ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΩΝ ΥΔΡΕΥΤΙΚΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ ΤΟΥ Ν.ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΗΝ ΠΛΗΘΥΣΜΙΑΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ Χ. Μπαμπατζιμόπουλος, Δ. Καραμούζης, Σ. Καβαλιεράτου Εργαστήριο Γενικής και Γεωργ. Υδραυλικής και Βελτιώσεων Τμήμα Γεωπονίας, ΑΠΘ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Στα πλαίσια του προγράμματος διαχείρισης των υδατικών πόρων του Ν. Χαλκιδικής με σκοπό την κάλυψη των υδρευτικών αναγκών του νομού, απαραίτητη προϋπόθεση αποτελεί η εκτίμηση της πληθυσμιακής εξέλιξης του νομού για τις επόμενες δεκαετίες και ο υπολογισμός των απαιτούμενων ποσοτήτων νερού για την κάλυψη των αναγκών του πληθυσμού σε βάθος χρόνου. Στην εργασία αυτή παρουσιάζεται η προβλεπόμενη εξέλιξη του πληθυσμού του νομού Χαλκιδικής για τα έτη 2011, 2021 και 2051. Για το σκοπό αυτό χρησιμοποιήθηκαν τα στοιχεία των εθνικών απογραφών των ετών 1961-2001. Αξιολογήθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν ανάλογα οι εξισώσεις: πρώτης τάξης, πρώτης τάξης με μετανάστευση και η μη γραμμική ή λογιστική εξίσωση. Με βάση τους προβλεπόμενους πληθυσμούς εκτιμούνται οι ετήσιοι απαιτούμενοι όγκοι νερού, καθώς και οι απαιτούμενες παροχές αιχμής για την κάλυψη των υδρευτικών αναγκών του νομού. POPULATION DYNAMICS AND PREDICTED WATER DEMAND OF THE PREFECTURE OF CHALKIDIKI C. Babajimopoulos, D. Karamouzis, S. Kavalieratou Laboratory of General and Agricultural Hydraulics and Land Reclamation Faculty of Agriculture, AUTH ABSTRACT Water shortage in the Prefecture of Chalidii is very tense, especially in the summer months. To cover the population needs in water for the next five decades, the Ministry of Economy, in collaboration with the Laboratory of General and Agricultural Hydraulics and Land Reclamation, are studying the construction of three dams in Olynthios, Havrias and Petrenias rivers. Directly connected to the size of these dams is the prediction of population growth and the estimation of the volume of water required to cover their needs. In this paper predicted population growth for the years 2011, 2021 and 2051 is presented. The first order, the first order with migration and the nonlinear or logistic (Verhulst) equations are used, in connection with the national census data of the years 1961 2001. Based on the population predictions, the required volumes of water are estimated for all the municipalities of the Prefecture of Chalidii.
1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το πρόβλημα εξασφάλισης των αναγκαίων υδατικών πόρων στο νομό Χαλκιδικής είναι εντονότατο. Το πρόβλημα αυτό επιδεινώνεται με την αλματώδη αύξηση των απαιτήσεων νερού κατά τους μήνες της τουριστικής κίνησης. Η αξιοποίηση όλων των επιφανειακών νερών του νομού είναι επιτακτική για την μακροπρόθεσμη αντιμετώπιση του υδατικού προβλήματος. Το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας σε συνεργασία με το Εργαστήριο Γενικής και Γεωργικής και Βελτιώσεων του Τμήματος Γεωπονίας του Α.