Ηµερίδα «Ηλιακοί Θερµοσίφωνε και Solar Keymark»

Ηµερίδα «Ηλιακοί Θερµοσίφωνε και Solar Keymark» ιενέργεια δοκιµών σε ηλιακέ συσκευέ & συστήµατα και απαιτήσει Γιώργος Ροδίτης, Υπεύθυνος Εργαστηρίου Εφαρμογών Ενέργειας EBHEK-OEB: 13 Απριλίου 2016

Έννοιε και ορολογίε Ηλιακέ συσκευέ *: Εξαρτήµατα που αποτελούν τα ηλιακά θερµικά συστήµατα θέρµανση νερού: Ηλιακοί συλλέκτε, εξαµενέ ζεστού νερού Ηλεκτρικοί θερµαντήρε νερού Λέβητε Αντλίε Controls κλπ Ηλιακά συστήµατα: Ηλιακά συστήµατα θέρµανση νερού Ηλιακοί θερµοσίφωνε Συστήµατα βεβιασµένη κυκλοφορία παραγωγή ζεστού νερού Πεδίο παρουσίαση οκιµέ και απαιτήσει που αφορούν: Ηλιακοί συλλέκτε Ηλιακά συστήµατα εξαµενέ ζεστού νερού Ηλεκτρικοί θερµαντήρε νερού Οι πιο πάνω τεχνολογίε παράγονται από την κυπριακή βιοµηχανία ηλιακών θερµικών συστηµάτων οι πλείστε των οποίων είναι Μέλη τη ΕΒΗΕΚ *: Κανονισµοί τη ΕΕ 811,812,813 και 814 του 2013 αναφορικά µε την Ενεργειακή Σήµανση και Οικολογικό Σχεδιασµό των συστηµάτων παραγωγή ζεστού νερού 2

Υποχρεωτικέ : Ενεργειακή Σήµανση & Οικολογικό Σχεδιασµό (Energy ( Labeling & Eco-design) : Θερµαντήρε νερού (ηλιακού & συµβατικού ), εξαµενέ αποθήκευση ζεστού νερού και ηλιακοί συλλέκτε Ο Ο περί Ρύθµιση τη Ενεργειακή Απόδοση των Κτιρίων Νόµο (Ν142): Ηλιακοί συλλέκτε Αγορέ ηµοσίου: Ηλιακοί Συλλέκτε (Solar Keymark) Χορηγίε Ταµείου ΑΠΕ και ΕΞΕ: Ηλιακοί συλλέκτε (Solar Keymark ή ΙSO9806 / EN12975-2) Σήµανση CE : εξαµενέ ζεστού νερού αναµένεται να εφαρµοστεί και για του ηλιακού συλλέκτε εντό του 2017 (Οδηγίε Νέα Προσέγγιση ) Προαιρετικέ : Solar Keymark: Ηλιακοί συλλέκτε και ηλιακά συστήµατα Ανάπτυξη προ όντων: Ηλιακοί συλλέκτε, συστήµατα, δεξαµενέ ζεστού νερού, ηλεκτρικοί θερµαντήρε νερού κλπ ιαφήµιση προ όντο : Ηλιακοί συλλέκτε, συστήµατα, δεξαµενέ ζεστού νερού κλπ CE 03

ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΙ (ΕΕ) αριθ. 811/2013 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ, τη 18η Φεβρουαρίου 2013 για τη συµπλήρωση τη οδηγία 2010/30/ΕΕ του Ευρωπα κού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου όσον αφορά την ενεργειακή επισήµανση των θερµαντήρων χώρου, των θερµαντήρων συνδυασµένη λειτουργία, των συγκροτηµάτων θερµαντήρα χώρου, ρυθµιστή θερµοκρασία και ηλιακή συσκευή, καθώ και των συγκροτηµάτων θερµαντήρα συνδυασµένη λειτουργία, ρυθµιστή θερµοκρασία και ηλιακή συσκευή. ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) αριθ. 812/2013 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ τη 18η Φεβρουαρίου 2013 για τη συµπλήρωση τη οδηγία 2010/30/ΕΕ του Ευρωπα κού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου όσον αφορά την επισήµανση τη κατανάλωση ενέργεια των θερµαντήρων νερού, των δεξαµενών αποθήκευση ζεστού νερού και των συγκροτηµάτων θερµαντήρα νερού και ηλιακή συσκευή ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) αριθ. 813/2013 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ τη 2α Αυγούστου 2013 για την εφαρµογή τη οδηγία 2009/125/ΕΚ του Ευρωπα κού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου όσον αφορά τι απαιτήσει οικολογικού σχεδιασµού των θερµαντήρων χώρου και των θερµαντήρων συνδυασµένη λειτουργία ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) αριθ. 814/2013 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ τη 2α Αυγούστου 2013 για την εφαρµογή τη οδηγία 2009/125/ΕΚ του Ευρωπα κού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου όσον αφορά τι απαιτήσει οικολογικού σχεδιασµού των θερµαντήρων νερού και των δεξαµενών αποθήκευση ζεστού νερού 04

