Πρέβεζα, 8 9 Οκτωβρίου Πέπη Θεοδώρου. S.M.R. Consultants

Transcript

1 Training Session Ευκαιρίες χρηµατοδότησης για έργα σχετικά µε την προστασία του περιβάλλοντος στην Περιφερειακή Ενότητα Πρέβεζας και στην Περιφέρεια Ηπείρου γενικότερα Πρέβεζα, 8 9 Οκτωβρίου 2012 «Ειδικές απαιτήσεις για χρηµατοδότηση έργων σχετικά µε την προστασία και διαχείριση του περιβάλλοντος. Γενική εισαγωγή στις διαδικασίες υποβολής προτάσεων χρηµατοδότησης» Πέπη Θεοδώρου S.M.R. Consultants Ευκαιρίες χρηµατοδότησης για έργα σχετικά µε την προστασία του περιβάλλοντος στην Περιφερειακή Ενότητα Πρέβεζας και στην Περιφέρεια Ηπείρου γενικότερα

2 Εθνικά και ευρωπαϊκά προγράμματα που χρηματοδοτούν έργα στους τομείς της βιοποικιλότητας Εθνικά Προγράμματα: Ø Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς (ΕΣΠΑ) Ø Ø Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης της Ελλάδας («Αλέξανδρος Μπαλτατζής») Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Αλιείας Προγράμματα Ευρωπαϊκής Εδαφικής Συνεργασίας: Ø Ø Ø Προγράμματα Διασυνοριακής Συνεργασίας (Πρόγραμμα Ελλάδα - Ιταλία) Προγράμματα Πολυμερούς Διασυνοριακής Συνεργασίας (Θαλασσιά Λεκάνη της Μεσογείου) Διακρατικά Προγράμματα (Μεσογειακός Χώρος)

3 Ευρωπαϊκοί οικονομικοί πόροι Ένα μεγάλο μέρος των Ευρωπαϊκών χρηματοδοτικών προγραμμάτων έχουν ως κίνητρο την υλοποίηση των παρακάτω στόχων: v Δημιουργία βιώσιμων και καινοτόμων πρακτικών τουρισμού Συμπεριλαμβανομένων δράσεων σχετικά με την προστασία και την ενίσχυση της φυσικής κληρονομιάς, τη βελτίωση των υφιστάμενων τουριστικών υπηρεσιών και την ενθάρρυνση νέων και πλέον βιώσιμων μορφών τουρισμού. v Διατήρηση και προστασία του φυσικού περιβάλλοντος Συμπεριλαμβανομένων δράσεων σχετικά με την πρόληψη και τον έλεγχο της ερημοποίησης και της ρύπανσης, την άμβλυνση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, την αποκατάσταση του φυσικού περιβάλλοντος, καθώς και την προώθηση της βιοποικιλότητας και της προστασίας της φύσης.

4 Ευρωπαϊκοί οικονομικοί πόροι Γενικά, το Ευρωπαϊκό χρηματοδοτικό σύστημα είναι πολύπλευρο, αλλά υπάρχουν ειδικές ευκαιρίες για ευρωπαϊκή χρηματοδότηση σχετικά με την προώθηση δραστηριοτήτων αειφόρου τουρισμού και ανάσχεσης της απώλειας της βιοποικιλότητας που μπορούν εύκολα να αναγνωριστούν. Τα ταμεία Ευρωπαϊκής χρηματοδότησης είναι κυρίως τα εξής: Ø Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) Ø Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) Ø Ευρωπαϊκό Ταμείο Αλιείας (ΕΤΑ) Ø Ταμείο Συνοχής

