1 ΟΥΚΡΑΝΙΑ, Φεβρουάριος 2012 - Ανεπίσηµη απασχόληση / εισφοροδιαφυγή στην Ουκρανία Σύµφωνα µε πρόσφατες δηλώσεις του Πρωθυπουργού της Ουκρανίας, κ. M. Azarov, από τα 20,5 εκατοµµύρια των Ουκρανών σε ηλικία εργασίας, τα έξι εκατοµµύρια απασχολούνται ανεπισήµως και δεν καταβάλουν ασφαλιστικές εισφορές. Συνεπώς, πέραν της εισφοροδιαφυγής, σύµφωνα µε τον ίδιο, ουδείς γνωρίζει υπό ποιους εργασιακούς όρους απασχολούνται, τι ασφάλιση έχουν κατά τη διάρκεια της εργασίας τους, ποια ασφαλιστική κάλυψη έχουν σε περίπτωση ατυχήµατος ή αναπηρίας και πως θα λάβουν συντάξεις. Σηµειωτέον, δε, ότι ο Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης και Υπουργός Κοινωνικής Πολιτικής, κ. S. Tihipko, είχε υπολογίσει παλαιότερα ότι το ποσοστό των αδήλωτων αποδοχών των απασχολούµενων ανέρχεται σε 40% του συνολικού τους µισθού. Ο ίδιος προσέθεσε ότι οι αδήλωτοι µισθοί που καταβάλλονται ετησίως ανέρχονται σε UAH 145 δισ., οι οποίοι αν καταβάλλονταν δια της νοµίµου οδού, θα συνεισέφεραν δηµοσιονοµικά έσοδα ύψους UAH 50 δισ. - Υπογραφή ουκρανο-τουρκικού πρωτοκόλλου ενεργειακής συνεργασίας Στις 15 τ.µ., τουρκική αντιπροσωπεία µε επικεφαλής τον Υπουργό Ενέργειας και Φυσικών Πόρων της Τουρκίας, κ. T. Yıldız, στην οποία συµµετείχαν και κορυφαία στελέχη των εταιρειών BOTAS και EUAS, επισκέφθηκε την Ουκρανία. Κατά την επίσκεψη, υπεγράφη ουκρανο-τουρκικό πρωτόκολλο το οποίο ρυθµίζει το πλαίσιο της διµερούς συνεργασίας στην υλοποίηση κοινών ενεργειακών έργων. Τα δύο µέρη συµφώνησαν, επίσης, σε περαιτέρω συνεργασία στις εξαγωγές ενέργειας, στο φυσικό αέριο και στην υλοποίηση του Ουκρανικού Εθνικού Έργου κατασκευής τερµατικού σταθµού για υγροποιηµένο φυσικό αέριο στις ακτές της Μαύρης Θάλασσας. - Απαγόρευση εισαγωγών ουκρανικών τυριών στη Ρωσία H ρωσική Οµοσπονδιακή Εποπτική Αρχή για τα Καταναλωτικά Αγαθά "Rospotrebnadzor" επέβαλε απαγόρευση εισαγωγής τυριών από τρία ουκρανικά εργοστάσια λόγω µη-συµµόρφωσής τους µε τα ρωσικά πρότυπα ποιότητας τροφίµων. Συγκεκριµένα, απαγόρευσε την εισαγωγή περίπου 120 τόνων ουκρανικών τυριών και, παράλληλα, διέκοψε την πώληση περίπου πέντε τόνων στη Ρωσία, κατόπιν ελέγχων που διεξήχθηκαν, σύµφωνα µε δηλώσεις του επικεφαλής της αρχής, κ. G. Onishchenko, ενώ συνεχίζεται η ανάκληση των ουκρανικών τυριών από τις ρωσικές επαρχίες. Το πρόβληµα αφορά στον εντοπισµό φοινικέλαιου σε ουκρανικά τυριά από τρία εργοστάσια, ήτοι: "Prometey" από την περιφέρεια του Chernihiv, "Pyriatyn" του Οµίλου "Milk Alliance" και "Hadiachsyr", αµφότερα από την περιφέρεια της Poltava. Ήδη το εργοστάσιο Pyriatyn έχει διακόψει την παραγωγή του και οι
