τραπεζών σε κρατικά ομόλογα σημειώνεται επί αρκετά μακρό διάστημα. Η τάση αυτή, σύμφωνα με την Υπηρεσία, οφείλεται κυρίως αφ ενός στην σημαντικότατη πτώση της απόδοσης των βελγικών ομολόγων 5 και αφ ετέρου στην από πέρσι σύσταση της Κεντρικής Τράπεζας του Βελγίου (BNB) προς τις βελγικές τράπεζες να μειώσουν σταδιακά την έκθεσή τους σε βελγικό κρατικό χρέος προκειμένου να επιτευχθεί μεγαλύτερη διασπορά των επενδυτικών τους χαρτοφυλακίων και συνεπώς μείωση της επικινδυνότητας αυτών. 4. Χρηματιστήριο Βρυξελλών Σύμφωνα με στοιχεία που ανακοίνωσε η διοίκηση του Χρηματιστηρίου Βρυξελλών, κατά το πρώτο εξάμηνο τρέχοντος έτους τα κεφάλαια που αντλήθηκαν μέσω του Χρηματιστηρίου υπήρξαν αυξημένα σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2013. Συγκεκριμένα, κατά το πρώτο εξάμηνο 2014 αντλήθηκαν συνολικά κεφάλαια 8,5 δις. από συναλλαγές μετοχών και ομολόγων, έναντι κεφαλαίων 5,2 δις. κατά το πρώτο εξάμηνο του περασμένου έτους, παρά το γεγονός ότι φέτος ο αριθμός εταιρειών που εκπροσωπούνται στο Χρηματιστήριο είναι ελαφρώς μικρότερος. Η διοίκηση του Χρηματιστηρίου επισήμανε ωστόσο ότι παρά το γεγονός ότι το 23% των κεφαλαίων που αντλήθηκαν από αρχικές δημόσιες εγγραφές μετοχών εταιρειών στα χρηματιστήρια του EURONEXT προήλθε από ιδιώτες μικροεπενδυτές, η συμμετοχή των μικροεπενδυτών στο βελγικό χρηματιστήριο παραμένει σε σχετικά χαμηλότερα επίπεδα. 5 Σημειωτέον ότι τις τελευταίες ημέρες το επιτόκιο των βελγικών δεκαετών ομολόγων έχει κατέβει κάτω από τα επίπεδα του 1,60%, ανερχόμενο στις 18.7 σε 1,575%. 3
Ο οικονομικός Τύπος σε σχετικές αναλύσεις του σημειώνει ότι κατά το διάστημα μέσων Ιουνίου-μέσων Ιουλίου οι αξίες των μετοχών που απαρτίζουν τον δείκτη BEL 20 του Χρηματιστηρίου Βρυξελλών παρουσίασαν ελαφρότατη μέση πτώση της τάξεως του 1,3%. Ισχυρότερες μειώσεις υπέστησαν οι αξίες των μετοχών των εταιρειών Telenet (τηλεπικοινωνίες, -9%), KBC (τράπεζα, -8%) και Colruyt (λιανεμπορική αλυσίδα, -5%). Από την άλλη πλευρά, ανόδους της τάξεως του 5% εμφάνισαν οι αξίες των μετοχών των εταιρειών Solvay (χημική βιομηχανία), UCB (φαρμακευτική) και Bpost (βελγικά ταχυδρομεία). Το δυναμικό ανόδου του δείκτη κατά το προσεχές δωδεκάμηνο ανήλθε σε 4,5%, με τον κλάδο των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών να παρουσιάζει σύμφωνα με τους αναλυτές τις υψηλότερες προοπτικές ανόδου (άνω του 10%). Το κλείσιμο της εβδομάδας 7-11 Ιουλίου βρήκε τον δείκτη BEL 20 στις 3.089,07 μονάδες, έχοντας σημειώσει μεγάλη εβδομαδιαία πτώση της τάξεως του 2,86%. Στις 18 Ιουλίου, έπειτα από μία εβδομάδα με αρκετά σκαμπανεβάσματα οφειλόμενα κυρίως όπως και σε άλλα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια- στις πρόσφατες γεωπολιτικές εντάσεις σε διάφορες περιοχές του πλανήτη, ο δείκτης έκλεισε τελικά στις 3.129,24 μονάδες, έχοντας σημειώσει εβδομαδιαία άνοδο 1,3%. 