1 5 Ι Ο Υ Ν Ι Ο Υ 2 0 0 6 Η Μ Ε Ρ Ι Α ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑ ΟΣ ΕΝΩΣΗ ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΩΝ ΑΥΤΟ ΙΟΙΚΗΣΕΩΝ ΕΛΛΑ ΑΣ «Νοµαρχιακή Αυτοδιοίκηση και Οδική Ασφάλεια» Παρατηρητήριο Οδικής Ασφάλειας Οµιλητές: Καστής Αντώνης, Φωλιά Ζωή Μελετητές Συγκοινωνιακών Έργων 1
Το Ελληνικό Οδικό ίκτυο σε αριθµούς ΕΘΝΙΚΟ Ο ΙΚΟ ΙΚΤΥΟ µήκους 9.100χλµ Κατηγορίες (Ν. 3155/55): Βασικό ευτερεύον Τριτεύον ΙΕΥΡΩΠΑΪΚΟ Ο ΙΚΟ ΙΚΤΥΟ µήκους 4000χλµ Κυρίως τµήµα του Εθνικού Οδικού ικτύου ιακρατικοί άξονες Πανευρωπαϊκοί άξονες 2
Το Ελληνικό Οδικό ίκτυο σε αριθµούς ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΥΝΤΑ ΤΜΗΜΑΤΑ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ ΡΟΜΟΥ µήκους 1.200χλµ ΠΑΘΕ ΕΓΝΑΤΙΑ ΑΤΤΙΚΗ Ο ΟΣ ΠΑΡΑΚΑΜΨΗ ΠΑΤΡΑΣ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟ Ο ΙΚΟ ΙΚΤΥΟ µήκους 31.100χλµ Κατηγορίες (Β.. 1956 Αρ. Φύλλου 47): Πρωτεύον ευτερεύον ΗΜΟΤΙΚΟ Ή ΚΟΙΝΟΤΙΚΟ ΙΚΤΥΟ Όλο το υπόλοιπο οδικό δίκτυο µήκους µερικών δεκάδων χιλιοµέτρων 3
Κατάσταση Ποιότητα Επαρχιακού ικτύου ΤΟ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ ΜΗΚΟΣ ΑΥΤΟΥ: Χωµατόδροµοι Αγροτικοί ρόµοι Καρόδροµοι ΜΙΚΡΟ ΤΜΗΜΑ ΑΣΦΑΛΤΟΣΤΡΩΜΕΝΟ Ο καθορισµός τους υπάκουε στα αναπτυξιακά κριτήρια µιας µεταπολεµικής µετεµφυλιακής Ελλάδας µε πολλά προβλήµατα Μεγάλα τµήµατα του δικτύου άρχισαν να ασφαλτοστρώνονται χωρίς καµία µελετητική παρέµβαση Το µεγαλύτερο µήκος ασφαλτοστρώθηκε ή απλά βελτιώθηκε τη δεκαετία του 60 και 70 Η τότε έννοια Βελτίωσης ή Αναβάθµισης ισοδυναµούσε µε απλή ασφαλτόστρωση και κάποια 4 στοιχειώδη σήµανση
Η σηµερινή εικόνα του ικτύου Ο Χαρακτηρισµός του ικτύου του 1956 είναι απόλυτα ξεπερασµένος απαιτείται νέος χαρακτηρισµός µε τον όρο ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΟ ΙΚΤΥΟ σύµφωνα µε τα νέα αναπτυξιακά δεδοµένα Η γεωµετρία του δικτύου είναι πολύ χαµηλή, αφού κυρίως πρόκειται για µετεξέλιξη χωµατόδροµων Χάραξη Άξονα Μηκοτοµή Πλάτη Οδών Επικλίσεις και δε υπακούουν σε καµιά σύγχρονη προδιαγραφή 5
Εγκεκριµένες Τεχνικές Οδηγίες (Α) ΟΜΟΕ-ΛΚΟ, Λειτουργική Κατάταξη Οδικού ικτύου, 2001 ΟΜΟΕ-, ιατοµές, 2001 ΟΜΟΕ-Χ, Χαράξεις, 2001 ΟΜΟΕ-ΚΑΟ, Κύριες Αστικές Οδοί, 2001 ΟΜΟΕ-ΠΛΚ, Πρόσθετες Λωρίδες Κυκλοφορίας, 2001 (µετάφραση Γερµανικών Οδηγιών)- Οι αντίστοιχες Γερµανικές έχουν αναθεωρηθεί και αναβαθµισθεί µε παράλληλη κατάργηση των ισχυουσών ακόµη στην Ελλάδα οδηγιών. 6
