ΙΛΙΟΝ Κωδικός: 013087 83 Τ Ρ Ι Μ Η Ν Ι Α Ι Α Ε Φ Η Μ Ε Ρ Ι Δ Α Τ ΟΥ Σ ΥΛ ΛΟ Γ ΟΥ Μ Α Κ Ι Σ ΤΑ Ι Ω Ν ΟΛΥ Μ Π Ι Α Σ Έτος 18ο Mάρτιος - Απρίλιος - Μάιος 2012 Τεύχος 69 Τιμή: 0,03 Ευρώ Διεύθυνση εφημερίδας: Ερυμάνθου 10 Ηλιούπολη Τ.Κ. 16344 e-mail: makistia@gmail.com Έ να όραμα πολλών ετών, η ανάδειξη του αρχαιολογικού πλούτου της περιοχής μας, αρχίζει να περνάει σε ένα πιο συντονισμένο και σημαντικό στάδιο. Ο Σύλλογος του χωριού μας, ύστερα από ομόφωνη απόφαση του Δ.Σ. στις 28.03.2012, ξεκίνησε μία μεγάλη προσπάθεια, που αν όλα πάνε καλά θα οδηγήσει στην αναστήλωση και ανάδειξη του αρχαίου Θεάτρου στο Κάστρο μας που ανήκει στην αρχαία πόλη Τυπανεαί ή Ύπανα ή Αίπυ ή κάποια άλλη. Άμεσα και έμπρακτα ανταποκρίθηκε ο Πρόεδρος «Υιοθετήσαμε» το Αρχαίο Θέατρο Φωτογραφία: Δήμητρα Κοκκαλιάρη Ο Στάθης Κοκκαλιάρης, ο Φώτης Βλάχος και ο Δημήτρης Γρηγορόπουλος από το Δ.Σ. του Συλλόγου, ο Πρόεδρος του χωριού Νώντας Πόθος και ο Αντιδήμαρχος συγχωριανός μας Λαμπρόπουλος Νίκος στην παρουσίαση της πρωτοβουλίας για το αρχαίο θέατρο στους συμπατριώτες μας εκδρομείς. Μιλάει η Ελεάννα Κοκκαλιάρη. «ΔΙΑΖΩΜΑ» www.diazoma.gr: ΔΕΛΤΙΑ ΤΥΠΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ του χωριού μας κ. Νώντας Πόθος με συμμετοχή σε πολλές από τις αναγκαίες επαφές, καθώς και ο συμπατριώτης μας Αντιδήμαρχος Δ. Ζαχάρως καθηγητής κ. Λάκης Λαμπρόπουλος. Ύστερα από σχετική ενημέρωση οι Φωτογραφία: Δημήτρης Γρηγορόπουλος Το ΔΙΑΖΩΜΑ ανέρτησε στο διαδίκτυο www.diazoma.gr δύο δελτία τύπου. Δείτε το κατωτέρω με ημερομηνία 15-3-2012. Άνοιξε ο κουμπαράς του αρχαίου θεάτρου Αιπίου (Πλατιάνα) Μετά από επίσκεψη που πραγματοποίησαν στα γραφεία του σωματείου «ΔΙΑ- ΖΩΜΑ» δύο υποδειγματικοί πολίτες της Ολυμπίας, η κα Παναγιώτα Κυριακοπούλου από το Σύλλογο Χρυσοχωριτών Ολυμπίας «Ο Άγιος Γεώργιος» και ο κος Φώτης Βλάχος από το Σύλλογο Μακισταίων Ολυμπίας «Η Μάκιστος» και ύστερα από δική τους παρότρυνση άνοιξε ο «κουμπαράς» (ηλεκτρονικός τραπεζικός λογαριασμός) για το αρχαίο θέατρο του Αιπίου, στην Πλατιάνα. Ο Σύλλογος Μακισταίων Ολυμπίας «Η Μάκιστος» κατέθεσε μάλιστα ήδη το ποσό των 350 ευρώ, εγκαινιάζοντας τον κουμπαρά του αρχαίου θεάτρου. Τα χρήματα που θα συγκεντρωθούν στον κουμπαρά θα διατεθούν για την προστασία και ανάδειξη του αρχαίου θεάτρου στο Αίπυ (Πλατιάνα). Το θέατρο της Πλατιάνας είναι χτισμένο στην ανατολική απόληξη του όρους Λαπίθα, στα νότια της ομώνυμης κοινότητας, του Δήμου Κρεστένων - Ανδρίτσαινας, του Νομού Ηλείας. Όπως σώζεται σήμερα, το θέατρο παρουσιάζει την τριμερή χαρακτηριστική κοίλο, ορχήστρα και σκηνικό οικοδόμημα. Tο κοίλο χρονολογείται στον 4ο αι. π.χ., ενώ το σκηνικό οικοδόμημα χρονολογείται στο 245 π.χ. Το «ΔΙΑΖΩΜΑ» υποδέχεται με χαρά τη συγκινητική αυτή χειρονομία, η οποία αποτελεί ένα σημαντικό παράδειγμα ενεργοποίησης των πολιτών για την προστασία και ανάδειξη των μνημείων της περιοχής τους, και συγχαίρει τους κ.