5 Δημιουργία αειφόρων και καινοτόμων πρακτικών τουρισμού Οι αειφόρες και καινοτόμες πρακτικές του τουρισμού υπογραμμίζονται ως κριτήρια σε διάφορα ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά προγράμματα που τους θέτουν ως πρωταρχικούς στόχους, ιδίως: Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) έχει προβλέψει το ενδεχόμενο χρηματοδότησης των έργων του αειφόρου τουρισμού για την υποστήριξη της κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης. Το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ), ενθαρρύνει τις τουριστικές δραστηριότητες στο πλαίσιο της διαφοροποίησης της αγροτικής οικονομίας. Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Αλιείας (ΕΤΑ) έχει ήδη εισάγει ως πρωταρχικό θέμα την αειφόρο ανάπτυξη των αλιευτικών περιοχών για την περίοδο Στο πλαίσιο του 7ου Προγράμματος Πλαισίου Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης της ΕΕ μπορούν να διεξαχθούν έρευνες με οφέλη στον τομέα του τουρισμού. Το Πρόγραμμα Πλαίσιο Ανταγωνιστικότητα και Καινοτομία (CIP), το οποίο υποστηρίζει την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων της ΕΕ, ιδιαίτερα για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ), προσανατολίζεται σε επενδύσεις σε καινοτόμες δραστηριότητες, συμπεριλαμβάνοντας καινοτομίες στην οικολογία.

6 Διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος και της βιοποικιλότητας Η διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος μπορεί να χρηματοδοτηθεί από διάφορα προγράμματα: Η Ευρωπαϊκή Ένωση χρηματοδοτεί έργα για την διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος μέσω του προγράμματος LIFE+ που καλύπτει την περίοδο από και ενθαρρύνει έργα τα οποία θα βοηθήσουν να βρεθεί συμβιβαστική λύση ανάμεσα στον τουρισμό και την διατήρηση της φύσης, όπως έργα για την βιοποικιλότητα και δραστηριότητες προβολής του φυσικού πλούτου. Τα Διαρθρωτικά Ταμεία (ΕΤΠΑ και Ταμείο Συνοχής) μπορεί να χρηματοδοτήσουν δραστηριότητες για την διατήρηση της φύσης, συνδέοντας τες συνήθως με την απαίτηση για ενέργειες προβολής και επενδύσεις υποστηρίζοντας την προσβασιμότητα σε προστατευμένες περιοχές. Το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) υποστηρίζει την βελτίωση του περιβάλλοντος και της υπαίθρου.

7 Διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος και της βιοποικιλότητας Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Αλιείας (ΕΤΑ) εστιάζει στην αειφόρο ανάπτυξη των αλιευτικών περιοχών. Στο πλαίσιο του 7ου Προγράμματος Πλαισίου Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης της ΕΕ, υπάρχουν συγκεκριμένες χρηματοδοτούμενες ενέργειες για την αειφορία του φυσικού και μη περιβάλλοντος που μπορεί να επιφέρουν αποτελέσματα στην διατήρηση της φύσης. Επίσης η Γενική Διεύθυνση Ανάπτυξης (Θεματικό Πρόγραμμα για το Περιβάλλον και την Αειφόρο Διαχείριση των Φυσικών Πόρων, Συμπεριλαμβανομένης της Ενέργειας - ENRTP) και η Γενική Διεύθυνση Εξωτερικών Σχέσεων (Ευρωπαϊκή Πολιτική Γειτονίας και Εταιρικής Σχέσης - ENPI) προσφέρουν ορισμένες δυνατότητες για ενέργειες διατήρησης της φύσης.

8 Απειλές της αποτελεσματικότητας των επενδύσεων Μερικές από τις συνεχείς απειλές που μπορεί να βλάψουν την αποτελεσματικότητα των επενδύσεων στον αειφόρο τουρισμό και στην βιοποικιλότητα περιλαμβάνονται παρακάτω: Η υπερεκμετάλλευση των φυσικών πόρων, η αλιεία, η συλλογή και το εμπόριο προστατευόμενων ειδών ή μέρος αυτών και σε ορισμένες περιπτώσεις, το κυνήγι. Η ανάπλαση των πόλεων, η εντατική γεωργία και δασοκομία και οι συναφείς υποδομές. Η επέκταση των οδικών, σιδηροδρομικών και εσωτερικών ναυτιλιακών μεταφορών και των δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας που κατακερματίζουν και επομένως εκτοπίζουν κάποια προστατευόμενα είδη. Η προώθηση συγκεκριμένων εναλλακτικών μορφών τουρισμού, πχ ο τουρισμός περιπέτειας και ο τουρισμός άγριας ζωής είναι μορφές τουρισμού αντίθετες με τις αρχές του αειφόρου τουρισμού.

