ΙΑΚΙΝΗΣΗ ΤΟΥ ΤΥΠΟΥ Σύντομη παρουσίαση Κρατικές δαπάνες Στατιστικά στοιχεία Τι ισχύει στην Ευρώπη www.minpress.gr 1
40.000.000 ευρώ ετησίως κρατική επιχορήγηση για διακίνηση Τύπου Η διασφάλιση της ελευθερίας έκφρασης των πολιτών, δια του Τύπου και της πλήρους ενημέρωσής τους, καθώς επίσης και της πολυφωνίας είναι εμπεδωμένη συνείδηση στα κράτη μέλη της ΕΕ. Στο πλαίσιο αυτό, το κάθε κράτος εφαρμόζει μια πολιτική ενίσχυσης στην οποία περιλαμβάνονται και οι οικονομικές ρυθμίσεις. Στις ρυθμίσεις αυτές συγκαταλέγεται και η ενίσχυση της διακίνησης του Τύπου (εφημερίδες και περιοδικά). Στη χώρα μας, το κράτος δαπανά, μέσω του Τακτικού Προϋπολογισμού της Γενικής Γραμματείας Επικοινωνίας Γενικής Γραμματείας Ενημέρωσης, τα ακόλουθα ποσά : 7.000.000 ευρώ ετησίως για την αεροπορική μεταφορά των εφημερίδων πανελλήνιας κυκλοφορίας σε περιοχές της Μακεδονίας της Ηπείρου και στα νησιά, 800.000 ευρώ ετησίως για την αεροπορική μεταφορά των εφημερίδων πανελλήνιας κυκλοφορίας σε χώρες της ΕΕ για την ενημέρωση των ομογενών, 32.000.000 ευρώ ετησίως για την ταχυδρομική διακίνηση μέσω ΕΛ.ΤΑ 1. Τρόποι ενίσχυσης του Τύπου (γενικά) Ως τρόποι ενίσχυσης του Τύπου, γενικότερα, και όχι μόνο της διακίνησής του καταγράφονται : επιχορηγήσεις απευθείας σε έντυπα είτε σε συλλογικά όργανα των εκδοτών από κρατικό προϋπολογισμό με την υποχρέωση των οργανισμών που διακινούν το Τύπο να εφαρμόζουν ειδικό μειωμένο τιμολόγιο με την κάλυψη μέρους του κόστους των ειδικών τιμολογίων από το κρατικό προϋπολογισμό είτε από τον προϋπολογισμό των οργανισμών διακίνησης (οδικώς, σιδηροδρομικώς, ταχυδρομικώς, αεροπορικώς - στο εσωτερικό και εξωτερικό) με την υποχρέωση οργανισμών υποδομών να τιμολογούν εκπτωτικά τις επιχειρήσεις Τύπου (ηλεκτρισμός, τηλεπικοινωνίες κλπ) με την κάλυψη μέρους του κόστους των ειδικών μειωμένων τιμολογίων των οργανισμών υποδομών φορολογικές ελαφρύνσεις (για αγορά πρώτων υλών και μηχανημάτων, φορολογία κερδών μειωμένες εργοδοτικές εισφορές υποχρεωτική δημοσίευση διαφόρων κατηγοριών καταχωρίσεων των δημοσίων φορέων όπως ισολογισμοί εταιριών, προκλήσεις Γενικών Συνελεύσεων καθορισμός ελάχιστων ποσοστών κατανομής διαφημιστικής δαπάνης www.minpress.gr 2
οικονομική ενίσχυση εθνικών ειδησεογραφικών πρακτορείων ώστε να διατηρούν μειωμένα τιμολόγια για παροχή ειδησεογραφικών προϊόντων προς έντυπα. Αναπτυξιακά κίνητρα και κίνητρα για εφαρμογή νέων τεχνολογιών Οι τρόποι και το εύρος της οικονομικής ενίσχυσης της διακίνησης ποικίλει από κράτος σε κράτος, αλλά προσδιορίζεται από ορισμένες βασικές παραμέτρους : μορφολογία εδάφους (αραιοκατοικημένες