ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΕΡΕΒΑΝ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ Ενημερωτικό Δελτίο E-News Letter Τεύχος 45ο 7-13/7/2012 Παρασκευή 13/7/2012 Άνοδος οικονομικής δραστηριότητας. Ο δείκτης οικονομικής δραστηριότητας της Αρμενίας ανήλθε στο 7,4% την περίοδο Ιανουαρίου-Μαίου 2012 σύμφωνα με την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία. Περίπου 8% ήταν η αύξηση της οικονομικής δραστηριότητας μονάχα τον Μάιο του 2012, σε σύγκριση με το Μάιο του 2011 και έτσι καταγράφεται ακριβώς η ίδια ποσοστιαία αύξηση σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα πέρυσι. Ο δείκτης οικονομικής δραστηριότητας ήταν στο 7,2% τον Ιανουάριο-Απρίλιο. Η βασική κινητήρια δύναμη της πρωτογενούς οικονομικής δραστηριότητας εξακολουθεί να είναι η βιομηχανία, με μια αύξηση 15%. Η γεωργία κατέγραψε 3,2% αύξηση. Να σημειωθεί ότι ο Μάιος είναι η αρχή της καλλιεργητικής περιόδου της χώρας, και ως εκ τούτου η γεωργική ανάπτυξη θα επιταχυνθεί τον Ιούνιο. Ο τομέας των υπηρεσιών καταγράφει 10,4% ανάπτυξη, ο κύκλος εργασιών του εμπορίου αυξήθηκε κατά 1,7%, ενώ αυξήθηκε μόνον κατά 9,6% τον Μάιο σε σύγκριση με τον Απρίλιο. Οι κατασκευές εξακολούθησαν την πτωτική πορεία τους, κατά 8% και ο συνολικός όγκος του κλάδου εμφανίζεται μειωμένος κατά 12,8% τον Μάιο 2012, σε σύγκριση με τον Μάιο του 2011. Η Κεντρική Τράπεζα της Αρμενίας, παράλληλα ανακοίνωσε ότι ο δείκτης του επιχειρηματικού περιβάλλοντος αυξήθηκε κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2012 κατά 2.3%. Σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία το 28,4% των επιχειρήσεων σχεδιάζουν να προβούν σε επενδύσεις κατά το ερχόμενο τρίμηνο, ενώ 21,4% έχει ήδη κάνει. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Οικονομική δραστηριότητα. Η παραοικονομία στην Αρμενία.. Εξαγωγικοί προσανατολισμοί. Συνεργασία Λευκορωσίας, Δήμου Ερεβάν. Γεωργικές ασφαλέισεις. Επιχειρηματικό Forum Αρμενίας- Τουρκίας Αύξηση μέσου μηνιαίου μισθού. σελ. 1 σελ. 2 σελ. 3
συν. σελ. 3 σελ. 2 ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΕΡΕΒΑΝ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ Η παραοικονομία στην Αρμενία. Ο εκπρόσωπος της Παγκόσμιας Τράπεζας στην Αρμενία κάλεσε την κυβέρνηση, για μια ακόμα φορά να εντατικοποιήσει τις προσπάθειές της στην πάταξη της παραοικονομίας στη χώρα. Η παραοικονομία και η φοροδιαφυγή που υπάρχει είναι ένα από τα πιο σοβαρά προβλήματα που παρεμποδίζουν την οικονομική ανάπτυξη της Αρμενίας. Ο εκπρόσωπος της Παγκόσμιας Τράπεζας αρνήθηκε να δώσει συγκεριμένο ποσοστό που αντιπορωσπεύει την παρούσα κατάσταση, αλλά