Ο. Σ. Η. Π. Ε. ΜΕΛΕΤΗ ΠΡΟΤΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΨΥΧΑΓΩΓΙΚΩΝ ΠΑΙΓΝΙΩΝ ΠΡΟΣ ΤΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2010 1. ΠΡΟΛΟΓΟΣ. Η μελέτη αυτή σκοπεύει: α) να περιγράψει την υφιστάμενη κατάσταση του χώρου των ηλεκτρονικών παιχνιδιών και του χώρου των τυχερών παιχνιδιών, β) να προτείνει μία ρύθμιση που θα προστατεύει το κοινωνικό σύνολο, θα αυξήσει τα έσοδα του Δημοσίου εξαλείφοντας ταυτόχρονα την παραοικονομία από το χώρο και θα δημιουργήσει συνθήκες οικονομικής ανάπτυξης. Σελίδα 1 από 29
2. ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΤΩΝ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΩΝ ΡΥΘΜΙΣΕΩΝ. Μέχρι το 1965 οι ελάχιστοι που ασχολούνταν με το επάγγελμα της εκμετάλλευσης παιγνίων όφειλαν να παίρνουν έγκριση από την αστυνομική αρχή για κάθε τύπο παιγνίου (παιγνιομηχανήματος) που διέθεταν στην αγορά. Το 1965 απαγορεύθηκε η λειτουργία των ηλεκτρικών, τότε, παιγνίων. Η απαγόρευση κρίθηκε αναγκαία λόγω της κακής εκμετάλλευσης ενός παιγνίου τύπου γερανός. Από τότε, και μέχρι το 1971, κανένα παίγνιο δεν κυκλοφορούσε νόμιμα στην αγορά, εκτός από το γνωστό επιτραπέζιο ξύλινο ποδόσφαιρο και το μπιλιάρδο. Με το Β.Δ. 29/1971 επιτράπηκαν τα παιχνίδια επιδεξιότητας, μετά από έγκριση που χορηγούσε το Ειδικό Τμήμα Παιγνίων του Τμήματος Ηθών και Λεσχών. Αυτό το Τμήμα ενέκρινε κατά περιόδους κάποια παίγνια, που ήσαν όμως πολύ λίγα σε σχέση με τις ανάγκες της αγοράς, με αποτέλεσμα να κυκλοφορούν παίγνια χωρίς άδεια. Το 1996 με τον Ν. 2390/96, θεσπίστηκε για πρώτη φορά ένα είδος τέλους αδείας διενέργειας τεχνικών παιγνίων με τη μορφή σήματος που έπρεπε να επικολλάται σε κάθε παιγνιομηχάνημα. Για την εγκατάσταση και λειτουργία τεχνικών παιγνίων απαιτούνταν, σε κάθε περίπτωση, να έχει προηγηθεί χαρακτηρισμός του παιγνίου ως «τεχνικού» από το Γνωμοδοτικό Συμβούλιο Παιγνίων του Υπουργείου Δημόσιας Τάξης. Με το Π.Δ. 338/1997 συγκροτείται η Γνωμοδοτική Επιτροπή Παιγνίων και καθορίζεται το έργο και οι αρμοδιότητες της. Η Επιτροπή είναι επταμελής και μεταξύ των αρμοδιοτήτων της περιλαμβάνεται ο χαρακτηρισμός κάθε παιγνίου και η ένταξη του στην αντίστοιχη κατηγορία, με βάση την υφιστάμενη νομοθεσία, είτε ο χαρακτηρισμός αυτός ζητείται από κατασκευαστή, προμηθευτή, διανομέα ή καταστηματάρχη εκμεταλλευτή, είτε ο χαρακτηρισμός αυτός ζητείται ως τεχνική πραγματογνωμοσύνη, από αρμόδια δικαστική ή άλλη αρχή. Σελίδα 2 από 29
Επειδή από την εφαρμογή των παραπάνω μέτρων διαπιστώθηκαν προβλήματα, κυρίως εξαιτίας της μεγάλης καθυστέρηση εξέτασης και χαρακτηρισμού παιγνίων από το Γνωμοδοτικό Συμβούλιο Παιγνίων, με τις διατάξεις του άρθρου 8 του Ν. 2515/1997 έγιναν ρυθμίσεις για τα ψυχαγωγικά τεχνικά παίγνια, που αφορούσαν τόσο τις χορηγούμενες γι αυτά άδειες, όσο και το επιβαλλόμενο ετήσιο τέλος, για την είσπραξη του οποίου προβλέφθηκε ειδικό σήμα. Επίσης προβλέφθηκαν σχετικά πρόστιμα και η λειτουργία δύο (2) Επιτροπών Παιγνίων. Θεσπίστηκε νομοθετικά ο ορισμός των ψυχαγωγικών τεχνικών παιγνίων και επιτράπηκε η ελεύθερη διεξαγωγή τους με ευθύνη των ενδιαφερομένων, χωρίς προηγούμενο χαρακτηρισμό τους ως ψυχαγωγικών τεχνικών. Το 1999 έγινε απόπειρα νομοθετικής εισαγωγής του βιντεολόττο, η οποία δεν τελεσφόρησε. Η Ο.Σ.Η.Π.Ε. είχε τότε εκφράσει τη διαφωνία της διότι το σχέδιο νόμου προέβλεπε μονοπωλιακές καταστάσεις με ευνοϊκότατους όρους. Το 2000 η ΓΕΠ διαπιστώνει ότι η αγορά των ηλεκτρονικών παιχνιδιών αναπτύσσεται ραγδαία και ότι με την εξέλιξη της τεχνολογίας αδυνατεί πλέον να ελέγχει και να εγκρίνει παίγνια με τους υπάρχοντες κανόνες, εντοπίζει τα προβλήματα του υπάρχοντος νομοθετικού καθεστώτος και προτείνει λύσεις για την θέσπιση νέου νόμου. Οι προτάσεις της ΓΕΠ αποσκοπούν σε λύση παρόμοια με τις άλλες χώρες της Ε.Ε. Το Υπουργείο οικονομικών όλο αυτό το διάστημα αυξάνει τη φορολογία (δηλ. το καταβαλλόμενο τέλος) συνεχώς, για να εισπράττει περισσότερα, χωρίς όμως να πολυενδιαφέρεται για το είδος των παιγνίων που λειτουργούν στην αγορά, γνωρίζοντας ωστόσο ότι τα ψυχαγωγικά τεχνικά παίγνια αδυνατούν με τα πραγματικά έσοδα από τη λειτουργία τους να καταβάλλουν το ύψος του τέλους. Αποκορύφωμα το έτος 2001, κατά το οποίο το τέλος έχει ανέλθει στα 900 ( 300.000 δρχ.), όταν σε χώρες της Ευρώπης το τέλος για ψυχαγωγικά τεχνικά παίγνια, που κατανέμεται σε τρίμηνα, ανέρχεται για ένα έτος από 0,00 έως 100,00 ). Σελίδα 3 από 29
