οµή της παρουσίασης Γενικά στοιχεία ιστορία και δηµιουργία του Mozilla Firefox στατιστικά στοιχεία και δηµοτικότητα Βασικά χαρακτηριστικά του browser Firefox rediscover the web installation and configuration, security, tabbed browsing, pop-up blocking, plugins, extensions Firefox vs Internet Explorer Γιατί να χρησιµοποιώ Firefox ; Σύνοψη Γενικά στοιχεία O Mozilla Firefox αποτελεί έναν ελεύθερο (free) ανεξαρτήτου πλατφόρµας (cross platform) γραφικό (graphical) περιηγητή δικτύου (web browser), ο οποίος αναπτύχθηκε από τον Mozilla Foundation και την συνδροµή εκατοντάδων εθελοντών προγραµµατιστών. Γενικά στοιχεία Η εξέλιξή του βασίστηκε στον Navigator, της Σουίτας Εφαρµογών Mozilla (Mozilla Application Suite). Πριν την κυκλοφορία της έκδοσης 1.0, κέρδισε την προσοχή εντύπων όπως τα Forbes και Wall Street Journal. Πάνω από 25 εκατοµµύρια downloads µέσα σε 99 ηµέρες. Στης 19 Οκτωβρίου 2005, πέτυχε τα 100 εκατοµµύρια downloads, µόλις 344 ηµέρες από την διανοµή της έκδοσης 1.0. Στατιστικά στοιχεία ιάγραµµα χρήσης του Firefox στο δίκτυο. 100 50 0 The most popular browsers. OneStat.com, 9/11/2005 Internet Explorer Mozilla Firefox Apple Safari Opera Netscape Ενδεικτικά τα ποσοστά χρήσης του Firefox είναι: Αµερική 14.07% Καναδάς 16.98% Ηνωµένο Βασίλειο 4.94%. Γενικά στοιχεία Με τον Firefox ο Mozilla Foundation έθεσε ως στόχο να σχεδιάσει έναν ασφαλή «ελαφρύ» γρήγορο εύκολα επεκτάσιµο περιηγητή δικτύου, ενώ έχει γίνει το κύριο αντικείµενο (µαζί µε τον Thunderbird) ενδιαφέροντος του ιδρύµατος. 1
Άδειες χρήσης Τριπλό καθεστώς αδειών, MPL/GPL/LGPL. Η MPL (Mozilla Public License), είναι µία open source και free software άδεια. Η άδεια MPL επιτρέπει µέρος ή ολόκληρο το πρόγραµµα να διατεθεί και κάτω από τις άδειες GPL και LGPL. Περισσότερα στοιχεία για τις συγκεκριµένες άδειες: http://mozilla.org/mpl/mpl-1.1.html http://www.gnu.org/licenses Βασικά χαρακτηριστικά Εγκατάσταση και ρύθµιση Tabbed browsing Βασικές εντολές χειρισµού Pop-up blocking Download manager Live Bookmarks (RSS reader) Add-ons (extensions, themes, plugins) Preferences and privacy Άλλα χαρακτηριστικά Standards support Cross-platform support Ασφάλεια Εγκατάσταση και ρύθµιση Ο Firefox διαθέτει έναν εύχρηστο οδηγό εγκατάστασης: Εγκατάσταση και ρύθµιση όπου ακολουθώντας τα τυπικά βήµατα: Εγκατάσταση και ρύθµιση ολοκληρώνεται χωρίς προβλήµατα η εγκατάσταση. Εγκατάσταση και ρύθµιση Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του Firefox αποτελεί η δυνατότητα εισαγωγής (import) ρυθµίσεων από άλλους browsers. 2
Τροποποιώντας τα αρχεία ρυθµίσεων Ο Firefox διαθέτει τρία αρχεία ρυθµίσεων: user.js userchrome.css usercontent.css έτσι ώστε ο κάθε χρηστής να παραµετροποιεί τον browser. Στα Windows XP βρίσκονται στον κατάλογο: %AppData%\Mozilla\Firefox\Profiles\xxxxxxxx.default\ Στο Linux βρίσκονται στον κατάλογο: ~/.mozilla/firefox/xxxxxxxx.default/ user.js //Disable automatic image resizing user_pref("browser.enable_automatic_image_resizing", false); // Prevent popups to hide the urlbar user_pref("dom.disable_window_open_feature.location", true); Τροποποιώντας τα αρχεία ρυθµίσεων userchrome.css /* Remove the security button (on https sites) from the status bar */ #security-button { display: none!important; } usercontent.css /* Force text to wrap when it is longer than the screen width */ pre { white-space: -moz-pre-wrap!important; } Εισάγοντας about:config µπορούµε να τροποποιήσουµε τα παραπάνω µε γραφικό τρόπο. Μία πλήρης λίστα όλων των