ΤΜΗΜΑ ΤΟΥ ΑΡΧΕΙΟΥ ΤΟΥ ΑΠΟΤΑΦΙΚΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ ΜΕΤΟΧΙΟΥ ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΦΑΚΕΛΟΣ 1 ΥΠΟΦΑΚΕΛΟΣ 1 (Σμύρνη 1724/5-1874 τουλάχιστον) [Folder # 1: Smyrni (1724/5-1864/5)] 46 1. Χοτξέτι Σμύρνη, Απρίλιος 1725 μονόφυλλο, διαστάσεις: 44,5x16, γλώσσα: οθωμανική σημείωση (φ. 1 Γ ): Πατριάρχου Χρυσάνδου αγοράν οικίας διά λογαριασμόν Βακουφίου του Παναγίου Τάφου 47 σημείωση (φ. 1 ν ): Χοτζέτι διά το μαγαζί όπου αγοράσαμεν παρά του κυρ Λουκά Γιοβάνογλου, το ευρικόμενον πλησίον του μετοχίου μας, εν Σμύρνη 1725 μηνί Απριλίω 48. 2. Χοτξέτι Σμύρνη, 1747, Αύγουστος 6 μονόφυλλο, διαστάσεις: 62x20,5, γλώσσα: οθωμανική 46. Εντός αγκυλών παραθέτουμε τις ενδείξεις των περιεχομένων στους υποφακέλους, όπως βρίσκονται στο Αρχείο του Αγιοταφικού Μετοχίου στη Firestone Library για τα έγγραφα που ακολουθούν κάνουμε χρήση των εξής συμβόλων: (...): «δυσανάγνωστο», [...]: «κατεστραμμένο», +...+: «πιθανή γραφή». 47. Για το μετόχι του Παναγίου Τάφου στη Σμύρνη, βλ. Γ. Π. Κουρνούτος, «Το Αγιοταφίτικο της Σμύρνης και η οικογένεια Κοραή», Αδηνά 53 (1949), σ. 28-59. Βλ. επίσης, Αγ. Τσελίκας, Καταγραφή, ΙΧ.Α, όπου οι φάκελοι της αλληλογραφίας του Αγιοταφικού Μετοχίου Σμύρνης. 48. Προφανώς το μετόχι στο οποίο γίνεται η αναφορά στο χοτξέτι, είναι το πρώτο μετόχι που απέκτησε ο Πανάγιος Τάφος στην πόλη της Σμύρνης, δίπλα στην εκκλησία της Αγίας Φωτεινής, βλ. Ν. Κ. Χ" Κωστής, Σμυρνάικά Ανάλεκτα, Αθήνα 1906, σ. 10.
46 ΤΟ ΑΠΟΤΑΦΙΚΟ ΜΕΤΟΧΙ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ σημείωση (φ. 1 Γ ): Σενέτιον ύδατος ρέοντος επί της οικίας του βακουφίου Κουδανναρέως σημείωση (φ. 1 ν ): αψμς' αυγούστου 6. Χοτξέτιον του φεραχανε του ναλτζατζής ογλού, (Ναλτζατζή ογλού) οπού αγοράσαμεν. Ο άγιος τάφος 49. 3. Χοτξέτι Σμύρνη, 1747, Αύγουστος 6 μονόφυλλο, διαστάσεις: 60,5x21, γλώσσα: οδωμανική σημείωση (φ. 1 ν ): αψμς' αυγούστου 6. Χοτξέτιον του φεραχανε του ναλτζατξής ογλού (Ναλτξατξή ογλού), οπού αγοράσαμεν. Ο άγιος τάφος εις την Σμύρνην^. 4. Τεμεσούκι Σμύρνη, 1747, Αύγουστος 25 μονόφυλλο, διαστάσεις: 31,5x21,5, γλώσσα: οθωμανική σημείωση (φ. 1 Γ ): Μετά την αγοράν του Φερχανέ παρά του Κυπριανού αντιπροσώπου του Βακουφίου του Παναγίου Τάφου αγορά και του εν αυτώ ρέοντος ύδατος σημείωση (φ. 1 ν ): αψμς\ Αύγουστος 25, τεμεσούκη του νερού του καινούργιου μετοχίου του Φερχανέ ή Φρανχανέ, Σμύρνη. 5. Άδεια Σμύρνη, 1177 (1764) μονόφυλλο, διαστάσεις: 23x15,5, γλώσσα: οθωμανική σημείωση (φ, 1 Γ ): Άδεια εις Νεόφυτον μουτεβελήν Βακουφίου Τάφου διά την προσδήκην δύο μπαλκονιών εις τον Φερχανέ. Παναγίου 6. Χοτξέτι Σμύρνη, 1792, Νοέμβριος 10 μονόφυλλο, διαστάσεις: 73x24,5, γλώσσα: οδωμανική 49. Το μετόχι του Φερχανέ ή Φρεγχανέ είναι το δεύτερο μετόχι του Παναγίου Τάφου (και το πλέον γνωστό) στην πόλη της Σμύρνης, απέναντι από την εκκλησία της Αγίας Φωτεινής, μετά την μεταπώληση του παλαιού στον Ανδρέα Χορτάτξη, βλ. Γ. Π. Κουρνούτος, ό.π., σ. 29-30. Βέβαια, ενώ ως ημερομηνία αγοράς του μετοχίου του Φερχανέ αναφέρεται από τον Κουρνούτο (και τον Ν. Κ. Χ" Κωστή, στον οποίο παραπέμπει) η 29η Αυγούστου 1747, εδώ βλέπουμε ότι η αγοραπωλησία είχε λάβει χώρα ήδη από τις 6 Αυγούστου (πιθανότατα με βάση το Ιουλιανό ημερολόγιο). 50. Ν. Κ. Χ" Κωστής, Σμυρναϊκά Ανάλεκτα, ό.π., σ. 41-43.
ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΕΙΟΥ ΤΟΥ ΑΠΟΤΑΦΙΚΟΥ ΜΕΤΟΧΙΟΥ - ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ 47 σημείωση (φ. 1 Γ ): Ο Μουτεβελής της εν Ιερουσαλήμ γνωστής Μεγάλης Εκκλησίας αγόρασε διά λογαριασμόν αυτής και διά χρημάτων αυτής παρά της ιζμιρούλας σμαράγδας δημητρίου εις την συνοικίαν Καπάπ Χιδήρ μίαν μεγάλην οικίαν σημείωση (φ. 1 ν ): 1792 Νοεμβρίου 10, χοτξέτη του σπιτιού της σμαράγδας γυνής του ποτέ δημητρίου μπογιατζόλου κατά το μέρος του αγίου δημητρίου. Οπού επούλισε του αγίου τάφου εις όνομα του αρχιμανδρίτου κυρ επηφανίου 5^. 7. Χοτξέτι Σμύρνη, 1858 μονόφυλλο, διαστάσεις: 13x17, γλώσσα: οθωμανική σημείωση (φ. 1 ν ): απόδειξη αρ. 811 προς χατζή Εμμανουήλ η γυνή Μαρηγώ, 1858. Γιουλεντζή, 8. Ενοικιαστήριο Σμύρνη, 1861, Οκτώβριος 30 μονόφυλλο, διαστάσεις: 30x20, γλώσσα: οδωμανική Περίληψη: Ενοικιαστήριο του βακουφίου, απέναντι από το μετόχι του Παναγίου Τάφου στο λιμάνι (Σκάλα) της Σμύρνης, μεταξύ του Ν. Γιαννάκογλου, επιτρόπου του Παναγίου Τάφου, και του Ιωάννη Μεϊμάρη, ενοικιαστή. 9. Ενοικιαστήριο Σμύρνη, 1862, Μάιος 6 μονόφυλλο, διαστάσεις: 28,5x20, γλώσσα: ελληνική σημείωση (φ. 1 Γ ): Σενέτιον ύδατος ρέοντος επί της οικίας του βακουφίου Κουδανναρέως σημείωση (φ. 1 ν ): Ιντισάλη του νερού Περίληψη: Τριετές ενοικιαστήριο του βακουφίου, απέναντι από το μετόχι του Παναγίου Τάφου στο λιμάνι (Σκάλα) της Σμύρνης, όπως και του διπλανού επί της θαλάσσης καφενείου, μεταξύ του Ν. Γιαννάκογλου, επιτρόπου του Παναγίου Τάφου, και του Κωνσταντίνου Βίκτωρα, ενοικιαστή. 51. Κουρνούτος, ό.π., σ. 57-58.
48 ΤΟ ΑΠΟΤΑΦΙΚΟ ΜΕΤΟΧΙ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ 10. Απόδειξη Σμύρνη, 1869, Οκτώβριος μονόφυλλο, διαστάσεις: 23x13,5, γλώσσα: οθωμανική Αγιοταφίτι- σημείωση (φ. 1 Γ ): απόδειξις του εβκάψη διά την σκάλαν του κου (μετοχίου), 1869, Οκτωβρίου. 11. Ενοικιαστήριο Σμύρνη, 1869 (1285) μονόφυλλο, διαστάσεις: 28x11, γλώσσα: οδωμανική σημείωση (φ. 1 ν ): διά το Ιντζαρέν της Σκάλας του 1285:1869: γρόσια 126 Περίληψη: Ενοικιαστήριο του όακουφίου, απέναντι από το μετόχι του Παναγίου Τάφου στο λιμάνι (Σκάλα) της Σμύρνης. 12. Ενοικιαστήριο Σμύρνη, 1870 (1286) μονόφυλλο, διαστάσεις: 24,5x17,5, γλώσσα: οδωμανική σημείωση (φ. 1 ν ): επληρώδη ο Ιτζαρές της δαλάσσης Σκάλας διά 2 έτη το 1286: και 1287 τουρκιστί Περίληψη: Απόδειξη πληρωμής ενοικίου για δύο έτη (1870, 1871) του μετοχίου του Παναγίου Τάφου στο λιμάνι (Σκάλα) της Σμύρνης. 13. Απόδειξη Σμύρνη, 1872 (1288) μονόφυλλο, διαστάσεις: 25,5x15, γλώσσα: οδωμανική σημείωση (φ. 1 Γ ): επληρώδη ο Ιτζαρές της Σκάλας δι' εν έτος του 1288: τουρκιστί (δηλ. 1872 περίπου) Περίληψη: Απόδειξη πληρωμής του ενοικίου του βακουφίου, απέναντι από το μετόχι του Παναγίου Τάφου στο λιμάνι (Σκάλα) της Σμύρνης, για το έτος 1872 (1288). 14. Απόδειξη Σμύρνη, 1872 μονόφυλλο, διαστάσεις: 27x17, γλώσσα: οθωμανική σημείωση (φ. 1 Γ ): απόδειξις διά το Γερκεράσι του μέρους της δαλάσσης διά το έτος 1289: τουρκιστί και 1872: Μουχαρέμ Περίληψη: Απόδειξη πληρωμής του ενοικίου του βακουφίου, απέναντι από το μετόχι του Παναγίου Τάφου στο λιμάνι (Σκάλα) της Σμύρνης, για το έτος 1872 (1289).
ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΕΙΟΥ ΤΟΥ ΑΠΟΤΑΦΙΚΟΥ ΜΕΤΟΧΙΟΥ - ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ 49 15. Απόδειξη Σμύρνη, 1874 μονόφυλλο, διαστάσεις: 27x16, γλώσσα: οθωμανική σημείωση (φ. l r ): απόδειξις διά Γερκεράσι του μέρους της δαλάσσης διά το έτος 1290: τουρκιστί και 1874 ελληνιστί. Διά γρόσια 128: Γερά Περίληψη: Απόδειξη (λογαριασμός) πληρωμής του ενοικίου του βακουφίου, απέναντι από το μετόχι του Παναγίου Τάφου στο λιμάνι (Σκάλα) της Σμύρνης, για το έτος 1874 (1290). 16. Λογαριασμός Σμύρνη, (χ. αδιάγνωστη) μονόφυλλο, διαστάσεις: 34x21,5, γλώσσα: ελληνική Περίληψη: Λογαριασμός που αφορά τα μετόχια του Παναγίου Τάφου στη Σμύρνη: λεπτομερής τοπογραφική περιγραφή των μετοχιών του Παναγίου Τάφου στη Σμύρνη και κατάλογοι με τα εισοδήματα από τις ενοικιάσεις των ιδιοκτησιών αυτών. 17. Σενέτιο (τίτλος ιδιοκτησίας) Σμύρνη, (χ. αδιάγνωστη) μονόφυλλο, διαστάσεις: 37x26,5, γλώσσα: οθωμανική σημείωση (φ. 1 Γ ): Σενέτιον ύδατος ρέοντος επί της οικίας του βακουφίου Κουδανναρέως σημείωση (φ. 1 ν ): Ιντισάλη του νερού. 18. Κενός φάκελος Σμύρνη, (χ. αδιάγνωστη) διαστάσεις: 25x13,5 Περίληψη: Άδειος φάκελος που περιείχε σενέτια, τα οποία αφορούσαν τρία οικόπεδα, που αγοράστηκαν για λογαριασμό του Παναγίου Τάφου, από τον επίτροπο παπα-θωμά Αγιοταφίτη. Τα οικόπεδα βρίσκονταν δίπλα στη δάλασσα στη συνοικία Φρεγκ Κιουμπρουγί Τξουβαρί. 19-25. Σειρά οθωμανικών εγγράφων με αδιευκρίνιστο περιεχόμενο. ΥΠΟΦΑΚΕΛΟΣ 2: Κρήτη (1819-1870), Μυτιλήνη (1761-1876), Σύμη (1750), Κύπρος (1872-1875), Χίος (1837-1858), Σάμος (1790-1860), Κως
50 ΤΟ ΑΠΟΤΑΦΙΚΟ ΜΕΤΟΧΙ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ [Folder# 2: Crete, Mytilene, Syme, Cyprus, Chios, Samos, Kos (early 19th century)] 1. Χοτξέτι Σύμη, 1750, Φεβρουάριος 15 μονόφυλλο, διαστάσεις: 45x16, γλώσσα: οθωμανική σημείωση (φ. 1 ν ): Χοτζέτι του γιάννη του ρανακιού (;) εις τον ταβά του δαρσαμή - αψν: Φεβρουαρίου ιε' Περίληψη: Χοτξέτι που αφορά την αγορά κτημάτων για λογαριασμό του Παναγίου Τάφου στη Σύμη 52. 2. Αφιερωτήριο Ίππειος, «Ύππειο» 53, Λέσβου, 1761, Αύγουστος 3 μονόφυλλο, διαστάσεις: 35x24, γλώσσα: ελληνική Περίληψη: Αφιερωτήριο έγγραφο που αφορά το μετόχι του Παναγίου Τάφου στο χωριό Ίππειος της Μυτιλήνης, το αποκαλούμενο και «Πύργος». 3. Ιλάμιο Ίππειος, «Ύππειο», Λέσβου, 1761 (;) μονόφυλλο, διαστάσεις: 44x32, γλώσσα: οθωμανική σημείωση (φ. 1 ν ): Ιλάμη του Πύργου οπού εκρίδησαν Βασιλεικιότην, εις την βασιλικήν κρίσιν με τον Ιγνάτιον Περίληψη: Δικαστική απόφαση που αφορά το μετόχι του Παναγίου Τάφου στο χωριό Ίππειος της Μυτιλήνης, το αποκαλούμενο και «Πύργος». 4. Χοτζέτι Σάμος 54, 1790 52. Πιθανότατα το περιεχόμενο του κενού φακέλου υπ. αρ. 59, του παρόντος υποφακέλου. 53. Πρόκειται για το χωριό Ίππειος, βλ. Σταύρος Τάξης, Συνοπτική Ιστορία της Λέσβου και Τοπογραφία αυτής, φωτομηχανική ανατύπωση της έκδοσης του 1874, επιμέλεια -παρουσίαση Β. Ι. Αναστασιάδης Σ. Καραβάς, Μιτυλήνη 1996, σ. 39, όπου κατάλογος των χωριών της επαρχίας Μυτιλήνης βλ. επίσης Δημήτρης Ν. Καρύδης, Machiel Kiel, Μυτιλήνης αστυγραφία και Λέσβου χωρογραφία, 15ος 19ος αι.: με βάση αδημοσίευτες Οθωμανικές και Γαλλικές αρχειακές πηγές, Αδήνα, Ολκός, 2000. 54. Για τα μετόχια διαφόρων μονών της Σάμου, των μονών του Αγίου Όρους αλλά και της μοναστικής κοινότητας του Σινά και του Παναγίου Τάφου τον 19ο αιώνα, βλ.
ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΕΙΟΥ ΤΟΥ ΑΠΟΤΑΦΙΚΟΥ ΜΕΤΟΧΙΟΥ - ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ 51 μονόφυλλο, διαστάσεις: 44x15,5, γλώσσα: οθωμανική σημείωση (φ. 1 Γ ): 1790: χοτζέτι του οσπιτίου της (...)διαμάντης οπού επούλησεν τον αρχιμανδρίτου κυρ παρδενίου και έγινε μετόχιον του αγίου τάφου πλησίον του αγίου Συμεών. 5. Αφιερωτήριο Μυτιλήνη, 1805, Ιανουάριος 17 μονόφυλλο, διαστάσεις: 35x24, γλώσσα: ελληνική Περίληψη: Αφιερωτήριο έγγραφο του Φώτη Γιαννάκη προς τον Πανάγιο Τάφο, που αφορά το σπίτι του. 6. Αφιερωτήριο Βαδύ Σάμου, 1810, Ιανουάριος 28 μονόφυλλο, διαστάσεις: 28x19, γλώσσα: ελληνική Περίληψη: Αφιερωτήριο έγγραφο του Δημητράκη Χρισοφού, από το Ηράκλειο της Κρήτης, που αφορά την κτηματική περιουσία του που βρισκόταν στην Κρήτη 55. 7. Συμφωνητικό Ιερουσαλήμ, 1819, Αύγουστος 17 δίφυλλο, διαστάσεις: 35,5x22, γλώσσα: ελληνική. Το κείμενο εκτείνεται στις σελίδες 1-2 σημείωση (φ. 1 ν ): αωκ(ΐ820) 56 :1σον του ημέτερου Επιτροπικού Γράμματος του και συμφωνητικού του δοδέντος τω Χω: Ιωάννη (Γεωργίου,) Αραϊνάκη και τη συςύγω αυτού (Αναστασία του Στεφανή ΛεβαντοπούλαΛ περί των αφιερωδέντων παρ' αυτών κατά των εν Κρήτη κτημάτων Αυτών Περίληψη: Συμφωνητικό μεταξύ των εκπροσώπων του Παναγίου Τάφου (πατριάρχη Πολυκάρπου, επισκόπου Πέτρας Μισαήλ και μοναχού Προκοπίου) και του Ιωάννη Γεωργίου Δραϊνάκη και της συζύγου του Αναστασίας, σχετικά με την αφιέρωση των περιουσιακών τους στοιχείων (αμπελώνες, σπίτι κ.λπ.) στο χωριό Βενεράτο της Κρήτης. [Εμμ. Κρητικίδης], Περίβασις εις τας Μονάς και τα Μετόχια της Σάμου κατά τα 1854, Ερμούπολις Σύρου, τύποις Ρενιέρη Πρίντεξη, 1873* 6λ. επίσης σχετικά Μ. Βαρβούνης, Σ. Κεκρίδης, Αγιορείτικα μετόχια στη Σάμο, Θεσσαλονίκη, Αφοί Κυριακίδη, 1999. 55. Πιθανότατα πρόκειται για το περιεχόμενο του κενού φακέλου υπ. αρ. 52, στον παρόντα υποφάκελο. 56. Φαίνεται ότι το 1820 ξητήδηκε το αντίγραφο για να αποσταλεί, ίσως, και στην Κωνσταντινούπολη.
52 ΤΟ ΑΠΟΤΑΦΙΚΟ ΜΕΤΟΧΙ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ 8. Χοτξέτι Βενεράτο (επαρχία Ηρακλείου Κρήτης), 1819 μονόφυλλο, διαστάσεις: 50x18, γλώσσα: οθωμανική σημείωση (φ. 1 ν ): Χοτζέτι, διά τα εις το Βενεράδον εν τη Κρήτη οσπίτια, και αμπελώνας και χωράφια όπου αγοράσαμεν από χ:γιάννη και σύξυγον του χ: αναστασίαν. 9. Αφιερωτήριο Άργενος 57 Λέσβου, 1830, Μάρτιος 9 μονόφυλλο, διαστάσεις: 21,5x16, γλώσσα: ελληνική Περίληψη: Αφιερωτήριο έγγραφο του Νικόλα Γούναρη προς τον Πανάγιο Τάφο όσον αφορά κάποια ελαιόδεντρα στο χωριό Άργενος. 10. Αφιερωτήριο Βρισά 58 («Βρυσιά») Λέσβου, 1832, Οκτώβριος 12 μονόφυλλο, διαστάσεις: 31,5x21,5, γλώσσα: ελληνική Περίληψη: Αφιερωτήριο έγγραφο της «ρίγενας και του συζύγου αυτής, του κυρ Ιωάννη Βουβάλη» προς τον Πανάγιο Τάφο, σχετικά με κάποια ελαιόδεντρα στο χωριό Βρισγά της Μυτιλήνης. 11. Αφιερωτήριο Βασιλικά 59 Λέσβου, 1832, Οκτώβριος 17 μονόφυλλο, διαστάσεις: 30,5x21, γλώσσα: ελληνική Περίληψη: Αφιερωτήριο έγγραφο του Παρασκευά Κ. Τξακίρη προς τον αρχιμανδρίτη Διονύσιο «ταξειδιώτη του Παναγίου Τάφου», για χωράφι του, που αφιερώνει στον Πανάγιο Τάφο. 12. Αφιερωτήριο Πολιχνίτος («Πολύχνυτον») 60 Λέσβου, 1833, Οκτώβριος 18 μονόφυλλο, διαστάσεις: 21,5x16, γλώσσα: ελληνική 57. Βλ. τον κατάλογο των χωριών της επαρχίας Μηδύμνης στο Σταύρος Γ. Τάξης, ό.π., σ. 40. 58. Βλ. τον κατάλογο των χωριών της επαρχίας Μιτυλήνης στο Σταύρος Γ. Τάξης, ό.π., σ. 39. 59. Βλ. τον κατάλογο των χωριών της επαρχίας Μιτυλήνης στο Σταύρος Γ. Τάξης, ό.π., ο. 39. 60. Βλ. τον κατάλογο των χωριών της επαρχίας Μιτυλήνης στο Σταύρος Γ. Τάξης, ό.π., σ. 39.
ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΕΙΟΥ ΤΟΥ ΑΠΟΤΑΦΙΚΟΥ ΜΕΤΟΧΙΟΥ - ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ 53 Περίληψη: Αφιερωτήριο έγγραφο του Μηχαήλου Κιουλφά προς τον Πανάγιο Τάφο για «εικοσιτέσσαρας ρίζας ελιές». 13. Λογαριασμός Μυτιλήνη (;), 1837, Μάρτιος 6 μονόφυλλο, διαστάσεις: 32,5x21,5, γλώσσα: τουρκική με ελληνικούς χαρακτήρες (καραμανλίδικη) Περίληψη: Λογαριασμός μετοχίου του Παναγίου Τάφου. 14. Ενοικιαστήριο Κωνσταντινούπολη, 1837, Μάρτιος 17 μονόφυλλο, διαστάσεις: 35,5x24,5, γλώσσα: ελληνική Περίληψη: Ενοικιαστήριο μεταξύ του πατριάρχη Ιεροσολύμων Αθανασίου και του Χριστόδουλου Ευαγγελινού Δαμαλά («εν Κ/πόλει 17 Μαρτίου 1835») για ενοικίαση, από τον δεύτερο, επί δεκαετία του «εν Χίω περβολίου του Παναγίου Τάφου με όλην την περιοχήν και τα χωράφια». 61 15. Αντίγραφο επιστολής Ηράκλειο (Κρήτη), 1839, Ιούλιος 23 μονόφυλλο, διαστάσεις: 40x14, γλώσσα: οθωμανική Περίληψη: Αντίγραφο επιστολής που το υπογράφουν μέλη της δημογεροντίας Ηρακλείου: Μ. Βαρούχας, Μ. Ρουστουνάκης, Μ. Περίνης, Αλέξανδρος Μπεραμιλάκης, με ημερομηνία 23 Ιουλίου 1839. Συνυπογράφει και ο γραμματέας της δημογεροντίας Αντώνιος Βουμβουλάκης. 16. Έγγραφο Αγιάσος Λέσβου, 1851, Σεπτέμβριος 6, 8 61. Το γνωστό μετόχι του Παναγίου Τάφου στη Χίο είναι ο ναός της Αγίας Κυριακής, αφιέρωμα του Αλεξάνδρου Μαυροκορδάτου του εξ απορρήτων (1641-1711), επί πατριαρχίας Χρυσάνδου (1707-1731) 6λ. το κείμενο του αφιερωτηρίου χρυσοβούλλου στο Ιωάννης Μ. Ανδρεάδης, Ιστορία της εν Χίω Ορδοδόξου Εκκλησίας, Αδήνα 1940, Παράρτημα 18, σ. XXXIX-XLII. Στο κείμενο αναφέρεται ότι η εκκλησία αφιερώνεται «μετά πάσης της περιοχής αυτής και των κελλίων και των οσπητίων και των υποστατικών και κτημάτων αυτής, των τε ένδον της πόλεως και των έξωδεν, κινητών τε και ακινήτων...». Πιδανότατα η συγκεκριμένη ενοικίαση αφορά κτηματική περιουσία του Παναγίου Τάφου προσαρτημένη στην εκκλησία της Αγίας Κυριακής. Βλ. και έγγραφο υπ. αρ. 20 στον παρόντα υποφάκελο. Για τις πολύ καλές σχέσεις μεταξύ Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου και πατριάρχη Χρύσανδου. 6λ. Πηνελόπη Στάδη, ό.π.,σ. 93.
54 ΤΟ ΑΠΟΤΑΦΙΚΟ ΜΕΤΟΧΙ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ Δίφυλλο, διαστάσεις: 23x18,5, γλώσσα: ελληνική. Σε κάδε μία από τις τέσσερις σελίδες των δύο φύλλων εκτείνεται εκάστη από τις τέσσερις πράξεις του εγγράφου. Περίληψη: Στο έγγραφο περιέχονται: α) Ενοικιαστήριο του μετοχίου του Παναγίου Τάφου στην Αγιάσο Λέσβου, μεταξύ του επιτρόπου του Παναγίου Τάφου, πρωτοσύγκελλου Προκοπίου, και της Μαρίας Κουξέλη, («Εν Αγιάσω 6 Σεπτεμβρίου 1851, ο γράψας Γρη: Κ. Νιγδέλη»), β) Ενοικιαστήριο του υποστατικού του Παναγίου Τάφου στο χωριό Ίππειος, ονόματι «Πύργος» για 4 έτη, μεταξύ του «επιτετραμμένου πρωτοσύγκελου του Παναγίου Τάφου» Προκοπίου προς τον αυτάδελφό του Ευστάθιο Ν. Κουξέλη, με ημερομηνία 6 Σεπτεμβρίου 1851, γ) Χαριστήριο γράμμα: δωρεά της «πυρπολησείσης οικίας» του Παναγίου Τάφου στη Μυτιλήνη από τον πρωτοσύγκελο Προκόπιο και για λογαριασμό του πατριάρχη Ιεροσολύμων Κυρίλλου Β' «εις τα πτωχά της Ιεράς Εκκλησίας της Υπεραγίας Θεοτόκου Αγιάσου», «εν Αγιάσω, 8 Σεπτεμβρίου 1851», δ) Απόδειξη λήψης 2000 γρ. από τον επίτροπο του Παναγίου Τάφου, πρωτοσύγκελλο Προκόπιο, από το ταμείο της εκκλησίας της Υπεραγίας Θεοτόκου της Αγιάσου για τα έξοδα έκδοσης του χαριστήριου γράμματος για την οικία του Παναγίου Τάφου στην Μιτυλήνη από τον πατριάρχη Ιεροσολύμων Κύριλλο στην Κωνσταντινούπολη, «εν Αγιάσω 8 Σεπτεμβρίου 1851». 17. Λογαριασμός Χίος, 1852, Μάιος 29 μονόφυλλο, διαστάσεις: 21,5x15,5, γλώσσα: ελληνική σημείωση (φ. 1 Γ ): Εμβάσδησαν επί τούτω και άλλα 1700 γρόσια διά του αγίου Βιζύης 62, τη 29 Μαΐου 1852 Περίληψη: Λογαριασμός που αφορά στην ανέγερση οικοδομής σε μετόχι του Παναγίου Τάφου στη Χίο. Ο μεσολαβητής του εμβάσματος για την συνέχιση της ανοικοδόμησης είναι ο μητροπολίτης Βιζύης (πρώην Χίου) Γρηγόριος. 62. Πρόκειται για τον Γρηγόριο (Κωνσταντινίδη), ο οποίος είχε διατελέσει μητροπολίτης Χίου από το 1829-1837, όταν παραιτήθηκε για να «εκπέσει» στην επισκοπή Βιζύης (1837-55). Ο Γρηγόριος 9α καταφέρει να επανέλθει στη μητρόπολη Χίου το 1855, όπου και δα πεθάνει μερικούς μήνες αργότερα (Απρίλιος 1856).
ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΕΙΟΥ ΤΟΥ ΑΠΟΤΑΦΙΚΟΥ ΜΕΤΟΧΙΟΥ - ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ 55 18. Λογαριασμός Χίος, 1853, Σεπτέμβριος 10 μονόφυλλο, διαστάσεις: 30x20, γλώσσα: ελληνική Περίληψη: Λογαριασμός Γεωργίου Γλαρού προς τον Πανάγιο Τάφο. 19. Λογαριασμός Χίος, 1854, Απρίλιος 29 μονόφυλλο, διαστάσεις: 30x19,5, γλώσσα: ελληνική Περίληψη: Λογαριασμός εσόδων και εξόδων των κτημάτων του Παναγίου Τάφου στη Χίο, τον οποίο υπογράφουν οι Ιωάννης Μηταράκης και Σταμάτιος Κατούλης, επίτροποι του Παναγίου Τάφου στο νησί. 20. Ενοικιαστήριο Χίος, 1857, Απρίλιος 12 μονόφυλλο, διαστάσεις: 35,5x22, γλώσσα: ελληνική Περίληψη: Ενοικιαστήριο μεταξύ των επιτρόπων του Παναγίου Τάφου στη Χίο, Ιωάννη Μηταράκη και Σταματίου Κατούλη, και του Ιωάννη Ξανδάκη για την ενοικίαση, από τον τελευταίο, του υποστατικού του Παναγίου Τάφου στη συνοικία της Αγίας Κυριακής. 21. Λογαριασμός Χίος, 1857, Δεκέμβριος 10 μονόφυλλο, διαστάσεις: 31x40, γλώσσα: ελληνική Περίληψη: Λογαριασμός εσόδων και εξόδων για τα μετόχια του Παναγίου Τάφου στη Χίο, υπογεγραμμένος από τους επιτρόπους του Παναγίου Τάφου, Ιωάννη Μηταράκη και Σταμάτιο Κατούλη (λογικά περιλαμβάνει το σύνολο των ιδιοκτησιών του Παναγίου Τάφου στο νησί για την περίοδο αυτή). 22. Ενοικιαστήριο Κωνσταντινούπολη, 1858, Φεβρουάριος 24 μονόφυλλο, διαστάσεις: 35,5x22, γλώσσα: ελληνική Περίληψη: Ενοικιαστήριο μεταξύ του πατριάρχη Ιεροσολύμων Κυρίλλου Β' και του Ιωάννου Μ. Μηταράκη («εν Κ/πόλει 24 Φεβρουαρίου 1858») για ενοικίαση, από τον δεύτερο, επί πενταετία δύο «εκ των εν Χίω υπαρχόντων κτημάτων του Παναγίου Τάφου» (ένα μαγαζί και ένα σπίτι). 23. Τμήμα κενού φακέλου Σάμος, 1860 διαστάσεις: 13,5x25
56 ΤΟ ΑΠΟΤΑΦΙΚΟ ΜΕΤΟΧΙ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ σημείωση: περιέχει Αφοσιωτικόν του Ιεροδιακόνου κατάλογον των εν Σάμω κτημάτων αυτού, 1860. Μαξίμου Σαμίου και 24 63. Επιστολή του Παύλου Μουσούρου, Κωνσταντινούπολη, 1862, Ιανουάριος 11, προς τον αρχιμανδρίτη Ιάκωβο, επίτροπο του Παναγίου Τάφου στην Κωνσταντινούπολη, Κωνσταντινούπολη δίφυλλο, διαστάσεις: 21x17, γλώσσα: ελληνική. Το κείμενο εκτείνεται στις σελίδες 1-2. 25. Επιστολή του πατριάρχη Ιεροσολύμων Κυρίλλου Β', Κωνσταντινούπολη, 1862, Ιανουάριος 12 προς τον Ααλή πασά, οδωμανό Υπουργό Εξωτερικών, Κωνσταντινούπολη μονόφυλλο, διαστάσεις: 21,5x27, γλώσσα: ελληνική Περίληψη: Σχετική με μετάφραση διατάγματος (Emirname). 26. Επιστολή Ηράκλειο (;), 1279 Ρετξέπ 4 64 δίφυλλο, διαστάσεις: 27,5x21,5, γλώσσα: ελληνική. Το κείμενο εκτείνεται στις σελίδες 1-2 Περίληψη: Επιστολή σχετική με το παραπάνω δέμα, χωρίς όμως να σημειώνονται τα ονόματα του συγγραφέα και του παραλήπτη. 27. Επιστολή του Ααλή πασά, οδωμανού Υπουργού Εξωτερικών, Κωνσταντινούπολη 1863, Ιανουάριος 22 (1279 Σαπήν 15 65 ) προς τον Κύριλλο Β', πατριάρχη Ιεροσολύμων, Κωνσταντινούπολη δίφυλλο, διαστάσεις:37,5x24,5, γλώσσα: ελληνική. Το κείμενο εκτείνεται στις σελίδες 1-2. 28. Επιστολή του Ααλή πασά, οδωμανού Υπουργού Εξωτερικών, Κωνσταντινούπολη 1863, Μάρτιος 25 (1279 Σεβάλ 17 66 ) προς Κύριλλο Β', πατριάρχη Ιεροσολύμων, Κωνσταντινούπολη 63. Τα υπ. αρ. 24-34 αποτελούν μια ενότητα εγγράφων και σχετίζονται με διαχείριση μετοχιών του Παναγίου Τάφου στην Κρήτη. 64. Η ισλαμική χρονολογία 4 Receb 1279 αντιστοιχεί στις 26 Δεκεμβρίου 1862 με βάση το Γρηγοριανό ημερολόγιο. 65. Η ισλαμική χρονολογία 15 Saban 1279 αντιστοιχεί στις 5 Φεβρουαρίου 1863 με το Γρηγοριανό ημερολόγιο. Συνεπώς εδώ η 22α Ιανουαρίου 1863 είναι με βάση το Ιουλιανό. 66. Η ισλαμική χρονολογία 17 Şevval 1279 αντιστοιχεί στις 7 Απριλίου 1863 με βάση το Γρηγοριανό ημερολόγιο. Συνεπώς εδώ η 25η Μαρτίου 1863 είναι με βάση το Ιουλιανό.
ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΕΙΟΥ ΤΟΥ ΑΠΟΤΑΦΙΚΟΥ ΜΕΤΟΧΙΟΥ -ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ 57 δίφυλλο, διαστάσεις: 29x23, γλώσσα: ελληνική. Το κείμενο εκτείνεται στις σελίδες 1-2. 29. Επιστολή του Μωχαμέτ Φουάτ πασά, οσωμανού Μεγάλου Βεζίρη, Κωνσταντινούπολη, 1863, Απρίλιος 22 (1279 Σεβαλ 9 67 ), προς τον Ισμαήλ πασά, Γενικό Διοικητή Κρήτης, Ηράκλειο δίφυλλο, διαστάσεις: 34x21, γλώσσα: ελληνική. Το κείμενο εκτείνεται στις σελίδες 1-2. 30. Επιστολή του Κυρίλλου Β', πατριάρχη Ιεροσολύμων, Κωνσταντινούπολη 1863, Απρίλιος 27, προς τον Ισμαήλ πασά, Γενικό Διοικητή Κρήτης, Ηράκλειο δίφυλλο, διαστάσεις: 20x17, γλώσσα: ελληνική. Το κείμενο εκτείνεται στις σελίδες 1-2. 31. Επιστολή του Ααλή πασά, οοωμανού Υπουργού Εξωτερικών, Κωνσταντινούπολη, 1863, Μάιος 12 (1279 Ζιλχιξέ 7 68 ) προς τον Ισμαήλ πασά, Γενικό Διοικητή Κρήτης, Ηράκλειο δίφυλλο, διαστάσεις: 27,5x21,5, γλώσσα: ελληνική. Το κείμενο εκτείνεται στις σελίδες 1-2. 32. Επιστολή του Κυρίλλου Β', πατριάρχη Ιεροσολύμων, Κωνσταντινούπολη, 1863, Ιούνιος 12, προς τον Ααλή πασά, οσωμανό Υπουργό Εξωτερικών, Κωνσταντινούπολη δίφυλλο, διαστάσεις: 21x17, γλώσσα: ελληνική. Το κείμενο εκτείνεται στις σελίδες 1-2. 33. Επιστολή του αρχιμανδρίτη Καλλινίκου, επιτρόπου του Παναγίου Τάφου, Κρήτη, Ηράκλειο, 1863, Ιούνιος 22 (1280 Μουχαρρέμ 18 69 ), προς τον Ισμαήλ πασά, Γενικό Διοικητή Κρήτης, Ηράκλειο μονόφυλλο, διαστάσεις: 26,5x21, γλώσσα: ελληνική. 67. Η ισλαμική χρονολογία 9 Şevval 1279 αντιστοιχεί στις 30 Μαρτίου 1863 με βάση το Γρηγοριανό ημερολόγιο. Η αναφορά στην 22α Απριλίου μάλλον κάνει προβληματική την αντιστοίχιση. 68. Η ισλαμική χρονολογία 7 Zilhicce 1279 αντιστοιχεί στις 26 Μαΐου 1863 με βάση το Γρηγοριανό ημερολόγιο. Συνεπώς εδώ η 12η Μαίου 1863 είναι με βάση το Ιουλιανό. 69. Η ισλαμική χρονολογία 18 Muharrem 1280 αντιστοιχεί στις 5 Ιουλίου 1863 με βάση το Γρηγοριανό ημερολόγιο. Συνεπώς εδώ η 22α Ιουνίου 1863 είναι με βάση το Ιουλιανό.
58 ΤΟ ΑΠΟΤΑΦΙΚΟ ΜΕΤΟΧΙ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ 34. Επιστολή του αρχιμανδρίτη Καλλινίκου, επιτρόπου του Παναγίου Τάφου, Κρήτη, Ηράκλειο, 1863, Ιούλιος 18, προς τον Ισμαήλ πασά, Γενικό Διοικητή Κρήτης, Ηράκλειο μονόφυλλο, διαστάσεις: 27x21, γλώσσα: ελληνική. 35. Ενοικιαστήριο Μυτιλήνη, 1864, Μάιος 28 δίφυλλο, διαστάσεις: 22x18, γλώσσα: ελληνική. Το κείμενο εκτείνεται στις σελίδες 1-2 σημείωση (φ. 1 Γ ): Μιτυλήνη: περιέχει χοτξέτιον και αφιερωτήριον μιας οικίας με εν κήπον στρεμμάτων εξ περιέχοντα ελαιώνα, και διάφορα δένδρα εξωδεν του χωρίου Υππείου της επαρχίας Καλόνια [Καλλονής] της περιφερίας Βασιλικής Περίληψη: Συμφωνητικό πάκτωσης για τέσσερα έτη (από τις 28 Μαΐου 1864-28 Μαΐου 1868) του κτήματος του Παναγίου Τάφου του καλουμένου «Πύργος», (τουρκιστί Παπαξκουλέσι=Πύργος του παπά), στον Εμμανουήλ Σταυράκη Σαπουντξή. 36. Χοτξέτι Κάτω Φερνή Κρήτης, Απρίλιος, 1870 (1287: τη 17: μουχαρρέμ) μονόφυλλο, διαστάσεις: 79x26, γλώσσα: οδωμανική σημείωση (φ. 1 ν ): 1287: τη 17: μουχαρρέμ (1870: εν Απριλίω) Χοτξέτιον της εν Ιερουσαλήμ ιεράς κρίσεως διαληπτικόν, ότι η από της νήσου Κρήτης εκ του εν τω μιραμπέλω χωρίω Κάτω Φερνής χ:ειρηνούλα επώλησεν εις τον Πατριάρχην Ιεροσολύμων Κύριλλον διά είκοσι χιλιάδας γρόσια το ήμισυ του κτήματος Γεροντικού καλουμένου: παρά: εκ των ελαίων και αμυγδαλεών. Και όλον το κτήμα Αδραμυστά (;) λεγόμενον πάρα: εκ τινών και αυτό ελαιών και αμυγδαλεών. 37 Επιστολή του αρχιμανδρίτη Νάρκισσου, επιτρόπου του Παναγίου Τάφου στην Κύπρο, Λευκωσία, 1872, Αύγουστος 28, προς τον Κύριλλο Β', πατριάρχη Ιεροσολύμων, Κωνσταντινούπολη 70 70. Ακολουδεί σειρά επιστολών του επιτρόπου του Παναγίου Τάφου στη Λευκωσία της Κύπρου, αρχιμανδρίτη Ναρκίσσου, με δέμα τη διεκδίκηση από την πλευρά των κατοίκων του χωριού Κουτξοβέντη των γαιών του μοναστηρίου του Θείου Χρυσοστόμου, μετοχίου του Παναγίου Τάφου (1872-1875). Για μια καταγραφή των κτημάτων της Ι.
ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΕΙΟΥ ΤΟΥ ΑΠΟΤΑΦΙΚΟΥ ΜΕΤΟΧΙΟΥ - ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ 59 δίφυλλο, διαστάσεις: 26,5x21,5, γλώσσα: ελληνική. Το κείμενο εκτείνεται στις σελίδες 1-3. 38. Επιστολή του αρχιμανδρίτη Νάρκισσου, επιτρόπου του Παναγίου Τάφου στην Κύπρο, Λευκωσία, 1873, Απρίλιος 8, προς τους επιτρόπους του Παναγίου Τάφου στην Κωνσταντινούπολη, αρχιμανδρίτες Ιάκωβο, Βενιαμίν και Γεράσιμο, Κωνσταντινούπολη δίφυλλο, διαστάσεις: 30x20,5, γλώσσα: ελληνική. Το κείμενο εκτείνεται στις σελίδες 1-3. 39. Επιστολή του αρχιμανδρίτη Νάρκισσου, επιτρόπου του Παναγίου Τάφου στην Κύπρο, Λευκωσία, 1875, Μάρτιος 22, προς τον Τοποτηρητή του πατριαρχικού δρόνου Ιεροσολύμων, Ιερουσαλήμ δίφυλλο, διαστάσεις: 30x20,5, γλώσσα: ελληνική. Το κείμενο εκτείνεται στις σελίδες 1-3. 40. «Ενδύμησις» Λευκωσία, χ.χ. δίφυλλο, διαστάσεις: 13,5x21, γλώσσα: ελληνική. Το κείμενο εκτείνεται στις σελίδες 1-3 Περίληψη: Περιγραφή ορίων αγιοταφικού μετοχίου 4L Σχέδιο επιστολής του Κυρίλλου Β', πατριάρχη Ιεροσολύμων, Κωνσταντινούπολη, προς τον αρχιμανδρίτη Νάρκισσο, επίτροπο του Παναγίου Τάφου στην Κύπρο (Λευκωσία), Κωνσταντινούπολη, χ.χ. μονόφυλλο, διαστάσεις: 35,5x22, γλώσσα: ελληνική Περίληψη: Σχέδιο επιστολής για το ίδιο 9έμα. 42. Αντίγραφο ενοικιαστηρίου Ίππειος, («Ίππειο»), Λέσβου, 1876, Οκτώβριος 10 δίφυλλο, διαστάσεις: 35,5x22, γλώσσα: ελληνική. Το κείμενο εκτείνεται στις σελίδες 1-2 Περίληψη: Αντίγραφο ενοικιαστηρίου του μετοχίου του Παναγίου Τάφου στο χωριό Ίππειος της Μυτιλήνης, μεταξύ του Νικόλαου Βίγκα, «επιτρόπου πληρεξουσίου των κτημάτων του Παναγίου Τάφου», και του ενοικιαστή Στρατή Κουξέλη, κατοίκου Αγιάσου, για τέσσερα έτη. Μονής του Αγίου Ιωάννη του Χρυσοστόμου, στη δεκαετία όμως του 1950, βλ. Αγ. Τσελίκας, Καταγραφή, Ι.Ι.34, ΠΙ.Α.24,25, Β.35-38.
