Γενικές εξετάσεις 003 Χημεία Γ λυκείου θετικής κατεύθυνσης Θέμα ο Για τις ερωτήσεις. -.4 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση... Με προσθήκη νερού δεν μεταβάλλεται το ph υδατικού διαλύματος: α. CH 3 COOH β. NH 4 Cl γ. NaCl δ. CH 3 COONa.. Ποια από τις παρακάτω ενώσεις δεν αντιδρά με NaOH; Μονάδες 3 α. C 6 H 5 OH β. CH 3 COOH γ. CH 3 CH Cl δ. CH 3 CH OH.3. Στο ιόν 6 Fe ο αριθμός των ηλεκτρονίων στην υποστιβάδα 3d και στη θεμελιώδη κατάσταση είναι: α. β. 5 γ. 3 δ. 6.4. Ποια από τις παρακάτω τετράδες κβαντικών αριθμών (n, l, m l, m s ) δεν είναι επιτρεπτή για ένα ηλεκτρόνιο σε ένα άτομο ; α. (4,,, ) β. (4,, 0, ) γ. (4,, 3, ) δ. (4, 3,, )
.5. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν γράφοντας στο τετράδιό σας τη λέξη "Σωστό" αν η πρόταση είναι σωστή ή "Λάθος" αν η πρόταση είναι λανθασμένη, δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση. α. Τα καρβοξυλικά οξέα διασπούν τα ανθρακικά άλατα. β. Στην αντίδραση CH CH Br CH BrCH Br το Br ανάγεται. γ. Ο κβαντικός αριθμός του spin (m s ) συμμετέχει στη διαμόρφωση της τιμής της ενέργειας του ηλεκτρονίου. δ. Για το άτομο του οξυγόνου ( 8 Ο), στη θεμελιώδη κατάσταση, η κατανομή των ηλεκτρονίων είναι: s s p p y. ε. Στοιχεία μετάπτωσης είναι τα στοιχεία που καταλαμβάνουν τον τομέα d του περιοδικού πίνακα. Μονάδες 0. γ. δ.3 δ.4 γ.5 α. Σ β. Σ γ. Λ δ. Λ ε. Σ Θέμα ο.. Δίνονται οι σταθερές ιοντισμού: Κ a ( CH 3 COOH) 0 5, Κ (NH ) 0 5 και Κ 0 4 w b 3 α. Να προβλέψετε προς ποια κατεύθυνση είναι μετατοπισμένη η ισορροπία: CH 3COOH(aq) NH3(aq) CH3COO ( aq) NH4(aq) Μονάδες Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. β. Να προβλέψετε αν υδατικό διάλυμα του άλατος CH 3 COONH 4 είναι όξινο, βασικό ή ουδέτερο, γράφοντας τις αντιδράσεις των ιόντων του άλατος με το νερό. Μονάδες Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. Μονάδες 5.. Δίνεται ο παρακάτω πίνακας: Ενέργειες ιοντισμού (MJ/mol) Li (g) Li (g) e E i 0,5 Li (g) Li (g) e E i 7,30 Li (g) Li 3 (g) e E i3,8
3 α. Να εξηγήσετε γιατί ισχύει η διάταξη E i < E i < E i3 για τις ενέργειες ιοντισμού. Μονάδες 6 β. Να εξηγήσετε γιατί η ενέργεια πρώτου ιοντισμού του 3 Li είναι μεγαλύτερη από την ενέργεια πρώτου ιοντισμού του Νa. Μονάδες 6. α. Δεξιά Kw K b(ch3coo ) Kα(CH 3COOH) 4 0 5 0 9 0 Kw K α(νh 4 ) Kb(NH 3 ) 4 0 5 0 9 0 Η ισορροπία μετατοπίζεται προς το ασθενέστερο οξύ και την ασθενέστερη