5. Μερίδια αγοράς ενεργειακών παρόχων στην βελγική αγορά και ειδήσεις από τον ενεργειακό κλάδο Ο βελγικός οικονομικός Τύπος αναφέρθηκε στα μέσα Ιουλίου σε συνεχιζόμενες απώλειες μεριδίων αγοράς από την ηγέτιδα της βελγικής ενεργειακής αγοράς και θυγατρική του γαλλικού ενεργειακού κολοσσού GDF Suez, Electrabel, με βάση τα στοιχεία που έχουν δημοσιευθεί από τις περιφερειακές ρυθμιστικές αρχές, για διαφορετικές χρονικές περιόδους, στις 3 βελγικές περιφέρειες. Πιο συγκεκριμένα, με βάση στοιχεία της Cwape (της ρυθμιστικής αρχής ενέργειας της Βαλλονίας) που αφορούν το πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους, το μερίδιο της Electrabel στην εν λόγω περιφέρεια ανερχόταν σε 50,3%, έναντι μεριδίου 51,4% ένα χρόνο νωρίτερα. Στις Βρυξέλλες, τα στοιχεία της Brugel (ήτοι της ρυθμιστικής αρχής των Βρυξελλών) που ανάγονται στα τέλη του 2013, δείχνουν μερίδιο 75,1% έναντι μεριδίου 80,2% στα τέλη του 2012. Η απώλεια σημαντικού μεριδίου αγοράς στις Βρυξέλλες χαρακτηρίζεται ιδιαίτερα ανησυχητική από τον οικονομικό Τύπο, παρά το γεγονός ότι η θέση της Electrabel στην αγορά των Βρυξελλών παραμένει σαφώς ηγετική. Στην Φλάνδρα, τα στατιστικά της Vreg (δηλ. της φλαμανδικής ρυθμιστικής αρχής ενέργειας) που φθάνουν μέχρι τον Ιούνιο τρέχοντος έτους, δείχνουν μερίδιο 44,47% της Electrabel, έναντι μεριδίου 45,23% ένα χρόνο νωρίτερα. Δεύτερος ενεργειακός προμηθευτής της βελγικής αγοράς είναι η επίσης θυγατρική γαλλικού ενεργειακού ομίλου (Electricité de France), EDF Luminus, με μερίδια 24,3% στην Βαλλονία (έναντι 25,5% το πρώτο τρίμηνο 2013), 5,26% στις Βρυξέλλες (έναντι 3,45% στα τέλη του 2012) και 20,18% στην Φλάνδρα (έναντι 20,39% τον Ιούνιο 2013). Ακολουθεί η Lampiris με έδρα την Λιέγη, με μερίδια 11,6% στην Βαλλονία, 15,11% στις Βρυξέλλες και 5,05% στην Φλάνδρα και η Eni Gas & Power θυγατρική του ιταλικού ενεργειακού ομίλου- με μερίδια 5,9% στην Βαλλονία, 11,84% στην Φλάνδρα και μειωτικές τάσεις στις Βρυξέλλες. Σημειώνουμε εξάλλου ότι, σύμφωνα με δημοσιεύματα του βελγικού οικονομικού Τύπου, στις 18 Ιουλίου το Συνταγματικό Δικαστήριο του Βελγίου επικύρωσε τη νομιμότητα και το ύψος του φόρου πυρηνικής ενέργειας για το έτος 2012, απορρίπτοντας τις σχετικές προσφυγές που είχαν καταθέσει το περασμένο έτος οι Electrabel, EDF Luminus και EDF Belgium. Θυμίζουμε ότι ο φόρος πυρηνικής ενέργειας ξεκίνησε να εισπράττεται το 2008 και μέχρι το 2011 το συνολικό του ύψος ετησίως ανερχόταν σε 250 εκατ., τα οποία κατανεμήθηκαν μεταξύ των παραγωγών που κάνουν χρήση πυρηνικής ενέργειας. Το 2012 αποφασίστηκε η αύξηση του συνολικού ύψους του φόρου στα 550 εκατ.. Το Συνταγματικό Δικαστήριο έχει ήδη απορρίψει τις προσφυγές των παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας κατά του φόρου που εισήχθη το 2008, ενώ η βελγική δικαιοσύνη έχει 4