Π.Θ. και το ΕΘΙΑΓΕ (Υπουργείο Γεωργίας), ξεκίνησε το 1995 την υλοποίηση ενός ολοκληρωμένου προγράμματος για τη διαχείριση των υδατικών πόρων της Χαλκιδικής. Στα πλαίσια του προγράμματος αυτού προβλέπεται η κατασκευή τριών φραγμάτων (Ολύνθιου, Χαβρία και Πετρένια) και τεσσάρων διυλιστηρίων νερού (Ν. Τρίγλιας, Πορταριάς, Ορμύλιας και Γοματίου), για την κάλυψη των σημαντικότερων υδρευτικών αναγκών του νομού. Απαραίτητη προϋπόθεση σε κάθε σχέδιο διαχείρισης των υδατικών πόρων αποτελεί η γνώση της πληθυσμιακής εξέλιξης του νομού για τις επόμενες δεκαετίες και ο υπολογισμός των απαιτούμενων ποσοτήτων νερού για την κάλυψη όλων των αναγκών του πληθυσμού. Στην εργασία αυτή παρουσιάζεται η προβλεπόμενη εξέλιξη του πληθυσμού του νομού Χαλκιδικής, μόνιμου και εποχιακού, για τα έτη 2011, 2021 και 2051. Για το σκοπό αυτό χρησιμοποιήθηκαν τα στοιχεία των εθνικών απογραφών των ετών 1961, 1971, 1981, 1991 και 2001. Όσον αφορά τον εποχιακό πληθυσμό, δεν υπάρχουν επίσημα στατιστικά στοιχεία που να καλύπτουν όλο το νομό και όλα τα είδη καταλυμάτων. Για το λόγο αυτό ζητήθηκε από τους Δήμους να καταγράψουν τον εκτιμούμενο εποχιακό πληθυσμό για τις ίδιες χρονολογίες και στη συνέχεια να κάνουν κάποιες εκτιμήσεις, για την εξέλιξη του πληθυσμού (μόνιμου και εποχιακού) κατά τις επόμενες δεκαετίες. Οι πληροφορίες που δόθηκαν από τους Δήμους αξιολογήθηκαν και λήφθηκαν υπόψη για την πρόβλεψη της μεταβολής του εποχιακού πληθυσμού, η έλλειψη όμως περισσότερων στοιχείων καθιστά ιδιαίτερα προβληματική αυτήν την πρόβλεψη. Οι εξισώσεις που χρησιμοποιήθηκαν, ανάλογα με την κάθε περίπτωση και μετά από αξιολόγηση, είναι οι εξισώσεις πρώτης τάξης, πρώτης τάξης με μετανάστευση και η μη γραμμική ή λογιστική εξίσωση. Με βάση τους προβλεπόμενους πληθυσμούς υπολογίζονται οι ετήσιοι απαιτούμενοι όγκοι νερού για κάθε ταμιευτήρα και οι απαιτούμενες παροχές αιχμής για τα τέσσερα διυλιστήρια νερού. 2. ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΤΗΣ ΕΞΕΛΙΞΗΣ ΤΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΤΩΝ ΔΗΜΩΝ Ν. ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ Οι εξισώσεις που μελετήθηκαν για την πρόβλεψη της πληθυσμιακής εξέλιξης στους Δήμους του Ν. Χαλκιδικής είναι η γραμμική εξίσωση πρώτης τάξης, η γραμμική εξίσωση πρώτης τάξης με μετανάστευση και η μη γραμμική ή λογιστική εξίσωση (εξίσωση Verhulst). 2.1 ΓΡΑΜΜΙΚΗ ΕΞΙΣΩΣΗ ΠΡΩΤΗΣ ΤΑΞΗΣ Η εξίσωση αυτή έχει τη μορφή: dy = y (2.1) dt
όπου με y συμβολίζεται ο αριθμός των κατοίκων ενός Δήμου, t είναι ο χρόνος και είναι σταθερά αναλογίας για μια περίοδο χρόνου. Η εξίσωση (2.1) περιγράφει το λεγόμενο νόμο του Malthus (Τερζίδης, 1983, Qasim, 1999). Λύση της εξίσωσης (2.1), με αρχική συνθήκη t = 0, y = y 0, οδηγεί στην εξίσωση : y = y 0 e t (2.2) Η σταθερά προσδιορίζεται από τα δεδομένα ως : 1 y = ln (2.3) t y 0 Ανάλογα με τη συμπεριφορά των δεδομένων η μπορεί να προσδιοριστεί ως : ή 1 y 1 1 = ln (2.3α) t1 t 0 y 0 1 y 0 2 = ln (2.3β) t 0 t 1 y 1 ή = ( 1 + 2 ) / 2 (2.3γ) όπου : (t 1 t 0 ) είναι ο χρόνος που μεσολάβησε από την αρχική συνθήκη (t 0 ) μέχρι την επόμενη απογραφή του πληθυσμού, (t 0 t -1 ) είναι ο χρόνος από την αρχική συνθήκη μέχρι την προηγούμενη απογραφή, y 0 είναι ο πληθυσμός κατά τη χρονική στιγμή που θεωρείται ως αρχική ενώ y 1 και y -1 είναι ο πληθυσμός κατά την επόμενη και προηγούμενη απογραφή αντίστοιχα. 