Εγκεκριµένες Τεχνικές Οδηγίες (Β) ΟΜΟΕ-ΚΣΑ, Κατακόρυφη Σήµανση Αυτοκινητοδρόµων, 2003 Μέρος 1: Πληροφοριακή Σήµανση Μέρος 2: Πινακίδες Σταθερού Περιεχοµένου και Ενηµερωτικές Πινακίδες Μέρος 4: Στήριξη Πινακίδων Σήµανσης Μέρος 5: Χρώµατα Οπισθοανακλαστικά Υλικά και Απαιτήσεις Ποιότητας Πινακίδων Σήµανσης Μέρος 6: Κατασκευαστικά Σχέδια Γραµµάτων και Αριθµών Μέρος 7: Κατασκευαστικά Σχέδια Γραφικών Συµβόλων 7
Εγκεκριµένες Τεχνικές Οδηγίες (Γ) ΟΜΟΕ Τεχνικά Έργα, 2002 ΟΜΟΕ Οδικές Σήραγγες Έργα Πολιτικού Μηχανικού, 2002, Σχέδιο Οδηγιών Σύνταξης Μελετών Η/Μ Εργασιών Οδικών Σηράγγων και Φωτισµού Υπαίθριων Οδικών Έργων ΟΜΟΕ-ΣΕΕΟ, Σήµανση Εκτελούµενων Έργων σε Οδούς, 2003 Συστήµατα Αναχαίτισης Οχηµάτων, 2003 Μέρος 1: Εισαγωγή και Τεκµηρίωση Μέρος 2: Οδηγίες για τον Σχεδιασµό και την Εγκατάσταση 8
Ισχύοντα Ευρωπαϊκά Πρότυπα ( ) Τα Ευρωπαϊκά Πρότυπα που ισχύουν αφορούν: στην κυκλοφοριακή καθοδήγηση µε προειδοποιητικούς φανούς, σηµατοδότες και αισθητήρες (ΕΝ 12352, 12368, 12675 και V 13563) στην διαγράµµιση οδοστρωµάτων (ΕΝ 12802, 13197, 13212, 1423, 1424, 1436, 1463-1,1463-2, 1790, 1824, 1871, V 13459-1, V 13459-2 και V 13459-3) στα συστήµατα αναχαίτισης οχηµάτων (ΕΝ 1317-1, 1317-2, 1317-3 και V 1317-4) στις πινακίδες σήµανσης (ΕΝ 12899-1) στα αντιθαµβωτικά πετάσµατα (ΕΝ 12676-1, 12676-2) στα ηχοπετάσµατα (ΕΝ 1793-1, 1793-2, 1793-3, 1794-1, 1794-2, V 1793-4) στα φωτιστικά σώµατα (ΕΝ 13201-2, 13201-3, 13201-4, 60598-2-20, 60598-2-3) στην αποχέτευση (ΕΝ 1433) στις εγκαταστάσεις κυκλοφοριακής καθοδήγησης 9 (ΕΝ 50293)
Βασικές Ελλείψεις Θεσµικών Μέτρων (1) Νόµος για µια σύγχρονη λειτουργική κατάταξη οδών σε αντικατάσταση του Ν3155/55 και νέα διοικητική κατάταξη αντίστοιχη µε τη σηµερινή διοικητική διαίρεση της χώρας Χαρακτηρισµός ικτύου Εθνικό / ιευρωπαϊκό Περιφερειακό Νοµαρχιακό ηµοτικό / Κοινοτικό Αρµοδιότητα ικτύου ΥΠΕΧΩ Ε 13 Περιφέρειες Νοµαρχιακές Αυτοδιοικήσεις ήµοι/κοινότητες 10
Βασικές Ελλείψεις Θεσµικών Μέτρων (1) Σύγχρονες Προδιαγραφές Συντήρησης του οδικού ικτύου µε αντικατάσταση του ισχύοντος Π.. 25/28/1929 Χιλιοµέτρηση του ιευρωπαϊκού Εθνικού Επαρχιακού Οδικού ικτύου Σύνταξη οδηγιών µελετών Ισόπεδων Ανισόπεδων Κόµβων. Νέο θεσµικό πλαίσιο διαχείρισης προσβάσεων και αντικατάσταση του ανεπαρκούς και ξεπερασµένου θεσµικού πλαισίου κυκλοφοριακών συνδέσεων. 11
