Του Ξενοφώντος Π. Μόσχου, δ.φ. «Εγώ ειμί το Α και το Ω, αρχή και τέλος, λέγει ο Κύριος ο Ων και ο Ην και ο Ερχόμενος, ο Παντοκράτωρ». (Αποκάλυψις 1:8) Διάβασε: Ησαίας 44:1-22, Αποκάλυψις 1:1-20, 2:8, 21:6, 22:13 Τα λόγια της μελέτης αυτής ειπώθηκαν από τον Κύριό μας Ιησού Χριστό μετά την Ανάσταση και την ανάληψή Του. Είναι λόγια, που άκουσε ο επιστήθιος μαθητής στην θαυμάσια όραση την ευλογημένη εκείνη Κυριακή ημέρα, κατά την διάρκεια της οποίας, ενώ η ψυχή του λάτρευε τον Θεό, ήλθε δια της χάριτος σε έκσταση πνευματική, είδε σαν σε μεγαλοπρεπές πανόραμα και σαν σε κινηματογραφική οθόνη να παρελαύνουν μπροστά του γεγονότα του μέλλοντος. Πήρε την ύστατη αποκάλυψη του Θεού για τα παιδιά Του πάνω στη γη, τις τελευταίες εκμυστηρεύσεις του Σωτήρα προς την εκκλησία Του στη γη, αναφορικά με τις έσχατες ημέρες, και συμπληρώθηκε έτσι η Καινή Διαθήκη, και μπήκε η σφραγίδα του αναλλοίωτου και αμετάβλητου της θείας αποκαλύψεως με τα σοβαρά εκείνα λόγια: «βεβαιώνω όλους όσοι ακούνε τα προφητικά λόγια αυτού του βιβλίου, πως αν κανείς προσθέσει κάτι σ όσα είναι γραμμένα εδώ, θα του προσθέσει κι ο Θεός τις συμφορές που είναι γραμμένες σ αυτό το βιβλίο. Κι αν κανείς αφαιρέσει κάτι από το προφητικά λόγια αυτού του βιβλίου, θ αφαιρέσει κι ο Θεός το μερίδιό του από το δέντρο της ζωής κι από την άγια Πόλη». (Αποκάλυψη 22: 18,19) Είναι αυτά τα λόγια πάρα πολύ εκφραστικά: το Α και το Ω, αρχή και τέλος και πιο κάτω (εδ. 11) ο πρώτος και ο έσχατος. Οπως δηλαδή στο αλφάβητο, η αρχή είναι το Α και το τέλος το Ω, και κάθε άλλο γράμμα της Ελληνικής γλώσσας βρίσκεται και συμπεριλαμβάνεται μεταξύ αυτών των δύο, έτσι και ως προς κάθε θρησκευτικό ζήτημα και προς κάθε θρησκευτική άποψη ο Ιησούς Χριστός είναι το παν. Αυτός είναι η αρχή και αυτός είναι το τέλος. Αυτός είναι ο μόνος που μπορεί να αρχίσει την πνευματική ζωή στον άνθρωπο, και αυτός είναι ο μόνος που δικαιούται να την φέρει σε ένα ένδοξο τέλος. Αυτός είναι που συγκεντρώνει κάθε τι πνευματικό, που μπορεί ή δικαιούται η ψυχή να ποθήσει και καλείται να επιζητήσει. 1 / 7
Ας σταθούμε για μία στιγμή και ας σκεφτούμε ο καθένας, ότι αυτά είναι λόγια του Ιησού Χριστού, τον οποίο καλούμε Κύριό μας, και ότι δεν τα είπε για να δημιουργήσει ρητορικές εντυπώσεις, αλλά γιατί απαιτεί να σκεφτόμαστε έτσι και να αισθανόμαστε έτσι για Εκείνον. Ας προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε, όσο μπορούμε το περιεχόμενο της διακηρύξεώς Του αυτής. Καθετί που περιλαμβάνει η πνευματική