επικάλεστηκε πολλούς ανεξάρτους αναλυτές και τις μελέτες διεθνών οργανισμών που την υπολογίζουν 35%-40% του ΑΕΠ. Παράλληλα είναι σημαντική η πρόκληση να αποδεχτεί η κυβέρνηση την ύπαρξη του πραγματικού μεγέθους της παραοικονομίας, ώστε να κινηθεί αποφασιστικά στην αύξηση των φορολογικών εσόδων, ώστε να μπορέσει να ανταπεξέλθει στις δημόσιες δαπάνες και κυρίως στην υποστήριξη των αναγκαίων κοινωνικών υπηρεσιών. Η προσπάθεια να εντοπιστούν οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται σε όλους τους τομείς της οικονομίας, αλλά εντάσσονται σε εκείνες που δρούν παράλληλα μέσα σε κλοιό παραοικονομίας δεν είναι επαρκής. Η προσπάθεες είναι ημιτελείς και τόνισε ότι και αυτές οι εταιρείες θα επωφεληθούν επίσης από τη νομιμοποίηση και τη διαφάνεια των δραστηριοτήτων τους, ενώ και οι άνθρωποι που εργάζονται στις επιχειρήσεις αυτές θα προστατεύονται καλύτερα. Τόσο η Παγκόσμια Τράπεζα όσο και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο έχουν εδώ και καιρό πιέσει τις αρμενικές αρχές για τη βελτίωση των μηχανισμών είσπραξης των φόρων. Η κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός Tigran Sargsyan, ιδίως, έχουν επανειλημμένα δηλώσει τη βελτίωση της φορολογικής διοίκησης και την ανάδοιξή της ως κορυφαίας προτεραιότητας. Η κυβερνητική δράση είναι απολύτως αναγκαία σε εξαγωγικά προσανατολισμένους τομείς όπως η εξορυκτική βιομηχανία της Αρμενίας, ο οποίος μάλλον επιβαρύνεται περισσότερο σε σχέση με άλλους κλάδους, καθώς είναι δυσκολότερη η δράση των συγγενών επιχειρήσεων με καθεστώς παραοικονομίας. Το στέλεχος της Παγκόσμιας Τράπεζας είπε ότι η κυβέρνηση
Τεύχος 45ο 7-13/7/2012 σελ. 3 συν. από σελ. 2 έχει δεσμευθεί να διορθώσει την κατάσταση με σημαντικές αλλαγές στη φορολογική νομοθεσία της Αρμενίας για τη ρύθμιση της εργασίας των εταιρειών εξόρυξης. Η σχεδιαζόμενη μεταρρύθμιση θα χρηματοδοτηθεί από τον κρατικό προϋπολογισμό με δάνειο 25 εκατ. Δολ. το οποίο η τράπεζα σχεδιάζει να διαθέσει στην κυβέρνηση αυτό το έτος. Εξαγωγικοί προσανατολισμοί Αρμενίας. Σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο της Ένωσης Κατασκευαστών και Επιχειρηματιών της Αρμενίας (ΕΚΕΑ) Gagik Makaryan, είναι αναγκαίο να διαφοροποιιηθούν οι εξαγωγικοί προσανατολισμοί της χώρας. Τον Απρίλιο του 2011, ο όγκος εξωτερικού εμπορίου στην Αρμενία ήταν 449,4 εκατ. δολ., αυξημένες κατά 19,1% σε σύγκριση με το 2010. Η αύξηση του κύκλου εργασιών κατά 2,9% τον Απρίλιο του 2012 έναντι του Μαρτίου είναι χαρακτηριστική της ανοδικής πορείας της οικονομίας. Κατά τη διάρκεια της περιόδου αναφοράς, ο όγκος των εξαγωγών ήταν 121 εκατ. δολ. ΗΠΑ, αυξημένα