LIFE09 ENV/GR/000297 Στρατηγικός σχεδιασμός προς ένα ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα στον τομέα των καταλυμάτων CARBONTOUR Παραδοτέο 6.1: Πρακτικά της Εναρκτήριας Εκδήλωσης του CARBONTOUR Ιούλιος 2011
1 Περίληψη Η εναρκτήρια εκδήλωση του προγράμματος CARBONTOUR πραγματοποιήθηκε στις 4 Ιουλίου 2011 στις εγκαταστάσεις του Επιμελητηρίου Λέσβου, στη Μυτιλήνη, όπου εκπρόσωποι από τις αρμόδιες αρχές της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου, τεχνικά επιμελητήρια, τουριστικά καταλύματα, ιδιωτικές εταιρείες περιβαλλοντικών μελετών, πανεπιστήμια, διευθύνσεις τουρισμού καθώς και άλλοι ιδιώτες ήταν παρόντες. Συνολικά, περίπου σαράντα (40) άνθρωποι παρακολούθησαν την εναρκτήρια εκδήλωση (λίστα συμμετεχόντων). Η εκδήλωση είχε ως στόχο να εγείρει το ενδιαφέρον στο πρόγραμμα CARBONTOUR και να επιτύχει την ενεργή συμμετοχή των εμπλεκόμενων φορέων στην εφαρμογή του προγράμματος. Η εναρκτήρια εκδήλωση ανακοινώθηκε ευρέως μέσω αφισών οι οποίες είχαν τοποθετηθεί σε στρατηγικά σημεία της πόλης της Μυτιλήνης, μέσω δελτίων τύπου σε τοπικές εφημερίδες και στο διαδίκτυο καθώς και μέσω της ιστοσελίδας του προγράμματος. Επιπρόσθετα, προσωπικές προσκλήσεις μαζί με το πρώτο ενημερωτικό δελτίο του CARBONTOUR στάλθηκαν μέσω mail σε όλους τους πιθανούς ενδιαφερόμενους. 2 Πρακτικά της εναρκτήριας εκδήλωσης του CARBONTOUR Ο συντονιστής του προγράμματος, κ. Στράτος Βουγιούκας εκπροσωπόντας την Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου (συντονιστής εταίρος) συντόνιζε την εναρκτήρια εκδήλωση. Το πρόγραμμα της εκδήλωσης μαζί με μια σύντομη περίληψη των ομιλιών για καθένα από τους ομιλητές που συμμετείχαν, παρουσιάζονται παρακάτω (παρουσιάσεις). 9:30-10:00 Χαιρετισμοί Ομιλητές: κος Ηρακλής Βερβέρης (Αντιπεριφερειάρχης Ν. Λέσβου), κος Περικλής Αντωνίου (Πρόεδρος του Συλλόγου Ξενοδόχων Λέσβου) Ο κος Ηρακλής Βερβέρης καλωσόρισε τους εταίρους του προγράμματος καθώς και τους υπόλοιπους παρευρισκόμενους κατά την εναρκτήρια εκδήλωση. Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του τόνισε τη σπουδαιότητα του προγράμματος CARBONTOUR για την Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου και ειδικότερα για τη βιώσιμη ανάπτυξη του τομέα των τουριστικών καταλυμάτων στα νησιά της περιοχής. Επιπλέον, τόνισε ότι οι προσπάθειες αυτές
είναι ιδιαίτερης σημασίας και εξέφρασε την πλήρη υποστήριξή του προς τους στόχους του προγράμματος. Στη συνέχεια, πρόσθεσε ότι η επιτυχής υλοποίηση του προγράμματος απαιτεί τη στενή συνεργασία των εταίρων με όλες τις αρμόδιες αρχές της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου και προέτρεψε τους συμμετέχοντες να συμβάλουν προς αυτή την κατεύθυνση. Στο τέλος της ομιλίας του, ο κ. Βερβέρης αναγνώρισε τη χρηματοδοτική συνεισφορά της Ευρωπαϊκής Κοινότητας στο έργο. Ο κος Περικλής Αντωνίου στην ομιλία του εξέφρασε την πεποίθησή του ότι το πρόγραμμα θα λειτουργήσει προς όφελος των τουριστικών καταλυμάτων, καθώς θα παρέχει πληροφορίες για πρακτικές εξοικονόνησης κόστους και ταυτόχρονα θα βοηθήσει στη βελτίωση του περιβαλλοντικού τους προφίλ. Δεσμεύτηκε να προτρέψει όλα τα μέλη της Ένωσης Ξενοδόχων Λέσβου να συνεργαστούν με την ομάδα CARBONTOUR κατά τη διάρκεια της υλοποίησης του προγράμματος, προκειμένου να διασφαλιστεί η εκπλήρωση των στόχων του. Καταλήγοντας, ο κος Αντωνίου διαβεβαίωσε τον Συντονιστή του προγράμματος, καθώς και τους υπόλοιπους εταίρους ότι είναι πρόθυμος να παράσχει όλη την αναγκαία ενημέρωση και υποστήριξη. 