Το θεσμικό & κανονιστικό πλαίσιο της Κεφαλαιαγοράς
Α δ ιδακτική ήε Ενότητα
Διασφάλιση φ ητης ης σταθερότητας του χρηματοπιστωτικού συστήματος 3
Χρηματοπιστωτική ολοκλήρωση Η διασύνδεση των χρηματοπιστωτικών συστημάτων δύο ή περισσοτέρων ανεξάρτητων κρατών στο πλαίσιο λειτουργίας ενός ενιαίου οικονομικού χώρου.
Ευρωπαϊκό χρηματοπιστωτικό δίκαιο είναι: Το σύνολο των διατάξεων μέσω των οποίων επιδιώκεται η επίτευξη της χρηματοπιστωτικής ολοκλήρωσης της Κοινότητας. Στόχος: Η δημιουργία ενός ενιαίου χρηματοπιστωτικού χώρου στο πλαίσιο λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς.
Προϋποθέσεις χρηματοπιστωτικής ολοκλήρωσης 1. Απελευθέρωση κίνησης κεφαλαίων & κατάργηση εμποδίων για τη διενέργεια διασυνοριακών συναλλαγών μέσα στον (υπό ό διαμόρφωση) ) ενιαίο χώρο. 2. Ελευθερία εγκατάστασης & παροχής υπηρεσιών από τους κοινοτικούςχρηματοπιστωτικούςφορείςστοέδαφος στο άλλων κρατών μελών. 3. Υιοθέτηση πολιτικών & κανόνων για την ικανοποίηση των αιτημάτων πολιτικής που δικαιολογούν ρυθμιστική παρέμβαση στο χρηματοπιστωτικό σύστημα. 4. Διασφάλισηισότιμων ισότιμων όρων ανταγωνισμού μεταξύ των φορέων παροχής χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών που λειτουργούν στον ενιαίο χώρο & εκτίθενται σε ομοειδείς κινδύνους.
Το χρηματοπιστωτικό δίκαιο αποσκοπεί στην προστασία: Του τραπεζικού συστήματος Των κεφαλαιαγορών Της αγοράς ασφαλιστικής διαμεσολάβησης Των συστημάτων πληρωμών & διακανονισμού
Διοικητική οργάνωση της ρυθμιστικής παρέμβασης Για τη διασφάλιση της σταθερότητας του τραπεζικού συστήματος αρμόδια είναι είτε η κεντρική τράπεζα (Τράπεζα της Ελλάδος) είτε μια ανεξάρτητη διοικητική αρχή. Για τη διασφάλιση της σταθερότητας & της αποτελεσματικότητας των κεφαλαιαγορών αρμόδια είναι είτε ένα νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου είτε μια ανεξάρτητη διοικητική αρχή (που καλείται λί «Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς»).
Λόγοι ρυθμιστικής παρέμβασης Διασφάλιση της σταθερότητας της στην Κφλ Κεφαλαιαγορά: Διασφάλιση ακεραιότητας, αποτελεσματικότητας & κεφαλαιαγοράς διαφάνειας της κεφ/ράς Αποζημίωση επενδυτών σε Διασφάλιση προστασίας περίπτωση περιέλευσης καταναλωτών / επενδυτών ΕΠΕΥ σε κατάσταση αφερεγγυότητας Διασφάλιση της ελευθερίας εγκατάστασης ΕΠΕΥ & παροχής υπηρεσιών Πρόληψη του ξεπλύματος χρήματος & της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας
Πώς επιτυγχάνεται η προστασία των επενδυτών; Προληπτική εποπτεία Συνεγγυητικό Κεφάλαιο
Για την προληπτική εποπτεία των ΑΕΠΕΥ απαιτούνται: Κεφαλαιακή επάρκεια Υποβολή ελεγμένων οικονομικών καταστάσεων ανά 6μηνο Υποχρέωση τήρησης βιβλίων και στοιχείων Εδ Ειδικοί κανόνες για τη φύλαξη περιουσιακών στοιχείων πελατών (θεματοφυλακή) Πιστοποίηση στελεχών
Παροχή επενδυτικών υπηρεσιών
Καλυπτόμενες επενδυτικές υπηρεσίες / δραστηριότητες (Ν. 3606/2007) ΚΥΡΙΕΣ ΠΑΡΕΠΟΜΕΝΕΣ
Κύριες επενδυτικές υπηρεσίες / δραστηριότητες Λήψη και διαβίβαση εντολών. Εκτέλεση εντολών για λογαριασμό πελατών. Διαπραγμάτευση για ίδιο λογαριασμό. Διαχείριση χαρτοφυλακίου πελατών. Παροχή επενδυτικών συμβουλών. Αναδοχή χρηματοπιστωτικών μέσων για εισαγωγή εταιρίας σε ΟΑ ή τοποθέτηση χρηματοπιστωτικών μέσων με δέσμευση ανάληψης (underwritting). Τοποθέτηση χρηματοπιστωτικών μέσων χωρίς δέσμευση ανάληψης (placement) placement). Λειτουργία Πολυμερούς Μηχανισμού Διαπραγμάτευσης (ΠΜΔ) Η διαχείριση γίνεται από ΕΠΕΥ ή Πιστωτικό Ίδρυμα ή διαχειριστή αγοράς. Διαπραγματεύονται μετοχές εισηγμένες ή μη.
Παρεπόμενες επενδυτικές υπηρεσίες Φύλαξη χρηματοπιστωτικών μέσων για λογαριασμό πελατών (θεματοφυλακή). Παροχή πιστώσεων ή δανείων για διενέργεια συναλλαγής στην οποία μεσολαβεί η ΑΕΠΕΥ. Παροχή συμβουλών σε επιχειρήσεις για διάρθρωση κεφαλαίου, στρατηγική, συγχωνεύσεις, εξαγορές. Παροχή υπηρεσιών ξένου συναλλάγματος συνδεόμενη με παροχή επενδυτικών υπηρεσιών. Επενδυτική έρευνα και χρηματοοικονομική ανάλυση. Υπηρεσίες σχετιζόμενες με την αναδοχή (π.χ. χ δημόσια εγγραφή).
Είναι: Παροχή επενδυτικής συμβουλής Η σύσταση σχετικά με τον κατάλληλο χρόνο εκτέλεσης εντολής για προστασία από μη ευνοϊκές επιδράσεις της αγοράς. Δεν είναι: Η παροχή διαφημιστικού υλικού σχετικά με τα προϊόντα της ΑΕΠΕΥ. Η σύσταση για την παρακολούθηση της εξωτερικής διαβάθμισης συγκεκριμένου οργανισμού πιστοληπτικής αξιολόγησης. Η σύγκριση πλεονεκτημάτων και κινδύνων μεταξύ μέσων.
Χρηματοπιστωτικά μέσα Πρωτογενή: άμεσες, τρέχουσες, τοις μετρητοίς συναλλαγές Παράγωγα: προθεσμιακές συμβάσεις - Αμφοτεροβαρείς (π.χ. συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης) - Ετεροβαρείς ρ (π.χ. χ συμβόλαια δικαιωμάτων προαίρεσης) Η αξία του συμβολαίου / παράγωγου προκύπτει από την τιμή του αγαθού (υποκείμενη αξία) που βασίζεται το συμβόλαιο.