απορρίψει και αίτημα της Electrabel για αποζημίωση από το κράτος για τον φόρο που κατέβαλε μεταξύ 2008 και 2011, απόφαση κατά της οποίας η εταιρεία έχει εφεσιβάλει 6. Ανάλογη αίτηση ακυρώσεως έχουν υποβάλει οι τρεις προαναφερθείσες εταιρείες και κατά του φόρου πυρηνικής ενέργειας για το έτος 2013. Σύμφωνα με την Electrabel και την μητρική της GDF Suez, η καταβολή του εν λόγω φόρου δημιουργεί οξύτατα προβλήματα ρευστότητας και κερδοφορίας στην βελγική επιχείρηση, υπογραμμίζοντας ότι το μεν ποσόν που καταβλήθηκε το 2012, ύψους 479 εκατ., αντιστοιχούσε στα συνολικά της κέρδη από την χρήση πυρηνικής ενέργειας, το δε ποσόν που καταβλήθηκε πέρσι, ύψους 422 εκατ., αντιστοιχούσε στο μικτό λειτουργικό της αποτέλεσμα. Ο βελγικός οικονομικός Τύπος αναφέρει εξάλλου ότι το σύνολο της ηλεκτρικής παραγωγικής ισχύος που πρόκειται να διαθέσουν τον προσεχή χειμώνα οι βελγικές ηλεκτροπαραγωγικές μονάδες για την δημιουργία αποθεματικού ενεργειακής ασφάλειας ανέρχεται σε 850 MW, ήτοι κατά 50 MW υψηλότερο από το αρχικό σχέδιο της ομοσπονδιακής κυβέρνησης που προέβλεπε αποθεματικό 800 MW 7. Ωστόσο, όπως αναφέρεται στα σχετικά δημοσιεύματα, δεδομένου ότι από τον περασμένο Μάρτιο δύο πυρηνικοί αντιδραστήρες (Doel 3 και Tihange 2) συνολικής παραγωγικής ισχύος 2.000 MW έχουν τεθεί εκ νέου εκτός λειτουργίας, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση έχει πολύ πρόσφατα ανεβάσει την εκτίμησή της για το στρατηγικό απόθεμα ασφαλείας στα 1.200 MW. Το γεγονός αυτό δημιουργεί σαφώς ένα κενό 350 MW μεταξύ προσφερόμενων ποσοτήτων παραγωγής και ζήτησης, το οποίο θα πρέπει να καλυφθεί το συντομότερο, σε διαφορετική περίπτωση θα απαιτηθούν μέτρα έκτακτης ανάγκης προκειμένου να καλυφθούν οι υψηλές κατά τους χειμερινούς μήνες ενεργειακές ανάγκες της χώρας. 6 Βλ. και προηγούμενες σχετικές αναφορές μας με πλέον πρόσφατη εκείνη του άρθρου 3 ενημερωτικού δελτίου υπ αριθ. 54. 7 Βλ. και παλαιότερες σχετικές αναφορές μας σε άρθρα 2 ενημερωτικού δελτίου υπ αριθ. 41 και 8 (υποσημείωση 4) ενημερωτικού δελτίου υπ αριθ. 49. 6. Πτώση του ρυθμού αποταμίευσης των βελγικών νοικοκυριών, άνοδος της χρηματοοικονομικής περιουσίας των Βέλγων Σύμφωνα με στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας του Βελγίου (BNB) που δημοσιεύθηκαν στις 15.7, ο ρυθμός αποταμίευσης των βελγικών νοικοκυριών μειώθηκε στο πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους στο 13,7%, αποτελώντας τον πλέον χαμηλό ρυθμό από το δεύτερο τρίμηνο του 2011 (όταν είχε ανέλθει σε 13,6%). Σημειωτέον ότι το τελευταίο τρίμηνο του 2013, ο ρυθμός αποταμίευσης των βελγικών νοικοκυριών είχε ανέλθει σε 14,6%. Η Κεντρική Τράπεζα του Βελγίου σημειώνει ότι στην διάρκεια του πρώτου τριμήνου του τρέχοντος έτους οι καταναλωτικές δαπάνες των νοικοκυριών αυξήθηκαν κατά 0,7%, ενώ τα εισοδήματά τους μειώθηκαν κατά 0,3%. Σημειωτέον ότι στα μεγέθη της αποταμίευσης, η Κεντρική