9 Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης αποτελεί φορέα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο οποίος συμβάλλει στη μείωση του χάσματος μεταξύ των επιπέδων ανάπτυξης των διαφόρων περιοχών. Συγκεκριμένα, οι δράσεις που υλοποιεί αποσκοπούν στον περιορισμό του βαθμού στον οποίο οι λιγότερο ευνοημένες περιφέρειες υστερούν σε σχέση με άλλες. Στις λιγότερο ευνοημένες περιοχές συμπεριλαμβάνονται αγροτικές, αλλά και αστικές περιοχές, με γεωγραφικά ή φυσικά μειονεκτήματα, όπως νησιά, ορεινές περιοχές, αραιοκατοικημένες και παραμεθόριες περιοχές. Η αποτελεσματική και αποδοτική υλοποίηση των δράσεων που υποστηρίζονται από το ΕΤΠΑ εξαρτάται από την καλή διαχείριση και την εταιρική συνεργασία μεταξύ όλων των σχετικών εδαφικών και κοινωνικοοικονομικών εταίρων, με έμφαση στις περιφερειακές και τοπικές αρχές, κατά τα διάφορα στάδια υλοποίησης των συγχρηματοδοτούμενων επιχειρησιακών προγραμμάτων.

10 Στόχοι της περιφερειακής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης Οι τρεις κύριοι στόχοι της περιφερειακής πολιτικής της ΕΕ είναι οι εξής: Σύγκλιση: στοχεύει στην τόνωση της ανάπτυξης και της απασχόλησης στις λιγότερο ανεπτυγμένες περιφέρειες. Περιφερειακή ανταγωνιστικότητα και απασχόληση: καλύπτει όλες τις περιοχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εκτός των επιλέξιμων περιοχών για το στόχο της σύγκλισης. Στόχος της είναι η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και ελκυστικότητας των περιφερειών, καθώς και η ενδυνάμωση του τομέα της απασχόλησης, με την προώθηση νέων θέσεων εργασίας. Ευρωπαϊκή εδαφική συνεργασία : αποσκοπεί στην ενίσχυση της συνεργασίας σε διασυνοριακό, διακρατικό και διαπεριφερειακό επίπεδο. Λειτουργεί ως συμπλήρωμα των δύο άλλων στόχων, δεδομένου ότι οι επιλέξιμες περιφέρειες είναι επιλέξιμες τόσο για τη σύγκλιση, όσο και για την περιφερειακή ανταγωνιστικότητα και την απασχόληση.

11 Χρηματοδότηση για τον αειφόρο τουρισμό και την προστασία της φύσης στην Ελλάδα Στην Ελλάδα ο αειφόρος τουρισμός και η διατήρηση της φύσης χρηματοδοτούνται κατά κύριο λόγο μέσω του Επιχειρησιακού προγράμματος (ΕΠ) «Περιβάλλον και Ανάπτυξη». Το ΕΠ είναι διαιρεμένο σε τομείς παρέμβασης, που οργανώνονται σε δύο άξονες προτεραιότητας, ένα για το Ταμείο Συνοχής και ένα άλλο για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης: Άξονας Προτεραιότητας Α - χρηματοδότηση από το Ταμείο Συνοχής Ειδικοί στόχοι: προστασία και διαχείριση των υδάτινων πόρων, πρόληψη και μείωση των περιβαλλοντικών κινδύνων κλπ Άξονας Προτεραιότητας Β - χρηματοδότηση από το ΕΤΠΑ Ειδικοί στόχοι: προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και της βιοποικιλότητας, διαχείριση της κλιματικής αλλαγής κλπ.

12 Ελληνικό Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΠΑΑ) Το «Ελληνικό Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΠΑΑ) », επικεντρώνεται στα εξής: Ø Ø Ø Στην ενίσχυση της ελληνικής γεωργικής ανταγωνιστικότητας Στη βελτίωση του περιβάλλοντος Στην παροχή ευκαιριών χρηματοδότησης για επενδύσεις στον τομέα του αειφόρου τουρισμού και στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος Το έργο του Ελληνικού Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης χρηματοδοτείται και από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ).

