ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΒΙΩΣΙΜΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΤΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ ΠΛΑΤΡΩΝ

ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΒΙΩΣΙΜΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΤΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ ΠΛΑΤΡΩΝ Μάρτιος 2014

«Υπέρ της τοπικής βιώσιμης ενέργειας» 2

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων Σύντομη περίληψη Το Σύμφωνο των Δημάρχων είναι μια φιλόδοξη πρωτοβουλία που εμπλέκει Ευρωπαϊκά αστικά κέντρα και πόλεις στον αγώνα κατά της κλιματικής αλλαγής. Οι Δήμαρχοι, που υπογράφουν το Σύμφωνο, δεσμεύονται να υπερβούν τους στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το κλίμα και την ενέργεια για το έτος 2020, μειώνοντας τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα (CO 2 ) στην επικράτειά τους τουλάχιστον κατά 20%. Για να το πετύχουν αυτό, αναπτύσσουν Σχέδια Δράσης για την Αειφόρο (Βιώσιμη) Ενέργεια (ΣΔΒΕ), εφαρμόζουν δράσεις για τη βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας και την αύξηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας τόσο σε δημόσιους όσο και ιδιωτικούς τομείς της Τοπικής Αρχής και οργανώνουν Ημέρες Ενέργειας. Αυτές οι προσπάθειες υποστηρίζονται ισχυρά από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Γραφείο του Συμφώνου των Δημάρχων και τις Δομές Υποστήριξης. Ο πρόεδρος του Κοινοτικού Συμβουλίου Πλατρών κος Παναγιώτης Παπαδόπουλος εκπροσωπώντας την Κοινότητα Πλατρών, υπόγραψε στις 13 Ιουνίου 2012 το «Σύμφωνο των Δημάρχων». Η κοινότητα Πλατρών ανάθεσε στο Ενεργειακό Γραφείο Κυπρίων Πολιτών την εκπόνηση του Ενεργειακού Σχεδίου Δράσης, στα πλαίσια της υλοποίησης του Ευρωπαϊκού Προγράμματος με τίτλο SEAP PLUS συγχρηματοδοτούμενου από το πρόγραμμα Ευφυής Ενέργεια για την Ευρώπη. Η κοινότητα Πλατρών έχει πληθυσμό 239 κατοίκους και 107 νοικοκυριά ενώ η έκταση των διοικητικών της ορίων είναι 27,4 km 2. Το έτος 2009 ορίστηκε ως το έτος αναφοράς/καταγραφής των καταναλώσεων ενέργειας και των εκπομπών CO 2 στην επικράτεια της Κοινότητας. Σύμφωνα με πραγματικά στοιχεία καταναλώσεων που συλλέχθηκαν από την Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου, τις εταιρίες πετρελαιοειδών, στατιστική υπηρεσία Κύπρου κ.α. η συνολική κατανάλωση ενέργειας στην Κοινότητα Πλατρών το 2009 ήταν 28,229 MWh. Ο μεγαλύτερος καταναλωτής ενέργειας στην Κοινότητα είναι οι μεταφορές με 18,117 MWh και ακολούθως ο τριτογενής τομέας με 6,308 MWh και ο οικιακός τομέας με 2,710 MWh. Οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα του 2009 που αναλογούν στην συνολική κατανάλωση ενέργειας στην Κοινότητα είναι 9,996 τόνοι. Για την πρόβλεψη των εκπομπών CO 2 την περίοδο 2010 με 2020, καταρτίστηκε το σενάριο αναμενόμενης εξέλιξης όπου υπολογίστηκαν ότι οι εκπομπές χωρίς την λήψη οποιοδήποτε πρόσθετων μέτρων από την Τοπική Αρχή θα ανέλθουν σε 8,170 τόνους (Οι εκπομπές εμφανίζονται μειωμένες σε σχέση με το έτος αναφοράς καθώς έχουν ληφθεί υπόψη οι Εθνικές Στρατηγικές και άλλοι στατιστικοί δείκτες). Το Ενεργειακό Σχέδιο Δράσης που έχει ετοιμαστεί για την Κοινότητα περιλαμβάνει επιπρόσθετα μέτρα/δράσεις έτσι ώστε να επιτευχθεί τουλάχιστον ο ευρωπαϊκός στόχος για την καταπολέμηση της κλιματική αλλαγή. Δηλαδή τα μέτρα που θα λάβει η Κοινότητα επιπρόσθετα από τα εθνικά μέτρα έτσι ώστε να ξεπεραστεί ο στόχος μείωσης των εκπομπών CO 2 κατά τουλάχιστον 20% μέχρι το 2020 σε σχέση με το έτος αναφοράς που είναι το 2009. Τα μέτρα που προτείνονται χωρίζονται στις ακόλουθες κατηγορίες: Περιγραφή Αριθμός Κτίρια, εξοπλισμός/εγκαταστάσεις και βιομηχανίες 4 Μεταφορές 4 Τοπική ηλεκτροπαραγωγή 1 Σχεδιασμός χρήσεων γης 3 Δημόσιες συμβάσεις για προϊόντα και υπηρεσίες 3 Συνεργασία με τους πολίτες και ενδιαφερόμενους φορείς 9 3

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων Η ετήσια εκτιμώμενη μείωση εκπομπών για το 2020 με την εφαρμογή των πιο πάνω μέτρων ανέρχεται στις 1,677 τόνους. Λαμβάνοντας την μείωση αυτή επί του Σεναρίου Αναμενόμενης Εξέλιξης (BAU) δημιουργείται το Σενάριο Σχεδίου Δράσης Αειφόρου Ανάπτυξης (SEAP) με αποτέλεσμα, οι ετήσιες εκπομπές για το έτος 2020 να περιορίζονται στους 6,493 τόνους. Δηλαδή, 34% μειωμένοι σε σχέση με το έτος αναφοράς που είναι το 2009. Ο προϋπολογισμός του Σχεδίου Δράσης για την περίοδο 2013 μέχρι 2020 ανέρχεται στα 233,800. Η χρηματοδότηση για την υλοποίηση του Ενεργειακού Σχεδίου Δράσης εκτιμάται ότι θα πηγάζει από τους ακόλουθους πόρους: Προϋπολογισμό Κοινότητας. Από τα έσοδα του «Πράσινου Ταμείου» Από την εξοικονόμηση χρημάτων που θα επιφέρουν τα μέτρα μείωσης ενέργειας στα κτίρια, οχήματα και οδικό φωτισμό της Κοινότητας Από έσοδα που θα προέρχονται από τις επενδύσεις της Κοινότητας σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Χρηματοδότηση από το Σχέδιο χορηγιών για την προώθηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Εξοικονόμηση Ενέργειας του Υπουργείου Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού. Πιθανή χρηματοδότηση από το πρόγραμμα αειφόρος ανάπτυξη και ανταγωνιστικότητα του Γραφείου Προγραμματισμού. Πιθανή χρηματοδότηση από το Ταμείο που θα δημιουργηθεί από τα έσοδα Δημοπράτησης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Πιθανή χρηματοδότηση από άλλα ευρωπαϊκά προγράμματα. Ανάπτυξη έργων με συνεργασίες ιδιωτικού-δημοσίου τομέα Υλοποίηση μέτρων με συμβάσεις ενεργειακής απόδοσης (EPC) που μπορούν να υπογραφούν με εταιρείες παροχής ενεργειακών υπηρεσιών (ESCO) Η προτεινόμενη αναλογία πόρων για την υλοποίηση του ΣΔΒΕ είναι: Πηγή πόρων Προϋπολογισμός Κοινότητας Ποσοστό 13% ΣΔΒΕ 57% Εθνικούς πόρους 10% Ευρωπαϊκούς πόρους 10% Συμβάσεις με ESCO 10% 4

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων Περιεχόμενα Επεξήγηση όρων και μονάδων μέτρησης... 10 1 Το Σύμφωνο των Δημάρχων... 11 1.1 Εισαγωγή... 11 1.2 Ένταξη μίας Τοπικής Αρχής στο Σύμφωνο των Δημάρχων... 11 1.3 Δεσμεύσεις από την υπογραφή του Σύμφωνου των Δημάρχων... 11 1.4 Δομές υποστήριξης του Συμφώνου των Δημάρχων... 12 1.5 Η Κοινότητα Πλατρών στο Σύμφωνο των Δημάρχων... 12 2 Κύπρος... 14 2.1 Γενικές πληροφορίες... 14 2.2 Ηλεκτροπαραγωγή στην Κύπρο... 15 2.3 Ηλεκτροπαραγωγή από ΑΠΕ... 16 2.4 Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας 2010-2020... 16 2.5 Εθνικό Σχέδιο Δράσης Ενεργειακής Απόδοσης της Κύπρου... 18 3 Κοινότητα Πλατρών... 21 3.1 Εισαγωγή... 21 3.2 Πληθυσμός Κοινότητας Πλατρών... 21 3.3 Ιστορία... 22 3.4 Οικονομία... 22 3.5 Υπηρεσίες... 24 3.6 Ξενάγηση στη Κοινότητα... 26 3.7 Δήλωση Πολιτικής... 28 3.8 Δημόσιες συγκοινωνίες... 28 3.9 Δίκτυο ποδηλατοδρόμων Κοινότητας... 29 3.10 Προγραμματιζόμενα έργα στην Κοινότητα... 30 3.11 Πράσινα απόβλητα (κλαδεύματα)... 30 3.12 Τύποι κτιρίων κατοικίας... 30 3.13 Ενεργειακές Δαπάνες για την Κοινότητα... 30 3.13.1 Οδικός φωτισμός... 30 3.13.2 Οχήματα της Κοινότητας... 31 3.13.3 Υποστατικά Κοινότητας... 31 3.13.1 Υδραντλίες... 32 3.13.1 Μονάδα Επεξεργασίας Υγρών Αποβλήτων... 32 5

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων 3.13.2 Συνοπτική παρουσίαση ενεργειακών δαπανών για υπηρεσίες της Κοινότητας... 33 4 Αποτύπωση υφιστάμενης κατάστασης στην Κοινότητα Πλατρών... 35 4.1 Κατάσταση στο έτος αναφοράς... 35 4.2 Οικιακός Τομέας... 36 4.3 Πρωτογενής Τομέας... 37 4.4 Δευτερογενής Τομέας... 37 4.5 Τριτογενής Τομέας... 38 4.6 Οδικός φωτισμός... 39 4.7 Μεταφορές... 39 4.8 Ηλεκτροπαραγωγή από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας... 40 4.9 Συνολική παρουσίαση αποτελεσμάτων στην Κοινότητα για το έτος αναφοράς. 40 4.10 Παρουσίαση συνολικών αποτελεσμάτων για την περίοδο 2009-2012... 41 5 Απογραφή εκπομπών CO 2 στην Κοινότητα Πλατρών... 43 5.1 Εισαγωγή... 43 5.2 Σενάριο πρόβλεψης των εκπομπών CO 2... 44 6 Ενεργειακό Σχέδιο Δράσης της Κοινότητας Πλατρών... 47 6.1 Εισαγωγή... 47 6.1 Κτίρια, εξοπλισμός/εγκαταστάσεις και βιομηχανίες... 48 6.2 Μεταφορές... 48 6.3 Τοπική Ηλεκτροπαραγωγή... 48 6.4 Σχεδιασμός χρήσεων γης... 49 6.5 Δημόσιες Συμβάσεις για Προϊόντα και Υπηρεσίες... 49 6.6 Συνεργασία με τους Πολίτες και Ενδιαφερόμενους... 50 6.7 Συνοπτική παρουσίαση των μέτρων της Κοινότητας Πλατρών... 51 6.8 Σενάριο Σχεδίου Δράσης Αειφόρου Ενέργειας 2013-2020... 53 6.9 Παρακολούθηση του Σχεδίου Δράσης για την Αειφόρο Ενέργεια... 54 6.10 Χρηματοδότηση του Ενεργειακού Σχεδίου Δράσης... 54 6

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων Εικόνες Εικόνα 3 Χάρτης Κοινότητας Πλατρών... 21 Εικόνα 1 Ο καταρράκτης της Καληδονίας... 26 Εικόνα 2 Το μονοπάτι των Καληδονιών... 26 Εικόνα 3 Ποδηλατικές Διαδρομές Τροόδους... 26 Εικόνα 4 Η περιοχή της Κοιλάδας... 26 Εικόνα 5 Κρυός Ποταμός... 27 Εικόνα 6 Κοινότητα Πλατρών... 27 Εικόνα 7 Ποδηλατικές Διαδρομές Τροόδους... 27 Εικόνα 8 Ποδηλατικές Διαδρομές Τροόδους... 27 Εικόνα 9 Δήλωση Πολιτικής Χάρτης Πολεοδομικών Ζωνών [Πηγή: Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως]... 28 Εικόνα 10 Ενεργειακές καταναλώσεις ηλεκτρισμού ανά τομέα κοινοτικών υπηρεσιών... 33 Εικόνα 11 Μερίδιο ενεργειακών δαπανών ανά τομέα Κοινοτικής Υπηρεσίας... 34 Εικόνα 12 Μερίδιο τελικής κατανάλωσης ενέργειας ανά χρήση στον οικιακό τομέα [Πηγή: Στατιστική Υπηρεσία Κύπρου]... 36 Εικόνα 13 Μερίδιο τελικής κατανάλωσης ενέργειας ανά πηγή ενέργειας στον οικιακό τομέα [Πηγή: Στατιστική Υπηρεσία Κύπρου]... 37 Εικόνα 14 Μερίδιο τελικής κατανάλωσης ενέργειας ανά επιμέρους τομείς στο δευτερογενή τομέα [Πηγή: Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου, Ενεργειακό Γραφείο Κυπρίων Πολιτών]... 38 Εικόνα 15 Μερίδιο τελικής κατανάλωσης ενέργειας ανά επιμέρους τομείς στον τριτογενή τομέα [Πηγή: Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου, Ενεργειακό Γραφείο Κυπρίων Πολιτών]... 39 Εικόνα 16 Μερίδιο τελικής κατανάλωσης ενέργειας ανά τομέα [Πηγή: Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου, Ενεργειακό Γραφείο Κυπρίων Πολιτών]... 41 Εικόνα 17 Μερίδιο τελικής κατανάλωσης ενέργειας ανά πηγή ενέργειας [Πηγή: Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου, Ενεργειακό Γραφείο Κυπρίων Πολιτών]... 41 Εικόνα 18 Μερίδιο τελικής κατανάλωσης ενέργειας ανά τομέα για την περίοδο 2009-2012 [Πηγή: Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου, Ενεργειακό Γραφείο Κυπρίων Πολιτών]... 42 Εικόνα 19 Μερίδιο τελικής κατανάλωσης ενέργειας ανά πηγή ενέργειας για την περίοδο 2009-2012 [Πηγή: Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου, Ενεργειακό Γραφείο Κυπρίων Πολιτών]... 42 Εικόνα 20 Μερίδιο εκπομπών CO 2 ανά πηγή ενέργειας στην Κοινότητα για την περίοδο 2009-2012... 43 Εικόνα 21 Σύνολο εκπομπών CO 2 ανά πηγή ενέργειας στην Κοινότητα για την περίοδο 2009-2012... 43 Εικόνα 22 Σενάριο Αναμενόμενης εξέλιξης για την πρόβλεψη των εκπομπών CO 2 και κατανάλωσης ενέργειας για την περίοδο 2009 2020... 46 Εικόνα 23 Γραφική απεικόνιση του σεναρίου Σχεδίου Δράσης Αειφόρου Ενέργειας... 53 7

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων Πίνακες Πίνακας 1 Ενεργειακή Ομάδα της Κοινότητας Πλατρών... 13 Πίνακας 2. Αναμενόμενη συνολική ικανότητα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας- Δεκέμβριος 2012 [Πηγή: ΔΣΜ http://www.dsm.org.cy]... 15 Πίνακας 3 Εθνικός στόχος για το μερίδιο ενέργειας από ΑΠΕ [Πηγή: ΕΣΔ για ΑΠΕ Υπηρεσία Ενέργειας ΥΕΒΤ]... 17 Πίνακας 4 Καταμερισμός επιμέρους στόχους για την επίτευξη του Εθνικού στόχου για το μερίδιο ενέργειας από ΑΠΕ [Πηγή: ΕΣΔ για ΑΠΕ Υπηρεσία Ενέργειας ΥΕΒΤ]... 17 Πίνακας 5 Εκτίμηση συνεισφοράς ανά τεχνολογία ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ για την επίτευξη του Εθνικού στόχου για το μερίδιο ενέργειας από ΑΠΕ to 2020 [Πηγή: ΕΣΔ για ΑΠΕ Υπηρεσία Ενέργειας ΥΕΒΤ]... 18 Πίνακας 6 Εκτίμηση συνεισφοράς ανά τεχνολογία θέρμανσης και ψύξης από ΑΠΕ για την επίτευξη του Εθνικού στόχου για το μερίδιο ενέργειας από ΑΠΕ to 2020 [Πηγή: ΕΣΔ για ΑΠΕ Υπηρεσία Ενέργειας ΥΕΒΤ]... 18 Πίνακας 7 Σύνοψη εξοικονόμηση ενέργειας από μέτρα που υλοποιήθηκαν και είναι σε ισχύ [Πηγή: 2 ο ΣΔΕΑ για τη Κύπρο Υπηρεσία Ενέργειας ΥΕΒΤ]... 19 Πίνακας 8 Σύνοψη εξοικονόμηση ενέργειας από μέτρα που αναμένεται να πραγματοποιηθούν την περίοδο 2011-2020 [Πηγή: 2 ο ΣΔΕΑ για τη Κύπρο Υπηρεσία Ενέργειας ΥΕΒΤ]... 20 Πίνακας 9 Πληθυσμιακά δεδομένα [Στατιστική Υπηρεσία Κύπρου Απογραφή 2001, 2011]... 22 Πίνακας 10 Επιχειρήσεις στην Κοινότητα [Πηγή: www.platres.org]... 23 Πίνακας 11 Οικονομικές δραστηριότητες [Στατιστική Υπηρεσία Κύπρου Απογραφή 2011]... 23 Πίνακας 12 Τύπος κτιρίου στο οποίο βρίσκονται οι κατοικίες [Στατιστική Υπηρεσία Κύπρου Απογραφή 2011]... 30 Πίνακας 13 Κατανάλωση ενέργειας στον οδικό φωτισμό... 31 Πίνακας 14 Καταναλώσεις οχημάτων Πλατρών... 31 Πίνακας 15 Ενεργειακές δαπάνες Κοινοτικών Υποστατικών Πλατρών... 32 Πίνακας 16 Ενεργειακές δαπάνες Υδραντλιών Πλατρών... 32 Πίνακας 17 Ενεργειακές δαπάνες ΜΕΥΑ Πλατρών... 32 Πίνακας 18 Ενεργειακές καταναλώσεις βασικών κοινοτικών υπηρεσιών... 33 Πίνακας 19 Ζήτηση ενέργειας σε MWh στον οικιακό τομέα [Πηγή: Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου, Ενεργειακό Γραφείο Κυπρίων Πολιτών]... 36 Πίνακας 20 Ζήτηση ενέργειας σε MWh στον πρωτογενή τομέα [Πηγή: Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου, Ενεργειακό Γραφείο Κυπρίων Πολιτών]... 37 Πίνακας 21 Ζήτηση ενέργειας σε MWh στο δευτερογενή τομέα [Πηγή: Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου, Ενεργειακό Γραφείο Κυπρίων Πολιτών]... 38 Πίνακας 22 Ζήτηση ενέργειας σε MWh στον τριτογενή τομέα [Πηγή: Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου, Ενεργειακό Γραφείο Κυπρίων Πολιτών]... 38 Πίνακας 23 Ζήτηση ενέργειας σε MWh στον οδικό φωτισμό [Πηγή: Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου, Ενεργειακό Γραφείο Κυπρίων Πολιτών]... 39 Πίνακας 24 Τελική κατανάλωση ενέργειας σε MWh στις μεταφορές φωτισμό [Πηγή: Στατιστική Υπηρεσία, Ενεργειακό Γραφείο Κυπρίων Πολιτών]... 40 8

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων Πίνακας 25 Τελική κατανάλωση ενέργειας σε MWh για το έτος 2009 [Πηγή: Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου, Ενεργειακό Γραφείο Κυπρίων Πολιτών]... 40 Πίνακας 26 Τελική κατανάλωση ενέργειας σε MWh ανά τομέα για την περίοδο 2009-2011 [Πηγή: Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου, Ενεργειακό Γραφείο Κυπρίων Πολιτών]... 41 Πίνακας 27 Τελική κατανάλωση ενέργειας σε MWh ανά πηγή ενέργειας για την περίοδο 2009-2011 [Πηγή: Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου, Ενεργειακό Γραφείο Κυπρίων Πολιτών]... 42 Πίνακας 28 Συντελεστές υπολογισμού εκπομπών CO 2... 43 Πίνακας 29 Συντελεστές ετήσιας μεταβολής καταναλώσεων ενέργειας ανά τομέα που χρησιμοποιήθηκαν στο σενάριο αναμενόμενης εξέλιξης... 44 Πίνακας 30 Συντελεστές ενεργειακής απόδοσης για την παραγωγή ηλεκτρισμού... 45 Πίνακας 31 Σενάριο Αναμενόμενης εξέλιξης για την πρόβλεψη των εκπομπών CO 2 για την περίοδο 2009 2020... 45 Πίνακας 32 Συνοπτική παρουσίαση των μέτρων που θα λάβει η Κοινότητα και περιλαμβάνονται στο Ενεργειακό Σχέδιο Δράσης... 51 Πίνακας 33 Συνοπτική παρουσίαση των μέτρων που θα επιφέρουν εξοικονομήσεις για την Κοινότητα... 52 Πίνακας 34 Συνοπτική παρουσίαση των εκπομπών CO 2 για τα Σενάρια BAU και SEAP... 54 9