περιοχές) δυνατότητες συγκοινωνιακών μέσων (αεροπορική συγκοινωνία, σιδηροδρομική, αυτοκινητόδρομοι, ταχυδρομική αποστολή) καθεστώς φορέων μέσω των οποίων γίνεται η διακίνηση δίκτυα διακίνησης δυνατότητες του κρατικού προϋπολογισμού δυνατότητες ιδιωτικών εταιριών ιδιαίτερες ανάγκες των τοπικών κοινωνιών διαμορφωμένο τοπίο στο χώρο του Τύπου στις πόλεις και στη περιφέρεια σε συνδυασμό με τα υπόλοιπα είδη ΜΜΕ (τηλεόραση ραδιόφωνα, πολυμέσα κλπ) κόστος έκδοσης κυκλοφορία εκτός της χώρας (ομογενείς, ομόγλωσσοι λαοί) εθνικά θέματα 2. Χαρακτηριστικά του ελληνικού μοντέλου ενίσχυσης Υψηλό ποσοστό συμμετοχής του κράτους στο κόστος διακίνησης του Τύπου. επιβάρυνση του κράτους και των εταιριών λόγω των υποχρεωτικών δημοσιεύσεων προσκλήσεων ΓΣ κλπ έλλειψη αναπτυξιακής στόχευσης ένα μεγάλο μέρος των εντύπων διακινείται άσκοπα η οικονομική ενίσχυση στη διακίνηση παρέχεται σε έντυπα με όλα τα είδη περιεχομένου από ψυχαγωγικά έως σωματιακά και από επιστημονικά έως αγγελιών. επιδοτούνται για την ταχυδρομική διακίνηση έντυπα μέχρι τριμηνιαίας περιοδικότητας, η οποία είναι εξαιρετικά μεγάλη. www.minpress.gr 3
Αναλυτικότερα η οικονομική ενίσχυση του κράτους προς τα έντυπα μέσα περιλαμβάνει : Εφαρμογή ειδικών τιμολογίων από οργανισμούς διακίνησης (αεροπορικές εταιρίες, ΕΛΤΑ) Κάλυψη μέρους του κόστους των ειδικών τιμολογίων της διακίνησης που αναλύεται ετησίως ως εξής : o 81% ΕΛΤΑ 32.000.000, o 95% κομίστρου για αεροπορική μεταφορά στο εσωτερικό 7.000.000 1 o 50% αεροπορική μεταφορά στο εξωτερικό 800.000 Επιχορήγηση για τηλεπικοινωνιακά τέλη, 600.000 Υποχρεωτικά ποσοστά στη διαφημιστική προβολή του δημοσίου Καθιέρωση ως υποχρεωτικής της καταχώρισης προσκλήσεων ΓΣ κλπ, καθώς και κρατικών δημοσιεύσεων Μειωμένες εργοδοτικές εισφορές Μειωμένα τιμολόγια από τους οργανισμούς υποδομών (πχ ΔΕΗ) Φορολογικές ελαφρύνσεις 1 Λόγω όμως των συνεχώς αυξήσεων του επίναυλου που επιβάλλουν οι αεροπορικές εταιρίες τα τελευταία 2 χρόνια, συνολικά ή συμμετοχή του κράτους μειώνεται στο 65-70%]. www.minpress.gr 4
3 Στατιστικά στοιχεία και γραφήματα Η αεροπορική μεταφορά του Τύπου στο εσωτερικό της χώρας με αριθμούς: 18 προορισμοί, 38 εφημερίδες, 30 ημέρες το μήνα, 2 αεροπορικές εταιρίες Ετησίως διακινούνται περίπου 15.000 τόνοι εφημερίδων Ετησίως διακινούνται 75.000.000 φύλλα εφημερίδων (κατά μέσο όρο) Το κράτος πληρώνει το 95% του αεροπορικού κομίστρου και το 5% περίπου τα πρακτορεία. o Ο επίναυλος χρεώνεται αποκλειστικά στους εκδότες. Συνολικά σήμερα ο επίναυλος ανέρχεται περίπου στο 40% του αεροπορικού κομίστρου και διαμορφώνει τη τελική σχέση για το σύνολο των δαπανών (κόμιστρο + επίναυλος) σε : κράτος 70%, πρακτορεία 30%. Το κράτος πληρώνει 7.000.000 το χρόνο και τα πρακτορεία 300.000 (ειδ.