ΓΡΑΦΕΙΟ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΣ(Γ.Δ.Ο.Ε.)-ΑΡΧΗΓΕΙΟ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ - ΑΠΟΣΤΟΛΗ - ΡΟΛΟΣ ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΙΣΗ ΤΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΣ 1
ΜΕΤΟΝΟΜΑΣΙΑ ΤΜΗΜΑΤΩΝ ΑΡΧΗΓΕΙΟΥ ΤΜΗΜΑ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΙΣΗΣ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΣ (ΠΡΩΗΝ ΤΜΗΜΑ Γ ) ΑΡΧΗΓΕΙΟ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ ΚΥΠΡΟΥ 2
Το Γραφείο Διερεύνησης Οικονομικού Εγκλήματος (ΓΔΟΕ) Αναλαμβάνει την διερεύνηση υποθέσεων(κατόπιν σχετικών οδηγιών από Ηγεσία, Γενικό Εισαγγελέα της Δημ.): Απάτης (inc. Nigerian Fraud) *video Εγκλημάτων που σχετίζονται με οικονομικά ζητήματα και προκαλούν ευρύτερο ενδιαφερον Διαφθοράς Απάτες κατά των Οικονομικών Συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ξέπλυμα Παράνομου Χρήματος 3
Νομικό πλαίσιο της Κ.Δ. για καταπολέμηση αδικημάτων οικονομικού εγκλήματος Ο ποινικός κώδικας κεφ. 154 Νόμος 188(I)/2007 μέχρι 2014, Περί της Παρεμπόδισης και Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Παράνομες Δραστηριότητες Νόμος που Κυρώνει την Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την ποινικοποίηση της διαφθοράς Ν23(ΙΙΙ)/2000 Νόμος 23(Ι)/2001 Περί Διεθνούς Συνεργασίας σε ποινικά θέματα Ποινική Δικονομία Κεφ. 155 4
Γραφείο Διερεύνησης Οικονομικού Εγκλήματος Το ΓΔΟΕ Αρχηγείου έχει επίσης την ευθύνη διενέργειας εξετάσεων που προκύπτουν μετά από σχετικά αιτήματα από: Interpol Europol (Siena System) Αστυνομικούς Ακόλουθους Πρεσβειών Εκτέλεσης Αιτημάτων Δικαστικής Συνδρομής από άλλες χώρες (Λαμβάνονται μέσω του ΥΔ&ΔΤ) 5
ΤΟ ΓΔΟΕ ΕΡΓΑΖΕΤΑΙ ΣΕ ΣΤΕΝΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ 1 Όλα τα Τμήματα της Αστυνομίας που είναι αναμεμιγμένα στην μάχη κατά του Σοβαρού Εγκλήματος και ειδικότερα με τα Επαρχιακά ΤΑΕ Με την Μονάδα Καταπολέμησης Αδικημάτων Συγκάλυψης (ΜΟΚΑΣ) Με το Τμήμα Τελωνείων Με την Κεντρική Τράπεζα Κύπρου Το Τμήμα Φορολογίας To Γραφείο του Γενικού Ελεγκτή της Δημοκρατίας 7
ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ 2 Με την Νομική Υπηρεσία της Δημοκρατίας Με ιδιωτικούς Ελεγκτικούς Οίκους (PWC, KPMG, DELOITTE) Σημειώνεται ότι, - Τέσσερα (4) μέλη του ΓΔΟΕ είναι εδώ και χρόνια αποσπασμένα στην ΜΟΚΑΣ, Επίσης, - Έξι (6) μέλη του ΓΔΟΕ είναι αποσπασμένα εδώ και μερικά χρόνια, στην Ειδική Ανακριτική Ομάδα που έχει συσταθεί για διερεύνηση των αιτιών της Κατάρρευσης της Κυπριακής Οικονομίας (μεταξύ των οποίων και ο Υπεύθυνος ΓΔΟΕ) Ειδική αναφορά γίνεται πιο κάτω. 8
