ΝΕΟΚΛΑΣΙΚΙΣΜΟΣ ΔΙΑΛΕΞΗ 6

ΝΕΟΚΛΑΣΙΚΙΣΜΟΣ ΔΙΑΛΕΞΗ 6

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ Νεοκλασικισμός είναι ένα πολιτιστικό κίνημα που έκανε την εμφάνισή του στην Ευρώπη στα μέσα του 18ου αι. και στις αρχές του 19ου αι. Χαρακτηρίζεται από την τάση αναβίωσης του κλασικισμού σε διάφορες μορφές της τέχνης. Βάση του αποτελεί η αναζήτηση συμμετρίας και αρμονίας των μορφών καθώς επίσης και η επιδίωξη ισόρροπων και σταθερών συνθέσεων. Το νεοκλασικό ιδεώδες εκφράζει μια προρομαντική διάθεση, μια νοσταλγία αγαπημένων και ανεπανάληπτων γεγονότων. Το Μπαρόκ και Ροκοκό επηρέασαν έντονα τη νεοκλασική τέχνη. Στόχος του νεοκλασικισμού είναι η προσπάθεια απεικόνισης του ιδανικού κάλους

Κύρια Γνωρίσματα Προϋποθέσεις για την απεικόνιση της ιδανικής ομορφιάς «ωραίο συνειρμό ωραίων τμημάτων» αποτελούσαν η απλότητα στους όγκους, στη διακόσμηση και ο σεβασμός της φύσης των υλικών. Αυτές οι προϋπάρχουσες αρχές, με την συμβολή του νεοκλασικισμού, συνδυάστηκαν με τις καθαρές μορφές, αναγκαίους όγκους και αρμονικές αναλογίες. Ο νεοκλασικισμός συνέβαλε στη καθιέρωση νέων κανόνων στη νεότερη αρχιτεκτονική. Χώρες άνθησης και κύριοι εκπρόσωποί του Νεοκλασικισμού είναι: Αγγλία, Γαλλία, Γερμανία, Ρωσία κ.α.

Νεοκλασικισμός στη χώρα μας Καθιερώθηκε και κυριάρχησε στην Ελλάδα στον 19ο αι. και στις αρχές του 20ου αι. Απόρροια της πνευματικής ανάγκης του έθνους να επανασυνδεθεί με τις ρίζες του, την ιστορία του. Με την ίδρυση του ελληνικού κράτους (1830), οι Βαυαροί βασιλείς ενστερνίζονται το νεοκλασικισμό ως επίσημη μορφολογική επιλογή. Ως νοοτροπία δέχεται έντονες επιρροές από το γερμανικό κλασικισμό. παρουσιάζει ορισμένα νεωτεριστικά στοιχεία όσον αφορά: Τον τύπο και τη λειτουργική οργάνωση Τη μορφή Τον τρόπο κατασκευής Τον ορθολογισμό που επικρατεί στην κτιριακή σύνθεση

Ο νεοκλασικισμός που υιοθετήθηκε στην Ελλάδα παρουσίασε ιδιομορφίες σε σχέση με τον Ευρωπαϊκό Κλασικισμό. Η αρχιτεκτονική αυτή είναι αμιγής και δεν ανταγωνίζεται παλαιότερες μορφές, μια και το πρόσφατο παρελθόν έχει απορριφθεί σαν προϊόν της σκλαβιάς Το είδος του νεοκλασικισμού που υιοθετήθηκε είναι πολύ κοντά στα αρχαία πρότυπα. Και οι οικονομικές συνθήκες επιβάλουν μικρής κλίμακας έργα Με αποτέλεσμα ο ελληνικός κλασικισμός είναι «Ελληνικός» Πολλές φορές συναντάμε στην παραδοσιακή στοιχεία νεοκλασικής μορφολογίας και έχουμε: Συμμετρία στην κάτοψη Μνημειακός όγκος Ανακατεμένα παραδοσιακά και κλασικά στοιχεία στις όψεις. Διατήρηση παραδοσιακών στοιχείων στην διάταξη των χώρων.

