ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ. Πρόταση Ο ΗΓIΑ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛIΟΥ

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ Βρυξέλλες, 29.9.2009 COM(2009) 511 τελικό 2009/0139 (CNS) C7-0210/09 Πρόταση Ο ΗΓIΑ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛIΟΥ για την τροποποίηση της οδηγίας 2006/112/EΚ όσον αφορά την προαιρετική και προσωρινή εφαρµογή του µηχανισµού αντιστροφής της επιβάρυνσης για τις παραδόσεις ορισµένων αγαθών και την παροχή υπηρεσιών που είναι πιθανό να αποτελέσουν αντικείµενο απάτης EL EL

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ 1. ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ Αιτιολόγηση και στόχοι της πρότασης Στόχος της παρούσας πρότασης οδηγίας για την τροποποίηση της οδηγίας 2006/112/ΕΚ του Συµβουλίου της 28ης Νοεµβρίου 2006 σχετικά µε το κοινό σύστηµα φόρου προστιθέµενης αξίας 1 (εφεξής η «οδηγία ΦΠΑ») είναι να επιτραπεί η προσωρινή εφαρµογή του µηχανισµού αντιστροφής της επιβάρυνσης προκειµένου να καταπολεµηθούν οι απάτες σχετικά µε το εµπόριο πιστοποιητικών εκποµπών και τις συναλλαγές που αφορούν ορισµένα ευαίσθητα στην απάτη εµπορεύµατα. Ωστόσο, η εφαρµογή ενός µηχανισµού αντιστροφής της επιβάρυνσης µε συγκεκριµένους στόχους δεν πρέπει να θίγει τις θεµελιώδεις αρχές του συστήµατος ΦΠΑ, όπως η τµηµατική καταβολή, και θα πρέπει συνεπώς να περιορίζεται σε έναν προκαθορισµένο κατάλογο αγαθών και υπηρεσιών. Γενικό πλαίσιο Η Επιτροπή εξέδωσε, τον Μάιο του 2006, ανακοίνωση 2 µε σκοπό δώσει έναυσµα σε µια συνολική συζήτηση σε επίπεδο ΕΕ σχετικά µε την ανάγκη για συντονισµένη προσέγγιση στην καταπολέµηση της φοροδιαφυγής στην εσωτερική αγορά. Μετά την ανακοίνωση της Επιτροπής της 23 ης Νοεµβρίου 2007 3 που συµβάλλει στη χάραξη στρατηγικής για την καταπολέµηση της φοροδιαφυγής στο πλαίσιο της ΕΕ και την έκθεση σχετικά µε την κατάσταση στο πλαίσιο της οµάδας εµπειρογνωµόνων της στρατηγικής για την καταπολέµηση της φοροδιαφυγής (ATFS) 4, η Επιτροπή υπέβαλε ανακοίνωση στην οποία παρουσιάζει αναλυτικά πιο εκτεταµένα µέτρα για την αλλαγή του συστήµατος ΦΠΑ µε στόχο την καταπολέµηση της απάτης 5. Ένα από τα µέτρα που αναλύθηκαν στο πλαίσιο αυτό ήταν η θέσπιση γενικού συστήµατος αντιστροφής της επιβάρυνσης. Η Επιτροπή δήλωσε επίσης ότι είναι πρόθυµη να προτείνει, υπό ορισµένους όρους, ένα πιλοτικό σχέδιο προκειµένου να καθοριστεί εάν ένα είδος γενικευµένου συστήµατος αντιστροφής της επιβάρυνσης θα µπορούσε να αποτελέσει κατάλληλη απάντηση για την αντιµετώπιση της απάτης στον τοµέα τους ΦΠΑ. Το Συµβούλιο ECOFIN, ωστόσο, δεν µπόρεσε να συµφωνήσει όσον αφορά τα συµπεράσµατα σχετικά µε τα θέµατα που εξετάζονται σε αυτή την ανακοίνωση. Ελλείψει πολιτικής συµφωνίας σχετικά µε αυτά τα «πιο µακρόπνοα» µέτρα, η Επιτροπή επικέντρωσε τις προσπάθειές της αποκλειστικά στα λεγόµενα «συµβατικά» µέτρα για να ενισχύσει τις παραδοσιακές µεθόδους καταπολέµησης της φοροδιαφυγής. Ως προς αυτό, πρέπει να αναφερθεί συγκεκριµένα η ανακοίνωση της Επιτροπής του εκεµβρίου 2008 σχετικά µε µια συντονισµένη στρατηγική για τη βελτίωση της καταπολέµησης της απάτης στον τοµέα του ΦΠΑ στην Ευρωπαϊκή Ένωση 6. 1 2 3 4 5 6 ΕΕ L 347 της 11.12.2006, σ. 1. COM (2006) 254 τελικό της 31.5.2006 COM (2007) 758 τελικό της 23.11.2007 SEC(2007) 1584 της 23.11.2007 COM(2008) 109 τελικό της 22.2.2008 και SEC(2008) 249 της 22.2.2008 COM (2008) 807 τελικό της 01.12.2008 EL 2 EL