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων Επεξήγηση όρων και μονάδων μέτρησης Ακρωνύμια BAU : Business As Usual SEAP: Sustainable Energy Action Plan ΣΔΒΕ: Σχέδια Δράσης για την Αειφόρο (Βιώσιμη) Ενέργεια ΑΠΕ: Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας ΕΞΕ: Εξοικονόμηση Ενέργειας BEI: Baseline Emission Inventory CO 2 : Διοξείδιο του Άνθρακα EPC: Energy Performance Contract ESCO: Energy Services Company Μονάδες μέτρησης kwh: 1000 Wh MWh: 1000 kwh GWh: 1000 MWh Toe: tones of oil equivalent: 11.67 MWh Ktoe: 1000 toe Τ.ι.π: τόνοι ισοδύναμου πετρελαίου MJ: 0.28 kwh Ορισμοί Πρωτογενής ενέργεια (primary energy): Είναι το ενεργειακό περιεχόμενο των φορέων ενέργειας, η οποία δεν έχει υποστεί ακόμα καμία μετατροπή ή μεταποίηση (π.χ. το ενεργειακό περιεχόμενο του πετρελαίου, του φυσικού αερίου, του άνθρακα κ.λ.π) Τελική Ενέργεια (final energy): Είναι η ενέργεια που διατίθεται για την κάλυψη των ανθρώπινων αναγκών στη θέση της τελικής κατανάλωσης (πχ. Το πετρέλαιο στη δεξαμενή του συστήματος κεντρικής θέρμανσης, το ηλεκτρικό ρεύμα σε μια ηλεκτρική συσκευή, Η/Υ κτλ). Ενεργειακό Περιεχόμενο Καυσίμων Βενζίνη/Πετρέλαιο: 46 MJ/Kg 36 MJ/L 10 kwh/l Υγραέριο: 46.4 MJ/Kg 26 MJ/L 7.2kWh/L Ξύλο: 16.2 MJ/Kg 4.5kWh/Kg 10

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων 1 Το Σύμφωνο των Δημάρχων 1.1 Εισαγωγή Το Σύμφωνο των Δημάρχων είναι μια φιλόδοξη πρωτοβουλία που εμπλέκει Ευρωπαϊκά αστικά κέντρα και πόλεις στον αγώνα κατά της κλιματικής αλλαγής. Οι Δήμαρχοι, που υπογράφουν το Σύμφωνο, δεσμεύονται να υπερβούν τους στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το κλίμα και την ενέργεια για το έτος 2020, μειώνοντας τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα (CO 2 ) στην επικράτειά τους τουλάχιστον κατά 20%. Για να το πετύχουν αυτό, αναπτύσσουν Σχέδια Δράσης για την Αειφόρο (Βιώσιμη) Ενέργεια (ΣΔΒΕ), εφαρμόζουν δράσεις για τη βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας και την αύξηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας τόσο σε δημόσιους όσο και ιδιωτικούς τομείς της Τοπικής Αρχής και οργανώνουν Ημέρες Ενέργειας. Αυτές οι προσπάθειες υποστηρίζονται ισχυρά από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Γραφείο του Συμφώνου των Δημάρχων και τις Δομές Υποστήριξης. Το Σύμφωνο των Δημάρχων είναι ανοιχτό σε όλες τις τοπικές αρχές που συγκροτούνται δημοκρατικά και με εκλεγμένους αντιπροσώπους, όποιο μέγεθος κι αν έχουν και σε οποιαδήποτε φάση εφαρμογής των ενεργειακών/κλιματικών τους πολιτικών. 1.2 Ένταξη μίας Τοπικής Αρχής στο Σύμφωνο των Δημάρχων Τοπικές αρχές που προτίθενται να υπογράψουν το Σύμφωνο των Δημάρχων πρέπει να παρουσιάσουν και να συζητήσουν την πρωτοβουλία στο Δημοτικό/Κοινοτικό Συμβούλιο. Εφ όσον ληφθεί η σχετική επίσημη απόφαση οι τοπικές αρχές πρέπει να ενημερώσουν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Αυτό γίνεται με αποστολή μηνύματος ταχυδρομική θυρίδα του Γραφείου του Συμφώνου των Δημάρχων με επισυναπτόμενο το Έντυπο Προσχώρησης. Το έντυπο πρέπει να είναι συμπληρωμένο και υπογεγραμμένο από το Δήμαρχο ή Πρόεδρο Κοινοτικού Συμβουλίου ή άλλο εξουσιοδοτημένο από το Συμβούλιο αντιπρόσωπο. Μετά την αποστολή του μηνύματος, η τοπική αρχή θα περιληφθεί στο δημόσιο κατάλογο των πόλεων του Συμφώνου. Οι τοπικές αρχές μπορούν να υπογράψουν το Σύμφωνο των Δημάρχων οποιαδήποτε στιγμή, δεν υπάρχει προθεσμία! Οι Τελετές του Συμφώνου των Δημάρχων λαμβάνουν χώρα κάθε χρόνο και όλοι οι δήμαρχοι έχουν την ευκαιρία δημόσιας υπογραφής και ευρείας προβολής. 1.3 Δεσμεύσεις από την υπογραφή του Σύμφωνου των Δημάρχων Οι Τοπικές Αρχές που συμμετέχουν στο Σύμφωνο, στοχεύουν στη μείωση των εκπομπών CO 2 πάνω από 20% έως το 2020, μέσω δράσεων ενεργειακής αποδοτικότητας και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Για να επιτύχουν αυτό το στόχο, δεσμεύονται να: ετοιμάσουν μια Βασική Απογραφή Εκπομπών (ΒΑΕ) εντός ενός έτους από την υπογραφή του Συμφώνου υποβάλουν ένα Σχέδιο Δράσης για την Αειφόρο Ενέργεια (ΣΔΒΕ), εγκεκριμένο από το Δημοτικό/Κοινοτικό Συμβούλιο εντός ενός έτους από την υπογραφή του Συμφώνου δημοσιεύουν τακτικά ανά διετία μετά την υποβολή του ΣΔΒΕ τους εκθέσεις αξιολόγησης αναφέροντας το βαθμό υλοποίησης του Σχεδίου Δράσης και των ενδιάμεσων αποτελεσμάτων προωθήσουν τις δράσεις τους και να εμπλέξουν τους πολίτες τους και τους τοπικούς φορείς και να οργανώσουν Τοπικές Ημέρες Ενέργειας 11

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων διαδώσουν το μήνυμα του Συμφώνου των Δημάρχων, ιδιαίτερα να παροτρύνουν και άλλες Τοπικές Αρχές να προσχωρήσουν στο Σύμφωνο και να συνεισφέρουν σε σημαντικές εκδηλώσεις και θεματικές ημερίδες Μία Τοπική Αρχή, εντάσσεται στο Σύμφωνο των Δημάρχων για να: κάνει μια δημόσια δήλωση για τη δέσμευσή του για μείωση του CO 2, δημιουργήσει ή ενισχύσει τη δυναμική για μείωση του CO 2 στην περιοχή του, ωφεληθεί από την ενθάρρυνση και το παράδειγμα άλλων πρωτοπόρων, μοιραστεί με άλλους την εμπειρία που έχει αναπτυχθεί στο δήμο του, γίνει ο δήμος γνωστός ως πρωτοπόρος, δημοσιοποιήσει τα επιτεύγματά του στο διαδικτυακό τόπο του Συμφώνου, Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρέχει στις πόλεις που εντάσσονται στο Σύμφωνο: Ένα γραφείο αρμόδιο για την προώθηση, το συντονισμό και την υποστήριξη της πρωτοβουλίας αυτής, Ένα διαδικτυακό τόπο για προώθηση και ανταλλαγή καλών πρακτικών, Εργαλεία και μεθόδους (οδηγίες, φόρμες, κλπ) που βοηθούν στην προετοιμασία τυποποιημένων απογραφών εκπομπών και Σχεδίων Δράσης, συμβατών με τα ήδη υπάρχοντα Οικονομικές διευκολύνσεις, κυρίως από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, τα Διαρθρωτικά Ταμεία, κλπ., Εκδηλώσεις για να έχουν οι πόλεις που δραστηριοποιούνται ενεργά μεγάλη πολιτική προβολή σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, Ένα δίκτυο Δομών Υποστήριξης για τη βοήθεια των μικρότερων σε μέγεθος πόλεων. 1.4 Δομές υποστήριξης του Συμφώνου των Δημάρχων Εάν μια τοπική αρχή δεν έχει την τεχνική δυνατότητα ή τους πόρους για να ετοιμάσει το σχέδιο δράσης, πρέπει να λάβει υποστήριξη από οργανισμούς που έχουν τέτοιες δυνατότητας π.χ. τις Δομές Υποστήριξης. Κατάλογος των Δομών Υποστήριξης υπάρχει στο διαδικτυακό τόπο του Συμφώνου των Δημάρχων. Δομές υποστήριξης του Συμφώνου των Δημάρχων στην Κύπρο είναι η Ένωση Κοινοτήτων και η Ένωση Δήμων Κύπρου με διορισμένο εκτελεστικό γραφείο το Ενεργειακό Γραφείο Κυπρίων Πολιτών. 1.5 Η Κοινότητα Πλατρών στο Σύμφωνο των Δημάρχων Το Κοινοτικό Συμβούλιο Πλατρών αποφάσισε να προχωρήσει στην υπογραφή του Συμφώνου των Δημάρχων με το οποίο η Κοινότητα δεσμεύεται να υποβάλει για έγκριση στη Γραμματεία του Συμφώνου Σχέδιο Δράσης για τη Βιώσιμη Ενέργεια (ΣΔΒΕ) σε 1 χρόνο από την υπογραφή του. Η ετοιμασία του ΣΔΒΕ της Κοινότητα εντάσσεται στο έργο SEAP PLUS που συγχρηματοδοτείται από το Πρόγραμμα «Ευφυής Ενέργεια για την Ευρώπη» μέσω του Ενεργειακού Γραφείου Κυπρίων Πολιτών (ΕΓΚΠ), με τη συμβολή και την καθοδήγηση του οποίου έχει εκπονηθεί το ΣΔΒΕ της Κοινότητας. Η Κοινότητα έχει παραχωρήσει όλα τα διαθέσιμα στοιχεία που χρειάζονται για την ετοιμασία του ΣΔΒΕ. Σημειώνεται ότι το ΣΔΒΕ επικεντρώνεται στους τομείς όπου η Κοινότητα έχει έλεγχο μιας συγκεκριμένης δράσης ή ενέργειας. 12

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων Για την ετοιμασία του ΣΔΒΕ της Κοινότητας και γενικά για την ανταπόκριση στις υποχρεώσεις που απορρέουν από την προσχώρηση στο Σύμφωνο των Δημάρχων (εφαρμογή δράσεων, παρακολούθηση προόδου και αναθεωρήσεις) δημιουργήθηκε η κατάλληλη διοικητική δομή εντός της Κοινότητα που αποτελείται από τους ακόλουθους. Η δομή της ενεργειακής ομάδας είναι η ακόλουθη: Πίνακας 1 Ενεργειακή Ομάδα της Κοινότητας Πλατρών Ενεργειακή Ομάδα Επικεφαλής Μέλος1 Μέλος 2 Θέση Πρόεδρος Κοινοτικού Συμβουλίου Παναγιώτης Παπαδόπουλος Δημήτρης Παπαθεοδότου Γραμματέας Μιχάλης Μιχαήλ Βοηθός Γραμματέα Καθήκοντα Επίβλεψη και Λήψη Αποφάσεων Υποστήριξη Υποστήριξη Για την ετοιμασία του ΣΔΒΕ απαιτείται ευρύτερη συνεργασία διαφόρων τμημάτων της Κοινότητας. Γι αυτό η Ενεργειακή Ομάδα πλαισιώνεται από 3 στελέχη που θα παράσχουν στοιχεία ή θα συμβάλουν στην διαμόρφωση έργων και δράσεων ανάλογα με τις ανάγκες. Ο πρόεδρος του Κοινοτικού Συμβουλίου Πλατρών κος Παναγιώτης Παπαδόπουλος εκπροσωπώντας την Κοινότητα Πλατρών, υπόγραψε στις 13 Ιουνίου 2012 το «Σύμφωνο των Δημάρχων». Η κοινότητα Πλατρών ανάθεσε στο Ενεργειακό Γραφείο Κυπρίων Πολιτών την εκπόνηση του Ενεργειακού Σχεδίου Δράσης, στα πλαίσια της υλοποίησης του Ευρωπαϊκού Προγράμματος με τίτλο SEAP PLUS συγχρηματοδοτούμενου από το πρόγραμμα Ευφυής Ενέργεια για την Ευρώπη. Για την περίοδο Ιούνιος 2012 με Ιανουάριος 2014 πραγματοποιήθηκε η απαραίτητη συλλογή ενεργειακών στοιχείων από τις υπηρεσίες της Τοπικής Αρχής καθώς και άλλα αρμόδια κυβερνητικά και μη τμήματα. Τα στοιχεία αυτά χρησιμοποιήθηκαν για τον καταρτισμό του έτους αναφοράς (2009) που περιλαμβάνει τις καταναλώσεις ενέργειας και τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα ανά τομέα στην επικράτεια της Κοινότητας Πλατρών. 13

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων 2 Κύπρος 2.1 Γενικές πληροφορίες Η Κύπρος είναι το μεγαλύτερο νησί της Ανατολικής Μεσογείου και βρίσκεται νότια της Τουρκίας. Οι δύο κύριοι ορεινοί όγκοι είναι ο Πενταδάκτυλος στο βορρά και το όρος Τρόοδος στο κεντρικό και νοτιοδυτικό τμήμα της νήσου. Ανάμεσά τους βρίσκεται η εύφορη πεδιάδα της Μεσαορίας. Η Κύπρος αποτελούσε ανέκαθεν σταυροδρόμι ανάμεσα στην Ευρώπη, την Ασία και την Αφρική και φέρει πάνω της τα ίχνη πολλών διαδοχικών πολιτισμών: ρωμαϊκά θέατρα και οικίες, βυζαντινές εκκλησίες και μοναστήρια, κάστρα της εποχής των σταυροφοριών και προϊστορικούς οικισμούς. Οι κυριότερες οικονομικές δραστηριότητες του νησιού είναι ο τουρισμός, οι εξαγωγές ειδών ένδυσης και χειροποίητων ειδών και η εμπορική ναυτιλία. Στα χειροποίητα είδη συγκαταλέγονται τα κεντήματα, τα κεραμικά και τα χάλκινα. Στις παραδοσιακές σπεσιαλιτέ συγκαταλέγονται οι μεζέδες ορεκτικά που σερβίρονται ως κύριο πιάτο το τυρί χαλούμι και το ποτό ζιβανία. Μετά την τουρκική εισβολή στο νησί το 1974 και την κατοχή του βόρειου τμήματος της χώρας, η ελληνική κοινότητα της Κύπρου χωρίζεται από την τουρκική με τη λεγόμενη Πράσινη Γραμμή. Η Κύπρος είναι γνωστή ως το νησί της Αφροδίτης, της θεάς του έρωτα και της ομορφιάς, επειδή σύμφωνα με το θρύλο είναι ο τόπος όπου γεννήθηκε η θεά. Στη σύγχρονη λογοτεχνία ξεχωρίζουν τα ονόματα των Κώστα Μόντη (ποιητής και συγγραφέας) και Δημήτρη Γκότση (συγγραφέας), ενώ ο Ευαγόρας Καραγιώργης και ο Μάριος Τόκας είναι διακεκριμένοι μουσικοσυνθέτες. Πηγή: www.wikipedia.org Έτος προσχώρησης στην ΕΕ: 2004 Πολιτικό σύστημα: Δημοκρατία Πρωτεύουσα: Λευκωσία Συνολική έκταση: 9.250 km² Πληθυσμός: 0,8 εκατομμύρια Νόμισμα: ευρώ Πηγή: http://europa.eu 14

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων 2.2 Ηλεκτροπαραγωγή στην Κύπρο Η παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος στην Κύπρο στηρίζεται σχεδόν εξ ολοκλήρου στην καύση ορυκτών καυσίμων και κυρίως μαζούτ. Η Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου (Α.Η.Κ) αποτελεί στο παρόν στάδιο το μεγαλύτερο ηλεκτροπαραγωγό στην Κύπρο διαθέτοντας συνολικά τρεις Ηλεκτροπαραγωγούς Σταθμούς. Οι τεχνολογίες που χρησιμοποιούνται για ηλεκτροπαραγωγή είναι ατμοηλεκτρικές μονάδες, οι αεροστρόβιλοι, οι μηχανές εσωτερικής καύσης και συνδυασμένου κύκλου. Μέτα την έκρηξη στο Μαρί στις 11/07/2011 και με την καταστροφή του ηλεκτροπαραγωγικού σταθμού του Βασιλικού η δυνατότητα παραγωγής ηλεκτρισμού έφτασε στο σημείο να μειωθεί πάνω από το 50% κατά τον μήνα Ιούλιο του 2011. Στον πιο κάτω πίνακα δίνεται η Ικανότητα Παραγωγής κατά τύπο Παραγωγής και κατά Ηλεκτροπαραγωγό Σταθμό καθώς και η συνολική Ονομαστική και Πραγματική Ικανότητα Παραγωγής που προβλέπεται για το Δεκέμβριο 2012. Πίνακας 2. Αναμενόμενη συνολική ικανότητα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας- Δεκέμβριος 2012 [Πηγή: ΔΣΜ http://www.dsm.org.cy] Για τον υπολογισμό της "Διαθέσιμης Ικανότητας Παραγωγής (MW)" αφαιρούνται τα ακόλουθα: Μόνιμες Μειώσεις Ικανότητας Παραγωγής Ικανότητα Μονάδων Παραγωγής που βρίσκονται σε ετήσια συντήρηση Ικανότητα Μονάδων Παραγωγής που έχουν υποστεί μεσοπρόθεσμη μακροπρόθεσμη βλάβη ή 15

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων Η συνολική εγκατεστημένη ονομαστική ικανότητα των Ηλεκτροπαραγωγών Σταθμών εκτιμάται ότι θα ανέλθει στις 1598MW τον Ιούνιο του 2013, μετά την ολοκλήρωση των εργασιών αποκατάστασης του Σταθμού του Βασιλικού. Στην Κύπρο, λόγω του Ενεργειακά Απομονωμένου Συστήματος στο παρόν στάδιο και της απουσίας Ενεργειακών Διασυνδέσεων (αγωγοί πετρελαίου, αγωγοί φυσικού αερίου, καλώδια μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας) με άλλα κράτη, υπάρχει μεγάλος βαθμός εξάρτησης από εισαγωγές ορυκτών καυσίμων. Συγκεκριμένα, περισσότερο από το 95% της ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνεται στην Κύπρο παράγεται από τα εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα. Συνεπώς, οι ετήσιες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα (CO 2 ) είναι πολύ μεγάλες. Οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα για το έτος 2009 στην Κύπρο από το τομέα ηλεκτροπαραγωγής (σταθμοί ΑΗΚ) εκτιμώνται σε 4.084.000 τόνους. Μετά από την καταστροφή του Σταθμού Βασιλικού και την ενοικίαση μηχανών παραγωγής με πετρέλαιο η εικόνα εκπομπής ρύπων είναι διαφορετική. 2.3 Ηλεκτροπαραγωγή από ΑΠΕ Στην παράγραφο αυτή παρουσιάζονται τα κυριότερα στοιχεία που σχετίζονται με την παραγωγή ενέργειας από φωτοβολταϊκά συστήματα, σταθμούς βιοαερίου και αιολικών πάρκων στην Κύπρο. Το πρώτο Φωτοβολταϊκό Σύστημα ισχύος 4,84kW συνδέθηκε στις 17/02/2005. Η συνολική παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από φωτοβολταϊκά συστήματα που είναι συνδεδεμένα με το δίκτυο από τις 17/02/2005 έως 31/10/2012 ανήλθε στις 35.321.364 kwh. Η εγκατεστημένη ισχύς των φωτοβολταϊκών συστημάτων ενωμένα με το σύστημα διανομής της ΑΗΚ ανήλθε στα 16,36 MW το μήνα Δεκέμβριο 2012. Η συνολική εγκατεστημένη ισχύς αυτόνομων φωτοβολταϊκών συστημάτων (μη ενωμένα με το δίκτυο) σύμφωνα με στοιχεία της Υπηρεσίας Ενέργειας (μέχρι το τέλος του 2011) ανήλθε στα 0,8 ΜW. Η συνολική εγκατεστημένη ισχύς των 12 σταθμών βιοαερίου/βιομάζας συνδεδεμένων με το δίκτυο της ΑΗΚ είναι 8.764ΜW (Δεκέμβριος 2012). Η συνολική παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας των σταθμών βιοαερίου μέχρι τις 31/10/2012 ανήλθε στις 122,781,280 kwh. (από την έναρξη σύνδεσης του πρώτου σταθμού βιοαερίου στις 10/12/2007). Επίσης, η μέση μηνιαία παραγωγή θερμικής ενέργειας είναι περίπου 1,700ΜWh. Η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας Κύπρου (ΡΑΕΚ) έχει δώσει μέχρι σήμερα συνολικά 17 άδειες για κατασκευή σταθμών βιοαερίου από κτηνοτροφικά απόβλητα για παραγωγή ενέργειας συνολικής εγκατεστημένης ισχύος 14.9ΜW. Ο αριθμός των Αιολικών Πάρκων που είναι συνδεδεμένα με το Δίκτυο είναι 5. Η συνολική εγκατεστημένη ισχύς αυτών των Πάρκων ανέρχεται στα 146,7MW και συνεισφορά τους στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας μέχρι τον Οκτώβριο 2012 ήταν 300,110,617kWh. 2.4 Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας 2010-2020 Στην παράγραφο αυτή παρουσιάζονται τα κυριότερα στοιχεία που σχετίζονται με την παραγωγή ενέργειας από φωτοβολταϊκά συστήματα, σταθμούς βιοαερίου και αιολικών πάρκων στην Κύπρο. 16