Στις αρχές του 2001 μετά την πρόταση της ΓΕΠ ο Υπουργός Οικονομικών κ. Χριστοδουλάκης συστήνει Διακομματική Επιτροπή για να καταθέσει κι αυτή την άποψη της. Η Διακομματική Επιτροπή αποτελείται από εκπροσώπους του ΠΑ.ΣΟ.Κ., της Ν.Δ., του Συνασπισμού και του Κ.Κ.Ε. Η διαμόρφωση της θέσης της Διακομματικής Επιτροπής καθυστερεί και κατατίθεται στον Υπουργό τον Δεκέμβριο του 2001. Η πρόταση της Διακομματικής Επιτροπής εντοπίζει τα προβλήματα και προτείνει νομοθετική ρύθμιση, στην οποία περιλαμβάνονται και ψυχαγωγικά παιχνίδια περιορισμένου οφέλους. Στην θέση αυτή συμφωνούν όλοι με επιφυλάξεις από το Κ.Κ.Ε. Όλα έδειχναν ότι το πρόβλημα έβαινε σε επίλυση ευρωπαϊκού τύπου, όπου παρόμοια προβλήματα έχουν λυθεί εδώ και δεκαετίες. Ωστόσο τον Ιανουάριο 2002 το καθεστώς ασυδοσίας που επικρατούσε στην αγορά, ως προς το είδος των παιγνίων που λειτουργούσαν (όπως αναφέρεται και πιο πάνω, ουδείς ενδιαφερόταν ουσιαστικά γι αυτά) κίνησε το ενδιαφέρον ορισμένων δημοσιογράφων. Η ορμή όμως και το πάθος των δημοσιογράφων αυτών να καυτηριάσουν την ασυδοσία που επικρατούσε στην αγορά, «κοντά στα ξερά έκαψε και τα χλωρά». Η ελληνική κυβέρνηση υπό καθεστώς πίεσης και αποκαλύψεων της ασυδοσίας που επικρατούσε στην αγορά αποφασίζει την πλήρη απαγόρευση τους, αψηφώντας τις συνέπειες που θα δημιουργούσε η απόφαση αυτή και γνωρίζοντας ότι μια τέτοια λύση δεν λύνει πραγματικά το πρόβλημα. Απαγορεύτηκε η λειτουργία κάθε είδους παιγνίου, ηλεκτρικού, ηλεκτρομηχανικού, ηλεκτρονικού και με υπολογιστές σε κάθε δημόσιο αλλά και ιδιωτικό χώρο, νομοθετήθηκε δηλαδή απόλυτη απαγόρευση των παιγνίων με το πρόσχημα της αδυναμίας του ελέγχου τους από την πολιτεία εξαιτίας των τεχνολογικών δυνατοτήτων μετατροπής τους. Οι απαγορεύσεις θεωρήθηκαν ανάχωμα στην εξέλιξη της τεχνολογίας. Από την εμφάνιση των πρώτων ηλεκτρομηχανικών παιγνίων μέχρι και σήμερα, στην εποχή του διαδικτύου, οι ελληνικές κυβερνήσεις τρεις φορές Σελίδα 4 από 29
οδηγήθηκαν στην απαγόρευση. Προσπάθησαν να ελέγξουν την εξέλιξη της τεχνολογίας με απαγορεύσεις, είτε προωθώντας αποσπασματικές λύσεις με την λειτουργία ορισμένων ψυχαγωγικών τεχνικών παιγνίων, χωρίς καμία επιτυχία. Αυτό όμως το οποίο τελικά κατάφεραν με το Ν. 3037/02 ήταν να καταστρέψουν την εξελισσόμενη βιομηχανία υψηλής τεχνολογίας των ηλεκτρονικών παιχνιδιών. Μετά πάροδο 8 περίπου ετών από την ψήφιση του Ν. 3037/2002 με τον φιλόδοξο αλλά και παράδοξο τίτλο «Απαγόρευση παιγνίων», την έκδοση της από 26 Οκτωβρίου 2006 απόφασης του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων για την υπόθεση (C-65/05) σύμφωνα με την οποία το εν λόγω νομοθετικό πλαίσιο κρίθηκε ως αντίθετο στο κοινοτικό δίκαιο, την από 4 Ιουνίου 2009 απόφαση του ιδίου Δικαστηρίου για την υπόθεση (C-109/08) με την οποία καταδικάστηκε η χώρα μας για την εξακολούθηση διατήρησης στο εσωτερικό της δίκαιο της παραπάνω νομοθεσίας που κρίθηκε αντικοινοτική να καταβάλει στην Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, στον λογαριασμό «Ίδιοι πόροι της Ευρωπαϊκής Κοινότητας», το κατ αποκοπήν ποσό των τριών εκατομμυρίων (3.000.000,00) ευρώ και χρηματική ποινή ύψους 31.536,00 ευρώ ανά ημέρα καθυστερήσεως στη λήψη των αναγκαίων μέτρων για τη συμμόρφωση προς την προπαρατεθείσα απόφαση Επιτροπή κατά Ελλάδας, από την ημερομηνία εκδόσεως της αποφάσεως μέχρι την εκτέλεση της εν λόγω αποφάσεως, αλλά και τη διαπίστωση ότι Ο ΝΟΜΟΣ ΑΥΤΟΣ ΔΕΝ ΠΕΤΥΧΕ ΚΑΝΕΝΑΝ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΣΤΟΧΟΥΣ που αποτέλεσαν το λόγο της θέσπισής του, παρίσταται ως απολύτως αναγκαία η κατάργησή του και η θέσπιση ενός νέου, σύγχρονου και με ευρωπαϊκό προσανατολισμό νομοθετικού πλαισίου. Υπενθυμίζεται ότι ο σκοπός των απαγορευτικών διατάξεων, όπως ακριβώς είχε διατυπωθεί, ήταν η «εξάλειψη του φαινομένου της διεξαγωγής τυχερών παιγνίων μέσω των ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών μηχανημάτων» για λόγους δημοσίου συμφέροντος, το οποίο προέχοντος αφορούσε στην «εξάλειψη του κακού, που λαμβάνει, ή είναι πρόσφορο να λάβει, διαστάσεις κοινωνικού Σελίδα 5 από 29