Εντούτοις, η παρούσα πρωτοβουλία είναι διαφορετική από την ανωτέρω ιδέα για πιλοτικό σχέδιο. εδοµένου ότι η απάτη αποτελεί µείζον πρόβληµα για την ορθή λειτουργία της εσωτερικής αγοράς καθώς και απειλή για τα φορολογικά έσοδα των κρατών µελών, ορισµένα κράτη µέλη ζήτησαν να µπορούν, µε παρέκκλιση που θα τους χορηγήσει το Συµβούλιο βάσει του άρθρου 395 της οδηγίας ΦΠΑ, να καταπολεµούν τους µηχανισµούς απάτης µέσω ενός συστήµατος αντιστροφής της επιβάρυνσης που θα έχει ως στόχο ορισµένους ευαίσθητους στην απάτη τοµείς και ορισµένα αγαθά. Στο πλαίσιο αυτό, η πλέον κοινή µορφή φοροδιαφυγής είναι η τιµολόγηση παραδόσεων από προµηθευτή εγγεγραµµένο στα µητρώα ΦΠΑ ο οποίος εξαφανίζεται χωρίς να καταβάλει αυτόν τον ΦΠΑ αλλά παραδίδει στον πελάτη (επίσης υποκείµενο στον φόρο) έγκυρο τιµολόγιο προς έκπτωση του ΦΠΑ. Αυτό έχει ως αποτέλεσµα να µην εισπράττει το δηµόσιο ταµείο τον οφειλόµενο επί της παράδοσης ΦΠΑ, αλλά να πρέπει να χορηγήσει στον επόµενο έµπορο της αλυσίδας πίστωση προκαταβληθέντος ΦΠΑ. Σε ορισµένες περιπτώσεις η πρακτική αυτή εξελίχθηκε σε «ενδοκοινοτική απάτη αφανούς εµπόρου» (ΕΑΑΕ), η οποία αποτελεί οργανωµένη επίθεση κατά του συστήµατος ΦΠΑ και εκµεταλλεύεται το γεγονός ότι ο προµηθευτής τυγχάνει πίστωσης του προκαταβληθέντος ΦΠΑ, υπό µορφή επιστροφής του ΦΠΑ, εφόσον απαλλάσσεται η µετέπειτα παράδοση σε υποκείµενο στο φόρο σε άλλο κράτος µέλος. Επιπλέον, αυτού του είδους οι απάτες συνίστανται συχνά σε µια σειρά παραδόσεων στο πλαίσιο των οποίων τα ίδια προϊόντα ενδέχεται να κυκλοφορούν επανειληµµένα µεταξύ των κρατών µελών (απάτη τύπου carousel), οπότε το δηµόσιο ταµείο µπορεί να χάνει επανειληµµένα το ποσό του φόρου για το ίδιο πάντα προϊόν. Πρέπει να σηµειωθεί ότι, σύµφωνα µε πληροφορίες που προέρχονται από διάφορα κράτη µέλη, αυτού του είδους η απάτη επεκτείνεται και σε υπηρεσίες. Ο µηχανισµός αντιστροφής της επιβάρυνσης έχει ως αποτέλεσµα ο προµηθευτής να µην χρεώνει µε τον ΦΠΑ τους υποκείµενους στον φόρο πελάτες οι οποίοι, διαδοχικά, καθίστανται υπεύθυνοι για την πληρωµή του ΦΠΑ. Στην πράξη, οι πελάτες (εφόσον πρόκειται για κανονικά υποκείµενους στο φόρο µε πλήρες δικαίωµα έκπτωσης) δηλώνουν και εκπίπτουν ταυτόχρονα τον ΦΠΑ χωρίς πραγµατική καταβολή του στο δηµόσιο ταµείο. Κατ αυτόν τον τρόπο, εκλείπει η θεωρητική δυνατότητα να διαπραχθεί απάτη. Σκοπός της Επιτροπής είναι να παράσχει, µε την παρούσα πρόταση, τη δυνατότητα στα ενδιαφερόµενα κράτη µέλη να εφαρµόσουν, µε βάση έναν προκαθορισµένο κατάλογο, αυτόν τον στοχοθετηµένο µηχανισµό αντιστροφής της επιβάρυνσης σε αγαθά και υπηρεσίες, τα οποία τα κράτη µέλη θεωρούν ότι είναι ευαίσθητα στην απάτη. Η παρούσα πρόταση που θα επιτρέψει την εφαρµογή στοχοθετηµένης αντιστροφής της επιβάρυνσης αφορά τους ακόλουθους τοµείς: Πρώτον, η Επιτροπή διαθέτει ορισµένα στοιχεία σχετικά µε περιπτώσεις απάτης που αναφέρθηκαν στον τοµέα της εµπορίας δικαιωµάτων εκποµπής αερίων του θερµοκηπίου. Οποιαδήποτε