Σύνοδος Προέδρων Παιδαγωγικών Τμημάτων 21-22 Ιανουαρίου 2010 Ιωάννινα Στη συνεδρίαση συμμετείχαν οι: Πρακτικά Συνεδρίασης 1. Κων/νος Βρατσάλης, Πρόεδρος, Παν. Αιγαίου 2. Χρήστος Γκόβαρης, Πρόεδρος, Παν. Θεσσαλίας 3. Παντελής Γεωργογιάννης, εκπρόσωπος, Παν. Πατρών 4. Φραγκίσκος Καλαβάσης, Κοσμήτορας Σχολής Ανθρωπιστικών Επιστημών, Παν. Αιγαίου 5. Μαρία Καλδρυμίδου, Πρόεδρος ΠΤΝ, Παν. Ιωαννίνων 6. Βασίλειος Κούτρας, Αναπλ. Πρόεδρος ΠΤΝ, Παν. Ιωαννίνων 7. Κων/νος Κώτσης, Αναπλ. Πρόεδρος, Παν. Ιωαννίνων 8. Χαράλαμπος Λεμονίδης, Αναπλ. Πρόεδρος, Παν. Δυτικής Μακεδονίας 9. Αναστάσιος Μικρόπουλος, Πρόεδρος, Παν. Ιωαννίνων 10. Παναγιώτης Μιχαηλίδης, Κοσμήτορας Σχολής Επιστημών Αγωγής, Παν. Κρήτης 11. Κων/νος Ντίνας, Πρόεδρος ΠΤΝ, Παν. Δυτικής Μακεδονίας 12. Βασίλειος Οικονομίδης, εκπρόσωπος ΠΤΠΕ, Παν. Κρήτης 13. Πολυξένη Παγγέ, Κοσμήτορας Σχολής Επιστημών Αγωγής, Παν. Ιωαννίνων 14. Ιωάννης Παπαδάτος, Πρόεδρος, ΕΚΠΑ Πρώτο θέμα: Η θεσμοθέτηση, η ονομασία και τα μέλη της συνόδου Ύστερα από συζήτηση αποφασίζεται να προηγηθεί η συζήτηση για τη θεσμοθέτηση της συνόδου (ονομασία και μέλη της συνόδου). Κ. Ντίνας: Οργάνωση και προσπάθεια επισημοποίησης μέσω της πρόσκλησης εκπροσώπου του Υπουργείου. Π. Γεωργογιάννης: Τη σύνοδο να αποτελούν οι πρόεδροι και να ονομάζεται Σύνοδος Προέδρων Παιδαγωγικών Τμημάτων Ελλάδας και Κύπρου. Στη συνέχεια, η σύνοδος να σκεφθεί το ζήτημα της επέκτασης σε άλλα Τμήματα (Μέσης Εκπαίδευσης, ΦΠΨ ). Να προβλεφθεί ένα κονδύλι από τα Τμήματα για τη Σύνοδο. Να δημοσιοποιούνται οι θέσεις προς την Πολιτεία και να δημιουργηθεί ιστοσελίδα
επικοινωνίας. Επίσης είναι σημαντικό να καλείται ως όργανο στα Συνέδρια που διοργανώνονται από τα Τμήματα, είναι ουσιαστικά αναγνώριση από τα μέλη της. Φ. Καλαβάσης: Μέλη της συνόδου να είναι οι Πρόεδροι των Παιδαγωγικών Τμημάτων Δημοτικής Εκπαίδευσης και Νηπιαγωγών. Να καλούνται οι κοσμήτορες των Σχολών όταν είναι από Παιδαγωγικά Τμήματα. Β. Κούτρας: Υπάρχουν ζητήματα σχέσης με τα Τμήματα. Το βασικό ερώτημα είναι "ποιον εκπροσωπεί το κάθε μέλος; Οι θέσεις του είναι θέσεις του ατόμου ή των Τμημάτων;" Θα έπρεπε να υπάρχουν αποφάσεις των Τμημάτων, δεδομένου ότι η ΓΣ του Τμήματος είναι το ανώτερο όργανο. Αν είναι Σύνοδος Παιδαγωγικών Τμημάτων θα έπρεπε να υπάρχουν αποφάσεις ΓΣ. Αν είναι Σύνοδος Προέδρων μπορεί να είναι θέσεις ατόμων. Ένα άλλο ζήτημα είναι το πώς θα αποφασίζει η Σύνοδος. Πρέπει