ζωή του Χριστιανού ανάγεται στα τρία εκείνα που το Αγιο Πνεύμα, αναφέρει μέσω του αποστόλου ως τα πιο σπουδαία: «τώρα δε μένει πίστις ελπίς, αγάπη, τα τρία ταύτα». Θα δούμε ότι η διακήρυξη αυτή του Σωτήρα για τον εαυτό Του εφαρμόζεται πλήρως, ώστε αυτός πρέπει να κατέχει όλη τη ζωή του Χριστιανού. Α. Ο Ιησούς Χριστός είναι το Α και το Ω της πίστεως Οι Γραφές περιέχουν πολλές αλήθειες αποκαλυμμένες από το Πνεύμα του Θεού, που δεχόμαστε δια πίστεως. Ολων όμως το κέντρο και το εγγύτερο και το απώτερο αντικείμενο είναι ο Ιησούς Χριστός. Αυτός έτσι δήλωσε μιλώντας στους Ιεροσολυμίτες: «Ερευνάτε τας Γραφάς και εκείναι είναι αι μαρτυρούσαι περί εμού»(ιω. 5:39). Οι Γραφές διδάσκουν ότι έχουμε πέσει και γεννιόμαστε μέσα στην αμαρτία, όχι απλώς για να το μάθουμε αυτό, ούτε για να γίνουμε δυστυχείς όταν πληροφορούμαστε για την αθλιότητά μας, αλλά για να κατανοήσουμε την απόλυτη ανάγκη του Σωτήρα, που μας εξαγγέλουν. Οι Γραφές διακηρύττουν ότι ένας μόνο είναι ο Σωτήρας, ο Θεός που εναθρωπίστηκε. Αυτός είναι η οδός, και μόνο δι αυτής μπορεί ο πεσμένος άνθρωπος να έλθει προς τον Πατέρα και να γίνει ευπρόσδεκτος(ιω.14:6), και ότι «δεν υπάρχει δι ουδενός άλλου η Σωτηρία, διότι ουδέ όνομα άλλο είναι υπό τον ουρανόν το δεδομένον μεταξύ των ανθρώπων, δια του οποίου πρέπει να σωθώμεν» (Πραξ. 4:12). Κάθε τι άλλο μέσο σωτηρίας ή βοηθείας που 2 / 7
επινοείται ή εισάγεται από άλλους είναι ψεύτικο και εντελώς ανίσχυρο. Μόνος ο Ιησούς Χριστός είναι ο Σωτήρας και είναι αρκετός! Κάποιος γιατρός που επισκεπτόταν έναν ευσεβή Χριστιανό που ήταν βαριά άρρωστος και βλέποντας τον τόσο υπομονητικό και τόσο έτοιμο και για τον θάνατο, τον ρώτησε πώς κατόρθωσε να διαμορφώσει τέτοια αταραξία ψυχής. Ο ασθενής αποκρίθηκε: «Γιατρέ, αισθανόμενος την βαριά μου ασθένεια και αφού πληροφορήθηκα για την ικανότητά σας, εμπιστεύθηκα εντελώς σε σας την θεραπεία μου. Ετσι ακριβώς έχω κάνει σχετικά με την ψυχή μου και με όλη την ύπαρξή μου, εμπιστευόμενος στον Χριστό. Εκείνος ενέργησε την θεραπεία και μου έδωσε την αταραξία αυτή. Οπως δεν συμπληρώνω την δική σας θεραπεία με οποιαδήποτε δική μου επινόηση ή συμβουλή κάποιου άλλου, έτσι γνωρίζω ότι είναι τέλεια και πλήρης η δική Του σωτηρία». Αλήθεια, κάθε ελπίδα της ψυχής σε άλλο πρόσωπο ή πράγμα εκτός από τον Χριστό, είναι σημείο ότι ο άνθρωπος δεν πίστεψε ότι ο Χριστός είναι τέλειος και αρκετός Σωτήρας. Ο Ιησούς Χριστός είναι το Α και το Ω, η αρχή και το τέλος της σωτηρίας, μόνον αυτός σώζει και σώζει