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων Η ενεργειακή πολιτική της Κύπρου διαμορφώνεται από το Υπουργείο Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού σε συνεργασία µε όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και εγκρίνεται από το Υπουργικό Συμβούλιο. Το Υπουργείο Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού εξετάζει τις ενεργειακές ανάγκες της χώρας, λαμβάνει υπόψη τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τις διεθνείς συνθήκες και συμβάσεις και καθορίζει τους βασικούς άξονες, που µε τη σειρά τους προσδιορίζουν τους στόχους που πρέπει να υλοποιηθούν. Παράλληλα το ενεργειακό μοντέλο που εφαρμόζεται στην Κύπρο προσδίδει ιδιαίτερη έμφαση και στην κοινωνική διάσταση της ενεργειακής οικονομίας. Οι κύριοι πυλώνες στους οποίους εδράζεται η εθνική ενεργειακή πολιτική είναι: Η ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού Η ανταγωνιστικότητα Η προστασία του περιβάλλοντος Ορισμένες από τις παραπάνω γενικές επιδιώξεις της εθνικής ενεργειακής στρατηγικής έχουν ήδη µμετατραπεί, κατ ακολουθία της ενεργειακής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε συγκεκριμένους ποσοτικούς και δεσμευτικούς για τη χώρα στόχους µε χρονικό ορόσημο το 2020: Συμμετοχή των ΑΠΕ στην τελική χρήση ενέργειας κατά 13%, Συμμετοχή των ΑΠΕ στην ενεργειακή κατανάλωση των οδικών µμεταφορών κατά 10%, Μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 5% σε σχέση µε το 2005, για τις κατηγορίες εκτός πεδίου εφαρμογής του Συστήματος Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπής Αερίων του Θερμοκηπίου. [Πηγή: Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ανανεώσιμη Ενέργεια με βάση την Οδηγία 2009/28/ΕΚ (2010-2020) Υπηρεσία Ενέργειας του ΥΕΒΤ] Πίνακας 3 Εθνικός στόχος για το μερίδιο ενέργειας από ΑΠΕ [Πηγή: ΕΣΔ για ΑΠΕ Υπηρεσία Ενέργειας ΥΕΒΤ] (Α) Μερίδιο ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέργειας το έτος 2005 (S 2005 ) (B) Στόχος ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέργειας το έτος 2020 (S 2020 ) (Γ) Αναμενόμενη συνολική προσαρμοσμένη κατανάλωση ενέργειας το έτος 2020 (kτιπ) (Δ) Αναμενόμενη ποσότητα ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας που αντιστοιχεί στο στόχο για το έτος 2020 -υπολογίζεται ως (Β)X(Γ) - (kτιπ) 2.9% 13.0% 2023 263 Πίνακας 4 Καταμερισμός επιμέρους στόχους για την επίτευξη του Εθνικού στόχου για το μερίδιο ενέργειας από ΑΠΕ [Πηγή: ΕΣΔ για ΑΠΕ Υπηρεσία Ενέργειας ΥΕΒΤ] Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας στη θέρμανση και ψύξη 23.5% Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας στην Ηλεκτροπαραγωγή 16.0% Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας στις Μεταφορές 4.9% Συνολικό μερίδιο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας 13.0% 17

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων Πίνακας 5 Εκτίμηση συνεισφοράς ανά τεχνολογία ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ για την επίτευξη του Εθνικού στόχου για το μερίδιο ενέργειας από ΑΠΕ to 2020 [Πηγή: ΕΣΔ για ΑΠΕ Υπηρεσία Ενέργειας ΥΕΒΤ] Τεχνολογία MW GWh Φωτοβολταϊκά 192 309 Συγκεντρωτικά ηλιακά συστήματα 75 224 Επάκτια Αιολικά 300 499 Βιοαέριο 17 143 Σύνολο 584 1175 Πίνακας 6 Εκτίμηση συνεισφοράς ανά τεχνολογία θέρμανσης και ψύξης από ΑΠΕ για την επίτευξη του Εθνικού στόχου για το μερίδιο ενέργειας από ΑΠΕ to 2020 [Πηγή: ΕΣΔ για ΑΠΕ Υπηρεσία Ενέργειας ΥΕΒΤ] Τεχνολογία kτιπ Ηλιακά 90.47 Στερεή βιομάζα 30.16 Αντλίες θερμότητας (γεωθερμικές, αεροθερμικές και υδροθερμικές) 2.97 Σύνολο 126.60 2.5 Εθνικό Σχέδιο Δράσης Ενεργειακής Απόδοσης της Κύπρου Το Εθνικό σχέδιο δράσης υποβάλλεται προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε συμμόρφωση με το άρθρο 14 της Οδηγίας 2006/32/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 5/4/2006 για την ενεργειακή απόδοση κατά την τελική χρήση και τις ενεργειακές υπηρεσίες. Στις 28 Ιουνίου 2007 υποβλήθηκε από το Υπουργείο Εμπορίου Βιομηχανίας και Τουρισμού το 1 ο Σχέδιο Δράσης για την Ενεργειακή Απόδοση ενώ στις 19/07/2011 υποβλήθηκε το 2 ο αναθεωρημένο σχέδιο. Οι πιο κάτω πίνακες περιέχουν συγκεντρωτικά στοιχεία για όλα τα μέτρα που λήφθηκαν, είναι σε ισχύ και συνεισφέρουν στους αντίστοιχους στόχους εξοικονόμησης ενέργειας, καθώς και όλα τα μέτρα που αναμένεται να πραγματοποιηθούν στα επόμενα χρόνια με την αντίστοιχη συνεισφορά εξοικονόμησης ενέργειας. Υπενθυμίζεται ότι για τους υπολογισμούς δεν χρησιμοποιήθηκαν από την «κορυφή προς τα κάτω» μεθοδολογίες, αλλά μόνο από την «βάση προς τα πάνω» μεθοδολογίες (Εθνικές και προτεινόμενες της Οδηγίας). Το σύνολο των εξοικονομήσεων ενέργειας από τα μέτρα που έχουν υλοποιηθεί και είναι σε ισχύ καθώς και από τα προγραμματιζόμενα μέτρα ανέρχονται σε 274.579 χιλιάδες τόνους ισοδύναμου πετρελαίου (τ.ι.π) για το 2016 και 421.553 για το 2020. 18

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων Πίνακας 7 Σύνοψη εξοικονόμηση ενέργειας από μέτρα που υλοποιήθηκαν και είναι σε ισχύ [Πηγή: 2 ο ΣΔΕΑ για τη Κύπρο Υπηρεσία Ενέργειας ΥΕΒΤ] Τομέας/Υποτομέας Επίτευξη ΕΞΕ για το 2010 (τ.ι.π) Αναμενόμενη ΕΞΕ για το 2016 (τ.ι.π) Εκτιμώμενη ΕΞΕ για το 2020(τ.ι.π) Οικιακός τομέας Ν.142(Ι)/2006 Απαιτήσεις ελάχιστης ενεργειακής 15,428 124,284 199,026 απόδοσης για νέες κατοικίες Σχέδιο παροχής χορηγιών για ΕΞΕ σε υφιστάμενες 9,952 9,952 9,952 κατοικίες (2004-2009) Δωρεάν διάθεση λαμπτήρων φθορισμού 13,868 15,725 11,215 Σχέδιο παροχής Χορηγιών για την ενθάρρυνση της 11,916 11,916 11,916 χρήσης ΑΠΕ (2004-2010) Σύνολο οικιακού τομέα 51,164 161,877 232,109 Τριτογενής τομέας Εθνικό σχέδιο δράσης για τις πράσινες δημόσιες 337 59 0 συμβάσεις 2007-2010 Κυβερνητικό σχέδιο χορηγιών ΕΞΕ/ΑΠΕ για δημόσιο 110 110 110 και ευρύτερο δημόσιο τομέα Ν.142(Ι)/2006 Απαιτήσεις ελάχιστης ενεργειακής 2,000 17,621 28,519 απόδοσης για νέα κτίρια του τριτογενή τομέα Σχέδιο παροχής χορηγιών για ΕΞΕ σε υφιστάμενα 5,896 5,291 4,832 κτίρια του τριτογενή τομέα 200-2009 Σχέδιο παροχής χορηγιών για την ενθάρρυνση της 600 600 600 χρήσης ΑΠΕ στον τριτογενή τομέα 2004-2010 Σύνολο τριτογενή τομέα 8,942 23,681 34,061 Βιομηχανικός τομέας Σχέδιο χορηγιών για ΕΞΕ σε υφιστάμενες βιομηχανίες 1,693 1,263 1,263 2004-2009 Σχέδιο παροχής χορηγιών για ενθάρρυνση της χρήσης 21 21 21 ΑΠΕ στον βιομηχανικό τομέα και στην γεωργία 2004-2010 Σύνολο βιομηχανικού τομέα 1,714 1,284 1,141 Τομέας μεταφορών Σχέδιο παροχής χορηγιών για ΕΞΕ στις μεταφορές 1,084 1,084 1,084 2004-2009 Σχέδιο απόσυρσης οχημάτων 2,825 2,825 2,825 Σύνολο τομέα μεταφορών 3,909 3,909 3,909 ΣΥΝΟΛΟ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΕΩΝ 65,729 190,751 271,220 19

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων Πίνακας 8 Σύνοψη εξοικονόμηση ενέργειας από μέτρα που αναμένεται να πραγματοποιηθούν την περίοδο 2011-2020 [Πηγή: 2 ο ΣΔΕΑ για τη Κύπρο Υπηρεσία Ενέργειας ΥΕΒΤ] Τομέας/Υποτομέας Οικιακός τομέας Επίτευξη ΕΞΕ για το 2010 (τ.ι.π) Αναμενόμενη ΕΞΕ για το 2016 (τ.ι.π) Εκτιμώμενη ΕΞΕ για το 2020(τ.ι.π) Ν.142(Ι)/2006 Απαιτήσεις ελάχιστης - 600 0 ενεργειακής απόδοσης για όλες τις κατοικίες που χρήζουν ριζικής ανακαίνισης Συντήρηση και επιθεώρηση λεβήτων και - 9,000 15,000 εγκαταστάσεων θέρμανσης Συντήρηση και επιθεώρηση συστημάτων - 4,000 7,000 κλιματισμού με ισχύ μεγαλύτερη από 12 kw Σχέδιο παροχής χορηγιών για ΕΞΕ σε υφιστάμενες - 7,148 11,915 κατοικίες 2011-2020 Σχέδιο παροχής χορηγιών για την ενθάρρυνση της - 1,805 3,610 χρήσης ΑΠΕ 2011-2020 Σύνολο οικιακού τομέα - 22,553 37,525 Τριτογενής τομέας Ν.142(Ι)/2006 Απαιτήσεις ελάχιστης - 400 0 ενεργειακής απόδοσης για όλα τα κτίρια του τριτογενή τομέα που χρήζουν ριζικής ανακαίνισης Συντήρηση και επιθεώρηση λεβήτων και - 1,700 3,000 εγκαταστάσεων θέρμανσης Συντήρηση και επιθεώρηση συστημάτων - 2,500 5,000 κλιματισμού με ισχύ μεγαλύτερη από 12 kw Εθνικό σχέδιο δράσης για τις πράσινες δημόσιες - 600 1,000 συμβάσεις Σχέδιο παροχής χορηγιών για ΕΞΕ σε υφιστάμενα - 10,617 17,785 κτίρια 2011-2020 Σχέδιο παροχής χορηγιών για την ενθάρρυνση της - 560 1,120 χρήσης ΑΠΕ 2011-2020 Σχέδιο παροχής χορηγιών για συμπαραγωγή - 2,000 5,079 υψηλής απόδοσης 2011-2020 Τοπικά ενεργειακά σχέδια δράσης δήμων και - 3,000 6,300 κοινοτήτων Σύνολο τριτογενή τομέα - 21,431 39,284 Βιομηχανικός τομέας Σχέδιο χορηγιών για ΕΞΕ σε υφιστάμενες - 5,000 8,333 βιομηχανίες 2011-2020 Σχέδιο παροχής χορηγιών για ενθάρρυνση της - 28 60 χρήσης ΑΠΕ στον βιομηχανικό τομέα και στην γεωργία Σχέδιο παροχής 2011-2020 χορηγιών για συμπαραγωγή - 4,000 8,227 υψηλής απόδοσης 2011-2020 Σύνολο βιομηχανικού τομέα - 9,028 16,620 Τομέας μεταφορών Σχέδιο απόσυρσης οχημάτων - 3,000 6,000 Σχέδιο δράσης για την ενίσχυση των δημοσίων - 27,816 50,904 μεταφορών Σύνολο τομέα μεταφορών - 30,816 56,904 ΣΥΝΟΛΟ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΕΩΝ - 83,828 150,333 20

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων 3 3.1 Κοινότητα Πλατρών Εισαγωγή Οι Πλάτρες βρίσκονται στην Επαρχία Λεμεσού. Απέχουν από τη πόλη της Λεμεσού 39 χιλιόμετρα και από το Τροόδος 9 χιλιόμετρα. Το χωριό είναι κτισμένο αμφιθεατρικά και άλλο υψόμετρο έχει το χαμηλό μέρος του χωριού και άλλο το ψηλό. Ως μέσος όρος υψομέτρου των Πλατρών αναφέρονται τα 1200 μέτρα. Το υψόμετρο που είναι κτισμένο το χωριό, όπως και η τοποθεσία θεωρούνται ιδεώδη, για αυτό και το κλίμα των Πλατρών είναι πολύ καλό. Ξηρό κλίμα κατά τους θερινούς μήνες με καθόλου ή ελάχιστη υγρασία και με θερμοκρασίες αισθητά χαμηλότερες από των πόλεων. Η βροχόπτωση στις Πλάτρες είναι από τις ψηλότερες στην Κύπρο και απόδειξη είναι το πυκνό δάσος και η πλούσια βλάστηση που περιβάλλουν το χωριό. Η θερμοκρασία όλων των μηνών του έτους είναι ιδεώδης και κατά τους καλοκαιρινούς μήνες χαμηλότερη από εκείνη των πόλεων. (Ιούνιος 24 βαθμοί Κελσίου, Ιούλιος 26 και τον Αύγουστο 28). Εικόνα 1 Χάρτης Κοινότητας Πλατρών 3.2 Πληθυσμός Κοινότητας Πλατρών Το χωριό γνώρισε μεγάλες πληθυσμιακές αυξομειώσεις. Το 1881 οι κάτοικοι του χωριού ήταν 100, το 1901 ο πληθυσμός αυξήθηκε στους 154, το 1931 στους 396, το 1946 στους 502, το 1960 στους 413, το 1982 στους 442. Σήμερα οι Πλάτρες έχουν 250 μόνιμους κατοίκους που κατά τους καλοκαιρινούς μήνες και ιδιαίτερα τον Αύγουστο αυξάνονται μέχρι τις 10000. Πηγή:www.platres.org] Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζονται τα αποτελέσματα των απογραφών πληθυσμού για τα έτη 2001 και 2011. 21

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων Πίνακας 9 Πληθυσμιακά δεδομένα [Στατιστική Υπηρεσία Κύπρου Απογραφή 2001, 2011] 2001 2011 Πληθυσμός 196 239 Κατοικία συνήθους τόπου διαμονής 84 107 Κενή ή εξοχική κατοικία 626 742 Αριθμός Νοικοκυριών 84 107 Μέσο μέγεθος νοικοκυριών 0 0 Αριθμός Ιδρυμάτων 2.3 2.2 3.3 Ιστορία Το χωριό σήμερα είναι γνωστό με το όνομα Πλάτρες, χωρίς το Πάνω, σε αντίθεση με το γειτονικό χωριό, που αναφέρονται με το όνομα Κάτω Πλάτρες. Είναι λανθασμένη η εντύπωση ότι οι Πλάτρες είναι ένα νέο χωριό, που ιδρύθηκε τα τελευταία χρόνια. Οι Πλάτρες είναι πολύ παλιό χωριό. Αναφέρεται ανάμεσα σε 119 χωριά της Επαρχίας Λεμεσού, τα οποία υπήρχαν την εποχή των Λουζινιανών (Φραγκοκρατία, 1192-1489 μ.χ.) και των Ενετών (1489-1571 μ.χ.). Υπάρχουν τρεις εκδοχές για την ετυμολογία του ονόματος των Πλατρών 1. Ότι η Πλάτρα και στον πληθυντικό οι Πλάτρες, πήρε την ονομασία της από την λέξη πλάτρα (πράτρια), που σημαίνει αυτή που υφαίνει και πωλεί τα πανιά των αγροτών 2. Έχουμε γραπτές μαρτυρίες ότι οι Πλάτρες ήταν φέουδο επί Φραγκοκρατίας και έφερε αυτό το όνομα από τότε. Στην Γαλλική γλώσσα υπάρχει η λέξη πλάτρε-ς, που μεταφράζεται στα ελληνικά σε λευκός, γύψος κ.α. Υπάρχει πληροφορία ότι επί Φραγκοκρατίας στη νότια πλευρά του Τροόδους, πάνω από τις σημερινές Πλάτρες, υπήρχε Φράγκικο Μοναστήρι, που οι μοναχοί του ήταν ντυμένοι στα άσπρα και ονομάζονταν "Πλάτραι". 3. Το χωριό πήρε την ονομασία του από την λέξη πλάτσα, που μετά έγινε Πλάτρα και ακολούθως Πλάτρες (στον πληθυντικό). [Πηγή:www.platres.org] 3.4 Οικονομία Οι πιο πολλοί κάτοικοι του χωριού ασχολούνται με τουριστικά επαγγέλματα (ξενοδοχεία, εστιατόρια, κέντρα διασκέδασης), πιο λίγοι ασχολούνται με την φρουτο-καλλιέργειες και άλλοι σε υπηρεσίες που έχουν σαν έδρα τους το χωριό. Το πρώτο ξενοδοχείο που κτίστηκε στις Πλάτρες ήταν «Τα Κρύα Νερά» και λειτούργησε τον 1900. Ακολούθησαν τον «Γκραντ Οτέλ» το 1905, το «Παυσίλυπον» το 1912, το «Ελβετία» το 1915, το «Μοντε Κάρλο» το 1920 και το «Φόρεστ Πάρκ» το 1936. Μετά το 1936 κτίστηκαν τα ξενοδοχεία «Πεντέλη», «Καλλιθέα», «Σπλέντιτ», «Πετίτ Παλαί», «Μινέρβα», «Σπριγκ», «Βιέννα», «Σεμίραμις», «Νέα Ελβετία», «Εντελβαϊς», «Μάουντ Ρόγιαλ», «Λάντερνς». Το ξενοδοχείο «Μόντε Κάρλο» διέθετε ευρύχωρη αίθουσα χορού, που ήταν μια από τις μεγαλύτερες στη Κύπρο και γνώρισε μεγάλες δόξες. Στο «Φόρεστ Πάρκ» γίνονταν χοροεσπερίδες και Παγκύπριοι διαγωνισμοί για την εκλογή της Μiss Κύπρος. Οι πρώτοι παραθεριστές των Πλατρών ήταν ομογενείς από την Αίγυπτο και μετά ακολούθησαν και ξένοι από τη διεθνή κοινωνία της Αιγύπτου. Όλες σχεδόν οι προσωπικότητες και διασημότητες που ήρθαν στην Κύπρο επισκέφθηκαν και έμεινα στα ωραία ξενοδοχεία του χωριού. Μεταξύ αυτών ο βασιλιάς της Αιγύπτου Φαρούκ, ο Νοπελίστας ποιητής Γιώργος Σεφέρης, η διάσημη συγγραφέας Δάφνη Ντυ Μουριέ, η πριγκίπισσα Μαίρη της Αγγλίας, η πριγκίπισσα Ειρήνη της Ελλάδας, ο πρωθυπουργός της 22

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων Μάλτας Μιντώφ, ο καγκελάριος της Δ. Γερμανίας Βίλλυ Πράντ, η πρωθυπουργός της Ινδίας Ιντίρα Γκάντι, ο ηθοποιός Τέλυ Σαβάλας και πολλοί άλλοι. Κατά την περίοδο του αγώνα της ΕΟΚΑ (1955-59) οι Πλάτρες είχαν γίνει στρατόπεδο του Αγγλικού στρατού και τα ξενοδοχεία είχαν επιταχτεί από τις στρατιωτικές αρχές. Μετέτρεψαν το χωριό σε Επαρχιακό κέντρο και Διοίκηση. Λειτούργησαν τα περίφημα Κρατητήρια Πλατρών στα οποία κρατήθηκαν και βασανίστηκαν άγρια εκατοντάδες κάτοικοι της περιοχής. Έτσι το χωριό έπαυσε να λειτουργεί ως τουριστικό θέρετρο. Μετά την ανεξαρτησία της Κύπρου το 1960 άρχισε σιγά-σιγά να αναπτύσσεται και πάλι ο τουρισμός στο χωριό μέχρι και την τουρκική εισβολή του 1974 που επηρέασε ολόκληρο τον τουρισμό στο νησί. Μετά την καταστροφή του 1974 ο τουρισμός άρχισε και πάλι σιγά-σιγά να αναπτύσσεται αλλά αυτή την φορά προς τις παράλιες περιοχές του νησιού και ο τουρισμός των Πλατρών έχασε την παλιά αίγλη που είχε. Τα τελευταία όμως χρόνια κτίστηκαν νέα ξενοδοχεία, πολλές οικίες για παραθερισμό, συμπλέγματα για παραθερισμό μελών Συντεχνιών και άλλων Οργανώσεων, δημιουργήθηκαν χώροι θερινών κατασκηνώσεων, πισίνες, καφετέριες, κέντρα διασκέδασης, εστιατόρια και έτσι άρχισε μια νέα ανάπτυξη και άνθιση του τουρισμού στις Πλάτρες [Πηγή:www.platres.org]. Πίνακας 10 Επιχειρήσεις στην Κοινότητα [Πηγή: www.platres.org] 2012 Τράπεζες 3 Εστιατόρια 4 Ξενοδοχεία 6 Καφετέριες 1 Κατάστημα σουβενίρ 1 Πρακτορεία στοιχημάτων 1 Δομικά υλικά 1 Πίνακας 11 Οικονομικές δραστηριότητες [Στατιστική Υπηρεσία Κύπρου Απογραφή 2011] 2011 Οικονομικά ενεργός πληθυσμός 407 Άνεργοι 202 Εργαζόμενοι 66 Στον πρωτογενή τομέα (NACE A-B) 1 Στον δευτερογενή τομέα (NACE C-F) 126 Στον τριτογενή τομέα (NACE G-U) 29 Δεν δηλώθηκε 1 23