κ. Παναγιώτα Κυριακοπούλου και Φώτη Βλάχο για την πρωτοβουλία τους αυτή. Συνέχεια στη σελ. 13 Ο Αντιπεριφερειάρχης κ. Καφύρας με τον Γραμματέα του Συλλόγου μας Φώτη Βλάχο τον Πρόεδρο του χωριού μας Νώντα Πόθο και την Πρόεδρο του Συλλόγου Χρυσοχωριτών κ. Τούλα Κυριακοπούλου στη συνάντηση για την προώθηση της ανάδειξης του αρχαίου θεάτρου όμοροι Σύλλογοι στηρίζουν αυτή την προσπάθεια. Ιδιαίτερα ο Σύλλογος Χρυσοχωρίου, μέσω της Προέδρου του κας Τούλας Κυριακοπούλου, ξεχωρίζει με την συνεχή παρουσία για αυτή την μεγάλη υπόθεση. Ύστερα από πολλές ενέργειες και επαφές, επετεύχθη ο αρχικός στόχος μας. Το "ΔΙΑΖΩΜΑ" www.diazoma.gr και ο Πρόεδρός του κ. Σταύρος Μπένος συμπεριέλαβε υπό την σκέπη του το Αρχαίο Θέατρό μας. Τον ευχαριστούμε πολύ καθώς και τους συνεργάτες του. Το "ΔΙΑΖΩΜΑ" σε συνεργασία με τον Σύλλογό μας άνοιξε έναν «κουμπαρά» όπου θα συγκεντρώνονται οικονομικές προσφορές πολιτών οι οποίες, μαζί με την χρηματοδότηση από διάφορους τοπικούς και περιφεριακούς φορείς, θα χρηματοδοτήσουν την μελέτη απο- Συνέχεια στη σελ. 5 ΠΑΝΗΓΥΡΙ ΣΤΗ ΜΑΚΙΣΤΟ 27 Ιουλίου 2012 του Αγίου Παντελεήμονος σελ. 13 Εκδήλωση στο Πνευματικό Κέντρο Μακιστίας Κοιλάδας (Σχολείο) με θέματα: α) το Αρχαίο Θέατρο β) Ελιά και ελαιόλαδο, την Κυριακή 5 Αυγούστου 2012 στις 11 το πρωί. σελ. 13
5 Τ Ο Κ Ο Ι Μ Η Τ Η Ρ Ι Ο Τ Ο Υ Χ Ω Ρ Ι Ο Υ Ιστορική αναδρομή Στην περιοχή της Μακίστου υπάρχουν πολλά νεκροταφεία σε διάφορες θέσεις. Ενδεικτικά θα αναφέρουμε τους ευρεθέντες τάφους των κλασικών χρόνων στη θέση Πετροπηγάδα, αλλά και τα ενδεικτικά υπολείμματα στις θέσεις Σπαρτοκατάραχο και Μνήματα που φαίνονται να είναι των Ρωμαϊκών και Βυζαντινών χρόνων. Στη νεότερη ιστορία της Μακίστου και στην τουρκοκρατία, ως χώρος ταφής χρησιμοποιείτο το νεκροταφείο των Ορθοδόξων στο σημερινό κοιμητήριο του Χρυσοχωρίου (Τρυπών). Ακόμη και σήμερα υπάρχει εκεί ο χώρος που ονομάζεται Μπαρακίτικα μνήματα. Επίσης, κατά καιρούς χρησιμοποιείτο και ο χώρος γύρω από την Παναγία διότι ο ναός αυτός, κατά μαρτυρίες των παππούδων, υπήρχε τότε. Μετά την απελευθέρωση, στο χώρο της σημερινής εκκλησίας του Αγιάννη υπήρχε κατά τις μαρτυρίες ένα μικρό εκκλησάκι και το χωράφι γύρω ήταν ιδιόκτητο. Η ιδιοκτήτρια τότε, κάποια Δημοχρίσταινα, το δώρισε στο χωριό με σκοπό να ανεγερθεί νέος ναός και κοιμητήριο. Το κτήμα αυτό ήταν αρκετά μεγάλο και πράγματι το 1835 ξεκίνησαν οι εργασίες για την ανέγερση του νέου ναού ο οποίος και αποπερατώθηκε σε 8 περίπου χρόνια. Ο χώρος βορειανατολικά χρησιμοποιήθηκε ως κοιμητήριο. Όταν όμως το χωριό μεγάλωσε και μετά από 100 περίπου χρόνια, ο περιβάλλον χώρος του ναού είχε μεταβληθεί σε ακατάστατα μνήματα χωρίς να υπάρχει χώρος ούτε για περιφορά του Επιταφίου, περιττό να αναφέρω το ακαλαίσθητο θέαμα στο κέντρο του χωριού. Τα προβλήματα αυτά προβλημάτισαν το Κοινοτικό Συμβούλιο και έτσι με την 16/31-12-1951 αποφασίστηκε να δοθεί οριστική λύση στο πρόβλημα (πρ. Φώτη Παυλόπουλου). Με την 18/14-6-1959 δρομολογήθηκε η αγορά οικοπέδου για την κατασκευή κοιμητηρίου, με κοινοτικό κονδύλι 6.000 δρχ. (πρ. Κανέλλου Πόθου). Ακολούθως έγινε η μεταφορά του κοιμητηρίου στο σημερινό οικόπεδο, το 1964 και με την 29/14-10-1965 έγινε η περίφραξη (πρ. Αντώνη Κοκκαλιάρη). Η σημερινή θέση είναι πολύ καλή, αλλά το βασικό μειονέκτημα ήταν ότι στην αρχή δεν ελήφθη μέριμνα για διαδρόμους και επιβολή κάποιας σειράς ώστε ο χώρος να είναι μεν λειτουργικός αλλά και στολίδι του χωριού. Προσπάθεια ανάπλασης του χώρου έγινε με την σημαντική 7/21-8-1995 απόφαση του Κ.