2.2 ΓΡΑΜΜΙΚΗ ΕΞΙΣΩΣΗ ΠΡΩΤΗΣ ΤΑΞΗΣ ΜΕ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ Η εξίσωση αυτή περιέχει δύο σταθερές αναλογίας και έχει τη μορφή: dy = 0y + 1 (2.4) dt όπου 0 και 1 είναι σταθερές που πρέπει να προσδιοριστούν από τα δεδομένα, ενώ 1 > 0 για μετανάστευση προς τον οικισμό και 1 < 0 για μετανάστευση από τον οικισμό (Solomon, 1977). Λύση της εξίσωσης (2.4), με αρχική συνθήκη t=0, y=y 0 (Τερζίδης, 1983, Μπαμπατζιμόπουλος κ.ά., 2001), οδηγεί στην εξίσωση : y + 1 0t = ce (2.5) 0 όπου c είναι μια νέα σταθερά που πρέπει και αυτή να προσδιοριστεί. Λαμβάνοντας υπόψη ότι οι απογραφές πληθυσμού πραγματοποιούνται ανά σταθερά χρονικά διαστήματα, οι σταθερές c, 0 και 1 προσδιορίζονται από τις σχέσεις: y1 y0 c = (2.6) 0Δt e 1
1 y2 y0 0 = ln( 1) Δt y y 1 0 (2.7) 1 = c 0 0 y 0 (2.8) όπου y 0, y 1, y 2, ο πληθυσμός τριών διαδοχικών απογραφών και Δt = 10 χρόνια. 2.3 ΜΗ ΓΡΑΜΜΙΚΗ Ή ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΕΞΙΣΩΣΗ (ΕΞΙΣΩΣΗ VERHULST) Η εξίσωση αυτή έχει τη μορφή (Τερζίδης, 1983, Κυβεντίδης, 1993, Bazyin, 1998): dy y 1 y dt = λ (2.9) όπου λ και είναι σταθερές που πρέπει να προσδιοριστούν από τα υπάρχοντα δεδομένα. Η εξίσωση (2.9) προκύπτει από την (2.1) θεωρώντας ότι οι ρυθμοί γεννήσεων και θανάτων σε έναν οικισμό δεν είναι σταθεροί αλλά εξαρτώνται από το μέγεθος του πληθυσμού. Λύση της εξίσωσης (2.9) οδηγεί στην εξίσωση : y = λt 1+ ce (2.10) όπου c η σταθερά ολοκλήρωσης που υπολογίζεται από την αρχική συνθήκη : t=0, y=y 0 : c = 1 (2.11) y 0 και λ και σταθερές που προσδιορίζονται από τα δεδομένα με τις σχέσεις: 1 1 y0 λ = ln (2.12) Δt 1 y 1 2 2 y1 y 2 + y 0y1 2y 0y1y 2 = (2.13) 2 y1 y 0y 2 όπου y 0, y 1, y 2, ο πληθυσμός τριών διαδοχικών απογραφών και Δt = 10 χρόνια. 3. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ 3.1 ΜΟΝΙΜΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ Οι εξισώσεις που παρουσιάστηκαν στις προηγούμενες παραγράφους μπορούν να περιγράψουν κλειστούς πληθυσμούς, που μεταβάλλονται μόνο λόγω της διαφοράς
μεταξύ γεννήσεων και θανάτων ή πληθυσμούς που μεταβάλλονται από μια σταδιακή μετανάστευση. Δεν μπορούν να περιγράψουν πληθυσμούς οι οποίοι αλλοιώνονται αριθμητικά κατά την ημέρα της απογραφής από εξωγενείς παράγοντες (π.