καταγγελία απάτης, είτε στην αγορά του άνθρακα είτε αλλού, είναι οπωσδήποτε ανησυχητική και απαιτεί κατάλληλα µέτρα. Οι διαφορές που παρατηρούνται στα µέτρα των κρατών µελών ώθησαν την Επιτροπή να συντάξει την παρούσα πρόταση. Αν και πρέπει ακόµη να εξετασθούν πιο αναλυτικά οι ακριβείς περιστάσεις και οι πραγµατικές διαστάσεις του προβλήµατος της απάτης, οι πληροφορίες που έχουν ήδη παράσχει πολλά κράτη µέλη υπαγορεύουν την ταχεία λήψη µέτρων και την αναφορά τους στην παρούσα πρόταση, η οποία αποτελεί, σε πρώτη φάση, προσωρινό µόνο µέτρο. EL 3 EL

εύτερον, µια άλλη κατηγορία προϊόντων που περιλαµβάνεται στο πεδίο εφαρµογής της παρούσας οδηγίας αφορά τα κινητά τηλέφωνα και τα συστήµατα ολοκληρωµένων κυκλωµάτων. Τα αγαθά αυτά αποτελούν επί του παρόντος αντικείµενο παρέκκλισης από την αντιστροφή της επιβάρυνσης, η οποία έχει χορηγηθεί στο Ηνωµένο Βασίλειο βάσει του άρθρου 395 της οδηγίας ΦΠΑ και έχει παραταθεί λόγω ειδικών περιστάσεων 7. Το κείµενο αυτής της πρότασης της Επιτροπής χρησιµεύει επίσης ως βάση για την τρέχουσα πρόταση οδηγίας του Συµβουλίου. Στην αιτιολογική έκθεση της πρότασης οδηγίας του Συµβουλίου η Επιτροπή εξηγούσε τις εξαιρετικά ειδικές περιστάσεις που δικαιολογούν την κατ εξαίρεση χορήγηση αυτής της παρέκκλισης και ανέφερε ήδη την πρόθεσή της να εξετάσει αν είναι δυνατό να επιτρέψει την εφαρµογή στοχοθετηµένου µηχανισµού αντιστροφής της επιβάρυνσης από όλα τα ενδιαφερόµενα κράτη µέλη. Σηµειωτέον ότι µέχρι τώρα δεν ήταν δυνατόν να καθοριστεί κατά πόσον ο µηχανισµός αντιστροφής της επιβάρυνσης είναι κατάλληλο και αποτελεσµατικό µέσο για την αντιµετώπιση της απάτης στον συγκεκριµένο τοµέα. Για να καλυφθεί το κενό αυτό, οποιαδήποτε µελλοντική εφαρµογή προϋποθέτει πλήρη αξιολόγηση των αποτελεσµάτων της. Αρκετά κράτη µέλη που είχαν εκδηλώσει ενδιαφέρον να εφαρµόσουν την αντιστροφή της επιβάρυνσης στον τοµέα αυτόν θα µπορούν να το πράξουν βάσει της παρούσας πρότασης. Τρίτον, η πρόταση περιλαµβάνει και άλλα προϊόντα (αρώµατα, πολύτιµα µέταλλα, όπως η πλατίνα), τα οποία επισηµάνθηκαν, κατά τις συνεδριάσεις των οµάδων εργασίας στον τοµέα της απάτης, από τα κράτη µέλη ως αγαθά στα οποία φαίνεται ότι επεκτάθηκε η απάτη και εποµένως είναι σκόπιµο να περιληφθούν επίσης στην παρούσα οδηγία. Όσον αφορά τις διαδικασίες, τα κράτη µέλη πρέπει κατ αρχάς να ενηµερώσουν την Επιτροπή σχετικά µε την πρόθεσή τους να θεσπίσουν αυτόν τον µηχανισµό. εύτερον, η δοκιµαστική εφαρµογή στοχοθετηµένης αντιστροφής της επιβάρυνσης θα πρέπει να υπόκειται σε λεπτοµερείς όρους ώστε να διασφαλίζεται η ορθή λειτουργία του συστήµατος, να αποτρέπονται κατά το δυνατόν οι πιθανές αρνητικές επιπτώσεις και να µπορούν να εκτιµηθούν δεόντως τα αποτελέσµατα. Προτού εφαρµοστεί το σύστηµα αντιστροφής της επιβάρυνσης, οι υποκείµενοι στον φόρο οι οποίοι θα θιγούν από την εφαρµογή του συστήµατος πρέπει, είτε ως προµηθευτές είτε ως πελάτες, να διαθέτουν αριθµό φορολογικού µητρώου ΦΠΑ, σε περίπτωση που δεν διαθέτουν ήδη. Επίσης προβλέπεται ότι τα ενδιαφερόµενα κράτη µέλη πρέπει να θεσπίσουν υποχρεώσεις αναφοράς στοιχείων προκειµένου να διασφαλίζεται επαρκής παρακολούθηση του µέτρου και η βεβαιότητα ότι το µέτρο