διαρκώς και τελείως. Καθενός άλλου ενέργεια και βοήθεια αποκλείεται, επειδή περιλαμβάνει δυσπιστία για την επάρκεια ή την προθυμία του ενός Σωτήρα, που κηρύττεται. Το να καταφεύγει κανείς σε άλλους, είτε ζωντανούς είτε νεκρούς, για να εξασφαλίσει μέσω αυτών σωτηρία της ψυχής ή πνευματική ωφέλεια, όπως και να στηρίζεται κανείς σε θρησκευτικές πράξεις και τυπικές συνήθειες, υποβιβάζει την αξία του Χριστού και αντίκειται στην διακήρυξή Του ότι Αυτός είναι το Α και το Ω, η αρχή και το τέλος της πίστεως. Στους αποστολικούς χρόνους υπήρχαν πολλοί εξ Ιουδαίων Χριστιανοί, που επέμεναν να επιβάλλουν τις τυπικές συνήθειες της Παλαιάς Οικονομίας σε εκείνους που ασπάζονταν τον Χριστιανισμό και προέρχονταν από τα έθνη, η τάση αυτή ανανεώθηκε μερικώς και κατά τους νεότερους χρόνους. Εναντίον της αντιλήψεως αυτής, πολέμησαν οι Απόστολοι, διαβλέποντας σε αυτήν την ανατροπή του Χριστιανισμού. Οταν εγώ με κάποια θρησκευτική μου πράξη, ακόμα και αν αυτή διατάχθηκε κάποτε από τον ίδιο τον Θεό, ελπίζω ότι θα έχω την θεία ευμένεια ή ότι θα καλύψω τα αμαρτήματά μου, έγινα εγώ σωτήρας του εαυτού μου και ζητάω έμπρακτα να διαψεύσω αυτά που διακήρυξε για τον εαυτό Του, ότι είναι το Α και το Ω, η αρχή και το τέλος. Τόσο πολύ δυσαρεστείται το Αγιο Πνεύμα για την προσπάθεια αυτή του ανθρώπου, που προσπαθεί να συμπληρώσει τάχα το έργο του Χριστού, ώστε για κανένα άλλο αμάρτημα δεν μεταχειρίστηκε τόσο αυστηρή γλώσσα όσο για τούτο, όπως βλέπουμε στις επιστολές προς Γαλάτας, προς Φιλιππησίους και προς Κολοσσαείς. Εάν ο Χριστός είναι όντως για σένα το Α και το Ω της πίστεως, θα στηρίζεσαι μόνον πάνω 3 / 7
του και δεν θα βασίζεις ελπίδες σε πράγματα ορατά και ψηλαφητά αφού ο Χριστιανός περπατάει δια πίστεως και όχι δια της όψεως (Κορ.Β 5:7). Ο χρυσοθήρας ταξιδεύει στον χρυσοφόρο τόπο, εγκαταλείποντας αναπαύσεις και οικογένεια αγαπημένη, και υποβάλλεται σε κακουχίες και στερήσεις, επειδή είδε εκείνους που επέστρεψαν από εκεί φέρνοντας πίσω σπουδαία κέρδη. Αλλά ο Χριστιανός παραδίδεται στον Χριστό δια της πίστεως. Αρμόζει λοιπόν η πίστη του να είναι ολοκληρωτική. Μη ζητάς άλλο καταφύγιο, μη ζητάς άλλο μέσο σωτηρίας, άλλη πηγή πνευματικής βοήθειας και χάριτος. Αφού έχεις τον Χριστό, αρκέσου σε Αυτόν. Είναι το Α και το Ω της πίστεώς σου. Β Ο Ιησούς Χριστός είναι το Α και το Ω της αγάπης. Υπάρχουν για τον Χριστιανό πολλά πρόσωπα άξια αγάπης. Οι συγγενικοί δεσμοί προϋποθέτουν αγάπη και αφοσίωση πραγματική μεταξύ των οικείων. Η αληθινή