ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΦΛΩΡΙΝΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΤΜΗΜΑ ΝΗΠΙΑΓΩΓΩΝ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ «Προσδιορίζοντας την Ελληνική Παιδική Νεανική Λογοτεχνία: Ζητήματα ιστορίας και κριτικής» Από την Τερψιχώρα στη Φρουτοπία 15, 16 & 17 Οκτωβρίου 2010 Μεγάλο και Μικρό Αμφιθέατρο Παιδαγωγικής Σχολής Φλώρινας Χορηγοί: ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΝΟΜΑΡΧΙΑ ΦΛΩΡΙΝΑΣ ΔΗΜΟΣ ΦΛΩΡΙΝΑΣ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ ΠΑΠΑΝΕΣΤΩΡΑΣ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ ΦΙΛΑΡΕΤΗ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΓΛΥΚΑ ΒΕΪΚΟΥ
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Παρασκευή 15 Οκτωβρίου Μεγάλο Αμφιθέατρο Παιδαγωγικής Σχολής 9:00-10:30 Εγγραφές 10:30-11:00 Έναρξη - Χαιρετισμοί 11:00-11:30 Διάλειμμα καφές 11:30-14: 00 1 η Συνεδρία Πρόεδρος: Καμαρούδης Σταύρος Αναγνωστόπουλος Δ. Βασίλης, «Η Ελληνική Παιδική-Νεανική Λογοτεχνία στα Παιδαγωγικά Τμήματα του Πανεπιστημίου υπό το πρίσμα των σημερινών εκπαιδευτικών, διδακτικών και ερευνητικών απαιτήσεων. Γενική Θεώρηση.» Ακριτόπουλος Ν. Αλέξανδρος, «Ο Πέτρος Χάρης κριτικός της παιδικής λογοτεχνίας.» Δρούγκα Κλεονίκη, «Ιστορικές προσεγγίσεις στα περιεχόμενα του παιδικού περιοδικού Το Ρόδι.» Μακατού Κρυσταλλία, «Τα νεανικά έντυπα της Οθωνικής περιόδου (1833-1862).» Κατσίκη-Γκίβαλου Άντα, «Ιστορία της Νέας Ελληνικής Λογοτεχνίας για Παιδιά και Νέους. Προϋποθέσεις και απαιτήσεις για τη συγγραφή της.» 12:00-14:30 Συζήτηση 14:30-16:00 Διάλειμμα - Φαγητό στη Λέσχη 16:00-17:00 2 η Συνεδρία Πρόεδρος: Κανατσούλη Μένη Σπανάκη Μαριάνα, «Μετα-αποικιοκρατία και Ελληνική Παιδική Λογοτεχνία.» Βασιλαράκης Ν. Ιωάννης, «Η ιστορική δίπλα στην κριτική θεώρηση της ελληνικής παιδικής λογοτεχνίας. Ζητούμενα συνύπαρξης και συστημικής διασάφησης του τοπίου.» Βασιλούδη Βασιλική, «Η Ιστορία της παιδικής λογοτεχνίας στην Ελλάδα: μεταθεωρητικά ζητήματα, αναθεωρήσεις και επαναγραφή.» 17:00-17:10 Διάλειμμα 17:10-19:30 3 η Συνεδρία Πρόεδρος: Βασιλαράκης Ιωάννης-Ακριτόπουλος Ν. Αλέξανδρος Αναγνωστοπούλου Διαμάντη, «Αναπαραστάσεις της παιδικής ηλικίας και της διαδικασίας διαμόρφωσης στο έργο της Φωτεινής Φραγκούλη.» Τσιλιμένη Τασούλα, «Η κριτική των παιδικών βιβλίων στον περιοδικό τύπο: πρώτη προσέγγιση.» Παπαντωνάκης Γεώργιος, «Ενδείξεις για νέα φάση και για ενηλικίωση της παιδικής λογοτεχνίας στην Ελλάδα.» Χατζηδημητρίου-Παράσχου Σοφία, «Το λογοτεχνικό αφήγημα γνώσεων στα παιδικά περιοδικά του μεσοπολέμου.» Τσατσαρώνης Θ. Γεώργιος, «Τα ζητήματα και οι μέθοδοι συγγραφής μιας «Ιστορίας της Ελληνικής Παιδικής-Νεανικής Λογοτεχνίας»: Διεύρυνση της έννοιας και του