Σ. Μακίστου (πρ. Στάθη Κοκκαλιάρη), και επί προέδρου του Συλλόγου του αειμνήστου Γρηγόρη Δημόπουλου, με σύμφωνη γνώμη του ιερέα Γρηγορίου Πόθου αλλά και των κατοίκων, η δωρεάν προσφορά του χώρου των κοινόχρηστων αλωνιών για την γενική ανάπλαση του όλου χώρου περίπου δύο στρεμμάτων καθώς και την ανέγερση κοιμητηριακού Ναού. Ακολούθως έγινε ολική αποτύπωση του χώρου και κατατέθηκαν σχέδια και μελέτες από τον αρχιτέκτονα πατριώτη Ανδρέα Λαμπρόπουλο. Με την 10/30-12-1996 απόφαση έγινε η παραχώρηση 500 τ.μ. στην Ενορία Μακίστου για την ανέγερση Ι. Ναού του Αγ. Παντελεήμονος (απόφαση του Εκκλησιαστικού Συμβ. 6/1-7-1997). Ακολούθησε η υπ αρθ. 3/3-9-1997 απόφαση για την κατασκευή των διαδρόμων αλλά και απόφαση επιβολής κανονισμού λειτουργίας κοιμητηρίου ο οποίος και δεν εφαρμόστηκε τα επόμενα χρόνια για την επιβολή κάποιας τάξης. Η πυρκαϊά όμως του 2007 κατάστρεψε το όμορφο αυτό τοπίο. Με την δεντροφύτευση όμως του Συλλόγου μας το 2007 και άλλες παρεμβάσεις, προσπαθούμε να το αποκαταστήσουμε και να βελτιώσουμε το χώρο. Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ Ο χώρος του Κοιμητηρίου αναπλάθεται σιγάσιγά και παίρνει νέα μορφή με την ανέγερση της εκεί εκκλησίας, η οποία έγινε τελικά στο επάνω αλώνι για λόγους μεγαλύτερης ευστάθειας του εδάφους. Την ολοκλήρωση έχει αναλάβει ο Σύλλογος για την ανέγερση του Ναού Παμμεγίστων Ταξιαρχών (τελικά δόθηκε αυτό το όνομα ενώ άλλο είχε αρχικά αποφασισθεί) και ασφαλώς θα είχε τελειώσει αν δεν τύχαινε η φωτιά του 2007. Ο χώρος αυτός στο κοιμητήριο σήμερα έχει καθαριστεί μετά από προσφορά της οικογ. Αντώνη Γρηγορόπουλου και του κ. Φ. Κρεμυζή εις μνήμην Αντώνη Γρηγορόπουλου που χάσαμε πρόσφατα. Το καθάρισμα αυτό θα πρέπει να επεκταθεί και στο υπόλοιπο κομμάτι και να συνεχίσει στο εξής να παραμένει καθαρό, με μέριμνα των φορέων του χωριού και να ανακατασκευαστεί η περίφραξή του. Θα πρέπει επίσης να εφαρμοστεί και κάποιος κανονισμός λειτουργίας και κάποια σειρά στις κατασκευές των μνημείων ώστε η αναρχία να αποτελέσει παρελθόν. Στ. Α. Κοκκαλιάρης «Υιοθετήσαμε» το Αρχαίο Θέατρο Συνέχεια από τη σελ. 1 κατάστασης. Είναι μία πρακτική που ακολουθείται σε όλα τα θέατρα που έχει αναλάβει το "ΔΙΑΖΩΜΑ ", θέατρα σημαντικά όπως το Θέατρο Διονύσου κάτω από την Ακρόπολη της Αθήνας, το Θέατρο των Δελφών, το Θέατρο της Δήλου και άλλα, συνολικά μέχρι σήμερα 49 Αρχαία Θέατρα. Ο Σύλλογός μας εκπροσωπούμενος από τον Γενικό Γραμματέα μας κο Φώτη Βλάχο και τον Ειδικό Γραμματέα Δημήτρη Γρηγορόπουλο, μαζί με τον Πρόεδρο του Χωριού κο Νώντα Πόθο και την Πρόεδρο του Συλλόγου Χρυσοχωριτών κα Τούλα Κυριακοπούλου επισκέφτηκαν τον Αντιπεριφερειάρχη κο Χαράλαμπο Εκδρομείς της Μακίστου στην κύρια πύλη του Αρχαίου Κάστρου, στην νότια πλευρά Καφύρα για ενημέρωση περί του θέματος. Ο κος Αντιπεριφερειάρχης είπε ότι αποδέχεται την πρότασή μας και θα την προωθήσει για πραγματοποίησή της στην περιφέρεια. Με σκοπό την ενημέρωση της κοινωνίας