χ. ημερήσιες μετακινήσεις πληθυσμών από τον τόπο της διαμονής τους στον τόπο καταγωγής τους) ή πληθυσμούς οι οποίοι μεταβάλλονται πρόσκαιρα, λόγω πληθυσμιακών μετακινήσεων για πρόσκαιρη εργασιακή αποκατάσταση. Τα φαινόμενα αυτά μπορεί να μην είναι εμφανή όταν μελετώνται πληθυσμοί μεγάλων πόλεων ή πληθυσμοί χωρών. Σε πληθυσμούς όμως μικρών Δήμων, που στη Χαλκιδική είναι συνήθως <10000 κατοίκων, μειώνουν τη δυνατότητα της μαθηματικής πρόβλεψης της πληθυσμιακής εξέλιξής τους και μπορούν να οδηγήσουν σε λανθασμένα αποτελέσματα, κάτι που αποδείχτηκε με εφαρμογή των εξισώσεων αυτών, ξεχωριστά σε όλους τους δήμους του Ν. Χαλκιδικής. Για μείωση των προηγούμενων σφαλμάτων, η πρόβλεψη γίνεται στο σύνολο του πληθυσμού του Ν. Χαλκιδικής και στη συνέχεια γίνεται ο επιμερισμός του στους δήμους (και στα δημοτικά διαμερίσματα), σύμφωνα με κάποια κριτήρια που αναφέρονται παρακάτω. Σύμφωνα με τα δεδομένα των απογραφών, ο πληθυσμός του Ν. Χαλκιδικής μειώνεται από το 1961 προς το 1971, ενώ από το έτος αυτό και μετά παρουσιάζει μια αυξητική πορεία. Εύλογα τα δεδομένα που χρησιμοποιήσαμε ήταν αυτά των απογραφών 1971, 1981, 1991 και 2001 (Πίνακας 1). Πίνακας 1. Συνολικός μόνιμος πληθυσμός Ν. Χαλκιδικής κατά τις απογραφές 1971, 1981, 1991, 2001 Έτος απογραφής 1971 1981 1991 2001 Πληθυσμός 73844 79236 92113 105156 Κριτική εφαρμογή όλων των εξισώσεων, έδειξε ότι η μη γραμμική εξίσωση είναι η καταλληλότερη για μακροχρόνιες προβλέψεις. Η εξίσωση αυτή ωστόσο, μπορεί να δώσει λανθασμένα αποτελέσματα, όταν ο λόγος των ρυθμών μεταβολής του πληθυσμού μεταξύ διαδοχικών απογραφών, ξεπερνά κάποιο όριο. Η γραμμική εξίσωση εξάλλου, αποδείχτηκε με εφαρμογή της στα δεδομένα του Ν. Χαλκιδικής, ότι μπορεί να είναι πολύ αξιόπιστη για προβλέψεις 10ετίας ή και 20ετίας. Για το λόγο αυτό, η εξίσωση αυτή χρησιμοποιήθηκε για την πρόβλεψη του πληθυσμού του Νομού για το έτος 2011 και στη συνέχεια οι πληθυσμοί των ετών 1991, 2001 και 2011 χρησιμοποιήθηκαν για την πρόβλεψη του πληθυσμού το 2021 και 2051, εφαρμόζοντας τη μη γραμμική εξίσωση. Σύμφωνα με τη μεθοδολογία αυτή, ο προβλεπόμενος πληθυσμός του Ν. Χαλκιδικής για τα έτη 2011, 2021 και 2051 εμφανίζεται στον Πίνακα 2. Πίνακας 2. Προβλεπόμενος μόνιμος πληθυσμός Ν. Χαλκιδικής κατά τα έτη 2011, 2021 και 2051 Έτος 2011 2021 2051 Πληθυσμός 114000 120000 126000 Για την πρόβλεψη στη συνέχεια του πληθυσμού των Δήμων του Νομού από το συνολικό πληθυσμό του Νομού, χρησιμοποιήθηκαν τα αποτελέσματα του Πίνακα 2 και ελήφθησαν υπόψη τα παρακάτω κριτήρια: 1. Ο πληθυσμός του Δήμου Αρναίας παρουσιάζει μια σαφή πτωτική πορεία σε όλες τις προηγηθείσες απογραφές. Για την πρόβλεψή του ακολουθήθηκε η ίδια μεθοδολογία όπως και για την πρόβλεψη του πληθυσμού του Νομού: ο πληθυσμός για το 2011 υπολογίσθηκε με εφαρμογή της γραμμικής εξίσωσης ενώ για τους πληθυσμούς των ετών 2021 κα 2051 χρησιμοποιήθηκε η μη γραμμική εξίσωση. Σύμφωνα με αυτή τη