05

06

Το Εργαστήριο Εφαρµογών Ενέργεια είναι ένα από τα 18 εργαστήρια στον κόσµο που αποδεδειγµένα προσφέρουν υπηρεσίε Solar Keymark ή ένα από τα 16 εργαστήρια που λειτουργούν σε 9 κράτη µέλη τη Ευρωπα κή Ένωση που προσφέρουν την υπό αναφορά υπηρεσία 07

ΒΙΟΜΗΧΑΝΊΑ ΗΛΙΑΚΏΝ ΘΕΡΜΙΚΏΝ ΣΥΣΤΗΜΆΤΩΝ ΚΑΙ ΣΕ ΌΣΟΥΣ ΙΑΘΈΤΟΥΝ ΗΛΙΑΚΆ ΘΕΡΜΙΚΆ ΣΥΣΤΉΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΆ : ISO9806: Solar Keymark :Πιστοποίηση απόδοση και ποιότητα οικογενειών ηλιακών συλλεκτών οκιµέ απόδοση και ανθεκτικότητα ηλιακών συλλεκτών : Επιµέρου πιστοποιήσει που απαιτούνται από τι ηµόσιε προσφορέ ή για άλλου σκοπού (Πχ.: Ανάπτυξη προ όντο, προώθηση προ όντο κλπ) Ο περί Ρύθµιση τη Ενεργειακή Απόδοση των Κτιρίων Νόµου (Ν142) : Εκτίµηση τη ετήσια ενεργειακή απολαβή ηλιακών συλλεκτών ΕΝ12977-3: Energy Labeling & Eco-design design: Απόδοση δεξαµενών ζεστού νερού pren50440: Energy Labeling & Eco-design design: Απόδοση ηλεκτρικών θερµαντήρων νερού ISO9457-2 & ISO9457-5 : Ο περί Ρύθµιση τη Ενεργειακή Απόδοση των Κτιρίων Νόµου (Ν142) : Εκτίµηση τη ετήσια ενεργειακή απολαβή ηλιακών συστηµάτων (µελλοντική ανάγκη) Ετήσιε απολαβέ ηλιακού συστήµατο : Κατηγοριοποίηση συστηµάτων, προβολή, ανάπτυξη κλπ. Energy Labeling & Eco-design design: Ετήσια ενεργειακή απολαβή συστηµάτων µε βάση την απόδοση των συλλεκτών Σηµειώνεται ότι το Εργαστήριο στο πλαίσιο τη αποστολή του προσφέρει σε ειδικέ τιµέ (10% µε 20% του βασικού τέλου ) προκαταρκτικέ δοκιµέ για ανάπτυξη και βελτίωση των συλλεκτών και συστηµάτων και όχι µόνο ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΆ ΤΜΉΜΑΤΑ ΚΑΙ ΗΜΌΣΙΟΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΊ Το Εργαστήριο προσφέρει υπηρεσίε στα κυβερνητικά Τµήµατα και ηµόσιου Οργανισµού για την επιβεβαίωση τη απόδοση και ποιότητα των ηλιακών συλλεκτών που προµηθεύεται το κράτο µε διαγωνισµού. ΠΑΝΕΠΙΣΤΉΜΙΑ ΑΝΕΠΙΣΤΉΜΙΑ,, ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟΊΕ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΊ & ΕΡΕΥΝΗΤΈΣ, Ε Το Εργαστήριο προσφέρει υπηρεσίε για ερευνητικά προγράµµατα. Είναι σε θέσει να διαφοροποιεί τι δοκιµέ ανάλογα µε τι απαιτήσει τη έρευνα. Το ίδιο το Εργαστήριο συµµετέχει σε ερευνητικά προγράµµατα αξιοποιώντα τον υφιστάµενο εξοπλισµό και διαδικασίε δοκιµών ή / και δηµιουργώντα νέα συστήµατα και διαδικασίε δοκιµών. 08