Χρηματοπιστωτικά μέσα Πρωτογενή Κινητές αξίες: aμετοχές aομόλογα aκινητές αξίες που παρέχουν δικαίωμα αγοράς ή πώλησης άλλων ή δεκτικές διακανονισμού με ρευστά διαθέσιμα Μέσα χρηματαγοράς: ρ aέντοκα γραμμάτια aαποδεικτικά κατάθεσης aεμπορικά γραμμάτια (με εξαίρεση τα μέσα πληρωμής) Μερίδια ΟΣΕΚΑ Παράγωγα Συμβόλαια δικαιωμάτων προαίρεσης (options) Συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης (futures) Συμβάσεις ανταλλαγής (swaps) Προθεσμιακές συμβάσεις (forwards) Παράγωγα μέσα για τη μετακύλιση του πιστωτικού κινδύνου Χρηματοπιστωτικές συμβάσεις επί διαφορών 18
Παροχή επενδυτικών υπηρεσιών / δραστηριοτήτων ΑΕΠΕΥ (Ανώνυμη Εταιρεία Παροχής Επενδυτικών Υπηρεσιών) ΑΕΕΔ (Ανώνυμη Εταιρεία Επενδυτικής Διαμεσολάβησης) ΑΕΔΑΚ (Ανώνυμη ώ Εταιρεία Διαχείρισης Αμοιβαίων Κεφαλαίων) ΕΠΕΥ άλλου κράτους μέλους (Επιχείρηση χ η Παροχής Επενδυτικών Υπηρεσιών) Πιστωτικά Ιδρύματα
ΕΠΕΥ & Πιστωτικά Ιδρύματα ΕπιχείρησηΠαροχήςΕπενδυτικών Επενδυτικών Υπηρεσιών (ΕΠΕΥ): νομικό πρόσωπο του οποίου το σύνηθες επάγγελμα ή δραστηριότητα είναι η παροχή μιας ή περισσότερων επενδυτικών υπηρεσιών σε τρίτους ή η διενέργεια μιας ή περισσότερων επενδυτικών δραστηριοτήτων σε επαγγελματική βάση. Ανώνυμη Εταιρεία Παροχής Επενδυτικών Υπηρεσιών (ΑΕΠΕΥ): η ΕΠΕΥ η οποία έχει λάβει άδεια λειτουργίας από την ΕΚ σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 3606/2007. Ανώνυμη Εταιρεία Επενδυτικής Διαμεσολάβησης (ΑΕΕΔ): παρέχει συγκεκριμένες επενδυτικές υπηρεσίες. Πιστωτικά Ιδρύματα: : παρέχουν μια ή περισσότερες επενδυτικές υπηρεσίες, χωρίς ειδική αδειοδότηση του Ν.3606/2007,, υπόκεινται όμως, μεταξύ άλλων, στις διατάξεις αναφορικά με την προστασία των επενδυτών (άρθρα θ 25-30 Ν.3606/2007).
ΑΕΕΔ Οι ΑΕΕ παρέχουν αποκλειστικά τις ακόλουθες επενδυτικές υπηρεσίες: 1. Λήψη & διαβίβαση εντολών επί κινητών αξιών ξώ & μεριδίων ΟΣΕΚΑ 2. Παροχήεπενδυτικώνσυμβουλώνγια κινητέςαξίες & μερίδια ΟΣΕΚΑ Οι ΑΕΕ δεν επιτρέπεται να κατέχουν κεφάλαια & χ/μ πελατών τους. Μετοχικό κεφάλαιο τουλάχιστον 75.000 (Ν.4141/2013 άρθρ. 13) Μετοχές χς ονομαστικές
Άδεια Λειτουργίας & Μητρώο ΑΕΠΕΥ Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς χορηγεί άδεια λειτουργίας σε ΑΕΠΕΥ εφόσονέχει στηνελλάδα: την καταστατική της έδρα και την κεντρική διοίκησή της. Ρητή πρόβλεψη στην άδεια λειτουργίας για: τις κύριες επενδυτικές υπηρεσίες και τις παρεπόμενες υπηρεσίες Η Επιτροπή ήκφλ Κεφαλαιαγοράς τηρεί μητρώο (προσβάσιμο στο κοινό) με τις ΑΕΠΕΥ στις οποίες έχει χορηγήσει άδεια λειτουργίας.
Προϋποθέσεις χορήγησης άδειας λειτουργίας σε ΑΕΠΕΥ από την ΕΚ Οι κυριότερες είναι: 1. Η τήρηση των προβλεπόμενων οργανωτικών απαιτήσεων. 2. Η λήψη μέτρων για τον εντοπισμό, την αποφυγή & την αντιμετώπιση συγκρούσεων συμφερόντων. 3. Η πιστοποίηση της επαγγελματικής επάρκειας των υπαλλήλων & στελεχών. 4. Ο έλεγχος των ειδικών συμμετοχών από την ΕΚ. 5. Ο έλεγχος των προσώπων που διευθύνουν την ΑΕΠΕΥ. 6. Η σύνταξη των οικονομικών καταστάσεων της ΑΕΠΕΥ σύμφωνα με τα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα. 7. Η συμμετοχή σε εγκεκριμένο σύστημα αποζημίωσης επενδυτών.
Προσοχή!!! οχή!!! Αρμόδιος φορέας ςγ για την έγκριση γρ σύστασης μιας ΑΕΠΕΥ ως ανώνυμης εταιρείας είναι το Υπουργείο Ανάπτυξης. Δεν είναι: ΤτΕ Αρμόδια Νομαρχία ΕΚ
Μετοχικό Κεφάλαιο ΕΠΕΥ (N. 4261/2014) Μετοχικό Κεφάλαιο ΑΕΠΕΥ > 125.000 με εξαίρεση: Διαπραγμάτευση για ίδιο λογαριασμό, αναδοχή χρηματοπιστωτικού μέσου ή συμμετοχή σε ΠΜΔ μετοχικό κεφάλαιο > 730.000 000 Μετοχικό Κεφάλαιο τοπικής επιχείρησης 50.000, εφόσον απολαμβάνει του δικαιώματος ελεύθερης εγκατάστασης ή ελεύθερης λύθ παροχής υπηρεσιών. Μετοχικό όκφάλ Κεφάλαιο καταβολή τοις μετρητοίς. Οι μετοχές των ΑΕΠΕΥ είναι ονομαστικές.
Ελευθερία εγκατάστασης & παροχής επενδυτικών υπηρεσιών (α ) Οι ελληνικές ΑΕΠΕΥ έχουν δικαίωμα να ιδρύουν υποκαταστήματα σε άλλα κράτη-μέλη της Ε.Ε. υπό καθεστώς ελεύθερης εγκατάστασης και να παρέχουν ελεύθερα τις επενδυτικές ε υπηρεσίες τους σε δα διασυνοριακή ορα ήβά βάση. Οι κοινοτικές ΕΠΕΥ εγκαθίστανται ελεύθερα στην Ελλάδα και δύνανται να παρέχουν διασυνοριακά τις επενδυτικές υπηρεσίες τους στην Ελλάδα. Δεν ισχύει το κοινοτικό διαβατήριο ως προς τις ΑΕΕΔ.
Ελευθερία εγκατάστασης & παροχής επενδυτικών υπηρεσιών (β ) Ελευθερία των ΕΠΕΥ: 1. Να γίνουν μέλη ρυθμιζόμενης (οργανωμένης) αγοράς στο έδαφος άλλου κράτους-μέλους ή να έχουν πρόσβαση σε αυτή είτε άμεσα με την ίδρυση υποκαταστημάτων στο κράτος-μέλος υποδοχής είτε αποκτώντας την ιδιότητα δό του εξ αποστάσεως μέλους της ρυθμιζόμενης αγοράς ή αποκτώντας εξ αποστάσεως πρόσβαση η( (π.χ. χ με την απόκτηση η ιδιότητας μέλους) στη ρυθμιζόμενη αγορά. 2. Να έχουν πρόσβαση σε συστήματα κεντρικού αντισυμβαλλομένου, εκκαθάρισης & διακανονισμού στο έδαφος άλλου κράτους-μέλους ανεξάρτητα αν οι συναλλαγές διενεργήθηκαν σε ρυθμιζόμενες αγορές ή ΠΜΔ του οικείου κράτους-μέλους.
Παροχή υπηρεσιών ελληνικής ΑΕΠΕΥ σε άλλα κράτη-μέλη της Ε.Ε. μέσω υποκαταστήματος Απαιτείται προηγούμενη γνωστοποίηση της ΑΕΠΕΥ στην ΕΚ: των κρατών-μελών εγκατάστασης α υποκαταστήματος, οαα ήαος των επενδυτικών υπηρεσιών, της οργανωτικής διάρθρωσης και συνδεδεμένων αντιπροσώπων, της διεύθυνσης του υποκαταστήματος (τόπου εγκατάστασης), των ονομάτων της διοίκησης του υποκαταστήματος. Η ΕΚ γνωστοποιεί στην αρμόδια αρχή του κράτους-μέλους υποδοχής τις παραπάνω πληροφορίες εντός 3 μηνών από τη λήψη τους & ενημερώνει την ΑΕΠΕΥ. Έναρξη λειτουργίας: Μόλις λάβει η ΑΕΠΕΥ σχετική γνωστοποίηση (δεν απαιτείται η λήψη άδειας) από την αρμόδια αρχή του κράτους-μέλους υποδοχής ή ελλείψει γνωστοποίησης εντός 2 μηνών από την ημερομηνία γνωστοποίησης από την ΕΚ προς την αρμόδια αρχή του κράτους-μέλους υποδοχής.