μεθοδολογία, ο προβλεπόμενος πληθυσμός του Δήμου Αρναίας για τα έτη 2011, 2021 και 2051 είναι 6098, 5992, 5960 αντίστοιχα. 2. Ο πληθυσμός που απομένει, μετά την αφαίρεση του Δήμου Αρναίας από το συνολικό πληθυσμό του Ν. Χαλκιδικής, κατανέμεται στους υπόλοιπους 13 Δήμους του Νομού με κριτήριο την ποσοστιαία συμμετοχή (S1) του κάθε Δήμου στο σύνολο των 13 Δήμων και την τάση (S2) μεταβολής του πληθυσμού κάθε Δήμου κατά τις τέσσερις τελευταίες απογραφές (1971, 1981, 1991, 2001) σε σχέση με το σύνολο της τάσης των 13 Δήμων σύμφωνα με τη σχέση: P = θs1 + (1-θ) S2 (2.14) Στον Πίνακα 3 παρουσιάζονται οι πληθυσμοί των Δήμων Χαλκιδικής για θ=0.8, το οποίο κατά την προσωπική μας εκτίμηση δίνει την πλησιέστερη προς την πραγματικότητα κατανομή του πληθυσμού του Νομού στους Δήμους. 3. Ο Δήμος Σταγίρων και Ακάνθου εμφανίζει πολύ μικρή μείωση στην απογραφή του 2001. Η μείωση αυτή λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό της τάσης μεταβολής του πληθυσμού του Δήμου. Στην πρόβλεψη όμως των επόμενων δεκαετιών ο πληθυσμός του Δήμου ακολουθεί την αυξητική πορεία του πληθυσμού του Νομού, όπως προκύπτει από την εφαρμογή της σχέσης (2.14). Πίνακας 3. Προβλεπόμενος μόνιμος πληθυσμός των Δήμων Χαλκιδικής κατά τα έτη 2011, 2021, 2051 Δήμος 2011 2021 2051 Δ.Ανθεμούντα 4938 5218 5494 Δ.Αρναίας 6098 5992 5960 Δ.Ζερβοχωρίων 3441 3635 3828 Δ.Καλλικράτειας 12221 12912 13595 Δ.Κασσάνδρας 10511 11106 11693 Δ.Μουδανιών 18594 19646 20686 Δ.Ορμύλιας 5107 5396 5682 Δ.Παλλήνης 6396 6758 7116 Δ.Παναγίας 4241 4481 4718 Δ.Πολυγύρου 11600 12256 12905 Δ.Σιθωνίας 9962 10525 11082 Δ.Σταγίρων και Ακάνθου 9890 10449 11002 Δ.Τορώνης 4456 4708 4957 Δ.Τρίγλιας 6545 6915 7281 Ν.Χαλκιδικής 114000 120000 126000 Η κατανομή των πληθυσμών των Δήμων στα δημοτικά διαμερίσματα έγινε με παρόμοιο τρόπο αγνοώντας όμως την τάση μεταβολής του πληθυσμού (S2), διότι θεωρήθηκε ότι δεν είναι ένα αξιόπιστο κριτήριο για πληθυσμούς τόσο μικρούς, όσο αυτοί των δημοτικών διαμερισμάτων. Ο προβλεπόμενος πληθυσμός των δημοτικών διαμερισμάτων όλων των Δήμων του Ν. Χαλκιδικής παρουσιάζεται μερικώς στην εργασία αυτή (Πίνακες 5 και 6), προς αποφυγή υπέρβασης του επιτρεπόμενου αριθμού σελίδων. Για το λόγο αυτό ο ενδιαφερόμενος αναγνώστης παραπέμπεται στην εργασία των Μπαμπατζιμόπουλου κ.ά., 2001.
3.2 ΕΠΟΧΙΑΚΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ Όσον αφορά τον εποχιακό πληθυσμό, τα παρασχεθέντα στοιχεία από τους Δήμους ήταν πολύ ελλιπή. Τα δεδομένα αυτά δεν επέτρεπαν κατά κανόνα τη χρησιμοποίηση των εξισώσεων που περιγράφηκαν στο προηγούμενο κεφάλαιο. Έτσι η τελική πρόβλεψη της εξέλιξης του εποχιακού πληθυσμού έγινε με προσωπική αξιολόγηση των προβλέψεων των εξισώσεων και επιλογή αυτών, που είχαν τη μεγαλύτερη αληθοφάνεια, λαμβάνοντας υπόψη και τις εκτιμήσεις των Δήμων. Στην εκτίμηση αυτή πάρθηκε υπόψη και η εξέλιξη ή ο προγραμματισμός δημιουργίας υποδομών, που σχετίζονται με την εποχιακή αύξηση επιμέρους πληθυσμών, όπως επεκτάσεις πολεοδομικών σχεδίων, δημιουργία επιπρόσθετων καταλυμάτων, κλπ. Οι εκτιμήσεις των Δήμων για τα έτη 1961, 1971, 1981 και 1991, καθώς και οι τελικές προβλέψεις για τα έτη 2001, 2021 και 2051, παρουσιάζονται στον Πίνακα 4. Ο προβλεπόμενος εποχιακός πληθυσμός του 2051 κατανεμήθηκε στα δημοτικά διαμερίσματα (και τους οικισμούς, όπου αυτό ήταν απαραίτητο), και διαχωρίστηκε σε τρίμηνης και εξάμηνης