Τράπεζα του Βελγίου περιλαμβάνει πέραν των καθαρά αποταμιευτικών καταθέσεων- και τις χρηματοοικονομικές τοποθετήσεις σε μετοχές και ομόλογα, καθώς και τις δαπάνες σε κατασκευές και ανακαινίσεις κατοικιών. Η πτώση του ρυθμού αποταμίευσης των βελγικών νοικοκυριών εξηγείται κυρίως υπό το πρίσμα του αισθητά χαμηλού επιπέδου των επιτοκίων 8. Επίσης σύμφωνα με στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας του Βελγίου, κατά το πρώτο τρίμηνο τρέχοντος έτους, τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία των βελγικών νοικοκυριών σημείωσαν άνοδο 1,2% έναντι του τέλους του 2013, ανερχόμενα σε 1,103 τρις.. Κύριες συνιστώσες των συνολικών περιουσιακών στοιχείων των Βέλγων αποτέλεσαν οι καταθέσεις σε αποταμιευτικούς λογαριασμούς (231,2 δις. ), οι τοποθετήσεις σε μετοχές και λοιπές επενδυτικές συμμετοχές (262,7 δις. ) και οι τοποθετήσεις σε ασφαλιστικά προϊόντα (271,4 δις. ). Από την άλλη πλευρά, οι χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις των βελγικών νοικοκυριών αποτελούμενες κατά 81% από ενυπόθηκα στεγαστικά δάνεια- 8 Βλ. και σχετικό άρθρο 8 ενημερωτικού δελτίου υπ αριθ. 61. 5
παρουσίασαν μικρή αύξηση (+0,5%) έναντι του τέλους του 2013, ανερχόμενες σε 221,5 δις.. Η καθαρή χρηματοοικονομική περιουσία των Βέλγων ανήλθε σε 881,5 δις., έναντι 869,5 δις. στο τέλος του 2013 (+1,4%). 7. Προς σχηματισμό ομοσπονδιακής και περιφερειακών κυβερνήσεων στο Βέλγιο Η περίοδος σχετικής πολιτικής αβεβαιότητας που ακολούθησε τις εθνικές και περιφερειακές εκλογές της 25 ης Μαΐου στο Βέλγιο φαίνεται ότι οδεύει προς αίσιο τέλος. Στο δεύτερο δεκαήμερο του Ιουλίου, οι κυβερνητικοί συνασπισμοί στις Βρυξέλλες και την Βαλλονία κατέληξαν σε συμφωνία επί του κυβερνητικού προγραμματισμού της θητείας τους. Το ζήτημα που απασχολεί ακόμη τον βελγικό Τύπο είναι πλέον η τοποθέτηση συγκεκριμένων προσώπων από τα κόμματα των κυβερνητικών συνασπισμών στις καίριες θέσεις και οι συνθέσεις των νέων κυβερνήσεων, οι οποίες οριστικοποιούνται. Με τα μέχρι σήμερα δεδομένα, θεωρείται περίπου βέβαιο ότι επικεφαλής των περιφερειακών κυβερνήσεων στην Βαλλονία και στις Βρυξέλλες θα είναι οι σοσιαλιστές Paul Magnette (υπουργός στην κυβέρνηση Di Rupo μέχρι τις αρχές του 2013 και στη συνέχεια πρόεδρος του σοσιαλιστικού κόμματος και δήμαρχος Charleroi) και Rudi Vervoort (ο απερχόμενος κυβερνήτης της περιφέρειας Βρυξελλών), ενώ επικεφαλής της Ομοσπονδίας Βαλλονίας-Βρυξελλών ο απερχόμενος κυβερνήτης της Βαλλονίας και επίσης σοσιαλιστής Rudy Demotte. Θυμίζουμε ότι στις Βρυξέλλες του κυβερνητικού συνασπισμού μετέχουν τα τρία γαλλόφωνα κόμματα PS (σοσιαλιστικό), cdh (χριστιανοδημοκρατικό) και FDF (φιλελεύθερο δημοκρατικό) που κατέχουν από κοινού 42 από τις 89 έδρες του κοινοβουλίου των Βρυξελλών, καθώς και τα με μικρότερους αριθμούς εδρώνφλαμανδόφωνα κόμματα OpenVld (φιλελεύθερο), sp.a. (σοσιαλιστικό) και