Παροχή υπηρεσιών σε χώρες εκτός Ε.Ε. Η ΕΚ μπορεί να απαγορεύσει σε ΑΕΠΕΥ: Την παροχή επενδυτικών υπηρεσιών σε τρίτο (εκτός Ε.Ε.) Ε ) κράτος, εάν κρίνει ότι η άσκηση δραστηριοτήτων σε αυτό το κράτος θέτει σε κίνδυνο τα συμφέροντα των επενδυτών. Την ίδρυση υποκαταστήματος σε τρίτο (εκτός Ε.Ε.) κράτος εάν με βάση τα στοιχεία που τους υποβάλλει η ΑΕΠΕΥ και αφού λάβει υπόψη της την εν γένει οργάνωση, χρηματοοικονομική κατάσταση και τεχνικοοικονομική υποδομή της ΑΕΠΕΥ, κρίνει ότι η ίδρυση υποκαταστήματος θέτει σε κίνδυνο τα συμφέροντα των επενδυτών.
Απευθείας παροχή υπηρεσιών από κοινοτική ΕΠΕΥ στην Ελλάδα ΕΠΕΥ που έχει άδεια λειτουργίας από την αρμόδια αρχή άλλου κράτους-μέλους μπορεί να παρέχει στην Ελλάδα, με την εγκατάσταση υποκαταστήματος, επενδυτικές & παρεπόμενες υπηρεσίες & να ασκεί επενδυτικές δραστηριότητες, οι οποίες καλύπτονται από την άδεια λειτουργίας της, μετά από απλή γνωστοποίηση ητης αρμόδιας αρχής του κράτους-μέλους ς καταγωγής της προς την ΕΚ. Η παροχή των υπηρεσιών από υποκατάστημα ΕΠΕΥ το οποίο είναιεγκατεστημένοστηνελλάδα εγκατεστημένο στην υπόκειταιστιςίδιες υποχρεώσεις που έχουν οι ελληνικές ΕΠΕΥ. Συνεπώς, καταγγελίες για μη σύννομη συμπεριφορά γίνονται στην ελληνική ΕΚ. Χωρίς εγκατάσταση, εφόσον οι υπηρεσίες & δραστηριότητες της ΕΠΕΥ καλύπτονται από την άδεια λειτουργίας της.
Χρήση συνδεδεμένων αντιπροσώπων Οι ΑΕΠΕΥ μπορούν να ορίζουν φυσικά ή νομικά πρόσωπα ως συνδεδεμένους αντιπροσώπους, εφόσον είναι εγγεγραμμένα σε μητρώο που τηρεί η ΕΚ ή η ΤτΕ (για Πιστωτικά Ιδρύματα) ) Οι συνδεδεμένοι αντιπρόσωποι δεν επιτρέπεται να κατέχουν χρήματα ή χρηματοπιστωτικά μέσα για λογαριασμό πελατών. Οι συνδεδεμένοι δδ αντιπρόσωποι ενεργούν για λογαριασμό α μιας & μόνον ΑΕΠΕΥ υπό την πλήρη & άνευ όρων ευθύνη της. Ανάθεση εργασιών: α) διαφήμισης κύριων / παρεπόμενων επενδυτικών υπηρεσιών, β) λήψης / διαβίβασης εντολών πελατών, γ) μεσολάβηση για την τοποθέτηση χ/μ δ) παροχή συμβουλών σε πελάτες.
ΑΕΠΕΥ (Ν. 3606/2007) ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΚΑΝΟΝΕΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ
Οργανωτικές απαιτήσεις ΑΕΠΕΥ (α ) Κατάλληλες πολιτικές & διαδικασίες για τη συμμόρφωση με τις υποχρεώσεις που υπέχουν αναφορικά με: διαδικασίες λήψης αποφάσεων, οργανωτική διάρθρωση, μηχανισμοί εσωτερικού ελέγχου, προσωπικό με ικανότητες, γνώσεις & εμπειρία, εσωτερική πληροφόρηση & επικοινωνία σε όλα τα επίπεδα, αρχεία επιχειρηματικών δραστηριοτήτων & εσωτερικής οργάνωσης (π.χ. αρχείο τηλεφωνικών συνδιαλέξεων για την αποτροπή front- running), ασφάλεια, ακεραιότητα & εμπιστευτικότητα των πληροφοριών, διαδικασίες εντοπισμού κινδύνων μη συμμόρφωσης (Ν.3606/2007) ευθύνη διασφάλισης συμμόρφωσης από τα διευθυντικά στελέχη (π.χ. απουσία καταδίκης σε φυλάκιση ή πρόστιμο), άμεση αντιμετώπιση των καταγγελιών από πελάτες (πολιτική παραπόνων).
Οργανωτικές απαιτήσεις ΑΕΠΕΥ (β ) Κατάρτιση & εφαρμογή αποτελεσματικών οργανωτικών & διοικητικών ρυθμίσεων, ώστε να μην επηρεάζονται αρνητικά τα συμφέροντα των πελατών λόγω συγκρούσεων συμφερόντων: ικανότητα εντοπισμού περιπτώσεων συγκρούσεως συμφερόντων, γραπτή πολιτική προσδιορισμού περιστάσεων που συνιστούν ή προκαλούν σύγκρουση συμφερόντων, διαδικασίες & μέτρα διαχείρισης συγκρούσεως συμφερόντων. Λήψη όλων των αναγκαίων μέτρων για να εξασφαλίζεται η συνεχής & κανονική εκτέλεση των επενδυτικών υπηρεσιών: άρτια μηχανοργάνωση, επαρκής ρής αριθμός προσωπικού,, υγιής χρηματοοικονομική κατάσταση (η επάρκεια ιδίων κεφαλαίων ελέγχεται από την ΕΚ).
Οργανωτικές απαιτήσεις ΑΕΠΕΥ (γ ) Κατά την ανάθεση σε τρίτους της εκτέλεσης επιχειρησιακών λειτουργιών ουσιώδους σημασίας, μεριμνούν ώστε να λαμβάνονται εύλογα μέτρα για την αποφυγή αδικαιολόγητης επιδείνωσης του λειτουργικού κινδύνου: απαγόρευση ημεταβίβασης β ευθύνης των διευθυντικών στελεχών, απαγόρευση μεταβολής σχέσεων & υποχρεώσεων έναντι πελατών, τήρηση των προϋποθέσεων που υποχρεούται να πληροί σύμφωνα με την άδεια λειτουργίας, λήψη αποτελεσματικών μέτρων για έλεγχο ποιότητας & προσήκουσα εποπτεία επί του τρίτου-παρόχου (due diligence), υποχρέωση τρίτου-παρόχου συνεργασίας με τις εποπτικές αρχές της ΕΠΕΥ & παροχή δυνατότητας πρόσβασης στις εγκαταστάσεις του. ΠΡΟΣΟΧΗ: - Η τελική ευθύνη βαρύνει την ΑΕΠΕΥ. - Η ΑΕΠΕΥ ευθύνεται βάσει της σύμβασης, όχι για τον τρόπο επένδυσης των κεφαλαίων.
Οργανωτικές απαιτήσεις ΑΕΠΕΥ (δ ) Θέσπιση υγιών διοικητικών & λογιστικών διαδικασιών, μηχανισμών εσωτερικού ελέγχου, αποτελεσματικών διαδικασιών εκτίμησης των κινδύνων & κατάλληλων μηχανισμών ελέγχου & ασφάλειας των συστημάτων ηλεκτρονικής επεξεργασίας δεδομένων: ανεξάρτητη λειτουργία συμμόρφωσης προς το θεσμικό πλαίσιο, ανεξάρτητη λειτουργία διαχείρισης κινδύνων, ανεξάρτητη λειτουργία εσωτερικού ελέγχου, ετήσιες γραπτές εκθέσεις κανονιστικής συμμόρφωσης, διαχείρισης κινδύνων & εσωτερικού ελέγχου προς τα ανώτερα διευθυντικά στελέχη.