του χωριού μας και όπως είχε προαναγγελθεί στο προηγούμενο τεύχος της Μακιστίας, την Δευτέρα του Πάσχα ο Σύλλογος πραγματοποίησε εκδρομή-επίσκεψη στο Αρχαίο Κάστρο της περιοχής μας. Η εκδήλωση είχε μεγάλη συμμετοχή. Αφού συγκεντρωθήκαμε, με την παροιμιώδη για το χωριό μας καθυστέρηση, κατευθυνθήκαμε με αμάξια μέχρι την ρίζα του κάστρου και στην συνέχεια ανεβήκαμε από το απότομο μονοπάτι της απόκρημνης πλευράς. Ακόμα και οι γεροντότεροι της παρέας δεν αποθαρρύνθηκαν και το έβαλαν πείσμα και ανέβηκαν. Πάνω στο κάστρο πια, περιηγηθήκαμε σε όλους τους χώρους, ενώ διάφοροι γνώστες της ιστορίας του μας εξηγούσαν διάφορα πράγματα. Φτάσαμε μέχρι την κύρια είσοδο του κάστρου, στην ομαλότερη νότια πλευρά, όπου φαίνεται καθαρά η αρχαία πύλη. Στην συνέχεια συγκεντρωθήκαμε στο αρχαίο θέατρο του κάστρου, το μοναδικό σωζόμενο πέτρινο αρχαίο θέατρο του Νομού μας. Εκεί έγινε και η ανακοίνωση της σημαντικής πρωτοβουλίας του Συλλόγου μας, ο οποίος απευθύνθηκε στο ΔΙΑΖΩΜΑ για την αναστήλωση του αρχαίου θεάτρου και υιοθέτησε την προσπάθεια αυτή. Την ανακοίνωση έκαναν από κοινού ο Πρόεδρος και ο Γραμματέας του Συλλόγου μας μαζί με τον Πρόεδρο του χωριού μας. Ο συμπατριώτης μας Αντιδήμαρχος Ζαχάρως εξέφρασε την αμέριστη στήριξη του Δήμου για τον σκοπό αυτό και δεσμεύτηκε για πολλαπλή υποστήριξη του έργου ακόμα και με χρηματοδότηση. Υπήρξε μεγάλος ενθουσιασμός από όλους τους συγχωριανούς και πως αλλιώς μπορούσε να γίνει για ένα όραμα που θα αναδείξει όλη την περιοχή μας, ένας σκοπός που θα ενώσει όλες τις υγιείς δυνάμεις του τόπου μας και θα μπορέσει να γίνει ορόσημο μίας συνολικής αναβάθμισης της ταλαιπωρημένης ιδιαίτερης πατρίδας μας. Η εκδήλωση συνεχίστηκε με παραδοσιακό φαγοπότι, όπου γιορτάσαμε την προοπτική και στην συνέχεια αποχωρήσαμε γεμάτοι όνειρα για το μέλλον του τόπου μας. Όπως θα διαβάσετε και σε άλλες σελίδες της Μακιστίας, η προσπάθεια αυτή συνεχίζεται και σιγά σιγά παίρνει σάρκα και οστά. Είναι μία μεγάλη ευκαιρία για τον τόπο μας, να στηρίξουμε όλοι αυτήν την προσπάθεια που θα αναδείξει την περιοχή μας. Η προσπάθεια τώρα ξεκινάει και θα πρέπει η στήριξη να είναι συνεχής. Η Μακιστία θα σας κρατάει ενήμερους για την εξέλιξη της υπόθεσης, που πρέπει να γίνει υπόθεση όλων μας.
13 Εκδήλωση στο Πνευματικό Κέντρο της Μακιστίας Κοιλάδας την Κυριακή 5 Αυγούστου 2012 Ο Σύλλογος Μακισταίων διοργανώνει την Κυριακή 5 Αυγούστου 2012 στις 11 το πρωί μια εκδήλωση στο Πνευματικό Κέντρο Μακιστίας Κοιλάδας όπου έχουν προσκληθεί και θα συμμετέχουν με τα Διοικητικά τους Συμβούλια όλοι οι Σύλλογοι, τοπικοί και αποδήμων, των χωριών της περιοχής μας και της Ζαχάρως. Τα θέματα της συνάντησης είναι: 1. Η ενημέρωση και ο συντονισμός ενεργειών για την ανάδειξη του Αρχαίου Θεάτρου μας, σε συνεργασία με το σωματείο ΔΙΑΖΩΜΑ και τους φορείς της περιοχής μας. 2. Ενημέρωση και συζήτηση για τις προοπτικές της ελιάς και του ελαιόλαδου στην περιοχή μας. Όσοι πατριώτες θα βρίσκονται στα μέρη μας εκείνη την μέρα μπορούν να βοηθήσουν με τις θέσεις τους πάνω στα θέματα. ΠΑΝΗΓΥΡΙ ΣΤΗ ΜΑΚΙΣΤΟ 27 Ιουλίου 2012 του Αγίου Παντελεήμονος Ο Σύλλογος για