ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ (Τ.Ε.Ι.) ΠΑΤΡΑΣ ΕΤΗΣΙΑ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ Ακαδημαικό έτος 2010-2011 ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2011 1
Πίνακας περιεχομένων 1. Διαδικασία Ετήσιας Εσωτερικής Έκθεσης Αξιολόγησης..3 2. Συνοπτική Περιγραφή Τμήματος...4 2.1. Λειτουργία της Ακαδημαϊκής Μονάδας...4 2.2. Συνοπτική παρουσίαση των σημαντικότερων στοιχείων που προκύπτουν από τους πίνακες.7 2.3. Τα κυριότερα θετικά και αρνητικά σημεία του Τμήματος, όπως αυτά προκύπτουν μέσα από την Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης...10 3. Αναθεωρημένοι Πίνακες της ΑΔΙΠ...13 2
1. Διαδικασία Ετήσιας Εσωτερικής Έκθεσης Αξιολόγησης για το Ακαδημαϊκό Έτος 2010-2011 Η συστηματική συγκέντρωση των στοιχείων λειτουργίας του εκάστοτε Τμήματος και η απογραφή τους στις Ετήσιες Εσωτερικές Εκθέσεις έχει ως στόχο την αποτύπωση της συνολικής εικόνας και λειτουργίας του Τμήματος, καθώς και τη συνεχή παρακολούθηση των στοιχείων και δεικτών που διασφαλίζουν την ποιότητα του επιτελούμενου έργου. Παράλληλα, θα χρησιμεύσει ως πρώτη ύλη για την σύνταξη της ανά τετραετία Έκθεσης Εσωτερικής Αξιολόγησης του Τμήματος, που το Τμήμα θα υποβάλει στην ΑΔΙΠ, προκειμένου να δρομολογηθεί η Εξωτερική Αξιολόγηση του από Επιτροπή Εξωτερικών Εμπειρογνωμόνων. Για τις ανάγκες της Εσωτερικής Αξιολόγησης των Τμημάτων επιβάλλεται η συγκέντρωση και καταγραφή δεδομένων για όλους τους δείκτες που έχει εξειδικεύσει η ΑΔΙΠ συμπληρώνοντας συγκεκριμένους Πίνακες, οι οποίοι και αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της Ετήσιας Έκθεσης Εσωτερικής Αξιολόγησης. Για την καλύτερη και ευχερέστερη διαχρονική παρακολούθηση, διασταύρωση και αξιολόγηση ή και ανταλλαγή των πάσης φύσεως στοιχείων και δεικτών από το ίδιο το Τμήμα, τη ΜΟΔΙΠ του Ιδρύματος, την ΑΔΙΠ ή και το ΥΠΕΠΘ, κρίνεται σκόπιμη η εισαγωγή τους σε ενιαίου τύπου Βάση Δεδομένων, δομημένη με ενιαίο για κάθε Ίδρυμα τρόπο και συμβατή με τις παράλληλες Βάσεις Δεδομένων που τηρούν συγγενή ΤΕΙ. Η παρούσα Έκθεση περιλαμβάνει την αξιολόγηση δυο ακαδημαϊκών εξαμήνων (Σεπτέμβριος 2010 Ιούνιος 2011) του Τμήματος Νοσηλευτικής του ΤΕΙ Πάτρας. Στη σύνταξή της συμμετείχαν όλα τα μέλη ΕΠ του Τμήματος, και ως εκ τούτου αποτελεί συλλογικό προϊόν που πήρε την τελική του μορφή μετά από αλλεπάλληλες συναντήσεις στις οποίες συζητήθηκε διεξοδικά όλο το περιεχόμενο της Έκθεσης. Επίσης, τα μέλη ΕΠ συνεργάστηκαν με τη Γραμματεία του Τμήματος, η οποία παρείχε στατιστικά στοιχεία για τη λειτουργία του Τμήματος απαραίτητα για τη σύνταξη των Πινάκων, καθώς και με τους συνεργάτες με σύμβαση ωρομίσθιας εργασίας (επιστημονικούς εργαστηριακούς) και τους φοιτητές. Μέσω της διαδικασίας σύνταξης της Έκθεσης, το προσωπικό του Τμήματος εισήλθε σε μια διαδικασία προβληματισμού σχετικά με τους στόχους, τις απαιτήσεις και τις δυνατότητες λειτουργίας του Τμήματος, και προφανώς σχετικά με τη δυναμική βελτίωσης και ανάπτυξής του. 3