περιεχομένου της παιδικής λογοτεχνίας.» Γεωργίου Χρήστος, «Η ανάδυση του παιδικού μυθιστορήματος στο πλαίσιο των αναζητήσεων του εκπαιδευτικού δημοτικισμού (1917-1936).» 19:30-20:00 Συζήτηση 21:00 Επίσημο δείπνο
Σάββατο 16 Οκτωβρίου 2010 Μεγάλο Αμφιθέατρο Παιδαγωγικής Σχολής 9:30-10:30 1 η Συνεδρία Πρόεδρος: Σπανάκη Μαριάνα-Αλέξανδρος Ν. Ακριτόπουλος Παπαρούση Μαρίτα, «Παλιές ηρωίδες με νέα ρούχα: σύγχρονες αναδιηγήσεις κλασικών παραμυθιών.» Ιακωβίδου Σοφία, «Το ζήτημα της λογοτεχνικότητας της σύγχρονης λογοτεχνίας για παιδιά και νέους.» Γαβριηλίδου-Σπυρίδου Σοφία, «Εκδόσεις βιβλίων για παιδιά: Ιστορικές διαδρομές και αποτιμήσεις.» 10:30-11:00 Διάλειμμα - καφές 11:00-12:00 2 η Συνεδρία Πρόεδρος: Ιακωβίδου Σοφία Καψάλης Δ. Γεώργιος, «Το Τραγούδι της λευτεριάς (Ιωάννης Θ. Κακριδής) στη Διάπλαση των Παίδων.» Κεχαγιόγλου Γεώργιος, «Για την προϊστορία της νεοελληνικής παιδικής λογοτεχνίας: από τον ύστερο Μεσαίωνα ως και τον Διαφωτισμό.» Μουλλά Ευαγγελία, «Η ενηλικίωση της ελληνικής παιδικής λογοτεχνίας: συμβάσεις και υπερβάσεις, μύθοι και πραγματικότητες.» 12:00-12:10 Συζήτηση 12:10-14:00 3 η Συνεδρία Πρόεδρος: Τσιλιμένη Τασούλα Μίσιου Μαριάννα, «Η δουλειά του «ολοκληρωμένου δημιουργού» κόμικς και το παιχνίδι του διπλού αναγνωστικού κοινού: το παράδειγμα του Νίκου Μαρουλάκη.» Πάσχου Αγγελική, «Η απεικόνιση της τρίτης ηλικίας στα εικονογραφημένα παιδικά βιβλία. Μια ερευνητική προσέγγιση.» Λαμπίτση Βασιλική, «Ζωγραφίζοντας κουραμπιέδες, καλικάντζαρους και τις τέσσερις εποχές: χαρακτηριστικά και τάσεις στην εικονογράφηση του ελληνικού παιδικού βιβλίου σήμερα.» Γρόσδος Σταύρος, «Οπτικοκειμενικοί, σημειολογικοί, αισθητικοί και ιδεολογικοί κώδικες στην εικονογράφηση των λογοτεχνικών βιβλίων για παιδιά. Η περίπτωση της εικονογράφου Σοφίας Φόρτωμα.» 14:00-14:30 Συζήτηση 14:30-16:00 Διάλειμμα - Φαγητό 16:00-17:00 4 η Συνεδρία Πρόεδρος: Καρακίτσιος Ανδρέας Μπουσμπούκης Αντώνης-Ελένη Καρασαββίδου, «Λαογραφία και Παιδική Λογοτεχνία.» Καρατάσου Κατερίνα, «Αλληγορίες ενηλικίωσης: μορφολογική και ερμηνευτική προσέγγιση.» Παπαγεωργίου Αικατερίνη, «Αφηγηματικές τεχνικές στο έργο Γεροστάθης του Λέοντος
