2 ο 6/ΘΕΣΙΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Τίτλος: «Μικρή γλυκιά ζωή στη λίμνη μας» Υπεύθυνη προγράμματος: Η δασκάλα της Δ τάξης, Στεργιανή Λουδοβάρη Περιγραφή του προγράμματος Το πρόγραμμα επιλέχτηκε από κοινού με τους μαθητές στην αρχή του σχολικού έτους 2014-2015. Aφορμή η δυσάρεστη εικόνα της λίμνης μας το φθινόπωρο με αφρούς, έντονο πράσινο χρώμα και δυσοσμία. Σκοπός και στόχοι του προγράμματος Σκοπός ήταν μέσα από τις δράσεις του προγράμματος να γνωρίσουν καλύτερα τη λίμνη, να ευαισθητοποιηθούν και να αναλάβουν υποστηρικτικές πρωτοβουλίες για την προστασία της. Στόχοι: Να διερευνήσουν και να προσεγγίσουν μικρές και δυσδιάκριτες μορφές ζωής της λίμνης. Να γνωρίσουν τη συμμετοχή των μικροοργανισμών στις τροφικές σχέσεις που αναπτύσσονται και τον ιδιαίτερο ρόλο τους ως πρώτων κρίκων της τροφικής αλυσίδας. Να αναπτύξουν δεξιότητες παρατήρησης και χειρισμού οργάνων όπως στερεοσκόπια και μικροσκόπια.
Να κατανοήσουν έννοιες: οικοσύστημα, βιοποικιλότητα, ζωοπλαγκτόν, βακτηριοπλαγκτόν, τροφικές σχέσεις και ευτροφισμός. Μεθοδολογία και διαθεματικές δραστηριότητες Σε πρώτη φάση χρησιμοποιήθηκε η τεχνική του καταιγισμού των ιδεών για να ανιχνευθούν οι πρότερες γνώσεις και οι διαμορφωμένες αντιλήψεις των μαθητών και να οργανωθούν οι δραστηριότητες υλοποίησης του προγράμματος με βιωματικές, ομαδοσυνεργατικές μεθόδους, θεατρικό παιχνίδι και μελέτη στο πεδίο. Το ταξίδι της γνωριμίας με τις μικρές και δυσδιάκριτες μορφές ζωής της λίμνης άρχισε με την παρακολούθηση του προγράμματος «Μικρή γλυκιά ζωή στη λίμνη μας» στο ΚΠΕ Καστοριάς, ένα πολύ καλά δομημένο και οργανωμένο πρόγραμμα από την παιδαγωγική ομάδα του ΚΠΕ που κατενθουσίασε τους μαθητές. Απέκτησαν γνώσεις και δεξιότητες με βιωματικό και ευχάριστο τρόπο.
Υποδέχτηκαν στην τάξη, με μεγάλη χαρά τον κ. Γιώργο Παπαναούμ, γεωπόνο της Δ/νσης Γεωργίας της Περιφερειακής Ενότητας Καστοριάς, με τον οποίο συζήτησαν για την επιβάρυνση της λίμνης από τη χρήση των φυτοφαρμάκων στις παραλίμνιες καλλιέργειες από τους γεωργούς και τους τρόπους με τους οποίους θα προστατέψουν τη λίμνη.
Με την κυρία Μερόπη Σωτηροπούλου Μάγγελ, ζωγράφο και συγγραφέα, ταξίδεψαν στον όμορφο κόσμο της ζωγραφικής και της Σταγονοπαρέας.