να αντιμετωπίσουμε τον κίνδυνο να αναλωθεί η Σύνοδος σε θέματα προβολής ατόμων. Ι. Παπαδάτος: Η Σύνοδος πρέπει να λειτουργεί για να καλύψει την ανάγκη έκφρασης προς τα έξω των θεμάτων που απασχολούν τα Τμήματα και στα οποία τα Τμήματα συγκλίνουν. Κατά κανόνα οι Πρόεδροι εκπροσωπούν τα Τμήματα. Υπάρχουν γενικοί άξονες. Χ. Λεμονίδης: Θα πρέπει να λάβουμε υπόψη τη διαδικασία και τις θέσεις της πρώτης συνάντησης. Η Σύνοδος των Τμημάτων ή των προέδρων (το βλέπουμε το όνομα) έθεσε τους παρακάτω στόχους: 1. την επικοινωνία των Τμημάτων και την ανταλλαγή απόψεων 2. την προβολή των θεμάτων των Τμημάτων Δεν είμαι διατεθειμένος να έρχομαι σε συναντήσεις αναψυχής, ούτε όμως σε διαδικασία η οποία θα είναι πολύ "σκληρή", που μέσα από τις αποφάσεις των ΓΣ δεν θα μπορούμε να εξετάζουμε ουσιαστικά τα θέματα. Κ. Ντίνας: Συμφωνώ με τον Λεμονίδη. Πρέπει κάθε φορά να έχουμε 1ή 2 θέματα, να πάρουμε αποφάσεις προβολής και η επόμενη Γραμματεία να αναλάβει να τα προωθήσει. Δεν είναι πάντα εφικτό να υπάρχει απόφαση ΓΣ για τα θέματα συζήτησης. Είναι θέμα ευαισθησίας κάθε Προέδρου να ενημερώνει τη ΓΣ του Τμήματός του. Αλλά δεν μπορεί να έχει απόφαση ΓΣ για κάθε θέμα. Α. Μικρόπουλος: Αν προχωρήσουμε προς θεσμοθέτηση του οργάνου, θα πρέπει να υπάρχει καταστατικό. Αν είναι δύσκολο να φτιάξουμε καταστατικό, θα πρέπει να υπάρχει τουλάχιστον ένα κείμενο που θα πλαισιώνει τη λειτουργία της Συνόδου. Και πρέπει να δημιουργηθεί ένα κείμενο που θα κοινοποιηθεί προς την Πολιτεία. Β. Κούτρας: Η διοίκηση του πανεπιστημίου είναι διαφορετική από αυτήν της Πολιτείας. Ως άτομο, ο Πρόεδρος ενός Τμήματος έχει ρόλο και άποψη. Να συμμετέχουν οι Πρόεδροι και να αντικαθίστανται από τους Αναπληρωτές Προέδρους, όταν υπάρχει κώλυμα, αλλά όχι εκπρόσωποι Τμημάτων. Σε αυτήν την περίπτωση, δεν θα πρέπει να συμμετέχουν οι κοσμήτορες, θα πρέπει να είναι ενιαία η στάση. Όταν απουσιάζει κάποιο Τμήμα θα πρέπει να ενημερώνεται για τις αποφάσεις. Η διαφωνία που εξέφρασα στην αρχή, δεν είναι στην ουσία, αλλά η διαδικασία αποφάσεων πρέπει να είναι πιο οργανωμένη, για να έχει μεγαλύτερο κύρος. Β. Οικονομίδης: Συμμετέχω σήμερα στη Σύνοδο ως εκπρόσωπος του Τμήματος ΠΤΠΕ του Παν. Κρήτης (η Πρόεδρος δεν μπορούσε να παραβρεθεί). Στο Τμήμα μας η Πρόεδρος ενημερώνει και συζητούνται κάποια θέματα σχετικά με τα Παιδαγωγικά. Θεωρώ ότι οι απόψεις κάθε Προέδρου πρέπει να απηχούν τις απόψεις του Τμήματος.