2. Συνοπτική Περιγραφή του Τμήματος Η Ενότητα αυτή περιγράφει αναλυτικά την λειτουργία της Ακαδημαϊκής Μονάδας, τα σημαντικότερα στοιχεία που προκύπτουν από τους πίνακες καθώς επίσης και τα κυριότερα θετικά και αρνητικά σημεία του Τμήματος, όπως αυτά προκύπτουν μέσα από την Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης. 2.1 Λειτουργία της Ακαδημαϊκής Μονάδας Το Τμήμα Νοσηλευτικής εδράζεται στις κτιριακές εγκαταστάσεις του ΤΕΙ Πάτρας, πρωτεύουσας του Ν. Αχαΐας και τρίτης σε πληθυσμό πόλης της Ελλάδας (περίπου 300.000 κάτοικοι). Δεν υπάρχει ΦΕΚ ίδρυσης του Τμήματος. Το Τμήμα λειτουργεί βάσει του Κανονισμού Σπουδών του ΤΕΙ Πάτρας (ΦΕΚ 1471/4-12-2000) και της Αναθεώρησης Προγράμματος Σπουδών, που έγινε το Μάιο του 2003. Αξίζει να σημειωθεί ότι το Πρόγραμμα Σπουδών του Τμήματος τροποποιήθηκε τον Ιούνιο του 2011, αφαιρώντας μαθήματα (υποχρεωτικά, επιλογής υποχρεωτικά) χωρίς όμως να αλλάξει η φιλοσοφία, αντικειμενικοί σκοποί και στόχοι του προγράμματος σπουδών. Οι απόφοιτοι του Τμήματος πρέπει να είναι σε θέση να προάγουν, να προστατεύουν, να διατηρούν και να αποκαθιστούν την υγεία ατόμων ή ομάδων, καθώς και την αυτονομία των φυσικών-διανοητικών λειτουργιών τους, λαμβάνοντας υπόψη την προσωπικότητα κάθε ατόμου και τα ιδιαίτερα ψυχολογικά, κοινωνικά, οικονομικά και πολιτισμικά χαρακτηριστικά του. Με βάση το Φ.Ε.Κ. 220/3-11-2008, το κύριο διοικητικό όργανο αποτελεί η Γενική Συνέλευση Τμήματος, η οποία απαρτίζεται από τα μόνιμα μέλη ΕΠ του τμήματος και δύο εκπροσώπους φοιτητών. Ακολουθεί το Συμβούλιο Τμήματος, το οποίο απαρτίζεται από την Προϊσταμένη του Τμήματος, τους τρεις υπευθύνους Τομεάρχες και δύο εκπροσώπους φοιτητών. Τέλος, στο Τμήμα λειτουργούν τρεις Τομείς, για τον καθένα από τους οποίους συνέρχεται η Γενική Συνέλευση Τομέα, που απαρτίζεται από τα μόνιμα μέλη ΕΠ του Τομέα και δύο εκπροσώπους φοιτητών. Πρέπει να τονισθεί ότι το Τμήμα προετοιμάζεται για την πλήρη εφαρμογή του Ν.4009/6-9-2011 (Δομή, λειτουργία, διασφάλιση της ποιότητας των σπουδών και διεθνοποίηση των ανωτάτων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων), που επιφέρει αλλαγές τόσο 4