13 Πιθανές ευκαιρίες χρηματοδότησης έργων αειφόρου τουρισμού και βιοποικιλότητας Παραδοσιακά, η περιφερειακή πολιτική της Ευρωπαϊκής Κοινότητας έχει δώσει ελάχιστη προσοχή σε θέματα σχετικά με τη διατήρηση της φύσης και τη βιοποικιλότητα. Αντιθέτως, τα Διασυνοριακά και Διακρατικά Προγράμματα προσφέρουν καλές ευκαιρίες για τη χρηματοδότηση της βιοποικιλότητας και την προστασία την φύσης. Έργα που στοχεύουν στην αειφόρο τουριστική ανάπτυξη και την βιοποικιλότητα, μπορούν να χρηματοδοτηθούν μέσω κάποιων πλαισίων που αφορούν ενέργειες συνεργασίας και διαχείρισης των προστατευόμενων περιοχών, καθώς και την αύξηση της ευαισθητοποίησης του κοινού.

14 Πιθανές ευκαιρίες χρηματοδότησης έργων αειφόρου τουρισμού και βιοποικιλότητας Ενδεχόμενη εφαρμογή για τον αειφόρο τουρισμό και τη βιοποικιλότητα θα μπορούσε να περιλαμβάνει δράσεις σχετικά με: Το μετριασμό και την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή Την προώθηση της βιοποικιλότητας και της προστασίας της φύσης Την προώθηση των φυσικών πόρων Την προστασία και ανάπτυξη της φυσικής κληρονομιάς Την προστασία και διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς Την ανάπτυξη πολιτιστικών υποδομών Τη δημιουργία ποδηλατοδρόμων Τη σύνδεση και ανάπτυξη των μεταφορών

15 Υποβολή προτάσεων χρηματοδότησης Γενικά στοιχεία που συμβάλουν στην επιτυχή υποβολή προτάσεων χρηματοδότησης είναι τα εξής: q Η μελέτη των ειδικών απαιτήσεων του αντίστοιχου προγράμματος q Η στρατηγική γνώση σε σχέση με το αντικείμενο του προγράμματος q Η υποβολή της κατάλληλης πρότασης, την κατάλληλη στιγμή q Η σωστή επιλογή όσον αφορά τον επικεφαλής εταίρο και τους λοιπούς εταίρους του προτεινόμενου σχήματος q Η ποιότητα σε σχέση με το αντικείμενο και τα αναμενόμενα αποτελέσματα της πρότασης

16 Ποιότητα υποβαλλόμενης πρότασης Η ποιότητα υποβολής μιας πρότασης συχνά καθορίζεται από: q Το σαφή καθορισμό των στόχων σε σχέση με τους στόχους του προγράμματος q Την κατανόηση του υπόβαθρου και των προκλήσεων που οδήγησαν στην υποβολή της πρότασης q Κατάλληλους εταίρους για την υλοποίηση διαφορετικών πακέτων εργασίας q Δυνατότητα οικονομικής διαχείρισης του έργου (π.χ. δυνατότητα συγχρηματοδότησης) q Σχεδιασμός της πρότασης του έργου με τέτοιο τρόπο ώστε να πετύχει κατανοητά διαρκή αποτελέσματα μετά την ολοκλήρωση του

17 Χρήσιµοι σύνδεσµοι: Ε.Π. «Περιβάλλον - Αειφόρος Ανάπτυξη» Π.Ε.Π. «Θεσσαλίας-Στερεάς Ελλάδας-Ηπείρου» Πρόγραµµα Αγροτικής Ανάπτυξης Επιχειρησιακό Πρόγραµµα Αλιείας Πρόγραµµα «Ελλάδα - Ιταλία» Θαλάσσια Λεκάνη της Μεσογείου Μεσογειακός Χώρος

18 Σεµινάριο µε θέµα: «Ειδικές απαιτήσεις για χρηµατοδότηση έργων σχετικά µε την προστασία και διαχείριση του περιβάλλοντος. Γενική εισαγωγή στις διαδικασίες υποβολής προτάσεων χρηµατοδότησης» Πρέβεζα, 8 9 Οκτωβρίου 2012 Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας Ευκαιρίες χρηµατοδότησης για έργα σχετικά µε την προστασία του περιβάλλοντος στην Περιφερειακή Ενότητα Πρέβεζας και στην Περιφέρεια Ηπείρου γενικότερα