εφαρµόζεται αποτελεσµατικά. Επίσης, για να διασφαλιστεί ότι η αντιστροφή της επιβάρυνσης εξακολουθεί να εφαρµόζεται στοχοθετηµένα και κατ εξαίρεση σε σχέση µε τους συνήθεις κανόνες ΦΠΑ, καταρτίστηκε κατάλογος των αγαθών και υπηρεσιών και κάθε κράτος µέλος δύναται να επιλέξει την εφαρµογή µηχανισµού αντιστροφής της επιβάρυνσης σε τρεις κατηγορίες εκ των οποίων δύο µπορεί να είναι αγαθά. Τα ενδιαφερόµενα κράτη µέλη πρέπει να εφαρµόσουν αποτελεσµατικά µέτρα ελέγχου για να παρακολουθούν και να προλαµβάνουν, κατά το δυνατόν, κάθε µορφή απάτης και ιδίως τις νέες µορφές απάτης οι οποίες θα συνίστανται στην εξάπλωση των µορφών απάτης σε άλλα προϊόντα, στο λιανικό εµπόριο ή σε άλλα κράτη µέλη. Για τη εφαρµογή αυτών των µέτρων, θα ήταν σκόπιµο να ληφθούν υπόψη τα συµπεράσµατα όσον αφορά τον µηχανισµό 7 Απόφαση του Συµβουλίου της 5ης Μαΐου 2009 µε την οποία επιτρέπεται στο Ηνωµένο Βασίλειο να θεσπίσει ειδικό µέτρο παρέκκλισης από το άρθρο 193 της οδηγίας 2006/112/ΕΚ σχετικά µε το κοινό σύστηµα φόρου προστιθέµενης αξίας, ΕΕ L 148 της 11.6.2009, σ. 14. EL 4 EL

αντιστροφής της επιβάρυνσης, τα οποία περιγράφονται στο έγγραφο της Επιτροπής σχετικά µε τα µέτρα τροποποίησης του συστήµατος ΦΠΑ για την καταπολέµηση της απάτης 8. Με βάση την εµπειρία από την προσωρινή εφαρµογή του συστήµατος σε ευαίσθητα στην απάτη αγαθά και υπηρεσίες θα καταστεί δυνατόν, σύµφωνα µε τη διαδικασία ενηµέρωσης και αξιολόγησης που προβλέπεται στην πρόταση, να αξιολογηθεί συνολικά καλύτερα η σκοπιµότητα και αναλογικότητα της στοχοθετηµένης εφαρµογής της αντιστροφής της επιβάρυνσης. 2. ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΕΙΣ ΜΕ ΤΑ ΕΝ ΙΑΦΕΡΟΜΕΝΑ ΜΕΡΗ ΚΑΙ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ εν υπήρξε ανάγκη προσφυγής σε εξωτερικούς εµπειρογνώµονες. Η δηµόσια διαβούλευση σχετικά µε τη χρήση της αντιστροφής της επιβάρυνσης για την καταπολέµηση της απάτης, είχε ήδη πραγµατοποιηθεί στο πλαίσιο των προηγούµενων ανακοινώσεων της Επιτροπής σχετικά µε την απάτη στον τοµέα του ΦΠΑ (βλ. συγκεκριµένα το έγγραφο διαβούλευσης της 13 ης Αυγούστου 2007 Η πιθανή εισαγωγή ενός προαιρετικού µηχανισµού αντιστροφής της επιβάρυνσης για τον ΦΠΑ Επιπτώσεις στις επιχειρήσεις 9 ). Για να µπορέσει να κατανοηθεί καλύτερα η επίπτωση ενός στοχοθετηµένου µηχανισµού αντιστροφής της επιβάρυνσης, η παρούσα οδηγία ορίζει ότι τα κράτη µέλη τα οποία επιθυµούν να εφαρµόσουν το σύστηµα πρέπει να καθορίσουν κριτήρια τα οποία θα επιτρέπουν αξιολόγηση της κατάστασης πριν και µετά την περίοδο εφαρµογής. Η παρούσα οδηγία παρέχει τη δυνατότητα στα κράτη µέλη να εφαρµόσουν έναν στοχοθετηµένο µηχανισµό αντιστροφής της επιβάρυνσης υπό ορισµένους όρους, δεν αποτελεί όµως τυχόν υποχρέωση. εδοµένου ότι οι προτεινόµενοι κανόνες παρέχουν στα κράτη µέλη τη δυνατότητα να εφαρµόζουν προσωρινά τον µηχανισµό αντιστροφής της επιβάρυνσης σε προσεκτικά επιλεγµένα αγαθά και υπηρεσίες, τα κράτη µέλη είναι αρµόδια να διενεργούν λεπτοµερείς αναλύσεις των επιπτώσεων, όπως προβλέπεται στην οδηγία. 3. ΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ Η παρούσα οδηγία τροποποιεί την οδηγία ΦΠΑ. Λόγω της αβεβαιότητας ως προς τα αποτελέσµατα του µέτρου και της παρέκκλισής του από τη θεµελιώδη αρχή της τµηµατικής καταβολής του φόρου, µια ειδική νοµική βάση για την προσωρινή αυτή εφαρµογή της αντιστροφής της επιβάρυνσης για ορισµένα αγαθά και υπηρεσίες αποτελεί τον καλύτερο τρόπο πορείας και είναι σύµφωνη µε τις αρχές που αναφέρονται στην ανακοίνωση της Επιτροπής για τις δυνατότητες θέσπισης µέτρων αλλαγής του συστήµατος ΦΠΑ µε στόχο την καταπολέµηση της απάτης 10. Επίσης, το άρθρο 395 της οδηγίας ΦΠΑ δεν µπορεί να θεωρηθεί επαρκής βάση για τη διατήρηση και επέκταση της εφαρµογής σε διάφορα κράτη µέλη ενός στοχοθετηµένου µηχανισµού αντιστροφής της επιβάρυνσης σχετικά µε ορισµένα αγαθά και υπηρεσίες. Συνεπώς, ο στόχος καταπολέµησης της απάτης µέσω ενός στοχοθετηµένου µηχανισµού αντιστροφής της επιβάρυνσης µπορεί να επιτευχθεί καλύτερα σε κοινοτικό επίπεδο µε µία οδηγία η οποία παρέχει στα κράτη µέλη τη δυνατότητα να εφαρµόσουν ένα µηχανισµό αντιστροφής της επιβάρυνσης στις εγχώριες 8 9 10 SEC(2008) 249, της 22.2.2008 http://ec.europa.eu/taxation_customs/common/consultations/tax/article_4209_en.htm COM (2008) 109 τελικό της 22.02.2008 EL 5 EL

παραδόσεις ορισµένων αγαθών και υπηρεσιών. Συνεπώς, η οδηγία αυτή δεν υπερβαίνει τα αναγκαία όρια για την επίτευξη του στόχου. 4. ΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ Η παρούσα πρόταση δεν έχει καµία αρνητική επίπτωση στον κοινοτικό προϋπολογισµό. 5. ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ Η πρόταση περιλαµβάνει ρήτρα λήξης ισχύος. EL 6 EL

2009/0139 (CNS) Πρόταση Ο ΗΓIΑ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛIΟΥ για την τροποποίηση της οδηγίας 2006/112/EΚ όσον αφορά την προαιρετική και προσωρινή εφαρµογή του µηχανισµού αντιστροφής της επιβάρυνσης για τις παραδόσεις ορισµένων αγαθών και την παροχή υπηρεσιών που είναι πιθανό να αποτελέσουν αντικείµενο απάτης ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ, Έχοντας υπόψη: τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, και ιδίως το άρθρο 93, την πρόταση της Επιτροπής, τη γνώµη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου 11, τη γνώµη της Ευρωπαϊκής Οικονοµικής και Κοινωνικής Επιτροπής 12, Εκτιµώντας τα ακόλουθα: (1) Η οδηγία 2006/112/ΕΚ του Συµβουλίου της 28ης Νοεµβρίου 2006 σχετικά µε το κοινό σύστηµα φόρου προστιθέµενης αξίας 13 ορίζει ότι ο φόρος προστιθέµενης αξίας (ΦΠΑ) οφείλεται από τον υποκείµενο στον φόρο ο οποίος πραγµατοποιεί φορολογητέα παράδοση αγαθών ή παροχή υπηρεσιών. Σε περίπτωση διασυνοριακών συναλλαγών, και για ορισµένους εγχώριους τοµείς υψηλού κινδύνου όπως οι κατασκευές και τα απόβλητα, προβλέπεται, ωστόσο, ότι την υποχρέωση καταβολής του ΦΠΑ έχει το πρόσωπο στο οποίο πραγµατοποιείται η παράδοση ή η παροχή υπηρεσίας. (2) Λόγω της σοβαρότητας της απάτης στον τοµέα του ΦΠΑ, πρέπει να διερευνηθούν καινοτόµες προσεγγίσεις ώστε το πρόβληµα αυτό να αντιµετωπιστεί µε τον αποτελεσµατικότερο δυνατό τρόπο. Συνεπώς πρέπει να επιτρέπεται στα κράτη µέλη εφαρµόζουν, σε προσωρινή βάση και για ορισµένες κατηγορίες αγαθών και υπηρεσιών, ένα µηχανισµό στο πλαίσιο του οποίου την υποχρέωση καταβολής του ΦΠΑ έχει το πρόσωπο στο οποίο πραγµατοποιείται η υποκείµενη σε φόρο παράδοση αγαθών ή παροχή υπηρεσιών, ακόµη και αν αυτές οι κατηγορίες αγαθών και υπηρεσιών δεν περιλαµβάνονται στον κατάλογο που αναφέρεται στο άρθρο 199 της 11 12 13 ΕΕ C της, σ.. ΕΕ C της, σ.. ΕΕ L 347 της 11.12.2006, σ. 1. EL 7 EL