βάση. β. Είναι ουδέτερο διότι K (CH COOH) Kb(NH ) α 3 3 CH 3COONH4 CH3COO NH4 CH3 COO HO CH3COOH OH NH4 HO NH3 H3O. α. Πιο εύκολα φεύγει το ηλεκτρόνιο από το ουδέτερο άτομο απ ότι από το φορτισμένο ιόν δηλ. E i > E. Με ανάλογο τρόπο προκύπτει E i > E i 3 i β. Το Να έχει μεγαλύτερη ατομική ακτίνα από το L i με συνέπεια να ελαττώνεται η έλξη πυρήνα ηλεκτρονίου και έτσι έχουμε μείωση της ενέργειας ιοντισμού. Θέμα 3 ο Δίνεται το παρακάτω διάγραμμα χημικών μετατροπών:
4 α. Να γράψετε τους συντακτικούς τύπους των οργανικών ενώσεων Α, B, Γ, Δ, Ε, Ζ και Θ. β. Ποιες από τις ενώσεις του διαγράμματος, εκτός από την Ε, δίνουν επίσης την αλογονοφορμική αντίδραση; γ. Ποια από τις ενώσεις του διαγράμματος αντιδρά με Νa και ποια ανάγει το αντιδραστήριο Fehling (φελίγγειο υγρό); Να γραφούν οι αντίστοιχες χημικές εξισώσεις. Μονάδες 7 α. Α. CH3 C Ξ C CH3 Β. CH3 CH CH CH3 Γ. CH3 CH CH CH3 I OH Δ. CH3 CH C II CH3 O Ε. CH 3 CH O Ζ. CH3 CHMgX Θ. HCOON α β. Γ και Δ γ. CH 3 CH CH CH3 Nα CH3 CH CH CH3 Η I I OH OΝα CH3 CH Ο CuSO4 4NαOH CH3COOH CuO Nα SO4 HO Θέμα 4 ο Διαθέτουμε διάλυμα Δ που περιέχει ΗCOOH συγκέντρωσης c M. Ογκομετρούνται 50 ml του διαλύματος Δ με πρότυπο διάλυμα ΝαΟΗ συγκέντρωσης Μ. Για την πλήρη εξουδετέρωση του ΗCOOH απαιτούνται 00 ml διαλύματος NαΟΗ, οπότε προκύπτει τελικό διάλυμα Δ ό- γκου 50 ml. α. Στο διάλυμα Δ να υπολογίσετε τη συγκέντρωση c M του ΗCOOH και το βαθμό ιοντισμού του. Μονάδες 9
5 β. Τα 50 ml του διαλύματος Δ αραιώνονται με νερό μέχρι όγκου 500 ml, οπότε προκύπτει διάλυμα Δ 3. Να υπολογίσετε το ph του διαλύματος Δ 3. Μονάδες 8 γ. Ποιος είναι ο μέγιστος όγκος διαλύματος ΚΜnO 4 συγκέντρωσης 0,5M οξινισμένου με H SO 4, που μπορεί να αποχρωματισθεί από 00 ml του αρχικού διαλύματος Δ ; Μονάδες 8 Δίνεται ότι όλα τα διαλύματα είναι υδατικά, στους 5 C και Κ a(hcooh) 0 4, Κ w 0 4. Na γίνουν όλες οι δυνατές προσεγγίσεις που επιτρέπονται από τα αριθμητικά δεδομένα του προβλήματος. α. HCOOH NαΟΗ ΗCΟΟΝα ΗΟ mol οξ mol βασ. Cοξ Vοξ Cβ Vβ C 0,05 0, C M α Κα C 4 0 4 0 0 β. αρχ α π τελ Για το HCOOH NαOH HCOONα ΗΟ 0, 0, 0, 0, Η COONα 0, 0, 0, n 0, n V 0,5L οπότε C 0,M V 0,5 HCOONα HCOO Nα 0,M 0,M 0,M HCOO HO HCOOH OH 0, 4 Kw 0 K b(hcoo ) K 4 α(ηcooh) 0 5 0
6 5 0 0, poh 5,5 ph 8, 5 5 0 0, 5,5 0 M β. n HCOOH C V 0, 0, 4 5HCOOH KMnO4 3HSO4 5CO KSO4 MnSO4 8HO 5 mol mol 0,4 mol ; ; 0,6 mol Για το KMnO 4 n 0, 6 n 0,6 C 0, 5 άρα V 0,3L C 0,5