10:00-10:15 Στρατηγικός σχεδιασμός προς ένα ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα στον τομέα των καταλυμάτων - CARBONTOUR Ομιλητής: κα Μαρία Λοϊζίδου (Καθηγήτρια, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, Σχολή Χημικών Μηχανικών, Μονάδα Περιβαλλοντικής Επιστήμης και Τεχνολογίας) Η κα Μαρία Λοϊζίδου ευχαρίστησε τους ομιλητές και είπε ότι είναι ιδιαίτερα ικανοποιημένη από την ενεργό συμμετοχή των τοπικών αρχών καθώς και του τομέα των τουριστικών καταλυμάτων στα πρώτα στάδια του προγράμματος. Στη συνέχεια, παρουσίασε εν συντομία τους στόχους και τους εταίρους του προγράμματος και περιέγραψε τις δράσεις του έργου καθώς και την πρόοδο που έχει επιτευχθεί μέχρι στιγμής. Η κα Λοϊζίδου έκλεισε την ομιλία της με την παρότρυνση των παρευρισκομένων να συνεργαστούν με την ομάδα του προγράμματος για την επιτυχή υλοποίηση του CARBONTOUR. 10:15-10:30 Τουρισμός και κλιματική αλλαγή Ομιλητής: κα Χριστίνα Παπαδασκαλοπούλου (Υποψήφια Διδάκτωρ, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, Σχολή Χημικών Μηχανικών, Μονάδα Περιβαλλοντικής Επιστήμης και Τεχνολογίας)
Η κα Χριστίνα Παπαδασκαλοπούλου στην αρχή της ομιλίας της αναφέρθηκε στη συμβολή του τουρισμού στην κλιματική αλλαγή και τις πρωτοβουλίες και τις πολιτικές που αναλαμβάνονται σε διεθνές επίπεδο για τη μείωση της συνεισφοράς του τουρισμού. Στη συνέχεια, παρουσίασε τις άμεσες, έμμεσες και οικονομικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στον τουρισμό και κατέληξε στο γεγονός ότι ο τουρισμός είναι ιδιαίτερα ευάλωτος στις αρνητικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Έκλεισε την ομιλία της αναφέροντας ότι οι αρμόδιες αρχές πρέπει να συνεργαστούν με τους εκπροσώπους από τον κλάδο του τουρισμού για το μετριασμό του αποτυπώματος άνθρακα των τουριστικών καταλυμάτων. 10:30-10:45 Αειφόρος ανάπτυξη του τουρισμού στην Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου Ομιλητής: κα Αποστολία Λύκου (θεματική Αντιπεριφερειάρχης Χίου) Η κα Αποστολία Λύκου σημείωσε ότι αν και τα νησιά του Βορείου Αιγαίου έχουν αμέτρητες φυσικές ομορφιές, ο τουρισμός δεν έχει αναπτυχθεί σημαντικά σε σύγκριση με την Κύπρο ή άλλα ελληνικά νησιά τα οποία χαρακτηρίζονται από μαζικό τουρισμό. Παραδέχτηκε ότι ο μαζικός τουρισμός έχει σημαντικά οφέλη για την τοπική οικονομία, ωστόσο η οικονομική ανάπτυξη από τον τουρισμό δεν πρέπει να συνεπάγεται την υποβάθμιση του περιβάλλοντος. Ισχυρίστηκε ότι οι αρμόδιες τοπικές αρχές πρέπει να δημιουργήσουν ένα στρατηγικό σχέδιο για τη βιώσιμη ανάπτυξη του τουρισμού στην περιοχή που θα περιλαμβάνει μέτρα για την προστασία του περιβάλλοντος. Στη συνέχεια πρόσθεσε ότι για να είναι εφικτό αυτό για τα τουριστικά καταλύματα, πρέπει να ενισχύονται οι πρωτοβουλίες (π.χ. επιχορηγήσεις). Στο τέλος της ομιλίας της, δήλωσε ότι το πρόγραμμα έχει την πλήρη υποστήριξή της και ευχήθηκε το καλύτερο αποτέλεσμα για το CARBONTOUR. 10:45-11:00 αειφόρος ανάπτυξη του τουρισμού στην Κύπρο Ομιλητής: κος Αντώνης Ιωσηφίδης (Παγκύπριος Σύνδεσμος Ξενοδόχων) Ο κος Αντώνης Ιωσηφίδης χειροκρότησε τις πρωτοβουλίες που αναλήφθηκαν από τις τοπικές αρχές καθώς και από τα ακαδημαϊκά ιδρύματα και τις ιδιωτικές εταιρείες για την προστασία του περιβάλλοντος και τόνισε ότι ο τομέας του τουρισμού θα μπορούσε πραγματικά να επωφεληθεί από τέτοιου είδους πρωτοβουλίες. Είπε επίσης ότι ο τομέας του τουρισμού στην Κύπρο ο