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων 3.5 Υπηρεσίες Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου (ΑΗΚ) Τα γραφεία της Αρχής Ηλεκτρισμού στις Πλάτρες, βρίσκονται δίπλα στην «Αίθουσα Γιώργος Σεφέρης» στην οδό Μακαρίου. Αρχή Τηλεπικοινωνιών Κύπρου (CYTA) Στεγάζεται σε δικά της γραφεία, που βρίσκονται κοντά στον Αστυνομικό Σταθμό Π. Πλατρών, στην οδό Πράσινης Κοιλάδας.. Αρχή Τηλεπικοινωνιών Κύπρου (CYTASHOP) Κέντρο Εξυπηρέτησης Πελατών της Αρχή Τηλεπικοινωνιών Κύπρου CYTASHOP σε γραφεία στη οδό Ολύμπου. Συγκρότημα Τράπεζας Κύπρου Υποκατάστημα Πλάτρων (0346) Ολύμπου 1Α, Πλάτρες, Cy-4820 Τηλ. 25421719 / Φαξ: 25422243 ΣΠΕ ΟΡΕΙΝΩΝ ΘΕΡΕΤΡΩΝ ΛΕΜΕΣΟΥ Υποκατάστημα Πλατρών Ολύμπου 8Γ Πλάτρες, Cy-4820 Τηλ: 25421654, Φαξ: 25421446 Ταχυδρομείο Πλατρών Στεγάζεται στο χτίριο της Επαρχιακής Διοίκησης Λεμεσού, το οποίο βρίσκεται στην κεντρική πλατεία του χωριού, δίπλα από το πάρκο «Στέλιος Μάυρος». Γραφεία Κυπριακού Οργανισμού Τουρισμού (ΚΟΤ) Στεγάζονται στο χτίριο της Επαρχιακής Διοίκησης Λεμεσού, δίπλα από το Ταχυδρομείο, στην οδό Ολύμπου. Αστυνομικός Σταθμός 0 Αστυνομικός Σταθμός Π. Πλατρών στεγάζεται στο παλιό χτίριο που έχτισαν οι Άγγλοι και το χρησιμοποιούσαν ως εκκλησία, όταν πρωτοήλθαν στην Κύπρο και "ανακάλυψαν" την περιοχή Πλατρών. Βρίσκεται κοντά στην κεντρική πλατεία του χωριού, στην οδό Ολύμπου. 24

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων Τμήμα Δασών Το Γραφείο του Τμήματος Δασών Πλατρών στεγάζεται στο οίκημα της Επαρχιακής Διοίκησης, στην οδό Ολύμπου. Αγροτικός πυροσβεστικός σταθμός Στεγάζεται σε κτίριο που βρίσκεται δίπλα στο Σταθμό Βενζίνης, στην οδό Φανερωμένης. Σταθμός Βενζίνης Βρίσκεται στην οδό Φανερωμένης, δίπλα από το Κοινοτικό Νηπιαγωγείο. Αγροτικό Υγειονομικό Κέντρο Πλατρών Το Νοσοκομείο Πλατρών σήμερα λειτουργεί ως Αγροτικό Υγειονομικό Κέντρο με ιατρούς και νοσηλευτές. Έχει φαρμακοποιό και υγειονομική επισκέπτρια και οδοντίατρος το επισκέπτεται μια φορά την εβδομάδα. Διαθέτει επισής ασθενοφόρο. Δημόσιο Περιφερειακό Νηπιαγωγείο Π. Πλατρών Το Δημόσιο Νηπιαγωγείο Πλατρών στεγάζεται στο χτίριο του Δημοτικού Σχολείου Π. Πλατρών, που βρίσκεται στην οδό Φανερωμένης. Παιδική Εξοχή Λεμεσού Το κτίριο της ιστορικής αυτής Παιδικής Εξοχής των Πλατρών το οποίο κτίστηκε το 1935. Στα 66 χρόνια της λειτουργίας της, χιλιάδες παιδιά, έχουν επωφεληθεί κάνοντας εντελώς δωρεάν τις θερινές διακοπές τους στις Πλάτρες. Οι κατασκηνώσεις ξεκινούν συνήθως μετά το πέρας των σχολικών εργασιών των Δημοτικών Σχολείων και τερματίζονται στο τέλος Αυγούστου. Κατασκηνωτικός χώρος ΔΕΟΚ Της Δημοκρατικής Εργατικής Ομοσπονδίας Κύπρου (ΔΕΟΚ), που βρίσκεται στα δυτικά του χωριού, νότια του δρόμου Πλατρών - Τροοδίτισσας. Κατασκηνωτικός χώρος Συνδέσμου Γονέων Ο Κατασκηνωτικός χώρος των Συνδέσμων Γονέων Δημοτικών Σχολείων Λεμεσού, που βρίσκεται στο δρόμο Π. Πλατρών - Τροόδους, μέσα στο δάσος, βόρεια των Π. Πλατρών. Κατασκηνωτικός χώρος «Ο Μέγας Βασίλειος» Του Ορθόδοξου Ιεραποστολικού Συλλόγου Λεμεσού «Ο Μέγας Βασίλειος», που βρίσκεται μέσα στο δάσος, στα βορειοανατολικά του χωριού. Ο κατασκηνωτικός χώρος είναι νεόκτιστος και άρχισε τη λειτουργία του το 2000. 25

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων Κατοικίες της ΑΗΚ Βρίσκονται στα Δυτικά του χωριού, νότια του δρόμου Πλατρών Τροοδίτισσας, κοντά στην Κατασκήνωση της ΔΕΟΚ Η ΑΗΚ έχει αναγείρει νέες κατοικίες για το προσωπικό της στο χώρο του παλαιού «Μόντε Κάρλο». Κατοικίες της ΠΑΣΥΔΥ Βρίσκονται στα Νοτιοδυτικά του χωριού, στα χτίρια που αγοράστηκαν από τη Μητρόπολη Λεμεσού. Κατοικίες της ΠΟΕΔ Βρίσκονται στα Βορειοδυτικά των Πλατρών, στην οδό Αηδονιών. Είναι νεόκτιστες, αφού λειτούργησαν για πρώτη φορά το 2000. Εντυπωσιάζουν με την αρχιτεκτονική κατασκευή και διάταξη τους. 3.6 Ξενάγηση στη Κοινότητα Εικόνα 2 Ο καταρράκτης της Καληδονίας Εικόνα 3 Το μονοπάτι των Καληδονιών Εικόνα 4 Ποδηλατικές Διαδρομές Τροόδους Εικόνα 5 Η περιοχή της Κοιλάδας 26

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων Εικόνα 6 Κρυός Ποταμός Εικόνα 7 Κοινότητα Πλατρών Εικόνα 8 Ποδηλατικές Διαδρομές Τροόδους Εικόνα 9 Ποδηλατικές Διαδρομές Τροόδους [Πηγή: www.platres.org, Κυπριακός Οργανισμός Τουρισμού] 27

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων 3.7 Δήλωση Πολιτικής Ο περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμος προνοεί για την ετοιμασία Σχεδίων Ανάπτυξης, μέσω των οποίων προδιαγράφονται οι πολιτικές οι οποίες θα πρέπει να ακολουθούνται για την προαγωγή και τον έλεγχο της ανάπτυξης. Η Δήλωση Πολιτικής διαγράφει τη γενική πολιτική ως προς την προαγωγή και τον έλεγχο της ανάπτυξης σε περιφερειακή βάση, προνοεί για την κατανομή των περιοχών προς χρήση για κατοικία ή για γεωργικούς, βιομηχανικούς ή εμπορικούς σκοπούς, καθορίζει τις περιοχές διατήρησης της φύσης, τις περιοχές διατήρησης των χώρων και τις περιοχής φυσικής καλλονής, και γενικά περιέχει τις γενικές αρχές οι οποίες θα διέπουν τη ρύθμιση και τον έλεγχο της ανάπτυξης στην ύπαιθρο και τα χωριά. Η Γενική Στρατηγικής Ανάπτυξης της Δήλωσης Πολιτικής είναι ή διατήρηση του προεξάρχοντος αγροτικού χαρακτήρα της υπαίθρου και η οργανωμένη και ενοποιημένη ανάπτυξη των οικισμών, με την αποθάρρυνση της διασποράς των διαφόρων τύπων ανάπτυξης σε περιοχές άλλες από τις καθορισμένες, τη συνετή και βέλτιστη διαχείριση των πόρων και τη διαφύλαξη της ποιότητας του περιβάλλοντος. Οι πολεοδομικές ζώνες στην Κοινότητα Πλατρών σύμφωνα με τη δήλωση πολιτικής παρουσιάζονται πιο κάτω. [Πηγή: Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως] Εικόνα 10 Δήλωση Πολιτικής Χάρτης Πολεοδομικών Ζωνών [Πηγή: Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως] 3.8 Δημόσιες συγκοινωνίες Η Κοινότητα Πλατρών εξυπηρετείται από την Εταιρεία Μεταφοράς Επιβατών Λεμεσού (ΕΜΕΛ) με το δρομολόγιο υπαίθρου 62 το οποίο ενώνει το κέντρο πόλης της Λεμεσού με τις 28

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων ορεινές κοινότητες της Επαρχίας. Στο Παράρτημα ΙΙ παρουσιάζεται με λεπτομέρεια το δρομολόγιο 62. 3.9 Δίκτυο ποδηλατοδρόμων Κοινότητας [Πηγή: Κυπριακός Οργανισμός Τουρισμού] 29

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων 3.10 Προγραμματιζόμενα έργα στην Κοινότητα Το σημαντικότερο έργο υποδομής που προγραμματίζεται στην Κοινότητα είναι η δημιουργία ενός πρότυπου Οικολογικού Πάρκου μέσα από το οποίο θα αναπτύσσονται υπαίθριες δραστηριότητες που προσφέρουν ψυχαγωγία και εκπαίδευση. Η λειτουργία του πάρκου αναμένεται να προσελκύσει χιλιάδες επισκέπτες στην κοινότητα ενισχύοντας την οικονομική ανάκαμψη των Πλατρών. 3.11 Πράσινα απόβλητα (κλαδεύματα) Τα κλαδέματα από τους χώρους πρασίνου και τις οικίες, συλλέγονται υπό την εποπτεία του Κοινοτικού Συμβουλίου σε τεμάχιο εκτός του πυρήνα της Κοινότητας και ακολούθως διαχειρίζονται από το Τμήμα Δασών. 3.12 Τύποι κτιρίων κατοικίας Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζεται ο αριθμός των κατοικιών στην Κοινότητα Πλατρών που στεγάζονται σε διάφορους τύπους κτιρίων. Ο μεγαλύτερος αριθμός κατοικιών είναι μονοκατοικίες ή κατοικίες συνεχούς δόμησης. Ακόμη, μεγάλος αριθμός κατοικιών βρίσκεται σε κτίρια μεικτής χρήσης. Πίνακας 12 Τύπος κτιρίου στο οποίο βρίσκονται οι κατοικίες [Στατιστική Υπηρεσία Κύπρου Απογραφή 2011] Τύπος Κτιρίου 2011 % Μονο-κατοικία 58 34 Διπλο-κατοικία 4 2 Σπίτια σε συνεχή δόμηση 54 32 Βοηθητικό σπίτι 0 0 Πολυ-κατοικία 4 2 Κατοικία σε κτίριο μεικτής χρήσεως 49 29 Κτίριο άλλου τύπου 1 1 3.13 Ενεργειακές Δαπάνες για την Κοινότητα Στις υποπαραγράφους που ακολουθούν συνοψίζονται οι κυριότερες ενεργειακές δαπάνες που αφορούν Κοινοτικά υποστατικά και υπηρεσίες. 3.13.1 Οδικός φωτισμός Σύμφωνα με στοιχεία της ΑΗΚ, η συνολική κατανάλωση ηλεκτρισμού για το 2009 στον οδικό φωτισμό ήταν ίση με 121 ΜWh, το 2010 126 MWh, το 2011 140 MWh και το 2012 130 MWh. Οι δαπάνες για το φωτισμό της Κοινότητας είναι ιδιαίτερα σημαντικές σε σχέση με το μέγεθος της. Συγκεκριμένα, για το 2009 οι δαπάνες ανήλθαν στις 16,940, το 2010 στις 21,420, το 2011 στις 28,000 και το 2012 στις 27,300. 30

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι το μέσο κόστος της παρεχόμενης kwh έχει αυξηθεί την περίοδο 2009-2012 από 14 σέντ σε 21 σεντ. Ο τύπος και η ισχύς των λαμπτήρων που χρησιμοποιούνται στον οδικό φωτισμό της Κοινότητας είναι κατά κύριο λόγο λαμπτήρες υψηλής πίεσης νατρίου με ισχύ 70 W ενώ ελάχιστες έχουν ισχύ 125 W. Ώρες λειτουργίας λαμπτήρων : Σύμφωνα με στοιχεία της ΑΗΚ, η διμηνιαία διατίμηση του Οδικού Φωτισμού ανήκει στον Κώδικα 35. Με βάση τη διατίμηση αυτή παρέχεται ρεύμα για τους λαμπτήρες καθημερινά μισή ώρα μετά τη δύση του ήλιου μέχρι μισή ώρα πριν την ανατολή του ήλιου. Η περίοδος παροχής ρεύματος μπορεί να αυξάνεται από τη δύση μέχρι την ανατολή του ήλιου εφόσον ζητηθεί από την Κοινότητα. Πίνακας 13 Κατανάλωση ενέργειας στον οδικό φωτισμό ΟΔΙΚΟΣ ΦΩΤΙΣΜΟΣ Α/Α Περίοδος Κατανάλωση ενέργειας (ΜWh) Ποσό πληρωμής ( ) 1 2009 121 16,940 2 2010 126 21,420 3 2011 140 28,000 4 2012 130 27,300 3.13.2 Οχήματα της Κοινότητας Ο στόλος οχημάτων της Κοινότητας αποτελείται από ένα σκυβαλλοφόρο (εγγραφής το 2001), ένα σάρωθρο (του 2009), ένα διπλοκάμπινο (του 2000), ένα επιβατικό (του 1999) και μία μοτοσυκλέτα (του 2001). Πιο αναλυτικά στοιχεία για το κάθε όχημα της Κοινότητας φαίνονται στο Παράρτημα ΙΙ. Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζονται συγκεντρωτικά οι καταναλώσεις καυσίμων, οι σχετιζόμενες δαπάνες και ο αντίστοιχος περιβαλλοντικός αντίκτυπος σε εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Πίνακας 14 Καταναλώσεις οχημάτων Πλατρών 2009 2010 2011 2012 Κατανάλωση (λίτρα) 12,340 13,693 10,580 12,630 Κατανάλωση (MWh) 144 159 123 147 Δαπάνες ( ) 9,625 12,871 12,484 15,788 Εκπομπές CO2 (τόνους) 38 43 33 39 3.13.3 Υποστατικά Κοινότητας Στα υποστατικά της Κοινότητας περιλαμβάνονται το κτίριο του Κοινοτικού Συμβουλίου, το Πολιτιστικό Κέντρο, το Αθλητικό κέντρο, η πρώην πυροσβεστική και οι Αποθήκες του Κοινοτικού Συμβουλίου. 31

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων Πίνακας 15 Ενεργειακές δαπάνες Κοινοτικών Υποστατικών Πλατρών Κοινοτικά Υποστατικά Περίοδος Ποσό πληρωμής ( ) 2009 10851 2010 15632 2011 18673 2012 27177 3.13.1 Υδραντλίες Υπάρχουν δύο υδραντλίες στην Κοινότητα οι οποίες εξυπηρετούν την ύδρευση των κατοικιών και των επιχειρήσεων στην Κοινότητα. Οι συνολικές ενεργειακές δαπάνες για τη λειτουργία των αντλιών συνοψίζονται στον πίνακα που ακολουθεί: Πίνακας 16 Ενεργειακές δαπάνες Υδραντλιών Πλατρών Υδραντλίες Περίοδος Ποσό πληρωμής ( ) 2009 8,778 2010 10,040 2011 13,216 2012 6,412 3.13.1 Μονάδα Επεξεργασίας Υγρών Αποβλήτων Στην Κοινότητα υπάρχει εγκατεστημένη Μονάδα Επεξεργασίας Υγρών Αποβλήτων η οποία εξυπηρετεί στην επεξεργασία των αστικών υγρών αποβλήτων από τις κατοικίες και της επιχειρήσεις στην Κοινότητα. Οι συνολικές ενεργειακές δαπάνες για τη λειτουργία της ΜΕΥΑ συνοψίζονται στον πίνακα που ακολουθεί: Πίνακας 17 Ενεργειακές δαπάνες ΜΕΥΑ Πλατρών ΜΕΥΑ Περίοδος Ποσό πληρωμής ( ) 2009 40,173 2010 43,223 2011 39,252 2012 39,575 32

kwh/year Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων 3.13.2 Συνοπτική παρουσίαση ενεργειακών δαπανών για υπηρεσίες της Κοινότητας Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζονται συνοπτικά οι καταναλώσεις ηλεκτρικής ενέργειας για την περίοδο 2009-2012 στις βασικές υπηρεσίες στην Κοινότητα. Πίνακας 18 Ενεργειακές καταναλώσεις βασικών κοινοτικών υπηρεσιών Αθλητικές δραστηριότητες και δραστηριότητες διασκέδασης και ψυχαγωγίας 2009 (kwh) 2010 (kwh) 2011 (kwh) 2012 (kwh) 10,588 13,300 14,041 15,430 Κτίρια Τοπικής Αυτοδιοίκησης 24,011 29,446 28,714 28,736 Παροχή νερού 144,756 170,255 192,888 38,026 Επεξεργασία υγρών αποβλήτων 271,853 232,705 240,356 124,325 Οδικός φωτισμός 121,163 126,369 140,474 130,062 700,000 600,000 500,000 400,000 Οδικός φωτισμός Επεξεργασία υγρών αποβλήτων Παροχή νερού 300,000 200,000 Κτίρια Τοπικής Αυτοδιοίκησης 100,000 0 2009 2010 2011 2012 Αθλητικές δραστηριότητες και δραστηριότητες διασκέδασης και ψυχαγωγίας Εικόνα 11 Ενεργειακές καταναλώσεις ηλεκτρισμού ανά τομέα κοινοτικών υπηρεσιών Στον πίνακα και στο γράφημα που ακολουθούν παρουσιάζονται συγκεντρωτικά οι ενεργειακές δαπάνες στις οποίες επιβαρύνεται το κοινοτικό συμβούλιο. Ποσό πληρωμής 2009 ( ) Ποσό πληρωμής 2010 ( ) Ποσό πληρωμής 2011 ( ) Ποσό πληρωμής 2012 ( ) Οδικός φωτισμός 16,940 21,420 28,000 27,300 Κοινοτικά Υποστατικά 10,851 15,632 18,673 27177 Υδραντλίες 8,778 10,040 13,216 6,412 ΜΕΥΑ 40,173 43,223 39,252 39,575 Οχήματα Κοινοτικού Συμβουλίου 9,625 12,871 12,484 15,788 ΣΥΝΟΛΟ 86,367 103,186 111,625 116,252 33

/year Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων 140,000 120,000 100,000 80,000 60,000 40,000 20,000 Οχήματα Κοινοτικού Συμβουλίου ΜΕΥΑ Υδραντλίες Κοινοτικά Υποστατικά Οδικός φωτισμός - 2009 2010 2011 2012 Εικόνα 12 Μερίδιο ενεργειακών δαπανών ανά τομέα Κοινοτικής Υπηρεσίας 34

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων 4 Αποτύπωση υφιστάμενης κατάστασης στην Κοινότητα Πλατρών 4.1 Κατάσταση στο έτος αναφοράς Το έτος 2009 έχει επιλεγεί ως έτος αναφοράς. Προκειμένου να προχωρήσουμε στην ενεργειακή μοντελοποίηση του σύνηθες σεναρίου (Business As Usual BAU) και του σεναρίου αειφόρου ενεργειακού σχεδίου δράσης (SEAP) απαιτείται μια λεπτομερής, ακριβής και συγκεκριμένη περιγραφή της κατάστασης στο έτος αναφοράς. Υιοθετήθηκε υπολογιστική προσέγγιση από κάτω προς τα πάνω αξιοποιώντας τα διαθέσιμα υπολογιστικά εργαλεία για να υπολογιστεί το ενεργειακό προφίλ της Κοινότητας. Πληθώρα δεδομένων εισόδου χρησιμοποιήθηκαν είτε ως απευθείας πληροφορία ποσών ενέργειας (δηλ. τελική ζήτηση ενέργειας των κατηγοριών που αφορούν αποκλειστικά την Κοινότητα, μείγμα καυσίμων για την παραγωγή ηλεκτρισμού, κτλ) είτε ως έμμεση στατιστική και γενική πληροφορία που παρέχεται στα εργαλεία μοντελοποίησης (δηλ. προφίλ ζήτησης ενέργειας διαφόρων κατηγοριών καταναλωτών, τυπικές τιμές ενεργειακής απόδοσης χρησιμοποιούμενων τεχνολογιών, κτλ). Συγκεκριμένα, πρέπει να σημειωθεί ότι πληροφορίες σχετικά με την ενεργειακή συμπεριφορά και το προφίλ ζήτησης του οικιακού τομέα συλλέχθηκαν από πραγματικά στοιχεία καταναλώσεων ηλεκτρισμού και από στατιστικά στοιχεία τελικής κατανάλωσης ενέργειας σε νοικοκυριά στο νησί γενικότερα. Όπου απαιτήθηκε χρησιμοποιήθηκαν συμπληρωματικά στοιχεία από μελέτες ή άλλα αποτελέσματα έρευνας. Ενεργειακά δεδομένα που αφορούν αποκλειστικά τις Υπηρεσίες της Κοινότητας (κτίρια, φωτισμός, εγκαταστάσεις και εξοπλισμός, κτλ.) συλλέχθηκαν με συντονισμένο τρόπο από λογαριασμούς αγοράς ενέργειας (ηλεκτρισμού, καυσίμων, κτλ.) διαθέσιμων στα αρχεία της Κοινότητας, δημιουργώντας έτσι μια βάση δεδομένων για τα περασμένα χρόνια, ξεκινώντας από το έτος 2009. Με αυτή την διαδικασία μπήκαν τα θεμέλια για την εκκίνηση της διαδικασίας παρακολούθησης του δημοτικού ενεργειακού προφίλ, παρέχοντας έτσι στον Δήμο μια ουσιαστική εικόνα της έως τώρα ζήτησης και κόστους ενέργειας. Οι πληροφορίες που συλλέχθηκαν στην παρούσα φάση προβλήθηκαν στο έτος 2009 λαμβάνοντας υπόψη τους καταγεγραμμένους ρυθμούς αύξησης των τελευταίων ετών. Ακόμη, έχουν συλλεχθεί και παρουσιάζονται στοιχεία ενεργειακών καταναλώσεων για τα έτη 2010, 2011 και 2012 τα οποία οδηγούν σε συμπεράσματα για τα τις εξελικτικές τάσεις με βάση τα εντελώς πρόσφατα δεδομένα. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι για το έτος 2011 η ζήτηση ενέργειας επηρεάστηκε από δύο σημαντικούς παράγοντες. Ο 1ος παράγοντας είναι οι επιπτώσεις της οικονομικής ύφεσης στον οικιακό, τον δευτερογενή αλλά και τον τριτογενή τομέα. Ο 2ος σημαντικός παράγοντας είναι οι επιπτώσεις αδυναμίας κάλυψης του συνόλου των αναγκών ηλεκτρισμού την θερινή περίοδο ως συνέπεια ενός σοβαρού ατυχήματος στο βασικότερο ηλεκτροπαραγωγό σταθμό του νησιού (Σταθμός Βασιλικού). Η ζήτηση δεν μπορούσε να καλυφθεί για μερικές εβδομάδες όπου παρατηρούνταν καθημερινά διακοπές ρεύματος ενώ σταδιακά το πρόβλημα περιορίστηκε με εκκλήσεις εξοικονόμησης ενέργειας και χρήση προσωρινών κινητών μονάδων παραγωγής ηλεκτρισμού. Οι ζημιές που προκλήθηκαν από το ατύχημα έχουν αποκατασταθεί σχεδόν εξολοκλήρου εντός του 2012. 35