ακαδημαϊκές όσο και διοικητικές. Το Πρόγραμμα Προπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος αποτελείται από συνολικά 41 μαθήματα (συμπεριλαμβάνονται η Πρακτική Άσκηση και η Πτυχιακή Εργασία), από τα οποία το 85,3% είναι υποχρεωτικά μαθήματα και το 14,7% επιλογής υποχρεωτικά. Όσον αφορά το χρόνο διδασκαλίας, αυτός προς το παρόν κατανέμεται στο ίδιο ποσοστό μεταξύ θεωρίας και ασκήσεων (οι ασκήσεις αφορούν τα εργαστήρια εντός και εκτός του ιδρύματος), ενώ προγραμματίζεται η αύξηση του χρόνου θεωρητικής διδασκαλίας στο 68% στην επόμενη Αναθεώρηση Σπουδών. Τα μόνιμα και έκτακτα μέλη ΕΠ είναι υπεύθυνα για την οργάνωση των μαθημάτων (διδασκαλία - περιεχόμενο ύλης), ενώ ο Τομέας που ανήκει κάθε μέλος ΕΠ είναι υπεύθυνος για την περάτωση της ύλης κάθε μαθήματος. Τα μόνιμα και έκτακτα μέλη ΕΠ χρησιμοποιούν σε κάθε διδακτικό αντικείμενο διαφορετικούς τρόπους εξέτασης, όπως γραπτές ή προφορικές εξετάσεις, εκπόνηση και παρουσίαση εργασιών (ανασκοπήσεις ή ερευνητικές), οι οποίοι τρόποι ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις του κάθε αντικειμένου. Στην έναρξη του εξαμήνου οι φοιτητές ενημερώνονται για το πλάνο κάθε μαθήματος από το διδάσκοντα, με τέσσερις κυρίως τρόπους: Α) Με ανάρτηση καταλόγου που περιέχει τις διδακτικές ενότητες (πίνακες ανακοινώσεων του τμήματος). Β) Προφορικώς μέσω του κάθε μαθήματος και γραπτώς μέσω ανακοινώσεων στο e- class. Γ) Προφορικά κατά τη διάρκεια των διαλέξεων και μέσω ανακοινώσεων στο τμήμα. Δ) Συνδυασμός των παραπάνω. Η αναλογία διδασκόντων προς διδασκομένων στα μαθήματα ποικίλει από 1/240 (στους πρωτοετείς) με 1/30 (στους τελειόφοιτους). Η αναλογία διδασκόντων προς διδασκομένων στα εργαστήρια είναι 1/15-20. Τα περισσότερα μέλη ΕΠ (μόνιμοι) του τμήματος έχουν ανακοινωμένες ώρες γραφείου για συνεργασία με τους φοιτητές. Όσον αφορά το έκτακτο εκπαιδευτικό προσωπικό δεν έχουν ανακοινωμένες ώρες γραφείου για συνεργασία με τους φοιτητές αφού δεν έχουν γραφείο για να 5
δέχονται τους φοιτητές και ως εκ τούτου είναι διαθέσιμοι τις ημέρες του μαθήματος (πριν και μετά τις διαλέξεις). Η διαδικασία αξιολόγησης της εξεταστικής διαδικασίας τηρείται και είναι σύμφωνη με τις κείμενες διατάξεις (Άρθρο 37 του ΦΕΚ 220/3-11-2008, Πρόγραμμα Σπουδών, Εσωτερικός Κανονισμός ΤΕΙ). Όσον αφορά την ανάθεση (θέματα - εισηγητής) και εξέταση των Πτυχιακών Εργασιών (ορισμός τριμελούς επιτροπής), αυτές συζητούνται και ψηφίζονται τόσο από τη Γενική Συνέλευση του Τομέα όσο και από το Συμβούλιο του Τμήματος, συνεπώς οι διαδικασίες θεωρούνται απόλυτα διαφανείς. Τέλος, υπάρχουν συγκεκριμένες προδιαγραφές ποιότητας για την Πτυχιακή Εργασία, που έχουν θεσπιστεί από τους υπεύθυνους της Βιβλιοθήκης του ΤΕΙ Πάτρας. Οι μαθησιακοί στόχοι και τα προσδοκώμενα αποτελέσματα περιγράφονται στο πρόγραμμα σπουδών του τμήματος και στον οδηγό σπουδών. Το ωρολόγιο πρόγραμμα των μαθημάτων αναρτάται εγκαίρως (πριν την έναρξη