7768/15 ADD 1 REV 1 ΕΚΜ/ακι 1 DPG

Transcript

1 Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 17 Απριλίου 2015 (OR. fr) Διοργανικός φάκελος: 2013/0025 (COD) 7768/15 ADD 1 REV 1 ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΣΗΜΕΙΟΥ «Ι/A» Αποστολέας: Αποδέκτης: Θέμα: Γενική Γραμματεία του Συμβουλίου CODEC 463 EF 65 ECOFIN 235 DROIPEN 30 CRIMORG 32 Επιτροπή των Μονίμων Αντιπροσώπων / Συμβούλιο Πρόταση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την πρόληψη της χρησιμοποίησης του χρηματοπιστωτικού συστήματος για τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας (πρώτη ανάγνωση) - Έγκριση α) της θέσης του Συμβουλίου β) του σκεπτικού του Συμβουλίου = Δηλώσεις ΔΗΛΩΣΗ ΤΗΣ ΓΑΛΛΙΑΣ 1/ Οι επιθέσεις του Ιανουαρίου του 2015 καταδεικνύουν την ανάγκη να αναληφθούν αποφασιστικές δράσεις για την καταπολέμηση της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας. Μία από αυτές είναι η έγκριση της 4ης οδηγίας για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας και του κανονισμού περί των πληροφοριών που συνοδεύουν τις μεταφορές χρηματικών ποσών, κειμένων στρατηγικής σημασίας για την Ευρωπαϊκή Ένωση. 7768/15 ADD 1 REV 1 ΕΚΜ/ακι 1

2 2/ Για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των νέων κανόνων που εισάγει η εν λόγω δέσμη μέτρων, πρέπει να καταβάλουμε περαιτέρω προσπάθειες προκειμένου: i) να επιταχυνθεί η διαδικασία για την εφαρμογή των κανόνων αυτών σε εθνικό επίπεδο ii) iii) iv) να δοθούν οι κατάλληλες εξουσίες και πόροι στις μονάδες χρηματοοικονομικών πληροφοριών των κρατών μελών για πλήρη, ολοκληρωμένη και αποτελεσματική συνεργασία για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας να εγκριθούν και να υλοποιηθούν οι συστάσεις της Επιτροπής σχετικά με τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας, όπως καθορίζονται στην υπερεθνική εκτίμηση των κινδύνων της ΕΕ, η οποία θα πρέπει, κυρίως, να αξιολογήσει τους κινδύνους που τίθενται από τα εικονικά νομίσματα να τηρείται αυστηρή στάση έναντι του ανώνυμου ηλεκτρονικού χρήματος. 3/ Όσον αφορά τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας, θα πρέπει να αναληφθούν δράσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο, μέσω, μεταξύ άλλων, της τροποποίησης, όπου κρίνεται απαραίτητο, των υφιστάμενων νομοθετικών κειμένων, προκειμένου: i) να ενισχυθούν περαιτέρω οι αρμοδιότητες των μονάδων χρηματοοικονομικών πληροφοριών καθώς και η μεταξύ τους συνεργασία, η οποία πρέπει να είναι αποτελεσματική, εναρμονισμένη και να δίνει επαρκή εχέγγυα ασφαλείας, ώστε να επιτρέπει την ανταλλαγή ευαίσθητων πληροφοριών σχετικά με τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας ii) να ενισχυθεί περαιτέρω ο συντονισμός μεταξύ των κρατών μελών για την λήψη ενισχυμένων μέτρων δέουσας επιμέλειας σχετικά με τις διεθνείς ροές σε περιοχές υψηλού κινδύνου με σκοπό την καταπολέμηση της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας 7768/15 ADD 1 REV 1 ΕΚΜ/ακι 2