Το Εργαστήριο διενεργεί όλε τι δοκιµέ που χρειάζεται η βιοµηχανία ηλιακών θερµικών συστηµάτων για την πιστοποίηση των ηλιακών συλλεκτών µε το διεθνέ πρότυπο ISO9806: Solar energy Solar thermal collectors - Tests methods. To εργαστήριο διενεργεί τι δοκιµέ είτε επιλεκτικά, ανάλογα µε τι ανάγκε του πελάτη ( ηµόσιε προσφορέ, χορηγίε, διαφήµιση, ανάπτυξη προ όντο κλπ) είτε ω πακέτο για πιστοποίηση των ηλιακών συλλεκτών ότι πληρούν τα πρότυπα (βλέπε ευρωπα κό σύστηµα ποιότητα «Solar Keymark») Το Εργαστήριο είναι σε θέση να εξυπηρετεί τη βιοµηχανία και για τι δοκιµέ που απαιτούνται για την εφαρµογή των νοµοθεσιών Energy Labeling & Eco design και τη σήµανση CE που θα εφαρµοστεί (2017). Τέλο αναφέρεται ότι το Εργαστήριο παρέχει στου ενδιαφερόµενου τι σχετικέ πιστοποιήσει που απαιτούνται από τον Τεχνικό Οδηγό Ηλιακών Συστηµάτων προ εφαρµογή του περί Ρύθµιση τη Ενεργειακή Απόδοση των Κτιρίων Νόµου (Ν142). Πρότυπο ISO9806: Solar energy - Solar the ermal collectors -Tests methods Δοκιμές Θερμικήαπόδοση Συντ. γωνίας πρόσπτωσης Διείσδυσηβροχής Μηχανική αντοχή Εσωτερική πίεση Αντοχή σε θερμ. συμφόρησης Εσωτερικόθερμικό πλήγμα Έκθεση στον ήλιο Εξωτερικό θερμικό πλήγμα Σταθερά χρόνου Ωφέλιμηθερμ. χωρητικότητα ΔοκιμήΚρούσης Πτώση πίεσης Οπτικός έλεγχος 09

Το Εργαστήριο έχει τη δυνατότητα να διενεργεί όλε τι δοκιµέ που χρειάζονται για το χαρακτηρισµό τη θερµική απόδοση και ποιότητα των ηλιακών συστηµάτων για σκοπού πιστοποίηση µε το Solar Keymark. Το Εργαστήριο είναι έτοιµο για να επεκτείνει το πεδίο διαπίστευσή του για να καλύψει τι πρόσθετε δοκιµέ / ελέγχου που απαιτούνται από το πρότυπο ΕΝ 12976-1 (βλέπε δοκιµέ µε κόκκινο χρώµα). Το Εργαστήριο διενεργεί και τι δοκιµέ που αφορούν τη θερµική απόδοση των ηλιακών και συµβατικών θερµαντήρων νερού και των δεξαµενών ζεστού νερού για σκοπού εφαρµογή τη νοµοθεσία τη Ενεργειακή Σήµανση και Οικολογικού Σχεδιασµού. Στο πλαίσιο τη αποτελεσµατικότερη εφαρµογή του περί Ρύθµιση τη Ενεργειακή Απόδοση των Κτιρίων Νόµου (Ν142), αναµένεται ότι από το 2016 τα κριτήρια θα καθορίζονται και µε βάση την ετήσια απόδοση των ηλιακών συστηµάτων αντί τη ελάχιστη επιφάνεια των ηλιακών συλλεκτών. Σηµειώνεται ότι η µέθοδο ISO9459-5 εφαρµόζεται πρόσθετα τη ISO9459-2 για να µπορούν να υπολογίζονται οι ετήσιε ενεργειακέ απολαβέ για όλη την οικογένεια ενό συστήµατο. Η εν λόγω µέθοδο εφαρµόζεται και για σκοπού Ενεργειακή Σήµανση. Εναλλακτικά θα µπορούσε να αξιοποιηθεί η µέθοδο που εφαρµόζεται στην περίπτωση τη ενεργειακή σήµανση των ηλιακών θερµοσιφώνων δηλαδή ω συγκρότηµα: θερµαντήρα νερού + ηλιακό συλλέκτη. Πρότυπο solar systems and Test methods EN12976-2 Thermal components - T EN12977-3 pren50440 Δοκιμές / Έλεγχοι ISO9459-2: Thermal perf. ISO9459-5: Thermal perf. Προστασία στη ψύξη Αντοχή στη υπερθέρμανση Αντοχή στη πίεση Κεραυνοπροστασία Ασφαλιστικά Τεχνικές πληροφορίες Δεξαμενές ζεστού νερού Ηλεκτρικοίθερμαντήρες νερού Solar Keymark Keymark Solar Energy labeling & Eco -design Ν142 10