Οργανωτικές απαιτήσεις ΑΕΠΕΥ (ε ) Καταγραφή όλων των υπηρεσιών που παρέχουν & των συναλλαγών που εκτελούν: τήρηση αρχείων για 5 τουλάχιστον χρόνια. Όταν κατέχουνχρηματοπιστωτικάχρηματοπιστωτικά μέσα πουανήκουνσε πελάτες, λαμβάνουν κατάλληλα μέτρα για να προστατεύουν τα δικαιώματα κυριότητας των πελατών: κατάθεση χρηματοπιστωτικών μέσων σε τρίτομεφροντίδα & επιμέλεια κατά την επιλογή, το διορισμό & τον περιοδικό έλεγχό του, διασφάλιση του διαχωρισμού των χρηματοπιστωτικών μέσων των πελατών από τα αντίστοιχα της ΑΕΠΕΥ ή του τρίτου στον οποίο έχουν κατατεθεί με την τήρηση ξεχωριστού λογαριασμού της ΑΕΠΕΥ ή του Πιστωτικού Ιδρύματος από το λογαριασμό πελατών, χρησιμοποίηση χρηματοπιστωτικών μέσων πελατών για ίδιο λογαριασμό ή για λογαριασμό άλλου πελάτη μόνον κατόπιν ρητής & συγκεκριμένης συγκατάθεσής τους.
Οργανωτικές απαιτήσεις ΑΕΠΕΥ (στ ) Οι ΑΕΠΕΥ (εκτόςτωντων Πιστωτικών Ιδρυμάτων) υποχρεούνταινα να μη χρησιμοποιούν τα κεφάλαια πελατών για ίδιο λογαριασμό: υποχρέωση κατάθεσης κεφαλαίων πελατών σε έναν ή περισσότερους λογαριασμούς κεντρικής τράπεζας ή πιστωτικού ιδρύματος ή τράπεζας που έχει άδεια λειτουργίας σε τρίτη χώρα ή σε αναγνωρισμένο A/K διαχείρισης διαθεσίμων, κατάθεση κεφαλαίων πελατών με φροντίδα & επιμέλεια κατά την επιλογή, το διορισμό & τον περιοδικό έλεγχο του πιστωτικού ιδρύματος ή του Α/Κ διαχείρισης διαθεσίμων, υποχρέωση εξωτερικών ελεγκτών ΑΕΠΕΥ για υποβολή ετήσιας έκθεσης προς τις εποπτικές αρχές σχετικά με την καταλληλότητα των ρυθμίσεων της επιχείρησης για το διαχωρισμό τίτλων & κεφαλαίων.
Μέτοχοι με ειδικές συμμετοχές σε ΑΕΠΕΥ/ΑΕΕ στενοί δεσμοί Η ΕΚ χορηγεί άδεια για την παροχή επενδυτικών υπηρεσιών ή δραστηριοτήτων σε ΑΕΠΕΥ/ΑΕΕΔ μόνον εφόσον γνωρίζει την ταυτότητα των άμεσων ή έμμεσων μετόχων, φυσικών ή νομικών προσώπων, που κατέχουν ειδικές συμμετοχές & το ύψος αυτών. Ειδική συμμετοχή: άμεση ή έμμεση συμμετοχή σε ΑΕΠΕΥ που αντιπροσωπεύει το 10% τουλάχιστον του κεφαλαίου ή των δικαιωμάτων ψήφου. Εάν υπάρχουν στενοί δεσμοί μεταξύ της ΑΕΠΕΥ/ΑΕΕΔ & άλλων φυσικών ή νομικών προσώπων, η ΕΚ χορηγεί άδεια λειτουργίας μόνον εάν οι δεσμοί αυτοί δεν εμποδίζουν την αποτελεσματική άσκηση των εποπτικών καθηκόντων. Στενός δεσμός: κατάσταση στην οποία 2 ή περισσότερα φυσικά ή νομικά πρόσωπα συνδέονται με σχέση συμμετοχής (κατοχή άμεσα ή έμμεσα 20% του κεφαλαίου ή των δικαιωμάτων ψήφου) ή σχέση ελέγχου (μητρικής-θυγατρικής επιχείρησης)
Μέτοχοι με ειδικές συμμετοχές σε ΑΕΠΕΥ/ΑΕΕ στενοί δεσμοί Η ΕΚ εγκρίνει γρ εκ των προτέρων ρ την απόκτηση ηή διάθεση ειδικής συμμετοχής, όταν φυσικό ή νομικό πρόσωπο προτίθεται ν αποκτήσει ή να διαθέσει ειδική συμμετοχή, ώστε η αναλογία των δικαιωμάτων ψήφου του να μεταβληθεί πάνω ή κάτω από το 20%, 1/3 ή 50%. Οι ΑΕΠΕΥ/ΑΕΕΔ / γνωστοποιούν άμεσα στην ΕΚ κάθε απόκτηση ηή διάθεση που υπερβαίνει τα ως άνω όρια. Οι ΑΕΠΕΥ/ΑΕΕΔ γνωστοποιούν στην ΕΚ μέχρι τις 31/1 κάθε έτους τα ονόματα των μετόχων που κατείχαν ειδικές συμμετοχές & τα ποσοστά που κατείχαν κατά το προηγούμενο έτος. Σε περίπτωση απόκτησηςσυμμετοχής συμμετοχής παρά την αντίθετηάποψη της ΕΚ, η άσκηση των δικαιωμάτων ψήφου που απορρέει από αυτή τη συμμετοχή είναι άκυρη, ενώ δύναται να ληφθούν διοικητικά μέτρα & κυρώσεις κατά στελεχών & μελών Δ.Σ.
Διοίκηση, Οικονομικές Καταστάσεις, συμμετοχή σε εγκεκριμένο σύστημα αποζημίωσης Τα μέλη ΔΣ οφείλουν να έχουν εχέγγυα αξιοπιστίας & πείρας. Η ΑΕΠΕΥ γνωστοποιεί αμέσως στην ΕΚ κάθε μεταβολή στη διοίκησή της & σε περίπτωση που αυτή δεν αντιτάσσεται εντός μηνός, θεωρείται ότι η μεταβολή εγκρίνεται. Τουλάχιστον 2 διευθυντικά στελέχη οφείλουν να διαθέτουν πιστοποιητικό επαγγελματικής επάρκειας για παροχή επενδυτικών συμβουλών. Οι ΑΕΠΕΥ οφείλουν να συντάσσουν οικονομικές καταστάσεις σύμφωνα με τα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα Προϋπόθεση για την παροχή επενδυτικών υπηρεσιών από ΑΕΠΕΥ είναι η συμμετοχή της σε εγκεκριμένο σύστημα αποζημίωσης.
Κανόνες συμπεριφοράς των ΑΕΠΕΥ Για την παροχή υπηρεσιών στον πελάτη με αμεροληψία, εντιμότητα και επαγγελματισμό: Κατηγοριοποίηση των πελατών / επενδυτών βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων & παροχή αντίστοιχου επιπέδου προστασίας. Διενέργεια ελέγχων καταλληλότητας συμβατότητας. Υποχρέωση εκτέλεσης των εντολών με τους πλέον ευνοϊκούς για τους πελάτες όρους (ΒέλτιστηΕκτέλεση)&κανόνες κανόνες εκτέλεσης εντολών πελατών. Συστηματική & ενυπόγραφη πληροφόρηση & ενημέρωση των πελατών σε όλα τα στάδια της συναλλαγής (πριν, κατά τη διάρκεια & μετά). Διαχείριση των αντιπαροχών.