Στην Ελλάδα ανάλογα με την περιοχή που κατασκευάσθηκαν τα κτίρια διακρίνουμε τρεις γενικές κατηγορίες. Λαϊκά νησιώτικα Νεοκλασικά με τοπικά στοιχεία Νεοκλασικά με «Αθηναϊκά» στοιχεία

Πρότυπο του Αθηναϊκού Νεοκλασικισμού Το Μέγαρο Κυριακούλη Μαυρομιχάλη Τριμερής Κάτοψη: όπου σε οριζόντια τομή το οποίο χωρίζεται: σε 3 χώρους (προθάλαμος και δυο χώρους δεξιά και αριστερά του). Κεντρικό Κλιμακοστάσιο : κοινός χώρος όπου βρίσκεται η σκάλα. Δηλ. µνηµειακή έκφραση Όψη: στην όψη διακρίνεται, όπως και στην κάτοψη, σε τρεις χώρους με προεξέχοντα τον μεσαίο χώρο. Αξονικότητα: κτήρια υπολογισμένα και χωρισμένα με βάση τον άξονα. Επανάληψη στο ρυθμό: Τα στοιχεία του νεοκλασικισμού προσεγγίζουν τους αρχαίους ρυθμούς με μια διακριτική αφαιρετικότητα.

Φημισμένοι Ευρωπαίοι αρχιτέκτονες αλλά και Έλληνες σπουδασμένοι σε αρχιτεκτονικές σχολές του εξωτερικού διετέλεσαν φορείς του νεοκλασικού είδους στην Ελλάδα. Παραδείγματα τέτοιων είναι οι Γερμανοί: Τσίλλερ, Σίνκελ, Βάιλερ, οι Δανοί: αδερφοί Χάνσεν καθώς και ο Γάλλος Μπουλανζέ. Από τους Έλληνες ξεχωρίζουν ο ρομαντικός Σταμάτης Κλεάνθης και ο κλασικιστής Λύσανδρος Καυταντζόγλου. το Ιλίου Μέλαθρον, το υπέροχο νεοκλασικό της Πλατείας Κοτζιά, που φωτίζεται ατμοσφαιρικά τα βράδια; το ωραιότερο νεοκλασικό που σχεδίασε για την Αθήνα ο Τσίλλερ Τα πρώτα αυτά κτίρια διατηρούν ίχνη του Ροκοκό.

Μερικά από τα πιο ωραία έργα του Τσίλλερ. Υπήρξε σημαντικός εκπρόσωπος με ρομαντικές διαθέσεις, ήταν αυτός που σχεδίασε και κατασκεύασε τα περισσότερα νεοκλασικά κτήρια και έζησε τα περισσότερα χρόνια στην Ελλάδα. Προεδρικό μέγαρο Ανάκτορα της οδού Ηρώδου Αττικού. 1868-1897 Από αρχιτεκτονική άποψη το Προεδρικό μέγαρο αποτελεί ένα νεοκλασικό τριώροφο κτίριο με λιτή και αυστηρή πρόσοψη ενω η είσοδος του κτιρίου διαθέτει πρόστυλο με κίονες ιωνικού ρυθμού

Η "Αρχιτεκτονική τριλογία" των Θ.Χάνσεν και Ε.Τσίλλερ. Πρόκειται για τα κτίρια της Ακαδημίας Αθηνών, του Πανεπιστημίου και της Εθνικής Βιβλιοθήκης. κατά τη γνώμη των ειδικών, είναι το ωραιότερο νεοκλασικό οικοδόμημα του κόσμου. Πηγή της έμπνευσης του αρχιτέκτονα ήταν η κλασική αρχιτεκτονική του αθηναϊκού 5ου αιώνα, όπως εμφανίζεται με τα μνημεία της Aκρόπολης. Aκαδημία Aθηνών Πηγή: www.lifo.gr1859-1861