Εκφράστηκαν με παιχνίδια, ζωγραφική και ιστορίες
Σαν συγγραφείς: Tέσσερις ομάδες, τέσσερις ιστορίες 1 η Ιστορία: Μικρή γλυκιά ζωή στη λίμνη μας Μια ηλιόλουστη μέρα στη λίμνη της Καστοριάς η Δάφνια που καθότανε πάνω σε ένα βράχο, κοιτούσε τον λαμπερό ήλιο. Εκείνη τη στιγμή περνούσανε οι φίλοι της ποήταν το Βόλβοξ ο Γκρινιάρης, ο Κύκλωπας ο χαμογελαστός, η Προνύμφη τρελοκοτσιδού, η Βδέλλα η ρουφηχτή, το Σαλιγκάρι το αργό και η Κούκλα η λιβελλού που πήγαν να παίξουν μαζί με την Δάφνια. Παίζανε για πολλή ώρα και δεν κατάλαβαν ότι είχε νυχτώσει. Τότε το σαλιγκάρι τους είπε: «Πάμε για ύπνο παιδιά,αύριο μας περιμένει μια δύσκολη μέρα». Η Δάφνια είπε: «Έχει δίκιο το σαλιγκάρι πρέπει να ξεκουραστούμε, καληνύχτα»! Το πρωί ξύπνησε το σαλιγκάρι το αργό και χασμουρήθηκε πολύ δυνατά πολύ δυνατά με αποτέλεσμα να ξυπνήσει το Βόλβοξ τον γκρινιάρη. Τότε άρχισε να γκρινιάζει και να λέει: - Γιατί με ξύπνησες σαλιγκάρι, εγώ έβλεπα ένα υπέροχο όνειρο και με διέκοψες. - Συγνώμη, συγνώμη, απλά χασμουρήθηκα πολύ δυνατά! είπε το σαλιγκάρι το αργό. Από τις πολλές φωνές του Βόλβοξ ξύπνησαν και οι άλλοι μικροοργανισμοί.η Kούλα η λιβελούλα είπε: «Τώρα που ξυπνήσαμε όλοι ας φάμε». Έκατσαν όλοι στο τραπέζι και ξεκίνησαν να τρώνε. Το Βόλβοξ άρχισε να γκρινιάζει και να λέει: - Γιατί Κούλα λιβελούλα, μαγείρεψες τόσο χάλια φαγητό; - Τι να κάνουμε τώρα, αυτό το φαγητό έχουμε και θα το φας! - Εμένα δεν μου αρέσει αυτό το φαγητό. Άμα σου αρέσει, να το φας εσύ! - Παιδιά σταματήστε να μαλώνετε, έχουμε κάτι πολύ πιο σοβαρό. Δεν μπορώ να δω! Έχασα το φως μου από τα θολά νερά! Είπε η Προνύμφη η τρελοκοτσιδού. Η Βδέλλα η ρουφηχτή τους είπε: - Παιδιά να πάμε να φωνάξουμε τους φίλους μας τα ψάρια». Τότε ο Κύκλωπας ο χαμογελαστός ήταν πολύ πρόθυμος να πάει να τα φωνάξει. Όταν ο Κύκλωπας έφτασε, φώναξε πολύ δυνατά: - Γουλιανέ, ψαρογιατρέ! Έλα γρήγορα θέλω να σου μιλήσω. - Τι θες Κύκλωπα μεσημεριάτικα, προσπαθώ να κοιμηθώ. - Γουλιανέ, ήρθα για να σου πω ότι πρέπει να' ρθεις να δεις την προνύμφη, γιατί έπαθε κάτι σοβαρό. Δεν μπορεί να δει, είπε ο Κύκλωπας ο χαμογελαστός. - Τώρα, τώρα παίρνω τα γιατρικά μου και έρχομαι. Μόλις έφτασαν, η Προνύμφη καθόταν στο καναπέ και έλεγε: «Πότε θα γίνω καλά! Πότε θα γίνω καλά!»