προβλήματος και συνίσταται στο ότι εξαιρετικά μεγάλος αριθμός πολιτών, ανάμεσα στους οποίους και ανήλικοι, τελικά παρασύρεται από την διεξαγωγή αυτών των τυχερών παιγνίων, περιέρχονται σε κατάσταση πάθους και εξάρτησης από αυτά, με αποτέλεσμα να υφίστανται πέραν των δυσμενέστατων ψυχολογικών συνεπειών και ανεξέλεγκτη και τελικά μη ανεκτή οικονομική αιμορραγία, με ότι αρνητικό, καταστροφικό και ενδεχομένως εγκληματικό αυτό συνεπάγεται για τους ίδιους τους παίκτες, αλλά και για τον οικογενειακό και εν γένει κοινωνικό τους περίγυρο». Σελίδα 6 από 29
3. ΕΠΙΚΡΑΤΟΥΣΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΛΑΔΟΥ. Με την καθολική απαγόρευση των παιγνιομηχανημάτων δημιουργήθηκαν παράλογες και πολλαπλώς παράνομες καταστάσεις: αφενός τέθηκαν υπό καθεστώς απαγόρευσης παιγνιομηχανήματα που ήταν κατάλληλα για τα ψυχαγωγικά τεχνικά παίγνια, τα οποία εκ της κατασκευής τους δεν επέτρεπαν την διεξαγωγή τυχερών παιγνίων, τη στιγμή κατά την οποία τα ίδια ή παρόμοια παίγνια ήταν προσβάσιμα και προσφέρονταν ελεύθερα μέσω διαδικτύου ("internet") σε ειδικά διαμορφωμένους δημόσιους χώρους (τα "internet café") και επίσης κυκλοφορούσαν για ιδιωτική χρήση σε κατάλληλη μορφή. Μάλιστα, εξαιτίας των νομικών κριτηρίων που θεσπίστηκαν, παρατηρήθηκε το οξύμωρο φαινόμενο, να επιτρέπεται η διεξαγωγή ψυχαγωγικού τεχνικού παιγνίου με μηχανικό τρόπο (όπως το σκάκι, το τάβλι και η πασιέντζα) και να απαγορεύεται η διεξαγωγή του ιδίου παιγνίου με ηλεκτρονικό. Ραγδαία ανάπτυξη και καθολική επικράτηση του τζόγου μέσω διαδικτύου. Αφετέρου, δεν καταπολεμήθηκε το φαινόμενο του παράνομου τζόγου και οι συνακόλουθες συνέπειές του, ο οποίος μεταφέρθηκε στο διαδίκτυο σε ειδικούς διαδικτυακούς κόμβους ("sites") αμφιβόλου φερεγγυότητας παρόχων, με περαιτέρω αποτελέσματα την απώλεια φορολογικών εσόδων για το κράτος, τη μηδενική προστασία των συμμετεχόντων σ αυτά και την εκροή ελληνικών κεφαλαίων προς το εξωτερικό. Το πόκερ, τα παράνομα στοιχήματα, το μπλακ τζακ, τα φρουτάκια, η ρουλέτα και τα ζάρια, συνθέτουν το τοπίο του παράνομου τζόγου στο διαδίκτυο. Η συμμετοχή σε αυτά γίνεται με χρέωση πιστωτικής κάρτας ή με έμβασμα προς τη διοργανώτρια εταιρία, που εδρεύει στο εξωτερικό. Ένας ακόμη δημοφιλής και σύγχρονος τρόπος πληρωμής είναι οι προπληρωμένες πιστωτικές κάρτες, που σαφώς περιέχουν πολύ μικρότερο ρίσκο. Σελίδα 7 από 29
Μετριοπαθείς εκτιμήσεις υπολογίζουν σε 5 δισ. ευρώ τον ετήσιο τζίρο των on line τυχερών παιχνιδιών «Το Βήμα, ένθετο «Οικονομία», Σάββατο 10 Απριλίου 2010. Σύμφωνα με στοιχεία που έχουν κατά καιρούς ανακοινωθεί από τον «Ο.Π.Α.Π. Α.Ε.» και τον ημερήσιο τύπο υπάρχουν 50 ιστοσελίδες στην ελληνική γλώσσα που λειτουργούν στο Διαδίκτυο ("internet") με ηλεκτρονικό τζόγο και οι 34 από αυτές ανήκουν σε «offshore» εταιρίες. Εκτιμάται και μάλιστα με μετριοπαθείς εκτιμήσεις ότι πάνω από 5 δισ. ευρώ παίζονται ετησίως στον παράνομο τζόγο. Περίπου 480.000 έλληνες διατηρούν ενεργούς λογαριασμούς παράνομων καζίνο και στοιχημάτων. Οι περισσότερες εταιρίες ηλεκτρονικού τζόγου χρησιμοποιούν ως δόλωμα για την προσέλκυση νέων παικτών δωρεάν χρηματικά ποσά αρχικής συμμετοχής, τα οποία ωστόσο για να εξαργυρωθούν πρέπει η ίδια συμμετοχή να ανέλθει σε πολύ ανώτερα ποσά, γεγονός που λειτουργεί κατά κανόνα σε βάρος των συμμετεχόντων. 50 εκατομμύρια ευρώ είναι η ετήσια δαπάνη των ιστότοπων για τη διαφημιστική τους προβολή χωρίς να πληρώνουν φόρους. Ακόμη, πολλές αθλητικές ιστοσελίδες, επώνυμες και μη, εφημερίδες και ραδιοφωνικοί σταθμοί, με πρόσχημα το αθλητικό στοίχημα προβάλουν σε 1 η προβολή εταιρίες διαδικτυακών καζίνο έναντι ποσοστών επί του τζίρου του πελάτη που θα καταφέρουν να προσελκύσουν. Έχει δημιουργηθεί μια αίσθηση νομίμου περιβάλλοντος και όλοι αισθάνονται φυσιολογικά. Το κριτήριο όμως των προβαλλομένων ηλεκτρονικών καζίνο από τις διάφορες ιστοσελίδες δεν είναι η αξιοπιστία και η φερεγγυότητα τους, αλλά τα κέρδη που θα επιφέρουν στην προβάλλουσα επιχείρηση, με αποτέλεσμα πολλές φορές να υπάρχουν και τραγικά θύματα. Σημειώνεται ότι σ αυτές τις περιπτώσεις δεν γίνεται έλεγχος της ηλικίας των συμμετεχόντων, με συνέπεια να μην προστατεύονται οι ανήλικοι συμμετέχοντες. Σελίδα 8 από 29