του εξαμήνου) και τηρείται σε πολύ μεγάλο βαθμό. Η οργάνωση και δομή του ωρολογίου προγράμματος μαθημάτων είναι ορθολογική αφού τα μαθήματα του ιδίου εξαμήνου συσσωρεύονται σε λίγες μέρες, αφήνοντας άλλες μέρες κενές. Όλα τα μέλη ΕΠ του τμήματος διδάσκουν μαθήματα που εμπίπτουν στο ευρύτερο γνωστικό τους πεδίο. Η φιλοσοφία του τμήματος είναι τα εκπαιδευτικά βοηθήματα να παρέχουν σύγχρονες γνώσεις και δεξιότητες, για αυτό και γίνεται προσπάθεια να επιλέγονται βοηθήματα της τελευταίας πενταετίας. Τα εκπαιδευτικά βοηθήματα συνήθως καλύπτουν 100% της ύλης. Παρόλα αυτά, οι φοιτητές του τμήματος μας, παροτρύνονται να αναζητούν πληροφορίες και από άλλα συγγράμματα, επιλεγμένα άρθρα από την Ελληνική και Διεθνή βιβλιογραφία, επιλεγμένα site και να επισκέπτονται την βιβλιοθήκη του ιδρύματος. Οι φοιτητές επιλέγουν ηλεκτρονικά (με το σύστημα ΕΥΔΟΞΟΣ) τα βοηθήματα που επιθυμούν. Τα βοηθήματα διανέμονται, σε συνεργασία με την γραμματεία του τμήματος, από τα βιβλιοπωλεία της περιοχής των Πατρών, περίπου ένα μήνα μετά την έναρξη του ακαδημαϊκού εξαμήνου. Το τμήμα δεν έχει συνεργασίες με εκπαιδευτικά ιδρύματα του εσωτερικού. Υπάρχει όμως σημαντικός αριθμός συνεργασιών μελών ΕΠ του τμήματος με ιδρύματα του εσωτερικού τόσο για ερευνητικούς όσο και για εκπαιδευτικούς σκοπούς όπως Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Παν/μιο Πατρών, Παν/μιο 6
Πελοποννήσου, ΤΕΙ Αθήνας, ΤΕΙ Θεσ/κης, ΤΕΙ Λάρισας, ΤΕΙ Λαμίας. Επίσης, μέσω του προγράμματος Erasmus, το τμήμα έχει διμερής συμφωνίες (ανταλλαγής καθηγητών και φοιτητών) με τα παρακάτω πανεπιστημιακά ιδρύματα του εξωτερικού: University of York (Αγγλία), University of Katholieke Hogeschool Brugge Oostende (Βέλγιο), University of Murcia (Ισπανία), European University Cyprus (Κύπρος), Oulu University (Φιλανδία), North Karelia University (Φιλανδία), Tampere University (Φιλανδία), VIA University College (Δανία) και Instituto Politecnico De Setubal (Πορτογαλία). Τέλος, το τμήμα δρώντας συλλογικά αλλά και με ατομικές δραστηριότητες συγκεκριμένων μελών του, έχει αναπτύξει ένα ικανοποιητικό φάσμα εκπαιδευτικών συνεργασιών με διάφορους Κοινωνικούς, Πολιτιστικούς και Παραγωγικούς φορείς τόσο σε τοπικό, περιφερειακό όσο και εθνικό επίπεδο. 2.2. Συνοπτική παρουσίαση των σημαντικότερων στοιχείων που προκύπτουν από τους πίνακες Το Τμήμα Νοσηλευτικής αποτελούνταν από έντεκα (11) μόνιμα μέλη ΕΠ. Δεν υπήρχε μόνιμο ΕΤΠ, ενώ το μόνιμο διοικητικό προσωπικό αποτελούνταν από τρία (3) μέλη. Η στελέχωση του τμήματος θεωρείται ελλιπής, ιδίως όσον αφορά τις ενδιάμεσες βαθμίδες (Επίκουροι, Αναπληρωτές Καθηγητές) και το τεχνικόδιοικητικό προσωπικό. Για το ακαδημαϊκό έτος 2010-2011, το