Βασικές Ελλείψεις Θεσµικών Μέτρων (2) Προδιαγραφές Μητρώου Οδών και σύνταξη µελετών Μητρώου Οδών µε δυνατότητες ψηφιακής επεξεργασίας και ηλεκτρονικής διαχείρισης του Οδικού ικτύου µέσα από σύγχρονη βάση δεδοµένων σε περιβάλλον GIS. Προδιαγραφές Σήµανσης Ασφάλισης για το λοιπό Οδικό ίκτυο πλην Α/. Σύγχρονο µοντέλο διοίκησης του Οδικού ικτύου στην βάση των τριών επιπέδων διοίκησης: Σταθµών Κ..Α. Υποσταθµών Κ..Α. Θέσεων Επιφυλακής Ανεφοδιασµού Κ..Α. 12
ιαδικασία Ανάπτυξης ιαχείρισης Έργων Μελετών (3) Αναλυτική διαδικασία εκπόνησης µελετών βάσει βηµάτων µε σαφείς κανόνες ελέγχου και παραλαβής σταδίων ώστε να διασφαλίζεται η ποιότητα του έργου ιαχείριση δεδοµένων και ενεργειών Πιστή εφαρµογή των ισχυόντων κανονισµών από Μελετητές & Υπηρεσίες Βελτίωση - εκσυγχρονισµός των Υπηρεσιών και στελέχωση µε έµπειρο και σύγχρονα εκπαιδευµένο προσωπικό των Υπηρεσιών ανάθεσης, επίβλεψης, ελέγχου, έγκρισης µελετών και έργων ηµιουργία Μητρώου επιβλεπόντων µηχανικών συγκοινωνιακών έργων 13
Μέτρα ιασφάλισης Ποιότητας (4) Ποιοτικοί έλεγχοι Μελετών Οδοποιίας µε εφαρµογή διαδικασίας έγκρισης απόκλισης που διασφαλίζει τεχνικά ορθή και τεκµηριωµένη απόκλιση Εισαγωγή του θεσµού Ειδικής ιαδικασίας Ελέγχου Οδικής Ασφάλειας Safety Audit από τρίτο ανεξάρτητο ειδικευµένο µελετητή (σε όλες τις φάσεις του Έργου σχεδιασµός προµελέτη- οριστική µελέτη κατασκευή συντήρηση λειτουργία) Πιστοποίηση υλικών οδικής ασφάλειας (µεταλλικά στηθαία ασφαλείας) 14
Συντήρηση Λειτουργία οδών (5)??aß??µ?s? & S??t???sµ?? t???p??es??? S??t???s?? &? e?t?????a? µe e??a?e? p??d?a??af?????a?a ef a?µ????a? p??d?a??af?? S?µa?s?? -? sf???s?? t??? d???????t???.??????t?s?,??µ?p??t?s??a??e?t?????a sta?µ??????????pa??e?µat???????µ?t???a??p????d?????µp??e?µ?t?? pa?? t???d?.????esµ??? p?a?s?? d?a?e???s?? p??sß?se?? 15
Συντήρηση Οδών (6) Η σωστή συντήρηση των οδών έχει ως αποτέλεσµα: Την οµοιόµορφη εµφάνιση και λειτουργία τους Την εξασφάλιση συνεχούς και επαρκούς λειτουργικότητας Την άµεση επισήµανση προβληµάτων φθορών Την άµεση αντιµετώπιση φθορών Την επέµβαση στα σηµεία δοµικών αδυναµιών πριν γίνουν ορατές οι φθορές 16
Μητρώο Οδών (7) Η αξιολόγηση µιας οδικής υποδοµής σε σχέση µε την ενσωµατωµένη οδική ασφάλειάς της προϋποθέτει την ύπαρξη των απαραιτήτων στοιχείων δεδοµένων (µητρώο οδών) σε περιβάλλον ΣΓΠ. Καταχώρηση υφιστάµενων στοιχείων κατασκευασµένων οδών Σχέδια as-built για τις υπό κατασκευή οδούς που υποχρεούνται να υποβάλλουν σε ηλεκτρονική µορφή οι ανάδοχοι κατασκευής των έργων 17