οικογένεια, από την αρχή της, ιδρύεται με το ιερό εκείνο αίσθημα, που μυστηριωδώς αναπτύσσεται μεταξύ δύο ξένων μεταξύ τους προσώπων, και ενώνει τις καρδιές τους τόσο στενά, ώστε να ζουν και να σκέπτονται και να φροντίζουν ο ένας τον άλλον, ενώ η αφοσίωση αυτή με τον νόμιμο γάμο αποτελεί την βάση της αληθινής ανθρώπινης οικογένειας. Ενώ αναπτύσσεται και πολλαπλασιάζεται η οικογένεια, μεγαλώνει και η καρδιά του πατέρα και της μητέρας, γεννιέται η αγάπη των αδελφών μεταξύ τους, διαμορφώνεται συγγενικός κύκλος μέσα στον οποίο είναι φυσικό να σχηματίζεται πολύτιμο δίκτυο αγάπης και καλοσύνης, και μόνο λόγω της μεγάλης διαφθοράς της αμαρτίας, οι συγγενικοί δεσμοί εμφανίζονται συχνά τόσο χαλαροί, ενώ όχι σπάνια φθόνος και μίσος παρουσιάζονται εκεί όπου μόνο αγάπη περίμενε κανείς να δει. Υπάρχουν λοιπόν πολλά πρόσωπα, που αρμόζει να είναι αντικείμενο αγάπης για τον Χριστιανό, γιατί συνδέονται μαζί του με συγγένεια. Υπάρχουν και άλλα πρόσωπα εκτός του συγγενικού κύκλου, με τα οποία συνδέεται με αγνή φιλία επειδή έχουν τις ίδιες απόψεις. Ακόμα περισσότερο, πρόσωπα που ομολογούν τον ίδιο Σωτήρα και έχουν τον ίδιο Πατέρα στους ουρανούς, με τους οποίους συνδέεται με 4 / 7
βαθύτατους δεσμούς της πνευματικής συγγένειας και αδελφότητας. Αλλά όλα αυτά τα αγαπητά πρόσωπα έχουν και πρέπει να έχουν για τον Χριστιανό, κατά πολύ δευτερεύουσα σχέση. Πάνω στον θρόνο της καρδιάς υπάρχει, και πρέπει να υπάρχει, ένας μόνος, ο Χριστός,«τον οποίον αν και δεν είδετε αγαπάτε. Εις τον οποίον αν και τώρα δεν βλέπετε αυτόν, πιστεύοντες όμως αγαλλιάσθε με χαράν ανεκλάλητον και ένδοξον»(πετρ.α 1:8) Εδώ εξηγείται η αφοσίωση και η σταθερότητα των μαρτύρων, ακόμα και όταν αναγκάζονταν για χάρη του Χριστού να εγκαταλείπουν και τα πιο αγαπητά πρόσωπα, όπως η Περπέτουα από την Καρχηδόνα, το βρέφος που θήλαζε, φέρνοντας αντίσταση συγχρόνως στις θερμές παρακλήσεις του γέροντα πατέρα της. Αλλά η εποχή των μαρτύρων δεν πέρασε και σήμερα. Σε πολλές περιστάσεις καλούμαστε να εκλέξουμε μεταξύ της αγάπης του Χριστού και εκείνης των συγγενών και των φίλων. Οι άνθρωποι ενός πλούσιου γαιοκτήμονα ήταν πολύ αφοσιωμένοι. Ενας φίλος του, που το παρατήρησε, τον ρώτησε:«ποιο μυστικό έχεις ώστε να αγαπιέσαι τόσο από τους ανθρώπους σου. Και διακόσιους ανθρώπους αν έχεις, είναι έτοιμοι να πεθάνουν για σένα.» Εκείνος αποκρίθηκε:«και διακόσιες ζωές εάν είχα, θα τις θυσίαζα όλες αυτές για να μην πάθει κάποιος από αυτούς το ελάχιστο κακό». Ετσι εξηγείται η αφοσίωσή τους. Τον