MiFID (Ν. 3606/2007)
Με βάση την Κοινοτική Νομοθεσία ισχύει Η Α ρ χ ή τ η ς Μ έ γ ι σ τ η ς Ε ν α ρ μ ό ν ι σ η ς
Στόχοι Η σύγκλιση και εναρμόνιση των ευρωπαϊκών κεφαλαιαγορών. Η επίτευξη υψηλού επιπέδου προστασίας των επενδυτών με την πώληση επενδυτικών προϊόντων με διαφανή & συστηματικό τρόπο. Η διασφάλιση υψηλής ποιότητας εκτέλεσης των εντολών πελατών που δεν διαθέτουν εμπειρία και γνώση. Η διευκόλυνση της διασυνοριακής παροχής υπηρεσιών στην Ε.Ε. με το «κοινοτικό διαβατήριο» & την αρχή της εποπτείας του κράτους-μέλους καταγωγής. Η ενίσχυση του ανταγωνισμού στις κεφαλαιαγορές με την κατάργηση του κανόνα της συγκέντρωσης των εντολών στο χρηματιστήριο & τη δυνατότητα εκτέλεσής τους εκτός χρηματιστηρίου.
Καθιέρωση υποχρέωσης αμεροληψίας, εντιμότητας & επαγγελματισμού Η ΑΕΠΕΥ υποχρεούται να μην καταβάλλει ή λαμβάνει αμοιβή ή δέχεται χρηματικό όφελος, εκτός από: αυτά που παρέχονται ή καταβάλλονται απευθείας από ή στον πελάτη, αυτά που παρέχονται ή καταβάλλονται από ή σε τρίτον & γνωστοποιούνταιστονπελάτη στον πελάτη πριν τηνπαροχή της υπηρεσίας, τις εύλογες αμοιβές που είναι αναγκαίες για την παροχή επενδυτικών υπηρεσιών (π.χ. έξοδα φύλαξης, μετατροπής συναλλάγματος κλπ).
Ο «κανόνας αόαςτης συγκέντρωσης» Η κατάργηση του «κανόνα συγκέντρωσης» αποτελεί μια σημαντική καινοτομία της MiFID. Βάσει αυτού τα κράτη μέλη μπορούσαν να ορίζουν ότι τα χ/μ που διαπραγματεύονταν σε ΟΑ στο έδαφός τους, δε μπορούσαν να διαπραγματευτούν εκτός της αγοράς αυτής. Οι συναλλαγές συνεπώς «συγκεντρώνονταν σε μια αγορά την Οργανωμένη. Με το νέο καθεστώς ένα χ/μ μπορεί να διαπραγματευτεί συγχρόνως στην ΟΑ, σε ΠΜ & μέσω συστηματικής εσωτερικοποίησης. Παράλληλα, καθιερώθηκαν κανόνες & υποχρεώσεις για όλους τους τόπους διαπραγμάτευσης που διασφαλίζουν την εύρυθμη λειτουργία όλων των αγορών.
Κύριες περιοχές ενδιαφέροντος φρ της MiFID είναι: Υποχρεώσεις επαγγελματικής συμπεριφοράς και ενημέρωση πελατών. Η κατηγοριοποίηση των πελατών. Η βέλτιστη εκτέλεση. Η οργάνωση συστημάτων, διαδικασιών και ελέγχων. Η σύγκρουση συμφερόντων. Ο χειρισμός παραπόνων. Το outsourcing. Πιστοποίηση στελεχών.
Η MiFID δεν ισχύει για: Καταθέσεις άνεια Ασφαλιστικά προϊόντα
Η MiFID δεν εφαρμόζεται σε: Ευρωπαϊκές Εθνικές Κεντρικές Τράπεζες (μέλη του ΕΣΚΤ) Πρόσωπα που παρέχουν επενδυτικές υπηρεσίες για τη διαχείριση περιουσίας για λογαριασμό εργαζομένων Πρόσωπα που δεν παρέχουν επενδυτικές υπηρεσίες, αλλά δραστηριοποιούνται επενδυτικά μόνο για ίδιο λογαριασμό
Κατηγοριοποίηση Πελατών Κατηγορίες Πελατών Επίπεδο Προστασίας Ιδιώτες Πελάτες Υψηλό Μετά από αίτημα πελάτη Επαγγελματίες Πελάτες Μικρό Επιλέξιμοι Αντισυμβαλλόμενοι Κανένα Υποχρεωτική η προηγούμενη ενημέρωση του πελάτη ως προς την κατηγοριοποίησή του. Δικαίωμα του πελάτη να ζητήσει αλλαγή της κατάταξής του.
Επαγγελματίες πελάτες Όσοι διαθέτουν επαρκή πείρα και γνώση για τη λήψη επενδυτικών αποφάσεων και την εκτίμηση η των κινδύνων π.χ. Συγκεκριμένοι θεσμικοί επενδυτές. Μεγάλες επιχειρήσειςπου που πληρούνδύο από τα τρία κριτήρια: ισολογισμός 20 εκ. τζίρος 40 εκ. ίδια κεφάλαια 2 εκ.
υνητικοί επαγγελματίες πελάτες Εφόσον πληρούνται δύο από τα τρία παρακάτω κριτήρια: να έχει πραγματοποιήσει κατά μέσον όρο 10 συναλλαγές επαρκούς όγκου ανά τρίμηνο στη σχετική αγορά στη δά διάρκεια των τελευταίων τεσσάρων τριμήνων, η αξία του χαρτοφυλακίου χρηματοπιστωτικών μέσων του πελάτη, οριζόμενο ως καταθέσεις μετρητών συν χρηματοπιστωτικά μέσα έσα,, > 500.000, ο πελάτης κατέχει ή κατείχε επί ένα έτος τουλάχιστον επαγγελματική θέση στο χρηματοπιστωτικό τομέα, η οποία απαιτεί γνώση των σχεδιαζόμενων συναλλαγών ή υπηρεσιών.
Επιλέξιμοι Αντισυμβαλλόμενοι Οι ΑΕΠΕΥ Τα Πιστωτικά Ιδρύματα Οι ασφαλιστικές εταιρείες Οι ΟΣΕΚΑ & οι εταιρείες διαχείρισής τους Οι ΑΕΕΧ Τα συνταξιοδοτικά ταμεία & οι εταιρείες διαχείρισής τους Οι εθνικές κυβερνήσεις Οι κεντρικές τράπεζες Οι υπερεθνικοί οργανισμοί εφόσον: α) διαπραγματεύονται ενεργά & διαθέτουν την οικονομική κατάσταση & αναγκαία εμπειρία για λήψη επενδυτικών αποφάσεων, β) τους έχει προταθεί & έχουν συναινέσει. Ενημερώνονται μόνο για σύγκρουση συμφερόντων.
Στους επιλέξιμους αντισυμβαλλόμενους......δεν εφαρμόζονται καθόλου οι διατάξεις περί επαγγελματικής συμπεριφοράς δηλαδή: Βέλτιστη εκτέλεση Έλεγχος καταλληλότητας Έλεγχος συμβατότητας Οι ΑΕΠΕΥ πριν διενεργήσουν συναλλαγές λαμβάνουν από τον επιλέξιμο ρητή επιβεβαίωση ότι δέχεται ν αντιμετωπιστεί ως επιλέξιμος. Η επιβεβαίωσηλαμβάνεταιείτεμεμορφή είτε με μορφή γενικής συμφωνίας είτε για κάθε μεμονωμένη συναλλαγή.
Αλλαγή κατηγορίας πελατών (Α ) Κάθε πελάτης δικαιούται οποτεδήποτε να ζητήσει αλλαγή κατηγορίας, δηλαδή: Αναβάθμιση του επιπέδου προστασίας. Υποβάθμιση του επιπέδου προστασίας. Οι αλλαγές κατηγορίας μπορεί να είναι: ² Από όεπαγγελματία Πλά Πελάτη σε Ιδιώτη Πλά Πελάτη. ² Από Επιλέξιμο Αντισυμβαλλόμενο σε Επαγγελματία Πελάτη ή σε Ιδιώτη Πελάτη. ² Από Ιδιώτη Πελάτη σε Επαγγελματία Πελάτη.