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων 4.2 Οικιακός Τομέας Στον παρακάτω πίνακα τα αποτελέσματα της ενεργειακής μοντελοποίησης του έτους βάσης παρουσιάζονται για τον οικιακό τομέα. Οι πλέον καταναλισκόμενοι ενεργειακοί φορείς στον οικιακό τομέα είναι ο ηλεκτρισμός και το πετρέλαιο με το τελευταίο να καλύπτει κυρίως ανάγκες θέρμανσης χώρου των κατοικιών. Το υγραέριο χρησιμοποιείται κυρίως για θέρμανση και μαγείρεμα, παρομοίως και η βιομάζα η οποία αφορά κυρίως την κατανάλωση καυσόξυλων τα οποία στις περισσότερες περιπτώσεις καίγονται σε ανοιχτά τζάκια. Τέλος, η ηλιακή ενέργεια αξιοποιείται αποκλειστικά για την παραγωγή ζεστού νερού χρήσης μέσω των ηλιακών θερμοσιφώνων. Πίνακας 19 Ζήτηση ενέργειας σε MWh στον οικιακό τομέα [Πηγή: Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου, Ενεργειακό Γραφείο Κυπρίων Πολιτών] Πηγή ενέργειας 2009 (MWh) 2010 (MWh) 2011 (MWh) 2012 (MWh) Ηλεκτρισμός 1,024 1,015 1,117 1,083 Ηλεκτρισμός για τη 198 142 177 144 λειτουργία θερμοσυσσωρευτών Πετρέλαιο θέρμανσης 576 571 628 609 Καθαρό πετρέλαιο 70 69 76 74 Υγραέριο 261 259 285 276 Βιομάζα (π.χ. ξύλα) 167 165 182 176 Κάρβουνο (για μαγείρεμα) 64 64 70 68 Ηλιακή ενέργεια 350 347 382 370 ΣΥΝΟΛΟ 2,710 2,633 2,918 2,801 Το τυπικό προφίλ ζήτησης ενέργειας για τα νοικοκυριά στην Κύπρο δίνεται με το γράφημα που ακολουθεί Εικόνα 13 Μερίδιο τελικής κατανάλωσης ενέργειας ανά χρήση στον οικιακό τομέα [Πηγή: Στατιστική Υπηρεσία Κύπρου] 36

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων Εικόνα 14 Μερίδιο τελικής κατανάλωσης ενέργειας ανά πηγή ενέργειας στον οικιακό τομέα [Πηγή: Στατιστική Υπηρεσία Κύπρου] 4.3 Πρωτογενής Τομέας Στον επόμενο πίνακα παρουσιάζονται τα αποτελέσματα της ενεργειακής προσομοίωσης στο έτος βάσης για τον πρωτογενή τομέα αντικατοπτρίζοντας κυρίως τις γεωργικές δραστηριότητες. Οι πλέον χρησιμοποιούμενοι ενεργειακοί φορείς είναι ο ηλεκτρισμός, τα πετρελαιοειδή και το υγραέριο καλύπτοντας ως επί τα πλείστον ενεργειακές ανάγκες άρδευσης, θέρμανσης και ψύξης, φωτισμού και λειτουργίες διαφόρων εξοπλισμών. Στο διάγραμμα που ακολουθεί φαίνεται η κατανομή της ζήτησης ενέργειας του πρωτογενούς τομέα στις επιμέρους πηγές ενέργειας. Πίνακας 20 Ζήτηση ενέργειας σε MWh στον πρωτογενή τομέα [Πηγή: Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου, Ενεργειακό Γραφείο Κυπρίων Πολιτών] Πηγή ενέργειας 2009 (MWh) 2010 (MWh) 2011 (MWh) 2012 (MWh) Ηλεκτρισμός 18 25 17 13 Πετρέλαιο θέρμανσης 12 16 13 10 Καθαρό πετρέλαιο 2 3 2 2 Υγραέριο 6 10 7 6 ΣΥΝΟΛΟ 38 54 40 30 4.4 Δευτερογενής Τομέας Στον επόμενο πίνακα παρουσιάζονται τα αποτελέσματα για τον δευτερογενή τομέα για το έτος αναφοράς αλλά και για τα έτη παρακολούθησης 2010 μέχρι 2012. Οι κυριότερες χρησιμοποιούμενες πηγές ενέργειας στον τομέα αυτό είναι ο ηλεκτρισμός, τα πετρελαιοειδή και το υγραέριο. Στα επόμενα διαγράμματα παρουσιάζεται η κατανομή της ζήτησης ενέργειας του δευτερογενούς τομέα στις επιμέρους πηγές ενέργειας αλλά και στους επιμέρους ενεργειακούς τομείς. 37

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων Πίνακας 21 Ζήτηση ενέργειας σε MWh στο δευτερογενή τομέα [Πηγή: Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου, Ενεργειακό Γραφείο Κυπρίων Πολιτών] Πηγή ενέργειας 2009 (MWh) 2010 (MWh) 2011 (MWh) 2012 (MWh) Ηλεκτρισμός 449 438 467 205 Πετρέλαιο θέρμανσης 291 289 355 156 Καθαρό πετρέλαιο 50 45 58 25 Υγραέριο 144 171 202 89 ΣΥΝΟΛΟ 934 943 1,081 475 Εικόνα 15 Μερίδιο τελικής κατανάλωσης ενέργειας ανά επιμέρους τομείς στο δευτερογενή τομέα [Πηγή: Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου, Ενεργειακό Γραφείο Κυπρίων Πολιτών] 4.5 Τριτογενής Τομέας Στον επόμενο πίνακα παρουσιάζονται τα αποτελέσματα της αποτύπωσης των ενεργειακών καταναλώσεων για τον τριτογενή τομέα. Οι πλέον χρησιμοποιούμενοι ενεργειακοί φορείς είναι ο ηλεκτρισμός τα πετρελαιοειδή και το υγραέριο. Η ηλιακή ενέργεια αξιοποιείται αποκλειστικά για την κάλυψη της ζήτησης ΖΝΧ από τα ξενοδοχεία και άλλα κτίρια του τριτογενή τομέα. Υπολογίζεται ότι περίπου το 50% των κτιρίων του τριτογενή τομέα διαθέτουν ηλιακά πλαίσια για την παραγωγή ΖΝΧ. Στα επόμενα διαγράμματα φαίνεται η κατανομή της ζήτησης ενέργειας του τριτογενούς τομέα στους επιμέρους υποτομείς και ενεργειακούς πηγές. Πίνακας 22 Ζήτηση ενέργειας σε MWh στον τριτογενή τομέα [Πηγή: Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου, Ενεργειακό Γραφείο Κυπρίων Πολιτών] Πηγή ενέργειας 2009 (MWh) 2010 (MWh) 2011 (MWh) 2012 (MWh) Ηλεκτρισμός 2,865 1,913 1,863 1,703 Πετρέλαιο θέρμανσης 1,860 1,260 1,416 1,294 Καθαρό πετρέλαιο 322 195 230 210 Υγραέριο 917 745 806 737 Ηλιακή ενέργεια 344 230 224 205 ΣΥΝΟΛΟ 6,308 4,344 4,539 4,149 38

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων Εικόνα 16 Μερίδιο τελικής κατανάλωσης ενέργειας ανά επιμέρους τομείς στον τριτογενή τομέα [Πηγή: Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου, Ενεργειακό Γραφείο Κυπρίων Πολιτών] 4.6 Οδικός φωτισμός Ο οδικός φωτισμός γίνεται αποκλειστικά με τη χρήση ηλεκτρισμού από το δίκτυο. Στον πίνακα που ακολουθεί δίνονται οι καταναλώσεις στον οδικό φωτισμό για την περίοδο 2009 2012 με βάση τις επιμέρους κατηγορίες. Πίνακας 23 Ζήτηση ενέργειας σε MWh στον οδικό φωτισμό [Πηγή: Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου, Ενεργειακό Γραφείο Κυπρίων Πολιτών] Τύπος φωτισμού 2009 (MWh) 2010 (MWh) 2011 (MWh) 2012 (MWh) Φωτισμός αστικών περιοχών - - - - Φωτισμός περί αστικών ή 121 121 140 130 αγροτικών περιοχών Φώτα τροχαίας - - - - Άλλος δημόσιος φωτισμός - - - - ΣΥΝΟΛΟ 121 121 140 130 4.7 Μεταφορές Στον επόμενο πίνακα παρουσιάζονται τα αποτελέσματα της ενεργειακής αποτύπωσης των καταναλώσεων καυσίμων στον τομέα των μεταφορών. Τα καύσιμα που χρησιμοποιούνται στον τομέα των μεταφορών είναι η βενζίνη και το πετρέλαιο, ενώ μικρή συνεισφορά έχουν και τα βιοκαύσιμα τα οποία χρησιμοποιούνται ως πρόσμιξη στα συμβατικά καύσιμα σε προκαθορισμένο ποσοστό. 39

Ηλεκτρισμός Πετρ. Θέρμανσης Καθ. Πετρέλαιο Υγραέριο Πετρέλαιο Βενζίνη Βιομάζα Ηλιακή Σύνολο Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων Πίνακας 24 Τελική κατανάλωση ενέργειας σε MWh στις μεταφορές φωτισμό [Πηγή: Στατιστική Υπηρεσία, Ενεργειακό Γραφείο Κυπρίων Πολιτών] Πηγή ενέργειας 2009 (MWh) 2010 (MWh) 2011 (MWh) 2012 (MWh) Βενζίνη 9,003 8,606 6,487 6,150 Πετρέλαιο 8,314 8,408 7,973 6,980 Βιοκαύσιμο 362 347 401 366 ΣΥΝΟΛΟ 18,117 17,362 14,861 13,496 4.8 Ηλεκτροπαραγωγή από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας Δεν υπάρχει ηλεκτροπαραγωγή από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας στην Κοινότητα κατά την περίοδο 2009-2012. 4.9 Συνολική παρουσίαση αποτελεσμάτων στην Κοινότητα για το έτος αναφοράς. Στον επόμενο πίνακα παρουσιάζονται τα συνολικά αποτελέσματα αποτύπωσης της ενεργειακής κατανάλωσης στην Κοινότητα για το έτος αναφοράς. Δίνονται επίσης διαγράμματα όπου φαίνεται η κατανομή της συνολική τελικής ζήτησης ενέργειας στους επιμέρους τομείς και πηγές ενέργειας. Πίνακας 25 Τελική κατανάλωση ενέργειας σε MWh για το έτος 2009 [Πηγή: Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου, Ενεργειακό Γραφείο Κυπρίων Πολιτών] Οικιακός 1,222 576 70 261 0 0 167 350 2,710 Πρωτογ. 18 12 2 6 0 0 0 0 38 Δευτερογ. 449 291 50 144 0 0 0 0 934 Τριτογ. 2,865 1,860 322 917 0 0 0 344 6,308 Φωτισμός 121 0 0 0 0 0 0 0 121 Μεταφορές 0 0 0 0 8,752 9,003 362 0 18,117 Σύνολο 4,676 2,738 444 1,328 8,752 9,003 529 695 28,229 40

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων Εικόνα 17 Μερίδιο τελικής κατανάλωσης ενέργειας ανά τομέα [Πηγή: Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου, Ενεργειακό Γραφείο Κυπρίων Πολιτών] Εικόνα 18 Μερίδιο τελικής κατανάλωσης ενέργειας ανά πηγή ενέργειας [Πηγή: Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου, Ενεργειακό Γραφείο Κυπρίων Πολιτών] 4.10 Παρουσίαση συνολικών αποτελεσμάτων για την περίοδο 2009-2012 Στον πίνακα και τα γραφήματα που ακολουθούν παρουσιάζεται η εξέλιξη των ενεργειακών καταναλώσεων στη Κοινότητα για την περίοδο 2009 2012. Πίνακας 26 Τελική κατανάλωση ενέργειας σε MWh ανά τομέα για την περίοδο 2009-2011 [Πηγή: Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου, Ενεργειακό Γραφείο Κυπρίων Πολιτών] 2009 (MWh) 2010 (MWh) 2011 (MWh) 2012 (MWh) Οικιακός 2,710 2,633 2,918 2,801 Πρωτογ. 38 54 40 30 Δευτερογ. 934 943 1,081 475 Τριτογ. 6,308 4,344 4,539 4,149 Φωτισμός 121 126 140 130 Μεταφορές 18,117 17,362 14,861 13,496 Σύνολο 28,229 25,461 23,580 21,080 41

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων Πίνακας 27 Τελική κατανάλωση ενέργειας σε MWh ανά πηγή ενέργειας για την περίοδο 2009-2011 [Πηγή: Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου, Ενεργειακό Γραφείο Κυπρίων Πολιτών] 2009 (MWh) 2010 (MWh) 2011 (MWh) 2012 (MWh) Ηλεκτρισμός 4,676 3,660 3,783 3,278 Πετρέλαιο θέρμανσης 2,738 2,136 2,412 2,069 Καθαρό πετρέλαιο 444 312 366 311 Υγραέριο 1,328 1,185 1,300 1,107 Πετρέλαιο 0 0 0 0 Βενζίνη 529 512 583 542 Βιομάζα 64 64 70 68 Ηλιακή 695 577 606 575 Σύνολο 0 0 0 0 Εικόνα 19 Μερίδιο τελικής κατανάλωσης ενέργειας ανά τομέα για την περίοδο 2009-2012 [Πηγή: Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου, Ενεργειακό Γραφείο Κυπρίων Πολιτών] Εικόνα 20 Μερίδιο τελικής κατανάλωσης ενέργειας ανά πηγή ενέργειας για την περίοδο 2009-2012 [Πηγή: Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου, Ενεργειακό Γραφείο Κυπρίων Πολιτών] 42

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων 5 Απογραφή εκπομπών CO 2 στην Κοινότητα Πλατρών 5.1 Εισαγωγή Για τον υπολογισμό των εκπομπών διοξειδίου άνθρακα χρησιμοποιήθηκαν σταθεροί συντελεστές (standard emission factors) επί των τελικών καταναλώσεων ενέργειας ανάλογα με την πηγή ενέργειας και τη χρήση. Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας με βάση τους συντελεστές αυτούς θεωρείται ότι έχουν μηδενικές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Ορυκτά καύσιμα Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας Πίνακας 28 Συντελεστές υπολογισμού εκπομπών CO 2 Πηγή Ενέργειας Συντελεστής εκπομπής τόνοι CO 2 /MWh (IPCC) Ακάθαρτο πετρέλαιο 0.279 Πετρέλαιο 0.267 Βενζίνη 0.249 Φυσικό αέριο 0.202 Υγραέριο 0.240 Ηλεκτρισμός 0.874 Αιολική 0 Υδροηλεκτρική 0 Ηλιακή 0 Γεωθερμική 0 Βιομάζα 0 Εικόνα 21 Μερίδιο εκπομπών CO 2 ανά πηγή ενέργειας στην Κοινότητα για την περίοδο 2009-2012 2009 (τόνοι CO 2 ) 2010 (τόνοι CO 2 ) 2011 (τόνοι CO 2 ) 2012 (τόνοι CO 2 ) Ηλεκτρισμός 4,086 3,199 3,306 2,865 Πετρέλαιο θέρμανσης 731 570 644 552 Καθαρό πετρέλαιο 119 83 98 83 Υγραέριο 319 284 312 266 Πετρέλαιο 2,337 2,245 2,129 1,864 Βενζίνη 2,404 2,298 1,732 1,642 Σύνολο 9,996 8,680 8,221 7,272 Εικόνα 22 Σύνολο εκπομπών CO 2 ανά πηγή ενέργειας στην Κοινότητα για την περίοδο 2009-2012 43

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων 5.2 Σενάριο πρόβλεψης των εκπομπών CO 2 Για την πρόβλεψη των εκπομπών CO 2 την περίοδο 2009 με 2020, καταρτίστηκε το σενάριο αναμενόμενης εξέλιξης που περιλαμβάνει τις ακόλουθες κυριότερες παραδοχές: 1. Χρήση ετήσιων συντελεστών μεταβολής της κατανάλωσης ενέργειας ανά τομέα με βάση τα διαθέσιμα στατιστικά στοιχεία που ήταν στη διάθεση των μελετητών κατά την κατάρτιση του Ενεργειακού Σχεδίου Δράσης. 2. Εκτίμηση του συντελεστή απόδοσης των ηλεκτροπαραγωγών σταθμών της Κύπρου για τα επόμενα χρόνια λαμβάνοντας υπόψη τη βελτίωση της τεχνολογίας, τον εκσυγχρονισμό του υφιστάμενου εξοπλισμού. 3. Την σταδιακή εισαγωγή, χρήση και ένταξη στο σύστημα ηλεκτροπαραγωγής του φυσικού αερίου. 4. Χρησιμοποιήθηκαν τυποποιημένοι ετήσιοι συντελεστές μεταβολής που για την Κοινότητα Πλατρών με την παραδοχή ότι η Κοινότητα ανήκει στην κατηγορία «χωριό». 5. Συμπεριλαμβάνεται ο Εθνικός στόχος εξοικονόμησης ενέργειας της Κύπρου για εξοικονόμηση 1% ετησίως με βάση το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Εξοικονόμηση Ενέργειας. Πίνακας 29 Συντελεστές ετήσιας μεταβολής καταναλώσεων ενέργειας ανά τομέα που χρησιμοποιήθηκαν στο σενάριο αναμενόμενης εξέλιξης ΟΙΚΙΑΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ Κατοικίες 1.0% Ηλεκτρικές θερμάστρες με αποθήκευση (storage heaters) σε κατοικίες 1.0% ΠΡΩΤΟΓΕΝΗΣ ΤΟΜΕΑΣ Γεωργία, δασοκομία και αλιεία [A] 3.0% Ορυχεία και λατομεία [B] 3.0% ΔΕΥΤΕΡΟΓΕΝΗΣ ΤΟΜΕΑΣ Μεταποίηση [C] 1.0% Παροχή ηλεκτρικού ρεύματος [D] 0.0% Παροχή νερού, επεξεργασία λυμάτων και Διαχείριση αποβλήτων [E] 0.5% Κατασκευές [F] 1.0% ΤΡΙΤΟΓΕΝΗΣ ΤΟΜΕΑΣ Χονδρικό και λιανικό εμπόριο [G] 1.0% Μεταφορά και αποθήκευση [H] 1.0% Ξενοδοχεία και εστιατόρια [I] 1.0% Ενημέρωση και επικοινωνία [J] 1.0% Χρηματοπιστωτικές και ασφαλιστικές [K] 1.0% Διαχείριση ακίνητης περιουσίας [L] 1.0% Επαγγελματικές, επιστημονικές και τεχνικές δραστηριότητες [M] 1.0% Διοικητικές και υποστηρικτικές δραστηριότητες [N] 1.0% Δημόσια διοίκηση και άμυνα [O] 1.0% Εκπαίδευση [P] 1.0% Ανθρώπινη υγεία και κοινωνική μέριμνα [Q] 1.0% 44

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων Τέχνες, διασκέδαση και ψυχαγωγία [R] 1.0% Άλλες Υπηρεσίες [S] 1.0% Δραστηριότητες νοικοκυριών ως εργοδοτών [T] 1.0% Δραστηριότητες ετερόδικων οργανισμών και φορέων [U] 1.0% ΔΗΜΟΣΙΟΣ ΦΩΤΙΣΜΟΣ Δημόσιος φωτισμός Αστικές περιοχές 0% Δημόσιος φωτισμός Αγροτικές περιοχές 1.5% Δημόσιος φωτισμός Φανάρια τροχαίας 0% Δημόσιος φωτισμός Λοιπές χρήσεις 0% ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ Αστικές και περιαστικές μεταφορές 1.0% Υπηρεσίες μεταφορών (taxi, τουριστικές μεταφορές, σχολικά λεωφορεία, κα.) 1.0% ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΥ ΑΠΟ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ 4.0% Πίνακας 30 Συντελεστές ενεργειακής απόδοσης για την παραγωγή ηλεκτρισμού 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 Μαζούτ 32% 32% 32% 33% 34% 35% 35% 35% 35% 35% 35% Πετρέλαιο 25% 25% 25% 25% 25% 26% 27% 28% 29% 30% 31% Φυσ. αέριο - - - - - 43% 43% 43% 44% 44% 44% Πίνακας 31 Σενάριο Αναμενόμενης εξέλιξης για την πρόβλεψη των εκπομπών CO 2 για την περίοδο 2009 2020 Έτος Σύνολο εκπομπών CO 2 Σύνολο καταναλώσεων ενέργειας σε τόνους MWh 2009 9,834 28,229 2010 9,790 28,226 2011 9,651 28,223 2012 9,649 28,220 2013 9,554 28,217 2014 9,552 28,214 2015 9,461 28,211 2016 9,460 28,208 2017 9,348 28,205 2018 9,046 28,202 2019 8,586 28,199 2020 8,170 28,196 % σύγκριση με έτος 2009-16.9% -0.1% 45

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων Εικόνα 23 Σενάριο Αναμενόμενης εξέλιξης για την πρόβλεψη των εκπομπών CO 2 και κατανάλωσης ενέργειας για την περίοδο 2009 2020 46