Μελά. «Επιρροές και απορροές».» 17:00-17:10 Διάλειμμα- καφές 17:10-19:30 5 η Συνεδρία Πρόεδρος: Ακριτόπουλος Ν. Αλέξανδρος-Καρατάσου Κατερίνα Καρακίτσιος Αντρέας, Σταύρος Γρόσδος, Δημήτρης Γουλής, «Ο μικρός Νικόλας ζωντάνεψε; Κειμενοεικονικές προσεγγίσεις (λογοτεχνία vs κινηματογράφος).» Πατέρα Αναστασία, «Σύγχρονα κοινωνικά θέματα στα παιδικά βιβλία του εικονογράφου Ν. Ανδρικόπουλου για παιδιά Προσχολικής και Πρώτης Σχολικής Ηλικίας: Ο ρόλος της εικονογράφησης στη διαπραγμάτευσή τους και στην ευαισθητοποίηση του νεαρού αναγνώστη.» Σωτηροπούλου Ελένη-Χασάπης Αντώνης, «Η εικονογράφηση στην παιδική λογοτεχνία: Προβληματισμοί σε ζητήματα θεωρίας της λογοτεχνίας και πολιτισμικών σπουδών.» Κανελλιάδου Βασιλική, «Από το Μουσείο στο Βιβλίο: τα έργα τέχνης στην εικονογράφηση παιδικής λογοτεχνίας.» Κουζέλη Χαρούλα, «Ο ιδανικός ήρωας και οι εικονογραφικές του μεταμορφώσεις στα ιστορικά μυθιστορήματα βυζαντινής περιόδου της Π. Δέλτα.» 19:30-20:00 Συζήτηση Σάββατο 16 Οκτωβρίου 2010 Μικρό Αμφιθέατρο Παιδαγωγικής Σχολής 9:30-10:30 1 η Συνεδρία Πρόεδρος: Κωτόπουλος Τριαντάφυλλος Καμαρούδης Σταύρος-Ζωγράφος Μιλτιάδης-Παπαδοπούλου Σμαράγδα, «Λότη Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου: Η προφητεία του κόκκινου κρασιού.» Παπαδάτος Γιάννης, «Ο μαγικός ρεαλισμός στην ελληνική λογοτεχνία για παιδιά και νέους.» Μάγος Κώστας-Γεωργία Γκανάτσιου, «Ο Ναστραντίν, η παπαρούνα και το μαύρο πρόβατο»: Το παιδικό βιβλίο ως μέσο διαπολιτισμικής προσέγγισης στην προσχολική ηλικία.» 10:30-11:00 Διάλειμμα καφές 11:00-12:00 2 η Συνεδρία Πρόεδρος: Γαβριηλίδου-Σπυρίδου Σοφία Κιοσσές Σπύρος, «Ζητήματα θεωρίας και διδακτικής της λογοτεχνίας για παιδιά και νέους: η περίπτωση του Γυμνασίου.» Βαμβούρη Φ. Χριστίνα, «Ο βαθμός επίδρασης της νεανικής λογοτεχνίας στα διδασκόμενα εγχειρίδια της Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στους σημερινούς εφήβους. Σημαίνουσες απουσίες λογοτεχνών.» Γουλής Δημήτριος, «Αναπαραστάσεις Τουρκοκυπρίων σε κείμενα κυπριακής παιδικής λογοτεχνίας.»
12:00-12:10 Συζήτηση 12:10-14:00 3 η Συνεδρία Πρόεδρος: Νιφτανίδου Θεοχαρούλα Νατσιοπούλου Τριανταφυλλιά, «Παιδική λογοτεχνία, τηλεόραση και υπολογιστής στην προσχολική ηλικία: προτιμήσεις των παιδιών.» Κωστάκη Ιωάννα, «Ο Ντίνος Δημόπουλος ως συγγραφέας για παιδιά και σκηνοθέτης της ταινίας «Τα δελφινάκια του Αμβρακικού»: διερεύνηση της συγγραφικής του πορείας και της σχέσης του μυθιστορήματος με την ομότιτλη ταινία.» Νιφτανίδου Θεοχαρούλα, «Η ψυχο-σωματική παθολογία στο μυθιστόρημα της Διδώς Σωτηρίου Μέσα στις φλόγες.» Τσαβαλά Ειρήνη, «Σύντομη παρουσίαση του έργου της Comtesse de Segur και της Πηνελόπης Δέλτα: κάποιες συγκλίσεις και αποκλίσεις.» Μπατσαρά Εύα, «Η θέση του ληρολογήματος στην Ελληνική, Αγγλική και Γαλλική Λογοτεχνία και η συμβολή του στην εκπαίδευση.» 