οδηγίας 2006/112/ΕΚ ή δεν υπόκεινται σε ειδικές παρεκκλίσεις που παρέχονται στα κράτη µέλη. (3) Σε αντίθεση µε τη γενική εφαρµογή του µηχανισµού, η θέσπιση ενός τέτοιου µηχανισµού, ο οποίος θα αφορά ορισµένες κατηγορίες αγαθών και υπηρεσιών, δεν θα θίγει τις θεµελιώδεις αρχές του συστήµατος ΦΠΑ, όπως η τµηµατική καταβολή, και θα πρέπει συνεπώς να περιορίζεται σε έναν προκαθορισµένο κατάλογο αγαθών και υπηρεσιών. (4) Ο προκαθορισµένος κατάλογος, από τον οποίο τα κράτη µέλη θα µπορούν να επιλέγουν, πρέπει να περιορίζεται σε παραδόσεις αγαθών και παροχές υπηρεσιών οι οποίες, βάσει της πρόσφατης εµπειρίας, είναι πολύ πιθανό να αποτελέσουν αντικείµενο απάτης. Προκειµένου να διασφαλισθεί ότι η θέσπιση αυτού του µηχανισµού µπορεί πράγµατι να αξιολογηθεί και ότι η επίπτωσή του παρακολουθείται προσεκτικά, τα κράτη µέλη πρέπει να περιορίζονται στην επιλογή τους. (5) Προτού να είναι δυνατή η εφαρµογή του µηχανισµού, είναι απαραίτητο οι υποκείµενοι στον φόρο οι οποίοι παραδίδουν ή παραλαµβάνουν αγαθά ή υπηρεσίες που περιλαµβάνονται στον προκαθορισµένο κατάλογο να διαθέτουν πάντοτε αριθµό φορολογικού µητρώου ΦΠΑ. Επιπλέον, τα κράτη µέλη που επιλέγουν να εφαρµόσουν το µηχανισµό πρέπει να θεσπίσουν ειδικά µέτρα ελέγχου και υποχρεώσεις αναφοράς στοιχείων όσον αφορά τόσο τον προµηθευτή όσο και τον πελάτη, προκειµένου να εξασφαλίζεται η αποτελεσµατική λειτουργία και παρακολούθηση της εφαρµογής αυτού του µηχανισµού και να εντοπίζονται και προλαµβάνονται όλες οι νέες µορφές φοροδιαφυγής. (6) Τα κράτη µέλη πρέπει να υποβάλλουν έκθεση αξιολόγησης σχετικά µε την εφαρµογή του µηχανισµού πριν από το τέλος της περιόδου εφαρµογής, ούτως ώστε να είναι δυνατή σε εύθετο χρόνο η εκτίµηση της αποτελεσµατικότητάς του. (7) Για να εκτιµηθεί µε διαφάνεια η αποτελεσµατικότητα της εφαρµογής του µηχανισµού στις δόλιες δραστηριότητες, οι εκθέσεις αξιολόγησης των κρατών µελών πρέπει να βασίζονται σε προκαθορισµένα από τα κράτη µέλη κριτήρια. Στις εκθέσεις αξιολόγησης πρέπει να εκτιµώνται σαφώς το επίπεδο απάτης πριν και µετά την εφαρµογή του µηχανισµού και η µεταβολή των τάσεων σχετικά µε τις δόλιες δραστηριότητες, συµπεριλαµβανοµένων των παραδόσεων άλλων αγαθών και υπηρεσιών, των παραδόσεων στο λιανικό εµπόριο και των παραδόσεων σε άλλα κράτη µέλη. (8) Η έκθεση πρέπει να αξιολογεί επίσης το κόστος συµµόρφωσης για τους υποκείµενους στον φόρο και το κόστος εφαρµογής για τα κράτη µέλη, καθώς και το κόστος που συνεπάγονται τα µέτρα ελέγχου και λογιστικού ελέγχου. (9) Προκειµένου να δοθεί σε όλα τα κράτη µέλη η δυνατότητα εφαρµογής ενός τέτοιου µηχανισµού, ενδείκνυται ειδική τροποποίηση της οδηγίας 2006/112/ΕΚ. (10) Ο στόχος της προτεινόµενης ενέργειας µπορεί να επιτευχθεί µόνο σε κοινοτικό επίπεδο, δεδοµένου ότι η απάτη στον τοµέα του ΦΠΑ θα αντιµετωπιστεί µε προσωρινά µέτρα τα οποία παρεκκλίνουν από τους ισχύοντες κοινοτικούς κανόνες. Συνεπώς, η θέσπιση κοινοτικού µέτρου είναι σύµφωνη µε την αρχή της επικουρικότητας, όπως ορίζεται στο άρθρο 5 της συνθήκης. Σύµφωνα µε την αρχή της EL 8 EL

