ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ 2o Vouliwatch Πολιτικό Εργαστήρι Αθήνα, 23.07.2014 «Σχέδιο Νόμου για τον Αιγιαλό και την Παραλία: Ανάπτυξη ή Περιβαλλοντική υποβάθμιση;» Tο 2o Vouliwatch Πολιτικό Εργαστήρι πραγματοποιήθηκε την Δευτέρα, 21 Ιουλίου στο Δημοτικό Πολυχώρο Πολιτισμού «Γαλαξίας», μετά την ευγενική παραχώρηση της αίθουσας από το δήμο Νέας Σμύρνης. Θέμα του εργαστηρίου και της συζήτησης με τους πολίτες ήταν το «Σχέδιο Νόμου για τον Αιγιαλό και την Παραλία: Ανάπτυξη ή Περιβαλλοντική υποβάθμιση». Τοποθετήθηκαν οι προσκεκλημένοι βουλευτές κ. Άδωνις Γεωργιάδης, κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος για τη Νέα Δημοκρατία, Στέφανος Σαμοΐλης από τον ΣΥΡΙΖΑ, ο Αναπλ. Καθηγητής του Τομέα Πολεοδομίας - Χωροταξίας της Σχολής Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του ΕΜΠ, κ. Κωνσταντίνος Σερράος και ο νομικός συντονιστής του WWF Ελλάς κ. Γιώργος Χασιώτης. Η συζήτηση ήταν μακρά και ζωηρή, με ερωτήσεις από τον συντονιστή κ. Αργύρη Δεμερτζή, περιβαλλοντικό συντάκτη της εφημερίδας «Ελευθεροτυπία», αλλά και από τους πολίτες που παραβρέθηκαν. Πολίτες και πολιτικοί αντάλλαξαν απόψεις για σχεδόν τρεις ώρες, αγγίζοντας θέματα που αφορούν στο σχέδιο νόμου, αλλά και ευρύτερα, όπως την ευθύνη του πολιτικού συστήματος, το κόστος πρόσβασης στις παραλίες για τους πολίτες, το έλλειμμα κοινωνικής εμπιστοσύνης στις πολιτικές αποφάσεις, τις πελατειακές σχέσεις, ενώ αναφέρθηκαν σε διεθνή παραδείγματα χάραξης αιγιαλού. Πιο συγκεκριμένα: Ξεκινώντας την τοποθέτησή του ο κ. Γεωργιάδης αναφέρθηκε στη σχέση του Μνημονίου με τη χάραξη του αιγιαλού και της παραλίας. «Η ιδέα του να κρύβεται το πολιτικό μας σύστημα πίσω από το μνημόνιο προκαλεί τρομερή απέχθεια Αυτή είναι η πραγματική ντροπή της σύγχρονης νεοελληνικής πολιτικής ιστορίας. Το μνημόνιο το μόνο που γράφει μέσα και είναι πράγματι
υποχρέωση είναι να υπάρξει χωροθεσία του ποιου τμήματος των παραλιών και του αιγιαλού θα μπορεί να είναι αξιοποιήσιμο και με τι τίμημα.» Στο πολιτικό σκέλος της υπόθεσης, συμπλήρωσε: «Δεν είναι μνημονιακή μας υποχρέωση στην ουσία, είναι αυτονόητη υποχρέωση ενός κράτους να θέσει μια τάξη εφόσον υποκρίνεται ότι το θεωρεί πολύ σημαντικό και πάρα πολύ κρίσιμο». Σε ό,τι αφορά στο προσχέδιο νόμου που κατέθεσε το Υπουργείο Οικονομικών προς δημόσια διαβούλευση τόνισε ότι «τελικό σχέδιο νόμου δεν έχουμε μέχρι σήμερα, άρα στην πραγματικότητα μιλάμε επί θεωρητικής βάσεως», ενώ είπε πως αναμένονται πολλές αλλαγές μέχρι την κατάθεσή του. Αναφερόμενος στις επί της αρχής αντιδράσεις κυρίως της αντιπολίτευσης, ανέφερε ότι «στη χώρα περισσεύει μια τεράστια πολιτική υποκρισία». Σε όσους αρνούνται οποιουδήποτε είδους εκμετάλλευση απεύθυνε το μήνυμα «να πάμε την επόμενη μέρα να ξηλώσουμε όλες τις ταβέρνες». «Πιστέψτε με, δεν είναι μόνο τα μεγάλα συμφέροντα», λέγοντας ότι το ποσοστό εκμετάλλευσης από μεγάλες μονάδες είναι πολύ μικρό. «Αν μας ενδιαφέρει να υπάρχει κάποιου είδους εκμετάλλευση, εκεί θα έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον να ακούσουμε τις επί των άρθρων παρατηρήσεις του ΣΥΡΙΖΑ, της ΔημΑρ, των Ανεξαρτήτων, της WWF». Δήλωσε σύμφωνος με την οικονομική εκμετάλλευση σύμφωνη με τις περιβαλλοντικές δεσμεύσεις, το Σύνταγμα της χώρας που προβλέπει την ελεύθερη πρόσβαση στον αιγιαλό, με ξεκάθαρους όρους. Ο κ. Σερράος αναφέρθηκε σε ένα «πολλά υποσχόμενο νομοσχέδιο» γιατί ένα νομοσχέδιο με τέτοιον τίτλο έρχεται να πει ότι θα οριοθετήσει, θα διαχειριστεί, θα προστατέψει και «ποιος μπορεί σ αυτό να πει όχι;». Αναφερόμενος στο παράκτιο μέτωπο της Αττικής και στην αντίληψη των πολιτών για την παραλία, μίλησε για κακοποίηση του μετώπου, το πάγιο αίτημα του να φύγει το Ροντέο και να καθαρίσει η παραλία. Δήλωσε προβληματισμένος μετά από καλή ανάγνωση του νομοσχεδίου, αναφέρθηκε σε αιχμηρά ζητήματα του νομοσχεδίου όπως: α) εξαίρεση τμημάτων από κοινή χρήση, β) τεκμαίρεται η ύπαρξη ζώνης παραλίας πλάτους 10m, γ) επιτρέπεται παραχώρηση χρήσης αιγιαλού, δ) οικονομική αξιοποίηση αιγιαλού ε) παραχώρηση απλής χρήσης αιγιαλού στ) απευθείας και χωρίς περιορισμούς παραχώρηση αιγιαλού και κοινόχρηστης παραλίας ζ) απευθείας παραχώρηση σε Δήμους με απόφαση Υπουργού Οικονομικών η) παραχώρηση θαλάσσιου ή λιμναίου χώρου θ) προσάμμωση θαλάσσιου χώρου
ι) νομιμοποίηση αυθαιρέτων. «Το ζήτημα είναι ότι ίσως ρίχνει το νομοσχέδιο ένα μεγάλο βάρος στο ζήτημα της αξιοποίησης και ένα πολύ μικρότερο στο ζήτημα της προστασίας, ίσως μια καλύτερη αναλογία να είναι το θέμα». Προς ενίσχυση της θέσης, αναφέρθηκε ότι μέσα σε όλο το προσχέδιο νόμου δεν αναφέρεται ούτε μια φορά η λέξη «σχεδιασμός», ενώ το χαρακτήρισε οριζόντια ρύθμιση, εκτός σχεδιασμού, τονίζοντας όλες οι περιοχές προστατευόμενες, Natura και ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, βιότοποι, δεν μπορούν να μπουν «σε ένα καλάθι». Ζήτησε να μπει ένα μέτρο για να μπορέσει όλος αυτός ο χώρος