14:00-14:30 Συζήτηση 14:30-16:00 Διάλειμμα - Φαγητό 16:00-17:00 4 η Συνεδρία Πρόεδρος: Νατσιοπούλου Τριανταφυλλιά Λενακάκης Αντώνης, «Η Θεατροπαιδαγωγική ως τόπος ενεργητικής μέθεξης του ανήλικου αναγνώστη σε κείμενα (παιδικής) λογοτεχνίας.» Βίτσου Μάγδα-Κοντογιάννη Άλκηστις, «Κουκλοθέατρο και λαϊκοί μύθοι, θεωρητικές προσεγγίσεις και διδακτικές εφαρμογές. Το παράδειγμα των Καλικάντζαρων και των Τρολ (Σκανδιναβικοί μύθοι).» Γαργαλιάνος Σταμάτης, «Δραματοποίηση και Παιδική Λογοτεχνία: διαστάσεις και προοπτικές.» 17:00-17:10 Διάλειμμα 17:10-19:30 5 η Συνεδρία Πρόεδρος: Γαργαλιάνος Σταμάτης Τσιάρας Αστέριος, «Η διδακτική της ποίησης, στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση, μέσα από το εκπαιδευτικό δράμα.» Δήμου Πασχάλης, «Η αξιοποίηση της Παιδικής Λογοτεχνίας ως εκπαιδευτικού εργαλείου στη διδασκαλία Ελλήνων μαθητών στη Σουηδία. Στάσεις και απόψεις των Ελλήνων Εκπαιδευτικών.» Καραβά Ζαχαρούλα, «Η συμβολή της παιδικής λογοτεχνίας στην αισθητική και συναισθηματική εξέλιξη των νεαρών αναγνωστών.» Καλαμπαλίκη Θάλεια, «Προσεγγίσεις στο σύγχρονο οικολογικό παιδικό βιβλίο. Τάσεις, θέματα, αξίες και προτάσεις για αξιοποίησή του στην πρωτοβάθμια Εκπαίδευση.» Βαϊρινού Κωνσταντία, «Το παιδικό βιβλίο γνώσης: εκδόσεις για το περιβαλλοντικό ζήτημα της απειλούμενης με εξαφάνιση πανίδας.» 19:30-20:00 Συζήτηση
Κυριακή 17 Οκτωβρίου 2010 Μεγάλο Αμφιθέατρο Παιδαγωγικής Σχολής 9:30-11:10 1 η Συνεδρία Πρόεδρος: Ακριτόπουλος Ν. Αλέξανδρος Ακριτόπουλος Ν. Αλέξανδρος-Βλάχου Παναγιώτα, «Τα παιδικά διηγήματα του Ι. Δ. Ιωαννίδη.» Μητροφάνης Γιάννης, «Τα διά τα παιδία προωρισμένα βιβλία δέον να γράφωνται ή σταχυολογώνται μετ άκρας προσοχής»: παρακειμενικές διακηρύξεις και θεωρητικές προσεγγίσεις του παιδικού βιβλίου.» Καρακίτσιος Ανδρέας-Μαρκίδης Κωνσταντίνος, «Παιδική μικροαφήγηση και ειδολογικές εξελίξεις: η περίπτωση του νεοτερικού αφηγήματος.» Αλχασίδης Νικόλαος, «Γνωστική Απο-οικειοποίηση και Παιδική Λογοτεχνία: Η περίπτωση του διηγήματος της Λιάνας Δενεζάκη «Μαρδούκ.»» Γαλάνης Βαγγέλης, «Από τον μυθιστορηματικό τόπο στον ενδοψυχικό χώρο: η Νινέτ σε αναζήτηση ταυτότητας.» 11:10-11:40 Διάλειμμα - καφές 11:40-12:50 3 η Συνεδρία Πρόεδρος: Ακριτόπουλος Ν. Αλέξανδρος Καλούρη Χ. Ουρανία-Παμουκτσόγλου Αναστασία, «Ηθική ανάπτυξη και ιδεολογικοί προσανατολισμοί εκπαιδευτικών μέσα από τη μνήμη της παιδικής νεανικής λογοτεχνίας.» Τσιαμπάση Φανή, «Μου μαθαίνετε να χαμογελάω, σας παρακαλώ; της Ελένης Δικαίου: Μια περίπτωση σύγχρονου «εξελικτικού μυθιστορήματος».» Καλιακάτσου Ιωάννα, «Βιβλία εσαεί διά των αληθειών των διδάσκοντα» Ο εθνικός και ηθοπλαστικός προορισμός των αρχαίων μύθων (1889-1900).» 13:00-13:30 Λήξη Συνεδρίου Συμπεράσματα - Προτάσεις