διαμονής, για την ακριβέστερη εκτίμηση των υδατικών αναγκών τους. Πίνακας 4. Πρόσθετος εποχιακός πληθυσμός των Δήμων Ν. Χαλκιδικής * Πρόβλεψη Δήμου 1961 1971 1981 1991 2001 2021 2051 Δ. Ανθεμούντα 250 300 350 Δ. Αρναίας 350 450 500 Δ. Ζερβοχωρίων 469 385 310 319 328 348 379 Δ. Καλλικράτειας 150000 180000 235000 Δ. Κασσάνδρας 63515 70000 80000 90000 Δ. Μουδανιών 21738 32000 * 45000 60000 Δ. Ορμύλιας 1785 1812 6001 13035 17945 20127 20268 Δ. Παλλήνης 778778 140000 160000 180000 Δ. Παναγίας 4331 4319 6105 7637 3100 4950 5850 Δ. Πολυγύρου 12500 15000 20000 Δ.Σιθωνίας 4728 17839 34423 73939 90000 * 101000 * 112000 * Δ. Σταγίρων και Ακάνθου 5280 7200 9530 13900 18398 35519 45000 Δ. Τορώνης 41866 46132 15000 25000 30000 Δ. Τρίγλιας 147 458 4713 7834 13000 22000 35000 3.3 ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΥΔΡΕΥΤΙΚΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΟΧΩΝ ΑΙΧΜΗΣ Οι απαιτούμενοι όγκοι νερού για την ύδρευση των περιοχών του νομού που εμπλέκονται στα σενάρια διαχείρισης των νερών των τριών φραγμάτων (Χαβρία, Ολύνθιου και Πετρένια) υπολογίστηκαν λαμβάνοντας υπόψη τον προβλεφθέντα μόνιμο και εποχιακό εξυπηρετούμενο πληθυσμό για το έτος 2051. Για τον υπολογισμό των όγκων αυτών θεωρήθηκε ότι οι μέσες τιμές κατανάλωσης νερού είναι 200, 225 και 250 λίτρα/κάτοικο/ημέρα για τους μόνιμους κάτοικους, τους τουρίστες εξάμηνης διαμονής και τους τουρίστες τρίμηνης διαμονής αντίστοιχα.
Για τον υπολογισμό των παροχών αιχμής θεωρήθηκε μια μέση καλοκαιρινή κατανάλωση νερού ίση με 250 λίτρα/κάτοικο/ημέρα και για μια λειτουργία των αντλητικών συγκροτημάτων ίση με 18 ώρες το εικοσιτετράωρο. Σύμφωνα με τα παραπάνω, οι εξυπηρετούμενοι πληθυσμοί, οι απαιτούμενοι όγκοι νερού και οι παροχές αιχμής του νερού, παρουσιάζονται στους παρακάτω Πίνακες 5 7. Ειδικότερα στον Πίνακα 5 παρουσιάζεται ο εξυπηρετούμενος πληθυσμός από τον Ταμιευτήρα Ολύνθιου, οι ετήσιοι απαιτούμενοι όγκοι νερού και οι παροχές αιχμής, όπως αυτές προβλέπονται για το έτος 2051, για τις περιοχές Ν. Καλλικράτειας, Ν. Τρίγλιας, Ν. Μουδανιών και Κασσάνδρας. Στον Πίνακα 6 παρουσιάζεται ο εξυπηρετούμενος πληθυσμός από τον ταμιευτήρα Χαβρία, οι ετήσιοι απαιτούμενοι όγκοι νερού και οι παροχές αιχμής, όπως αυτές προβλέπονται για το έτος 2051, για τις περιοχές Ορμύλιας, Σιθωνίας και Πολυγύρου. Τέλος, στον Πίνακα 7 παρουσιάζεται ο εξυπηρετούμενος πληθυσμός από τον ταμιευτήρα Πετρένια και οι ετήσιοι απαιτούμενοι όγκοι νερού οι παροχές αιχμής, όπως αυτές προβλέπονται για το έτος 2051, για τις προ του Άθωνος περιοχές. Πίνακας 5. Εξυπηρετούμενος πληθυσμός, ετήσιοι απαιτούμενοι όγκοι νερού (m 3 ) και παροχές αιχμής (m 3 /ώρα) περιοχών Καλλικράτειας, Τρίγλιας, Μουδανιών και Κασσάνδρας (έτος 2051) Δ.Δ. Εποχιακός πληθυσμός Μόνιμος πληθυσμός 15/6-15/9 15/4-15/10 Σύνολο Γενικό σύνολο Ετήσιος όγκος νερού Παροχές αιχμής (1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) (8) Σήμαντρα 3020 1000 1000 2000 5020 283460 70 Άγιος Μάμας 1849 3400 2000 5400 7249 292550 101 Αγ.