3 iii) iv) να καταβληθούν προσπάθειες για τη δημιουργία ενός «ευρωπαϊκού συστήματος παρακολούθησης της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας (TFTS)» προκειμένου να χρησιμοποιούνται τα στοιχεία που αφορούν τις διεθνείς μεταφορές χρηματικών ποσών (σύστημα SWIFT) στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας, κατ' εφαρμογή της συμφωνίας στην οποία κατέληξε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για τη εξασφάλιση μακροπρόθεσμης συνεργασίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες να βελτιωθεί η αποτελεσματικότητα του ευρωπαϊκού συστήματος για τον εντοπισμό και τη δέσμευση των περιουσιακών στοιχείων των τρομοκρατών, επιτρέποντας την αποτελεσματική διοικητική δέσμευση των εν λόγω περιουσιακών στοιχείων σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση v) να δημιουργηθούν μητρώα αριθμών τραπεζικών λογαριασμών που θα διευκολύνουν το έργο των μονάδων χρηματοοικονομικών πληροφοριών και τη μεταξύ τους συνεργασία vi) να ενισχυθεί περαιτέρω ο έλεγχος των ανώνυμων μέσων πληρωμής, τόσο μέσω της ενίσχυσης των απαιτήσεων υποβολής εκθέσεων σχετικά με την κυκλοφορία του χρυσού, των εμπορευματικών μεταφορών και άλλων τύπων μεταφοράς κεφαλαίων σε είδος όσο και μέσω της αυστηρότερης ρύθμισης του ηλεκτρονικού χρήματος και των εικονικών νομισμάτων. ΔΗΛΩΣΗ ΤΗΣ ΓΑΛΛΙΑΣ Η Γαλλία, εκφράζοντας ανησυχία για τη δυνατότητα κατανόησης της οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την πρόληψη της χρησιμοποίησης του χρηματοπιστωτικού συστήματος για τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας, δηλώνει ότι η έννοια «[πραγματικών] δικαιωμάτων που κατέχει» ("intérêts effectifs détenus") που χρησιμοποιείται στο γαλλικό κείμενο του άρθρου 30 της εν λόγω οδηγίας πρέπει να ερμηνευθεί ως σχετική με τα «δικαιώματα που κατέχει» ("intérêts détenus"), σύμφωνα με τις προπαρασκευαστικές εργασίες, το πεδίο εφαρμογής της διατάξεως αυτής και τη χρήση του όρου στη γαλλική γλώσσα. 7768/15 ADD 1 REV 1 ΕΚΜ/ακι 3

4 ΔΗΛΩΣΗ ΤΗΣ ΤΣΕΧΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ Η Τσεχική Δημοκρατία εκφράζει ικανοποίηση για τον συμβιβασμό που επιτεύχθηκε όσον αφορά την πρόταση οδηγίας και την πρόταση κανονισμού για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες (AML). Ωστόσο, εκφράζει τη λύπη της για το γεγονός ότι οι εν λόγω νομοθετικές πράξεις θεσπίζουν πρόσθετους κανόνες που δεν ανταποκρίνονται πλήρως στο πνεύμα της σχετικής σύστασης (αριθ. 11) της FATF. Η εν λόγω σύσταση θεσμοθετεί ελάχιστη μόνο περίοδο φύλαξης όλων των αρχείων που είναι απαραίτητα για την ποινική δίωξη εγκληματικών δραστηριοτήτων. Ωστόσο, το άρθρο 40 της πρότασης οδηγίας για τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες (AMLD) (και ομοίως το άρθρο 16 της πρότασης κανονισμού για τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες (AMLR) έρχεται σε αντίθεση με την έννοια και τον σκοπό των μέτρων κατά της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, προβλέποντας μέγιστη χρονική περίοδο φύλαξης των αρχείων (10 έτη). Ο περιορισμός αυτός σχετικά με τον χρόνο φύλαξης των αρχείων έρχεται σε αντίθεση με τις ανάγκες της ποινικής διαδικασίας. Τα αρχεία που αφορούν συναλλαγές ενδέχεται να είναι σημαντικά για τη δικαστική έρευνα σοβαρών εγκλημάτων για τα οποία η Τσεχική Δημοκρατία ορίζει προθεσμία παραγραφής έως και 20 έτη ή η παραγραφή των οποίων αποκλείεται πλήρως, όπως στην περίπτωση αξιόποινων πράξεων τρομοκρατικού χαρακτήρα, περιλαμβανομένης της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας. Ως εκ τούτου, σε πολλές περιπτώσεις η διάθεση των αποδεικτικών στοιχείων θα δυσχέραινε τη δικαστική έρευνα των εν λόγω εγκλημάτων. Η Τσεχική Δημοκρατία θεωρεί ότι προκειμένου να γίνεται σεβαστή τόσο η έννοια όσο και ο σκοπός των ανωτέρω νομοθετικών πράξεων, πρέπει να ορίζεται μόνο η ελάχιστη χρονική περίοδος φύλαξης των αρχείων. Η εξέταση και η απόφαση σχετικά με τον καθορισμό της μέγιστης χρονικής περιόδου για τη φύλαξη αρχείων πρέπει να αφεθεί στα κράτη μέλη ούτως ώστε να διασφαλίζεται η συμμόρφωση αφενός με τις εθνικές περιόδους παραγραφής που προβλέπονται για ποινικά αδικήματα και αφετέρου με τις ανάγκες της ποινικής διαδικασίας. 7768/15 ADD 1 REV 1 ΕΚΜ/ακι 4