2 υπεύθυνοι δήλωσαν ότι δεν κατανοούν την απαγόρευση καθώς η µονάδα έχει ελεγχθεί πολλάκις από ρωσικές και ουκρανικές αρχές. Κατόπιν αυτού, από ρωσικής πλευράς, ανακοινώθηκαν οι προϋποθέσεις υπό τις οποίες θα επαναληφθούν οι εισαγωγές από τους Ουκρανούς παραγωγούς στη Ρωσία. - εν αλλάζουν οι τιµές του φυσικού αερίου όπως ζητά το ΝΤ Ο Αναπληρωτής Πρόεδρος της Κυβέρνησης, κ. S. Tihipko, δήλωσε ότι η στάση του.ν.τ. παραµένει αυστηρή όσον αφορά στην αύξηση των τιµών του φυσικού αερίου για τα νοικοκυριά, αλλά ούτε η Κυβέρνηση ούτε ο Πρόεδρος δεν πρόκειται να αλλάξουν τις τιµές και ότι αυτό παραµένει το σηµαντικό πρόβληµα στις διαβουλεύσεις µε το.ν.τ. Επίσης σηµείωσε ότι η Κυβέρνηση συνεχίζει να ψάχνει για εναλλακτικές προτάσεις και µηχανισµούς που θα µπορούσαν να αντισταθµίσουν το πρόβληµα. - Υψηλός κίνδυνος χρεοκοπίας για την Ουκρανία σύµφωνα µε το Bloomberg Σύµφωνα µε τον ειδησεογραφικό οργανισµό Bloomberg, ο κίνδυνος χρεοκοπίας για την Ουκρανία αυξήθηκε µε τον ταχύτερο ρυθµό σε σχέση µε οποιαδήποτε άλλη χώρα, εκτός της Ελλάδος, κατά τους τελευταίους έξι µήνες. Κύριος λόγος της αύξησης αυτής είναι οι προσπάθειες της Ουκρανίας να λάβει φτηνότερο φυσικό αέριο από τη Ρωσία αντί να συµµορφωθεί µε τους όρους που θέτει το.ν.τ. για τη συνέχιση της παροχής του δανείου που είχε συµφωνηθεί. Σύµφωνα µε το Bloomberg, η µη-εισροή των κονδυλίων του.ν.τ. πυροδότησε ανησυχίες για τη δυνατότητα αποπληρωµής από την Ουκρανία δανείων ύψους USD 11,9 δισ. κατά το 2012. - ιευρυµένο το έλλειµµα του ισοζυγίου αγαθών και υπηρεσιών της Ουκρανίας Σύµφωνα µε την Κρατική Στατιστική Υπηρεσία της Ουκρανίας, το έλλειµµα του εµπορικού ισοζυγίου αγαθών ανήλθε σε USD 14,2 δισ. αυξηµένο κατά 53% από το 2010, το οποίο αντισταθµίζεται, εν µέρει, από το πλεόνασµα στο ισοζύγιο υπηρεσιών ύψους USD 7,5 δισ., το οποίο εµφανίζεται αυξηµένο κατά 18%. - Υπερβολικοί έλεγχοι σε επιχειρήσεις κατά τον Πρόεδρο της Ουκρανίας Ο Πρόεδρος της Ουκρανίας, κ. V. Yanukovych, σε οµιλία του στο Κοινοβούλιο, ζήτησε από τις φορολογικές και άλλες ρυθµιστικές αρχές να σταµατήσουν να πιέζουν τις επιχειρήσεις, τονίζοντας ότι οι φορολογικοί κανόνες θα πρέπει να είναι ίδιοι για όλους. Επίσης, σηµείωσε ότι ήρθε ο καιρός να περιοριστούν οι εξουσίες των ρυθµιστικών αρχών και ότι αναµένει από το Κοινοβούλιο να συµφωνήσει µε τις προτάσεις του για τον Τελωνειακό Κώδικα και να τον εγκρίνει σύντοµα.
