Περιεχόμενα μαθήματος Αρχές Ηλεκτροθεραπείας Φυσική του Ηλεκτρισμού Ηλεκτροφυσιολογία Γαλβανικά ρεύματα Παλμικά-εναλλασσόμενα ρεύματα Μαγνητικά πεδία Υπέρηχοι Ακτινοβολιες - Laser Θερμοθεραπεία Υδροθεραπεία Βιοαναδραστική ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 1
ΗΛΕΚΤΡΟΘΕΡΑΠΕΙΑ 2
Ηλεκτροθεραπεία στην Φυσικοθεραπεία n Είναι από τις σπουδαιότερες μεθόδους της Φ/Θ n Στο πρόγραμμα σπουδών 2 θεωρητικά και 2 εργαστηριακά μαθήματα n Χρησιμοποιείται τα τελευταία 60 περίπου χρόνια στην κλινική πράξη n Η εξέλιξη της τεχνολογίας και της ηλεκτροφυσιολογίας έχουν αλλάξει δραματικά τις τεχνικές της. 3
ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΗΛΕΚΤΡΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ n Καταστολή του πόνου n Λύση του μυϊκού σπασμού n Καλύτερη αιμάτωση n Απορρόφηση προϊόντων φλεγμονής n Αντανακλαστική επιρροή των οργάνων μέσω των δερματομίων τους n Εξάλειψη αισθητικών, κινητικών και τροφικών διαταραχών n Πρόληψη από δευτερογενείς αλλοιώσεις (κυρίως στις αρθρώσεις) στην περιοχή εφαρμογής 4
ΜΟΝΤΕΛΟ ΤΗΣ ΗΛΕΚΤΡΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ Χορήγηση της θεραπείας Υπολογισμός της δόσης ΘΕΩΡΙΑ ΑΣΘΕΝΗΣ Μεταφορά ενέργειας -> Φυσιολογικό αποτέλεσμα -> Θεραπευτικό αποτέλεσμα 5
ΘΕΩΡΙΑ ΜΕΘΟΔΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ Ηλεκτροφυσική και Ηλεκτροφυσιολογία 6
ΗΛΕΚΤΡΟΦΥΣΙΚΗ Αρχές Ηλεκτρομαγνητισμού
Αρχές Ηλεκτρισμού Αγωγός ιστός ηλεκτρολύτης 8
Χρήσιμα φυσικά μεγέθη n Ι = ΔQ/Δt = Q/t ένταση ηλεκ. ρεύματος n σ = ΔI/ΔS = I/S επιφ. πυκν. ρεύματος n V = I. R νόμος Ohm n Q = 0,24 (Ι 2.R.t) (cal.) θερμότητα Joule n ν=1/τ συχνότητα 9
Εναλλασσόμενο ρεύμα Νομος Faraday: μεταβολη μαγνητικης ροης παραγει ηλεκτρικο ρευμα 10
Επαλληλία ρευμάτων ν = 1/T T = 1/v 11
Μαγνητισμός 12
Ηλεκτρομαγνητισμός Νομος Biot-Savart: Ηλεκτρικο ρευμα παραγει μαγνητικο πεδιο 13
Πηνίο 14
Μαγνητισμός Ανθρώπινο σώμα n n n n Τα στοιχεία από τα οποία αποτελείται το ανθρώπινο σώμα, ανάλογα με την επίδραση που ασκούν σε αυτά τα μαγνητικά πεδία διακρίνονται σε: Διαμαγνητικά στοιχεία: τα στοιχεία τα οποία επηρεάζονται ελάχιστα από τα μαγνητικά πεδία. Τέτοια στοιχεία είναι οι υγιείς κυτταρικές μεμβράνες. Παραμαγνητικά στοιχεία: τα στοιχεία που επηρεάζονται από το μαγνητικό πεδίο στο οποίο βρίσκονται και μπορούν να μετατραπούν σε μαγνητικά δίπολα με προσανατολισμό ίδιο με τον προσανατολισμό του πεδίου. Σιδηρομαγνητικά στοιχεία: τα στοιχεία αυτά βρίσκονται κυρίως κοντά στα οστά της βάσης του κεφαλιού, στην υπόφυση, την επίφυση και στο κεντρικό νευρικό σύστημα. Χαρακτηρίζονται από την ύπαρξη σε αυτά περιοχών που τα μαγνητικά τους δίπολα έχουν κοινό προσανατολισμό. Τα υλικά αυτά αποκτούν ισχυρές μαγνητικές ιδιότητες όταν βρεθούν μέσα σε πεδίο, τις οποίες διατηρούν όταν το πεδίο πάψει να υπάρχει. 15