Σημαντική αύξηση του αριθμού και ανάπτυξη των συνοριακών καζίνο. Αντανακλαστική συνέπεια της εφαρμογής του νόμου 3037/02 ήταν και η δημιουργία πρόσφορου εδάφους για την εμφάνιση πολλών επιχειρήσεων καζίνο αλλοδαπών συμφερόντων κατά μήκος των βορείων συνόρων της χώρας. Στο διάστημα από το 2002 έως το 2009 τα τρία (3) καζίνο των βορείων συνόρων μας από τον Έβρο μέχρι τη Φλώρινα, έχουν γίνει εννέα (9). Το Γευγελή, που έχει την ευκολότερη πρόσβαση στην Κεντρική Μακεδονία, έχει μετονομαστεί διεθνώς ως «Λας Βέγκας των Βαλκανίων» μετά τα τέσσερα (4) καζίνο που απέκτησε. Τα συνοριακά καζίνο με δέλεαρ τον φθηνότερο τζόγο, προσφέρουν δωρεάν μεταφορά των παικτών με μισθωμένα ελληνικά λεωφορεία, ακόμη και με λιμουζίνες μέχρι τα σύνορα και από εκεί με δικά τους λεωφορειάκια μέχρι τα ίδια τα καζίνο. Βάζουν σε πειρασμό τους έλληνες τζογαδόρους με δωρεάν κουπόνια των 20 ευρώ για κάθε παίκτη για τα slot machines και προσφέρουν επιπλέον 10 ευρώ εάν αυτοί φέρουν μαζί τους έναν καινούργιο παίκτη. Οι προσφορές αυτές δημοσιεύονται σε ελληνικές τοπικές εφημερίδες και συνοδεύονται από δωρεάν καλό φαγητό, βραδιές μουσικής προσαρμοσμένες στα ελληνικά δεδομένα με γνωστά ονόματα του ελληνικού star system και πολλαπλές διαδοχικές κληρώσεις δώρων ή χρηματικών ποσών που κρατούν αμείωτο το ενδιαφέρον των παικτών. Παιγνιομηχανήματα που λειτουργούν σήμερα στην Ελλάδα Δεν υπάρχουν ακριβή στατιστικά στοιχεία για τον αριθμό των ηλεκτρονικών παιχνιδιών και των ηλεκτρονικών υπολογιστών που λειτουργούν στα «Internet Café» ανά την επικράτεια. Υπολογίζεται ωστόσο ότι οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές που είναι τοποθετημένοι στους διάφορους χώρους υγειονομικού ενδιαφέροντος φθάνουν τους 200.000. Είναι γνωστό από αναφορές της Ελληνικής Αστυνομίας ότι κάθε χρόνο κατάσχονται πάνω από 15.000 υπολογιστές και συλλαμβάνονται πάνω από 2.500 άτομα και οδηγούνται στη Δικαιοσύνη. Επίσης υπολογίζεται ότι υπάρχουν περίπου 15.000 ψυχαγωγικά τεχνικά ηλεκτρονικά παίγνια, εκ των οποίων τα 10.000 περίπου λειτουργούν σε εποχικές θερινές επιχειρήσεις όπως ξενοδοχεία, επιχειρήσεις τύπου «Λούνα Παρκ», παραθαλάσσια αναψυκτήρια, πάρκα αναψυχής κλπ.. Σελίδα 9 από 29
Επιπτώσεις του Ν. 3037/02 στις επιχειρήσεις Αυτό που κατάφερε ωστόσο ο Ν. 3037/02 με την «απαγόρευση παιγνίων» στην αναπτυσσόμενη βιομηχανία των ηλεκτρονικών παιχνιδιών ήταν: - να κλείσει νομίμως λειτουργούσες ελληνικές επιχειρήσεις, - να οδηγήσει σημαντικό αριθμό εργαζομένων σ αυτές στην ανεργία, - να ανακόψει τη διαρκώς αυξανόμενη ανοδική πορεία επιχειρήσεων υψηλής τεχνολογίας με καθαρά εξαγωγική δραστηριότητα, - να δημιουργήσει πρόσθετο σημαντικό φόρτο στην επιβαρημένη λειτουργία της ποινικής και διοικητικής δικαιοσύνης, της ελληνικής αστυνομίας και των φορολογικών αρχών, - κυρίως όμως να στερήσει το κράτος από δεδομένα και διαφανή μέχρι τότε φορολογικά κρατικά έσοδα. Σελίδα 10 από 29
4. ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ. Η λειτουργία των ψυχαγωγικών ηλεκτρονικών παιχνιδιών σε καταστήματα ή καφενεία και γενικά σε χώρους ψυχαγωγίας έχει κατά καιρούς τροφοδοτήσει την ανάπτυξη μίας έντονης παραφιλολογίας. Οι καταχρήσεις που εμφανίστηκαν σε κάθε χρονική περίοδο οφείλονταν στην έλλειψη σαφούς και εκσυγχρονισμένου νομοθετικού πλαισίου που να λαμβάνει υπόψη του: την κλίση του μέσου Έλληνα προς τα τυχερά παιχνίδια, τη δύναμη της παραοικονομίας, τους νόμους της αγοράς. Περιληπτικά, η σημερινή πραγματικότητα στον τομέα τύχη συνίσταται, αφενός μεν στο νόμιμο - ελεγχόμενο τζόγο, δηλαδή τα καζίνο, τα κάθε είδους λαχεία, τα παιχνίδια που οργανώνει και λειτουργεί ο «Ο.Π.Α.Π. Α.