Το Εργαστήριο διενεργεί όλε τι δοκιµέ που χρειάζεται η κυπριακή βιοµηχανία ηλιακών θερµικών συστηµάτων για την πιστοποίηση των ηλιακών συλλεκτών και συστηµάτων, των δεξαµενών ζεστού νερού και των συµβατικών θερµαντήρων νερού. Για να µπορεί όµω η βιοµηχανία να εξυπηρετείται αδιάλειπτα, το Εργαστήριο συνεχώ αναβαθµίζεται µε βάση τι εκάστοτε απαιτήσει των προτύπων, τι υποχρεώσει τη βιοµηχανία έναντι των ευρωπα κών και κυπριακών νοµοθεσιών και φυσικά των απαιτήσεων των αγορών. Κατά την περίοδο 2013 2014 το Εργαστήριο υποχρεώθηκε λόγω τη αλλαγή του προτύπου που διενεργούνται οι δοκιµέ στου ηλιακού συλλέκτε να προσθέσει τέσσερει (4) νέε δοκιµέ στο ροστερ του, να αντικαταστήσει τέσσαρα (4) από τα υφιστάµενα ικριώµατα και να δηµιουργήσει άλλα δύο (2). Το ζητούµενο ήταν να συνεχίσει το Εργαστήριο να προσφέρει το σύνολο των δοκιµών που απαιτεί το ευρωπα κό σύστηµα ποιότητα «Solar Keymark». Εντό του 2015 προστέθηκε και µια νέα δοκιµή (ISO9457-5) η οποία αφορά τη µέθοδο υπολογισµού των ετήσιων ενεργειακών απολαβών µία οικογένεια ηλιακών συστηµάτων στο πλαίσιο τη εφαρµογή του περί Ρύθµιση τη Ενεργειακή Απόδοση των Κτιρίων Νόµου (Ν142). 1 Ικρίωμα Θερμική απόδοση συλλεκτών Δοκιμή 1 Θερμική απόδοση 2 Συντ. γωνίας πρόσπτωσης 3 Αντοχή σε θερμ. συμφόρησης 4 Εσωτερικό θερμικό πλήγμα 5 Σταθερά χρόνου 6 Ωφέλιμη θερμοχωρητικότητα 2 Εσωτερική πίεση 7 Εσωτερική πίεση 3 Διείσδυση βροχής 8 Διείσδυση βροχής 4 Εξωτερικό θερμικό πλήγμα 9 Εξωτερικό θερμικό πλήγμα 5 Μηχανική αντοχής 10 Μηχανική αντοχή 6 Έκθεση στον ήλιο 11 Έκθεση στον ήλιο 7 Δοκιμή κρούσης 12 Δοκιμή κρούσης 8 Πτώση πίεσης 13 Πτώση πίεσης 9 Ηλιακών συστημάτων 14 ISO 9457-2 15 ISO 9457-5 10 Δεξαμενών ζεστού νερού και συμβατικών θερμαντήρων 16 ΕΝ12977-3 17 pren50440 Με κόκκινο οι αλλαγέ στα ικριώµατα και δοκιµέ Μεταξύ του 2014 και 2015 δηµιουργήθηκε το ικρίωµα για τη διενέργεια δοκιµών σε δεξαµενέ ζεστού νερού (ΕΝ12977-3) και συµβατικού θερµαντήρε νερού (pren50440). ISO9806 11