πρώτη φορά μετά από πέντε χρόνια πένθους συνδιοργανώνει το πανηγύρι του Αγίου Παντελεήμονα στο χωριό μας. Κλαρίνο: Μάκης Βασιλειάδης Μπουζούκι: Φώτης Ζαχαρόπουλος Τραγουδάει ο «ΓΙΓΑΝΤΑΣ» και άλλοι εκλεκτοί καλλιτέχνες «ΔΙΑΖΩΜΑ» www.diazoma.gr: ΔΕΛΤΙΑ ΤΥΠΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ Συνέχεια από τη σελ. 1 Το δεύτερο δελτίο τύπου που μας ήρθε από το ΔΙΑΖΩΜΑ και την Αρχαιολογική Υπηρεσία Ζ ΕΠΚΑ στις 27-6-2012. δείτε το «επιστημονικό δελτίο» και την «περιγραφή μνημείου». Ονομασία Μνημείου: Αρχαίο Θέατρο Πλατιάνας. Κατηγορία: Θέατρο. Σύντομη περιγραφή: Το μνημείο διαθέτει την τριμερή χαρακτηριστική κοίλο, ορχήστρα, σκηνικό οικοδόμημα το οποίο εφάπτεται της εσωτερικής πλευράς του οχυρωματικού τείχους. Εικόνες - Σχέδια: Υφίσταται πλήρης φωτογραφική τεκμηρίωση και σχεδιαστική αποτύπωση στο αρχείο Ζ ΕΠΚΑ. Τεκμηρίωση - Βιβλιογραφία: F.Adler, E. Curtius κ.α. Topographie und Geschichte von Olympia. Olimpia I, σ. 9. Meyer E. Neue Peloponnesische Wanderungen, σ. 22 κ.ε. Γιαλούρης Ν. «Οδηγός Αρχαιοτήτων Αρχαίας Τριφυλίας» Ολυμπιακά Χρονικά Δ 1973, σ. 162-163. Pritchett W.Κ, Studies in Ancient Greek Topography, Part VI, Berkley 1989, 46-50. Mατζάνας Χ. Β1 Χρονικά, ΑΔ 52 1997, 261-262. Baladie.R. Le Peloponnese De Strabon. σ. 52. Αραπογιάννη Ξ. «Οι ακροπόλεις της Ηλείας» σ. 33-35. Ηλειακή Πρωτοχρονιά 7. Θέση: Είναι χτισμένο στην ανατολική απόληξη του όρους Λαπίθα, στα νότια της ομώνυμης κοινότητας, του Δήμου Κρεστένων- Ανδρίτσαινας, του Νομού Ηλείας. Το θέατρο της Πλατιάνας είναι χτισμένο στην ανατολική απόληξη του όρους Λαπίθα, στα νότια της ομώνυμης Κοινότητας, του Δήμου Κρεστένων-Ανδρίτσαινας, του Νομού Ηλείας. Το θέατρο χρονολογείται σε δύο φάσεις. Tο κοίλο χρονολογείται στον 4ο αι. π.χ., ενώ το σκηνικό οικοδόμημα χρονολογείται στο 245 π.χ. Όπως σώζεται σήμερα, το θέατρο παρουσιάζει την τριμερή χαρακτηριστική κοίλο, ορχήστρα και σκηνικό οικοδόμημα. Σήμερα διατηρείται μόνο τμήμα της σκηνής και του κοίλου, ενώ σε καλή κατάσταση σώζεται ο αρχαίος αναλημματικός τοίχος του θεάτρου και στην αρχική θέση του ένας θρόνος από τις προεδρείες. Το σωζόμενο κοίλο έχει διάμετρο 34,5 μ.το μνημείο παρουσιάζει σήμερα τη μορφή μεγάλου ερειπιώνα. Αποτελεί το δεύτερο σωζόμενο μνημείο της συγκεκριμένης κατηγορίας στο Νομό Ηλείας, μετά από το θέατρο της αρχαίας Επιστημονικό δελτίο Περιγραφή μνημείου Χρονολόγηση: 4ος αιώνας π.χ.. Γενική περιγραφή Μνημείου: - Υπάρχουσα κατάσταση: Σήμερα διατηρείται μόνο τμήμα της σκηνής και του κοίλου, ενώ σε καλή κατάσταση σώζεται ο αρχαίος αναλημματικός τοίχος του θεάτρου και από τις προεδρείες διατηρείται στην αρχική του θέση ένας θρόνος. Το σωζόμενο κοίλο έχει διάμετρο 34,5 μ. Το μνημείο σήμερα έχει τη μορφή μεγάλου ερειπιώνα. Έρευνες - Επεμβάσεις: Η Ζ ΕΠΚΑ στο πλαίσιο του Προγράμματος του ΥΠΠΟΤ «ΕΛΛΑΔΑ 2004-Ανάδειξη των Αρχαιολογικών Χώρων της ευρύτερης περιοχής της Ολυμπίας», κατά τα έτη 2002-2005, πραγματοποίησε περιορισμένης έκτασης ανασκαφική έρευνα. Στο πλαίσιο ερευνητικού προγράμματος συνεργασίας της Ζ ΕΠΚΑ και του ΓΙΑ, για τις πόλεις της αρχαίας Τριφυλίας έγινε σχεδιαστική αποτύπωση του θεάτρου, από το Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο. Επιτρεπόμενες χρήσεις: Επισκέψιμος αρχαιολογικός χώρος. Ιστορικό σύγχρονων χρήσεων: - Πρόσθετες πληροφορίες: - Πνευματικά δικαιώματα: Το μνημείο ανήκει στη δικαιοδοσία του ΥΠ.