Ε.» (ΚΙΝΟ, ΛΟΤΤΟ, ΤΖΟΚΕΡ, ΠΡΟΠΟ κλπ) και τον Ιππόδρομο, και αφετέρου στον παράνομο - μη ελεγχόμενο, όπως οι διάφορες ιστοσελίδες, οι χαρτοπαικτικές λέσχες, οι «μπούκηδες» του ιππόδρομου, το παράνομο «στοίχημα» και τα παράνομα ηλεκτρονικά μηχανήματα τυχερών παιχνιδιών που λειτουργούν είτε αυτοτελώς, είτε σε «Internet Café» δια μέσου ηλεκτρονικών υπολογιστών, γεγονός που συντελεί στη διαιώνιση της παραοικονομίας και τη διαφθορά των κρατικών οργάνων που προσφέρουν «προστασία» έναντι αδράς αμοιβής. Το Υπουργείο Οικονομικών προσπάθησε αρκετές φορές στο παρελθόν να δώσει μία λύση, αλλά βρέθηκε αντιμέτωπο με τις ομάδες που πιστεύουν ότι ωφελούνται προσωπικά από τη διαιώνιση της κατάστασης και με συντεχνιακά συμφέροντα (π.χ. τα καζίνο, αλλά και ο «Ο.Π.Α.Π. Α.Ε.»). Έχει επισημανθεί ωστόσο πολλαπλώς ότι η στάση αυτή είναι εσφαλμένη διότι οι παραπάνω «εν δυνάμει ανταγωνιστές» των παιχνιδιών, δεν απευθύνονται στο ίδιο μερίδιο της αγοράς: το ψυχαγωγικό τεχνικό παιχνίδι περιορισμένου οφέλους αποτελεί μέσο ψυχαγωγίας και εγκαθίσταται πανευρωπαϊκά σε διαφορετικούς χώρους. Είναι δυνατή και σκόπιμη η συνύπαρξη όλων ώστε να μη δημιουργούνται μονοπωλιακές καταστάσεις. Σελίδα 11 από 29
5. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ. Ο κρατικός και κοινωνικός έλεγχος της λειτουργίας των ηλεκτρονικών παιγνίων είναι απαραίτητος. Τα ηλεκτρονικά παίγνια είναι στοιχείο των σημερινών κοινωνιών που πρέπει να ελεγχθεί, προκειμένου να λειτουργήσει σε κοινωνικά ανεκτά πλαίσια και να περιοριστούν τα αρνητικά φαινόμενα που παρατηρούνται από την ανεξέλεγκτη λειτουργία τους, όπως είναι: η παράνομη λειτουργία τυχερών, η ανάπτυξη οργανωμένου εγκλήματος, η μεγάλη φοροδιαφυγή, η αδυναμία κατοχύρωσης των συμφερόντων των καταναλωτών - παικτών κ.λπ. Οι συνθήκες που επικρατούν σήμερα είναι επομένως ώριμες για την αναθεώρηση του προηγούμενου καθεστώτος που αποδείχθηκε αναχρονιστικό, την υιοθέτηση της ευρωπαϊκής εμπειρίας, τη διόρθωση των στρεβλώσεων που προκάλεσε η εφαρμογή του Ν. 3037/2002, τη δημιουργία ευκαιριών ανάπτυξης και θέσεων απασχόλησης και την εξασφάλιση φορολογικών εσόδων για το κράτος. Σελίδα 12 από 29
6. ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ. Η πρόταση της Ο.Σ.Η.Π.Ε. έχει ως μοναδική και αποκλειστική κατεύθυνση την ψυχαγωγία μέσω του πραγματικού και αποτελεσματικού ελέγχου του κράτους και της φορολογικής διαφάνειας. Στην πρότασή μας συμπεριλαμβάνουμε τα ψυχαγωγικά παίγνια περιορισμένου οφέλους, τα οποία διεθνώς αντιμετωπίζονται ως ψυχαγωγικά παίγνια και όχι ως παίγνια τζόγου. Τα παίγνια αυτά είναι το ανάχωμα προς τον απεριόριστο και κυρίως τον διαδικτυακό τζόγο που υπάρχει παντού και γιγαντώνεται. Είναι μια λύση που δίνει διέξοδο σε εκείνη την κατηγορία πολιτών που αναζητούν αυτού του είδους την ψυχαγωγία, παρέχοντας πραγματική ψυχαγωγία, χωρίς να επέρχεται η καταστροφή τους. Η καθολική απαγόρευση που επικράτησε με το Ν. 3037/02 και η προσπάθεια κάποιων να δείξουν ότι αυτού του είδους τα παίγνια είναι τζόγος γίνεται είτε από λάθος ενημέρωση τους, είτε σκόπιμα για ίδια συμφέροντα. Για να πειστεί ο καθένας για την ορθότητα των παραπάνω επιχειρημάτων, φθάνει να συγκρίνει την ασυδοσία του νόμιμου και παράνομου τζόγου που επικρατεί στην Ελλάδα με την κατάσταση που επικρατεί στις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης. Επειδή αναφέρεται από κάποιους ότι τα ψυχαγωγικά παίγνια περιορισμένου οφέλους δημιουργούν εθισμό στο τζόγο, επισημαίνουμε ότι δεν πιστεύουμε ότι οι άλλες ευρωπαϊκές χώρες ή η Ευρωπαϊκή Επιτροπή που επίσης εισηγείται την καθιέρωσή τους, έχουν την πρόθεση να εθίσουν τους πολίτες τους προς τον τζόγο και να τους εκμαυλίσουν. Αντίθετα με τον τρόπο αυτό προσπαθούν να τους προστατεύσουν. Η απαγόρευση των ψυχαγωγικών παιγνίων και των ψυχαγωγικών παιγνίων περιορισμένου οφέλους και η εξ αυτού εμφανισθείσα παρανομία, ενισχύει και ωθεί τους πολίτες προς τον απεριόριστο τζόγο. Αν η Πολιτεία θέλει να περιορίσει το τζόγο πρέπει να νομιμοποιήσει τα ψυχαγωγικά παίγνια και τα ψυχαγωγικά παίγνια περιορισμένου οφέλους. Μόνον έτσι θα καταφέρει να προστατεύσει τους πολίτες της. Γι αυτό προτείνουμε: 1. Κατηγοριοποίηση των παιγνίων Σελίδα 13 από 29