επιλογών υπάρχει στην διεύθυνση: http://preferential.mozdev.org/preferences.html Tabbed browsing Ένα από τα σηµαντικότερα και πιο εύχρηστα χαρακτηριστικά του Firefox είναι το tabbed browsing. Tabbed browsing Υπάρχει η δυνατότητα ο browser να ξεκινά περισσότερες από µία home pages. ηµιουργία νέας «καρτέλας» µε Ctrl-T. Εναλλαγή µεταξύ των καρτελών µε Ctrl-PUp και Ctrl-PDown. Tabbed browsing Κάνοντας δεξί κλικ σε µία «καρτέλα» µπορεί να γίνει καλύτερη διαχείριση των καρτελών. Ανανέωση µίας «καρτέλας» µε Ctrl-R. Κλείσιµο µε Ctrl-W. Βασικές εντολές χειρισµού Ctrl-N ανοίγει ένα νέο παράθυρο πλοήγησης. Ctrl-O ανοίγει ένα αρχείο. Ctrl-Shift-W κλείνει το παράθυρο πλοήγησης. Ctrl-R ανανεώνει την σελίδα. Ctrl-S αποθηκεύει µία σελίδα. Ctrl-L φορτώνει ένα URL. Ctrl- + - zoom in. Ctrl- (-) zoom out. Μία πλήρης λίστα όλων των εντολών υπάρχει στην διεύθυνση: http://www.mozilla.org/support/firefox/keyboard http://www.mozilla.org/support/firefox/mouse 3
Pop-up blocking Pop-up blocking Μπορούµε να ορίσουµε τα sites για τα οποία επιτρέπεται να ανοίγουν pop-up παράθυρα. Pop-up blocking Ο Firefox µας ενηµερώνει ότι έχει µπλοκάρει ένα pop-up window. Pop-up blocking Επιλέγοντας Options, µας παρέχονται όλες οι δυνατές επιλογές για την διαχείριση του pop-up. Download manager Επιλέγοντας Tools > Downloads µπορούµε να δούµε όλα τα downloads που έχουµε κάνει. Download manager Κατά την διάρκεια ενός download µπορούµε να δούµε διάφορες σχετικές πληροφορίες. 4
Download options Επιλέγοντας Tools > Options > Downloads µεταφερόµαστε στον πίνακα ρυθµίσεων των downloads. Live Bookmarks (RSS Reader) Εµφάνιση RSS news και τίτλων από blogs στην Bookmark Toolbar. Live Bookmarks (RSS Reader) Για τα sites τα οποία υποστηρίζουν Live Bookmarks, εµφανίζεται το σύµβολο. Επιλέγοντας το σύµβολο, το νέο live bookmark προστίθεται στα ήδη υπάρχοντα. Μπορούµε και χειροκίνητα να προσθέτουµε νέα bookmarks Bookmarks > Mange Bookmarks > New Live Bookmark Χρησιµοποιώντας υπηρεσίες, όπως αυτές στα URL http://del.icio.us, http://www.netvouz.com µπορούµε να δηµοσιεύσουµε τα δικά µας bookmarks ως RSS feeds. Add-ons Ο Firefox αποτελεί έναν εύκολα επεκτάσιµο browser, από οποιονδήποτε προγραµµατιστή. Παρέχει τρία διαφορετικά add-ons extensions themes plugins Όλα είναι διαθέσιµα µέσω του Mozilla Update site, ενώ όλες οι ανανεώσεις µπορούν να γίνουν µέσω του browser. Extensions Μικρά προγράµµατα, τα οποία προσθέτουν νέες δυνατότητες στον browser ( π.χ forecastfox, mouseless browsing). Μέσω του µενού Tools > Extensions, µπορώ να δω ό,τι είναι εγκατεστηµένο στον browser. Extensions Σε ενδεχόµενη εγκατάσταση προγραµµάτων, ειδοποιούµαστε για τυχόν προβλήµατα ασφαλείας. 5
Themes, Plugins Επιλέγοντας Tools > Themes µπορούµε να εγκαταστήσουµε νέα themes, αλλάζοντας την όψη του browser. Ο Firefox υποστηρίζει όλα τα γνωστά plugins (adobe, flash, shockwave, quicktime, etc) Εισάγοντας about:plugins µπορούµε να δούµε όλα τα plugins που είναι εγκατεστηµένα στον browser. Τα τελευταία extensions, themes, plugins µπορούν να βρεθούν στην διεύθυνση http://addons.update.mozilla.org/ Privacy Από τον σχεδιασµό του Firefox δόθηκε ιδιαίτερο βάρος στην προστασία του χρήστη. Επιλέγοντας Tools > Options > Privacy µεταβαίνουµε στο panel ρυθµίσεων. Privacy O Firefox µπορεί να διαχειριστεί µε ασφάλεια τους κωδικούς που πρέπει να εισάγουµε σε διάφορα sites. Privacy Εύκολα και µε αποδοτικό τρόπο, µπορούµε επίσης να διαχειριστούµε τα cookies. Επιλέγοντας να επιτραπούµε ή όχι τα cookies, ορίζουµε µία γενική πολιτική. Privacy Ανάλογα µε την πολιτική που έχει επιλέγει, µπορούµε να ορίσουµε ρητά αν θα επιτρέπεται ή όχι η εγκατάσταση ενός cookie. Άλλα χαρακτηριστικά Εύκολη οργάνωση και διαχείριση των bookmarks, µέσω του Bookmark manager. υνατότητα αναζήτησης µέσα σε µία σελίδα (find as you type). Ενσωµατωµένη µηχανή αναζήτησης, στην Navigation Toolbar. Ορισµός smart keyword για διευκόλυνση στις αναζητήσεις. 6