ΠΟ./Ζ ΕΠΚΑ. Δικαιοδοσία: Το μνημείο ανήκει στη δικαιοδοσία του ΥΠ.ΠΟ./Ζ ΕΠΚΑ. Γεωγραφικό Πλάτος: - Γεωγραφικό Μήκος: - Υψόμετρο: 630 μ. Ήλιδας. Η πόλη είχε πιθανόν εγκαταλειφθεί έως τον 2ο αι. μ.χ., καθώς δεν μνημονεύεται από τον περιηγητή Παυσανία. Για την ταύτισή της έχουν προταθεί οι πόλεις της αρχαίας Τριφυλίας Τυπανέαι και Ύπανα, οι οποίες μνημονεύονται από τον Πολύβιο σε σχέση με την εισβολή του Μακεδόνα βασιλιά Φιλίππου του Β στην περιοχή κατά τη διάρκεια του Συμμαχικού πολέμου (220-217 μ.χ.), καθώς και από άλλες αρχαίες πηγές και επιγραφικές μαρτυρίες. Η ταύτιση της θέσης με αρχαία πόλη δεν είναι ακόμη απολύτως ασφαλής, μελλοντικές ωστόσο έρευνες και ευρήματα μπορούν να συνδράμουν προς την κατεύθυνση αυτή. Από την ανεύρεση λίθινων τεχνέργων κατά τη διάρκεια εργασιών αποψίλωσης στην κορυφή και στα πρανή του λόφου εικάζεται πως η θέση είχε και προϊστορικές φάσεις κατοίκησης. Ζαχαρούλα Λεβεντούρη Αρχαιολόγος Ζ ΕΠΚΑ
14 Μάρτιος - Απρίλιος - Μάιος 2012 ΔΙΑΖΩΜΑ/Επιστολή του Προέδρου κου Σταύρου Μπένου Το Διάζωμα δια του προέδρου του κου Σταύρου Μπένου έχει αγκαλιάσει την υπόθεση του Αρχαίου Θεάτρου μας και το αποδεικνύει με τις ενέργειές του. Σας παραθέτουμε την επιστολή του στον Αντιπεριφερειάρχη κο Χαράλαμπο Καφύρα, όπου ζητάει την απαραίτητη χρηματοδότηση, επισημαίνοντας την συμμετοχή των Συλλόγων της περιοχής και του Συλλόγου μας και την έμπρακτη συνεισφορά τους στον κουμπαρά του Θεάτρου. Επίσης, αναδεικνύει την σημασία του Θεάτρου μας, καθώς είναι ένα από τα δύο μοναδικά Αρχαία Θέατρα της Ηλείας (το άλλο είναι της Αρχαίας Ήλιδας). Το θέατρό μας είναι πέτρινο και αναστηλώσιμο. Αθήνα, 18 Μαΐου 2012 κ. Χαρ. Καφύρα Αντιπεριφερειάρχη Περιφερειακής Ενότητας Ηλείας Κοινοποίηση 1. κα Ρούλα Λεβεντούρη Ζ Εφορεία Αρχαιοτήτων 2. Σύλλογος Χρυσοχωριτών Ολυμπίας «Ο Άγιος Γεώργιος» 3. Σύλλογος Μακισταίων «Η Μάκιστος» Αγαπητέ κύριε Αντιπεριφερειάρχη, Σας ευχαριστώ πολύ για την πρόθεσή σας να συμβάλετε στην ανάδειξη του αρχαίου θεάτρου της Πλατιάνας. Το θέατρο της Πλατιάνας είναι χτισμένο στην ανατολική απόληξη του όρους Λαπίθα, στα νότια της ομώνυμης κοινότητας του Δήμου Κρεστένων Ανδρίτσαινας. Tο κοίλο του θεάτρου χρονολογείται στον 4ο αι. π.χ., ενώ το σκηνικό οικοδόμημα στο 245 π.χ. Το θέατρο παρουσιάζει την τριμερή χαρακτηριστική κοίλο, ορχήστρα και σκηνικό οικοδόμημα. Σήμερα διατηρείται μόνο τμήμα της σκηνής και του κοίλου, ενώ σε καλή κατάσταση σώζεται ο αρχαίος αναλημματικός τοίχος του θεάτρου και στην αρχική θέση του ένας θρόνος από τις προεδρείες. Το μνημείο έχει τη μορφή μεγάλου ερειπιώνα και αποτελεί το δεύτερο σωζόμενο μνημείο της συγκεκριμένης κατηγορίας στο Νομό Ηλείας, μετά από το θέατρο της αρχαίας Ήλιδας. Για την ανάδειξη του μνημείου απαιτείται αρχαιολογικός καθαρισμός και πλήρης ανασκαφή του, εν συνεχεία η εκπόνηση μελέτης αποκατάστασής του, η