Αλλαγή κατηγορίας πελατών (Β ) Απαιτείται γραπτό αίτημα του πελάτη. Σε περίπτωση αιτήματος υποβάθμισης προστασίας, η Τράπεζα δεν υποχρεούται να το αποδεχθεί. Σε κάθε περίπτωση πάντως οφείλει η Τράπεζα ν αποστείλει απαντητική επιστολή και να γνωστοποιήσει στον πελάτη τη θέση της. Η Τράπεζα διατηρεί το δικαίωμα αλλαγής του επιπέδου προστασίας του πελάτη, εφόσον της γνωστοποιηθούν στοιχεία που αποδεικνύουν ότι δεν πληροί πλέον τα κριτήρια κατάταξης. Απαιτείται άμεση ενημέρωσητουπελάτη πελάτη.
Στοιχεία Πληροφόρησης Βασικός σκοπός: η δυνατότητα λήψης επενδυτικών αποφάσεων με βάση επαρκή ενημέρωση. Η ενημέρωση περιέχει στοιχεία ανάλογα με: την κατηγοριοποίηση του πελάτη το επίπεδο γνώσης του το είδος του χρηματοπιστωτικού μέσου τη φύση του κινδύνου που ενέχει το χρηματοπιστωτικό μέσο
Στοιχεία Πληροφόρησης (Α ) Αναφορικά με την επιχείρηση παροχής επενδυτικών υπηρεσιών (για τους ιδιώτες πελάτες): Επωνυμία διεύθυνση επιχείρησης. Μέθοδοι και γλώσσες επικοινωνίας. Άδεια λειτουργίας αρμόδια εποπτική αρχή. Προσδιορισμός κράτους - μέλους καταγωγής συνδεδεμένου αντιπροσώπου. Φύση συχνότητα αναφορών προς τον πελάτη ως προς τις υπηρεσίες που του παρέχει. Περιγραφή πολιτικής σχετικά με τη σύγκρουση συμφερόντων.
Στοιχεία Πληροφόρησης (Β ) Κατά τη διαχείριση χαρτοφυλακίου (για τους ιδιώτες πελάτες): Μέθοδος συχνότητα αποτίμησης των χρηματοπιστωτικών μέσων του χαρτοφυλακίου. Προσδιορισμός των δεικτών αναφοράς με τους οποίους συγκρίνεται η απόδοση του χαρτοφυλακίου. Χρηματοπιστωτικά μέσα είδη συναλλαγών. Επίπεδο κινδύνου διαχειριστικοί στόχοι ειδικοί περιορισμοί που αφορούν τη διαχείριση. Πληροφορίες σχετικά με οποιαδήποτε ανάθεση για διαχείριση χαρτοφυλακίου.
Στοιχεία Πληροφόρησης (Γ ) Αναφορικά με τις χρεώσεις: το συνολικό τίμημα ή τη βάση υπολογισμού του (εφόσον δεν μπορεί να προσδιοριστεί με ακρίβεια) το out νόμισμα, μ, την ισοτιμία και το κόστος μετατροπής (εφόσον μέρος της καταβολής γίνεται σε out νόμισμα) οι τυχόν πρόσθετες χρεώσεις (π.χ. φόροι) ο τρόπος καταβολής του τιμήματος οι όροι πληρωμής
Η ενημέρωση θεωρείται Ακριβής Σαφής Μη παραπλανητική εφόσον: Αφορά σύγκριση επενδυτικών υπηρεσιών / χρηματοπιστωτικών μέσων. Περιλαμβάνει ένδειξη προηγούμενων αποδόσεων. Περιλαμβάνει προσομοίωση παρελθουσών αποδόσεων. Περιλαμβάνει μελλοντικές αποδόσεις. Αναφέρεται σε συγκεκριμένη φορολογική μεταχείριση. Προσοχή!!! Οι διαφημιστικές ανακοινώσεις πρέπει να μπορούν ν αναγνωρίζονται σαφώς ως τέτοιες & να μην εκλαμβάνονται ως παροχή επενδυτικής συμβουλής.
Η έννοια του ελέγχου καταλληλότητας (Εγκ. ΕΚ 50/14.12.2012) Ως έλεγχος καταλληλότητας νοείται η διαδικασία της συλλογής πληροφοριών αναφορικά με τον πελάτη & η επακόλουθη αξιολόγηση καταλληλότητας. λό Ο έλεγχος αφορά αφενός στην καταλληλότητα της αγοράς, της διατήρησης ή της πώλησης ενός χρηματοπιστωτικού μέσου για συγκεκριμένο πελάτη & αφετέρου την καταλληλότητα της παρεχόμενηςστονπελάτη πελάτη επενδυτικήςυπηρεσίας. υπηρεσίας.
Υποχρεώσεις Π.Ι. / ΑΕΠΕΥ αναφορικά με τον έλεγχο καταλληλότητας Πληροφορεί τον πελάτη έστω & με τυποποιημένη μορφή. Λαμβάνει μέτρα ώστε να διασφαλίζει ότι ο πελάτης κατανοεί την έννοια του επενδυτικού κινδύνου & τη σχέση κινδύνου απόδοσης της επένδυσης. Χρησιμοποιεί παραδείγματα για να διευκρινίσει ότι το ύψος της ζημιάς που ενδέχεται να προκύψει εξαρτάται & από το επίπεδο του αναληφθέντος κινδύνου & αξιολογεί την ανταπόκριση του πελάτη απέναντι στα σενάρια αυτά. Οφείλει να καθορίζει ποια χρηματοπιστωτικά μέσα ταιριάζουν στο προφίλ κινδύνου του πελάτη.
Αξιολόγηση καταλληλότητας (suitability) Χρόνος αξιολόγησης: Κατά την παροχή επενδυτικών συμβουλών ή τη διαχείριση χαρτοφυλακίου. Κατά τη διαχείριση χαρτοφυλακίου λαμβάνονται υπόψη: Οι επενδυτικοί στόχοι του πελάτη. Η δυνατότητα ανάληψης του σχετικού επενδυτικού κινδύνου από τον πελάτη. Η ύπαρξη ή μη επαρκούς επιπέδου γνώσης / εμπειρίας για την κατανόηση των κινδύνων. Ο επαγγελματίας πελάτης μπορεί να θεωρηθείότι διαθέτει Ο επαγγελματίας πελάτης μπορεί να θεωρηθεί ότι διαθέτει το απαιτούμενο επίπεδο πείρας και γνώσης για την κατανόηση των κινδύνων που συνδέονται με τις συγκεκριμένες επενδυτικές υπηρεσίες / συναλλαγές.
Έλεγχος Καταλληλότητας η σε... ΙΔΙΩΤΕΣ ΠΕΛΑΤΕΣ Επενδυτικοί στόχοι των πελατών Επίπεδο γνώσεων & εμπειρία τους στον τομέα των επενδύσεων Οικονομική κατάσταση προκειμένου να αναλάβουν το βάρος των επενδυτικών κινδύνων ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ ΠΕΛΑΤΕΣ Επενδυτικοί στόχοι των πελατών Οικονομική δυνατότητα για την ανάληψη των σχετικών επενδυτικών κινδύνων Παρατήρηση: Η ΕΤΕ θεωρεί ότι διαθέτουν γνώση και εμπειρία ΕΠΙΛΕΞΙΜΟΥΣ ΑΝΤΙΣΥΜΒΑΛΛΟΜΕΝΟΥΣ Επενδυτικοί στόχοι των πελατών Παρατήρηση: Η ΕΤΕ θεωρεί ότι διαθέτουν: - γνώση και εμπειρία - οικονομική δυνατότητα για ανάληψη κινδύνων 66
Έλεγχος Καταλληλότητας η Οικονομική Κατάσταση Επενδυτικοί Στόχοι Γνώσεις και Εμπειρία Προέλευση και ύψος τακτικών εισοδημάτων Περιουσιακά στοιχεία περιλαμβανομένων ρευστών διαθεσίμων, επενδύσεων & ακίνητων αξιών Τακτικές οικονομικές υποχρεώσεις (οφειλές σε δάνεια / κάρτες καθώς & πάσης φύσεως οικονομικές δεσμεύσεις) Χρονικό διάστημα διακράτησης της επένδυσης Προτιμήσεις όσον αφορά την ανάληψη των κινδύνων Προφίλ κινδύνου Σκοποί επένδυσης Είδη επενδυτικών υπηρεσιών, συναλλαγές & χ/μ για τα οποία διαθέτει εμπειρία Φύση, όγκο και συχνότητα συναλλαγών σε χ/μ που έχει εκτελέσει & την περίοδο εκτέλεσης αυτών Μορφωτικό επίπεδο και επάγγελμα υφιστάμενων ή νέων πελατών 67
Το εύρος των πληροφοριών του τεστ καταλληλότητας διαφέρει & εξαρτάται από: Τα χαρακτηριστικά του χρηματοπιστωτικού μέσου & το είδος της συναλλαγής που ενδέχεται να συστήσει ή να συνάψει το Π.Ι./ΑΕΠΕΥ για λογαριασμό του πελάτη της. Το είδος & το εύρος της παρεχόμενης επενδυτικής υπηρεσίας, Τις ανάγκες & τις συνθήκες του πελάτη.