αναλογικότητας του ίδιου άρθρου, η παρούσα οδηγία δεν υπερβαίνει τα αναγκαία για την επίτευξη των στόχων αυτών. (11) Η οδηγία 2006/112/ΕΚ θα πρέπει, συνεπώς, να τροποποιηθεί αναλόγως, ΕΞΕ ΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ Ο ΗΓΙΑ: Άρθρο 1 Η οδηγία 2006/112/ΕΚ τροποποιείται ως ακολούθως: (1) Παρεµβάλλεται το ακόλουθο άρθρο 199α: «Άρθρο 199a 1. Έως τις 31 εκεµβρίου 2014 και για ελάχιστη περίοδο δύο ετών, τα κράτη µέλη δύνανται να θεσπίσουν και να εφαρµόσουν µηχανισµό βάσει του οποίου ο ΦΠΑ που οφείλεται για την παράδοση αγαθών ή την παροχή υπηρεσιών που περιλαµβάνονται στο κατάλογο του παραρτήµατος VI A καταβάλλεται από το πρόσωπο στο οποίο παραδίδονται τα αγαθά ή παρέχονται οι υπηρεσίες. Για την επιλογή των αγαθών και υπηρεσιών που θα υπόκεινται στο µηχανισµό αυτόν, τα κράτη µέλη έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν τρεις από τις κατηγορίες που απαριθµούνται στο παράρτηµα VI A, εκ των οποίων µέχρι δύο κατηγορίες αγαθών. 2. Τα κράτη µέλη που επιλέγουν να θεσπίσουν το µηχανισµό που προβλέπεται στην παράγραφο 1: α) διασφαλίζουν ότι κάθε υποκείµενος στον φόρο ο οποίος παραδίδει ή παραλαµβάνει αγαθά ή υπηρεσίες που υπόκεινται στο µηχανισµό αποκτά ατοµικό αριθµό φορολογικού µητρώου, σε περίπτωση που δεν διαθέτει ήδη σύµφωνα µε το άρθρο 214 παράγραφος 1 β) θεσπίζουν τις δέουσες και αποτελεσµατικές υποχρεώσεις αναφοράς στοιχείων για κάθε υποκείµενο στον φόρο ο οποίος πραγµατοποιεί παράδοση αγαθών ή παροχή υπηρεσιών που υπόκεινται στο µηχανισµό, προκειµένου να είναι δυνατή, σε κάθε πράξη, η ταυτοποίηση του εν λόγω υποκείµενου στον φόρο καθώς και του υποκείµενου στον φόρο αποδέκτη των αγαθών και υπηρεσιών, του τύπου των σχετικών αγαθών και υπηρεσιών, της φορολογικής περιόδου και της αξίας της σχετικής πράξης γ) προβλέπουν, για κάθε υποκείµενο στον φόρο στον οποίο παραδίδονται αγαθά ή υπηρεσίες που υπόκεινται στο µηχανισµό, υποχρεώσεις αναφοράς στοιχείων για κάθε εµπορική πράξη ή συνολικά, µε σκοπό τη διασταύρωσή τους µε τις πληροφορίες που υποβάλλει ο προµηθευτής δ) θεσπίζουν κατάλληλα και αποτελεσµατικά µέτρα ελέγχου για την παρακολούθηση και τον περιορισµό των σηµερινών µορφών απάτης, καθώς EL 9 EL

και για την πρόληψη δόλιων δραστηριοτήτων όσον αφορά άλλα αγαθά και υπηρεσίες, στο επίπεδο του λιανικού εµπορίου ή σε άλλα κράτη µέλη. 3. Τα κράτη µέλη ενηµερώνουν την Επιτροπή σχετικά µε την εφαρµογή του µηχανισµού που αναφέρεται στην παράγραφο 1 πριν από τη θέσπισή του και υποβάλλουν στην Επιτροπή τις ακόλουθες πληροφορίες: α) δήλωση σχετικά µε το πεδίο εφαρµογής του µέτρου για την εφαρµογή του µηχανισµού και λεπτοµερή περιγραφή των συνοδευτικών µέτρων, καθώς και των υποχρεώσεων αναφοράς στοιχείων όσον αφορά τους υποκείµενους στον φόρο και τα µέτρα ελέγχου β) τα κριτήρια αξιολόγησης που επιτρέπουν τη σύγκριση µεταξύ των δόλιων δραστηριοτήτων όσον αφορά τα αγαθά και τις υπηρεσίες που περιλαµβάνονται στο παράρτηµα VI A, πριν και µετά την εφαρµογή του µηχανισµού, των δόλιων δραστηριοτήτων όσον αφορά άλλα αγαθά και υπηρεσίες και σε άλλα κράτη µέλη πριν και µετά την εφαρµογή