Παράδειγμα: Μαγνητικοί Νανοπαλμοί n n Όταν υπάρχει κάποια διαταραχή στον οργανισμό, παρατηρούνται μεγάλες ποσότητες παραμαγνητικών στοιχείων σε αυτόν, ενώ παράλληλα δημιουργείται μία διαφορά δυναμικού ανάμεσα σε μια πάσχουσα και μία υγιή περιοχή. Η μεγαλύτερη ποσότητα παραμαγνητικών παρατηρείται επειδή κάποια διαμαγνητικά στοιχεία μετατρέπονται σε παραμαγνητικά. Με την εφαρμογή μαγνητικών πεδίων επιτυγχάνεται η εξισορρόπηση των παραμαγνητικών στοιχείων και κατά συνέπεια η αποκατάσταση των παθήσεων. Το παλμικό μαγνητικό πεδίο (μαγνητικοί νανοπαλμοί) διεισδύει στο σώμα ομοιόμορφα, ανεπηρέαστο και μεταβάλλεται ταχύτατα, γεννιέται και εξαφανίζεται σε ελάχιστο χρόνο. Από το νόμο της επαγωγής του Faraday, γνωρίζουμε ότι ένα μαγνητικό πεδίο εξαφανιζόμενο, αφήνει στη θέση του ένα κυκλικό ηλεκτρικό πεδίο. Με αυτό τον τρόπο βαθιά μέσα στον ιστό γεννιούνται ηλεκτρικοί νανοπαλμοί. Έτσι οι νανοπαλμοί επιδρούν στην ενδοκυτταρική κίνηση των ιόντων, αυξάνουν δηλαδή την διαπερατότητα της κυτταρικής μεμβράνης. Αποτέλεσμα αυτού είναι η ελάττωση του οιδήματος και του πόνου, η γρήγορη απομάκρυνση των προϊόντων του μεταβολισμού, η αύξηση της παροχής οξυγόνου στην περιοχή, ενώ και τα περιφερειακά κινητικά νεύρα επανακτούν τη λειτουργικότητάς τους. 16
Ηλεκτρομαγνητικό πεδίο 17
c: Ταχυτητα φωτος λ. ν = c λ: μηκος κυματος ν: συχνοτητα Ενεργεια
ΗΛΕΚΤΡΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ Η επίδραση του ηλεκτρικού ρεύματος στην έμβια ύλη
ΗΛΕΚΤΡΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ: παραδειγμα 20
Επίδραση στο ανθρώπινο σώμα
Νεύρα και μυς
ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΕΣ- ΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ 24
ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΣΗ υδατικο διαλυμα NaCl με ηλεκτροδια απο γραφιτη NaCl -> Na + + Cl -, 2H 2 O -> H 3 O + + OH - Τα Cl - και OH - κινουνται προς την ανοδο, τα Na + και H 3 O + προς την καθοδο Ανοδος: 2Cl - -> Cl 2 + 2e (τα OH - δεν εκφορτιζονται) Καθοδος: 2H 3 O + + 2 e -> 2H 2 O + H 2 (τα Να + δεν εκφορτιζονται) 25
Αντλία ιόντων: κύτταρα, νεύρα Μεμβρανη διαπερατη για Κ +, λιγοτερο για Na +, τα K + διερχονται προς τα εξω => εξ. μεμβρανη + κατα συνεπεια => εσ. μεμβρανη Το δυναμικο ηρεμιας ειναι τετοιο ωστε να εχουμε θετικο φορτιο εξωτερικα και αρνητικο φορτιο εσωτερικα της Μεμβρανης, περιπου -70mV 26