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων 6 Ενεργειακό Σχέδιο Δράσης της Κοινότητας Πλατρών 6.1 Εισαγωγή Το Ενεργειακό Σχέδιο Δράσης που έχει ετοιμαστεί για την Κοινότητα Πλατρών περιλαμβάνει επιπρόσθετα μέτρα/δράσεις έτσι ώστε να επιτευχθεί τουλάχιστον ο ευρωπαϊκός στόχος για την καταπολέμηση της κλιματική αλλαγή. Δηλαδή τα μέτρα που θα λάβει η Κοινότητα επιπρόσθετα από τα εθνικά μέτρα έτσι ώστε να ξεπεραστεί ο στόχος μείωσης των εκπομπών CO 2 κατά τουλάχιστον 20% μέχρι το 2020 σε σχέση με το έτος αναφοράς που είναι το 2009. Στόχος ο οποίος έχει υιοθετηθεί για την Κοινότητα Πλατρών είναι 34% και ισοδυναμεί με μείωση των εκπομπών κατά 1,677 τόνους. Η συνεισφορά των εθνικών μέτρων εκτιμάται και συνυπολογίζεται στο Σενάριο Αναμενόμενης Εξέλιξης (BAU) χωρίς όμως η Τοπική Αρχή να μπορεί να καθορίσει την επίτευξη των Εθνικών Στόχων. Παρόλα αυτά, αρκετά από τα μέτρα που προτείνονται να υλοποιηθούν σε τοπικό επίπεδο, θα δρουν υποστηρικτικά και συμπληρωματικά των εθνικών μέτρων έτσι ώστε να είναι εφικτή η επίτευξη των στόχων. Τα μέτρα χωρίζονται στους ακόλουθους βασικούς τομείς και υποκατηγορίες: ΚΤΗΡΙΑ, ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ/ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΕΣ: Δημοτικά κτίρια, εξοπλισμός/εγκαταστάσεις Κτίρια, εξοπλισμός/εγκαταστάσεις τριτογενούς τομέα (μη δημοτικά) Κατοικίες Δημοτικός δημόσιος φωτισμός Βιομηχανίες (εκτός βιομηχανιών που συμμετέχουν στο ευρωπαϊκό σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου - ΣΕΔΕ) ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ: Δημοτικός στόλος Δημόσιες μεταφορές Ιδιωτικές και εμπορικές μεταφορές ΤΟΠΙΚΗ ΗΛΕΚΤΡΟΠΑΡΑΓΩΓΗ: Υδροηλεκτρική ενέργεια Αιολική ενέργεια Φωτοβολταϊκά Συμπαραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και θερμότητας (ΣΗΘ) ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΧΡΗΣΕΩΝ ΓΗΣ: Στρατηγικός πολεοδομικός σχεδιασμός Μεταφορές / αστική κινητικότητα Πρότυπα για ανακαινίσεις και νέα κατασκευαστικά έργα ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ: Απαιτήσεις/πρότυπα ενεργειακής απόδοσης Απαιτήσεις/πρότυπα για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΠΟΛΙΤΕΣ ΚΑΙ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΟΥΣ ΦΟΡΕΙΣ: Συμβουλευτικές υπηρεσίες Οικονομική υποστήριξη και επιδοτήσεις Εκστρατείες ευαισθητοποίησης και τοπική δικτύωση 47

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων 6.1 Κτίρια, εξοπλισμός/εγκαταστάσεις και βιομηχανίες ΤΟΜΕΙΣ και πεδία δράσης Κώδικας Δράσεις/μέτρα Αρμόδιος φορέας Έτος Εφαρμ. Κοινοτικά κτίρια, ΚΕΕΒ1 Ενεργειακή Αναβάθμιση κοινοτικών υποστατικών Κ.Πλατρών 2014-16 εξοπλισμός/εγκαταστάσεις Κατοικίες ΚΕΕΒ2 Πρόγραμμα Ενεργειακών Επισκέψεων Κ.Πλατρών 2014-16 ΚΕΕΒ3 Κατευθυντήριες γραμμές για την αξιοποίηση και την ορθή χωροθέτηση ηλιακών πλαισίων Δημόσιος φωτισμός ΚΕΕΒ4 Αναβάθμιση ενεργειακής Απόδοσης οδικού φωτισμού 6.2 Μεταφορές ΤΟΜΕΙΣ και πεδία δράσης Κώδικας Δράσεις/μέτρα Κ.Πλατρών 2015-20 Κ.Πλατρών 2014-18 Αρμόδιος φορέας Εκτ. δαπάνες [ ] Εξοικ. ενέργειας [MWh/έτος] ΑΠΕ [MWh/έτος] Μείωση CO 2 [t/έτος] 8,000 166-145 3,200 283-130 - 23 20 83,000 66 1 58 ΣΥΝΟΛΑ 94,200 515 24 353 Έτος Εφαρμ. Εκτ. δαπάνες [ ] Εξοικ. ενέργειας [MWh/έτος] ΑΠΕ [MWh/έτος] Στόλος οχημάτων Κοινότητας ΜΕΤΑ1 Αγορά φιλικού προς το περιβάλλον οχήματος Κ.Πλατρών 2018 20,000 12-3 χαμηλών εκπομπών CO 2 Ιδιωτικές και εμπορικές ΜΕΤΑ2 Ανάπτυξη δικτύου Ποδηλατοδρόμων Κ.Πλατρών 2017-20 μεταφορές 40,000 270-73 ΜΕΤΑ3 Δημιουργία θέσεων στάθμευσης ποδηλάτων Κ.Πλατρών 2014-20 (Πάρκα, Κέντρο Κοινότητας) 800 135-36 ΜΕΤΑ4 Δημιουργία θέσης φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων Κ.Πλατρών 2015-2016 1,500 583-156 6.3 Τοπική Ηλεκτροπαραγωγή Μείωση CO 2 [t/έτος] ΣΥΝΟΛΑ 62,300 1000-268 ΤΟΜΕΙΣ και πεδία δράσης Φωτοβολταϊκά Κώδικας ΑΠΕ1 Δράσεις/μέτρα Εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων σε κτίρια και χώρους της Κοινότητας με συνολική ισχύ 30 kw Αρμόδιος φορέας Έτος Εφαρμ. Κ.Πλατρών 2014-2020 Εκτ. δαπάνες [ ] Εξοικ. ενέργειας [MWh/έτος] 55,000 - ΑΠΕ [MWh/έτος] Μείωση CO 2 [t/έτος] 48 42 ΣΥΝΟΛΑ 55,000-48 42 48

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων 6.4 Σχεδιασμός χρήσεων γης ΤΟΜΕΙΣ και πεδία δράσης Κώδικας Δράσεις/μέτρα Αρμόδιος φορέας Έτος Εφαρμ. Ανάπτυξη χώρων πρασίνου ΣΧΧΓ1 Ετήσιο πρόγραμμα δενδροφύτευσης νέων Κ.Πλατρών 2014-20 δενδρυλλίων Διαχείριση αποβλήτων ΣΧΧΓ2 Μείωση όγκου αστικών απορριμμάτων Κ.Πλατρών 2015-20 ΣΧΧΓ3 Αξιοποίηση πράσινων αποβλήτων Κ.Πλατρών 2014-20 Εκτ. δαπάνες [ ] Εξοικ. ενέργειας [MWh/έτος] ΑΠΕ [MWh/έτος] Μείωση CO 2 [t/έτος] 400 - - 4 10,000 483-422 600 - - - ΣΥΝΟΛΑ 11,000 483-426 6.5 Δημόσιες Συμβάσεις για Προϊόντα και Υπηρεσίες ΤΟΜΕΙΣ και πεδία δράσης Απαιτήσεις και πρότυπα ενεργειακής απόδοσης και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας Κώδικας ΔΣΠΥ1 ΔΣΠΥ2 ΔΣΠΥ3 Δράσεις/μέτρα Υιοθέτηση μέτρου εφαρμογής των πράσινων δημοσίων συμβάσεων Καθορισμός περιβαλλοντικών κριτηρίων σε προϊόντα και υπηρεσίες. Παράμετρος θετικής αξιολόγησης προσφορών Καθορισμός κριτηρίων ενεργειακής αποδοτικότητας σε προϊόντα και υπηρεσίες. Παράμετρος θετικής αξιολόγησης προσφορών Αρμόδιος φορέας Κ.Πλατρών Κ.Πλατρών Κ.Πλατρών Έτος Εφαρμ. Εκτ. δαπάνες [ ] Εξοικ. ενέργειας [MWh/έτος] ΑΠΕ [MWh/έτος] Μείωση CO 2 [t/έτος] 2014-20 - 0,5-0,44 2014-20 - 0,5-0,44 2015-20 - 0,5-0,44 ΣΥΝΟΛΑ - 1,5-1,3 49

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων 6.6 Συνεργασία με τους Πολίτες και Ενδιαφερόμενους ΤΟΜΕΙΣ και πεδία δράσης Συμβουλευτικές Υπηρεσίες Οικονομική υποστήριξη και επιδοτήσεις Εκστρατείες ευαισθητοποίησης και τοπική δικτύωση Κώδικας Δράσεις/μέτρα Αρμόδιος φορέας ΣΥΠΕ1 Εκπαιδευτικές παρουσιάσεις σε Κ.Πλατρών σχολεία ΣΥΠΕ2 Δημιουργία πράσινου ταμείου Κ.Πλατρών ΣΥΠΕ3 Επιβράβευση ενεργών κατοίκων με ενεργειακά βραβεία Κ.Πλατρών ΣΥΠΕ4 Διοργάνωση ετησίως της Εβδομάδας Κ.Πλατρών Αειφόρου Ενέργειας (παρουσιάσεις, εκπαίδευση, κινητικότητα) ΣΥΠΕ5 Διοργάνωση ετησίως της ημέρας χωρίς Κ.Πλατρών φωτισμό ΣΥΠΕ6 Ανάπτυξη συνεργασιών σε επίπεδο Κ.Πλατρών τοπικών αρχών ΣΥΠΕ7 Συμμετοχή σε συγχρηματοδοτούμενα Κ.Πλατρών Ευρωπαϊκά ΣΥΠΕ8 Παροχή πληροφόρησης μέσω Κ.Πλατρών ιστοσελίδας και εφημερίδας της Κοινότητας ΣΥΠΕ9 Έντυπα και ενημερωτικά μηνύματα Κ.Πλατρών Έτος Εφαρμ. Εκτ. δαπάνες [ ] Εξοικ. ενέργειας [MWh/έτος] ΑΠΕ [MWh/έτος] Μείωση CO 2 [t/έτος] 2014-2020 1,400 8.4 8.4 14.7 2014-2020 2015-2020 2014-2020 2014-2020 2014-2020 2014-2020 2014-2020 2014-2020 Εκτ. εξοικονομή σεις [ ] - - - - - 25,312 300 2.4 2.4 4.3-2,000 168 168 303-350 8.4-7.3 - - - - - 7,000 6,250 - - - 18,750 0 1,000 16.7 16.7 27.5 131.2 131.2 229.4 ΣΥΝΟΛΑ 11,300 335.1 326.7 586.2 51.062 - - 50

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων 6.7 Συνοπτική παρουσίαση των μέτρων της Κοινότητας Πλατρών Το σύνολο των εξοικονομήσεων ενέργειας από την υλοποίηση του ΣΔΒΕ ανέρχονται σε 2,335 MWh και από χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας 398.7 MWh. Η μείωση των εκπομπών CO 2 ανέρχεται σε 1676.5 τόνους για το 2020. Ο συνολικός προϋπολογισμός του ΣΔΒΕ ανέρχεται σε 233,800 και αναμένεται να επιφέρει εξοικονομήσεις και έσοδα του ύψους των 132,532 ανά έτος. Τα αποτελέσματα παρουσιάζονται στους πίνακες που ακολουθούν. Πίνακας 32 Συνοπτική παρουσίαση των μέτρων που θα λάβει η Κοινότητα και περιλαμβάνονται στο Ενεργειακό Σχέδιο Δράσης ΤΟΜΕΙΣ Εκτ. δαπάνες [ ] Εξοικ. ενέργειας [MWh/έτος] ΑΠΕ [MWh/έτος] Μείωση CO 2 [t/έτος] ΚΤΗΡΙΑ, ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ/ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΕΣ 94,200 515 24 353 ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ 62,300 1000-268 ΤΟΠΙΚΗ ΗΛΕΚΤΡΟΠΑΡΑΓΩΓΗ 55,000-48 42 ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΧΡΗΣΕΩΝ ΓΗΣ 11,000 483-426 ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ - 1.5-1.3 ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΠΟΛΙΤΕΣ ΚΑΙ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΟΥΣ ΦΟΡΕΙΣ 11,300 335.1 326.7 586.2 ΣΥΝΟΛΑ 233,800 2,335 398.7 1676.5 51

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων Κώδικας ΜΕΤΡΟ Πίνακας 33 Συνοπτική παρουσίαση των μέτρων που θα επιφέρουν εξοικονομήσεις για την Κοινότητα Εκτ. Εξοικονομήσεις [ /έτος] ΚΕΕΒ1 Ενεργειακή Αναβάθμιση κοινοτικών υποστατικών 49,500 ΚΕΕΒ4 Αναβάθμιση ενεργειακής Απόδοσης οδικού φωτισμού 18,020 ΜΕΤΑ1 Αγορά φιλικού προς το περιβάλλον οχήματος χαμηλών εκπομπών CO 2 1,500 ΑΠΕ1 Εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων σε κτίρια και χώρους της Κοινότητας με συνολική ισχύ 30 kw 12,000 ΔΣΠΥ1 Υιοθέτηση μέτρου εφαρμογής των πράσινων δημοσίων συμβάσεων 150 ΔΣΠΥ2 Καθορισμός περιβαλλοντικών κριτηρίων σε προϊόντα και υπηρεσίες. Παράμετρος θετικής αξιολόγησης προσφορών 150 ΔΣΠΥ3 Καθορισμός κριτηρίων ενεργειακής αποδοτικότητας σε προϊόντα και υπηρεσίες. Παράμετρος θετικής αξιολόγησης προσφορών 150 ΣΥΠΕ2 Δημιουργία πράσινου ταμείου 25,312 ΣΥΠΕ6 Ανάπτυξη συνεργασιών σε επίπεδο τοπικών αρχών 7,000 ΣΥΠΕ7 Συμμετοχή σε συγχρηματοδοτούμενα Ευρωπαϊκά 18,750 ΣΥΝΟΛΟ 132,532 52

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων 6.8 Σενάριο Σχεδίου Δράσης Αειφόρου Ενέργειας 2013-2020 Το Σενάριο Σχεδίου Δράσης Αειφόρου Ενέργειας (SEAP) έχει καταρτιστεί λαμβάνοντας υπόψη τις παραδοχές που έχουν ληφθεί στο Σενάριο Αναμενόμενης Εξέλιξης (BAU) καθώς και την μείωση των εκπομπών CO 2 από τα μέτρα που προγραμματίζονται να υλοποιηθούν. Ο προγραμματισμός υλοποίησης των μέτρων του ΣΔΒΕ μπορεί να θεωρηθεί ως μακροπρόθεσμος. Στο γράφημα που ακολουθεί απεικονίζεται το Σενάριο Σχεδίου Δράσης Αειφόρου Ενέργειας όσο αφορά την τελική κατανάλωση ενέργειας και το σύνολο των εκπομπών CO 2. Εικόνα 24 Γραφική απεικόνιση του σεναρίου Σχεδίου Δράσης Αειφόρου Ενέργειας Με την εφαρμογή του ΣΔΒΕ, η Κοινότητα Πλατρών αναμένεται να επιτύχει εξοικονόμηση ενέργειας και παραγωγή από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας ίση με 2,734 MWh που ισοδυναμεί με μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα κατά 1,677 τόνους για το έτος 2020. Ο συνολικός στόχος μείωσης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα που θα επιτευχθεί για το έτος 2020 με έτος αναφοράς το 2009, είναι 34%. Η επίτευξη του στόχου παρουσιάζεται στον πίνακα που ακολουθεί. Οι εκπομπές CO 2 για το έτος 2020 με την υλοποίηση του ΣΔΒΕ υπολογίζεται με την σχέση: Όπου, SEAP: Εκπομπές CO 2 για το έτος 2020 με βάση το Σενάριο Σχεδίου Δράσης γα την Αειφόρο Ενέργεια σε τόνους BAU: Εκπομπές CO 2 για το έτος 2020 με βάση το Σενάριο Αναμενόμενης Εξέλιξης σε τόνους SAVINGS: Μειώσεις εκπομπών CO 2 για το έτος 2020 από την υλοποίηση των μέτρων του Σχεδίου Δράσης γα την Αειφόρο Ενέργεια σε τόνους 53

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων Ο ποσοστιαίος στόχος μείωσης των εκπομπών CO 2 για το έτος 2020 με έτος αναφοράς το 2009 υπολογίζεται με τη σχέση: Όπου, TARGET: Η ποσοστιαία μείωση των Εκπομπών CO 2 για το έτος 2020 σε σχέση με το έτος αναφοράς BEI: Εκπομπές CO 2 για το έτος αναφοράς 2009 σε τόνους Πίνακας 34 Συνοπτική παρουσίαση των εκπομπών CO 2 για τα Σενάρια BAU και SEAP Εκπομπές έτους αναφοράς 2009 Σενάριο Αναμενόμενης Εξέλιξης 2020 Σενάριο Σχεδίου Δράσης Αειφόρου Ενέργειας 2020 (tones CO 2 /year) (tones CO 2 /year) SEAP Scenario (tones CO 2 /year) BEI BAU Scenario SEAP Scenario 9,834 8,170 6,493 6.9 Παρακολούθηση του Σχεδίου Δράσης για την Αειφόρο Ενέργεια Η παρακολούθηση είναι ένα πολύ σημαντικό κομμάτι της διαδικασίας των Σχεδίων Δράσης για τη Αειφόρο Ενέργεια. Η τακτική αξιολόγηση που ακολουθείται από την επαρκή προσαρμογή του σχεδίου δράσης επιτρέπει τη διαρκή βελτίωση της διαδικασίας. Τα εργαλεία παρακολούθησης της ενέργειας και των εκπομπών CO 2 αλλά και του ΣΔΒΕ που αναπτύχθηκαν από το Ενεργειακό Γραφείο Κυπρίων Πολιτών θα χρησιμοποιηθούν σε συνδυασμό με ενεργειακούς ελέγχους και ερωτηματολόγια ώστε να διασφαλιστεί η επιτυχής παρακολούθηση της επιτυχούς υλοποίησης του ΣΔΒΕ και του ενεργειακού προφίλ της Τοπικής Αρχής. Μία έκθεση προόδου του ΣΔΒΕ θα πρέπει να ετοιμάζεται κάθε 2 χρόνια και να υποβάλλεται στη Γραμματεία του Συμφώνου των Δημάρχων έτσι ώστε να αναδεικνύεται η πρόοδος στην υλοποίηση των μέτρων. 6.10 Χρηματοδότηση του Ενεργειακού Σχεδίου Δράσης Η χρηματοδότηση για την υλοποίηση του Ενεργειακού Σχεδίου Δράσης εκτιμάται ότι θα πηγάζει από τους ακόλουθους πόρους: Προϋπολογισμό Κοινότητας. Από τα έσοδα του Δημοτικού «Πράσινου Ταμείου» 54

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων Από την εξοικονόμηση χρημάτων που θα επιφέρουν τα μέτρα μείωσης ενέργειας στα κτίρια, οχήματα και οδικό φωτισμό της Κοινότητας. Από έσοδα που θα προέρχονται από τις επενδύσεις της Κοινότητας σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Χρηματοδότηση από το Σχέδιο χορηγιών για την προώθηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Εξοικονόμηση Ενέργειας του Υπουργείου Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού. Πιθανή χρηματοδότηση από το πρόγραμμα αειφόρος ανάπτυξη και ανταγωνιστικότητα του Γραφείου Προγραμματισμού. Πιθανή χρηματοδότηση από το Ταμείο που θα δημιουργηθεί από τα έσοδα Δημοπράτησης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Πιθανή χρηματοδότηση από άλλα ευρωπαϊκά προγράμματα. Ανάπτυξη έργων με συνεργασίες ιδιωτικού-δημοσίου τομέα Υλοποίηση μέτρων με συμβάσεις ενεργειακής απόδοσης (EPC) που μπορούν να υπογραφούν με εταιρείες παροχής ενεργειακών υπηρεσιών (ESCO) Η προτεινόμενη αναλογία πόρων για την υλοποίηση του ΣΔΒΕ είναι: Πηγή πόρων Ποσοστό Προϋπολογισμός Κοινότητας 13% ΣΔΒΕ 57% Εθνικούς πόρους 10% Ευρωπαϊκούς πόρους 10% Συμβάσεις με ESCO 10% 55

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων Πηγές ενεργειακών δεδομένων Καταναλώσεις καυσίμων κίνησης και καυσίμων θέρμανσης από την Στατιστική Υπηρεσία Κύπρου (Αναγωγή σε τοπικό επίπεδο με βάση τον πληθυσμό και την κατανάλωση ηλεκτρισμού) [www.mof.gov.cy/cysta] Καταναλώσεις υγραερίου από την Στατιστική Υπηρεσία Κύπρου (Αναγωγή σε τοπικό επίπεδο με βάση τον πληθυσμό και την κατανάλωση ηλεκτρισμού) [www.mof.gov.cy/cysta] Ετήσιοι ρυθμοί μεταβολής σύμφωνα με στοιχεία στατιστικής υπηρεσίας Κύπρου και εκτιμήσεις μελετητών [www.mof.gov.cy/cysta] Εθνικά στρατηγικά Σχέδια για την μείωση των Εκπομπών CO 2 από το Τμήμα Περιβάλλοντος. [http://www.cyprus.gov.cy/moa/agriculture.nsf] Εθνικά στρατηγικά Σχέδια για τη συνεισφορά των ΑΠΕ από την Υπηρεσία Ενέργειας. [http://www.mcit.gov.cy/mcit/mcit.nsf] Εθνικά στρατηγικά Σχέδια για την εξοικονόμηση Ενέργειας κατά την τελική Χρήση από την Υπηρεσία Ενέργειας [http://www.mcit.gov.cy/mcit/mcit.nsf] Σχέδια Χορηγιών για ΑΠΕ και ΕΞΕ από την Υπηρεσία Ενέργειας [http://www.mcit.gov.cy/mcit/mcit.nsf] Σχέδια Ανάπτυξης Δημοσίων συγκοινωνιών από το Τμήμα Οδικών Μεταφορών [www.mcw.gov.cy/mcw/rtd/rtd.nsf] Στοιχεία κατανάλωσης ηλεκτρισμού στην επικράτεια της Κοινότητας από την Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου [www.eac.com.cy] Στοιχεία κατανάλωσης ενέργειας στα Κοινοτικά κτίρια από την Κοινότητα. Πληροφορίες σχετικά με την εγκατάσταση αποδοτικότερων ηλεκτροπαραγωγικών μηχανών (συνδυασμένου κύκλου) από την ΑΗΚ [www.eac.com.cy] Πληροφορίες σχετικά με την έλευση του Φυσικού Αερίου από την Υπηρεσία Ενέργειας [http://www.mcit.gov.cy/mcit/mcit.nsf] Συντελεστές εξοικονόμησης εκπομπών από ανακύκλωση σε σχέση με τη διάθεση τους σε χωματερή. EPA (2012). WAste Reduction Model (WARM). U.S. Environmental Protection Agency. Συντελεστές δέσμευσης εκπομπών από δέντρα σε πόλεις. U.S. DOE (1998). Method for Calculating Carbon Sequestration by Trees in Urban and Suburban Settings. Voluntary Reporting of Greenhouse Gases, U.S. Department of Energy, Energy Information Administration 56