ΕΙΔΙΚΗ ΑΝΑΚΡΙΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΣΥΣΤΑΘΗΚΕ ΤΟ 2013 ΚΑΙ ΤΕΛΕΙ ΥΠΟ ΤΗΝ ΕΠΟΠΤΕΙΑ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΑΠΟΤΕΛΕΙΤΑΙ ΑΠΟ 30 ΜΕΛΗ ΤΗΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ ΟΙ ΟΠΟΙΟΙ ΕΧΟΥΝ ΕΠΙΛΕΓΕΙ ΣΕ ΠΑΓΚΥΠΡΙΑ ΒΑΣΗ (ΚΥΡΙΩΣ ΑΠΟ ΤΑ ΤΑΕ) ΤΥΓΧΑΝΟΥΝ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΑΠΟ ΕΞΙΔΕΙΚΕΥΜΕΝΟΥΣ ΛΟΓΙΣΤΕΣ/ΕΛΕΓΚΤΕΣ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΤΕΣ ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ, Η ΣΕ ΒΑΘΟΣ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΩΝ ΑΙΤΙΩΝ ΚΑΤΑΡΡΕΥΣΗΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ Η ΠΡΟΣΑΓΩΓΗ ΤΩΝ ΠΑΡΑΝΟΜΟΥΝΤΩΝ ΕΝΩΠΙΟΝ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΑΒΕΒΑΙΟΣ Ο ΧΡΟΝΟΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΤΗΣ 8
Ο Ρόλος του ΓΔΟΕ στην Στρατηγική κατά της ΑΠΑΤΗΣ Το Γραφείο Διερεύνησης Οικονομικού Εγκλήματος λαμβάνει μέρος, εκ μέρους του Αρχηγού Αστυνομίας στα πιο κάτω Σώματα και Αρχές: Την Συμβουλευτική Αρχή για Καταπολέμηση του Ξεπλύματος Παράνομου Χρήματος και Χρηματοδότησης της Τρομοκρατίας Αρχή Συντονισμού για Καταπολέμηση της Απάτης (AFCOS) Συντονιστικό Σώμα Καταπολέμησης της Διαφθοράς Άλλους σχετικούς φορείς (EMPACT, GENVAL, MONEYVAL) Τα πιο πάνω σώματα απαρτίζονται από διάφορους φορείς του Δημοσίου και του Ιδιωτικού Τομέα 9
Συνεργασία με την OLAF - Με την Είσοδο της Κύπρου στην Ε.Ε. τον Μάιο του 2004, η Κυπριακή Αστυνομία εργάζεται σε στενή συνεργασία με την OLAF. - Αμοιβαία Συνδρομή. Το ΓΔΟΕ λαμβάνει αιτήματα, μέσω του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, από την OLAF, για παροχή βοήθειας σε υποθέσεις που διερευνούνται από την OLAF, ή από κοινού με τις Κυπριακές Αρχές. - Υποθέσεις που σχετίζονται με τα Οικονομικά Συμφέροντα της Ε.Ε. - Ούτως ή άλλως, οι υποθέσεις που σχετίζονται με τα Οικονομικά Συμφέροντα της Ε.Ε. διερευνούνταν και πριν την είσοδο της Κύπρου στην Ε.Ε. 10
ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΕΓΚΛΗΜΑ - Τα Οικονομικά Εγκλήματα και Οικονομικές Απάτες είναι μια μορφή κλοπής κατά την οποία, πρόσωπο ή οντότητα λαμβάνει χρήματα ή περιουσία, η τα χρησιμοποιεί με παράνομο τρόπο, με σκοπό να αποκτήσει όφελος από αυτό. Τα εγκλήματα αυτής της μορφής, συνήθως περιλαμβάνουν κάποια μορφή εξαπάτησης, τέχνασμα ή κατάχρηση εμπιστοσύνης, η οποία τα διακρίνει από το κοινό αδίκημα της κλοπής. - Στις σημερινές πολύπλοκες οικονομίες, τα Οικονομικά Εγκλήματα και Οικονομικές Απάτες μπορεί να λάβουν διάφορες μορφές, όπως: - Δωροδοκία (η πράξη της αποδοχής ή προσφοράς αντικειμένου αξίας σε αντάλλαγμα την εύνοια ή άσκηση εξουσίας από Δημόσιο Λειτουργό) - Απάτη (όπως διαδικτυακή απάτη, φορολογική απάτη, ασφαλιστική απάτη κ.α.) - Υπεξαίρεση (ένα έγκλημα που συμβαίνει όταν ένα άτομο κλέβει χρήματα ή περιουσία που του έχει ανατεθεί να διαχειρίζεται) - Ξέπλυμα Παράνομου Χρήματος, Απάτες με Ακίνητα και Υποθήκες, Απάτες σε σχέση με Χρηματιστηριακά 11
ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΧΡΗΜΑ; 12
ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΣ - Κατά την διερεύνηση μιας πολύπλοκης υπόθεσης, όπως είναι οι Οικονομικής φύσεως, εμπλέκονται άνθρωποι με διάφορες αρμοδιότητες, σε μια κοινή ομάδα. Έτσι δημιουργείται μια δυνατή βάση για αποτελεσματική διερεύνηση (Αστυνομία, τελωνείο, τράπεζες, κλπ.) - Οι πλατφόρμες συνεργασίας πολλών οργανισμών, φαίνεται να είναι το πιο αποτελεσματικό εργαλείο, για την καταπολέμηση του οργανωμένου οικονομικού εγκλήματος, ειδικά όταν γίνεται σχεδιασμός της διερεύνησης, κατά προτεραιότητα - Η διερεύνηση Οικονομικής φύσεως υποθέσεων είναι μια διαδικασία αξιολόγησης δεδομένων. Η ποιότητα των πληροφοριών, της ανάλυσης και της μαρτυρίας που λαμβάνεται, σκοπεί στον εντοπισμό των προϊόντων του εγκλήματος και την ανάπτυξη στοιχείων, που μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε ποινικές διαδικασίες - Η ανάλυση των τεράστιου όγκου, πολύπλοκων οικονομικών δεδομένων και πληροφοριών απαιτεί ειδικές δεξιότητες, πρωτόκολλα και μεθοδολογίες που καθιστούν δυνατή την γρήγορη επεξεργασία, προσαρμοσμένη στις ανάγκες μιας ποινικής έρευνας 13
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΑΓΡΥΠΝΗΣΗ Η διερεύνηση των υποθέσεων και η προσαγωγή των ενόχων ενώπιον της δικαιοσύνης, προϋποθέτει υψηλό βαθμό γνώσεων και ικανοτήτων, για τους ανακριτές, έτσι ώστε να είναι σε θέση να αντιμετωπίζουν με επιτυχία τέτοιου είδους υποθέσεις, που απορρέουν από την χειραγώγηση των πολύπλοκων χρηματοοικονομικών συστημάτων της εποχής μας. ΑΡΑ Απαιτείται ολοκληρωμένη και συνεχής εκπαίδευση και ευκαιρίες μάθησης. 14
ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ-ΣΥΛΛΗΨΗ- ΠΡΟΣΑΓΩΓΗ 15
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΚΑΙ ΑΝΑΓΚΕΣ ΓΔΟΕ 1 - Το ΓΔΟΕ απαρτίζεται από ικανούς ανακριτές, οι περισσότεροι από τους οποίους κατέχουν Πανεπιστημιακά διπλώματα στα Οικονομικά και Λογιστικά. Έχουμε μια (1) εξειδικευμένη λογίστρια και 2 λογιστές-οικονομικούς αναλυτές, οι οποίοι έχουν προσληφθεί με ετήσια σύμβαση - Σήμερα υπηρετούν στο ΓΔΟΕ 14 άτομα εκ των οποίων ένας αξιωματικός που εκτελεί χρέη Υπευθύνου, 1 εξειδικευμένη λογίστρια και 12 ανακριτές. - Το Γραφείο επιφορτίζεται με μεγάλο όγκο υποθέσεων, δυσανάλογο με την αριθμητική του σύσταση. Η επιπλέον στελέχωση με ικανούς ανακριτές είναι επιβεβλημένη, γεγονός που είναι σε γνώση της Ηγεσίας. - Υπάρχει σε εξέλιξη μελέτη από ξένους εμπειρογνώμονες, με οδηγίες του Αρχηγού Αστυνομίας, για αναβάθμιση της Αστυνομίας γενικά και ειδικά του ΓΔΟΕ. 16
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΚΑΙ ΑΝΑΓΚΕΣ ΓΔΟΕ 2 - Ωστόσο υπάρχουν μεγάλα περιθώρια βελτίωσης στον εξειδικευμένο τομέα της διερεύνησης υποθέσεων Οικονομικής φύσεως. - Απαιτείται η συνεχής επιμόρφωση και εκπαίδευση - Επιπλέον χρειάζεται εκσυγχρονισμός σε εξοπλισμό και κτιριακές εγκαταστάσεις 17
ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΠΟΛΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ ΥΠΑΣΤΥΝΟΜΟΣ ΧΡΙΣΤΟΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ ΓΔΟΕ ΑΡΧΗΓΕΙΟΥ 18