Επίσης νομίζω για το κύρος της Συνόδου, θα πρέπει να συμμετέχουν οι Πρόεδροι και όχι εκπρόσωποι Τμημάτων. Καλό είναι να λειτουργήσει για ένα διάστημα, να σταθεροποιηθεί και μετά να εξεταστεί το ενδεχόμενο «ανοίγματος». Π. Παγγέ: Νομίζω ότι ο ρόλος της Συνόδου πρέπει να είναι δυναμικός και όχι στατικός. Αν δώσουμε έμφαση στον επιστημονικό χαρακτήρα δεν θα υπάρχει κίνδυνος να ξεφύγουν τα πράγματα. Πιστεύω ότι βασικό χαρακτηριστικό του οργάνου θα πρέπει να είναι η επίλυση θεμάτων. Οι κοσμήτορες θα πρέπει να υπάρχουν. Χ. Γκόβαρης: Θεωρώ ότι θα πρέπει να συμμετέχουν οι Πρόεδροι και οι Κοσμήτορες. Ο Πρόεδρος πάντα εκφράζει το Τμήμα, και να μη το θέλει ακόμα κουβαλάει τη συλλογική άποψη. Η σύνοδος πρέπει να ασχολείται με θέματα στα οποία υπάρχουν ελλείμματα. Νοιώθουμε ότι υπάρχει έλλειψη συμμετοχής, ρόλου και λόγου. Αν θέλουμε να έχουμε αποτελεσματική λειτουργία ως δεξαμενή σκέψης πρέπει να δώσουμε έμφαση στη διαμόρφωση προτάσεων και στην προσπάθεια προώθησής τους προς τα έξω. Να ξεκινάμε από τη Σύνοδο και να πηγαίνουμε προς τα Τμήματα. Γιατί εδώ θέτονται, ανακύπτουν θέματα από τους άλλους, τα οποία μεταφέρονται στα Τμήματα και μετά στην επόμενη Σύνοδο. Κ. Βρατσάλης: Συμφωνώ με τον Γκόβαρη. Αν ο λόγος ύπαρξης της Συνόδου είναι η θέληση προώθησης θεμάτων και προβλημάτων που ανακύπτουν στη Εκπαίδευση, υπάρχει το ζήτημα απόκτησης κάποιας κοινής ταυτότητας και αναγνώρισης από την Πανεπιστημιακή κοινότητα. Αυτό το θέμα δεν λύνεται αν δεν υπάρχει κοινό πλαίσιο μεταξύ μας. Είναι καλό να προσπαθούμε να έχουμε ισχυρότατη συμφωνία, δεδομένου ότι δεν έχουμε ιστορία, αλλά δεν μπορούμε να απαιτήσουμε ομοφωνία αν θέλουμε να λύσουμε κάποια ζητήματα. Δεν μπορούμε να στηριχτούμε μόνο στην καλή διάθεση, αλλά μπορούμε να στηριχτούμε στην ωριμότητα. Θα μπορεί η Σύνοδος να αποφασίζει για ποια θέματα θα θέλει αποφάσεις Γενικών Συνελεύσεων. Ας θεωρήσουμε απαιτητή μια ισχυρή πλειοψηφία των 2/3 ή των ¾. Συμφωνώ να κληθούν και τα Τμήματα Ειδικής Αγωγής. Τα άλλα Τμήματα να τα καλούμε με δικαίωμα λόγου, όταν υπάρχουν ανάλογα ζητήματα (π.χ. το Τμήμα Εκπαιδευτικής Πολιτικής, αν υπάρχουν θέματα εκπαιδευτικής πολιτικής). Για το Πανεπιστήμιο Κύπρου είναι νωρίς, μπορούμε να το δούμε αργότερα. Κ. Κώτσης: Τέθηκαν πολλά θέματα, κυρίως ταυτότητας. και διαύλου επικοινωνίας με τα Τμήματα, κυρίως για συντονισμό για κοινή λύση. Η κοινή άποψη είναι πιο ισχυρή. Χ. Λεμονίδης: Συμφωνώ να μετέχουν οι Πρόεδροι ή οι Αναπλ. Πρόεδροι. Ήδη