οποίος είναι ιδιαίτερα ανεπτυγμένος, καταναλώνει μεγάλες ποσότητες ενέργειας και συνεπάγεται σοβαρές πιέσεις για το περιβάλλον και ιδιαίτερα για τους υδατικούς πόρους, οι οποίοι είναι περιορισμένοι στην περίπτωση της Κύπρου. Ο κος Ιωσηφίδης έκλεισε την ομιλία του δηλώνοντας την αμέριστη συμπαράστασή του στο πρόγραμμα. 11:00-11:15 Διάλειμμα για καφέ 11:15-11:30 Εξοικονόνηση ενέργειας σε τουριστικά καταλύματα Ομιλητής: κος Νικόλαος Κοντινάκης (ΕΠΤΑ ΕΠΕ - Σύμβουλοι Μελετητές Περιβαλλοντικών Έργων) Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του, ο κος Νικόλαος Κοντινάκης μίλησε για τις ευκαιρίες στην εξοικονόμηση ενέργειας σε τουριστικά καταλύματα και παρουσίασε τις βασικές εγκαταστάσεις και υπηρεσίες που καταναλώνουν ενέργεια στα τουριστικά καταλύματα. Αναφέρθηκε στα διάφορα οφέλη που η εξοικονόμηση ενέργειας μπορεί να προσφέρει τόσο στους ιδιοκτήτες, όσο και στους επισκέπτες των τουριστικών καταλυμάτων και στην τοπική/εθνική κοινωνία και την οικονομία. Στη συνέχεια περιέγραψε τη μεθοδολογία που αναπτύχθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος CARBONTOUR για την εκτίμηση της κατανάλωσης ενέργειας και την επιλογή των κατάλληλων και οικονομικά αποτελεσματικών παρεμβάσεων. Ο κος Κοντινάκης στο τέλος της ομιλίας του ανέφερε ότι, σύμφωνα με την εμπειρία του, η εξοικονόμηση ενέργειας δεν συνεπάγεται πάντα υψηλό κόστος επενδύσεων, ενώ σωστές παρεμβάσεις μπορούν να επιφέρουν άμεσα οικονομικά οφέλη. 11:30-11:45 Περιβαλλοντική Διαχείριση και Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη τουριστικών καταλυμάτων Ομιλητής: κος Κωνσταντίνος Ευαγγελινός (Επίκουρος Καθηγητής, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Τμήμα Περιβάλλοντος) Ο κ. Κωνσταντίνος Ευαγγελινός στην ομιλία του επαίνεσε τις προσπάθειες που έχουν αναληφθεί στο πλαίσιο του προγράμματος CARBONTOUR και συνέχισε με την παρουσίαση των υφιστάμενων συστημάτων περιβαλλοντικής διαχείρισης (ΣΠΔ), καθώς και τις πολιτικές που εφαρμόζονται για την ενίσχυση της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης (ΕΚΕ) στις επιχειρήσεις και ιδίως στον κλάδο των τουριστικών καταλυμάτων. Τόνισε τη σημασία της εφαρμογής τέτοιων συστημάτων σε τουριστικά καταλύματα καθώς είναι στενά συνδεδεμένα με το περιβάλλον και την κοινωνία. Στη συνέχεια,
παρουσίασε τα οφέλη, το κόστος καθώς και τους περιορισμούς, τις προκλήσεις και τα υποστηρικτικά μέτρα σχετικά με την εφαρμογή του συστήματος περιβαλλοντικής διαχείρισης και της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης. Ο κ. Ευαγγελινός έκλεισε την ομιλία του λέγοντας ότι είναι στη διάθεση της ομάδας του προγράμματος για κάθε είδους υποστήριξη. 11:45-12:30 Στρογγυλό τραπέζι Κατά τη διάρκεια της στρογγυλής τράπεζας, όλοι οι παρευρισκόμενοι της εκδήλωσης είχαν την ευκαιρία να εκφράσουν τις ερωτήσεις, απόψεις και προσδοκίες τους από το έργο. Εκπρόσωποι από το Τεχνικό Επιμελητήριο, την περιφερειακή υπηρεσία τουρισμού στη Λέσβο καθώς και ιδιώτες έθεσαν διάφορα ερωτήματα σχετικά με το έργο και τις δράσεις του και με τη σειρά της η κ. Λοϊζίδου απάντησε σε όλες τις ερωτήσεις παρέχοντας περισσότερες πληροφορίες για το πρόγραμμα. Ο κ. Βουγιούκας ενημέρωσε το κοινό ότι πολλοί ιδιοκτήτες ξενοδοχείων στο Βόρειο Αιγαίο έχουν ήδη εκφράσει τη θέλησή τους να συμμετάσχουν στο έργο και ισχυρίστηκε ότι το CARBONTOUR μπορεί να αποτελέσει μια οικονομική λύση ώστε τα τουριστικά καταλύματα να μειώσουν τα λειτουργικά τους έξοδα και το ανθρακικό αποτύπωμά τους και παράλληλα να ενισχύσουν το περιβαλλοντικό τους προφίλ.