εδοµένα Μητρώου Οδού για τη Συντήρηση (8) 1. Οδοστρώµατα 2. Νησίδες και Πεζοδρόµια 3. Πρανή 4. Αποχετευτικά Έργα 5. Βλάστηση 6. Ασφάλεια 7. Οριζόντια και Κατακόρυφη Σήµανση 8. Ηλεκτροµηχανολογικές Εγκαταστάσεις Μεγάλα Τεχνικά Έργα Σήραγγες - Στέγαστρα 18
Συλλογή εδοµένων Μητρώου Οδού (9) Οδόµετρα Ηλεκτρονικές συσκευές συλλογής εδοµένων DCD Όχηµα βιντεοσκόπησης GPS Σχέδια µελετών Έντυπα Αυτοψίες Ιστορικές πληροφορίες 19
Παράδειγµα Μυτιλήνη (10) 20
Παράδειγµα Μυτιλήνη?d???a???????t?a?s?ped? d?asta??? s? p??? St????.T. 10 21
Παράδειγµα Μυτιλήνη Κακό Οδόστρωµα & κακή πλευρική διαµόρφωση µε χαλίκι Φθαρµένη οριζόντια διαγράµµιση Κακή τοποθέτηση πληροφοριακών πινακίδων 22
Παράδειγµα Μυτιλήνη Οδός Καλλονή Σίγρι ισόπεδος κόµβος 23
Παράδειγµα Μυτιλήνη Κακή συµβολή του χωµατόδροµου µε την οδό Έλλειψη πληροφοριακών πινακίδων Έλλειψη ρυθµιστικών πινακίδων Έλλειψη ορατότητας 24
Παράδειγµα Μυτιλήνη Οδός Καλλονή Παράκοιλα - Ερεσσός 25
Παράδειγµα Μυτιλήνη Καταπτώσεις χαλαρών σχηµατισµών από ανάντη πρανές επικρεµµάµενοι βράχοι 26
Όρια Ταχύτητας (11)? a?p?????ta???a ta??t?ta? de? α?tap???????ta? στις σύγχρονες συνθήκες Ολοκλήρωση συστήµατος διαχείρισης ταχυτήτων Μελέτες προσδιορισµού ορίων ταχύτητας των οδών µε βάση το νέο πλαίσιο διαµόρφωσης ταχυτήτων 27
ιαφηµιστικές Πινακίδες (12)? p a???e?eta????e d?af?µ?s? e?t???at????µ???? pe?????? st? e??????a? epa???a?? d??t?? se???? 150µ e?at????e? t??????a t???d?? (????? 11???99)??t???at????µ???? pe??????? ap?stas? pe??????eta? sta 40µ a?? ta??t?ta e??a? µe?a??te?? t?? 70 km/h.??? ta??t?ta e??a? 70 km/h t?te µe Αp?fas? (1)?p????????? O???a?????eta? t????te????st??? d??t?? p??? s??t???s? t?? a???e? st????? O???a???????ta??d??, tµ?µata?d???????? st????p????? apa???e???ta??? d?af?µ?se??? ep?t??p??ta? se e?d??? p?a?s?a t?p??et?µ??a s?µf??a µe e??e???µ??e? p??d?a??af?? (2) t?????? O??.?? p?fas? (1)?a??? p??d?a??af?? (2) de?????? a??µ? e?d??e??a? e?p????e??? pa????µe? p??a??de? afa?????ta? µe t? d?a d?? a s?a t?? pa?. 3 t???????? 18 t???. 2130/1993. 28
Σταθµοί Ελέγχου Επαγγελµατικών Οχηµάτων Επικίνδυνων Εµπορευµάτων (13) Από το 2003 η Ελλάδα οφείλει να ελέγχει το 2% των κυκλοφορούντων επαγγελµατικών οχηµάτων και επικινδύνων εµπορευµάτων ετησίως παρά την οδό και να αποστέλλει τα φύλλα ελέγχου στην Ε.Ε. Η µη αποστολή των φύλλων ελέγχου στην Ε.Ε. επισύρει πρόστιµο για την κάθε χώρα Έχει εκπονηθεί η τυπολογία των σταθµών ελέγχου επαγγελµατικών οχηµάτων από το ΥΠΕΧΩ Ε 29