Παραδείγματα Όταν το Π.Ι./ΑΕΠΕΥ παρέχει πρόσβαση σε πολύπλοκα χ/μ, θα πρέπει να εξετάζει κατά πόσον απαιτείται η συλλογή αναλυτικότερων πληροφοριών απ ότι για χ/μ χαμηλού κινδύνου. Για μη ευχερώς ρευστοποιήσιμα χ/μ θα πρέπει να συλλέγονται πληροφορίες σχετικά με το χρονικό διάστημα, για το οποίο ο πελάτης είναι διατεθειμένος να διατηρήσει την επένδυση. έδ
Επισημάνσεις Στη διαχείριση χαρτοφυλακίων, όπου η Εταιρεία λαμβάνει επενδυτικές αποφάσεις ςγ για λογαριασμό του πελάτη, οι πληροφορίες για τη γνώση & πείρα του πελάτη μπορούν να είναι λιγότερο αναλυτικές απ ότι στην παροχή επενδυτικών συμβουλών. Αναλυτικότερες πληροφορίες θα πρέπει συνήθως να συλλέγονται από μεγαλύτερους σε ηλικία & δυνητικά ευάλωτους πελάτες, οι οποίοι ζητούν για α φορά την υπηρεσία της παροχής επενδυτικών συμβουλών.
Αξιοπιστία των πληροφοριών ρ που αφορούν στους πελάτες Το Π.Ι./ΑΕΠΕΥ θα πρέπει: Να μη βασίζεται μόνο στην αυτοαξιολόγηση του πελάτη, Να διασφαλίζει την καταλληλότητα των εργαλείων που χρησιμοποιεί (π.χ. οι ερωτήσεις του ερωτηματολογίου να μην καθοδηγούν τον πελάτη σ ένα συγκεκριμένο είδος επένδυσης), Να διασφαλίζει τη συνοχή των πληροφοριών.
Πώς η αυτοαξιολόγηση αντισταθμίζεται Παραδείγματα : από αντικειμενικά κριτήρια Αντί ο πελάτης να ερωτάται αν θεωρεί ότι διαθέτει επαρκή πείρα για να επενδύσει σε ορισμένα χ/μ, θα πρέπει να του ζητείται να δηλώσει με ποια είδη χ/μ είναι εξοικειωμένος, Αντί ο πελάτης να ερωτάται αν πιστεύει ότι διαθέτει επαρκή κεφάλαια για επένδυση, να του ζητούνται συγκεκριμένες πληροφορίες σχετικά με την οικονομική του κατάσταση, Αντί ο πελάτης να ερωτάται αν είναι διατεθειμένος ν αναλαμβάνει κινδύνους γενικά, να του ζητείται να δηλώσει την έκταση της ζημιάς που είναι διατεθειμένος & μπορεί ν αναλάβειστηδιάρκεια μιας δεδομένης περιόδου.
Επικαιροποίηση των πληροφοριών Το Π.Ι./ΑΕΠΕΥ πρέπει να καθορίζει ποιες πληροφορίες θα επικαιροποιούνται,, με ποια συχνότητα & με ποια μέθοδο. Η συχνότητα μπορεί να διαφέρει ανάλογα με το προφίλ κινδύνου του πελάτη. Οι επικαιροποιημένες πληροφορίες ενδέχεται να καθιστούν αναγκαία την αλλαγή του προφίλ του πελάτη.
Αξιολόγηση συμβατότητας (appropriateness) Έλεγχος βαθμού γνώσης και πείρας του πελάτη σε σχέση με συγκεκριμένο τύπο προϊόντος ή υπηρεσίας. X Δεν αφορά τις επενδυτικές συμβουλές και τη διαχείριση χαρτοφυλακίου. X Δεν απαιτείται για τις επενδυτικές υπηρεσίες που συνίστανται αποκλειστικά στην εκτέλεση εντολών του πελάτη ή σε λήψη και διαβίβασή τους, όταν συντρέχουν σωρευτικά οι εξής προϋποθέσεις: Αφορά απλά προϊόντα (π.χ. εισηγμένες μετοχές, ομολογίες, μερίδια ΟΣΕΚΑ κλπ). ) Η υπηρεσία παρέχεται ύστερα από πρωτοβουλία του πελάτη. Ο πελάτης έχει ενημερωθεί ότι η ΑΕΠΕΥ δεν υποχρεούται ν αξιολογήσει τησυμβατότητατου του προσφερόμενου χρηματοπιστωτικού μέσου. Η ΑΕΠΕΥ διαθέτει τους κατάλληλους μηχανισμούς για τον εντοπισμό και την αντιμετώπιση συγκρούσεων συμφερόντων.
ΠΡΟΣΟΧΗ!!! Εάν η ΑΕΠΕΥ δεν λάβει επαρκή στοιχεία στον έλεγχο καταλληλότητας: η Οφείλει να μην παρέχει τις εν λόγω υπηρεσίες. Εάν η ΑΕΠΕΥ δεν λάβει επαρκή ρή στοιχεία στον έλεγχο συμβατότητας: Οφείλει να προειδοποιήσει τον πελάτη (αρκεί και τυποποιημένη προειδοποίηση π.χ. ύπαρξη όρου στη σύμβαση)
Στην περίπτωση που μεσολαβεί άλλη ΕΠΕΥ......η ΑΕΠΕΥ που λαμβάνει οδηγίες για την παροχή επενδυτικών υπηρεσιών για λογαριασμό πελάτη μπορεί να βασίζεται στις πληροφορίες που της γνωστοποιεί η μεσολαβούσα ΕΠΕΥ, η οποία παραμένει υπεύθυνη: Για την πληρότητα & την ορθότητά τους. Για την καταλληλότητα των παρεχόμενων συστάσεων ή συμβουλών για το συγκεκριμένο πελάτη.
Μετοχές Αμοιβαία Κεφάλαια Έντοκα Γραμμάτια Κατηγοριοποίηση Προϊόντων Πιστοποιητικά Κατάθεσης Ομόλογα ΑΠΛΟ ΑΠΛΟ ΑΠΛΟ ΑΠΛΟ ΑΠΛΟ/ΣΥΝΘΕΤΟ Παράγωγα ΣΥΝΘΕΤΟ Προθεσμιακή Κατάθεση Ειδικού Τύπου Συμβόλαια Μελλοντικής Εκπλήρωσης (Futures) Πράξεις Ανταλλαγής (swaps) Συμβόλαια Δικαιωμάτων Προαίρεσης (options) Συμβάσεις Ανταλλαγής (swaps) Λοιπά Σύνθετα ΣΥΝΘΕΤΟ ΣΥΝΘΕΤΟ ΣΥΝΘΕΤΟ ΣΥΝΘΕΤΟ ΣΥΝΘΕΤΟ ΣΥΝΘΕΤΟ
Βέλτιστη εκτέλεση εντολών (Α ) Οι ΑΕΠΕΥ οφείλουν να διασφαλίζουν: Την έγκαιρη Τη δίκαιη Την ταχεία και Με χρονική προτεραιότητα (για συγκρίσιμες εντολές) εκτέλεση των εντολών των πελατών. Σε περίπτωση οριακής εντολής πελάτη (δηλ. εντολής αγοράς ή πώλησης ορισμένου αριθμού χρηματοπιστωτικών μέσων σε συγκεκριμένητιμή) που δεν εκτελείται άμεσα, η ΑΕΠΕΥ πρέπει (εκτός αντίθετης ρητής εντολής του πελάτη) να λάβει μέτρα για να διευκολύνει την ταχύτερη δυνατή εκτέλεση ανακοινώνοντας αμέσως δημόσια την οριακή εντολή με τρόπο ευπρόσιτο στους υπόλοιπους συμμετέχοντες στην αγορά.