Βασιλικό θέατρο/εθνικό θέατρο Μέγαρο Ανδρέα Συγγρού Πηγή: www.lifo.gr

Τα περισσότερα είναι έργα του Τσίλλερ όπως τα Δημοτικά Θέατρα της Αθήνας (κατεδαφίστηκε το 1938), της Πάτρας, της Ζακύνθου (καταστράφηκε το 1953) και το δημοτικό θέατρο του Πειραιά, έργο του Λαζαρίμου Δημαρχείο Ερμούπολης Σύρου Πηγή: www.lifo.gr Δημοτικό Θέατρο Πατρών Πηγή: www.lifo.gr Μέγαρο Μελά Πηγή: www.lifo.gr

Μουσείο Ολυμπίας Μέγαρο Σταθάτου Μέγαρο Σλήμαν Πηγή: www.lifo.gr

Επαύλεις, ξενοδοχεία, και κατοικίες χτίστηκαν, συνήθως στη συμβολή δύο δρόμων και είχαν ενσωματωμένα στοιχεία από τα δύο μνημεία. Η μορφή των ιερών βρισκόταν στη γωνιακή πλευρά των κτισμάτων.

Έπαυλη με κυλινδρική γωνία στην οδό Κυψέλης και Λευκάδος, 1969, φωτογραφικό αρχείο, Γεώργιος Μπακούρο... Στην γωνία της οδού Αιόλου και Σταδίου χτίστηκε το 1891 το τριώροφο ξενοδοχείο «Πρίγκηψ Γεώργιος». Στο ισόγειο του υπήρχε φαρμακείο. Το 1910 λειτούργησε το ξενοδοχείο «Αττικόν»...

Το κτίριο βρισκόταν στην Πειραιώς και ήταν το σπίτι του γιατρού Ιωάννη Τσοτσόπου. Κατασκευάστηκε το 1870 και κατεδαφίστηκε το 1971... Κατοικία της οικογένειας Ευαγγελίδη στη Νεάπολη των Εξαρχείων. Βρισκόταν στη συμβολή τεσσάρων οδών και χτίστηκε τέλη του 19ου αιώνα. Κατεδαφίστηκε τη δεκαετία του 60...

Λύσανδρος Καυταντζόγλου 1811-1885 Το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, ένα από τα αρχαιότερα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Ελλάδας, προήλθε από το Σχολείο των Τεχνιτών το οποίο ιδρύθηκε με την έκδοση, το 1836, σχετικού Βασιλικού Διατάγματος. Με την αρχική του μορφή λειτούργησε μέχρι το 1843, οπότε και διαμορφώθηκε, συνταγματικά, σε ίδρυμα. Έκτοτε ονομάστηκε «Πολυτεχνείο»

ΟΦΘΑΛΜΙΑΤΡΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Στην Ελλάδα το νεοκλασικό στυλ αποκτά τη δική του δυναμική και ιδιαιτερότητα, με κύρια χαρακτηριστικά την αναβάπτιση στα κλασικά πρότυπά του, την πλατιά αποδοχή του που ξεπερνά τα μνημειακά κτίσματα και τα εύπορα στρώματα για να φθάσει ως την ευρεία μάζα του πληθυσμού και τέλος τη μακρά διάρκειά του, που φτάνει ως τον Μεσοπόλεμο. ΑΡΣΑΚΕΙΟ ΜΕΓΑΡΟ

ΝΕΟΚΛΑΣΙΚΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Απομεινάρια μιας άλλης εποχής, τα νεοκλασικά κτίρια είναι πραγματικά στολίδια μέσα στις πόλεις μας. Μαρτυρούν ότι υπήρξε μια εποχή που η αρχιτεκτονική είχε στυλ. Η Βασιλίσσης Όλγας υπήρξε κάποτε ένα ζωντανό αρχιτεκτονικό μουσείο. Επρόκειτο κυρίως για επαύλεις των εύπορων τάξεων.

Τα νεοκλασικά κτίρια αποτελούν τυπικό δείγμα αρχιτεκτονικής αρχοντιάς. Ψηλοτάβανα, χωρίς «οριζόντιες ιδιοκτησίες», χωρίς φειδώ σε καινοτόμα αρχιτεκτονικά στοιχεία. Άλλοτε λιτά κι άλλοτε πιο ελεύθερα. Πάντοτε όμως διαφορετικά το ένα από το άλλο Με την όψη του, όµως, τις ιδιαίτερα πλαστικές µορφές του εντυπωσιακού αετώµατος κορµιά, άλογα, ακόντια και τόξα, τον περίτεχνο διάκοσµο που δανείζεται από τον κλασικισµό, το µπαρόκ και τη αναγέννηση, και το προσεκτικά σµιλεµένο άγαλµα στην πρόσοψη, προκαλεί µια γλυκόπικρη νοσταλγία ενός τρόπου ζωής πιο απλού και χαλαρωτικού.