Standards support Πλήρης υποστήριξη των πρότυπων που έχει θέσει ο W3C. Υποστήριξη των βασικότερων στάνταρτ HTML, XML, XHTML, CSS, JavaScript, MathML, XSL, XPath Πλήρης υποστήριξη εικόνων PNG, σε αντίθεση µε τον Internet Explorer. Συνεχής βελτίωση στην υποστήριξη υπαρχόντων στάνταρτ (SVG) και ενσωµάτωση νέων από την κοινότητα προγραµµατιστών. Cross-platform support Οι διαθέσιµες εκδόσεις που υπάρχουν στο πρωταρχικό site υποστηρίζουν: Windows XP, 98, 98SE, ME, NT 4.0, 2000, 2003 Mac OS X Linux-based συστήµατα µε X.Org Server ή XFree86 Επίσης κατεβάζοντας τον πηγαίο κώδικα o Firefox µπορεί να εγκατασταθεί σε: Solaris (x86 και SPARC), OS/2, AIX, FreeBSD, Windows XP Professional x86 Edition Χρησιµοποιεί το ίδιο φορµάτ στα αρχεία ρυθµίσεων σε διαφορετικά λειτουργικά. Ασφάλεια Από την σχεδίασή του ο Firefox είχε πρωταρχικό σκοπό την ασφάλεια. Χρησιµοποιήθηκαν τεχνικές προγραµµατισµού (sandbox security model, same origin policy, external protocol whitelisting) που εξασφαλίζουν την µέγιστη ασφάλεια. Ο κώδικας και τυχόν αλλαγές στο πρόγραµµα, πριν διατεθούν ευρέως, ελέγχονται από µία οµάδα προγραµµατιστών για τυχόν bugs. Υποστήριξη των πρωτοκόλλων ασφαλείας SSL,TSL. Firefox vs Internet Explorer Πρόγραµµα ανοικτού λογισµικού Υποστήριξη Windows, Mac, Linux, Solaris, AIX, FreeBSD... Tabbed browsing Ενσωµατωµένη search engine Περισσότερα από εφτά χαρακτηριστικά προσβασιµότητας (pop-up blocking, zooming, etc) Υποστήριξη CSS2, Frames, Java, JavaScript, XSLT, XHTML, MathML, RSS, Atom Υποστήριξη HTTP, FTP, SSL, Gopher, IDN, data:url Πλήρης υποστήριξη PNG, JPEG Υποστήριξη Windows, Mac ύο χαρακτηρίστηκα προσβασιµότητας (html access key, pop-up blocking) Υποστήριξη Frames, Java, JavaScript, XSLT Υποστήριξη HTTP, FTP, SSL Μερική υποστήριξη PNG, JPEG - - - Firefox vs Internet Explorer Καµία extremely, highly, moderately, vulnerability. Τρεις γνωστές unpatched, less critical vulnerabilities. Μία extremely highly, µία highly, πέντε moderately, έξι less, οκτώ not critical vulnerabilities. Μία εκτενής σύγκριση όλων των browser υπάρχει στην διεύθυνση: http://en.wikipedia.org/wiki/comparison_of_web_browsers Γιατί να χρησιµοποιώ Firefox; Πρόγραµµα ανοικτού λογισµικού. Tabbed-browsing. Pop-up blocking. Ασφάλεια. Ευκολότερη αναζήτηση πληροφοριών στο δίκτυο. Privacy control. Καλύτερη οργάνωση και διαχείριση των bookmarks. Live Bookmarks. Καλύτερη προσβασιµότητα στα διάφορα χαρακτηριστικά του browser (mouse, keyboard shortcuts). Παραµετροποιήσιµος και επεκτάσιµος. Εξελιγµένος download manager. Υποστήριξη των στάνταρτ που θέτει ο W3C. KISS (Keep It Simple and Straight-Forward). 7
Σύνοψη Ο Mozilla Firefox αποτελεί έναν άριστο εναλλακτικό περιηγητή δικτύου, ικανό να ανταγωνιστεί τον Internet Explorer. Τα όλο και περισσότερα downloads αποδεικνύουν την δηµοτικότητα του browser. http://www.switch2firefox.com/stories/ Αποδεικνύει µε τον καλύτερο τρόπο την δυναµική των προγραµµάτων ανοικτού κώδικα. Η τελευταία έκδοση του browser µπορεί να βρεθεί στην διεύθυνση: http://www.mozilla.org/products/firefox 8