αγαπούσαν γιατί αυτός τους αγαπούσε. Αλλά ήσαν επιτέλους άνθρωποι, και αυτός και εκείνοι. Ο Χριστός όμως εγκαταλείποντας τον θρόνο και την δόξα Του και θυσιάζοντας τον εαυτό Του για μας, ξεπέρασε κάθε είδος αγάπης. Πώς λοιπόν να μην Τον αγαπάμε πέρα από κάθε άλλο στον κόσμο και τόσο ώστε ούτε η ελάχιστη σύγκριση να είναι δυνατή μεταξύ της αγάπης προς αυτόν και της αγάπης προς οποιονδήποτε άλλον; Εάν ο Χριστός αποτελεί το Α και το Ω της αγάπης μας, τότε όλη μας η ζωή, η φανερή και η κρυφή, θα διευθύνεται όχι από το ατομικό μας συμφέρον, όχι από τις απαιτήσεις του γύρω κόσμου, ούτε σύμφωνα με τις απαιτήσεις των σχέσεών μας, ούτε σύμφωνα με τα ιδιαίτερά μας σχέδια και τις ατομικές μας βλέψεις, αλλά από το θέλημά Του και σύμφωνα με τα συμφέροντα του έργου Του. Οταν κληθεί αυτός να θυσιάσει κάτι για τον Κύριο και την δόξα Του, το κάνει με χαρά, που ο κόσμος είναι αδύνατο να κατανοήσει και να εξηγήσει. Γ Ο Ιησούς Χριστός είναι το Α και το Ω της ελπίδας. 5 / 7
Οπως υπάρχει ο άνθρωπος στον κόσμο αυτόν της συνεχούς πάλης και των ατελείωτων αγώνων, το βλέμμα του όλο και πιο πολύ στρέφεται στο μέλλον. Σπάνια βρίσκει το παρόν ανάλογο με εκείνο που επιζήτησε ή ονειροπόλησε. Ακόμα και εκείνος που ανέβηκε σε κάποιο ύψος επιτυχίας και ευημερίας βλέπει μπροστά του υψηλότερες κορυφές, που τον καλούν σε ανάβαση. Ακόμα και εκείνος που συναντά ατυχήματα και περιστάσεις αντίξοες, παρηγορείται όταν σκέπτεται ότι το μέλλον θα φανεί πιο ευνοϊκό. Οταν από το πιθάρι της Πανδώρας εξαπολύθηκαν σύμφωνα με τον μύθο όλα τα κακά, η Ελπίδα έμεινε το μόνο αγαθό σαν μερίδα των θνητών. Αλλά πόσο μικρά και ευτελή είναι τα αντικείμενα της ελπίδας των περισσοτέρων ανθρώπων! Ενώ ξέρουν ότι είναι θνητοί κατά το σώμα, και αθάνατοι κατά την ψυχή, η ελπίδα τους αποβλέπει στην απόκτηση και απόλαυση των πρόσκαιρων αγαθών της τωρινής εφήμερης ζωής, τα οποία είτε το θέλουν είτε όχι, σε λίγο θα εγκαταλείψουν, ενώ με τα σχετιζόμενα με την αιώνια και ατελείωτη μετά τον θάνατο ύπαρξη, αδιαφορούν τελείως και προσπερνούν την ψυχή σαν να ήταν κάποιο μηδαμινό και χωρίς αξία πράγμα. Ούτε σωφρονίζουν βλέποντας και στην δική τους πείρα και στων άλλων, ότι επί το πλείστον αυτή η ελπίδα είναι απατηλή, ευχαριστεί τον άνθρωπο όπως τον μορφινομανή τα ωραία όνειρα που βλέπει, ενόσω διατελεί υπό την επίδραση του φαρμάκου. Υπάρχουν βεβαίως και εκείνοι που στρέφουν το βλέμμα στο αιώνιο μέλλον και επιζητούν την εξασφάλιση του. Αλλά οι περισσότεροι, δυστυχώς, αγνοούν