Βίλα Αχμέτ Καπαντζή: Το εξαιρετικά αναστηλωμένο αρχοντικό (Βασ. Όλγας 105) των αρχών του 20ού αιώνα (1905-1907), τυπικό δείγμα των σπιτιών που κοσμούσαν την περιοχή των «Πύργων», Το αρχοντικό σχεδιάστηκε από τον αρχιτέκτονα Πιέρο Αριγκόνι Το κτήριο χαρακτηρίζεται στην πρόσοψή του από τον αρχιτεκτονικό εκλεκτικισμό με μοτίβα που αρχίζουν από νεοκλασικά και αναγεννησιακά πρότυπα και φτάνουν στην αρ νουβό και αραβικές και γοτθικές επιδράσεις.

Μέγαρο Λόγγου («Κόκκινο σπίτι») από τα κόκκινα τούβλα και τα διακοσμητικά κεραμικά στην εξωτερική του επιφάνεια, δεσπόζει στην πλατεία Αγίας Σοφίας και είναι ένα από τα χαρακτηριστικά κτίσματα του μεσοπολέμου στη Θεσσαλονίκη. Στυλιστικά, το μέγαρο Λόγγου εντάσσεται στον αρχιτεκτονικό ρυθμό του εκλεκτικισμού, προβάλλοντας ιδιαίτερα τον πυργοειδή χαρακτήρα και τις καμπυλόμορφες επιφάνειες του κτηρίου. Χτίστηκε από τον μηχανικό Π. Στάη σε σχέδια του αρχιτέκτονα Λ.Τζενάρι ενώ υπεύθυνη για την κατασκευή του κτιρίου ήταν η περίφημη Ανώνυμη Οικοδομική Εταιρεία Νέων Χωρών.

Ένας πλούσιος Βούλγαρος στα 1900 άρχισε να χτίζει τη Βίλα Πετρίδη, στην οδό Αναγεννήσεως κοντά στα δικαστήρια της Θεσσαλονίκης, όντας σίγουρος ότι η πόλη θα κατέληγε στα χέρια των Βουλγάρων. Έτσι η βίλα, που χτιζόταν ως τα 1910, αγοράστηκε τελικά στα 1917-18 από την οικογένεια Πετρίδη. Το Μέγαρο Καζές βρίσκεται στη γωνία των οδών Αγ.Μηνά, Ι. Δραγούμη και Τσιμισκή δηλαδή στο άμεσο περιβάλλον του παλιού ιστορικού κέντρου, ανάμεσα σε άλλα πανέμορφα διατηρητέα μνημεία. Χτίστηκε το 1924 από τον Γ.Καζέ στο οικόπεδο 127/1 της πυρίκαυστης ζώνης που δημιουργήθηκε μετά την πυρκαγιά του 1917

Το μέγαρο αυτό, ιδιοκτησίας Μιχαηλίδη, αποτελεί ένα από τα εναπομείναντα παλαιά αρχοντικά της λεωφόρου Βασιλίσσης Όλγας και είναι δημιούργημα της όψιμης περιόδου του κλασικισμού. Η κύρια όψη του κτιρίου στη λεωφόρο χαρακτηρίζεται έντονα από το προεξέχον περιστύλιο βεράντα. Η πλαϊνή όψη ορίζεται από δύο σειρές παραθύρων, ενώ οι πλευρές προς τους υπόλοιπους ακάλυπτους δεν παρουσιάζουν ιδιαίτερες αρχιτεκτονικές επεξεργασίες. Το όλο κτίριο οργανώνεται σε ορθογωνικό σχήμα με κατακόρυφους άξονες. Ο κεντρικός κατακόρυφος άξονας τονίζεται με την επίστεψη, από καμπύλο αέτωμα, που φέρει διακοσμητικό ανάγλυφο στοιχείο.