Ανάπτυξη δυναμικού μεμβράνης n n Το δυναμικό της μεμβράνης χρησιμοποιείται από τις νευρικές και τις μυϊκές ίνες για τη μεταβίβαση των νευρικών ή των μυϊκών ώσεων αντίστοιχα. Η νευρική ώση μεταδίδεται από το κεντρικό σύστημα με το νευροάξονα του κινητικού νευρικού κυττάρου στην τελική κινητική πλάκα που αποτελεί τη νευρομυϊκή σύνδεση. Οταν η νευρική ώση φθάσει στην τελική κινητική πλάκα, εκπολώνεται η νευρική ίνα και απελευθερώνει ακετυλοχολίνη μέσω των συναπτικών κυστιδίων. Η ακετυλοχολίνη, που είναι ένας χημικός μεταβιβαστής, διαχέεται στην εξωκυτταρική συναπτική σχισμή μεταξύ νευρικής και μυϊκής μεμβράνης και ενώνεται τελικά με τους υποδοχείς της, οι οποίοι υπάρχουν στη μεμβράνη της τελικής πλάκας, αυξάνοντας τη διαπερατότητα της μεμβράνης σε ιόντα νατρίου και καλίου. 27
Εκπόλωση Επαναπόλωση- Μυϊκό δυναμικό δράσης n n Η απότομη απώλεια του φυσιολογικού αρνητικού δυναμικού του εσωτερικού της ίνας ονομάζεται εκπόλωση. Το θετικό δυναμικό που αναπτύσσεται στιγμιαία στο εσωτερικό της ίνας καλείται δυναμικό αναστροφής Επειδή τα ιόντα καλίου είναι θετικά φορτισμένα, η περίσσεια των θετικών φορτίων του εσωτερικού της ίνας μεταφέρεται πάλι έξω από αυτή, με αποτέλεσμα την αποκατάσταση του φυσιολογικού αρνητικού δυναμικού ηρεμίας της μεμβράνης. Μόλις η νευρική ώση, δηλαδή η εκπόλωση, φτάσει στην τελική κινητική πλάκα, δημιουργεί το δυναμικό της τελικής κινητικής πλάκας, που στη συνέχεια παράγει το μυϊκό δυναμικό δράσης, το οποίο μεταφέρεται προς τις δύο κατευθύνσεις κατά μήκος της μυϊκής ίνας. Το δυναμικό δράσης σε κάποιο σημείο μιας διεγέρσιμης μεμβράνης διεγείρει συνήθως τα γειτονικά τμήματά της, με αποτέλεσμα τη μεταβίβασή του 28
Δυναμικό δράσης 29
Αγωγή νευρικής ώσης 30
ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΡΕΥΜΑΤΑ
ΘEPAΠEYTIKA HΛEKTPIKA PEYMATA
1. ΧΑΜΗΛΟΣΥΧΝΑ ΡΕΥΜΑΤΑ
Α. Συνεχή θεραπευτικά ρεύματα
Β. Διακοπτόμενα ή παλμικά συνεχή ρεύματα
Γ. Εναλλασσόμενα ρεύματα
Συμπερασματικά (χαμηλόσυχνα ρεύματα)
Αποτελέσματα εφαρμογής
ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
2. ΜΕΣΗΣ ΣΥΧΝΟΤΗΤΑΣ ΡΕΥΜΑΤΑ
Αποτελέσματα εφαρμογής ΜΕΓΙΣΤΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ
ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
3. ΥΨΗΛΗΣ ΣΥΧΝΟΤΗΤΑΣ ΡΕΥΜΑΤΑ
ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
Αποτελέσματα εφαρμογής
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Ευχαριστώ για την προσοχή σας Θα συνεχίσουμε στο επόμενο μάθημα 49