Κατηγοριοποίηση των παιγνίων με κατάταξη σε τρεις (3) κατηγορίες: Ψυχαγωγικά Τεχνικά Παιχνίδια, Ψυχαγωγικά Παιχνίδια Περιορισμένης Απόδοσης ή Περιορισμένου Οφέλους (Α.W.Ps Amusement Games with Prizes) και Τυχερά Παιχνίδια. Εξαίρεση αποτελούν τα παιχνίδια που εγκαθίστανται και λειτουργούν σύμφωνα με το Ν. 2206/1994, "Ίδρυση, οργάνωση, λειτουργία, έλεγχος καζίνων και άλλες διατάξεις" (ΦΕΚ Α, 62) και αφορά στα παιχνίδια εντός καζίνο καθώς και εκείνα που διοργανώνει και εκμεταλλεύεται ο «Ο.Π.Α.Π. Α.Ε.». Ως ψυχαγωγικά τεχνικά παιχνίδια νοούνται τα μηχανικά, ηλεκτρικά, ηλεκτρομηχανικά και ηλεκτρονικά διεξαγόμενα, τα οποία έχουν σκοπό την ψυχαγωγία των παικτών, μπορούν να παιχτούν από ένα παίκτη ή ανταγωνιστικά με περισσότερους παίκτες και επιτρέπουν την παράταση του χρόνου διεξαγωγής του παιχνιδιού ή την επιβράβευση με τη συγκέντρωση βαθμών. Τα παιχνίδια αυτά μπορούν επίσης να αποδώσουν στον παίχτη ή στους παίχτες δώρα ή κουπόνια μέσω ειδικού μηχανισμού. Λειτουργούν με κερματοδέκτη ή χαρτονομισματοδέκτη, απαγορεύεται να φέρουν μηχανισμό επιστροφής χρημάτων, όπως επίσης απαγορεύεται να συνομολογηθεί στοίχημα κατά τη διεξαγωγή τους μεταξύ οποιωνδήποτε προσώπων και να αποδοθούν χρήματα στον παίκτη. Ως ψυχαγωγικά παιχνίδια περιορισμένου οφέλους (Α.W.Ρs.) νοούνται εκείνα, τα οποία έχουν σκοπό την ψυχαγωγία, το αποτέλεσμα τους οφείλεται σε συνδυασμό της τεχνικής ή πνευματικής δεινότητας του παίχτη και της τύχης, μπορούν δε να αποδώσουν στον παίκτη ή στους παίκτες περιορισμένο χρηματικό όφελος. Ως τυχερά παίγνια νοούνται τα παιχνίδια των οποίων το αποτέλεσμα εξαρτάται, αποκλειστικά ή κατά κύριο λόγο από την τύχη. Ως τυχερά παιχνίδια θεωρούνται επίσης και τα ψυχαγωγικά τεχνικά παιχνίδια ή ψυχαγωγικά παιχνίδια περιορισμένου οφέλους που παραλλάσσονται σε τυχερά, ενώ υφίσταται συνομολογημένο στοίχημα στο αποτέλεσμα Σελίδα 14 από 29
αυτών μεταξύ οποιωνδήποτε προσώπων με σκοπό την απόδοση χρηματικού οφέλους. 2. Καθιέρωση φορολογικού συστήματος στα Ψυχαγωγικά Παιχνίδια Περιορισμένου Οφέλους (Α.W.Ps). Καθιέρωση προδιαγραφών κατασκευής των Ψυχαγωγικών Παιχνιδιών Περιορισμένου Οφέλους (Α.W.Ps) με δυνατότητα ασφαλούς συνεργασίας με τα φορολογικά συστήματα του Υπουργείου Οικονομικών. 3. Σύσταση Γνωμοδοτικής Επιτροπής Παιγνίων Σύσταση Γνωμοδοτικής Επιτροπής Παιγνίων, που υπάγεται στον Υπουργό Οικονομίας, με έργο τον προσδιορισμό και την παρακολούθηση όλου του πλαισίου εγκατάστασης, λειτουργίας και διεξαγωγής, όλων των ψυχαγωγικών παιχνιδιών, τα οποία θα λειτουργήσουν στην επικράτεια. Η Γ.Ε.Π., στην οποία θα συμμετέχουν περισσότεροι του ενός εκπρόσωποι της Ο.Σ.Η.Π.Ε. ως μέλη άνευ αμοιβής, μελετά και εισηγείται στον Υπουργό Οικονομίας για τα εξής θέματα: Την έκδοση οδηγιών προς τα αρμόδια ελεγκτικά όργανα για τον τεχνικό και οικονομικό έλεγχο, καθώς και τον τρόπο βεβαίωσης και απόδειξης των παραβάσεων που τυχόν διενεργούνται κατά την εγκατάσταση, λειτουργία και διενέργεια των παντός είδους παιχνιδιών. Την έκδοση και τους όρους χορήγησης αδειών «κατασκευαστών», και «διανομέων», καθώς και τη δημιουργία μητρώου «κατασκευαστών», «διανομέων» και «παιγνιομηχανημάτων» ψυχαγωγικών παιγνίων περιορισμένου οφέλους που κυκλοφορούν στην επικράτεια. Ειδικά με τη δημιουργία ηλεκτρονικού μητρώου ψυχαγωγικών παιγνίων περιορισμένου οφέλους είναι δυνατός ανά πάσα στιγμή ο έλεγχος της νόμιμης λειτουργίας τους. Σελίδα 15 από 29
Τη λήψη των απαιτουμένων διοικητικών μέτρων στα πλαίσια της υφιστάμενης νομοθεσίας ή τη λήψη νομοθετικών μέτρων με την προετοιμασία και τη σύνταξη σχετικών διατάξεων. Την έκδοση κανονισμών και αναλυτικών οδηγιών για κάθε ζήτημα που αφορά στην εξειδίκευση και άσκηση όλων των πιο πάνω αρμοδιοτήτων, καθώς επίσης για τυχόν τροποποιήσεις, καταργήσεις, συμπληρώσεις και κωδικοποιήσεις των κανονισμών και οδηγιών αυτών. Στην αρμοδιότητα της Γ.Ε.Π. ανήκει η ταξινόμηση με βάση την πιστοποίηση που θα προσκομίζει ο ενδιαφερόμενος των κάθε είδους ψυχαγωγικών παιχνιδιών τα οποία θα λειτουργούν στην επικράτεια. Την έγκριση ή τον προσδιορισμό των τεχνικών προδιαγραφών των υλικών και μέσων διεξαγωγής παιχνιδιών που λειτουργούν ή πρόκειται να λειτουργήσουν, και για τα οποία απαιτείται άδεια λειτουργίας. Την επιβολή διοικητικών κυρώσεων. 