τιμολόγιο δεν περιλαμβάνεται ο επίναυλος) Για εφημερίδα 140 γραμμαρίων (64 σελίδες) το κράτος χρεώνεται 7,17 λεπτά και το πρακτορείο 0,25 λεπτά του ευρώ (ήτοι 0,85 δρχ) [αποστολή προς Ηράκλειο] Οι μεγαλύτερες ποσότητες αποστέλλονται προς Ηράκλειο (18,5%), Αλεξανδρούπολη(15%), Ρόδο(15%), Χανιά (14,5%) και Κέρκυρα (8,5%) Κάθε Σάββατο διακινούνται 60 τόνοι, κάθε Πέμπτη 20 τόνοι εφημερίδων www.minpress.gr 5
9.000.000 ΔΙΑΚΙΝΗΣΗ ΤΥΠΟΥ ΣΥΝΟΛΟ ΚΡΑΤΟΥΣ 8.000.000 7.000.000 ΔΙΑΚΙΝΗΣΗ ΤΥΠΟΥ ΣΥΝΟΛΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΩΝ ΕΚΔΟΤΩΝ (για αεροπορικη κόμιστρο+επίναυλος) 6.000.000 5.000.000 4.000.000 3.000.000 2.000.000 1.000.000 0 2002 2003 2004 2005 2006 Διάγραμμα : εξέλιξη των συνολικών δαπανών των πρακτορείων - εκδοτών και του κράτους για την αεροπορική διακίνηση του Τύπου τα τελευταία χρόνια, σε εσωτερικό και εξωτερικό Σημείωση : τα ποσά που αφορούν στις δαπάνες των πρακτορείων και εκδοτών αφορούν σε εκτιμήσεις που προέρχονται από αναγωγές των αντίστοιχων ποσοστών των δαπανών του κράτους www.minpress.gr 6
ΣΥΝΟΛΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΩΝ ΕΚΔΟΤΩΝ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ - ΔΑΠΑΝΕΣ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΩΝ (κόμιστρο) ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΣΤΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ - ΔΑΠΑΝΕΣ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΩΝ (κόμιστρο+επ ίναυλο) 2006 2005 2004 2003 2002 ΣΥΝΟΛΟ ΚΡΑΤΟΥΣ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ - ΔΑΠΑΝΕΣ ΚΡΑΤΟΥΣ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΣΤΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ - ΔΑΠΑΝΕΣ ΚΡΑΤΟΥΣ 9.000.000 8.000.000 7.000.000 6.000.000 5.000.000 4.000.000 3.000.000 2.000.000 1.000.000 0 Διάγραμμα : εξέλιξη των δαπανών των πρακτορείων - εκδοτών και του κράτους για την αεροπορική διακίνηση του Τύπου τα τελευταία χρόνια, σε εσωτερικό και εξωτερικό www.minpress.gr 7
70.000 60.000 50.000 ΣΥΝΟΛΟ ΑΡΓΟΣ - ΟΑ ΕΥΡΩΠΗ - ΟΑ ΑΡΓΟΣ - AEGEAN ΕΥΡΩΠΗ - AEGEAN 40.000 30.000 20.000 10.000 0 ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΣΑΒΒΑΤΟ ΚΥΡΙΑΚΗ ΔΕΥΤΕΡΑ ΤΡΙΤΗ ΤΕΤΑΡΤΗ ΠΕΜΠΤΗ Διάγραμμα : μεταφερόμενες ποσότητες αεροπορικώς στο εσωτερικό της χώρας ανά ημέρα εβδομάδας Σημείωση : τα ποσά που αφορούν στις δαπάνες των πρακτορείων και εκδοτών αφορούν σε εκτιμήσεις που προέρχονται από αναγωγές των αντίστοιχων ποσοστών των δαπανών του κράτους www.minpress.gr 8