κάπως να διαχειριστεί. Ο βουλευτής Κερκύρας του ΣΥΡΙΖΑ κ. Σαμοΐλης στην τοποθέτησή του επικαλέστηκε τις απόψεις των τεχνικών επιστημόνων πάνω στο θέμα: «όλα αυτά τα χρόνια τα οποία έχουν περάσει, ο αιγιαλός δεν έχει αποτυπωθεί, έχει αφεθεί έρμαιο παρεμβάσεων, όπως και τα δάση, οι οποίες καταστρέφουν την εικόνα του αιγιαλού και της παραλίας». Αναφερόμενος στη θέση του ΣΥΡΙΖΑ, «εάν επρόκειτο αυτό το νομοσχέδιο να τακτοποιήσει αυτά τα πράγματα, να είστε σίγουροι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα ήταν υπέρ». Αναφέρθηκε στην επί χρόνια τοποθέτηση των τεχνικών επιστημόνων υπέρ της αποτύπωσης και της τακτοποίησης, σε αντιπαραβολή «με αυτό το οποίο σημειώνεται και είναι αιχμηρό, αποσύρθηκε με κατακραυγή του κοινωνικού συνόλου και κατεπειγόντως πριν τελειώσει η Δημόσια Διαβούλευση». Αναφερόμενος στο θέμα της αντιστοίχισης κλινών και δυνατότητας εκμετάλλευσης ανέφερε χαρακτηριστικά: «Κάθε κλίνη ξενοδοχείου έχει δικαίωμα να μπαζώσει 5τμ. Είναι δυνατόν; 1000 κλίνες επί 5 τμ. μας κάνει ένα νούμερο το οποίο έχει δικαίωμα να μπαζώσει τη θάλασσα. Έτσι καταλαβαίνουμε την τακτοποίηση του χώρου; Αυτό είναι μπάζωμα». Αναφέρθηκε στις επί μακρόν καταστροφικές συνέπειες για το περιβάλλον και τις επόμενες γενιές, «καταστρέφοντας τις ακτές δεν έρχεται ούτε η οικονομία ούτε η ανάπτυξη». Ανέφερε το παράδειγμα της Costa del Sol στην Ισπανία, «έχουν μείνει καμία 150.000 σπίτια απούλητα, έχει δημιουργηθεί αυτή η τεράστια φούσκα και έχει γίνει μια ανεπανόρθωτη ζημιά που στοιχίζει στην ισπανική οικονομία, στους εργαζομένους, στο λαό». Ανέπτυξε τα τρία «ναι» του ΣΥΡΙΖΑ, «στην ανάπτυξη, στην προστασία των ακτών και σε ένα βασικό κοινωνικό αγαθό, την πρόσβαση του κάθε έλληνα πολίτη και το δικαίωμά του να κάνει το μπάνιο του ελεύθερα στις ακτές, χωρίς να τον εμποδίζει το πορτόνι της τάδε επιχείρησης, μικρής ή μεγάλης». Υπεραμύνθηκε των ακτών στη σημερινή τους μορφή ως «συγκριτικό τουριστικό πλεονέκτημα
της Ελλάδας», ενώ ανέδειξε και ένα αντικρουόμενο σημείο, τη εννοούμενη νομιμοποίηση όλων των αυθαιρέτων και τα 2 δισ. για τις διορθώσεις των αυθαιρέτων. Ο κ. Σαμοΐλης αναφέρθηκε ακόμη και στην πώληση 92 στρεμμάτων των δημοτικών Λουτρών Λευκίμης στην Κέρκυρα από το ΤΑΙΠΕΔ, τονίζοντας ότι περιλαμβάνονται οι εκβολές του ποταμού, η υδάτινη επιφάνεια, 2 δημοτικοί δρόμοι, μια προστατευόμενη λίμνη σε μικρή απόσταση, σε 1100m από την ακτή. «Αυτό εμείς το θεωρούμε καταστροφή και όχι ανάπτυξη. Αν