3 - Μείωση συναλλαγµατικών διαθεσίµων Στο τέλος του Ιανουαρίου, η αξία των συναλλαγµατικών διαθεσίµων και του χρυσού της Ουκρανίας ανήλθε σε USD 31,36 δισ., µειωµένη κατά 1,4% από την αρχή του έτους. Συγκεκριµένα, σύµφωνα µε την Κεντρική Τράπεζα της Ουκρανίας, τα διαθέσιµα σε συνάλλαγµα µειώθηκαν κατά USD 678,98 εκατ. σε USD 29,712 δισ., τα ειδικά τραβηκτικά της δικαιώµατα αυξήθηκαν από USD 17,91 εκατ. σε USD 101,7 εκατ. και τα διαθέσιµα σε χρυσό κατά USD 164,88 εκατ. σε USD 1,55 δισ. Η αύξηση των διαθεσίµων σε χρυσό οφείλεται στην, κατά 13%, αύξηση τις τιµής του, σύµφωνα µε την Κεντρική Τράπεζα. - Η Ουκρανία επιβραδύνει τη νοµισµατοποίηση της οικονοµίας της Σύµφωνα µε την Κεντρική Τράπεζα της Ουκρανίας, η κυκλοφορία των χαρτονοµισµάτων και νοµισµάτων της Γκρίβνας για το 2011 αυξήθηκε κατά UAH 9,48 δισ. (USD 1,19 δισ.), ήτοι 4,7%, σε UAH 209,5 δισ. (USD 26,2 δισ.). Το ποσό αυτό είναι τρεις φορές µικρότερο από το ποσό χρήµατος το οποίο εκδόθηκε το 2010 (σχεδόν UAH 29,5 δισ. ή USD 3,7 δισ.). Από πλευράς ειδικών της αγοράς αναµένεται περαιτέρω επιβράδυνση στην αύξηση των µετρητών ειδικότερα λόγω της αύξησης στη χρήση των πιστωτικών καρτών. - Η αντιµετώπιση της παράνοµης υφαρπαγής επιχειρήσεων εµποδίζεται από την απουσία νοµοθετικών ρυθµίσεων Κατά τη διάρκεια συνάντησης της ιυπηρεσιακής Επιτροπής για την αντιµετώπιση των παρανόµων υφαρπαγών επιχειρήσεων, ο Αναπληρωτής Γενικός Εισαγγελέας της Ουκρανίας, κ. V. Zanfirov, δήλωσε ότι η βάση του προβλήµατος δηµιουργείται από την απουσία σχετικών νοµοθετικών ρυθµίσεων, ενώ, επίσης, δεν καθορίζεται ο όρος της υφαρπαγής στο νοµοθετικό πλαίσιο µε αποτέλεσµα να µην υπάρχει επίσηµο corpus delicti. Ως συνέπεια αυτού, οι υπηρεσίες καταλήγουν να δίνουν διαφορετικές νοµικές ερµηνείες. - ηµοπράτηση δύο κοιτασµάτων φυσικού αερίου Σύµφωνα µε την Κρατική Υπηρεσία Γεωλογίας και Ορυκτών Πόρων, η Ουκρανία σχεδιάζει να δηµοπρατήσει τα δικαιώµατα για το 70% των κοιτασµάτων σχιστολιθικού φυσικού αερίου, Yuzivska και Oleska, βάσει 50ετούς σύµβασης καταµερισµού παραγωγής (production sharing agreements) στο τέλος Απριλίου. Τα εν λόγω κοιτάσµατα περιέχουν εκτός του σχιστολιθικού φυσικού αερίου, κανονικό φυσικό αέριο και άλλους υδρογονάνθρακες. Ήδη έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον οι Exxon Mobil Corp, Royal Dutch Shell Plc, Eni SpA και Cadogan Petroleum Plc. - Τέσσερις εταιρείες υποψήφιες για την επιλογή του εκτιµητή του συστήµατος διαµετακόµισης φυσικού αερίου