Τμήμα απασχόλησε 138 συνεργάτες με σύμβαση ωρομίσθιας εργασίας για τη διδασκαλία θεωρητικών μαθημάτων και την εφαρμογή των εργαστηριακών-κλινικών ασκήσεων. Οι ελλείψεις σε τεχνικό-διοικητικό προσωπικό αναγκάζουν τα μόνιμα μέλη ΕΠ να επωμίζονται καθήκοντα που δεν απαιτούν ιδιαίτερα επιστημονικά προσόντα, γεγονός που προφανώς αποβαίνει σε βάρος του χρόνου που δύνανται να αφιερώσουν σε εκπαιδευτικές-ερευνητικές δραστηριότητες. Όσον αφορά τη συνδρομή των επιστημονικών-εργαστηριακών συνεργατών σε δραστηριότητες, πλην των εκπαιδευτικών, αυτή είναι πρακτικά μηδενική εφόσον το ΤΕΙ δεν αποτελεί τον κύριο χώρο εργασίας τους, ενώ και τα επιστημονικά προσόντα τους είναι κατά κανόνα χαμηλότερα αυτών των μόνιμων μελών ΕΠ. Ο εβδομαδιαίος φόρτος διδασκαλίας, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, είναι 10 ώρες για τους Καθηγητές, 12 ώρες για τους Αναπληρωτές Καθηγητές, 14 ώρες για τους Επίκουρους καθηγητές και 16 ώρες για τους Καθηγητές Εφαρμογών. 7
Αξίζει να σημειωθεί ότι πέραν των παραπάνω διδακτικών ωρών, το (μόνιμο) ΕΠ του τμήματος έχει να διεκπεραιώσει και διοικητικές εργασίες, με σκοπό να μην δίνει έμφαση σε ακαδημαϊκές εργασίες (ερευνητικό έργο-ερευνητικά προγράμματα). Αφού δεν λειτουργεί Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών στο Τμήμα, κανένα μέλος ΕΠ του τμήματος δεν διδάσκει σε Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών και ως εκ τούτου δεν συνεισφέρουν μεταπτυχιακοί φοιτητές και υποψήφιοι διδάκτορες στο διδακτικό έργο του τμήματος. Τέλος, δεν υπάρχουν θεσμοθετημένες από το τμήμα υποτροφίες/βραβεία διδασκαλίας. Το Τμήμα δεν έχει μεταπτυχιακούς φοιτητές ή υποψήφιους διδάκτορες. Το 2010-2011 εισήχθησαν συνολικά 283 φοιτητές, 220 εκ των οποίων με εισαγωγικές εξετάσεις, και 63 εκτός εισαγωγικών εξετάσεων. Ο αριθμός των νεοεισαχθέντων φοιτητών θεωρείται αρκετά υψηλός με βάση τον αριθμό μόνιμου ΕΠ (ιδιαίτερα υψηλή αναλογία φοιτητών/μόνιμων μελών ΕΠ - 1/25.7) αλλά και τη διαθέσιμη υλικοτεχνική υποδομή του Τμήματος. Όσον αφορά το πρόβλημα της υλικοτεχνικής υποδομής, η λύση μπορεί να δοθεί με τη μεταφορά στα νέα κτήρια, όπου θα αξιοποιηθούν αίθουσες μεγαλύτερης χωρητικότητας και βελτιωμένου εξοπλισμού. Η οργάνωση του Προγράμματος Προπτυχιακών Σπουδών έχει βασισθεί σημαντικά στη διάρθρωση αντίστοιχων προγραμμάτων αντίστοιχων Σχολών/Τμημάτων του εξωτερικού, και συνδυάζεται με την τακτική επικαιροποίηση του Προγράμματος, μέσω της παρακολούθησης των διεθνών εξελίξεων και βελτιώσεων και της προσαρμογής τους στις ελληνικές συνθήκες. Δυστυχώς, δεν διδάσκονται μαθήματα του Προγράμματος Σπουδών σε ξένη γλώσσα και ως εκ τούτου δε συμμετείχαν διδάσκοντες από το