κατά 13,5% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2010. Ο όγκος των εισαγωγών την ίδια περίοδο ήταν συνολικά 116,6 εκατ. δολ. μειωμένες κατά 0,1%. Περίπου 10 επιχειρήσεις με εξαγωγικό προσανατολισμό διαθέτουν τον απαραίτητο εξοπλισμό για να ανταπεξέλθουν στην αύξηση της εξωστρέφειας, ενώ ο αριθμός τους αναμένεται να φθάσει τις 40-60 μέχρι το τέλος του 2012. Η βράβευση 8 εταιρειών από τον Πρωθυπουργό Tigran Sargsyan με την ετήσια διάκριση για τη συμβολή στην οικονομία της χώρας μέσω της εξωστρέφειας, είναι χαρακτηριστική των προτεραιοτήτων. Ο πρόεδρος της (ΕΚΕΑ), Arsen Ghazaryan δήλωσε ότι η συμβολή των εταιρειών αυτών στην ανάπτυξη του όγκου των εξαγωγών είναι ακριβώς αυτό το πρότυπο που θα πρέπει να υιοθετηθεί από όλες τις επιχειρήσεις. Σύμφωνα με τον ίδιο, η κυβέρνηση ενίσχυσε τις επιχειρήσεις, που έκαναν μεγάλης κλίμακας επενδύσεις το 2010 και δημιούργησαν νέα παραγωγική βάση με σύγχρονες μονάδες, εκτιμά δε ότι υπάρχουν δύο προσεγγίσεις για την επίλυση του προβλήματος της καχεκτικής εξαγωγικής επίδοσης της Αρμενίας. Πρέπει είτε να αναπτυχθεί η έννοια της ανάπτυξης των εξαγωγών και να δημιουργηθεί μια κατηγορία εξαγωγικών εταιριών ικανή να διεισδύσει στις ξένες αγορές ή να βελτιωθεί δραστικά συνολικά το επιχειρηματικό περιβάλλον. Ζητούμενο σε αμφότερες τις επιλογές είναι οι επιχειρήσεις να αποκτήσουν ουσιαστικές δυνατότητες για επέκταση των εξαγωγικών ευκαιριών τους. Η επιλογή αυτή έχει βασικό άξονα την οριοθέτηση του προορισμού των κινήτρων και επιδοτήσεων των εταιρειών. Η αύξηση των εισροών φόρων θα καταστήσει δυνατή την ενίσχυση των εξαγωγικών επιχειρήσεων.
ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΕΡΕΒΑΝ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ Πρεσβεία Ερεβάν Γραφείο Οικονομικών & Εμπορικών Υποθέσεων 6, Demirchian str. 0002, Yerevan Τηλέφωνο : (+37410) 530051, 530446, fax : (+37410) 530449 e-mail : ecocom-yerevan@mfa.gr www.agora.mfa.gr/am54 Το Γραφείο ΟΕΥ Ερεβάν είναι στη διάθεση των επιχειρήσεων που επιθυμούν να αναζητήσουν την προώθηση των προϊόντων τους στην αναπτυσσόμενη αγορά της Αρμενίας. Παρακαλούμε να μας αποστείλετε σχετικώς αιτήματα και παρατηρήσεις σας. Συνεργασία Λευκορωσίας και Δήμου Ερεβάν. Στην αρμενική πρωτεύουσα ο Δήμαρχος Taron Margaryan συναντήθηκε με τον πρέσβη της Λευκορωσίας Stepan Sukharenko και συζήτησαν τις προοπτικές για την επέκταση της συνεργασίας μεταξύ Ερεβάν και πόλεων της Λευκορωσίας. Ο κ. Taron Margaryan σημείωσε ότι η συμφωνία συνεργασίας, η οποία υπεγράφη μεταξύ Ερεβάν και της πόλεως του Μινσκ το 2002, πρέπει να επικαιροποιηθεί. Τόνισε ότι ο