Καθώς το έλεγε αυτό μπήκε ο Γουλιανός ο γιατρός και της είπε: - Θα δω τώρα τι έχεις και θα σου πω αν θα γίνεις καλά και πότε. - Ευτυχώς! Ευτυχώς ήρθες γιατρέ! Ο γιατρός είπε ότι σε δέκα ημέρες θα γίνει καλά, αλλά πρέπει να της κάνει μια ένεση που τη λένε τρελολεμονάκι. Οι φίλοι της λένε: - Γιατρέ αυτή δεν είναι η ένεση που σε κάνει να πρήζεσαι; - Ναι παιδιά έχετε δίκιο, αλλά είναι για το καλό της. Τότε το σαλιγκάρι είπε: - Αχ! παιδιά πείνασα δε παραγγέλνουμε καμιά λιμνοπίτσα, τώρα που ξέρουμε ότι η φίλη μας θα γίνει καλά; - Όχι, εγώ θέλω λιμνογύρο. - Καλά Βόλβοξ θα σου πάρουμε λιμνογύρο. Έπειτα βλέπουμε ξαφνικά από πάνω τους ένα γιγάντιο δίχτυ. Άρχισαν να τρέχουν αλλά ο Κύκλωπας θυμήθηκε την φίλη τους που δεν μπορούσε να δει και πήγαν να τη σώσουν. Δυστυχώς τους έπιασε το δίχτυ. Άρχισαν να φωνάζουν: «Βοήθεια, βοήθεια». Όμως κανείς δεν άκουσε και τους έβαλαν τα παιδιά σε ένα σωληνάκι. Τους πήγαν στο ΚΠΕ. Μετά από λίγο τους βάλανε στο μικροσκόπιο όπου τοποθέτησαν ένα ειδικό γυαλί για να τους σταθεροποιήσουν. Ξαφνικά η Προνύμφη είπε: «Δεν μπορώ να καταλάβω που είμαστε».τότε η Λιβελούλα της απάντησε : - Είμαστε στα εργαστήρια του ΚΠΕ. Ύστερα η Βδέλλα η ρουφηχτή φώναξε πάρα πολύ δυνατά στα παιδιά : «Πώς σας λένε;» Τα παιδιά με πολλή περιέργεια άρχισαν να τους απαντάνε : «Εγώ είμαι η Κυριακή, αυτή είναι η Κάτια, εκείνη είναι η Μιχαέλα, τούτη είναι η Ελισάβετ, δίπλα είναι η Νίνα, ανάμεσα από την Κάτια και από την Μιχαέλα είναι η Κατερίνα, πίσω από την Κυριακή, είναι η Μαριάνθη, μπροστά από την Κατερίνα είναι η Δήμητρα και στη γωνία είναι η Ειρήνη. Μετά είναι τα αγόρια. Εδώ είναι ο Γιώργος ο Βλάχος, δίπλα από τον Γιώργο τον Βλάχο, είναι ο Άκης, ανάμεσα τους είναι ο Παντελής και πίσω από τον Παντελή είναι ο Τάσος. Δεξιά από τον Άκη είναι ο Ναθαναήλ, αριστερά από τον Ναθαναήλ είναι ο Αλέξης, μπροστά από τον Αλέξη είναι ο Γιώργος και δίπλα είναι ο Άγγελος. Εσάς πώς σας λένε»; - Εμένα με λένε Δάφνια, από δίπλα μου είναι το Βόλβοξ ο γκρινιάρης, πίσω του είναι η προνύμφη η τρελοκοτσιδού, εκείνος είναι ο Κύκλωπας ο χαμογελαστός, μπροστά του είναι η Βδέλλα η ρουφηχτή, στη γωνία είναι το Σαλιγκάρι το αργό και η Κούλα η λιβελούλα. Στην συζήτηση μπήκε και ο Γουλιανός ο γιατρός που είπε στα παιδιά για τη λίμνη που είναι βρόμικη και γι αυτό η Προνύμφη τυφλώθηκε. Επίσης τους είπε πως για όλα αυτά φταίνε οι άνθρωποι. Τα παιδιά μόλις το άκουσαν αυτό στεναχωρήθηκαν και υποσχέθηκαν να κάνουν κάτι γι' αυτό. Μόλις το άκουσαν οι μικροοργανισμοί χάρηκαν τόσο πολύ που τους είπανε:
- Σας ευχαριστούμε πάρα πολύ, μόνο που πρέπει να μας βγάλετε από εδώ. Τότε τα παιδιά με πολλή προσοχή έβγαλαν το τζάμι. Όλοι οι φίλοι ξεπετάχτηκαν και αγκάλιασαν τους καινούριους τους φίλους. Την επόμενη μέρα τα παιδιά ξαναπήγαν στο ΚΠΕ για να τους πάρουν. Μόλις τους πήραν, έτρεξαν κατευθείαν στον δήμαρχο για να του μιλήσουν. Αφού έφτασαν, μπήκαν μέσα με πολλή ψυχραιμία και άρχισαν να λένε στον δήμαρχο: - Κύριε δήμαρχε, συγνώμη που σας ενοχλούμε,αλλά είναι κάτι πολύ σημαντικό! - Σας ακούω παιδάκια μου. - Θα θέλαμε να σας μιλήσουμε για την λίμνη που είναι πολύ βρόμικη και να σας ζητήσουμε αν μπορείτε να φροντίσετε να την καθαρίσετε. - Ναι παιδιά μου, θα κάνω ότι μπορώ. - Ευχαριστούμε κύριε δήμαρχε. Γεια σας! Μόλις έφτασαν άφησαν τους μικροοργανισμούς και έφυγαν. Μετά από δύο μέρες η λίμνη ήταν πεντακάθαρη. Οι φίλοι αποχαιρετίστηκαν και βούτηξαν όλοι μαζί στην λίμνη. 2 η Ιστορία: Τα λιμνοκάλαντα Ξημέρωσε μια χειμωνιάτικη μέρα. Όλοι οι μικροοργανισμοί φόρεσαν τα χριστουγεννιάτικα σκουφάκια και πήγαν να πουν τα κάλαντα. Μα ξέχασαν ότι πέρασαν την απαγορευμένη περιοχή του «Κουάκ Κουάκ». Άνοιξε τότε την πόρτα ο Κουάκ Κουάκ και είπε με άγρια φωνή: «Τι γυρεύετε εσείς εδώ;». Τρόμαξαν τότε οι μικροί μας φίλοι και άρχισαν να τρέχουν. Τότε είπε ο χοντρούλης Κύκλωπας: «Κουράστηκα, κουράστηκα, δεν μπορώ να τρέξω άλλο!». Ο Κουάκ Κουάκ δεν δίσταζε να τους κυνηγάει! Καθώς τρέχανε τους εμφανίστηκε ένα βόλβοξ ο Περονάκης και τους είπε: «Γιατί τρέχετε τόσο βιαστικά;» «Γιατί μας έπιασε στα πράσα ο κακός Κουάκ Κουάκ». Τότε τους έδειξε ένα εγκαταλειμμένο μέρος που κανένας δεν πατούσε το πόδι του σε αυτό. Τότε ο Κουάκ Κουάκ ζήτησε βοήθεια από το Νερόφιδο. Μπήκαν στην τρύπα του Τακοτήνη και έψαχναν το χρυσό δαχτυλίδι για να αιχμαλωτίσουν τον Κουάκ Κουάκ και τον φίλο του. Τότε ο Τακοτήνη κατάλαβε ότι ήταν κάποιος μέσα στο σπίτι και φώναξε τους αστυνόμους, τους Κουνούπιους. Οι μικροοργανισμοί βιάστηκαν, γιατί άκουσαν φωνές. Έψαχναν αλλά δεν το βρήκαν. Τότε ήρθε ο γέρος ο Σκούληκας και τους είπε που ήταν με ένα γρίφο. Εκείνος ο γρίφος έλεγε: «Ανοίγει και κλείνει, μαργαριτάρια έχει». Η απάντηση ήταν το μύδι. Δυσκολεύτηκαν να το βρουν, γιατί υπήρχαν εκατοντάδες. Είχαν μια ευκαιρία να βρουν το σωστό μύδι. Μια φορά στα χίλια χρόνια το σωστό μύδι έβγαζε ένα μαργαριτάρι. Τότε το πήραν και νίκησαν τον κακό Κουακ Κουακ.
Επειδή οι μικροί μας φίλοι είχαν φυλακίσει τον κακό Κουάκ Κουάκ, ζήτησαν βοήθεια από την Δάφνια, την στρουμπουλή. Τότε άρχισαν να τρέχουν, μα τους βρήκε ο κακός γυρίνος, ο Τσιχλίτσας και τους άφησε δύο τσίχλες. Έτσι δεν μπορούσαν να τρέξουν. Μόλις το είδε αυτό η προνύμφη, η Αλμπερτίνη, έτρεξε και τους έσωσε. Τους έβαλε στη μικρή καλύβα της και αμέσως τους τακτοποίησε δίπλα από το τζάκι να ζεσταθούν και τους έδωσε μια ζεστή σοκολάτα με μπισκότα. Οι μικροί μας φίλοι ευχαρίστησαν την προνύμφη Αλμπερτίνη και γύρισαν πίσω στη λίμνη για να πουν ευχάριστα τα κάλαντα. 