οποία θα περιλαμβάνει και τη μελέτη - αποτύπωση των αρχαίων, διάσπαρτων σήμερα, αρχιτεκτονικών μελών, προϋπολογισμού 100.000 ευρώ. Για την εκκίνηση της προσπάθειας ανάδειξης του μνημείου θα σας είμαστε ευγνώμονες αν διαθέσετε το απαιτούμενο ποσόν των 100.000 ευρώ μέσω προγραμματικής σύμβασης με το Υπουργείο Πολιτισμού. Για τη διευκόλυνσή σας, σας στέλνω υπόδειγμα από αντίστοιχη προγραμματική σύμβαση ύψους 100.000 ευρώ ανάμεσα στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου και το Υπουργείο Πολιτισμού για την ανάδειξη του αρχαίου θεάτρου Λίνδου. Το αξιοσημείωτο είναι ότι υπάρχει ζωηρό ενδιαφέρον από συλλόγους και πολίτες της περιοχής με προεξάρχουσα τη συμβολή των παρακάτω συλλόγων: Σύλλογος Χρυσοχωριτών Ολυμπίας «Ο Άγιος Γεώργιος» και Σύλλογος Μακισταίων «Η Μάκιστος» Οι παραπάνω σύλλογοι έχουν ήδη ανοίξει τον τραπεζικό λογαριασμό (κουμπαρά) του αρχαίου θεάτρου Πλατιάνας καταθέτοντας από 350 ευρώ ο κάθε σύλλογος. Σας ενημερώνω επίσης ότι η Ζ Εφορεία Αρχαιοτήτων είναι ενήμερη μέσω της υπεύθυνης για το θέατρο αρχαιολόγου κας Ρούλας Λεβεντούρη, στην οποία κοινοποιείται η παρούσα επιστολή. Ελπίζοντας σε μια στενή συνεργασία για ένα μεγάλο σκοπό. Σας χαιρετώ θερμά, Ο Πρόεδρος Σταύρος Μπένος Συν. σύμβαση Σωματείο ΔΙΑΖΩΜΑ Μπουμπουλίνας 30 (1ος όροφος), Τ.Κ.: 106 82, Τηλ.: 210.82.54.256, Fax: 210.82.54.258 Διάζωμα - Web: www.diazoma.gr, E-mail: info@diazoma.gr Ανακοίνωση της Ομοσπονδίας Συλλόγων Ολυμπίας για το Θέατρο Αγαπητοί συμπατριώτες Είναι γνωστό ότι το σωματείο «ΔΙΑΖΩΜΑ» με τις πρωτοποριακές πρωτοβουλίες που έχει αναπτύξει τα τελευταία χρόνια, έχει συντελέσει τα μέγιστα στην ανάδειξη των αρχαίων θεάτρων της πατρίδας μας, κινητοποιώντας για το σκοπό αυτό τις αρμόδιες υπηρεσίες και φορείς που ενδιαφέρονται για τα εξέχοντα αυτά μνημεία του πολιτισμού μας. Η Ομοσπονδία μας εξ άλλου, στο διάβα της πολύχρονης δράσης και ιστορίας της έχει αποδείξει έμπρακτα το ουσιαστικό ενδιαφέρον της για την πολιτιστική σωτηρία, προβολή και αξιοποίηση πολιτιστικών μας μνημείων. Έτσι δεν θα μπορούσε να μείνει άπραγη στην ιδέα της αναστήλωσης και ανάδειξης του αρχαίου θεάτρου «ΑΙΠΥ» που είναι στην περιοχή μας, στην Ακρόπολη της Πλατιάνας όπως είναι γνωστό από το σχετικό ΦΕΚ, και χρονολογείται στον 4ο αιώνα π.χ. Με απόφαση του Διοικητικού μας Συμβουλίου της 13-6-2012, μετά και από εισήγηση του δραστήριου Συλλόγου Μακισταίων, υιοθετήσαμε την ιδέα και πρωτοβουλία της ανάδειξης του αρχαίου θεάτρου ΑΙΠΥ και σε σύσκεψη που είχαμε με τον Πρόεδρο του ΔΙΑΖΩΜΑΤΟΣ κ. Σταύρο Μπένο είχαμε πλήρη ενημέρωση για την πορεία αυτής της κίνησης. Κατά πρώτον περιλαμβάνει τη σύνταξη της σχετικής ειδικής μελέτης αφού συναφθούν οι απαραίτητες προγραμματικές συμφωνίες μεταξύ Υπουργείου Πολιτισμού (Ζ Αρχαιολογικής Υπηρεσίας) και Περιφέρειας Δυτ. Ελλάδας, αλλά και των αρμοδίων Δήμων της περιοχής μας, που θέλουν να διαθέσουν πιστώσεις γι αυτό το σκοπό. Ήδη η Αντιπεριφέρεια Ηλείας έχει δεσμευθεί για τη διάθεση μέρους της σχετικής δαπάνης (υπολογίζεται στις 100.000 ευρώ). Σοβαρό ενδιαφέρον έχει δείξει και ο Δήμος Ανδρίτσαινας-Κρεστένων. Ενόψει τούτων