Δήμος Ερεβάν είναι επιδιώκει να αναπτύξει συνεργασίας με οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης της Λευκορωσίας και την υιοθέτηση προγραμμάτων αμοιβαίως επωφελών. Ο κ. Sukharenko τόνισε ότι θα καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για την ενίσχυση των δεσμών μεταξύ Ερεβάν και Μινσκ και ευρύτερα των οικονομικών σχέσεων των δυό χωρών. Ο Πρέσβης της Λευκορωσίας τόνισε ότι η χώρα του μπορεί να προμηθεύσει τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης της Αρμενίας με ανελκυστήρες, απορριμματοφόρα, και λεωφορεία για τις δημόσιες αστικές μεταφορές καθώς εκτιμά ότι σε αυτούς τους τομείς η χώρα του έχει ιδιαίτερα ανταγωνιστικά πελονεκτήματα. Σημειώνεται ότι ο Δήμος Ερεβάν έχει αναπτύξει συνεργασίες μέσω προμηθειών αστικών μέσων μεταφοράς με τη Ρωσία και την Κίνα. Ωστόσο η προμήθειες του Δήμου Ερεβάν χαρακτηρίζονται από χαμηλό δείκτη διαφάνειας και προσανατολισμένες σε κεντρικές επιλογές με βάση την διάσταση των διεθνών σχέσεων της χώρας. Διαμόρφωση σύγχρονων όρων επιχειρηματικότητας στην Γεωργία. Η καθιέρωση υποχρεωτικής γεωργικής ασφάλισης στην Αρμενία σήμερα είναι αδύνατη, σύμφωνα με εκτιμήσεις του πρωθυπουργού Tigran Sargsyan, οι οποίες έγιναν κατά την έκτακτη συνεδρίαση του κοινοβουλίου την Τετάρτη. Αυτό το είδος της ασφάλισης είναι σήμερα αδύνατο, επειδή οι αγρότες θα πρέπει να είναι έτοιμοι να πληρώσουν για να διασφαλίσουν την επέλευση των κινδύνων του αύριο. Η διαδικασία αυτή όμως απαιτεί το προβλέψιμο και τις ουσιαστικές εκτιμήσεις με βάσει μοντέλα που δεν έχουν ακόμα αποκτήσει βάθος χρόνου και εγκυρότητα για την συγκεκριμένη αγορά. Οι αγρότες σε κάθε περίπτωση δεν είναι έτοιμοι για την ανάληψη παρόμοιων δαπανών και θα πρέπει να εξευρεθεί τρόπος να μην αναλαμβάνει το κράτος τις ζημίες που προκαλλούνται στην παραγωγή όταν οι κλιματολογικές συνθήκες επιβαρύνουν την κατάσταση. Υπάρχουν 340.000 γεωργικές εκμεταλλεύσεις, ενώ ο μέσος όρος αυτοτελών εκτάσεων είναι μόνο 1,2 εκτάρια. Είναι σαφές ότι αυτές οι μικρές γεωργικές εκμεταλλεύσεις δεν μπορούν να είναι αποτελεσματικές. Οι επιδόσεις τους αδυνατούν να είναι υψηλές και το κόστος της ασφάλισης θα είναι για τους ιδιοκτήτες τους ένα πολύ βαρύ φορτίο. Ο κ. Sargsyan επεσήμανε ότι η διεθνής εμπειρία δείχνει την αναποτελεσματικότητα της ασφάλισης στη γεωργία, σε παρόμοιες περιπτώσεις και για αυτό η πλειονότητα των χωρών είναι υπέρ της εφαρμογής μέτρων περιορισμού του κινδύνου. Όσοι μπορούν να το πράξουν και να ασφαλιστούν οι ίδιοι έναντι των κινδύνων θα τύχουν απαλλαγών, ωστόσο ανέφερε ότι δεν εισηγείται προς το παρόν την υποχρεωτική ασφάλιση.