3 η Ιστορία: Μια παράξενη συνάντηση Μια ηλιόλουστη μέρα μια ομάδα παιδιών έκανε βόλτα στη λίμνη. Καθώς προχωρούσαν είδαν αφρούς στη λίμνη και ρώτησαν την κυρία τους: - Τι είναι αυτός ο αφρός και γιατί μυρίζει τόσο άσχημα; - Τι θα λέγατε να κάνουμε μια επίσκεψη στο Κ.Π.Ε. για να λύσετε τις απορίες σας; - Ναι!!! Την άλλη μέρα πήγαν στο Κ.Π.Ε μαζί με τη δασκάλα τους. Τους υποδέχτηκαν με μεγάλη χαρά. Μετά πήγαν σε μια αίθουσα για να γνωριστούν με τις υπεύθυνες κυρίες και να μιλήσουν. Αργότερα πήγανε να εξερευνήσουν την λίμνη και ένας υπεύθυνος του Κ.Π.Ε, ο κύριος Κώστας, μπήκε στη λίμνη και έβγαλε πέτρες με διάφορους οργανισμούς οι οποίοι μάς μίλησαν. Εμείς παραξενευτήκαμε και είπαμε από μέσα μας: - Πώς είναι δυνατόν να μας μιλάει η βδέλλα και οι άλλοι μικροοργανισμοί; Πήγαν να το πούνε στην κυρία Στέλλα και στις υπόλοιπες κυρίες και εκείνες γέλασαν. Τα παιδιά τις οδήγησαν στους μικροοργανισμούς, αλλά δεν άκουσαν τίποτα. Τα παιδιά αναρωτήθηκαν : - Πώς είναι δυνατόν εμείς να τους ακούμε και οι κυρίες όχι; Κατόπιν πήγαν στο εργαστήριο για να τους μελετήσουν αλλά υπήρχαν κάτι βελόνες για την παρατήρηση. Οι μικροοργανισμοί άρχισαν να φωνάζουν: - Βοήθεια θα μας σκοτώσουν!!! Τα παιδιά τους είπαν: - Μην ανησυχείτε δεν θα σας σκοτώσουμε. Όμως ένα παιδί κατά λάθος χτύπησε τη Βδέλλα. Η Βδέλλα φώναξε : - Βοήθεια!!!. Τότε οι υπόλοιποι μικροοργανισμοί τη ρώτησαν: - Βδέλλα τι έπαθες; - Ένα παιδί με τρύπησε με τη βελόνα. Τότε πήραν τηλέφωνο το ασθενοφόρο του γυρίνου, και τους είπε: - Έρχομαι όσο πιο γρήγορα μπορώ!
Όταν ο γυρίνος έφτασε, την πήρε και την πήγε στο γιατρό Μύδι κοραλάκι. Εκείνος τους είπε: - Δεν είναι κάτι σοβαρό, μόνο θα της κολλήσουμε ένα τσιρότο και θα γίνει καλά. Η Δάφνια η παιχνιδιάρα φώναξε στον κύριο Μύδι κοραλάκι: - Προσέξτε ένα παιδί με την βελόνα! - Μην ανησυχείς, δε θα πάθω τίποτα. Ξαφνικά ένα γριβάδι που το έλεγαν Γριβάδης ο μουστακαλής ρώτησε: - Μήπως μπορείτε να με καθοδηγήσετε στο οφθαλμιατρείο του Πάπιου, γιατί από τα σκουπίδια που πετάνε οι άνθρωποι τυφλώθηκα. Τότε οι μικροοργανισμοί τον καθοδήγησαν στο οφθαλμιατρείο. Όταν ο Γριβάδης ο μουστακαλής τελείωσε την εξέταση, τα παιδιά πήγαν στον δήμαρχο και του ζήτησαν να βάλει αφίσες που να λένε να μην πετάνε σκουπίδια στη λίμνη. Από τότε κανείς δεν ξαναπέταξε σκουπίδια στη λίμνη. 