εξωτερικό. Παρόλα αυτά, η συμμετοχή αλλοδαπών φοιτητών με το πρόγραμμα Erasmus ήταν ικανοποιητική. Όσον αφορά τους φοιτητές του Τμήματος, αυτοί διαθέτουν τη δυνατότητα παρακολούθησης μαθημάτων ή πραγματοποίησης της Πρακτικής Άσκησης στο εξωτερικό (με το πρόγραμμα Erasmus), καθώς και της μεταφοράς διδακτικών μονάδων (ΕCTS). Η φοίτηση φοιτητών του Τμήματος σε Ιδρύματα του εξωτερικού ήταν αρκετή ικανοποιητική όπως και η παροχή εκπαιδευτικού έργου από μέλη ΕΠ του Τμήματος σε Ιδρύματα του εξωτερικού. Αξίζει να σημειωθεί ότι το Τμήμα συμμετέχει σε τέσσερα προγράμματα διεθνούς εκπαιδευτικής συνεργασίας (Erasmus, Leonardo, Socrates, Tempus), ενώ και σε συμφωνίες διμερούς συνεργασίας με 8
ιδρύματα και φορείς της Αγγλίας, Δανίας, Πορτογαλίας, Ισπανίας, Φινλανδίας, Βελγίου και Κύπρου. Το ποσοστό των φοιτητών που συμμετέχουν τόσο στις εξετάσεις θεωρητικών μαθημάτων όσο και στα εργαστηριακά μαθήματα είναι αρκετά υψηλός, ενώ υψηλά είναι και τα ποσοστά των επιτυχόντων τόσο στις θεωρίες όσο και στα εργαστήρια. Ο μέσος βαθμός πτυχίου είναι 7.51 που κρίνεται αρκετά υψηλός και σταθερός για τα τέσσερα τελευταία χρόνια. Αξιοσημείωτο είναι ότι η συντριπτική πλειοψηφία (87.8%) των αποφοιτησάντων έχει βαθμούς που κυμαίνεται από 7-8.4. Όσον αφορά τη μέση διάρκεια σπουδών για τη λήψη πτυχίου είναι από 5-6 έτη το οποίο κρίνεται ικανοποιητικό. Όσον αφορά τις απαιτήσεις της κοινωνίας, με βάση την εξεύρεση εργασίας, οι απόφοιτοι του Τμήματος βρίσκουν σχετικά εύκολα εργασία στον δημόσιο ή ιδιωτικό τομέα, γεγονός που υποδηλώνει την ανταπόκριση του Τμήματος στους στόχους του. Η απορροφητικότητα των φοιτητών μας κατά τα έτη 2008-2009 ήταν ιδιαίτερα υψηλή. Πιο συγκεκριμένα, το 47% είχε άμεση εργασιακή απορρόφηση (εντός 12 μηνών) ενώ το 20% εντός 24 μηνών. Το τμήμα Νοσηλευτικής διαθέτει τέσσερις (4) Αίθουσες Θεωρητικής Διδασκαλίας (1 χωρητικότητας 110 σπουδαστών και 3 χωρητικότητας 70 σπουδαστών). Όσον αφορά τα εργαστήρια, το τμήμα διαθέτει τρεις (3) αίθουσες Βασικής και Παθολογικής Χειρουργικής Νοσηλευτικής, μία (1) αίθουσα Παιδιατρικής Νοσηλευτικής, μία (1) αίθουσα για εργαστήρια Τεχνικής Χειρουργείων και Περιεγχειρητικής Νοσηλευτικής, δύο (2) αίθουσες για εργαστήρια Ανατομίας- Φυσιολογίας-Μικροβιολογίας, μία (1) μικρή αίθουσα για εργαστήρια Προνοσοκομειακής Νοσηλευτικής Υποστήριξης Πολυτραυματία και μία (1) αίθουσα διατμηματική (Νοσηλευτικής-Λογοθεραπείας-Κοινωνικής Εργασίας) για εργαστήρια Πληροφορικής. Τέλος, ο αριθμός Η/Υ διαθέσιμων για χρήση από τους φοιτητές του τμήματος καθώς και ο αριθμός αιθουσών διδασκαλίας και εργαστηρίων κρίνεται ελλιπής αφού α) η αναλογία φοιτητών προς Η/Υ είναι πολύ μικρή (1/60) και β) οι αίθουσες