από τη συνάντηση της Αθήνας, είχαμε τη θετική στάση του υπουργείου. Προτείνω ο Παπαδάτος να συνεχίσει τη θετική πορεία. Φ. Καλαβάσης: Σχετικά με το θέμα του τίτλου, πρότεινα το «Σύνοδος Προέδρων Παιδαγωγικών Τμημάτων» γιατί δίνει κύρος. Η συμμετοχή της Κύπρου μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα λόγω των ιδιωτικών Πανεπιστημίων. Μ. Καλδρυμίδου: Θεωρώ ότι η σχέση με τα Τμήματα είναι ένα λεπτό θέμα. Με κάλυψε η τοποθέτηση του Βρατσάλη και του Γκόβαρη. Πρέπει για τα βασικά θέματα να υπάρχει μια αλληλοτροφοδότηση και μέσα από τα Τμήματα. Αλλά σίγουρα δεν μπορεί να μην είμαστε σε θέση να συζητήσουμε θέματα που ανακύπτουν, επειδή δεν έχει προηγηθεί συνέλευση. Θεωρώ ότι όλοι οι συνάδελφοι είναι σε θέση και να λάβουν υπόψη τη συλλογική άποψη του Τμήματος, αλλά ταυτόχρονα έχουν και την
υπευθυνότητα να ενημερώνουν τα Τμήματά τους. Ταυτόχρονα λειτουργούν και ως άτομα και μπορούν να εκφράσουν τις απόψεις τους σε σοβαρά ζητήματα, τις οποίες εκφράζουν και ως Πρόεδροι στα Τμήματα. Ως προς τον τίτλο συμφωνώ με τον όρο «Σύνοδος Προέδρων Παιδαγωγικών Τμημάτων», γιατί ο τίτλος «Σύνοδος Παιδαγωγικών Τμημάτων», κατά την άποψή μου επιβάλλει την έκφραση απόψεων των Τμημάτων και καθιστά μη λειτουργικό το όργανο. Για τον ίδιο λόγο, να συμμετέχουν οι Πρόεδροι ή οι Αναπλ. Πρόεδροι και όχι εκπρόσωποι των Τμημάτων. Οι Κοσμήτορες των αντίστοιχων Σχολών να συμμετέχουν εφόσον ανήκουν στα αντίστοιχα Τμήματα. Ι. Παπαδάτος: Οι προηγούμενες συναντήσεις και συζητήσεις ανέδειξαν τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο χώρος της Εκπαίδευσης και την αναγκαιότητα της ανάπτυξης ενός μετώπου Παιδείας μέσα από σταδιακά βήματα: 1 ο βήμα: η σύσταση ενός οργάνου που να μπορεί να αναπτυχτεί και να δημιουργήσει συναντίληψη και που να μπορεί στο μέλλον να αφομοιώσει και άλλες δυνάμεις. Δεν το κάνουμε για τον εαυτό μας. Η στάση της Υπουργού ήταν θετική και σημαντική η δήλωση ότι το βάρος θα πέσει στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Τα ΜΜΕ έχουν τη σημασία τους και η δικτύωση είναι σημαντική για εμάς. Η συμμετοχή συνολικά στις τρεις συναντήσεις ήταν ικανοποιητική, όλα τα Τμήματα ήρθαν. Μια καλή προοπτική, γιατί η νομιμοποίηση είναι δύσκολη, είναι η σύνταξη κάποιου καταστατικού κειμένου δέσμευσης και αρχών λειτουργίας. Π. Μιχαηλίδης: Νοιώθω υπεύθυνος που τάραξα τα νερά, σε σχέση με τι υπήρχε και έγινε μια νέα αρχή. Η ουσία αυτής της πρωτοβουλίας είναι η ενόχληση από το γεγονός