4. Τρόπος Λειτουργίας - Χώροι Εγκατάστασης Ψυχαγωγικών Παιχνιδιών Α. ΨΥΧΑΓΩΓΙΚΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ Τα ψυχαγωγικά παιχνίδια διακινούνται, εγκαθίστανται και λειτουργούν χωρίς περιορισμούς, εφόσον συνοδεύονται από σχετική υπεύθυνη δήλωση για τον χαρακτήρα τους από τον εκμεταλλευτή τους. Για την εγκατάσταση και λειτουργία μέχρι και τριών (3) ψυχαγωγικών παιχνιδιών σε ήδη εγκεκριμένους χώρους υγειονομικού ενδιαφέροντος προτείνεται η υποβολή απλής Δήλωσης Εγκατάστασης, χωρίς να απαιτούνται άλλες πρόσθετες προϋποθέσεις. Σε κάθε άλλη περίπτωση να προβλέπεται η έκδοση σχετικής αδείας από τον οικείο δήμο ή κοινότητα. Τα έσοδα των εν λόγω παιγνίων υπόκεινται σε φορολογία όπως προβλέπεται από τον Κώδικα Εσόδων του Υπουργείου Οικονομικών. Σελίδα 16 από 29
Για τη συμμετοχή στα εν λόγω παιχνίδια λόγω του χαρακτήρα τους δεν τίθεται ηλικιακό όριο, προτείνεται όμως να υιοθετηθεί το ευρωπαϊκό σύστημα «PEGI», δηλ. το σύστημα ηλικιακών διαβαθμίσεων με την ονομασία Πανευρωπαϊκό Σύστημα Πληροφόρησης για τα Ηλεκτρονικά Παιχνίδια (Pan- European Game Information PEGI). Β. ΨΥΧΑΓΩΓΙΚΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΟΥ ΟΦΕΛΟΥΣ Τα ψυχαγωγικά παιχνίδια περιορισμένου οφέλους διακινούνται, εγκαθίστανται και λειτουργούν με άδεια της Γ.Ε.Π., η οποία χορηγείται μετά από έλεγχο των πιστοποιήσεων που θα προσκομίζει ο ενδιαφερόμενος από αρμόδιο φορέα σχετικά με τον χαρακτήρα και τον τρόπο λειτουργίας τους, στην Γ.Ε.Π. Για την παραπάνω διαδικασία προβλέπεται η καταβολή τέλους ταξινόμησης. Για την εγκατάσταση και λειτουργία των ψυχαγωγικών παιγνίων περιορισμένου οφέλους σε αμιγείς χώρους προτείνεται η έκδοση ειδικής αδείας από την αρμόδια δημοτική ή κοινοτική αρχή. Ο συνολικός αριθμός παιγνιομηχανημάτων που θα τοποθετούνται σε ένα χώρο θα καθορίζεται ανάλογα με το εμβαδόν του καταστήματος, το οποίο δεν θα μπορεί να είναι κατώτερο από 30 τ.μ. Ειδικότερα προτείνεται: - σε χώρους εμβαδού 30 τ.μ. να είναι δυνατή η τοποθέτηση μέχρι 5 κατ ανώτατο όριο παιγνιομηχανημάτων. Για κάθε 7 επιπλέον τ.μ. να είναι δυνατή η τοποθέτηση ενός (1) παιγνιομηχανήματος, ώστε σε χώρους εμβαδού μέχρι 100 τ.μ. να τοποθετούνται μέχρι 15 κατ ανώτατο όριο παιγνιομηχανήματα και σε χώρους μέχρι 200 τ.μ. να τοποθετούνται μέχρι 29 κατ ανώτατο όριο παιγνιομηχανήματα. Στα αμιγή αυτά καταστήματα επιτρέπεται η συγκρότηση κυλικείου για την εξυπηρέτηση των πελατών, όταν το εμβαδόν τους ανέρχεται σε τουλάχιστον 50 τ.μ. - Εντός κατοικημένων περιοχών, συμπεριλαμβανομένων των πολεοδομικών συγκροτημάτων Αθηνών Θεσσαλονίκης, η ανάπτυξη και ο αριθμός των τοποθετούμενων παιγνιομηχανημάτων να περιορίζεται σε εμβαδόν μέχρι 200 τ.μ. (ανώτατος αριθμός 29 παιγνιομηχανημάτων), ακόμη και αν οι χώροι των καταστημάτων έχουν μεγαλύτερο εμβαδόν. Σελίδα 17 από 29
- Εκτός κατοικημένων περιοχών και στα οδικά σημεία εισόδου εξόδου από την επικράτεια να είναι δυνατή η ανάπτυξη μεγαλύτερου αριθμού παιγνιομηχανημάτων, σύμφωνα με την παραπάνω προτεινόμενη αναλογία σε σχέση με τα τετραγωνικά μέτρα του χώρου. Εξαιρούνται από την έκδοση της ειδικής άδειας χώροι που διαθέτουν ήδη άδεια καταστήματος υγειονομικού ενδιαφέροντος, στους οποίους όμως τοποθετούνται μέχρι δύο (2) κατ ανώτατο όριο ψυχαγωγικά παίγνια περιορισμένου οφέλους. Στην περίπτωση αυτή υποβάλλεται απλή Δήλωση Εγκατάστασης από τον αδειούχο διανομέα ή εκμεταλλευτή του χώρου στην αρμόδια δημοτική αρχή. Η Δήλωση αυτή θα περιέχει υποχρεωτικά, εκτός από την ονομασία και την κατηγορία στην οποία ανήκει το παιγνιομηχάνημα, τους αριθμούς σειράς (serial numbers) των παιγνιομηχανημάτων. Εξαιρούνται επίσης από την έκδοση ειδικής αδείας και προβλέπεται η υποβολή απλής Δήλωσης Εγκατάστασης στα παραδοσιακά καφενεία, στα οποία θα είναι δυνατή η εγκατάσταση και λειτουργία ενός (1) παιγνιομηχανήματος ανά 30 τ.μ., με ανώτατο όριο τα 5 παιγνιομηχανήματα, ακόμη και αν οι χώροι των καφενείων έχουν μεγαλύτερο εμβαδόν. Βασικές προδιαγραφές και λειτουργίες των ψυχαγωγικών παιχνιδιών περιορισμένου οφέλους. Κατά την πρώτη τους εγκατάσταση τα παιγνιομηχανήματα περιορισμένου οφέλους θα πρέπει να είναι αμεταχείριστα - ολοκαίνουρια. Το ελάχιστο ποσό στοιχήματος σε κάθε μηχάνημα δεν δύναται να είναι μικρότερο των 0,10 και αντιστοιχεί σε συγκεκριμένο αριθμό μονάδων πίστωσης (Credits). Το μέγιστο ποσό στοιχήματος δεν δύναται να είναι μεγαλύτερο από 0,50. Κάθε μηχάνημα θα αναφέρει ευκρινώς τα παραπάνω στοιχεία επ αυτού. Κατ εξαίρεση, κάθε παιχνίδι μπορεί να προσφέρει τη δυνατότητα στον συμμετέχοντα, εφόσον κερδίσει ένα ποσό, να στοιχηματίσει μέρος ή όλο το συγκεκριμένο ποσό που κέρδισε για αναδιπλασιασμό, μία ή περισσότερες Σελίδα 18 από 29