η Μεγάλη Στοά της Ελλάδος και το Τεκτονικό Ίδρυμα

Βίλα Αλλατίνη Η Βίλα Αλλατίνη βρίσκεται στην παλιά περιοχή των Εξοχών Θεσσαλονίκης. Στο κτίριο αυτό φυλακίστηκε ο Σουλτάνος Αβδούλ Χαμήτ Β, μετά την επανάσταση των Νεοτούρκων το 1909. Στο ίδιο κτίριο, μετά την απελευθέρωση, στεγάστηκε το 1926 το νεοσύστατο -τότε- Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Το κτίριο αυτό κτίστηκε το 1896 με σχέδια και επίβλεψη του Ιταλού αρχιτέκτονα Vitaliano Poselli.

Casa Bianca: είναι ένα πολυτελής κατοικία η οποία χτίστηκε στις αρχές του 20ου αιώνα από τον Ιταλό Πιέτρο Αρριγκόνι για τον Ιταλόεβραίο βιομήχανο και εμπορικό αντιπρόσωπο Ντίνο Φερνάντεζ Ντίαζ. Το 1941, η Casa Bianca επιτάχθηκε και ο όροφος του κτιρίου χρησιμοποιήθηκε ως κατοικία του Ιταλού προξένου. Αργότερα η έπαυλη πέρασε στους Γερμανού Τη δεκαετία του 60',στον όροφα της έπαυλης λειτούργησε νηπιαγωγείο και δημοτικό σχολείο. Το 1965 η έπαυλη αγοράστηκε από ιδιώτες. Το 1975 χαρακτηρίστηκε ως έργο τέχνης.

Βίλλα Μορντώχ Κτίστηκε από τον Τούρκο μέραρχο Σεϊφουλάχ - πασά, σε σχέδια του γνωστού αρχιτέκτονα Ξ. Παιονίδη, το 1905. Το 1923 πουλήθηκε στους αδερφούς Σαλώμ και το 1930 περιήλθε στην ιδιοκτησία του Σαμουήλ Μορντώχ, από την οικογένεια του οποίου πήρε και το όνομά και κατοικήθηκε μέχρι και το 1940. Το 1952 το κτήριο με τον περιβάλλοντα χώρο πουλήθηκε στο ΙΚΑ και χρησιμοποιήθηκε ως πολυϊατρείο μέχρι το 1972. Η Βίλλα Μορντώχ αποτελεί αντιπροσωπευτικό δείγμα της αρχιτεκτονικής που χαρακτήριζε τους "πύργους" της οδού Βασ. Όλγας, συνδυάζοντας στοιχεία από διαφορετικά ρεύματα τέχνης, τα οποία διαφοροποιούνται στις όψεις τονίζοντας του πλουραλισμό του κτηρίου.

Χτίστηκε το 1906 ως κατοικία της οικογένειας του τραπεζίτη Γιακό Μοδιάνο, σε σχέδια του αρχιτέκτονα Ελί Μοδιάνο, ο οποίος πρόσθεσε στο εκλεκτικιστικό της ύφος -κυρίως στα κιγκλιδώματα και τα μεταλλικά θυρόφυλλα της κεντρικής εισόδου -στοιχεία Art Nouveau Βίλλα Μοδιάνο: Εκεί δηλαδή που εύποροι Θεσσαλονικείς διαφόρων εθνοτήτων όπως Έλληνες, Εβραίοι, Αρμένιοι, Τούρκοι κατασκεύαζαν τις επαύλεις τους. Το κτίριο είναι γνωστό και με το όνομα «Παλαιό Κυβερνείο» μιας και φιλοξενούσε τον εκάστοτε Διοικητή Μακεδονίας και αργότερα τον Υπουργό Βορείου Ελλάδος.