60 ΤΟ ΑΠΟΤΑΦΙΚΟ ΜΕΤΟΧΙ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ 43. Τμήμα κενού φακέλου Μυτιλήνη, χ.χ. διαστάσεις: 27x14,5 Περίληψη: Φάκελος που περιείχε ένα ιλάμιο και διάφορα ελληνικά έγγραφα. 44. Επιστολή Γεωργάκη Γρημάνη, Μυτιλήνη, προς τους δημογέροντες της χώρας Αγιάσου (Λέσβου). Αγιάσος, χ.χ. μονόφυλλο, διαστάσεις: 32x11, γλώσσα: ελληνική. 45. Χοτξέτι Αδιάγνωστο μονόφυλλο, διαστάσεις: 36,5x25, γλώσσα: οθωμανική. 46. Χοτξέτι Αδιάγνωστο μονόφυλλο, διαστάσεις: 28x20, γλώσσα: οθωμανική. 47. Τμήμα κενού φακέλου Μήλι, Κως, χ.χ. διαστάσεις: 22,5x11,5 σημείωση: Κως. Περιέχει εν Χοτζέτι επ ονόματι του πρωτοσυγκέλλου του Παναγίου Τάφου ενός αμπελιού με την γην του περιέχοντος 16.000 κλήματα εν τω χωρίω Μήλι εν τοποδεσία Βαδούς και συνορεύοντος με έτερον κτήμα του Αγίου Τάφου. 48. Χοτξέτι Κως, (χ. αδιάγνωστη) διαστάσεις: 45,5x17 σημείωση (φ. 1 Γ ): Κως. Χοτξέτι του αμπελιού του χαλίλ μουσταφά χαλίλ ογλού και χάι Περίληψη: Σχετικό με μετόχι του Παναγίου Τάφου στην Κω (πιθανότατα πρόκειται για το περιεχόμενο του προηγούμενου φακέλου). 49. Τμήμα κενού φακέλου Χίος, χ.χ. διαστάσεις: 25,5x14 σημείωση: Χίος. Περιέχονται έγγραφα των εν Χίω ευρισκομένων κήπων, αμπελιού και οικίας και των πέριξ χωραφιών και των παραθαλασσίων
ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΕΙΟΥ ΤΟΥ ΑΠΟΤΑΦΙΚΟΥ ΜΕΤΟΧΙΟΥ - ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ 61 δύω οικιών και δύω μαγαζείων και εν Αφιερωτήριον ελαιώνος εν τω χωρίω Γκανί (ή Tonavi ;). Κοινήν τοποδεσίαν Μουσταρού. 50. Τμήμα κενού φακέλου Μυτιλήνη, χ.χ. διαστάσεις: 11,5x22,5 σημείωση: Μιτυλήνη. Περιέχον εν Χοτζέτιον μιας οικίας νυν Μετοχίου εν τη συνοικία του Αγίου Συμεών επ ονόματι του Αρχιμανδρίτου του Παναγίου Τάφου Παρδενίου. 51. Χοτξέτι (αδιάγνωστο) μονόφυλλο, διαστάσεις: 33x16, γλώσσα: οθωμανική οπισσόφυλλη σημείωση (φ. 1 ν ): Το χοτζετη του οσπητίου της χιμπηλιός οπού ηγόρασεν από τον αδελφό της πρωτοσύγγελον Ιγνάτιον (επίτροπο του Παναγίου Τάφου) ομού γρόσια τετρακόσια. 52. Τμήμα κενού φακέλου Κρήτη, χ.χ. διαστάσεις: 11,5x22,5 σημείωση: Κρήτη. Περιέχει αφιερωτήριον ελληνικόν του Δημητράκη Χρισοφού μιας οικίας εντός του Κάστρου εν συνοικία σκαλτζά Τζαμί και ενός χωραφιού αντίκρυ του ποταμού και ενός ελαιώνος πλησίον εις τον Άγιον Νικόλαον εις το Σφονδύλι Περίληψη: Τμήμα κενού φακέλου που περιείχε χοτξέτι, σχετικό με μετόχια του Παναγίου Τάφου στο Ηράκλειο της Κρήτης (βλ. έγγρ υπ. αρ. 6 του παρόντος υποφακέλου). 53. Χοτξέτι Κανακαρά Κρήτης, (χ. αδιάγνωστη) μονόφυλλο, διαστάσεις: 44x15,5, γλώσσα: οθωμανική σημείωση (φ. 1 ν ): του χατζή γεωργάκη απού αγόρασε από τον αμάζ αγά εις κανακαρά. 54. Χοτξέτι Βενεράτο Κρήτης, (χ. αδιάγνωστη) μονόφυλλο, διαστάσεις: 50x18,5, γλώσσα: οδωμανική σημείωση (φ. 1 ν ): Χοτζέτι εις Κρήτην οσπιτίου όπου ηγοράσδη από τον χ: γιάννη και σύζυγόν του χ: αναστασίαν
62 ΤΟ ΑΠΟΤΑΦΙΚΟ ΜΕΤΟΧΙ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ Περίληψη: Λογικά πρόκειται για το ζεύγος Ιωάννη και Αναστασίας Δραϊνάκη (βλ. στον παρόντα υποφάκελο έγγρ. υπ. αρ. 7). 55. Τμήμα κενού φακέλου Ταφρώνιος Κρήτης, χ.χ. διαστάσεις: 12,5x30 Περίληψη: Τμήμα κενού φακέλου που περιείχε χοτξέτι, σχετικό με μετόχια του Παναγίου Τάφου στο χωριό Ταφρώνιος στην Κρήτη. 56. Σχέδιο επιστολής του Κυρίλλου Β', πατριάρχη Ιεροσολύμων, Κωνσταντινούπολη, προς τον Ααλή πασά, οσωμανό Υπουργό Εξωτερικών, Κωνσταντινούπολη, χ.χ. (οπωσδήποτε χρονολογείται πριν από τον Ιούλιο του 1871, όταν ο Ααλή πασάς απεβίωσε) μονόφυλλο, διαστάσεις: 21x17, γλώσσα: ελληνική. 57. Κενός φάκελος Κράσα Κρήτης, χ.χ. διαστάσεις: 12,5x23 σημείωση: Κρήτη. Περιέχει αντίγραφον χοτζετίου δέκα τριών ελαιώνων εν τω χωρίω Κράσα της περιφερείας Τεμενσί εν Τοποδεσία Κανακράκη. 58. Τεμεσούκι Βενεράτο Κρήτης, (χ. αδιάγνωστη) μονόφυλλο, διαστάσεις: 20,5x15, γλώσσα: οδωμανική σημείωση (φ. 1 ν ): Ντεμεσούκη οπού αγόρασε η χατζίνα από την του μαριάκη τα οσπίτια στο βενεράτω. αδελφήν 59. Κενός φάκελος Σύμη, χ.χ. διαστάσεις: 12x23 σημείωση: Νήσος Σύμη, περιέχον αφιερωτικόν χοτξέτιον μιας οικίας, ενός αμπελιού και χωραφιών Περίληψη: βλ. στον παρόντα υποφάκελο έγγρ. υπ. αρ. 31. 60. Κενός φάκελος Ίππειος Μυτιλήνης, χ.χ. διαστάσεις: 12x23 σημείωση: Μιτυλήνη: περιέχει χοτξέτιον και αφιερωτήριον μιας οικίας με
ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΕΙΟΥ ΤΟΥ ΑΠΟΤΑΦΙΚΟΥ ΜΕΤΟΧΙΟΥ - ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ 63 εν κήπον στρεμμάτων εξ περιέχοντα ελαιώνα, και διάφορα δένδρα έξωδεν του χωρίον Υππείου της επαρχίας Καλόνια [Καλλονής] της περιφερίας Βασιλικής [Βασιλικών] Περίληψη: βλ. στον παρόντα υποφάκελο έγγρ. υπ. αρ. 35. 61. Κενός φάκελος Μυλοπόταμος Ρεθύμνου, χ.χ. διαστάσεις: 12x23 σημείωση: Κρήτη. Ρέδυμνος. Περιέχει χοτζέτι αφιερωτήριον είκοσι στρεμμάτων αμπελιού εν τω χωρίω Άλφα της περιφερείας Μυλοποτάμου. 62. Αντίγραφο τεμεσουκίου Κρήτη, (χ. αδιάγνωστο) μονόφυλλο, διαστάσεις: 44x16, γλώσσα: οθωμανική σημείωση (φ. 1 ν ): ίσον του τεμεσουκίου του χάσικου πραγμάτου το οποίον δεν μετέχει ο κιπρουλόγλους αλά άλος αγάς ορίξη. 63. Κενός φάκελος Μαγαρίτξο Κρήτης, χ.χ. διαστάσεις: 13x25 σημείωση: Κρήτη. Περιέχει σενέτι επικεκυρωμένον πάρα του Μεχκεμε [mahkeme: ανώτατο δικαστήριο] 44 ελαιοδέντρων εν τω χωρίω Μαγαρίτζω εις τοποδεσίαν Αρμόξ και 53 εις τον λάκκον και 34 εις τον μοχρόν και εν ελαιοτριβείον 3 σταμνών και 75 δένδρα εις το Αξιρόπουλο και 31 εις το λόφητον και 20 εις το Καμικάνα και 7 οικίας με τας αυλάς των και κυψέλας μελισσών. 64. Κατάλογος Χανιά Κρήτης, χ.χ. μονόφυλλο, διαστάσεις: 59,5x36,5, γλώσσα: ελληνική Περίληψη: Κατάλογος των μετοχιών του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων στην περιοχή Χανίων. 65. Αντίγραφο τεμεσουκίου Χανιά Κρήτης, (χ. αδιάγνωστη) μονόφυλλο, διαστάσεις: 31,5x22, γλώσσα: οθωμανική σημείωση (φ. 1 ν ): ίσον του τεμεσουκίου του μετεβελή διά το βακουφικόν τόπον επιβεβαιομένον υπό του κατή.
64 ΤΟ ΑΠΟΤΑΦΙΚΟ ΜΕΤΟΧΙ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ 66. Τμήμα κενού φακέλου Μυτιλήνη (=Μυτιληνιοί) Σάμου, χ.χ. διαστάσεις: 14,5x22,5 σημείωση: Σάμος. Περιέχει Ταππιά σενέτ τεσσάρων χωραφιών και ελαιώνων εν τω χωρίω Μιτυλήνη επ ονόματι του Κοινού του Παναγίου Τάφου 1^. 67. Τεσκερές Σάμος (;), (χ. αδιάγνωστη) μονόφυλλο, διαστάσεις: 24x16, γλώσσα: οθωμανική σημείωση (φ. 1 ν ): τεσκερές του γιάννη δημήτρη κουρπλή διά τα πράγματα οπού αφιερώνει του αγίου τάφου Περίληψη: Τεσκερές που αφορά την αφιέρωση περιουσιακών στοιχείων του Ιωάννη Δημητρίου Κουρπλή, από την Κύξικο, στον Πανάγιο Τάφο. 68. Τμήμα κενού φακέλου Μυτιλήνη, χ.χ. διαστάσεις: 13,5x25 σημείωση: Μιτυλήνη. Περιέχει ελληνικά αφιερωτήρια δύο οικιών μετά κήπου χωραφιών ελαιοδέντρων εντός της Μιτυλήνης και εν επτά χωρίοις. 69-74. Σειρά οθωμανικών εγγράφων (χοτξέτια) με δέμα διάφορα μετόχια του Παναγίου Τάφου στην Κρήτη. 75-86. Σειρά εγγράφων που αφορούν απόδοση μετοχίου του Παναγίου Τάφου στο Ηράκλειο Κρήτης. 87-94. Σειρά οθωμανικών εγγράφων με αδιευκρίνιστο περιεχόμενο. ΥΠΟΦΑΚΕΛΟΣ 3: Ραιδεστός, Θράκη (1686-1870), Κύξικος (Kapıdağı) (1803-66), Ηράκλεια, Εξαμήλι (1853-54) [Folder# 3: Raidestos, Thrace (1712-1851/2)] 71. [Εμμανουήλ Κρητικίδης], Περίβασις Σαμίου τίνος εις τας Μονάς και Μετόχια της Σάμου κατά τα 1854, Ερμούπολις Σύρου, τύποις Ρενιέρη Πρίντεξη, 1873 2, σ. 105 [πρώτη έκδοση Σμύρνη 1866], όπου αναφέρεται ότι «το δ' εν Μιτυληνοίς Μετόχιον του Ευαγγελισμού υπάγεται εις την εν Ιερουσαλήμ Μονήν του Αγίου Τάφου...».
ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΕΙΟΥ ΤΟΥ ΑΠΟΤΑΦΙΚΟΥ ΜΕΤΟΧΙΟΥ - ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ 65 1. Χοτξέτι Ραιδεστός, 1097 Cemaziyülâhır (1686, Μάιος) μονόφυλλο, διαστάσεις: 43,5x15, γλώσσα: οθωμανική σημείωση (φ. 1 ν ): Ιμπρά(ς) ληψοδοσίας του Οδανες εις του Οχάν με του Ιωάννου Λούκα, εις Ρουστούκ. 2. Χοτξέτι Ραιδεστός, 1099 (1688) μονόφυλλο, διαστάσεις: 39x18,5, γλώσσα: οθωμανική σημείωση (φ. 1 ν ): χοτζέτι περί του Αμπελιού του Καλογιάνου κείμενον εις Ρουστούκ. 3. Χοτξέτι Ραιδεστός, 1131, Muharrem 3 (1718, Νοέμβριος 26) μονόφυλλο, διαστάσεις: 57x20,5, γλώσσα: οδωμανική σημείωση (φ. 1 ν ): Υψηλό χοτζέτι της Κυριακής από Ρουστζούκι. 4. Χοτξέτι Ραιδεστός, 1139, Cemaziyülâhır (1727, Ιανουάριος) μονόφυλλο, διαστάσεις: 60x21,5, γλώσσα: οδωμανική σημείωση (φ. 1 ν ): Νουφουσσί χοτζέτι του δεοδωράκη και δεοχάρη εις Ρουστζούκι. 5. Χοτξέτι Ραιδεστός, Τξορλού (Τυρολόη), 1143 (1730) μονόφυλλο, διαστάσεις: 31x21, γλώσσα: οδωμανική σημείωση (φ. 1 ν ): ταπού χοτζέτι, Τζορλού, 1143. 6. Χοτξέτι Ραιδεστός, 1144, Muharrem 3 (1731, Ιούλιος 8) μονόφυλλο, διαστάσεις: 56x20,5, γλώσσα: οδωμανική σημείωση (φ. 1 ν ): χοτξέτιον περί του οσπιτίου Παναγιώτου κείμενου εις Ρουστούκ. 7. Χοτξέτι Ραιδεστός, 1144, Saban 21 (1732, Φεβρουάριος 18) μονόφυλλο, διαστάσεις: 59,5x21,5, γλώσσα: οδωμανική σημείωση (φ. 1 ν ): Χοτξέτιον του Τζόρλου περί ενός τσιφλικιού εις Ρουστζούκιον. κείμενου
66 ΤΟ ΑΠΟΤΑΦΙΚΟ ΜΕΤΟΧΙ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ 8. Χοτξέτι Ραιδεστός, 1736, Μάιος 20 (Şevval 2, 1149) μονόφυλλο, διαστάσεις: 52,5 χ18, γλώσσα: οθωμανική σημείωση (φ. 1 ν ): Χοτζέτιον τον οντάδον οπού επήρε από του καράπαντζάρη την γυναίκαν. 9. Χοτξέτι Ραιδεστός, 1159, Safer 25 (1746, Μάρτιος 19) μονόφυλλο, διαστάσεις: 52,5x18,5, γλώσσα: οθωμανική σημείωση (φ. 1 ν ): χοτζέτι περί του οπωχζή Καραμπετ, κείμενου εις Ρουστούκ. 10. Χοτςέτι Ραιδεστός, Rebii Yulahır 11, 1160 72 μονόφυλλο, διαστάσεις: 58x20, γλώσσα: οθωμανική σημείωση (φ. 1 ν ): Χοτζέτιον. 11. Χοτξέτι Ραιδεστός, 1160, Şevval 4 (1747, Οκτώβριος 9) μονόφυλλο, διαστάσεις: 20,5x14,5, γλώσσα: οθωμανική σημείωση (φ. 1 ν ): Χοτζέτιον του Νικόλα περί ενός τόπου κείμενου εις Ροδοστώ. 12. Χοτξέτι Ραιδεστός, 1161, Receb 10 (1748, Ιούλιος 6) μονόφυλλο, διαστάσεις: 41x19, γλώσσα: οθωμανική σημείωση (φ. 1 ν ): της κρίσης χοτζέτι εις Μαχκεμε Ροδοστού του οσπιτίου καίσηφ εις Ροδοστώ. 13. Χοτξέτι Ραιδεστός, 1171 (1758) μονόφυλλο, διαστάσεις: 22x16,5, γλώσσα: οθωμανική. 14. Χοτξέτι Ραιδεστός, 1175 (1762) μονόφυλλο, διαστάσεις: 39x18,5, γλώσσα: οθωμανική. 15. Χοτξέτι Ραιδεστός, 1177, Cemaziyülâhır (1763, Δεκέμβριος) 72. 1747, Απρίλιος 22 (Γρηγοριανό ημερολόγιο).
ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΕΙΟΥ ΤΟΥ ΑΠΟΤΑΦΙΚΟΥ ΜΕΤΟΧΙΟΥ - ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ 67 μονόφυλλο, διαστάσεις: 32x22,5, γλώσσα: οθωμανική σημείωση (φ. 1 ν ): Ιμπρή Χοτξέτιον των κληρονόμων του ιατρού Μηχαλάκη του διατρίβοντος εις Ραιδεστόν εις τον αλιπασιάν πρώην σαντραξάμην. 16. Χοτξέτι Ραιδεστός, 1177, Şevval 11 73 μονόφυλλο, διαστάσεις: 58x19,5, γλώσσα: οδωμανική σημείωση (φ. 1 ν ): Χοτξέτιον του παπάξογλου Ροστούκ. περί αμπελιού κειμένου εις 17. Χοτξέτι Ραιδεστός, 1188, Şevval 24 74 μονόφυλλο, διαστάσεις: 54x20,5, γλώσσα: οδωμανική σημείωση (φ. 1 ν ): Χοτζέτιον του μουμτξή παπάξογλου περί ενός αμπελιού κειμένου εις Ρουστούκ. χατξηγεωρ[γίου] 18. Χοτξέτι Ραιδεστός, 1776, Σεπτέμβριος 18 μονόφυλλο, διαστάσεις: 62,5x19,5, γλώσσα: οδωμανική σημείωση (φ. 1 ν ) : περί του χοτξετίου του οσπητίου Περίληψη: Χοτξέτι που αφορά μετόχι του Παναγίου Τάφου στην Ραιδεστό. 19. Χοτξέτι Ραιδεστός, 1195, Receb Ι 75 μονόφυλλο, διαστάσεις: 77x20,5, γλώσσα: οδωμανική σημείωση (φ. 1 ν ): Χοτξέτιον εις μεχεκμέ ραιδεστού (...) μούλκη μετά πλετήντου εις Ροδοστώ, παπά Στεφανή μα(π)αλεσή, του γιάννη νικήτα, το πούλησε του γερόλιμο (...) Ιατρώ. 20. Χοτξέτι Ραιδεστός, 1204, Zilhicce 15 (1790, Αύγουστος 26) μονόφυλλο, διαστάσεις: 61,5x21, γλώσσα: οδωμανική σημείωση (φ. 1 ν ): χοτξέτιον γινόμενον εις Ρουστούκ εξοφλητικόν. 73. 1764, Απρίλιος 13 (Γρηγοριανό ημερολόγιο). 74. 1774, Δεκέμβριος 28 (Γρηγοριανό ημερολόγιο). 75. 1781, Ιούνιος 23 (Γρηγοριανό ημερολόγιο).
68 ΤΟ ΑΓΙΟΤΑΦΙΚΟ ΜΕΤΟΧΙ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ 21. Χοτζέτι Ραιδεστός, 1790, Οκτώβριος 27 μονόφυλλο, διαστάσεις: 61x23,5, γλώσσα: οθωμανική σημείωση (φ. 1 ν ): Τις διαμάντος το χοτζέτι του κηρίλου. 22. Χοτξέτι Ραιδεστός, 1209, Safer 11 (1794, Σεπτέμβριος 7) μονόφυλλο, διαστάσεις: 62,5x22,5, γλώσσα: οθωμανική σημείωση (φ. 1 ν ): χοτζέτιον έτερον της (...) της Κυρανίτζης εις Ρουστούκ. 23. Χοτζέτι Ραιδεστός, 1209, Safer (1794, Σεπτέμβριος) μονόφυλλο, διαστάσεις: 63x22, γλώσσα: οθωμανική σημείωση (φ. 1 ν ): [χοτζέτιον] εξοφλητικόν των 1600 γροσιών. 24. Χοτξέτι Ραιδεστός, 1209, Şevval 11 76 μονόφυλλο, διαστάσεις: 62,5x22,5, γλώσσα: οθωμανική σημείωση (φ. 1 ν ): Χοτζέτιον εις κληρονομιάς Ροστούκ της Κυρηνήτζας. διαφόρων πραγμάτων εις 25. Χοτζέτι Ραιδεστός, Rebiyülâhır, 1210 (1795, Οκτώβριος) μονόφυλλο, διαστάσεις: 58x19,5, γλώσσα: οθωμανική 26. Χοτζέτι Κύζικος, 1218, Rebiyülâhır 25 77 μονόφυλλο, διαστάσεις: 57,5x19,5, γλώσσα: οθωμανική ρεπήλ- σημείωση (φ. 1 ν ): Χοτζέτιον (...) Ραιδεστός, 1210 περί τας αρχάς αχίρ. σημείωση (φ. 1 Γ ): χοτζέτι του σπιτιού οπού ηγοράσαμεν του μιχαήλου κανάκη διά γρ. 825, το οποίον αφιέρωσα δια να είναι μετόχη των κατά καιρόν εκείσε αγιοταφιτών πρωτοσυγκέλων. Ο πρωτοσύγκελλος Παρδένιος βέβαιοι. Χοτζέτι εις μεχκεμέ Καπούταγί: 1218 επεκιούλ αχήρ 25 76. 1795, Μάιος 1 (Γρηγοριανό ημερολόγιο). 77. 1803, Αύγουστος 14 (Γρηγοριανό ημερολόγιο).
ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΕΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΤΑΦΙΚΟΥ ΜΕΤΟΧΙΟΥ - ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ 69 27. Χοτξέτι Ραιδεστός, 1224, Cemaziyülewel 7 (1809, Ιούνιος 20) μονόφυλλο, διαστάσεις: 51x18, γλώσσα: οθωμανική σημείωση (φ. 1 ν ): χοντζέτη εις μεχκεμέ ροδοστού καδώς και μπαχτζές μούλκη εις ροδοστώ, εις μαχελέ παπά Στεφανή της Σταματίνας του Γιάννη, το χάρησεν του παπά Ναδαναήλ του γεώργη 78. 28. Αφιερωτήριο Ρόδα Κυξίκου, 1815, Οκτώβριος μονόφυλλο, διαστάσεις: 32x22, γλώσσα: ελληνική Περίληψη: Αφιερωτήριο έγγραφο μεταξύ των αφιερωτών Χριστοδουλάκη Παπάξογλου και της γυναίκας του, και του επιτρόπου του Παναγίου Τάφου, αρχιμανδρίτη Γαβριήλ, που αφορά την προσφορά περιουσιακών τους στοιχείων στον Πανάγιο Τάφο. 29. Αφιερωτήριο Άκσαξε Κυξίκου, 1819, Αύγουστος 1 μονόφυλλο, διαστάσεις: 30,5x21, γλώσσα: ελληνική σημείωση (φ. 1 ν ): κυρασνή γυνή του μακαρίτου Αλεξανδρή προς τον πρωτοσύγκελο Ζαχαρία εξ ονόματος του Παναγίου Τάφου Περίληψη: Αφιερωτήριο έγγραφο μεταξύ της αφιερώτριας Κυρασνής Αλεξανδρή και του επιτρόπου του Παναγίου Τάφου, πρωτοσύγκελλου Ζαχαρία, που αφορά την απόδοση της ακίνητης περιουσίας της Κυρασνής και του συζύγου της στον Πανάγιο Τάφο. 30. Αφιερωτήριο Κύξικος, 1827, Νοέμβριος 15 μονόφυλλο, διαστάσεις: 22x31,5, γλώσσα: ελληνική Περίληψη: Αφιερωτήριο έγγραφο μεταξύ της αφιερώτριας Λαμπρινής και του επιτρόπου του Παναγίου Τάφου, πρωτοσύγκελλου Ζαχαρία, που αφορά την απόδοση της ακίνητης περιουσίας της Λαμπρινής και του συζύγου της στον Πανάγιο Τάφο. 31. Χοτξέτι Ρόδα Κυξίκου, 1846, Νοέμβριος 3 79 78. Πιθανότατα το περιεχόμενο του κενού φακέλου Ι.Α.3.57 79. 1262, Ramazan 21.
70 ΤΟ ΑΠΟΤΑΦΙΚΟ ΜΕΤΟΧΙ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ μονόφυλλο, διαστάσεις: 74x24, γλώσσα: οθωμανική σημείωση (φ. l r ): Χοτζέτιον των κτημάτων του χριστιανού Κολώνη Καπίταγλου εν χωρίω Ρόδη άτινα εισίν οικονομικώς γεγραμμενα επ ονόματι του Παναγιώτου Αβραμίδου, πλην είναι κτήματα αναπόσπαστα του Κοινού του Παναγίου Τάφου, ως και το επιτροπικόν του ειρημένου εκείνου(...). 32. Σημείωση Κύξικος, 1268, Muharrem 4 80 μονόφυλλο, διαστάσεις: 24x16, γλώσσα: οδωμανική Περίληψη: σημείωση που αφορά κτήματα στα χωριά της περιοχής Κυξίκου, αφιερωμένα στον Πανάγιο Τάφο από τον Ανέστη Ελευθερίου. 33. Αφιερωτήριο Εξαμύλι («Εξαμήλη») Ηράκλειας, 1853, Σεπτέμβριος 27 δίφυλλο, διαστάσεις: 30x20, γλώσσα: ελληνική. Το κείμενο εκτείνεται στις σελίδες 1-2 σημείωση (φ. 1 ν ): ο Πολύχρονης Παλτόγλου, κάτοικος της χώρας Εξαμήλη της επαρχίας Ηράκλειας αφιερώνει εις τον Πανάγιον Τάφον 4 χωράφια, 1853 Σεπτεμβρίου 27. 34. Υποσχετικό Εξαμύλι («Εξαμήλη») Ηράκλειας, 1854, Ιανουάριος 10 μονόφυλλο, διαστάσεις: 34,5x23, γλώσσα: ελληνική σημείωση (φ. 1 ν ): Υποσχετικόν γράμμα: από τον επιστάτη των 4 χωραφιών Αντώνιο Λάσκαρη στον πρωτοσύγκελλον του Παναγίου Τάφου κ. Νικηφόρον [επίτροπο του Παναγίου Τάφου] περί της αφιερώσεως των 4 χωραφιών προς τον Πανάγιον Τάφον, 1854: Ιανουαρίου 10 Εξαμήλη Περίληψη: βλ. στον παρόντα υποφάκελο έγγρ. υπ. αρ. 42. Πιθανότατα αυτό είναι το σενέτιο και η μετάφραση του. 35. Επιστολή Θεοδώρου Γ. Ζέρβα, Ραιδεστός, 1861, Ιούλιος 20, προς Κύριλλο Β', πατριάρχη Ιεροσολύμων, Κωνσταντινούπολη 80. 1851, Οκτώβριος 30 (Γρηγοριανό ημερολόγιο).
ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΕΙΟΥ ΤΟΥ ΑΠΟΤΑΦΙΚΟΥ ΜΕΤΟΧΙΟΥ - ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ 71 μονόφυλλο, διαστάσεις: 35x22, γλώσσα: ελληνική Περίληψη: περί αποστολής ιλαμίου. 36. Επιστολή της Μερξοτής Κολόνα, από τα Ρόδα, Κυξίκου, 1866, Μάρτιος 1, προς τον Κύριλλο Β', πατριάρχη Ιεροσολύμων, Κωνσταντινούπολη δίφυλλο, διαστάσεις: 37,5x24,5, γλώσσα: ελληνική. Το κείμενο εκτείνεται στις σελίδες 1-2 Περίληψη: Αίτημα για αναίρεση της αφιέρωσης της περιουσίας της Μερξοτής Κολόνα και του συζύγου της, Αναγνώστη. Η αφιέρωση έλαβε χώρα εκ μέρους και των δύο συζύγων το 1846 (συνοδεύεται με το αφιερωτήριο του 1846, με χρονολογία, 28 Αυγούστου 1846, και τόπο σύνταξης του αφιερωτηρίου την Κωνσταντινούπολη). 37. Χοτξέτι Ραιδεστός, 1870, Απρίλιος (1287, Muharrem 17) μονόφυλλο, διαστάσεις: 76,5x27, γλώσσα: οσωμανική σημείωση (φ. 1 ν ): Χοτζέτιον της εν Ιερουσαλήμ ιεράς κρίσεως διαλαμβάνον, ότι εκ του καζά της Αγαδουπόλεως χριστιανή Βηλλιώ δυγάτηρ του γιαννάκη (...) επώλησεν εις τον Πατριάρχην Ιεροσολύμων Κύριλλον διά επτά χιλιάδας γρόσια το ήμισυ του νερόμυλου του εκείσε εν τω κτήματι του χοροσληρ (;) κείμενου. 38. Χοτξέτι Κύξικος, (χ. αδιάγνωστη) μονόφυλλο, διαστάσεις: 78x28,5, γλώσσα: οθωμανική σημείωση (φ. 1 Γ ): Καπού Δαγ, χωρίον (;), επαρχίας Κυςήκου. 39. Χοτξέτι Ρόδα Κυξίκου, (χ. αδιάγνωστη) μονόφυλλο, διαστάσεις: 47x17,5, γλώσσα: οθωμανική σημείωση (φ. 1 Γ ): Καπού Λάγ. Χωρίον Ρόδι. Περιέχει χοτζέτι της ιεράς κρίσεως μιας οικίας και 4 αμπελιών και δύω συκαμινεόνων και εν μαγαζείον γεδικίου επ' ονόματι Π. Εξα (...). 40. Τμήμα κενού φακέλου Κύξικος, χ.χ. διαστάσεις: 12x23
72 ΤΟ ΑΠΟΤΑΦΙΚΟ ΜΕΤΟΧΙ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ σημείωση: Πάνορμος. Καπούταγ. Επαρχία Κυζίκου. Περιέχει χοτζέτι αφιερωτήριον μιας οικίας εν τω χωρίω Παντερμα (Πάνορμος) πλησίον της εκκλησίας Σιλιβής (;) και εν τη συνοικία αυτής. 41. Κενός φάκελος Κύξικος, χ.χ. διαστάσεις: 13x33,5 σημείωση: Ραιδεστός. Περιέχει χοτζέτιον και ιλάμιον γηπέδου πήχ.261 μετά οικίας κειμένης εις συνοικίαν παπά Γιαννάκη. Βακούφιον Λούκα Σοφιανού προερχόμενον μαχλούλι από την Κατερίναν Τριαντάφυλλου Περίληψη: Περιέχει τα δύο παρακάτω έγγραφα (41.1 και 41.2): 41.1. Χοτζέτι Κύξικος, (χ. αδιάγνωστη) μονόφυλλο, διαστάσεις: 80x28, γλώσσα: οθωμανική. 41.2. Ιλάμι Κύξικος, (χ. αδιάγνωστη) μονόφυλλο, διαστάσεις: 38x33,5, γλώσσα: οθωμανική. 42. Κενός φάκελος Εξαμύλι («Εξαμήλη»), Ηράκλειας, χ.χ. διαστάσεις: 14x25,5 σημείωση: Επαρχία Ηράκλειας. Περιέχει σενέτιον και αφιερωτήριον έγγραφον προς τεσσάρων τεμαχίων γης εν τω χωρίω Εξαμύλι προς τον Πανάγιον Τάφον. 43. Κενός φάκελος Ραιδεστός, χ.χ. διαστάσεις: 13,5x25 σημείωση: Ραιδεστός. Περιέχει χοτζέτιον μιας οικίας και ενός μαγαζιού γεδικλήρικου (;) εν τη συνοικία Παπά Στεφάνου επί ονόματι του πρωτοσυγκέλλου Ανδίμου. 44. Χοτξέτι Ραιδεστός, (χ. αδιάγνωστο) μονόφυλλο, διαστάσεις: 70,5x23,5, γλώσσα: οθωμανική σημείωση (φ. 1 ν ): Χοτζέτιον του μαγαζιού. 45. Χοτξέτι Ραιδεστός, (χ. αδιάγνωστο)
ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΕΙΟΥ ΤΟΥ ΑΠΟΤΑΦΙΚΟΥ ΜΕΤΟΧΙΟΥ - ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ 73 μονόφυλλο, διαστάσεις: 76,5x27,5, γλώσσα: οθωμανική 46. Χοτξέτι Ραιδεστός, χ.χ. («περί τας αρχάς Ρεπιήλ-Εβέλ») μονόφυλλο, διαστάσεις: 76x23, γλώσσα: οθωμανική σημείωση (φ. 1 ν ): χοτζέτιον παραιτητικόν της κηδεμονίας του Θανάσι Γεωργίου περί της καταστάσεως (;) του Αδανασίου εις Μαχκεμέ^. 47. Χοτξέτι Ραιδεστός, (χ. αδιάγνωστη) μονόφυλλο, διαστάσεις: 49x19,5, γλώσσα: οθωμανική σημείωση (φ. 1 ν ): το χοτζετι του μαγαζιού οπού επήραμε μόργλου. από τον Χατζή 48. Χοτξέτι Ραιδεστός, (χ. αδιάγνωστη) μονόφυλλο, διαστάσεις: 41,5x14, γλώσσα: οθωμανική σημείωση (φ. 1 ν ): Χοτζηγέτι τη Χατζηβρέμη. 49. Χοτξέτι Ραιδεστός, (χ. αδιάγνωστη) μονόφυλλο, διαστάσεις: 41,5x14, γλώσσα: οθωμανική σημείωση (φ. 1 ν ): Φοτεινός του Αντονίου τω αγόρασε από τον χατζή γεωργάκην τον Πετρόγλου. 50. Χοτξέτι Ραιδεστός, (χ. αδιάγνωστη) μονόφυλλο, διαστάσεις: 42,5x19, γλώσσα: οθωμανική σημείωση (φ. 1 ν ): Φοτεινός του Αντονίου τω αγόρασε από τον χατζή γεωργάκην τον Πετρόγλου. 51. Χοτξέτι Ραιδεστός, (χ. αδιάγνωστη). μονόφυλλο, διαστάσεις: 52x19, γλώσσα: οθωμανική. 52. Χοτξέτι Ραιδεστός, (χ. αδιάγνωστη) μονόφυλλο, διαστάσεις: 20x8, γλώσσα: οθωμανική. 81. Βλ. και έγγρ. υπ. αρ. 2, 3 και 11 του υποφ. 5 καθώς και χρεωστική ομολογία υπ. αρ. 136(4:10).