ήθελαν, θα μπορούσαν να πάνε πίσω από αυτή τη ζώνη να χτίσουν το ξενοδοχείο το οποίο ήθελαν. Ο νομικός συντονιτής του WWF Ελλάς κ. Χασιώτης, αναφέρθηκε στην μαζική αντίδραση του κόσμου, θεώρησε πάρα πολύ θετικό το ότι συμμετέχουν τόσοι πολλοί με διαφορετικές οπτικές πάνω στο θέμα και συσπειρώθηκαν γύρω από τη WWF και την καμπάνια της ενάντια στο σχέδιο νόμου. Σχετικά με το νομοσχέδιο ανέφερε αναλυτικά: «Το νομοσχέδιο δεν συνοδεύεται από καμία απολύτως οικονομική, περιβαλλοντική ή κοινωνική ανάλυση. Βεβαίως και στην Ελλάδα δεν έχουμε τη δυνατότητα, όπως συμβαίνει σε ξένα κοινοβούλια, κάθε νέο νομοσχέδιο να συνοδεύεται από τις απαραίτητες μελέτες και αναλύσεις, αλλά εδώ έχουμε φτάσει στο άλλο άκρο». Παραλλάζοντας τη γνωστή φράση του Πιραντέλλο, είπε «Ανάπτυξη είναι ό,τι νομίζει κανείς ότι είναι ανάπτυξη.» Όσον αφορά τον ισχύοντα νόμο, αυτός υπολείπεται των διεθνών στάνταρ, «πόσο μάλλον το νομοσχέδιο που χειροτερεύει την ισχύουσα νομοθεσία. Ουσιαστικά αγωνιζόμαστε για να έχει την ίδια προστασία η Ελληνική με τη Γαλλική ακτή». Κλείνοντας την αρχική του τοποθέτηση, τόνισε, «Το νομοσχέδιο αυτό είναι μια μεγάλη, χαμένη ευκαιρία». Στο τέλος της συζήτησης, ο κ. Χασιώτης συνοψίζοντας την εμπειρία της WWF από το πολιτικό εργαστήρι, μας δήλωσε τα ακόλουθα: «Συζητήσεις όπως αυτή είναι σημαντικές γιατί προσπαθούν να καλύψουν το κενό από τον δημόσιο διάλογο για την ανάπτυξη που ποτέ δεν έγινε σε αυτή τη χώρα, ενώ ρίχνουν και φως στην αδιαφανή νομοθετική διαδικασία. Επιβεβαιώθηκε, από τον κοινοβουλευτικό εκπρόσωπο της Ν.Δ., τον κ. Γεωργιάδη, ότι το νομοσχέδιο δεν είναι απαίτηση της Τρόικα. Επίσης, επιβεβαιώθηκε ότι αντιτίθεται στο Σύνταγμα και το ενωσιακό δίκαιο, αλλά αποτελεί κυβερνητική πρωτοβουλία, η οποία δεν βασίζεται σε κανενός είδους μελέτη ή εκτίμηση των τεράστιων περιβαλλοντικών, κοινωνικών και οικονομικών του επιπτώσεων. Διαφάνηκε επίσης ξεκάθαρα, για πολλοστή φορά, ότι βασικός του στόχος είναι
η επιβράβευση και διαιώνιση της αυθαιρεσίας. Από την πλευρά μας, ως WWF Ελλάς δεν κουραζόμαστε να επαναλαμβάνουμε ότι και αναξιοποίητη διεθνής (και ελληνική) εμπειρία, και λύσεις υπάρχουν, οι οποίες διασφαλίζουν όχι μόνο τη βιώσιμη ανάπτυξη και την προστασία του περιβάλλοντος, αλλά και τη δημιουργία του κράτος δικαίου που αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει». Για περισσότερες πληροφορίες, επισκεφθείτε το: www.vouliwatch.gr Γραφείο Τύπου Vouliwatch: press@vouliwatch.gr