4 Τέσσερις εταιρείες, ήτοι, PE Thomas & Simonova, Tuds & Pelts, Baker Tilly Ukraine και Ernst & Young, έχουν υποβάλει αιτήσεις για συµµετοχή στο διαγωνισµό για την επιλογή του εκτιµητή του συστήµατος διαµετακόµισης φυσικού αερίου της Ουκρανίας συµπεριλαµβανοµένων των υπόγειων αποθηκών. Η εκτίµηση προβλέπεται να λάβει χώρα σε δύο φάσεις. Εκτιµήσεις από ειδικούς που έχουν γίνει εκτός του εν λόγω διαγωνισµού αναφέρονται σε αξία USD 60 δισ. - ίκαιη τιµή για φυσικό αέριο κατά τον Πρόεδρο της Ουκρανίας Ο Πρόεδρος της Ουκρανίας, κ. V. Yanukovych σε συνέντευξη του σε τηλεοπτικό κανάλι δήλωσε ότι θεωρεί πως η τιµή του ρωσικού φυσικού αερίου για την Ουκρανία πρέπει να είναι περίπου USD 240-250/1.000 κ.µ., σηµειώνοντας ότι µια δίκαια τιµή θα ήταν η ευρωπαϊκή τιµή µείον το κόστος της διαµετακόµισης από τα σύνορα της Ρωσίας. Υπογράµµισε, επίσης, ότι η Ρωσία δεν αποκαλύπτει τις ευρωπαϊκές τιµές φυσικού αερίου στην Ουκρανία, η οποία βρίσκει άλλους τρόπους να λάβει αυτή την πληροφόρηση. Η Ουκρανία παραµένει σε µακρά διαπραγµάτευση µε τη Ρωσία για την τιµή του φυσικού αερίου, η οποία για τον Ιανουάριο του 2012 ανήλθε σε USD 416/1.000 κ.µ. ΜΟΛ ΑΒΙΑ, Φεβρουάριος 2012 - Αυξηµένος αριθµός ξένων επιχειρήσεων στη Μολδαβία Ο αριθµός των ξένων επιχειρήσεων οι οποίες λειτουργούν στη Μολδαβία αυξήθηκε κατά 11,4% το 2011 φτάνοντας τις 615. Ο αριθµός αυξάνεται για τρίτο συνεχόµενο έτος αλλά ακόµη δεν έχει επιτευχθεί ο αριθµός των 785 ξένων επιχειρήσεων που λειτουργούσαν στη Μολδαβία πριν την κρίση. Συνολικά, οι περισσότερες ξένες επιχειρήσεις στη Μολδαβία έχουν ιδρυθεί µε ρουµανικά κεφάλαια (1.256). Ακολουθούν οι Τουρκία (918), Ιταλία (897), η Ρωσία (812), Ουκρανία (669) κ.α. - άνειο από τον ιεθνή Οργανισµό Ανάπτυξης για ανταγωνιστική γεωργία Η Μολδαβία θα λάβει δάνειο 11,8 εκατ. SDR (Ειδικών Τραβηκτικών ικαιωµάτων) (περίπου USD 18 εκατ.) από τον ιεθνή Οργανισµό Ανάπτυξης (International Development Association) της Παγκόσµιας Τράπεζας στο πλαίσιο του Προγράµµατος "Ανταγωνιστική Γεωργία". Ο Υπουργός Οικονοµικών, κ. V. Negruta, δήλωσε ότι το πρόγραµµα θα συνδράµει στη βελτίωση της διαχείρισης ασφάλειας τροφίµων και στην αύξηση της παραγωγικότητας της αγροτικής γης. Επίσης το Πρόγραµµα θα ενισχύσει τη νέα Υπηρεσία Ασφαλείας Τροφίµων, τα κτηνιατρικά και φυτοϋγειονοµικά εργαστήρια και τα συνοριακά σηµεία ελέγχου.