CD&V (χριστιανοδημοκρατικό) που κατέχουν από κοινού 10 έδρες. Στην Βαλλονία, του κυβερνητικού συνασπισμού μετέχουν το σοσιαλιστικό κόμμα (PS) και το χριστιανοδημοκρατικό κόμμα (cdh) που κατέχουν από κοινού 43 από τις 75 έδρες του κοινοβουλίου της περιφέρειας 9. Σημειώνουμε ότι τα δύο κόμματα συμφώνησαν σε παρατεταμένο πρόγραμμα δημοσιονομικής λιτότητας τουλάχιστον για την προσεχή διετία, με τα εξοικονομούμενα κονδύλια να ανέρχονται σε 1-1,6 δις. για την Βαλλονία και σε πλησίον των 300 εκατ. για την Ομοσπονδία Βαλλονίας-Βρυξελλών, ενώ συμφώνησαν επίσης την υλοποίηση του νέου Προγράμματος Marshall της περιφέρειας της Βαλλονίας μέχρι το 2022 10, αλλά αντιθέτως συμφώνησαν να μην δημιουργήσουν νέους πόλους ανταγωνιστικότητας στο πλαίσιο αυτού. Όσον αφορά τις κυβερνητικές εξελίξεις στην περιφέρεια της Φλάνδρας, στις 22 Ιουλίου υπήρξε κατ αρχήν συμφωνία για συμπερίληψη του φιλελεύθερου κόμματος OpenVld στις διαβουλεύσεις για σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού 11 με τα κόμματα N-VA (συντηρητικό-εθνικιστικό) και CD&V (χριστιανοδημοκρατικό), γεγονός που άνοιξε τον δρόμο για την συμμετοχή του OpenVld και στις διαβουλεύσεις για σχηματισμό ομοσπονδιακής κυβέρνησης. Πράγματι, ο βασιλιάς του Βελγίου Φίλιππος έδωσε στις 22 Ιουλίου εντολή σχηματισμού κυβέρνησης από κοινού στους ηγέτες των γαλλόφωνων φιλελεύθερων (MR) Charles Michel και του χριστιανοδημοκρατικού φλαμανδικού κόμματος Kris Peeters. Εφ όσον ευοδωθεί η προσπάθεια σχηματισμού νέας ομοσπονδιακής κυβέρνησης, σε αυτήν θα μετέχουν 3 φλαμανδικά κόμματα (N-VA, CD&V και OpenVld) και 1 γαλλόφωνο (MR). Ο συνασπισμός αυτός θα διαθέτει πλειοψηφία 85 εδρών στο ομοσπονδιακό κοινοβούλιο (150 εδρών), και θα στηρίζεται μόνο από το ένα τρίτο του συνόλου των γαλλόφωνων βουλευτών. Εφ όσον σχηματισθεί τελικά ο ως άνω κυβερνητικός συνασπισμός, το γαλλόφωνο Σοσιαλιστικό Κόμμα πρόκειται να περάσει στην αντιπολίτευση σε ομοσπονδιακό επίπεδο, για 9 Βλ. και σχετικές επισημάνσεις μας σε άρθρα 7 ενημερωτικού δελτίου υπ αριθ. 58 και 2 ενημερωτικού δελτίου υπ αριθ. 59. 10 Βλ. και σχετική παλαιότερη αναφορά μας σε άρθρο 2 ενημερωτικού δελτίου υπ αριθ. 32. 11 Βλ. και σχετική αναφορά μας σε άρθρο 2 ενημερωτικού δελτίου υπ αριθ. 59, 6
πρώτη φορά μετά το έτος 1987, όπως αναφέρει ο βελγικός Τύπος. Ο διαφαινόμενος σχηματισμός κυβερνήσεων στο Βέλγιο σε διάστημα μόλις δύο μηνών μετά την διεξαγωγή των εθνικών εκλογών αναμένεται να τύχει θετικής αξιολόγησης και υποδοχής από τους εκπροσώπους της βελγικής επιχειρηματικής κοινότητας αλλά και γενικότερα του οικονομικού γίγνεσθαι της χώρας, οι οποίοι φοβούνταν ιδιαίτερα την επανάληψη μίας παρατεταμένης περιόδου πολιτικής αβεβαιότητας ανάλογης της περιόδου που προηγήθηκε του σχηματισμού της κυβέρνησης Di Rupo στα τέλη του 2011 και δημιούργησε συνθήκες πίεσης στην βελγική οικονομία από τις διεθνείς αγορές. κατασκευή νέου διανεμητικού κέντρου και κέντρου logistics στην περιοχή Marche-en- Famenne (Βαλλονία), επιφάνειας 44.000 τ.