ότι παίρνονται αποφάσεις για την εκπαίδευση χωρίς να συμμετέχουν τα Παιδαγωγικά Τμήματα. Βλέπω αυτή τη σύνοδο κυρίως για να λύσει θέματα σχεδιασμού και προβληματισμού για την Εκπαίδευση και τα Τμήματα και όχι για πρακτικά θέματα που μπορούν τα αντιμετωπίσουν τα Τμήματα. Το όργανο δεν είναι θεσμοθετημένο. Να είναι όμως όργανο που να μπορεί να επηρεάσει τη λήψη αποφάσεων. Όχι στατικός θεσμός, να έχει δυναμική. Αν δεν γίνει γραφειοκρατικό θα λειτουργήσει, αν υπάρχει διάθεση για λειτουργία. Να συντάξουμε ένα κείμενο λειτουργίας. Δεν είναι ώριμη η στιγμή για δημιουργία τυπικής δομής. Συναίνεση, για να μπορέσουν να περπατήσουν οι αποφάσεις. Ποιοι συμμετέχουν; Οι ιδέες έχουν ενδιαφέρον, οι Πρόεδροι έχουν συνολική άποψη, οι Κοσμήτορες είναι πιο έμπειροι συνήθως. Ως τίτλο προτιμώ το «Σύνοδος Παιδαγωγικών Τμημάτων» γιατί δίνει την αίσθηση ευρύτερης έκφρασης. Αν θέλουμε να προχωρήσουμε πρέπει να υπάρχει εκπροσώπηση με συνέχεια, προτείνω λοιπόν τριμελές προεδρείο εκλεγμένο σε ετήσια βάση. Η Αθήνα, δυστυχώς είναι το κέντρο, εκεί είναι ο στόχος μας. Ο Παπαδάτος για το λόγο αυτό νομίζω πρέπει να συμμετέχει στο προεδρείο. Στη συνέχεια αποφασίστηκαν τα παρακάτω: 1. Τίτλος: Σύνοδος Προέδρων των Παιδαγωγικών Τμημάτων των Πανεπιστημίων 2. Συμμετέχουν οι Πρόεδροι ή οι Αναπληρωτές Πρόεδροι των Παιδαγωγικών Τμημάτων και οι Κοσμήτορες
3. Τα παιδαγωγικά Τμήματα που εκπροσωπούνται στη Σύνοδο είναι: ΑΠΘ ΤΕΠΑΕ Δ.Π.Θ. ΤΕΕΠΗ ΕΚΠΑ ΤΕΑΠΗ Παν. ΑΙΓΑΙΟΥ ΤΕΠΑΕΣ Παν. ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΠΤΝ Παν. ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΠΤΠΕ ΠΤΕΑ Παν. ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΠΤΝ Παν. ΚΡΗΤΗΣ ΠΤΠΕ Παν. ΠΑΤΡΩΝ ΤΕΕΑΠΗ 4. Εκλογή Τριμελούς Προεδρείου (Πρόεδρος, Αναπληρωτής Πρόεδρος, Γραμματέας) σε ετήσια βάση. Η εκλογή γίνεται κατά αξίωμα. 5. Θα γίνονται τρεις τακτικές συναντήσεις ανά ακαδημαϊκό έτος. Δεύτερο θέμα: Εκλογή Τριμελούς Προεδρείου Εκλέγονται ομόφωνα οι: Πρόεδρος: Ιωάννης Παπαδάτος Αναπληρωτής Πρόεδρος: Παναγιώτης Μιχαηλίδης Γραμματέας: Κων/νος Βρατσάλης Τρίτο θέμα: Δελτίο Τύπου για τα καίρια θέματα Ύστερα από συζήτηση συντάσσεται το παρακάτω κείμενο: Η Σύνοδος των Προέδρων των Παιδαγωγικών Τμημάτων των Ελληνικών Πανεπιστημίων λειτουργεί ως ένα βήμα ανταλλαγής απόψεων και ιδεών με σκοπό την αναβάθμιση της Παιδείας. Στη Σύνοδο συμμετέχουν οι Πρόεδροι ή οι Αναπληρωτές Πρόεδροι των Παιδαγωγικών Τμημάτων και οι κοσμήτορες των αντίστοιχων Σχολών.