5 - Ηλεκτρονικό µητρώο φορολογικών παραστατικών Από 1ης Ιουλίου 2012, θα ξεκινήσει η λειτουργία ηλεκτρονικού µητρώου φορολογικών παραστατικών όπου κάθε επιχείρηση θα οφείλει να καταθέτει πληροφορίες σχετικά µε όποιες συναλλαγές της υπερέβησαν τα MDL 100.000. Τα δεδοµένα θα ελέγχονται σε συνεχή βάση από ειδική µονάδα, δήλωσε ο ιευθυντής της Κρατικής Φορολογικής Επιθεώρησης, κ. Ν. Platon, και ως συνέπεια αυτού θα µειωθεί ο αριθµός των εκτεταµένων ελέγχων, γενικά, στις επιχειρήσεις το 2012 ενώ θα αυξηθούν οι έλεγχοι σε επιχειρήσεις που παρανοµούν. Η φοροδιαφυγή σύµφωνα µε δεδοµένα της Υπηρεσία κοστίζει δισεκατοµµύρια Λέι στον Προϋπολογισµό καθώς MDL 400 εκατ. εισπράττεται ετησίως µόνο κατόπιν των ελέγχων που γίνονται σε επιχειρήσεις στο πλαίσιο του περιορισµού της φοροδιαφυγής. - DCFTA έως το φθινόπωρο του 2013 Σύµφωνα µε δήλωση του Επιτρόπου για το Εµπόριο, κ. Karel De Gucht, κατά επίσηµη επίσκεψή του στο Κισινάου, οι διαβουλεύσεις για τη δηµιουργία της Σφαιρικής και σε Βάθος Συµφωνίας Ελευθέρων Συναλλαγών (DCFTA) µεταξύ της Μολδαβίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πρόκειται να ολοκληρωθούν έως το φθινόπωρο του 2013. Ο κ. De Gucht προσέθεσε ότι η διαδικασία θα είναι σύντοµη σε σχέση µε άλλες χώρες, όπως η Ουκρανία, επειδή η Μολδαβία είναι καλύτερα προετοιµασµένη και οι δύο πλευρές είναι πρόθυµες και έτοιµες για την επιτάχυνσή της. Ο Μολδαβός Πρωθυπουργός, κ. Vlad Filat, τόνισε ότι η DCFTA πρόκειται να δηµιουργήσει νέες ευκαιρίες για τις µολδαβικές εταιρείες, συµπεριλαµβανοµένων εκείνων της Υπερδνειστερίας, θα δηµιουργήσει νέες θέσεις εργασίας και θα αυξήσει την ελκυστικότητα της χώρας στους επενδυτές. Ο πρώτος γύρος των διαπραγµατεύσεων θα λάβει χώρα στις 18-23 Μαρτίου 2012. - Εκτιµήσεις για περιορισµένη ανάπτυξη λόγω κρίσεως Ο Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης και Υπουργός Οικονοµικών της Μολδαβίας, κ. V. Lazar, δήλωσε ότι το Υπουργείο Οικονοµικών αναµένει τελικά ανάπτυξη 3,5% µε 4% για το 2012, αντί προηγούµενων εκτιµήσεων για ανάπτυξη 4,5%, µε περιθώριο λάθους +/-1,5 2 µονάδων. Ο ίδιος σηµείωσε ότι όλοι οι δείκτες θα έχουν µέτρια αύξηση και ότι τα µολδαβικά προϊόντα είναι πολύ ανταγωνιστικά στις ξένες αγορές παρά τους περιορισµούς στην παραγωγή. Όσον αφορά στον αντίκτυπο στη µολδαβική οικονοµία µιας βαθύτερης κρίσης στην Ευρωζώνη, ο κ. Lazar δήλωσε ότι έχουν σταθεροποιηθεί οι δηµόσιες δαπάνες, µε το δηµοσιονοµικό έλλειµµα να έχει προγραµµατιστεί στο 0,9% για το 2012, ενώ τα εισερχόµενα εµβάσµατα δεν παίζουν πλέον τόσο σηµαντικό ρόλο καθώς από το 2008 που ανέρχονταν σε 33% του ΑΕΠ, το 2011 ανήρθαν σε 21% και έπονται πλέον των µισθών και των κοινωνικών πληρωµών στα εισοδήµατα των πολιτών.
6 Επίσης, σε δηλώσεις του ο ιοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Μολδαβίας, κ. D. Dragutanu, δήλωσε ότι το 2012 θα είναι δύσκολο έτος, λόγω της κρίσης στην Ευρωζώνη, αλλά όχι στα επίπεδα του 2009. Σηµείωσε ότι θα υπάρξει χαµηλότερη από την αναµενόµενη ανάπτυξη, αν και η κατάσταση µπορεί να αλλάξει ευνοϊκά εντός του επόµενου τετραµήνου, και ότι απαιτείται σύνεση στις πολιτικές σταθεροποίησης και έγκαιρης αναγνώρισης των µέτρων που απαιτούνται για την αντιµετώπιση των αρνητικών συνεπειών της κρίσης και την τόνωση της εγχώριας ζήτησης. Σηµειώνεται τέλος ότι και το.ν.τ. έχει προβλέψει µια επιβράδυνση της αύξησης της ανάπτυξης λόγω της αντίστοιχης επιβράδυνσης στους οικονοµικούς εταίρους της Ουκρανίας.