Βέλτιστη εκτέλεση εντολών (Β ) ΟιΑΕΠΕΥ οφείλουν: Να ενημερώνουν τον ιδιώτη πελάτη για κάθε ουσιώδη δυσχέρεια χρ που ενδέχεται να επηρεάσει την καλή εκτέλεση των εντολών αμέσως μόλις λάβουν γνώση της δυσχέρειας. Να μην ομαδοποιούν εντολές πελατών εκτός αν: η ομαδοποίηση δεν αποβαίνει σε βάρος του πελάτη, έχει γνωστοποιηθεί στον πελάτη ότι η ομαδοποίηση η ενδέχεται ν αποβεί σε βάρος του, η ΑΕΠΕΥ διαθέτει πολιτική για το δίκαιο επιμερισμό των εντολών.
Ποιες εντολές θεωρούνται συγκρίσιμες; 1. Εντολές που αφορούν το ίδιο χρηματοπιστωτικό μέσο. 2. Εντολές αγοράς ή πώλησης. 3. Εντολές του ίδιου πελάτη. 4. Εντολές που λαμβάνονται με παρόμοιο τρόπο.
Κριτήρια βέλτιστης εκτέλεσης εντολών Τα χαρακτηριστικά του πελάτη (η κατηγοριοποίησή του ως ιδιώτη δώ ή επαγγελματία πελάτη, ο αναλαμβανόμενος πιστωτικός κίνδυνος). Τα χαρακτηριστικά της εντολής του πελάτη (εντολή με όριο ή εντολή σε τρέχουσα τιμή, το μέγεθος της εντολής και η πιθανή επίδραση στην αγορά). Τα χαρακτηριστικά των χρηματοπιστωτικών μέσων που αποτελούν το αντικείμενο της εντολής (μετοχές εξωτερικού / εσωτερικού, παράγωγα, δομημένα χρηματοπιστωτικά μέσα κλπ.) Τα χαρακτηριστικά των διαθέσιμων τόπων εκτέλεσης στους οποίους μπορεί να σταλεί προς εκτέλεση η εντολή (ύπαρξη ή μη εναλλακτικών τόπων εκτέλεσης και ποιότητα εκτέλεσης ). Στόχος: η επίτευξη του καλύτερου δυνατού αποτελέσματος.
Τόποι εκτέλεσης εντολών από την ΑΕΠΕΥ Απευθείας μέσω των Οργανωμένων Αγορών και των Πολυμερών λ ώ Μηχανισμών ώ Διαπραγμάτευσης ά (ΠΜ ) των οποίων είναι μέλος. Απευθείας μέσω μηχανισμών της, λειτουργώντας ως τόπος εκτέλεσης, για ίδιο χαρτοφυλάκιο. Μέσω τρίτων (κατόπιν σχετικής συμφωνίας) για αγορές στις οποίες η ΑΕΠΕΥ δεν έχει άμεση πρόσβαση. Εκτός οργανωμένων αγορών ή ΠΜΔ, με την ιδιότητα του αντισυμβαλλόμενου. Απευθείας, μέσω διασταύρωσης εντολών πελατών.
Οι ΑΕΠΕΥ οφείλουν: 1. Να ενημερώνουν σχετικά τους πελάτες ή τους δυνητικούς πελάτες τους, στην περίπτωση που η πολιτική τους προβλέπει τη δυνατότητα εκτέλεσης εντολών εκτός Οργανωμένης Αγοράς. 2. Να εξετάζουν τακτικά κατά πόσον οι τόποι διαπραγμάτευσης, που προβλέπονται στην πολιτική εκτέλεσης εντολών, επιτυγχάνουν το βέλτιστο αποτέλεσμα για τους πελάτες τους & να τροποποιούν ανάλογα τις ρυθμίσεις εκτέλεσης εντολών που ακολουθούν.
Προσοχή!!! Σε περίπτωση εκτέλεσης από μία ΕΠΕΥ εντολής για λογαριασμό ιδιώτη πελάτη, το βέλτιστο αποτέλεσμα προσδιορίζεται βάσει του συνολικού τιμήματος, το οποίο αντιπροσωπεύει: 1. Την τιμή του χρηματοπιστωτικού μέσου. 2. Τη φύση & τον όγκο της εντολής. 3. Τις χρεώσεις για την εκτέλεση. 4. Την ταχύτητα της εκτέλεσης. 5. Τα έξοδα για την εκτέλεση της εντολής, συμπεριλαμβανομένων των τελώντουτόπουεκτέλεσης του τόπου εκτέλεσης, τωντελώνεκκαθάρισηςτελών εκκαθάρισης και διακανονισμού καθώς και των αμοιβών τρίτων. Σημείωση: Η ΕΠΕΥ δεν επιτρέπεται να διαμορφώνει ή να χρεώνει τις προμήθειές της κατά τρόπο που να εισάγει αθέμιτες διακρίσεις μεταξύ των τόπων εκτέλεσης.
Χρονικό διάστημα: 5 έτη Τήρηση αρχείου (βάσει ά Ν. 3606/07) Περιλαμβάνει την καταγραφή: Υπηρεσιών ή δραστηριοτήτων που προκαλούν επιζήμιες συγκρούσεις συμφερόντων Προσωπικών συναλλαγών Καταγγελιών πελατών Καταγραφή & αρχειοθέτηση εντολών πελατών: Ηχογράφηση τηλεφωνικών εντολών (τήρηση κασετών 5 έτη) Αποθήκευση εντολών που δίνονται με fax ή e-mail Σημείωση: Η Εποπτική Αρχή διατηρεί το δικαίωμα να ζητήσει σε εξαιρετικές περιπτώσεις η ΑΕΠΕΥ να διατηρήσει τα αρχεία για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Υποχρεώσεις διαφάνειας βάσει του Ν. 3606/2007 (α ) 1. Γνωστοποίηση διενεργηθεισών συναλλαγών: Τήρηση αρχείου για 5 τουλάχιστον χρόνια στη διάθεση της ΕΚ πλήρως ενημερωμένου σχετικά με: συναλλαγές γςγια ίδιο λογαριασμό και για λογαριασμό πελατών ταυτότητα πελατών πληροφορίες σχετιζόμενες με τον Ν. 3691/08 Γνωστοποίηση στην ΕΚ (το αργότερο την επόμενη εργάσιμη) των συναλλαγών σε εισηγμένα χρηματοπιστωτικά μέσα.
Υποχρεώσεις διαφάνειας βάσει του Ν. 3606/2007 (β ) Η γνωστοποίηση των συναλλαγών μπορεί να υποβάλλεται στην ΕΚ από: Την ίδια την ΑΕΠΕΥ ή Τρίτον που ενεργεί για λογαριασμό της ή Σύστημα αντιστοίχησης ή αναφοράς συναλλαγών εγκεκριμένο από την ΕΚ ή Την οργανωμένη αγορά ή τον ΠΜΔ με τα συστήματα των οποίων ολοκληρώθηκε η συναλλαγή. 87
Υποχρεώσεις διαφάνειας ςβάσει του Ν. 3606/2007 (γ ) 2. Υποχρεώσεις διαφάνειας των συστηματικών εσωτερικοποιητών. 3. Υποχρεώσεις προ-συναλλακτικής διαφάνειας (δημοσιοποίηση τρεχουσών τιμών προσφοράς ρ & ζήτησης ης & βάθους συναλλακτικού ενδιαφέροντος στις τιμές των εισηγμένων προς διαπραγμάτευση μετοχών) 4. Υποχρεώσεις μετα-συναλλακτικής διαφάνειας (δημοσιοποίηση τιμής, όγκου & χρόνου συναλλαγών που εκτελούνται σε εισηγμένες προς διαπραγμάτευση μετοχές).
Αρμόδιες εποπτικές αρχές Η Ε π ι τ ρ ο π ή Κ ε φ α λ α ι α γ ο ρ ά ς & Η ΤτΕ