1ο Γυμνάσιο Αρρένων Θεσσαλονίκης, Βίλα Χατζημήσεφ χτίστηκε το συγκεκριμένο οίκημα μάλλον πριν το 1899

Βίλα Καπανζή στη Θεσσαλονίκη Η Βίλα Μεχμέτ Καπαντζή (τουρκικά: Kapanci, αγγλ. Kapandji) (βρίσκεται στη Λεωφόρο Βασιλίσσης Όλγας 108, στη Θεσσαλονίκη) είναι μια έπαυλη που χτίστηκε στα τέλη του 19ου αιώνα (1890) από τον Ντονμέ Μεχμέτ Καπαντζή και σήμερα στεγάζει το Πολιτιστικό Κέντρο Θεσσαλονίκης του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης Ακολουθεί το αρχιτεκτονικό ρεύμα του εκλεκτισμού. Χαρακτηριστικά της έπαυλης είναι η πολυπλοκότητα του όγκου και η σύνθετη στέγη με τις έντονες κλίσεις

Βίλα Αχμέτ και Γιουσούφ Καπαντζή, πρώην κτίριο ΝΑΤΟ ή «Ερυθρός Σταυρός». Είναι ένα μεγαλοπρεπές κτίσμα με εκλεκτικιστικό ύφος και επιδράσεις art nouveau, σχεδιασμένο από τον αρχιτέκτονα Pierro Arrigoni. Εκτιμάται πως χτίστηκε μεταξύ του 1893 και 1895. Είναι ένα ακόμη αντιπροσωπευτικό δείγμα του τύπου της εξοχικής κατοικίας που υιοθετήθηκε στη Θεσσαλονίκη με επιδράσεις από τις βίλες των Βιενέζων μεγαλοαστών που σχεδίασε ο γνωστός και από έργα του στην Αθήνα, Τέοφιλ Χάνσεν. Ανήκε κι αυτό στις επαύλεις της περιοχής των Εξοχών ή Πύργων.

Από τα πιο ιδιαίτερα γνωρίσματά του είναι το μπεζ κόκκινο αρχοντικό χρώμα της πρόσοψης, η ασύμμετρη οργάνωση των όψεων, οι πυργοειδείς απολήξεις της ΝΑ και ΒΔ πτέρυγας, η μορφολογία της στέγης. Έχει εντυπωσιακά τζαμωτά και τα μοτίβα διακόσμησής της έχουν στοιχεία νεοκλασικά, αναγεννησιακά, αρτ νουβό και

αραβικά-γοτθικά στοιχεία Οι τοίχοι στο εσωτερικό έχουν εντυπωσιακές παραστάσεις με βοτανικά θέματα, με τοπία και μενταγιόν με προσωπογραφίες.

Από την άνω πόλη Η βιβλιοθήκη

Άνω πόλη Αποτελεί ένα χαρακτηριστικό δείγμα της αρχιτεκτονικής μιας περιόδου, ενός ρυθμού και μιας οικοδομικής πρακτικής. Διατηρούνται τα αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά

Εγκαίνια ανακαινισμένου διατηρητέου κτιρίου Το κτίσμα είναι έργο του γνωστού αρχιτέκτονα Βασιλείου Τσαγρή, χρονολογείται από την περίοδο του μεσοπολέμου (1923 1939) και αποτελεί σημαντικό δείγμα για τη μελέτη της ιστορίας της αρχιτεκτονικής της πόλης των Αθηνών. Πρόκειται για ιστορικό διατηρητέο κτίριο & έργο τέχνης, το οποίο αποτελεί μνημείο εκλεκτικισμού με ιδιαίτερα αρχιτεκτονικά και μορφολογικά χαρακτηριστικά. αρχιτεκτονικές επιρροές από τη Σχολή της Βιέννης, έζησε για λίγα χρόνια ο Νίκος Καζαντζάκης