του µηχανισµού, καθώς και της αύξησης των άλλων τύπων δόλιων δραστηριοτήτων, πριν και µετά την εφαρµογή του µηχανισµού, ιδίως στο λιανικό εµπόριο γ) ηµεροµηνία έναρξης ισχύος του µέτρου για την εφαρµογή του µηχανισµού και χρονική περίοδος που καλύπτει το µέτρο αυτό. 4. Τα κράτη µέλη που εφαρµόζουν το µηχανισµό που προβλέπεται στην παράγραφο 1 υποβάλλουν, µε βάση τα κριτήρια αξιολόγησης που καθορίζονται στην παράγραφο 3 στοιχείο β), έκθεση στην Επιτροπή το αργότερο ένα έτος πριν από τη λήξη του µέτρου για την εφαρµογή του µηχανισµού. Η έκθεση αναφέρει σαφώς τις πληροφορίες εµπιστευτικού χαρακτήρα και τις πληροφορίες που µπορούν να δηµοσιευθούν. Η έκθεση περιέχει λεπτοµερή εκτίµηση της συνολικής αποτελεσµατικότητας του µέτρου ιδίως όσον αφορά: α) την επίπτωση στις δόλιες δραστηριότητες σχετικά µε τις παραδόσεις αγαθών και τις παροχές υπηρεσιών που καλύπτει το µέτρο β) την πιθανή µετατόπιση των δόλιων δραστηριοτήτων σε άλλα αγαθά ή υπηρεσίες γ) την πιθανή µετατόπιση των δόλιων δραστηριοτήτων σε άλλα κράτη µέλη δ) την πιθανή µετατόπιση των δόλιων δραστηριοτήτων στο λιανικό εµπόριο ε) το κόστος συµµόρφωσης που απορρέει από το µέτρο για τους υποκείµενους στον φόρο στ) το κόστος εφαρµογής του µέτρου για τα κράτη µέλη, καθώς και το κόστος των µέτρων ελέγχου και λογιστικού ελέγχου» (2) Το παράρτηµα της παρούσας οδηγίας προστίθεται ως παράρτηµα VI A. EL 10 EL

Άρθρο 2 Τα κράτη µέλη που επιλέγουν να εφαρµόσουν το µηχανισµό που προβλέπεται στο άρθρο 1 σηµείο 1) κοινοποιούν στην Επιτροπή τις διατάξεις του µέτρου για την εφαρµογή του µηχανισµού πριν από την ηµεροµηνία έναρξης ισχύος της εφαρµογής της. Άρθρο 3 Η παρούσα οδηγία αρχίζει να ισχύει την εικοστή ηµέρα από την δηµοσίευσή της στην Επίσηµη Εφηµερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Άρθρο 4 Η οδηγία εφαρµόζεται έως τις 31 εκεµβρίου 2014. Άρθρο 5 Η παρούσα οδηγία απευθύνεται στα κράτη µέλη. Βρυξέλλες, Για το Συµβούλιο Ο Πρόεδρος EL 11 EL

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ «Παράρτηµα VI A Κατάλογος αγαθών και υπηρεσιών που αναφέρονται στο άρθρο 199α Μέρος A Αγαθά (1) Κινητά τηλέφωνα, ήτοι συσκευές που έχουν κατασκευαστεί ή προσαρµοστεί για χρήση σε αναγνωρισµένο δίκτυο και λειτουργούν σε συγκεκριµένες συχνότητες, ανεξαρτήτως του αν χρησιµοποιούνται για άλλους σκοπούς (2) συστήµατα ολοκληρωµένων κυκλωµάτων, όπως µικροεπεξεργαστών και κεντρικών µονάδων επεξεργασίας πριν από την ενσωµάτωσή τους σε προϊόντα προοριζόµενα για τον τελικό χρήστη (3) αρώµατα (4) πολύτιµα µέταλλα εφόσον δεν καλύπτονται από το ειδικό καθεστώς που εφαρµόζεται στα µεταχειρισµένα αγαθά και στα αντικείµενα καλλιτεχνικής, συλλεκτικής ή αρχαιολογικής αξίας, σύµφωνα µε τα άρθρα 311 έως 343, ή από το ειδικό καθεστώς για τον επενδυτικό χρυσό σύµφωνα µε τα άρθρα 344 έως 356. Μέρος B Υπηρεσίες ικαιώµατα εκποµπής αερίων θερµοκηπίου όπως ορίζονται στο άρθρο 3 της οδηγίας 2003/87/EC(*), τα οποία µεταβιβάζονται σύµφωνα µε το άρθρο 12 της οδηγίας αυτής, καθώς και άλλες µονάδες δικαιωµάτων εκποµπής που µπορούν να χρησιµοποιηθούν από τους φορείς εκµετάλλευσης προκειµένου να συµµορφωθούν µε την εν λόγω οδηγία. (*) ΕΕ J 275 της 25.10.2003, σ. 32.» EL 12 EL