σελ. 5 Τεύχος 45ο 7-13/7/2012 Επιχειρηματικό forum Αρμενίας Τουρκίας. Το τρίτο επιχειρηματικό φόρουμ Αρμενίων-Τουρκίας έλαβε χώρα την τελευταία εβδομάδα Ιουνίου στο Καρς της Τουρκίας. Πάνω από 70 επιχειρηματίες από την Αρμενία και την Τουρκία συμμετείχαν στο forum που διοργανώθηκε από την Ένωση Βιομηχάνων και Επιχειρηματιών της Αρμενίας και ομόλογο οργανισμό της Τουρκίας. Οι επιχειρηματίες παρουσιάσαν κυρίως στους τομείς των κατασκευών, της εξορυκτικής βιομηχανία, της αλιείας, των μεταφορών, της παραγωγής επίπλων, του τουρισμού, και της κοσμηματοποιείας. Το φόρουμ ξεκίνησε με ομιλίες από τον κυβερνήτη του Καρς Alijan Alibeyoglu και τον επικεφαλής της αρμενικής ένωσης Arthur Ghazaryan. Παρά το γεγονός ότι τα αρμενο-τουρκικά σύνορα είναι κλειστά ο συνολικός όγκος του κύκλου διακίνησης αγαθών έφτασε το 2011 τα 500 εκατ. δολ.. Και οι δυό ομιλητές τόνισαν ότι αυτό το ποσό θα γίνει 3 δισ. Δολ. αν τα σύνορα ανοίξουν. Τούρκος αξιωματούχος του Υπ. Οικονομικών, σχολιάζοντας τα επίσημα στοιχεία ισχυρίστηκε ότι ο ανωτέρω κύκλος εργασιών με την Αρμενία δεν υφίσταται, παρότι τα επίσημα στοιχεία της Αρμενίας τον προσδιορίζουν σε 240 εκατ. δολ. τουρκικές εισαγωγές και μόλις 1 εκ. αρμενικές εξαγωγές προς την Τουρκία. Τα εμπορεύματα διακινούνται μέσω της Γεωργίας, και αφού τα τελωνειακά έγγραφα αλλάξουν στα σύνορα. Υπάρχουν 40 αρμενικές εταιρείες που ασχολούνται αποκλειστικά με βάση τις τουρκικές εξαγωγές στην Αρμενία. Στο forum έγινε τελικά αποδεκτό ότι σε κάποιο βαθμό οικονομικές και επιχειρηματικές σχέσεις Αρμενίας-Τουρκίας υφίστανται και όπως τόνισε ο κ. Ghazaryan πρέπει να νομιμοποιηθούν. Να σημειωθεί ότι το πρώτο και το δεύτερο φόρουμ πραγματοποιήθηκαν τον Ιούνιο και το Νοέμβριο του 2011 στο Ερεβάν και άνω των 100 επιχειρηματιών από τις δύο χώρες έλαβαν μέρος. Αύξηση του μέσου μηνιαίου μισθού στην Αρμενία. Ο μέσος μηνιαίος μισθός στην Αρμενία ήταν η 114.800 AMD (περίπου 277 δολ. ΗΠΑ) τον Μάιο του 2012, σύμφωνα με την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της χώρας. Οι μέσες μηνιαίες αποδοχές αυξήθηκαν κατά 3,8% σε σύγκριση με το Μάιο του 2011, αλλά μειώθηκαν κατά 1,5% σε σύγκριση με τον Απρίλιο του 2012. Λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι ο ετήσιος πληθωρισμός ήταν 0,5% το περασμένο Μάιο, προκύπτει η διαπίστωση ότι το πραγματικό εισόδημα των εργαζομένων έχει αυξηθεί στην Αρμενία. Επίσης τον Μάιο του 2012, ο μέσος μηνιαίος μισθός στον δημόσιο τομέα ήταν 92.100 AMD (περίπου 222 δολ. ΗΠΑ) και στον ιδιωτικό τομέα ήταν η 141.400 AMD (περίπου 341 δολ. ΗΠΑ). Σε σχέση με την αρχή του έτους, οι μέσες μηνιαίες αποδοχές στην Αρμενία αυξήθηκαν σχεδόν κατά 2.800 AMD (περίπου 6,75 δολάρια). Οι επιδόσεις αυτές βέβαια τελούν πάντοτε σε σχέση με την ύπαρξη παραοικονομίας ύψους 35%-45%, η οποία διαμορφώνει άλλα επίπεδα μέσου εισοδήματος.