συνεχόμενες φορές, ανάλογα με το παιχνίδι, χωρίς όμως να μπορεί να προσθέσει νέες μονάδες πίστωσης. Το μέγιστο δυνατό κέρδος συνδυασμού ανέρχεται σε 100,00. Η απόδοση χρηματικού οφέλους του κάθε παιγνιομηχανήματος θα καθορίζεται από το «Ποσοστό Απόδοσης». Ως «Ποσοστό Απόδοσης» νοείται η αναλογία των μονάδων πίστωσης που επιστρέφονται στους παίκτες ως όφελος, προς το συνολικό αριθμό των μονάδων πίστωσης που παίζονται από αυτούς στο μηχάνημα ηλεκτρονικών παιχνιδιών, όπως η αναλογία αυτή ορίζεται στο πρόγραμμα του ηλεκτρονικού παιχνιδιού και αναγράφεται στην άδεια καταλληλότητας του και η οποία δεν θα μπορεί να είναι κατώτερη από 92%. Κάθε ψυχαγωγικό παίγνιο περιορισμένου οφέλους πρέπει να φέρει ειδικό απαραβίαστο φορολογικό ηλεκτρονικό μηχανισμό (ΦΗΜ-ΑΔΗΜΕ) για την αυτόματη και ασφαλή καταγραφή των απαραίτητων στοιχείων για τον προσδιορισμό των φορολογικών εσόδων και την έκδοση αποδείξεων περιεχόντων το "Ζ" των σαράντα πέντε (45) τελευταίων ημερών. Εάν ο "διανομέας" δεν εκδώσει το "Ζ" εγκαίρως για κάθε παιγνιομηχάνημα ξεχωριστά, αμέσως το αυτό τίθεται εκτός λειτουργίας (βάσει προδιαγραφών). Μετά την έκδοση των αποδείξεων ο "διανομέας" υποβάλλει αυτές στην αρμόδια Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία ( Δ.Ο.Υ.) και πληρώνει τον φόρο που του αναλογεί. Για τη συμμετοχή στα εν λόγω παιχνίδια λόγω του χαρακτήρα τους τίθεται ως ηλικιακό όριο η ηλικία των 18 ετών. Για την ύπαρξη διαφάνειας η Γνωμοδοτική Επιτροπή Παιγνίων χορηγεί σχετική άδεια στους εμπλεκόμενους κάθε υποτομέα (κατασκευαστές, διακινητές, τεχνικούς κλπ.), είτε πρόκειται για φυσικά, είτε για νομικά πρόσωπα. Για τις χορηγήσεις των αδειών θα είναι αναγκαία η προσκόμιση πιστοποιητικού της Ο.Σ.Η.Π.Ε. ότι ο αιτών είναι μέλος πρωτοβαθμίου αναγνωρισμένου σωματείου του κλάδου. Για την κάλυψη των διαχειριστικών δαπανών της συμμετοχής της Ο.Σ.Η.Π.Ε. στην όλη διαδικασία ώστε να διασφαλίζεται η νομιμότητα, προτείνεται η καταβολή εφάπαξ τέλους 10,00 ανά παιγνιομηχάνημα που θα τίθεται σε λειτουργία ανά την επικράτεια. Σελίδα 19 από 29
5. Περιορισμοί και απαγορεύσεις. Απαγορεύεται: Η εγκατάσταση, λειτουργία ή διενέργεια με οποιονδήποτε τρόπο τυχερών παιγνίων ή παιγνίων, για τα οποία δεν έχει χορηγηθεί άδεια από την αρμόδια Γνωμοδοτική Επιτροπή Παιγνίων. Η μετατροπή, με οποιονδήποτε τρόπο, μέσων ή μηχανημάτων ψυχαγωγικών παιγνίων περιορισμένου οφέλους ή η διενέργεια με αυτά με οποιονδήποτε τρόπο, σε τυχερά παίγνια. Η συνομολόγηση στοιχήματος επί ψυχαγωγικού τεχνικού παιγνίου ή η απόδοση στον παίκτη οικονομικού οφέλους μεγαλύτερου του ορισθέντος από την Γ.Ε.Π. για τα ψυχαγωγικά παιχνίδια περιορισμένου οφέλους. Η εγκατάσταση, διεξαγωγή ή λειτουργία απαγορευμένων παιγνίων εντός καταστήματος που λειτουργεί χωρίς την προβλεπόμενη άδεια διενέργειας ψυχαγωγικών τεχνικών παιγνίων, καθώς και σε περίπτωση μετατροπής ψυχαγωγικών τεχνικών παιγνίων σε τυχερά. 6. Έλεγχοι. Καθιερώνεται μετά από υπόδειξη της Γ.Ε.Π. Ειδική Ελεγκτική Υπηρεσία από εξειδικευμένο προσωπικό η οποία θα έχει ως έργο την παρακολούθηση της σύννομης λειτουργίας των ψυχαγωγικών παιγνίων. Σε τυχόν διαπίστωση αλλοίωσης του χαρακτήρα και του τρόπου διενέργειας των παραπάνω παιγνίων τα ειδικά ελεγκτικά όργανα συντάσσουν επιτόπια Έκθεση Ελέγχου και παραπέμπουν σε αποκλειστική προθεσμία 10 ημερών για σύνταξη Πραγματογνωμοσύνης σε Ειδικές Επιτροπές Παιγνίων που θα συσταθούν. Στις Επιτροπές προτείνεται να συμμετέχουν και περισσότεροι του ενός εκπρόσωποι της Ο.Σ.Η.Π.Ε. Στους παραβάτες επιβάλλονται οι ανάλογες κυρώσεις. Σελίδα 20 από 29