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων Εκπονήθηκε από: Ενεργειακό Γραφείο Κυπρίων Πολιτών Ανθή Χαραλάμπους Σάββας Βλάχος Ορέστης Κυριάκου Επικοινωνία: Λεύκωνος 10-12, Τ.Κ. 1011 Λευκωσία, Κύπρος Τηλ. +357-22667716, +35722667736 Fax: +357-22667736 Email: anthi.charalambous@cea.org.cy savvas.vlachos@cea.org.cy orestis.kyriakou@cea.org.cy Web: www.cea.org.cy Επίβλεψη: Κοινότητα Πλατρών Πρόεδρος Κοινοτικού Συμβουλίου Παναγιώτης Παπαδόπουλος Επικοινωνία: Γ.Η. Σκυριανίδη 1 4820 Πλάτρες, Κυπρος Τηλ. +357 25422720 Fax: +357 25422082 Email: papplatres@cytanet.com.cy www.platres.org Σύμφωνο των Δημάρχων: Web: www.eumayors.eu Τηλ. +32 2 504 7862 Οικονομική Ενίσχυση: Πρόγραμμα: Web: http://ec.europa.eu/energy/intelligent/ Web: www.seap-plus.eu 57

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων Εκπονήθηκε από: Τοπική Αρχή: Οικονομική ενίσχυση: Δήλωση αποποίησης ευθυνών: Η αποκλειστική ευθύνη για το περιεχόμενο αυτού του εγγράφου βαρύνει τους συγγραφείς. Το περιεχόμενο δεν αντιπροσωπεύει την άποψη της Ευρωπαϊκής Κοινότητας. Η έκθεση αυτή έχει προετοιμαστεί με επαγγελματισμό από τους συγγραφείς και με ιδιαίτερη μέριμνα για μέγιστη ακρίβεια και αποτελεσματικότητα. Σε καμία περίπτωση δεν θα είναι υπεύθυνη, προς οποιονδήποτε, για ενδεχόμενες ειδικές, σχετιζόμενες ή, συμπτωματικές συνέπειες από τη χρήση των παρατηρήσεων και του υλικού αυτής της έκθεσης. 58

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων Ομάδα Μελετητών: Η παρούσα μελέτη ανατέθηκε στο Ενεργειακό Γραφείο Κυπρίων Πολιτών από την Κοινότητα Πλατρών. Η μελέτη αυτή έχει προετοιμαστεί με επαγγελματισμό και με ιδιαίτερη μέριμνα για ακρίβεια και αποτελεσματικότητα. Ωστόσο, όπως κάθε μελέτη αυτού του είδους στηρίζεται σε παραδοχές, για τις οποίες οι μελετητές κατέβαλαν κάθε προσπάθεια για συλλογή των απαραίτητων στοιχείων που θα προσεγγίζουν την πραγματική κατάσταση. Σε καμία περίπτωση δεν θα είναι υπεύθυνη, για σχετιζόμενες και συμπτωματικές συνέπειες από τη χρήση των παρατηρήσεων και του υλικού αυτής της έκθεσης. Η Ομάδα Μελέτης του Ενεργειακού Γραφείου Κυπρίων Πολιτών που εργάστηκε για την εκπόνηση της παρούσας μελέτης αποτελείται από τους παρακάτω εξειδικευμένους μελετητές: Ανθή Χαραλάμπους Χημικός Μηχανικός Πτυχίο Χημικού Μηχανικού, 1996, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (ΕΜΠ), Αθήνα, Ελλάδα MSc στην Περιβαλλοντική Μηχανική, 1997, University of Portsmouth, Ηνωμένο Βασίλειο Μάστερ στη Διοίκηση Επιχειρήσεων (Master of Business Administration), MBA, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, 2002, Ελλάδα P.Dip στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και Διαχείριση Ενέργειας, ULSTER University, 2012, UK Σάββας Βλάχος Μηχανικός Περιβάλλοντος Πτυχίο Μηχανικού Περιβάλλοντος (B.Eng και M.Eng), 2007, Πολυτεχνείο Κρήτης, Χανιά, Ελλάδα MSc στη Πολιτική Μηχανική, 2010, Πανεπιστήμιο Κύπρου Ορέστης Κυριάκου Ηλεκτρολόγος Μηχανικός Πτυχίο Ηλεκτρολόγου Μηχανικού, 2009, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (ΕΜΠ), Αθήνα, Ελλάδα 59

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι: Επεξήγηση Μέτρων του ΣΔΒΕ (A) ΚΤΗΡΙΑ, ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ/ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΕΣ 60

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων Μέτρο ΚΕΕΒ1. Ενεργειακή Αναβάθμιση Κοινοτικών Υποστατικών Το μέτρο στοχεύει στη Ενεργειακή αναβάθμιση του Κτιρίου του Κοινοτικού Συμβουλίου. Για τον επακριβή προσδιορισμό των βέλτιστων μέτρων προς υλοποίηση είναι απαραίτητο να προηγηθεί η ενεργειακή επιθεώρηση του υποστατικού. Στην παρούσα έκθεση όπου περιγράφεται η ευρύτερη στρατηγική στην Κοινότητα με σκοπό τη μείωση των εκπομπών, προϋπολογίζεται προκαταρκτικά το εκτιμώμενο κόστος με στόχο την επίτευξη εξοικονομήσεων κατά τουλάχιστο 20%. α/α 1 2 3 4 5 6 Προτεινόμενη δράση Ενεργειακή επιθεώρηση στο κτίριο του Κοινοτικού Συμβουλίου Έκδοση Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης και συμμόρφωση με τις πρόνοιες του περί ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων νόμο Θερμομόνωση οροφής κτιρίου Κοινοτικού Συμβουλίου εσωτερικά με θερμομονωτικό υλικό Βελτιστοποίηση παραμέτρων λειτουργίας της Μονάδας Επεξεργασίας Υγρών Αποβλήτων Αντικατάσταση 2 αντλιών στη Μονάδα Επεξεργασίας Υγρών Αποβλήτων με νέες ενεργειακά αποδοτικότερες Εγκατάσταση αποδοτικού συστήματος θέρμανσης στο κτίριο του Κοινοτικού Συμβουλίου Κόστος ( ) Εξοικ. ενέργειας (%) Εξοικ. ενέργειας (ΜWh) 1 ΑΠΕ (ΜWh) Μείωση CO 2 (Tn/year) 2 Δείκτης κόστους ( /TnCO 2.year) Εξοικ. Χρημάτων ( /year) 3 300 - - - - - - 300 - - - - - - 6,000 30 3-2.6 2308 900 Έτος εφαρμ. - 40 108-94.4-32,400 2014 ΤΑΥ 20 54-47.2-16,200 2014 2,400 10 1-0.9 2667 300 214 ΣΥΝΟΛΑ 8,000 166 145.1-49,500 2014-2015 2014-2015 2014-2015 1 Υπολογίστηκε για κατανάλωση ηλεκτρισμού στο κτίριο του Κοινοτικού Συμβουλίου 10 MWh και για κατανάλωση στη ΜΕΥΑ 270 MWh 2 Συντελεστές εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα (Πίνακας 28 Συντελεστές υπολογισμού εκπομπών CO2) 3 Μέση τιμή kwh για την περίοδο 2014-2020: 0,30/kWh 61

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων Μέτρο ΚΕΕΒ2. Πρόγραμμα Ενεργειακών Επισκέψεων Με στόχο την αύξηση του ρυθμού ενεργειακών ανακαινίσεων και την ευαισθητοποίηση των πολιτών προτείνεται η διενέργεια συνοπτικών «Ενεργειακών Επισκέψεων» προς ένα σημαντικό αριθμό νοικοκυριών σε χαμηλό κόστος. Οι επισκέψεις θα πρέπει να διενεργούνται από επαγγελματίες ειδικευμένους μηχανικούς. Συγκεκριμένα προτείνεται οι επισκέψεις να πραγματοποιούνται με ένα κόστος 80 εκ των οποίων τα 40 θα καταβάλλονται από το νοικοκυριό και τα 40 θα καταβάλλονται ως χρηματοδότηση από την Τοπική Αρχή. Προτείνεται για την περίοδο 2015-2020 να διενεργηθούν έλεγχοι σε 80 νοικοκυριά. α/α Προτεινόμενη δράση Κόστος ( ) Εξοικ. ενέργειας ΑΠΕ (ΜWh/year) Μείωση CO 2 (ΜWh/year) 4 (Tn/year) 5 Δείκτης κόστους ( /TnCO 2.year) 1 Πρόγραμμα Ενεργειακών Επισκέψεων 3,200 283.20-129.60 24.7 2014-2016 Έτος εφαρμ. Μέτρο ΚΕΕΒ3. Κατευθυντήριες γραμμές για την αξιοποίηση και την ορθή χωροθέτηση ηλιακών πλαισίων Με στόχο την ορθότερη αξιοποίηση της ηλιακής ενέργειας με ηλιακά ή φωτοβολταϊκά πλαίσια προτείνεται η παροχή ενημερωτικών πληροφοριών και κατευθυντήριες γραμμές μέσω της ιστοσελίδας και του ηλεκτρονικού ενημερωτικού δελτίου της Κοινότητας. α/α Προτεινόμενη δράση Κόστος ( ) Εξοικ. ενέργειας (ΜWh/year) 6 1 Κατευθυντήριες γραμμές για την αξιοποίηση και την ορθή χωροθέτηση ηλιακών πλαισίων ΑΠΕ (ΜWh/year) Μείωση CO 2 (Tn/year) 7 Δείκτης κόστους ( /TnCO 2.year) Έτος εφαρμ. - 23 20 2015-2020 4 Εκτιμήθηκε ως μείωση της καταναλισκόμενης ενέργειας ανά νοικοκυριό (για 80 νοικοκυριά) για το 2009 (11,80 MWh) κατά 30% 5 Εκτιμήθηκε ως μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα ανά νοικοκυριό (για 80 νοικοκυριά) για το 2009 (5,4 Tones) κατά 30% 6 Εκτιμήθηκε ως η αύξηση της παραγόμενης ενέργειας από ηλιακή ενέργεια στον οικιακό τομέα για το 2012(575 MWh) κατά 4% 7 Εκτιμήθηκε ως μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα από την εξοικονόμηση ηλεκτρικής ενέργειας 62

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων Μέτρο ΚΕΕΒ4. Αναβάθμιση ενεργειακής Απόδοσης οδικού φωτισμού Για την αναβάθμιση της ενεργειακής απόδοσης στον οδικό φωτισμό προτείνεται η εκπόνηση μελέτης η οποία θα αναδεικνύει τις απαιτήσεις για βελτίωση της ποιότητας του φωτισμού ενώ παράλληλα θα εντοπιστούν και οι τεχνολογίες αποδοτικότερου φωτισμού. Προκαταρκτικά προτείνεται η αντικατάσταση των υφιστάμενων φωτιστικών υψηλής πίεσης νατρίου ( 400) με νέα αποδοτικότερα (π.χ. LED). Επίσης προτείνεται η εγκατάσταση αυτόνομων φωτιστικών σωμάτων με φωτοβολταϊκό πλαίσιο σε δημόσιους χώρους και μονοπάτια της φύσης. α/α Προτεινόμενη δράση Κόστος ( ) Εξοικ. ενέργειας (ΜWh/year) 8 ΑΠΕ (ΜWh/year) Μείωση CO 2 (Tn/year) 9 Δείκτης κόστους ( /TnCO 2.year) 1 Εκπόνηση μελέτης οδικού φωτισμού 2,000 - - - - 2 3 Εξοικ. Χρημάτων ( /year) 10 Αγορά και αντικατάσταση φωτιστικών με νέα 75,000 65-57 1,042 17,750 αποδοτικότερα Εγκατάσταση 15 αυτόνομων φωτιστικών με λαμπτήρες 1 6,000-1 6,667 270 LED και φωτοβολταϊκό πλαίσιο ΣΥΝΟΛΟ 83,000 66-58 7,709 18,020 Έτος εφαρμ. 2014-2016 2017-2018 2014-2018 8 Εκτιμήθηκε ως η εξοικονόμηση ηλεκτρισμού με βάση την κατανάλωση στον οδικό φωτισμό του 2012 (130ΜWh) κατά 50% 9 Εκτιμήθηκε ως μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα από την εξοικονόμηση ηλεκτρικής ενέργειας 10 Εκτιμήθηκε ως μείωση δαπανών από την εξοικονόμηση ηλεκτρικής ενέργειας με μέση τιμή 0,27 /kwh 63

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων (Β) ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ 64

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων Μέτρο ΜΕΤΑ1. Ανανέωση στόλου Κοινότητας με αποδοτικότερα οχήματα χαμηλών εκπομπών Εξετάστηκε η δυνατότητα αγοράς ενός οχήματος με χαμηλές εκπομπές CO2 α/α 1 Προτεινόμενη δράση Κόστος ( ) Εξοικ. ενέργειας (ΜWh/year) 11 Αγορά φιλικού προς το περιβάλλον οχήματος χαμηλών εκπομπών CO2 ΑΠΕ (ΜWh/year) Μείωση CO 2 (Tn/year) Δείκτης κόστους ( /TnCO 2.year) Έτος εφαρμ. 20.000 11.67-3.12-2018 Μέτρο ΜΕΤΑ2. Ανάπτυξη δικτύου Ποδηλατοδρόμων Ως μέτρο ενθάρρυνσης και διευκόλυνσης της χρήσης του ποδηλάτου προτείνεται η ανάπτυξη δικτύου ποδηλατοδρόμων. α/α Προτεινόμενη δράση Κόστος ( ) 1 Ανάπτυξη δικτύου Ποδηλατοδρόμου Εξοικ. ενέργειας (ΜWh/year) 12 ΑΠΕ (ΜWh/year) Μείωση CO 2 (Tn/year) 13 Δείκτης κόστους ( /TnCO 2.year) Έτος εφαρμ. 40,000 270-72.6 551 2017-2020 11 Εκτιμήθηκε ως η εξοικονόμηση 1000 λίτρων καυσίμων (11,67 ΜWh). 12 Εκτιμήθηκε ως μείωση της καταναλισκόμενης ενέργειας για τις μεταφορές του 2012 (13,496 MWh) κατά 2% 13 Συντελεστές εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα (Πίνακας 28 Συντελεστές υπολογισμού εκπομπών CO2) 65

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων Μέτρο ΜΕΤΑ3. Δημιουργία θέσεων στάθμευσης ποδηλάτων (Πάρκα, Χώρους στάθμευσης) Ως μέτρο ενθάρρυνσης και διευκόλυνσης της μετακίνηση ποδηλάτων προτείνεται η δημιουργία θέσεων στάθμευσης ποδηλάτων σε πλατείες, χώρους στάθμευσης, στάσεις λεωφορείων και πάρκα). α/α Προτεινόμενη δράση Κόστος ( ) 1 Δημιουργία θέσεων στάθμευσης ποδηλάτων (Πάρκα, Χώρους στάθμευσης) Εξοικ. ενέργειας (ΜWh/year) 14 ΑΠΕ (ΜWh/year) Μείωση CO 2 (Tn/year) 15 Δείκτης κόστους ( /TnCO 2.year) Έτος εφαρμ. 800 135-36.3 22 2014-2020 Μέτρο ΜΕΤΑ4. Δημιουργία θέσης φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων Ως μέτρο ενθάρρυνσης και διευκόλυνσης της χρήσης οικολογικών οχημάτων, προτείνεται η εγκατάσταση ενός σημείου φόρτισης. α/α Προτεινόμενη δράση Κόστος ( ) 1 Δημιουργία θέσεων φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων Εξοικ. ενέργειας (ΜWh/year) 16 ΑΠΕ (ΜWh/year) Μείωση CO 2 (Tn/year) 17 Δείκτης κόστους ( /TnCO 2.year) Έτος εφαρμ. 1500 583-156 9.6 2015-2016 14 Εκτιμήθηκε ως μείωση της καταναλισκόμενης ενέργειας για τις μεταφορές του 2012 (13,496 MWh) κατά 1% 15 Συντελεστές εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα (Πίνακας 28 Συντελεστές υπολογισμού εκπομπών CO2) 16 Εκτιμήθηκε ως μείωση της καταναλισκόμενης ενέργειας για τη διακίνηση 50 επιβατικών οχημάτων (583 MWh) 17 Συντελεστές εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα (Πίνακας 28 Συντελεστές υπολογισμού εκπομπών CO2) 66

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων (Γ) ΤΟΠΙΚΗ ΗΛΕΚΤΡΟΠΑΡΑΓΩΓΗ 67

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων Μέτρο ΑΠΕ1. Εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων σε κτίρια και καλυμμένους χώρους στάθμευσης της Κοινότητας (30 ΚW) Το μέτρο ΑΠΕ1 προνοεί την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων σε κτίρια της τοπικής αρχής με σκοπό την ηλεκτροπαραγωγή από μία ανανεώσιμη πηγή ενέργειας. Από το μέτρο αυτό αναμένεται να προκύψουν και σημαντικά οφέλη από την πώληση ή την ίδια χρήση (net metering) του παραγόμενου ηλεκτρισμού. α/α Προτεινόμενη δράση Κόστος ( ) 1 Εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων σε κτίρια και χώρους της Κοινότητας με συνολική ισχύ 30 kw Λειτουργικό Κόστος ( ) Εξοικ. ενέργειας (ΜWh/year) ΑΠΕ (ΜWh/year) Μείωση CO 2 (Tn/year) 18 Δείκτης κόστους ( /TnCO 2.year) Εξοικ. Χρημάτων ( /year) 19 55,000 - - 48 42 1,309.5 12,000 Έτος εφαρμ. 2017-2020 18 Συντελεστές εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα (Πίνακας 28 Συντελεστές υπολογισμού εκπομπών CO2) 19 Τιμή πώλησης της παραγόμενης kwh 0,25 68

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων (Δ) ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΧΡΗΣΕΩΝ ΓΗΣ 69

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων Μέτρο ΣΧΧΓ1. Ετήσιο πρόγραμμα δενδροφύτευσης νέων δενδρυλλίων Προτείνεται η φύτευση και η περιποίηση 100 δέντρων τα οποία θα συνεισφέρουν με την απευθείας πρόσληψη CO 2 για τη διεργασία της φωτοσύνθεσης. α/α Προτεινόμενη δράση Κόστος ( ) Εξοικ. ενέργειας (ΜWh/year) ΑΠΕ (ΜWh/year) Μείωση CO 2 (Tn/year) 20 Δείκτης κόστους ( /TnCO 2.year) Έτος εφαρμ. 1 Ετήσιο πρόγραμμα δενδροφύτευσης νέων δενδρυλλίων 400 - - 4 0.1 2014-2020 Μέτρο ΣΧΧΓ2. Μείωση όγκου αστικών απορριμμάτων Με στόχο τη μείωση του όγκου των αστικών στερεών αποβλήτων τα οποία καταλήγουν στις χωματερές, προτείνονται προς υλοποίηση μέτρα που περιλαμβάνονται στον πιο κάτω πίνακα και εντάσσονται στα πλαίσια συνεργασίας με τον ιδιωτικό τομέα. Γίνεται η παραδοχή ότι ο ετήσιος όγκος αστικών αποβλήτων ισοδυναμεί με τον πληθυσμό πολλαπλασιασμένο με το μέσο όρο κατά κεφαλής παραγωγή αποβλήτων. Δηλαδή 239 κάτοικοι επί 660 κιλά ανά κάτοικο, σύνολο 158 τόνους σκυβάλων. Ενδεικτικός στόχος μείωσης κατ όγκο 30%. α/α Προτεινόμενη δράση Κόστος ( ) Εξοικ. ενέργειας (ΜWh/year) 21 1 Εκστρατείες για ενημέρωση του κοινού για συμμετοχή στην ανακύκλωση (PMD, Χαρτί, Γυαλί, Ηλεκτρικές Συσκευές) 2 Επικαιροποίηση και αναβάθμιση του ενημερωτικού υλικού 3 Ενίσχυση δικτύου των κάδων συλλογής ανακυκλώσιμων ειδών 4 Παρουσιάσεις και σχετικά άρθρα 5 Διαχωρισμός και αξιοποίηση του οργανικού κλάσματος ΑΠΕ (ΜWh/year) Μείωση CO 2 (Tn/year) 22 Δείκτης κόστους ( /TnCO 2.year) Έτος εφαρμ. 10,000 483-422 24 2015-2020 20 Εκτιμήθηκε με συντελεστές από: U.S. DOE (1998). Method for Calculating Carbon Sequestration by Trees in Urban and Suburban Settings. Voluntary Reporting of Greenhouse Gases, U.S. Department of Energy, Energy Information Administration (0.039 metric ton CO2 per urban tree planted) 21 Υπολογίστηκε ως η αντίστοιχη εξοικονόμηση ηλεκτρισμού με βάση τις εξοικονομούμενες εκπομπές από την ανακύκλωση υλικών (0,874 tco2/mwh) 22 Συντελεστές εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα από: EPA (2012). WAste Reduction Model (WARM). U.S. Environmental Protection Agency (2.67 metric tons CO2 equivalent /ton of waste recycled instead of landfilled) 70