4 η Ιστορία: Μια αλλιώτικη βόλτα Κάποτε, μια παρέα παιδιών πήγε βόλτα στην λίμνη της Καστοριάς. Πρώτα πήγαν σε ένα μαγαζί που πουλούσαν εξοπλισμό κατάδυσης και νοίκιασαν μια βάρκα. Έπειτα φτάσανε στην λίμνη και είδανε κάτι πολύχρωμες και πανέμορφες λιβελούλες που συζητούσαν μεταξύ τους. Κατόπιν συνάντησαν μια πάπια που τους λέει: - Καλημέρα παιδιά τι ψάχνετε; Και τα παιδιά λένε: - Ψάχνουμε ένα μέρος που να έχει μικροοργανισμούς! Η πάπια λέει στα παιδιά: - Ακολουθήστε με και θα σας δείξω τον δρόμο εάν μου δώσετε μια φέτα ψωμί. - Τα παιδιά της έδωσαν μια φέτα ψωμί και τους οδήγησε. Έφτασαν στο μέρος που τους οδήγησε η πάπια. Η κυρία Βδέλλα ρώτησε τα παιδιά: - Παιδιά μπορείτε να με βοηθήσετε; Έχασα τα γυαλιά μου! - Και βέβαια μπορούμε να σας βοηθήσουμε! Νααα, τα βρήκαμε τα γυαλιά σας κυρία Βδέλλα, φώναξαν χαρούμενα τα παιδιά. Ξαφνικά έρχεται στην παρέα μας ο γερό-κύκλωπας. - Γεια σου και χαρά σου γερο-κύκλωπα. - Γεια σας παιδιά,ήρθατε να δείτε την όμορφη πόλη μας; Εε; - Ναι και τους φίλους σας! - Ήρθαν και άλλα μικρά ζωάκια, κοιτάξτε!! Ήρθαν και οι άλλοι μικροί φίλοι μας και κάναν τρελό χορό! Τα παιδιά είδαν ότι πέρασε η ώρα και είπαν στους νέους φίλους τους ότι έπρεπε να
φύγουν. Και ο γερο-κύκλωπας πριν φύγουν τους είπε: «Θα κάνω μια τρελή σβούρα, κοιτάξτε!». Έκανε την σβούρα και ξαφνικά ακούστηκε: «Αααααχ! η μέση μου». Τα παιδιά λένε στον γερο- Κύκλωπα περαστικά. - Πάλι κάνεις εξάσκηση στην τρελή σβούρα και η μέση σου πονάει. Τον μαλώνει η κυρία Βδέλλα και όλοι άρχισαν να γελάνε. Μόλις όμως το είπε αυτό, εμφανίστηκε ένα δίχτυ που έπιασε όλους τους φίλους των παιδιών. Αυτά ανησύχησαν και αμέσως ανέβηκαν στην επιφάνεια να μιλήσουν στον ψαρά. Του είπαν πως χωρίς τους μικροοργανισμούς θα καταστραφεί η λίμνη μας και εκείνος το κατάλαβε και τους άφησε να φύγουν. Και έτσι οι μικροί φίλοι ελευθερώθηκαν από το δίχτυ του ψαρά και τα παιδιά κάθε μεσημέρι πήγαιναν να δουν τους μικρούς τους φίλους. Στα πλαίσια του προγράμματος γνώρισαν ποτάμια οικοσυστήματα με την επίσκεψή τους στο ΚΠΕ Φιλιατών παρακολουθώντας το πρόγραμμα: «Καλαμάς-Αχέροντας στο ρου της ιστορίας».
Παρουσίαση προγράμματος Κατά τη διάρκεια υλοποίησης του προγράμματος το δεύτερο και τρίτο τρίμηνο, αποφασίστηκε από κοινού με τους μαθητές να παρουσιαστεί το πρόγραμμα στις 5 Ιουνίου Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος στην αίθουσα πολλαπλών χρήσεων του σχολείου σε μαθητές, δασκάλους, γονείς, συγγενείς και φίλους. Τελικά η παρουσίαση πραγματοποιήθηκε στις 12 Ιουνίου 2015 με μεγάλη επιτυχία. Οι μαθητές περιέγραψαν τις δράσεις, αφηγήθηκαν τις ιστορίες που έγραψαν ομαδοσυνεργατικά, έπαιξαν το θεατρικό «Καθαρή λίμνη» και έκλεισαν την παρουσίαση με το τραγούδι «Ο εφιάλτης της Περσεφόνης». Ο ποιητής Νίκος Γκάτσος με τους υπέροχους στίχους καλεί την Περσεφόνη να μην βγει στην επιφάνεια της γης εξαιτίας της περιβαλλοντικής καταστροφής που συμβαίνει τις τελευταίες δεκαετίες όμως οι μαθητές είπαν: «Ξύπνα Περσεφόνη, βγες στου κόσμου το μπαλκόνι, να δεις την όμορφη Καστοριά, να μας πάρεις μια αγκαλιά, γιατί η λίμνη μας θα γίνει όπως παλιά».