Επεμβάσεις στην Μονεμβασιά Τὸν 6ο αἰώνα ὀργανώνεται ἡ Πάνω Πόλη, δηλαδὴ τὸ πάνω πλάτωμα τοῦ ὀχυρωμένου βράχου καὶ ἀποτελεῖ τὸ πρῶτο οἰκιστικὸ σύνολο. Ἀργότερα, ὀργανώνεται καὶ ἡκάτω Πόλη. Στὰ μέσα τοῦ 16ου αἰῶνα ἡ Μονεμβασία ἐξακολουθεῖ νὰ εἶναι μεγάλο λιμάνι. Παράλληλα πραγματοποιοῦνται ἐργασίες συντήρησης τῶν τειχῶν, ἐνῶ χτίζονται καὶ οἰκίες. Στὰ τέλη τοῦ 17ου, ἀρχὲς 18ου αἰῶνα πραγματοποιοῦνται ἐπεμβάσεις στὰ μνημεῖα τῆς Κάτω καθὼς καὶ τῆς Πάνω Πόλης

Ὁ χαρακτήρας των οικιών τής Μονεμβασίας καθορίζεται ἀπὸ τρείς παράγοντες: 1) τὴν στενότητα τού χώρου, 2) τὴν μορφολογία τού ἐδάφους, 3) τὴν έλλειψη των πηγαίων υδάτων. Οἱ περισσότερες κατοικίες είναι διώροφες, διαθέτουν υπόγειο καὶ ταράτσα γιὰ ικανοποίηση πρακτικών αναγκών(άπλωμα ρούχων) καὶ δεν διαθέτουν αυλές. Ἡ ύπαρξη τρίτου ορόφου αποτελεί ένδειξη τής πολυτέλειας τού ιδιοκτήτη.

Το εσωτερικό των σπιτιών είναι λιτό, με πέτρινο τζάκι στα υπνοδωμάτια, χαμηλά κρεβάτια και ξύλινα πατώματα. Τα παράθυρα είναι στενόμακρα, για να προστατεύουν από τους ανέμους, ενώ επιβλητικά οικόσημα στολίζουν τις εξώπορτες των παλιών αρχοντικών. Οι αρχιτέκτονες Χάρις και Αλέξανδρος Καλλιγάς έχουν αναλάβει τις περισσότερες αναστηλώσεις.

Τα μαγαζιά, άλλοτε εργαστήρια, είναι συγκεντρωμένα στην αγορά. Τα παλαιότερα είναι θολωτά, συνήθως με όροφο ή ορόφους, ψηλότερα ή χαμηλότερα συνήθως το χρησιμοποιούσαν ως κατοικία. Κοινό χαρακτηριστικό σε όλα τα μαγαζιά ήταν ένα μεγάλο σύνθετο ξύλινο κούφωμα προς τον δρόμο. Τα γκρίζα ασβεστολιθικά πετρώματα καθώς και πωρόλιθος τα βασικά υλικά για την κατασκευή των κτιρίων. Τα συνδετικά υλικά είναι καλής ποιότητας με ασβέστη καλά σβησμένο, άμμο και συχνά και άλλες προσθήκες. Σπάνια βρίσκουμε κατασκευές με κονιάματα χωρίς ασβέστη. Τα κτίσματα ήταν, όπως φαίνεται επιχρισμένα. Οι θόλοι και τα τόξα, που αποτελούν το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της αρχιτεκτονικής της Μονεμβασιάς, κατασκευάζονται κυρίως από πωρόλιθο, χρησιμοποιώντας ξύλινο καλούπια Οι θόλοι είναι συνήθως ημικυκλικοί, λίγο πεπλατυσμένοι, αλλά υπάρχουν όμως και οξυκόρυφοι.

Τα σπίτια με τους θολίσκους. Πρόσοψη της αρχικής φάσης 1969 Τα σπίτια με τους θολίσκους. Δυο θολίσκοι και ενδιάμεσο ξύλινο πάτωμα. 1972 Η θόλοι σε δύο επίπεδα, διαφόρων φάσεων σε κτίρια στην Αγορά.

Τεχνίτες κατασκευάζουν θόλους

Επισκευή καταστήματος με κατοικία. Το κτίριο πριν την επισκευή

Η ταράτσα από ψηλά. Τα δάπεδα, όπως και όλο το σπίτι έχουν δάπεδα από μάρμαρο διαφόρων προελεύσεων και χρωμάτων.

Ο δρόμος θα σας οδηγήσει στο μεγάλο πλάτωμα της εκκλησίας του Ελκομένου Χριστού, με το χαρακτηριστικό κανόνι απ' έξω