Παντελεήμων 692 200 300 500 1192 67110 17 Ν.Μουδανιά 6715 7000 5000 12000 18715 850195 260 Ν.Ποτείδαια 1669 9500 7000 16500 18169 619160 252 Πορταριά 1933 2000 1400 3400 5333 242955 74 Διονυσίου 2062 3700 2000 5700 7762 314630 108 Όλυνθος 1465 1000 1000 2000 3465 169945 48 Χανιώτη 873 23000 11000 34000 34873 1026875 484 Αγ.Παρασκευή 399 1200 1200 2400 2799 104800 39 Ν.Σκιώνη 1376 21500 10000 31500 32876 989125 457 Παλιούρι 1197 21300 9800 31100 32297 963385 449 Πευκοχώρι 1900 28000 15000 43000 44900 1376200 624 Πολύχρονο 1371 25000 13000 38000 39371 1189010 547 Κασσάνδρεια 4203 1600 600 2200 6403 367265 89 Άφυτος 1389 9000 4000 13000 14389 465970 200 Καλάνδρα 629 9000 5000 14000 14629 450990 203 Καλλιθέα 700 14000 6000 20000 20700 609100 288 Κασσανδρινό 352 400 100 500 852 38690 12 Κρυοπηγή 758 9000 6000 15000 15758 500980 219 Νέα Φώκαια 2528 9000 4000 13000 15528 549190 216 Φούρκα 1134 8000 4300 12300 13434 437095 187 Μερικό Σύνολο 38214 207800 109700 317500 355714 11908680 4944 Ν.Τρίγλια 3780 9700 7700 17400 21180 806130 294 Ελαιοχώρια 227 50 50 100 327 19575 5 Πετράλωνα 401 150 150 300 701 38740 10 Ν.Πλάγια 1670 10000 7000 17000 18670 630410 259 Ν.Τένεδος 385 100 100 200 585 34495 8
Δ.Δ. Εποχιακός πληθυσμός Μόνιμος πληθυσμός 15/6-15/9 15/4-15/10 Σύνολο Γενικό σύνολο Ετήσιος όγκος νερού Παροχές αιχμής (1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) (8) Ζωγράφου 659 200 300 500 1159 64920 16 Φλογητά 2087 8000 6000 14000 16087 575205 223 Ν.Καλλικράτεια 6698 85000 70000 155000 161698 5236600 2246 Ν. Σίλατα 1991 500 500 1000 2991 176860 42 Ν. Γωνιά 1192 500 500 1000 2192 118460 30 Αγ. Παύλος 747 1500 1000 2500 3247 128635 45 Ν. Ηράκλεια 851 46000 26500 72500 73351 2170390 1019 Λάκκωμα 2116 1500 1500 3000 5116 248985 71 Μερικό Σύνολο 22804 163200 121300 284500 307304 10249405 4268 Γενικό Σύνολο 61018 371000 231000 602000 663018 22158085 9212 Πίνακας 6. Εξυπηρετούμενος πληθυσμός, ετήσιοι απαιτούμενοι όγκοι νερού (m 3 ) και παροχές αιχμής (m 3 /ώρα) περιοχών Ορμύλιας, Σιθωνίας και Πολυγύρου (έτος 2051) Δ.Δ. Εποχιακός πληθυσμός Μόνιμος πληθυσμός 15/6-15/9 15/4-15/10 Σύνολο Γενικό σύνολο Ετήσιος όγκος νερού Παροχές αιχμής (1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) (8) Καλύβες 1250 4000 2000 6000 7250 262250 101 Γερακινή 1250 6000 4000 10000 11250 388250 156 Ορμύλια + ακτές 4654 4000 2756 6756 11410 541415 158 Βατοπέδι 524 2500 2012 4512 5036 176115 70 Μεταμόρφωση 504 5000 4000 9000 9504 311365 132 Δ. Ορμύλιας 1028 7500 6012 13512 14540 487480 202 (ανατολικά) Νικήτη + ακτές 3374 13500 11500 25000 28374 1015965 394 Αγ. Νικόλαος 3107 19200 10000 29200 32307 1063665 449 Ν. Μαρμαράς + ακτές 3571 20000 13900 33900 37471 1273650 520 Σύνολο 18234 74200 50168 124368 142602 5520155 1980 Πίνακας 7. Εξυπηρετούμενος πληθυσμός, ετήσιοι απαιτούμενοι όγκοι (m 3 ) και παροχές αιχμής (m 3 /ώρα) προ του Άθωνος περιοχών (έτος 2051) Ετήσιος Γενικό Παροχές Μόνιμος Εποχιακός πληθυσμός όγκος Δ.