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων Μέτρο ΣΧΧΓ3. Αξιοποίηση πράσινων αποβλήτων Με στόχο την αξιοποίηση των πράσινων αποβλήτων προτείνεται η εκμετάλλευση των κλαδεμάτων από τους χώρους πρασίνου και τις οικίες για ξυλεία βιομάζας. α/α Προτεινόμενη δράση Κόστος ( ) Εξοικ. ενέργειας (ΜWh/year) 1 Τεμαχισμός κλαδεμάτων και χρήση ως εδαφοβελτιωτικό. Αγορά τεμαχιστή ΑΠΕ (ΜWh/year) Μείωση CO 2 (Tn/year) 23 Δείκτης κόστους ( /TnCO 2.year) Εξοικ. Χρημάτων ( /year) Έτος εφαρμ. 600 - - - - - 2014-2020 ΣΥΝΟΛΟ 600 - - - - - - 23 Συντελεστές εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα (Πίνακας 28 Συντελεστές υπολογισμού εκπομπών CO2) Θεωρείται ότι η βιομάζα αντικαθιστά θέρμανση με τη χρήση πετρελαίου (0,267 CO 2/MWh) 71

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων (Ε) ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ 72

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων Μέτρο ΔΣΠΥ1. Υιοθέτηση μέτρου εφαρμογής των πράσινων δημοσίων συμβάσεων Το μέτρο ΔΣΠΥ1 υιοθετεί τις πρόνοιες για τις Πράσινες Δημόσιες Συμβάσεις ούτως ώστε να επιλέγεται γραφειακός εξοπλισμός, οχήματα, ηλεκτρομηχανολογικά συστήματα κ.α. πληρώντας κριτήρια ενεργειακής αποδοτικότητας. Με το μέτρο αυτό αναμένεται ότι ο νέος εξοπλισμός της Κοινότητας ο οποίος θα αντικαθιστά παλαιότερο, θα επιτυγχάνει σημαντικές εξοικονομήσεις ενέργειας. α/α Προτεινόμενη δράση Κόστος ( ) Εξοικ. ενέργειας (ΜWh/year) 24 ΑΠΕ (ΜWh/year) Μείωση CO 2 (Tn/year) 25 Εξοικ. Χρημάτων ( /year) 26 Έτος εφαρμ. 1 Υιοθέτηση μέτρου εφαρμογής των πράσινων δημοσίων συμβάσεων 0 0.5-0.44 150 2014-2020 Μέτρο ΔΣΠΥ2. Καθορισμός περιβαλλοντικών κριτηρίων σε προϊόντα και υπηρεσίες. Παράμετρος θετικής αξιολόγησης προσφορών Το μέτρο ΔΣΠΥ2, καθορίζει ότι πέραν από τις πρόνοιες για τις Πράσινες Δημόσιες Συμβάσεις, πρόσθετες πρόνοιες θα περιλαμβάνονται στους όρους προσφορών που προκηρύσσει η Κοινότητα ούτως ώστε τα πιο φιλικά στο περιβάλλον προϊόντα θα τυγχάνουν θετικότερης αξιολόγησης και η παράμετρος της χαμηλότερης τιμής να μην είναι το βασικότερο κριτήριο. α/α 1 Προτεινόμενη δράση Κόστος ( ) Εξοικ. ενέργειας (ΜWh/year) 27 Καθορισμός περιβαλλοντικών κριτηρίων σε προϊόντα και υπηρεσίες. Παράμετρος θετικής αξιολόγησης προσφορών ΑΠΕ (ΜWh/year) Μείωση CO 2 (Tn/year) 28 Εξοικ. Χρημάτων ( /year) 29 Έτος εφαρμ. 0 0.5-0.44 150 2014-2020 24 Εκτιμήθηκε ως μείωση της καταναλισκόμενης ενέργειας για την Κοινοτική Υπηρεσία του 2012 (10 ΜWh) κατά 5% 25 Συντελεστές εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα (Πίνακας 28 Συντελεστές υπολογισμού εκπομπών CO2) 26 Μέση τιμή kwh για την περίοδο 2014-2020: 0,30/kWh 27 Εκτιμήθηκε ως μείωση της καταναλισκόμενης ενέργειας για την Κοινοτική Υπηρεσία του 2012 (10 MWh) κατά 5% 28 Συντελεστές εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα (Πίνακας 28 Συντελεστές υπολογισμού εκπομπών CO2) 29 Μέση τιμή kwh για την περίοδο 2014-2020: 0,30/kWh 73

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων Μέτρο ΔΣΠΥ3. Καθορισμός κριτηρίων ενεργειακής αποδοτικότητας σε προϊόντα και υπηρεσίες. Παράμετρος θετικής αξιολόγησης προσφορών Το μέτρο ΔΣΠΥ3, καθορίζει ότι πέραν από τις πρόνοιες για τις Πράσινες Δημόσιες Συμβάσεις, πρόσθετες πρόνοιες θα περιλαμβάνονται στους όρους προσφορών που προκηρύσσει η Κοινότητα ούτως ώστε τα προϊόντα με βέλτιστη ενεργειακή απόδοση να τυγχάνουν θετικότερης αξιολόγησης και η παράμετρος της χαμηλότερης τιμής να μην είναι το βασικότερο κριτήριο. α/α 1 Προτεινόμενη δράση Καθορισμός κριτηρίων ενεργειακής αποδοτικότητας σε προϊόντα και υπηρεσίες. Παράμετρος θετικής αξιολόγησης προσφορών Κόστος ( ) Εξοικ. ενέργειας (ΜWh/year) 30 ΑΠΕ (ΜWh/year) Μείωση CO 2 (Tn/year) 31 Εξοικ. Χρημάτων ( /year) 32 0 0.5-0.44 150 Έτος εφαρμ. 2014-2020 30 Εκτιμήθηκε ως μείωση της καταναλισκόμενης ενέργειας για την Κοινοτική Υπηρεσία του 2012 (10 ΜWh) κατά 5% 31 Συντελεστές εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα (Πίνακας 28 Συντελεστές υπολογισμού εκπομπών CO2) 32 Μέση τιμή kwh για την περίοδο 2014-2020: 0,30/kWh 74

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων (ΣΤ) ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΠΟΛΙΤΕΣ ΚΑΙ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΟΥΣ ΦΟΡΕΙΣ 75

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων Μέτρο ΣΥΠΕ1. Εκπαιδευτικές παρουσιάσεις σε σχολεία Το Μέτρο ΣΥΠΕ1 προνοεί τη διενέργεια εκπαιδευτικών παρουσιάσεων στο σχολείο της Κοινότητας με θέμα: (α) τρόπους εξοικονόμησης ενέργειας, (β) για τις δυνατότητες αξιοποίησης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, (γ) οχήματα με υψηλή ενεργειακή απόδοση, (δ) βιώσιμη κινητικότηταςς και (ε) ανακύκλωση και οικιακή κομποστοποίηση. Με αυτό το μέτρο εκτιμάται ότι θα καλλιεργηθεί περιβαλλοντική συνείδηση στην Κοινότητα από νεαρή ηλικία το οποίο θα έχει σημαντικό βραχυπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο θετικό αντίκτυπο στην Κοινότητα. Προτεινόμενη δράση Εκπαιδευτικές παρουσιάσεις σε σχολεία Αριθμός συμμετ. Έτη εφαρμ. Ποσοστό Ευαισθητοπ. Διάχυτος επηρεασμός Εξοικον. Ενέργειας (ή ΑΠΕ) ανά άτομο (kwh/έτος) Κόστος Εξοικ. ενέργειας ( ) 33 (ΜWh/year) ΑΠΕ (ΜWh/year) (ν) (ε) (n) (νδ) (ESPP) ES=ν*ε*n*νδ*ESSP/2 ES=ν*ε*n*νδ*ESSP/2 Μείωση CO 2 (Tn/year) 34 Δείκτης κόστους ( /TnCO 2.year) 40 7 10% 3 100 1,400 8.4 8.4 14.7 10.2 - ΣΥΝΟΛΑ 1,400 8.4 8.4 14.7 10.2 Εξοικ. Χρημάτων ( /year) Για τους κάτοικους της Κοινότητας Έτος εφαρμ. 2014-2020 33 Κόστος προτεινόμενης δράσης για την περίοδο ΣΔΒΕ 34 Συντελεστές εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα (Πίνακας 28 Συντελεστές υπολογισμού εκπομπών CO2) 76

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων Μέτρο ΣΥΠΕ2. Δημιουργία πράσινου ταμείου Το Μέτρο ΣΥΠΕ2 προνοεί τη σύσταση πράσινου ταμείου στην Κοινότητα τα έσοδα του οποίου θα αξιοποιούνται για τη χρηματοδότηση των δράσεων του ΣΔΒΕ που θα έχουν ως τελικούς αποδέκτες τους κάτοικους της Κοινότητας. Τα έσοδα του ταμείου μπορεί να προέρχονται από τους ακόλουθους πόρους: Ετήσιο πράσινο τέλος προς τα νοικοκυριά της Κοινότητας Χορηγοί Εξοικονομήσεις/έσοδα από τη ΣΔΒΕ Τα έσοδα αλλά και οι δαπάνες του πράσινου ταμείου θα πρέπει να καθορίζονται με αποφάσεις Κοινοτικού Συμβουλίου α/α Προτεινόμενη δράση Αριθμός υποστατικών Τέλος ( ) Έτη εφαρμογής Σύνολο εσόδων ( ) Έτος εφαρμ. 1 Ετήσιο πράσινο τέλος σε νοικοκυριά 872 3 7 18,312 2014-2020 2 Ετήσιο πράσινο τέλος σε επιχειρήσεις 125 4 7 4,200 2014-2020 3 Χορηγοί εκδηλώσεων - 400 7 2,800 2014-2020 ΣΥΝΟΛΑ 25,312 77

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων Μέτρο ΣΥΠΕ3. Επιβράβευση ενεργών κατοίκων με ενεργειακά βραβεία Το Μέτρο ΣΥΠΕ3 προνοεί την επιβράβευση των ενεργών κατοίκων οι οποίοι έχουν αποδεδειγμένα εφαρμόσει μία βέλτιστη πρακτική ή έχουν διακριθεί με τη συμπεριφορά τους ή τη συμμετοχή τους σε εκδηλώσεις που αφορούν την ενέργεια και το περιβάλλον στην Κοινότητα. Στην απονομή του βραβείου θα πρέπει να δίνεται η κατάλληλη δημοσιότητα στοχεύοντας στην ευαισθητοποίηση και άλλων κατοίκων. Τα βραβεία μπορεί να είναι οικιακός ηλεκτρονικός εξοπλισμός εξοικονόμησης ενέργειας, αποδοτικοί λαμπτήρες κ.α. Θα πρέπει να προκηρύσσεται σε ετήσια βάση ο διαγωνισμός για τη συμμετοχή των ενδιαφερόμενων και την επιλογή των διακριθέντων. Τα βραβεία μπορούν για παράδειγμα να απονεμηθούν σε κάτοικους που εγκατέστησαν σε μια χρονιά σύστημα ΑΠΕ ή Εξοικονόμησης ενέργειας για ενθάρρυνση εγκατάστασης αντίστοιχων συστημάτων από τους υπόλοιπους κάτοικους. Προτεινόμενη δράση Επιβράβευση κατοίκων με ενεργειακά βραβεία Αριθμός συμμετ. Έτη εφαρμ. Ποσοστό Ευαισθητοπ. Διάχυτος επηρεασμός Εξοικον. Ενέργειας (ή ΑΠΕ) ανά άτομο (kwh/έτος) Κόστος Εξοικ. ενέργειας ( ) 35 (ΜWh/year) ΑΠΕ (ΜWh/year) (ν) (ε) (n) (νδ) (ESPP) ES=ν*ε*n*νδ*ESSP/2 ES=ν*ε*n*νδ*ESSP/2 Μείωση CO 2 (Tn/year) 36 Δείκτης κόστους ( /TnCO 2.year) 5 6 20% 2 400 300 2.4 2.4 4.33 70 - ΣΥΝΟΛΑ 300 2.4 2.4 4.33 70 Εξοικ. Χρημάτων ( /year) Για τους κάτοικους Έτος εφαρμ. 2015-2020 35 Κόστος προτεινόμενης δράσης για την περίοδο ΣΔΒΕ 36 Συντελεστές εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα (Πίνακας 28 Συντελεστές υπολογισμού εκπομπών CO2) 78

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων Μέτρο ΣΥΠΕ4. Διοργάνωση ημερών αειφόρου ενέργειας Το Μέτρο ΣΥΠΕ4 επικεντρώνεται σε εκδηλώσεις και δράσεις που θα ενισχύσουν την ευαισθητοποίηση των κατοίκων σε θέματα περιβάλλοντος, εξοικονόμησης ενέργειας, ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και βιώσιμων μεταφορών. Το σύνολο των εκδηλώσεων θα πραγματοποιείται σε ετήσια βάση και θα έχει διάρκεια 2 ημερών παράλληλα (κατά προτίμηση) με την εβδομάδα αειφόρου ενέργειας που πραγματοποιείται σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Στις εκδηλώσεις θα περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων, οι παρουσιάσεις στο κοινό, σεμινάρια, εκπαιδευτικά παιχνίδια, ημέρα ποδηλατοκίνησης, κ.α. α/α 1 2 Προτεινόμενη δράση Ημέρα ΑΠΕ, ΕΞΕ και βιώσιμων μέσων μεταφοράς Διοργάνωση ημέρας ποδηλατοκίνησης Αριθ. Συμμ. Έτη εφαρμ. Ποσοστό Ευαισθ. Διάχυτος επηρεασμός ΕΞΕ (ή ΑΠΕ) ανά άτομο (kwh/έτος) Κόστος Εξοικ. ενέργειας ( ) 37 (ΜWh/year) ΑΠΕ (ΜWh/year) (ν) (ε) (n) (νδ) (ESPP) ES=ν*ε*n*νδ*ESSP/2 ES=ν*ε*n*νδ*ESSP/2 Μείωση CO 2 (Tn/year) 38 Δείκτης κόστους ( /TnCO 2.year) 50 7 20% 3 600 1.000 63 63 275 25.4-50 7 20% 3 700 1000 105 105 28 35.67 - ΣΥΝΟΛΑ 2,000 168 168 303 Εξοικ. Χρημάτων ( /year) Για τους κάτοικους Έτος εφαρμ. 2014-2020 2014-2020 37 Κόστος προτεινόμενης δράσης για την περίοδο ΣΔΒΕ 38 Συντελεστές εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα (Πίνακας 28 Συντελεστές υπολογισμού εκπομπών CO2) 79

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων Μέτρο ΣΥΠΕ5. Διοργάνωση της ημέρας χωρίς φωτισμό Το Μέτρο ΣΥΠΕ5 αφορά την εφαρμογή σε ετήσια βάση της εκδήλωσης «ημέρα της γης» όπου για 60 λεπτά δε χρησιμοποιείται καθόλου φωτισμός. Το μέτρο έχει άμεσο και έμμεσο αντίκτυπο όσο αφορά τις εξοικονομήσεις ενέργειας. Ο έμμεσος θετικός αντίκτυπος επιτυγχάνεται με την ευαισθητοποίηση των κατοίκων κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης. Στην ημέρα χωρίς φωτισμό θα πρέπει να δίνεται η κατάλληλη δημοσιότητα ώστε να επιτυγχάνεται η μέγιστη δυνατή ευαισθητοποίηση. α/α Προτεινόμενη δράση Αριθ. Συμμ. Έτη εφαρμ. Ποσοστό Ευαισθ. Διάχυτος επηρεασμός ΕΞΕ (ή ΑΠΕ) ανά άτομο (kwh/έτος) Κόστος Εξοικ. ενέργειας ( ) 39 (ΜWh/year) ΑΠΕ (ΜWh/year) Μείωση CO 2 (Tn/year) 40 Δείκτης κόστους ( /TnCO 2.year) Εξοικ. Χρημάτων ( /year) Έτος εφαρμ. (ν) (ε) (n) (νδ) (ESPP) ES=ν*ε*n*νδ*ESSP/2 ES=ν*ε*n*νδ*ESSP/2 1 Ημέρα χωρίς φωτισμό 50 7 10% 3 80 350 8.4-7.3 47.7 - ΣΥΝΟΛΑ 350 8.44-7.3 47.7 Για τους κάτοικους 2014-2020 Μέτρο ΣΥΠΕ6. Ανάπτυξη συνεργασιών σε επίπεδο τοπικών αρχών Η ανάπτυξη συνεργασιών σε επίπεδο τοπικών αρχών που προνοεί το μέτρο ΣΥΠΕ6 έχει ως σκοπό την από κοινού σχεδιασμό, χρηματοδότηση και υλοποίηση δράσεων ή έργων που αναμένεται να ενισχύσουν θετικά τα ΣΔΒΕ των τοπικών αρχών της ευρύτερης περιοχής. Παραδείγματα τέτοιων συνεργασιών μπορεί να είναι εκδηλώσεις, κοινά έργα για τον οδικό φωτισμό, κοινά έργα για τις μεταφορές κ.α. α/α Προτεινόμενη δράση Έτη εφαρμ. Κόστος ( ) Εξοικ. Χρημάτων ( /year) Συνολική Εξοικ. Χρημάτων ( ) Έτος εφαρμ. 1 Ανάπτυξη συνεργασιών σε επίπεδο τοπικών αρχών 7 0 1000 7,000 2014-2020 ΣΥΝΟΛΟ 0 1000 7,000 39 Κόστος προτεινόμενης δράσης για την περίοδο ΣΔΒΕ 40 Συντελεστές εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα (Πίνακας 28 Συντελεστές υπολογισμού εκπομπών CO2) 80

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων Μέτρο ΣΥΠΕ7. Συμμετοχή σε συγχρηματοδοτούμενα ευρωπαϊκά προγράμματα Η τοπική αρχή θα πρέπει να στοχεύσει στην όσο το δυνατό καλύτερη συμμετοχή σε προτάσεις Ευρωπαϊκών προγραμμάτων με στόχο τη μέγιστη δυνατή εξασφάλιση χρηματοδοτήσεων για εκπόνηση μελετών ή έργων σχετιζόμενα με τη βιώσιμη ενέργεια. Προγράμματα στόχοι που θα πρέπει να επικεντρωθεί η τοπική αρχή είναι: Διασυνοριακής συνεργασίας Ελλάδα-Κύπρος Ευφυής ενέργεια για την Ευρώπη Life+ European Local Energy Assistance (ELENA) α/α Προτεινόμενη δράση Έτη Συνολική Εξοικ. Χρημάτων ( ) Κόστος ( ) 41 εφαρμ. Έτος εφαρμ. 1 Συμμετοχή σε συγχρηματοδοτούμενα ευρωπαϊκά προγράμματα 7 6,250 18,750 2014-2020 ΣΥΝΟΛΟ 6,250 18,750 41 Κόστος προτεινόμενης δράσης για την περίοδο ΣΔΒΕ 81

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων Μέτρο ΣΥΠΕ8. Παροχή πληροφόρησης μέσω ιστοσελίδας και ηλεκτρονικών ενημερωτικών δελτίων της Κοινότητας Το Μέτρο ΣΥΠΕ8 στοχεύει στην ευαισθητοποίηση και ενημέρωση των κατοίκων για τους τρόπους εξοικονόμησης ενέργειας, τεχνολογίες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, για τη βιώσιμη κινητικότητα, την ανακύκλωση κ.α. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με άρθρα στο ηλεκτρονικό ενημερωτικό δελτίο της τοπικής αρχής αλλά και σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο στην ιστοσελίδα όπου ο ενδιαφερόμενος θα μπορεί να βρει συμβουλές και λύσεις για την οικία του. α/α 1 Προτεινόμενη δράση Παροχή πληροφόρησης μέσω ιστοσελίδας και ηλεκτρονικών ενημερωτικών δελτίων Αριθ. Συμμ. Έτη εφαρμ. Ποσοστό Ευαισθ. Διάχυτος επηρεασμός ΕΞΕ (ή ΑΠΕ) ανά άτομο (kwh/έτος) Κόστος ( ) Εξοικ. ενέργειας (ΜWh/year) ΑΠΕ (ΜWh/year) (ν) (ε) (n) (νδ) (ESPP) ES=ν*ε*n*νδ*ESSP/2 ES=ν*ε*n*νδ*ESSP/2 Μείωση CO 2 (Tn/year) 42 Δείκτης κόστους ( /TnCO 2.year) 25 7 15% 3 400 0 16.7 16.7 27.5 0 - ΣΥΝΟΛΑ 0 16.7 16.7 27.5 0 Εξοικ. Χρημάτων ( /year) Για τους κάτοικους Έτος εφαρμ. 2014-2020 42 Συντελεστές εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα (Πίνακας 28 Συντελεστές υπολογισμού εκπομπών CO2) 82

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων Μέτρο ΣΥΠΕ9. Έντυπα και ενημερωτικά μηνύματα Το Μέτρο ΣΥΠΕ9 στοχεύει στην ευαισθητοποίηση και ενημέρωση των κατοίκων για τους τρόπους εξοικονόμησης ενέργειας, τεχνολογίες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, για τη βιώσιμη κινητικότητα, την ανακύκλωση κ.α. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με έντυπο υλικό, ραδιοφωνικά ή τηλεοπτικά μηνύματα που μπορεί να ετοιμάσει η τοπική αρχή. α/α Προτεινόμενη δράση Αριθ. Έτη εφαρμ. Ποσοστό Ευαισθ. Διάχυτος επηρεασμός ΕΞΕ (ή ΑΠΕ) ανά άτομο (kwh/έτος) Κόστος Εξοικ. ενέργειας ( ) 43 (ΜWh/year) ΑΠΕ (ΜWh/year) Μείωση CO 2 (Tn/year) 44 Δείκτης κόστους ( /TnCO 2.year) Εξοικ. Χρημάτων ( /year) Έτος εφαρμ. (ν) (ε) (n) (νδ) (ESPP) ES=ν*ε*n*νδ*ESSP/2 ES=ν*ε*n*νδ*ESSP/2 1 Έντυπα και ενημερωτικά μηνύματα 200 7 5% 1 250 1.000 131.2 131.2 229.4 4.36 - ΣΥΝΟΛΑ 1.000 131.2 131.2 229.4 4.36 Για τους κάτοικους 2014-2020 43 Κόστος προτεινόμενης δράσης για την περίοδο ΣΔΒΕ 44 Συντελεστές εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα (Πίνακας 28 Συντελεστές υπολογισμού εκπομπών CO2) 83

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙ: Δρομολόγια Δημοσίων Συγκοινωνιών ΕΜΕΛ 84

Κοινότητα Πλατρών Σύμφωνο των Δημάρχων 85