74 ΤΟ ΑΓΙΟΤΑΦΙΚΟ ΜΕΤΟΧΙ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ 53. Χοτςέτι Ραιδεστός, (χ. αδιάγνωστη) μονόφυλλο, διαστάσεις: 52x18,5, γλώσσα: οθωμανική σημείωση (φ. 1 ν ): χοτςηγετη του σπητικου που έδωσε ο χατςηφρεμης ανγγελάκην. τον 54. Χοτςέτι Ραιδεστός, (χ. αδιάγνωστη) μονόφυλλο, διαστάσεις: 55,5x17,5, γλώσσα: οδωμανική σημείωση (φ. 1 ν ): του εστάλη χοτζέτι του οσπιτίου. 55. Κενός φάκελος Ρόδα Κυςίκου, χ.χ. διαστάσεις: 23x12 σημείωση: Αρ. 50-54, Κώδικας 357. Καπού Αάγ. Περιέχονται αφιερωτήρια ελληνικά οικιών, μαγαζείων και αμπελιών και άλλων εν τω χωρίω Ρόδα και αλλαχού της επαρχίας Κυζίκου. 56. Κενός φάκελος Τετιρφουρδάγ Ραιδεστού, χ.χ. διαστάσεις: 12x23 σημείωση: Τετιφουρδάγ. Ραιδεστός. Περιέχεται χοτζέτι μιας οικίας κειμένης εν τη συνοικία παπά Στεφανή παρά την δάλασσαν επ ονόματι του αντιπροσώπου του Αγίου Τάφου παπά Ανδίμου. 57. Κενός φάκελος Ραιδεστός, χ.χ. διαστάσεις: 12x23 σημείωση: Ραιδεστός. Περιέχει χοτζέτιον μιας οικίας με κήπον εν τη Συνοικία παπά Βισιρή πλησίον του κήπου της Αρμενικής Εκκλησίας επ ονόματι παπά Ναδαναήλ 82. 58. Χοτξέτι Ραιδεστός, (χ. αδιάγνωστη) μονόφυλλο, διαστάσεις: 53,5x22, γλώσσα: οδωμανική Περίληψη: Χοτςέτι που αφορά μετόχι του Παναγίου Τάφου στη Ραιδεστό (πιθανότατα το περιεχόμενο του προηγούμενου φακέλου). 82. Βλ. Ι.Α.3.27
ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΕΙΟΥ ΤΟΥ ΑΠΟΤΑΦΙΚΟΥ ΜΕΤΟΧΙΟΥ - ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ 75 59. Χοτξέτι Ραιδεστός, (χ. αδιάγνωστη) μονόφυλλο, διαστάσεις: 56x18,5, γλώσσα: οθωμανική. ΥΠΟΦΑΚΕΛΟΣ 4: Βελιγράδι (1700), Μακεδονία (1747-1893/4), Ελασσόνα (1797), Χανιά (1880), Μεσημβρία, Λήμνος, Τυρολόη, Ιωάννινα, Πάξαρτξικ, Ζαγορά, Σλίβεν [Folder* 4: Macedonia (1885/6-1893/4)] 1. Αφιερωτήριο Βελιγράδι, 1111, Şevval 9 (1700, Μάρτιος 30) μονόφυλλο, διαστάσεις: 53,5x21,5, γλώσσα: οθωμανική σημείωση (φ. 1 Γ ): Βακιφιές ενός οσπητίου κείμενου εις το Βελιγράδιον της Σερβίας, όπερ έγινε βακιές (vakfiye) εις τον Άγιον Τάφον παρά του Μεγάλου διερμηνέως της Υψηλής Πόρτας κυρίου Αλεξάνδρου Σκαρλάτου. 2. Χοτξέτι Θεσσαλονίκη, 1160, Receb 25 (1747, Αύγουστος 2) μονόφυλλο, διαστάσεις: 45x16,5, γλώσσα: οθωμανική σημείωση (φ. 1 ν ): Χοτζέτιον εις μεχκεμέ Θεσσαλονίκης, οσπήτη ολόκληρον βακουφικόν, του Αγίου Τάφου, εις Θεσσαλονίκη, εις Τοπχανά, και πλάγη του μοναστηρήου του αγίου μηνά. Β. Χοτξέτι Ελασσόνα, 1797, Ιανουάριος 11 (1211, τέλη Receb) μονόφυλλο, διαστάσεις: 44,5x15, γλώσσα: οθωμανική σημείωση (φ. 1 ν ): Χοντζέτι του οσπητίου μοσκο6ιάς(;) του κειμένου οπού ηγοράσδη παρά του αγίου αρχιμανδρίτου κυρ Ιωακείμ διά μετόχιον του Παναγίου Τάφου. 4. Κατάστιχο Σιάτιστα, 1853, Ιούλιος 11 μονόφυλλο, διαστάσεις: 42,5x28,5, γλώσσα: ελληνική σημείωση (φ. 1 ν ): Καταγραφή της ευρεδείσης περιουσίας του μακαρίτου πρωτοσυγκέλλου Γεδεών εις Σιάτισταν Περίληψη: Καταγραφή των «ευρεθέντων πραγμάτων» στο μετόχι του Παναγίου Τάφου μετά την αποβίωση του πρωτοσυγκέλλου Γεδεών, επιτρόπου του Παναγίου Τάφου. Την καταγραφή πραγματοποίησε μάλλον
76 ΤΟ ΑΠΟΤΑΦΙΚΟ ΜΕΤΟΧΙ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ κάποιος Καλλίνικος, αρχιδιάκονος του αγίου Σισανίου, ο οποίος και παρέδωσε την περιουσία του μακαρίτη στον «εξαρχικώς ελσόντα κύριον Παύλον». 5. Κατάλογος Επαρχίες Σισανίου, Καστοριάς, Γρεβενών, 1859 μονόφυλλο, διαστάσεις: 29x20,5, γλώσσα: ελληνική σημείωση (φ. 1 ν ): Καταγραφή τα κτήματα του Αγήου Τάφου Περίληψη: Κατάλογος για μία σειρά μετοχιών του Παναγίου Τάφου στη Δυτική Μακεδονία 83. 6. Κατάλογος χ.τ., 1859, Μάιος 20 μονόφυλλο, διαστάσεις: 36x22, γλώσσα: ελληνική σημείωση (φ. 1 ν ): Κατάλογος των υπό την επιστασίαν μου διακειμένων κτημάτων του Παναγίου Τάφου Περίληψη: Κατάλογος εσόδων και εξόδων που αφορά τη διαχείριση των μετοχιών του Παναγίου Τάφου (πιθανότατα στις παραπάνω επαρχίες της Δυτικής Μακεδονίας Σισανίου, Καστοριάς και Γρεβενών) από τον επιστάτη των μετοχιών παπα-ιωάννη 84. 7. Επιστολή του παπα-ιωάννη, επιστάτη των κτημάτων του Παναγίου Τάφου στις επαρχίες Σισανίου, Καστοριάς, Γρεβενών, 1860, Φεβρουάριος 18 προς τον πατριάρχη Ιεροσολύμων Κύριλλο Β', Κωνσταντινούπολη. μονόφυλλο, διαστάσεις: 20,5x14,5, γλώσσα: ελληνική Περίληψη: δέμα της επιστολής η πώληση κάποιων κτημάτων. 8. Αφιερωτήριο Γουμένιτξα (επαρχία Στρουμνίτξης), 1861, Ιούνιος 1 δίφυλλο, διαστάσεις: 30x20, γλώσσα: ελληνική. Το κείμενο εκτείνεται στις σελίδες 1-2 Περίληψη: Αφιερωτήριο έγγραφο μεταξύ των κ. Ραδέ και της γυναίκας του Σοφίας, και του επιτρόπου του Παναγίου Τάφου, πρωτοσύγκελλου Θεόφιλου, που αφορά την αφιέρωση της οικίας των πρώτων στον Πανάγιο Τάφο. Το κείμενο συνυπογράφεται από μάρτυρες. 83. Πιδανότατα περιεχόμενο του εγγρ. υπ. αρ. 24 του παρόντος υποφακέλου. 84. Πιδανότατα περιεχόμενο του εγγρ. υπ. αρ. 24,0 του παρόντος υποφακέλου.
ΤΜΗΜΑ ΤΟΥ ΑΡΧΕΙΟΥ ΤΟΥ ΑΠΟΤΑΦΙΚΟΥ ΜΕΤΟΧΙΟΥ - ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ 77 9. Κατάλογος Σιάτιστα, 1861 (;) μονόφυλλο, διαστάσεις: 30x10, γλώσσα: ελληνική σημείωση (φ. 1 ν ): Σημείωσις των αναποινδεσντων (;) του Μετοχίου τηςσιατίστης πραγμάτων παρά του γέροντος μου κυρίου Θεοφίλου 85 παρέλαβον Περίληψη: Κατάλογος κινητής και ακίνητης περιουσίας του μετοχίου της Σιάτιστας. 10. Σημείωση Σιάτιστα, 1861 μονόφυλλο, διαστάσεις: 18x11, γλώσσα: ελληνική σημείωση (φ. 1 ν ): Σημείωσις συνόρων του εν Σιάτισταν πωληδέντος ημίσεως του Μετοχίου, 1861. 11. Επιστολή παπα-ιωάννη, επιστάτη των κτημάτων του Παναγίου Τάφου στις επαρχίες Σισανίου, Καστοριάς, Γρεβενών, Πυλωρί (Κοζάνης), 1866, Φεβρουάριος 21, προς άγνωστο παραλήπτη μονόφυλλο, διαστάσεις: 18x22, γλώσσα: ελληνική Περίληψη: Επιστολή του παπα-ιωάννη προφανώς σε κάποιον οδωμανό αξιωματούχο, με δέμα την αμφισβήτηση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος των μετοχιών του Παναγίου Τάφου στον καξά Βέντξι («πλησίον του χωρίου Πυλωρί»), από κάποιον Ιμπλάκαγα (δηλαδή κτηματομεσίτη ή ενοικιαστή φόρων, κατά πάσα πιθανότητα) Χασάν πασά, ο οποίος ισχυριζόταν ότι τα κτήματα αυτά (60 τεμάχια χωράφια, 4 τεμάχια αμπέλια και 2 σπίτια εντός του χωριού) ήταν «ιμπλάκια» και όχι «μούλκια του Παναγίου Τάφου», όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο συγγραφέας της επιστολής. 12. Τεσκερές Πρίστινα, 1867 μονόφυλλο, διαστάσεις: 31,5x18, γλώσσα: οθωμανική σημείωση (φ. 1 ν ): Τεσκερές περί αμπελιών. 85. Ίσως πρόκειται για το ίδιο πρόσωπο με το αναφερόμενο στο Αγ. Τσελίκας, Καταγραφή, IV.A.123, 6, όπου επιστολή πατριάρχου Κυρίλλου Β' προς τον πρωτοσύγκελλον Θεόφιλον εις Σιάτιστα, 1850, Νοέμ. 15.