διδασκαλίας και εργαστηρίων δεν επαρκούν σε αριθμό και χωρητικότητα. Πρέπει να τονιστεί ότι έχει παραδοθεί και λειτουργεί από 1/10/2011, το Νέο κτήριο Νοσηλευτικής (εντός ΤΕΙ) και οι διαδικασίες προμήθειας εξοπλισμού βρίσκονται στο στάδιο της παραλαβής-τοποθέτησης. Δεν υπάρχει συγκεκριμένη ερευνητική πολιτική στο Τμήμα. Τα μέλη ΕΠ του τμήματος, με δική τους πρωτοβουλία, έχουν ολοκληρώσει ερευνητικά προγράμματα 9
και έχουν αναπτύξει ερευνητικές συνεργασίες με ιδρύματα του εσωτερικού και εξωτερικού. Αν και το τμήμα ενθαρρύνει τις ερευνητικές δραστηριότητες των μελών ΕΠ, στο πλαίσιο των πτυχιακών και των χρηματοδοτούμενων προγραμμάτων (Αρχιμήδης, κα), ο φόρτος εργασίας (διοικητικών εργασιών) στα μέλη ΕΠ είναι τόσο μεγάλος που αποθαρρύνει την ενασχόληση των μελών ΕΠ, κυρίως των μικρότερων βαθμίδων, με το ερευνητικό έργο. Τα μέλη ΕΠ του τμήματος, για το ακαδημαϊκό έτος 2010-2011, έχουν παράγει έναν ικανοποιητικό αριθμό επιστημονικών δημοσιεύσεων, κυρίως σε επιστημονικά περιοδικά (20) και ανακοινώσεις σε επιστημονικά συνέδρια (35) με κριτές, κεφάλαια σε συλλογικούς τόμους (16). Από τον αριθμό των ετεροαναφορών (12), την συμμετοχή των μελών ΕΠ σε επιτροπές επιστημονικών περιοδικών (17), τις προσκλήσεις των μελών ΕΠ για διαλέξεις σε διεθνή συνέδρια (2), η έρευνα που παράγεται στο τμήμα τυγχάνει σημαντικού βαθμού αναγνώρισης τόσο από την Ελληνική όσο και από την διεθνή ακαδημαϊκή κοινότητα. 2.3. Τα κυριότερα θετικά και αρνητικά σημεία του Τμήματος, όπως αυτά προκύπτουν μέσα από την Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Θετικά στοιχεία: - Το ΕΠ συνδυάζει: α. σχετικά νέο ηλικιακά προσωπικό που χαρακτηρίζεται από διάθεση για περαιτέρω βελτίωση και εξέλιξη τόσο του Τμήματος, όσο και των προσωπικών τους ικανοτήτων, εξοικείωση με τις νέες τεχνολογίες, άμεση επαφή με τις επαγγελματικές εξελίξεις στο χώρο της Νοσηλευτικής (στην Πρωτοβάθμια φροντίδα, στα Νοσοκομεία κλπ), και τακτική επικοινωνία με αντίστοιχο επιστημονικό προσωπικό σε χώρες με υψηλό επίπεδο Νοσηλευτικής επιστήμης και πρακτικής εφαρμογής (ΗΠΑ, Αγγλία). β. προσωπικό μεγαλύτερης ηλικίας, με πολύτιμη εμπειρία στην οργάνωση και διοίκηση ενός Τμήματος Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, στην επικοινωνία και συνεργασία με άλλα Τμήματα του Ιδρύματος, με αντίστοιχα Τμήματα άλλων Ιδρυμάτων ή με ΚΠΠ φορείς, στο χειρισμό δυσλειτουργιών και προβλημάτων, καθώς και με έκδηλη διάθεση μετάδοσης αυτών των γνώσεων/ικανοτήτων στο νεότερο 10