τελείως, τόσο την φύση της ουράνιας ευτυχίας, όσο και το μέσο εξασφαλίσεώς της. Ποτέ δεν διδάχθηκαν ότι ο πνευματικός ουρανός είναι η παρουσία του Θεού και η ακώλυτη επικοινωνία με Αυτόν. Κανένας δεν μπορεί να μπει σε τέτοιο ουρανό εάν δε «γεννηθή άνωθεν», εάν δεν αναγεννηθεί πραγματικά δια Αγίου Πνεύματος. Νομίζουν ότι με μερικές αγαθοεργίες και μερικές ιεροτελεστίες εξασφαλίζονται για το αιώνιο μέλλον. Του αληθινού χριστιανού η ελπίδα έχει αντικείμενο την αιώνια συμβίωση με τον Θεό και βάση το τελειωμένο έργο του Χριστού και εγγύηση την ανακαίνιση μέσα του που ενήργησε το Αγιο Πνεύμα. Τέτοια ελπίδα δεν καταισχύνει, γιατί η αγάπη του Θεού είναι «εκκεχυμένη εν τη καρδία» και το Πνεύμα συμμαρτυρεί με την συνείδηση για το βάσιμο της (Ρωμ. 5:5, 8:16). Με την αναγέννηση ο Χριστιανός ενώνεται με τον Χριστό και με την χάρη Του γίνεται παιδί του Θεού, ώστε αληθινά να καλεί τον Θεό Πατέρα του. Οπως ο Υιός που έγινε άνθρωπος είναι κληρονόμος όλων, έτσι και εκείνος που μέσω Αυτού υιοθετήθηκε κατά χάριν γίνεται συγκληρονόμος του Χριστού. Είναι αδύνατον στον ανθρώπινο νου να κατανοήσει όλα εκείνα που σημαίνει η έκφραση αυτή. Ολα τα δημιουργήματα, ορατά και αόρατα, είναι κατά κάποιο τρόπο η περιουσία του Θεού, και ο ενανθρωπήσας Υιός είναι ο κληρονόμος όλων (Εβρ.1:2). 6 / 7
Εκείνοι που πιστεύουν σ Αυτόν και που αναγεννήθηκαν δια της χάριτός Του είναι οι συγκληρονόμοι (Ρωμ. 8:17, Πετρ.Α 1:3,4). Μία τέτοια ύψωση συμπεριλαμβάνει και ανάλογη τελειοποίηση της φύσης εκείνων που εισέρχονται στην κατοχή μιας τέτοιας κληρονομιάς. Είναι λοιπόν ασύλληπτη η έκταση της μελλοντικής ευδαιμονίας των σωσμένων. Αλλά στο μέσον αυτού του ανεκδιήγητου πλούτου υπερέχει σαν κέντρο της απολαύσεως ο Ιησούς Χριστός. Αυτός είναι η αρχή και το ατελείωτο τέλος της ανείπωτης εκείνης απολαύσεως. Ο Κύριος λέγει :«Εγώ είμαι το Α και το Ω». Ας συμφωνήσουμε και εμείς. Ας δεχθούμε να γίνει Αυτός για εμάς το Α και το Ω από κάθε άποψη. Ας αρχίσουμε σε αυτό σωστά αποφασίζοντας αμετάκλητα να είναι για μας αυτός το Α και το Ω της πίστεώς μας, των πεποιθήσεών μας, της σωτηρίας μας. Εγκαταλείποντας κάθε άλλο μέσο σωτηρίας, ας συγκεντρώσουμε σε Αυτόν στο πρόσωπό Του και στο έργο Του, κάθε μας πεποίθηση. Τότε αυτός θα καταστεί το Α και το Ω της αγάπης μας και καμία θυσία γι Αυτόν δεν θα είναι βαριά ούτε κάποια αμαρτία θα είναι επιθυμητή, και αυτός θα είναι το Α και το Ω της ελπίδας μας που θα στηρίζει τις καρδιές μας και θα μας ενθαρρύνει στους αγώνες μας. 7 / 7