Δ. σύνολο αιχμής πληθυσμός νερού 15/6-15/9 15/4-15/10 Σύνολο (1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) (8) Ιερισσός 3592 7000 2000 9000 12592 501300 175 Αμολιανή 756 8500 2000 10500 11256 327000 156 Γομάτι 731 2000 400 2400 3131 114125 43 Ν.Ρόδα 1400 4700 500 5200 6600 227750 92 Ξηροπόταμος 100 500 500 1000 1100 38350 15 Ουρανούπολη 960 8350 3000 11350 12310 378950 171 Στρατώνι 1770 100 100 1870 131825 26 Τρυπητή 35 500 1500 2000 2035 74275 28 Σύνολο 9344 31650 9900 41550 50894 1793575 706
4. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Στην εργασία αυτή, με βάση τα στοιχεία απογραφών του Νομού, των Δήμων και των Δημοτικών Διαμερισμάτων, γίνεται με τη βοήθεια διαθέσιμων μαθηματικών μοντέλων, η πρόβλεψη του μόνιμου πληθυσμού του Νομού, για τα έτη 2011, 2021 και 2051. Στη συνέχεια, γίνεται κατανομή του προβλεπόμενου πληθυσμού στους Δήμους και από αυτούς στα Δημοτικά Διαμερίσματα. Η πρόβλεψη του εποχιακού πληθυσμού των Δήμων, για τις ίδιες χρονολογίες, γίνεται με βάση τα υπάρχοντα στοιχεία και υποδομές, τις εκτιμήσεις των Δήμων και τον προγραμματισμό δημιουργίας νέων υποδομών, όπως επεκτάσεις σχεδίων πόλεως, κατασκευές νέων ξενοδοχειακών μονάδων κλπ. Στη συνέχεια γίνεται η κατανομή αυτής της πρόβλεψης στα Δημοτικά Διαμερίσματα ή και στους παραθεριστικούς οικισμούς τους. Για την ακριβέστερη εκτίμηση των υδατικών αναγκών τους γίνεται ο διαχωρισμός του εποχιακού πληθυσμού σε εξάμηνης και τρίμηνης διαμονής. Τέλος με βάση τα στοιχεία της πληθυσμιακής εξέλιξης υπολογίζονται οι υδρευτικές ανάγκες των Δημοτικών Διαμερισμάτων, εκφρασμένες τόσο στους ετήσιους απαιτούμενους όγκους νερού, όσο και στις ημερήσιες παροχές αιχμής. Με βάση τις τιμές αυτές, διακρίνονται τρεις γεωγραφικές ομάδες. Στην πρώτη ανήκουν οι Δήμοι Μουδανιών, Τρίγλιας και Καλλικράτειας καθώς και η χερσόνησος της Κασσάνδρας. Ο πληθυσμός τους εξυπηρετείται από τον ταμιευτήρα του Ολύνθιου. Στη δεύτερη ομάδα ανήκουν οι Δήμοι Ορμύλιας, Σιθωνίας και Πολυγύρου. Ο πληθυσμός της δεύτερης ομάδας θα εξυπηρετηθεί από τον ταμιευτήρα του Χαβρία. Τέλος, στην τρίτη ομάδα ανήκουν τα Δημοτικά Διαμερίσματα και οι ακτές της προ του Άθωνος περιοχής. Οι υδατικές ανάγκες του πληθυσμού αυτής της περιοχής θα εξυπηρετηθεί από τον ταμιευτήρα του Πετρένια (Γοματίου). 4. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Bazyin, A.D., 1998. Nonlinear dynamics of interacting populations, World Scientific, River Rdge, Singapore, 193 pp. Qasim, S.R., 1999. Wastewater Treatment Plants, Technomic Publication, USA, p.p. 543. Solomon, M.E., 1977. Population dynamics, Edward Arnold, London, 67 pp. Κυβεντίδης, Θ., 1993. Δυναμική των πληθυσμών, Ζήτη, Θεσσαλονίκη, σελ. 120. Μπαμπατζιμόπουλος, Χ., Καραμούζης, Δ., Καβαλιεράτου, Σ., 2001. Πληθυσμιακή Εξέλιξη Ν. Χαλκιδικής, Πακέτο εργασίας στο Ερευνητικό πρόγραμμα Διαχείριση Υδατικών Πόρων Υδρολογικής Λεκάνης Ολύνθιου Χαλκιδικής, Θεσσαλονίκη. Τερζίδης, Γ., 1983. Ανώτερα Εφαρμοσμένα Μαθηματικά, Ζήτη, Θεσσαλονίκη, σελ. 262.