Θεατρικό: Καθαρή λίμνη (Διασκευή από τους μαθητές του θεατρικού «Καθαρή παραλία» της κ. Άννας Αθανασιάδου, περιοδικό Παράθυρο στην εκπαίδευση του παιδιού-τεύχος 45) Αφηγητής: Το καλοκαίρι έφτασε κι όλοι στη βόρεια και νότια παραλία τρέχουν με κέφι για βόλτες, ψάρεμα κι ό,τι βάλει ο νους. Αφηγήτρια: Μα κάποια έξυπνα παιδιά έβαλαν στο μυαλό τους να κάνουν κάτι αλλιώτικο. Έφτιαξαν μια οργάνωση κι έτρεξαν με χαρά στην παραλία να δώσουν συμβουλές. Παιδί: Δεν είναι πολύ άσχημο να βλέπουμε σκουπίδια δίπλα στη λίμνη μας την τόσο ωραία; Είναι ακόμα πιο κακό ο αέρας σαν τα παίρνει και μέσα βαθιά στη λίμνη γοργά τα παρασέρνει. Παιδί: Κι όλα αυτά που βλέπουμε πετιούνται από ανθρώπους που μάλλον νου δεν έχουνε
ούτε ωραίους τρόπους. (Περνάει μια κυρία, πίνει νερό και πετάει το μπουκάλι) Παιδί: Εσείς κυρία, ξέρετε μ αυτό που σας έχει πέσει, πόσο κακό στη λίμνη μας έχετε προκαλέσει; Κυρία: Ένα μπουκάλι τόσο δα; Σιγά! Σπουδαίο πράγμα Δεν έκανα στη λίμνη μας κανένα μέγα τραύμα! Παιδί: Αχ, πόσο λάθος κάνετε Tο πλαστικό σε πολύ καιρό λιώνει! Θα έπρεπε ο καθένας μας να το ανακυκλώνει! (Περνάει ένας κύριος, πίνει αναψυκτικό και πετάει το κουτί) Παιδί: Κύριε, μήπως θα έπρεπε να πάτε ως το καλάθι, γιατί με τα σκουπίδια σας η λίμνη θα πάθει; Κύριος: Ω! ποιος να τρέχει ως εκεί και πού να το κρατήσω; Ποιον θα πειράξω τελικά κι εδώ αν τ αφήσω; Μικροοργανισμοί: Εμείς οι μικροοργανισμοί που έχουμε κι εμείς ζωή θέλουμε τη λίμνη καθαρή! Εμείς ερχόμαστε στα σπίτια σας να σας πετάμε σκουπίδια; Εσείς γιατί το κάνετε και βάζετε σε κίνδυνο τη ζωή μας την ίδια; Παιδί: Μπορεί ο αέρας εύκολα να πάρει τα σκουπίδια και να τα πάει στο νερό, στη λίμνη την ίδια! Κύριος: Μικρέ, πολύ ανησυχείς κι η λίμνη νομίζεις μόνο από εμάς βρόμισε;
Τι θες και τα σκαλίζεις; Παιδί: Όλοι μας τη βρομίζουμε Καθένας από λίγο στο τέλος γίνεται πολύ και υποφέρουν οι μικροοργανισμοί. Η λίμνη υποφέρει, μολύνεται και ο βυθός κι αυτό δε μας συμφέρει! Ας κάνουμε κάτι όσο είναι καιρός! Αυτή η αδιαφορία μας πρέπει να σταματήσει! Ό,τι κάνουμε στη φύση πίσω θα μας γυρίσει! Όλα τα παιδιά μαζί: Δώσε μου το χέρι βοήθησε κι εσύ για να γίνει η λίμνη μας μια λίμνη καθαρή! Καθαρή λίμνη, καθαρά λόγια λένε πάντα τα παιδιά! Δώσε μου το χέρι, ας μαζέψουμε όλοι τώρα όσα είναι περιττά! Καθαρή λίμνη, καθαρά λόγια λένε πάντα τα παιδιά! Αξιολόγηση του προγράμματος Καθ όλη τη διάρκεια του προγράμματος οι μαθητές ασχολήθηκαν ουσιαστικά και μεθοδικά με μεγάλο ενδιαφέρον και ενθουσιασμό, αποκτώντας νέες δεξιότητες και νέες γνώσεις. Η προστασία της λίμνης μας, αυτού του πολύτιμου θησαυρού του τόπου μας, μας αφορά όλους.