Έργο της Συνόδου είναι η προώθηση του διαλόγου και ο συντονισμός της συνεργασίας μεταξύ των Παιδαγωγικών Τμημάτων των Πανεπιστημίων της χώρας, η εξεύρεση κοινών θέσεων σε ζητήματα παιδαγωγικού σχεδιασμού και πολιτικής, η ενίσχυση και η προβολή του εκπαιδευτικού και ερευνητικού έργου των Παιδαγωγικών Τμημάτων, η υποβολή προτάσεων προς την Πολιτεία για μείζονα θέματα οργάνωσης, δομής και λειτουργίας της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Κατά τη συνεδρίαση της Συνόδου των Προέδρων των Παιδαγωγικών Τμημάτων, που έγινε στα Ιωάννινα στις 23 Ιανουαρίου 2010, αναπτύχθηκε προβληματισμός και συζητήθηκαν τα παρακάτω θέματα: 1. Η εμπειρία και η τεχνογνωσία για θέματα Εκπαίδευσης, η οποία υπάρχει στα Παιδαγωγικά Τμήματα, πρέπει να διαχέεται προς την κοινωνία μέσω των θεσμοθετημένων οργάνων της Πολιτείας σύμφωνα και με τη νομοθετημένη αποστολή των Παιδαγωγικών Τμημάτων. Είναι πια καιρός τα θέματα Παιδείας να μπουν σε επιστημονική βάση και να απομακρυνθούν από ιδεοληψίες, αγκυλώσεις, πράξεις βίας και εκφοβισμούς ιδιαίτερα στα Πανεπιστήμια, και διώξεις. 2. Πιστοποιητικό Παιδαγωγικής Επάρκειας Η Σύνοδος θεωρεί ότι πρέπει να ενεργοποιηθεί η σχετική διάταξη του Νόμου για τη χορήγηση Πιστοποιητικού από τα Τμήματα των Πανεπιστημίων, όπως έχει ήδη ζητηθεί από ορισμένα Πανεπιστήμια, μέσω κοινών Προγραμμάτων Σπουδών μεταξύ των Παιδαγωγικών Τμημάτων και των κατά περίπτωση Τμημάτων προέλευσης, ώστε το θέμα να μην αφήνεται στην Παραπαιδεία. Η Σύνοδος καλεί όλα τα Παιδαγωγικά Τμήματα να αναλάβουν σχετικές πρωτοβουλίες. 3. Διδασκαλεία Δημοτικής Εκπαίδευσης και Νηπιαγωγών Η Σύνοδος θεωρεί ότι τα Διδασκαλεία πρέπει να αποκτήσουν νέο και αποτελεσματικότερο πλαίσιο λειτουργίας και περιεχόμενο σπουδών και να διευρυνθεί η λειτουργία τους στο σύνολο των εκπαιδευτικών. 4. Πειραματικά Σχολεία Α/βάθμιας και Β/βάθμιας Εκπαίδευσης Η Σύνοδος θεωρεί ότι ο θεσμός των Πειραματικών Σχολείων των Παιδαγωγικών Τμημάτων πρέπει να επεκταθεί και να διευρυνθεί. Μετά από αυτό λύεται η συνεδρίαση.