απευθύνουμε έκκληση σε όλους τους Συλλόγους της Ολυμπίας να συμβάλλουν, στο μέτρο του δυνατού και αυτό είναι εφικτό, στη συγκέντρωση ενός αξιόλογου ποσού που θα διατεθεί για το σκοπό αυτό. Το ΔΙΑ- ΖΩΜΑ ήδη έχει δημιουργήσει ειδικό link http://www.diazoma.gr/grpage_16-00_45.asp στο οποίο μπορείτε να βρείτε την τράπεζα, η οποία σας διευκολύνει, και το θέατρό μας (κωδικός 45), όπου μπορείτε ηλεκτρονικά να καταθέσετε τη χορηγία σας, γνωστοποιώντας στην Ομοσπονδία, με οποιοδήποτε τρόπο, την καταβολή σας. Οι Τράπεζες είναι: ΑΤΤΙΚΗΣ (066-56348590), ΑΓΡΟΤΙΚΗ (45504003003951), ALPHA (104002002018001), ΕΘΝΙΚΗ (04048312096), ΕΜΠΟΡΙΚΗ (87777324), EUROBANK (00260052290200740433), ΤΑΧΥΔΡ. ΤΑΜΙΕΥΤΗΡΙΟ (89175423-7), ΠΕΙΡΑΙΩΣ (5026-047390-840), ΚΥΠΡΟΥ (36436578). Όταν η κατάθεση γίνεται στην Τράπεζα πρέπει να αναφέρεται ποιος είναι ο καταθέτης και η φράση «Θέατρο ΑΙΠΥ» ή «Θέατρο 45». Για κάθε κατάθεση θα αποστέλλεται στον καταθέτη απόδειξη από το «ΔΙΑΖΩΜΑ». Πληροφορίες στα μέλη της Επιτροπής παρακολούθησης του έργου κ.κ. Αγαθοκλή Παναγούλια τηλ. 210 9733189, Φώτη Βλάχο τηλ. 2109704394 και Δημ. Μανώλη τηλ. 210-3818456. Με πατριωτικούς, αγωνιστικούς, χαιρετισμούς Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ Ο ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΜΑΝΩΛΗΣ ΑΓΑΘΟΚΛΗΣ ΠΑΝΑΓΟΥΛΙΑΣ Η Ομοσπονδία Συλλόγων Ολυμπίας, ύστερα από ενημέρωση από τον Σύλλογό μας στο Δ.Σ. της αγκάλιασε με θέρμη τον σκοπό της ανάδειξης του Θεάτρου μας. Ο Πρόεδρος κος Δημήτριος Μανώλης ενημερώθηκε από τον κο Μπένο, παρουσία των Συλλόγων Μακισταίων και Χρυσοχωριτών, και καλεί όλους τους συλλόγους να στηρίξουν την προσπάθεια. Ευελπιστούμε ότι με την δύναμη του κύρους της Ομοσπονδίας μας θα επιτύχουμε τον μεγάλο σκοπό που θα αναβαθμίσει όλη την περιοχή μας!
15 ΕΝΙΣΧΥΣΤΕ ΤΟΝ ΚΟΥΜΠΑΡΑ ΤΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ ΜΑΣ Παρακάτω σας παρουσιάζουμε τους κουμπαράδες όλων των Αρχαίων Θεάτρων τα οποία έχει αναλάβει το ΔΙΑΖΩΜΑ. Επίσης, με μεγάλη χαρά και περηφάνεια σας παρουσιάζουμε τον δικό μας «κουμπαρά», τον κουμπαρά για το Θέατρό μας, τον οποίο σας καλούμε όλους να ενισχύσετε για να γίνει πράξη το όνειρο της αποκατάστασης και ανάδειξης του Θεάτρου και της περιοχής μας γενικότερα. Από τον ιστότοπο www.diazoma.gr σας παρουσιάζουμε τους «κουμπαράδες» που έχει αναλάβει το ΔΙΑΖΩΜΑ, καθώς και τον κουμπαρά του δικού μας θεάτρου. Με ικανοποίηση βλέπουμε ότι ο κουμπαράς μας έχει συγκεντρώσει 1.100. Όπως βλέπετε το «ΔΙΑΖΩΜΑ» έχει βάλει στόχο το ποσό των 30.000. Παρά την οικονομική κρίση στη χώρα μας, ελπίζουμε με την συμβολή όλων μας να επιτευχθεί αυτός ο στόχος. Παραδοσιακός θερισμός στη Μάκιστο Φωτογραφία: Στάθης Κοκκαλιάρης Στα δρεπάνια είναι ο μπαρμπα-γιάννος Μπάμης και ο Γείτονας Πόθος Επιτυχία είχε η σπορά του ασπροσιτιού στη Μάκιστο. Ο Στάθης Κοκκαλιάρης το καλλιέργησε προκειμένου να διατηρηθεί ο παραδοσιακός σπόρος και τώρα που έφτασε η ώρα παίρνει τον καρπό του. Με τη βοήθεια συγχωριανών μας μαζέψανε το σιτάρι με παραδοσιακό τρόπο και ο καρπός θα παρουσιαστεί στην εκδήλωση ΓΑΙΑ στη Ζαχάρω 31 Ιουλίου με 1 Αυγούστου 2012.