Σταθµοί Ελέγχου Επαγγελµατικών Οχηµάτων Επικίνδυνων Εµπορευµάτων (13) Εκκρεµεί: Χωροθέτηση σταθµών Απαλλοτρίωση χώρων Μελέτη σταθµών (Κτιριακά Η/Μ) ηµοπράτηση Έργων σταθµών Λειτουργία σταθµών Στη διαδικασία αυτή εµπλέκονται ΥΠΕΧΩ Ε Υπουργείο Μεταφορών και Επικοινωνιών Υπουργείο ηµόσιας Τάξης Υπουργείο Οικονοµίας & Οικονοµικών Μικτά Κλιµάκια Ελέγχου Νοµαρχιών (ΜΚΕ) Ιδιωτικός Τοµέας 30
Σταθµός Ελέγχου Επαγγελµατικών Οχηµάτων Τύπου Large Εγκεκριµένος Τύπος ΥΠΕΧΩ Ε 31
Σταθµός Ελέγχου Επαγγελµατικών Οχηµάτων Τύπου Large Εγκεκριµένος Τύπος ΥΠΕΧΩ Ε 32
Σταθµός Ελέγχου Επαγγελµατικών Οχηµάτων Τύπου Medium Εγκεκριµένος Τύπος ΥΠΕΧΩ Ε 33
Σταθµός Ελέγχου Επαγγελµατικών Οχηµάτων Τύπου Mini Εγκεκριµένος Τύπος ΥΠΕΧΩ Ε 34
Βήµατα Ελέγχου Επαγγελµατικών Οχηµάτων Επικίνδυνων Εµπορευµάτων (14) Προσεγγιστικός έλεγχος βάρους εν κινήσει (WIM System). Έλεγχος βάρους µε ακρίβεια στη ζυγοπλάστιγγα (Static Scale). Παραλαβή εγγράφων, δικαιολογητικών, αδειών, τροχονοµικός, αστυνοµικός, τελωνειακός έλεγχος. Παράδοση Ψηφιακού Ταχογράφου, έλεγχος συστήµατος ADAS-MAPGUIDE όπου ελέγχεται το ωράριο εργασίας ανάπαυσης οδηγού, υπέρβαση ταχύτητας, εκτύπωση χάρτη διαδροµής κλπ. 35
Βήµατα Ελέγχου Επαγγελµατικών Οχηµάτων Επικίνδυνων Εµπορευµάτων (14) Οπτικός έλεγχος και λοιπός εργαστηριακός έλεγχος ιενέργεια ALCHOTEST, DRUGTEST Έλεγχος ιεύθυνσης οχήµατος στη 1η κινητή µονάδα (MOBILE UNIT) στο Υπόστεγο Μηχανολογικού Ελέγχου. Έλεγχος Πέδησης στη 2η κινητή µονάδα (MOBILE UNIT) στο Υπόστεγο Μηχανολογικού Ελέγχου. 36
Βήµατα Ελέγχου Επαγγελµατικών Οχηµάτων Επικίνδυνων Εµπορευµάτων (14) Έλεγχος Ε.Ε. που γίνεται από τη κινητή ή σταθερή µονάδα του Χηµικού Εργαστηρίου και κατ ελάχιστο περιλαµβάνει: Ανίχνευση ανόργανων ουσιών µε σύστηµα X-RAYακτινών Ανίχνευση οργανικών ουσιών µε χρωµατογράφο Έλεγχος θερµοκρασίας και σηµείου ανάφλεξης (Flash Point Test). 37
1 5 Ι Ο Υ Ν Ι Ο Υ 2 0 0 6 Η Μ Ε Ρ Ι Α ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑ ΟΣ ΕΝΩΣΗ ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΩΝ ΑΥΤΟ ΙΟΙΚΗΣΕΩΝ ΕΛΛΑ ΑΣ Νοµαρχιακή Αυτοδιοίκηση και Οδική Ασφάλεια Παρατηρητήριο Οδικής Ασφάλειας Οµιλητές: Καστής Αντώνης Φωλιά Ζωή 38