5 ΔΗΛΩΣΗ ΤΗΣ ΑΥΣΤΡΙΑΣ Η Αυστρία ανησυχεί ιδιαιτέρως επειδή το κείμενο, ως έχει σήμερα, δεν προάγει τη διαφάνεια των πληροφοριών σχετικά με τον πραγματικό δικαιούχο, η οποία αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση ώστε να προλαμβάνεται η κατάχρηση των καταπιστευμάτων χάριν νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και χρηματοδότησης της τρομοκρατίας. Υπάρχει σαφής ανάγκη να συσταθούν κεντρικά και δημόσια μητρώα πραγματικών δικαιούχων ακριβώς στη χώρα το δίκαιο της οποίας διέπει ένα νομικό πρόσωπο ή καταπίστευμα. Όσον αφορά τα νομικά πρόσωπα, το κείμενο ως έχει σήμερα (άρθρο 30) ορίζει ότι το μητρώο όπου φυλάσσονται οι πληροφορίες για τον πραγματικό δικαιούχο πρέπει βρίσκεται στη χώρα το δίκαιο της οποίας διέπει το νομικό πρόσωπο. Δυστυχώς, δεν ισχύει το ίδιο για στην περίπτωση των καταπιστευμάτων (άρθρο 31). Η ισχύουσα διατύπωση δεν ορίζει με σαφήνεια το που πρέπει να βρίσκεται η έδρα των μητρώων καταπιστευμάτων. Κατά την άποψή μας, προκειμένου να είναι χρήσιμα, τα μητρώα καταπιστευμάτων πρέπει να βρίσκονται στη χώρα το δίκαιο της οποίας διέπει το καταπίστευμα. Οποιαδήποτε άλλη τοποθεσία δεν θα εξυπηρετούσε το σκοπό προαγωγής της διαφάνειας, ιδίως επειδή τα καταπιστεύματα δεν αναγνωρίζονται στην πλειονότητα των κρατών μελών. Πάνω από όλα, η τρέχουσα διατύπωση αφήνει περιθώρια για διασταλτική ερμηνεία κατά την εφαρμογή του άρθρου 31 σε εθνικό επίπεδο. Υπάρχει σαφής κίνδυνος τα κράτη μέλη να ερμηνεύσουν διαφορετικά τη διάταξη του άρθρου 31 με αποτέλεσμα σε ορισμένα κράτη μέλη να δημιουργηθούν μητρώα πραγματικών δικαιούχων για καταπιστεύματα ενώ σε άλλα όχι. Εξ άλλου, η τρέχουσα διατύπωση του άρθρου 31 δημιουργεί πρόσφορο έδαφος για καταχρήσεις, ιδίως όσον αφορά τη χρήση καταπιστευμάτων σε διασυνοριακές περιπτώσεις. Επιπλέον, το άρθρο 31 παράγραφος 4 προβλέπει την εγγραφή των πραγματικών δικαιούχων των καταπιστευμάτων σε μητρώο μόνον όταν ένα καταπίστευμα «έχει φορολογικές συνέπειες». Κατά την άποψή μας, η διατύπωση αυτή είναι υπερβολικά ευρεία και εξαιρετικά επιρρεπής σε καταστρατήγηση και παρεκβάσεις. Για παράδειγμα, η τυχόν φοροαπαλλαγή που θα χορηγήσει ένα κράτος μέλος σε ορισμένες κατηγορίες καταπιστευμάτων θα έχει ως λογικό επακόλουθο την κατάργηση της υποχρεωτικής εγγραφής του πραγματικού δικαιούχου ενός τέτοιου καταπιστεύματος σε μητρώο. Τέτοιου είδους ηθελημένες ή ακούσιες συνέπειες ενδέχεται να υπονομεύσουν το σκοπό της διάταξης. Η Αυστρία παραμένει εξαιρετικά επιφυλακτική όσον αφορά την τρέχουσα διατύπωση του άρθρου 31 και δεν την υποστηρίζει. Ωστόσο, προκειμένου να μην υπονομευτεί ένα κατά τα λοιπά ισορροπημένο συμβιβαστικό κείμενο, η Αυστρία θα αποδεχθεί τον πολιτικό συμβιβασμό. Παρόλα αυτά, δεδομένης της ισχύουσας διατύπωσης του άρθρου 31, η Αυστρία θεωρεί ότι δεν υπάρχει ανάγκη για τη δημιουργία μητρώου πραγματικών δικαιούχων καταπιστευμάτων στην Αυστρία. 7768/15 ADD 1 REV 1 ΕΚΜ/ακι 5