μ. και συνολικού κόστους επένδυσης 43 εκατ.. Το εν λόγω κέντρο προβλέπεται να λειτουργήσει τον Σεπτέμβριο του 2016, να απασχολήσει συνολικά περίπου 100 εργαζόμενους και να εφοδιάζει περίπου 60 καταστήματα της αλυσίδας στις βαλλονικές επαρχίες Namur και Luxembourg, καθώς και στο γειτονικό Μεγάλο Δουκάτο του Λουξεμβούργου. Η Lidl έχει ήδη αγοράσει έκταση 137 χιλ. τ.μ. προκειμένου να προχωρήσει στην κατασκευή του κέντρου. 8. Πτώση του κλίματος καταναλωτικής εμπιστοσύνης τον μήνα Ιούλιο Σύμφωνα με στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας του Βελγίου (BNB), το επίπεδο εμπιστοσύνης των καταναλωτών σημείωσε τον μήνα Ιούλιο νέα πτώση κατά 3 μονάδες έναντι του Ιουνίου, ανερχόμενο σε -10 μονάδες. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Κεντρικής Τράπεζας, η χειροτέρευση αυτή οφείλεται κυρίως στην πτώση της αισιοδοξίας των Βέλγων όσον αφορά τις μακροοικονομικές προοπτικές της χώρας, ως αποτέλεσμα των πρόσφατα ανακοινωθεισών ευρέων αναδιαρθρώσεων και απολύσεων στον κλάδο του λιανεμπορίου (και συγκεκριμένα στις αλυσίδες Delhaize με απειλούμενες 2.500 απώλειες θέσεων εργασίας 12 και Cora με 450 απώλειες θέσεων εργασίας). Ο δείκτης που σχετίζεται με τις μακροοικονομικές προοπτικές του Βελγίου έπεσε τον Ιούλιο στις -1 μονάδες (από 5 μονάδες τον Ιούνιο), ενώ εκείνος που σχετίζεται με τις προοπτικές εξέλιξης της ανεργίας χειροτέρευσε κατά 10 μονάδες (στις 40 από 30 μονάδες τον Ιούνιο). 9. Επέκταση της λιανεμπορικής αλυσίδας Lidl στο Βέλγιο Σύμφωνα με δημοσιεύματα του βελγικού οικονομικού Τύπου, η γερμανική εκπτωτική λιανεμπορική αλυσίδα Lidl ανακοίνωσε την 12 Βλ. και σχετική αναφορά μας σε άρθρο 1 ενημερωτικού δελτίου υπ αριθ. 60. 7
ΠΗΓΕΣ: 1. Ομοσπονδιακό Υπουργείο Οικονομικών (SPF Finances, Service des Décisions Anticipées), δημοσιεύματα βελγικού οικονομικού Τύπου 2. Επιτροπή Μελέτης της Γήρανσης του πληθυσμού (Comité d Etude sur le Vieillissement - CEV): «Rapport Annuel 2014», 10.7.2014, δημοσιεύματα βελγικού οικονομικού Τύπου 3. Δημοσιεύματα βελγικού οικονομικού Τύπου, Βελγική Υπηρεσία Διαχείρισης Χρέους (Agence Belge de la Dette) 4. Δημοσιεύματα βελγικού οικονομικού Τύπου, Χρηματιστήριο Βρυξελλών 5. Δημοσιεύματα βελγικού οικονομικού Τύπου 6. Κεντρική Τράπεζα Βελγίου (BNB), Communiqués de Presse Comptes non financiers des secteurs institutionnels 1er trimestre 2014, 15.7.2014, Comptes financiers trimestriels: 1er trimestre 2014, 18.7.2014, δημοσιεύματα βελγικού οικονομικού Τύπου 7. Δημοσιεύματα βελγικού Τύπου 8. Κεντρική Τράπεζα Βελγίου (BNB): Enquête auprès des consommateurs de juillet 2014, 18-7-2014, δημοσιεύματα βελγικού οικονομικού Τύπου 9. Δημοσιεύματα βελγικού οικονομικού Τύπου 8