προσωπικό, μέσα από τη συνεχή υποστήριξη, την πρόθυμη παροχή κατευθυντήριων οδηγιών και την ισότιμη συνεργασία. - Το ΕΠ συμμετέχει ενεργά σε σημαντικό αριθμό ελληνικών-διεθνών συνεδρίων και δημοσιεύει συχνά σε διεθνώς έγκριτα επιστημονικά περιοδικά. Η διεθνής αναγνώριση του ερευνητικού έργου των μελών ΕΠ επιβεβαιώνεται και από τον αριθμό των ετεροαναφορών του έργου τους και τη συμμετοχή τους σε συντακτικές-κριτικές επιτροπές επιστημονικών περιοδικών. Άμεση συνέπεια της προαναφερόμενης ενημέρωσης και συμμετοχής στις διεθνείς επιστημονικές-ερευνητικές δραστηριότητες του ΕΠ αποτελεί η τακτική επικαιροποίηση του προγράμματος σπουδών, που ευνοεί την παρακολούθηση των εξελίξεων στον επαγγελματικό χώρο. - Η πλειοψηφία των μελών ΕΠ αξιοποιούν κατά τη διδασκαλία τη χρήση εποπτικών μέσων και συμμετοχικών τεχνικών, που κινητοποιούν το ενδιαφέρον, προάγουν τη μάθηση και κατανόηση των φοιτητών, και συνδέουν τη θεωρία με την πράξη. - Γενικά, φιλοσοφία των μελών ΕΠ αποτελεί ο κατά το δυνατό συνδυασμός της θεωρητικής γνώσης με τις κλινικές εφαρμογές, ώστε οι αυριανοί επαγγελματίες νοσηλευτές να διαθέτουν τις ικανότητες να κατανοήσουν σε βάθος την υπάρχουσα κλινική πράξη, αλλά και μέσα από μια κριτική θεώρηση, να μπορούν να εντοπίσουν τα αδύνατα σημεία της, να αξιολογούν τα νεότερα ερευνητικά δεδομένα, και να προτείνουν ή να επιχειρούν κατάλληλες βελτιώσεις. - Το γεγονός της επαγγελματικής απορρόφησης μεγάλου αριθμού αποφοίτων (σύμφωνα με μελέτες, η Νοσηλευτική αποτελεί σήμερα μια από τις πιο περιζήτητες επιλογές σπουδών), σε αντίθεση με άλλες (ακόμη και θεωρούμενες ως υψηλότερης φήμης) σχολές, δημιουργεί σαφώς θετικό κλίμα και προοπτικές για την περαιτέρω εξέλιξη του Τμήματος. - Υπάρχει πολύ καλή συνεργασία καθηγητών και φοιτητών. Αρνητικά στοιχεία: - Η στελέχωση του τμήματος σε μόνιμο διδακτικό, διοικητικό, εργαστηριακότεχνικό προσωπικό είναι ελλιπής. 11
- Ο μεγάλος αριθμός Έκτακτου Εκπαιδευτικού Προσωπικού (Εργαστηριακοί Συνεργάτες), κυρίως στην κλινική άσκηση, υποβαθμίζει την ποιότητα της εκπαιδευτικής δραστηριότητας. - Η έλλειψη θεσμοθετημένης ερευνητικής πολιτικής, η οποία, σε συνδυασμό με την ανάλωση του ΕΠ σε άλλες δραστηριότητες για τις οποίες δεν απαιτούνται ιδιαίτερα προσόντα και την έλλειψη χρηματοδότησης, δυσχεραίνει σημαντικά την ανάπτυξη ερευνητικών πρωτοβουλιών ή τη συμμετοχή σε ερευνητικά προγράμματα. Δυστυχώς, είναι εμφανής ο ανισομερής προσανατολισμός του Τμήματος με εστίαση στο διδακτικό έργο, καθώς και η απουσία μεταπτυχιακού προγράμματος προσανατολισμένου στην έρευνα. - Η έλλειψη θεσμοθετημένων ερευνητικών εργαστηρίων. - Η καταφανώς δυσμενής αναλογία διδασκόντων-διδασκομένων, που καθιστά αναγκαία την περαιτέρω επάνδρωση του Τμήματος κυρίως με ΕΠ. - Εξαιτίας του μεγάλου αριθμού φοιτητών, οι κτηριακές υποδομές (αίθουσες διδασκαλίας, εργαστήρια) κρίνονται ανεπαρκείς. 12