Το Εργαστήριο Εφαρµογών Ενέργεια είναι κρατικό οργανισµό ο οποίο λειτουργεί κάτω από τη δικαιοδοσία τη Υπηρεσία Ενέργεια του Υπουργείου Ενέργεια, Εµπορίου, Βιοµηχανία και Τουρισµού. Ανήκει στην οικογένεια των ηλιακών θερµικών εργαστηρίων και είναι ένα από τα 28 εργαστήρια στον Κόσµο. 16 εργαστήρια που λειτουργούν σε 9 κράτη µέλη τη Ευρωπα κή Ένωση ή ένα από τα 29 εργαστήρια που λειτουργούν σε ολόκληρο τον κόσµο. Το Εργαστήριο είναι διαπιστευµένο από τον Κυπριακό Φορέα ιαπίστευση (ΚΟΠΠ) µε βάση το διεθνέ Πρότυπο CYS EN ISO/IEC 17025:2005 για να διενεργεί δοκιµέ σε ηλιακά θερµικά συστήµατα σύµφωνα µε ευρωπα κά και διεθνή πρότυπα: ISO9806, ΕΝ12975, ΕΝ12976 και ISO 9459. Πρόσθετα των πιο πάνω, το Εργαστήριο διενεργεί δοκιµέ σε δεξαµενέ ζεστού νερού µε βάση το πρότυπο ΕΝ12977-3 και σε ηλεκτρικού θερµαντήρε νερού µε βάση το πρότυπο pren50440 στο πλαίσιο των νοµοθεσιών για Ενεργειακή Σήµανση και Οικολογικό Σχεδιασµό (Energy Labeling & Eco-design). No. of Cert.: L036 TESTING Το Υπουργείο Ενέργεια, Εµπορίου, Βιοµηχανία και Τουρισµού προσδίδει την ανάλογη σηµασία σε θέµατα ποιότητα. Στην πράξη, η ποιότητα των αποτελεσµάτων διασφαλίζεται από το Σύστηµα ιαχείριση Ποιότητα, την καταλληλότητα του εξοπλισµού, και την ικανότητα του προσωπικού να διενεργεί και να αξιολογεί τα αποτελέσµατα. Τα πιο πάνω αποτελούν βασικά στοιχεία τη Πολιτική Ποιότητα τη Ανώτατη ιοίκηση του Εργαστηρίου που είναι ο εκάστοτε Υπουργό Ενέργεια. 12

Το Εργαστήριο Εφαρµογών Ενέργεια σκοπό έχει να βοηθήσει την κυπριακή βιοµηχανία ηλιακών θερµικών συστηµάτων να βελτιώσει τα προ όντα που παράγει µε στόχο να καταστεί µια ανταγωνιστική και εξαγωγική βιοµηχανία. Το Εργαστήριο αναλαµβάνει την πιστοποίηση των ηλιακών θερµικών τεχνολογιών προ εναρµόνιση των επιχειρήσεων µε τι επιµέρου νοµοθεσίε (Energy Labeling, Ενεργειακό Οδηγό, CE κλπ) και την προώθηση του στι αγορέ προβάλλοντα τη συµµόρφωσή του µε τα πρότυπα (Solar Keymark). Το Εργαστήριο προωθεί, συµµετέχει και εκπονεί ερευνητικά προγράµµατα που αποσκοπούν στην τεχνολογική αναβάθµιση των ηλιακών θερµικών τεχνολογιών αξιοποιώντα και προωθώντα τα πλεονεκτήµατα των παθητικών συστηµάτων και όχι µόνο (εξειδικευµένα πρότυπα, καινοτόµα υλικά κλπ). CE 13

14

Το Εργαστήριο διαθέτει ιδιόκτητο κτίριο το οποίο βρίσκεται εντό του συµπλέγµατο των κτιρίων του πρώην Ανώτερου Τεχνολογικού Ινστιτούτου στην Αθαλάσσα. Το Εργαστήριο διαθέτει κτιριακέ υποδοµέ συνολικού εµβαδού 330 τ.µ. : 80 τ.µ. Εργαστηριακό χώρο 90 τ.µ. Γραφεία 50 τ.µ. Αίθουσα συνεδριάσεων 110 τ.µ. Κοινόχρηστου χώρου Επίση το Εργαστήριο διαθέτει 600 τ.µ. υπαίθριο εργαστηριακό χώρο και 110 τ.µ. εξωτερικού αποθηκευτικού χώρου. Το κτίριο διαθέτει τηλεφωνικό κέντρο, διαδίκτυο (Business) και κάµερε ασφαλεία. 15

Γιώργο Ροδίτη Υπεύθυνο Εργαστηρίου Εργαστήριο Εφαρµογών Ενέργεια Τηλ.: +357-22-442097 Φαξ: +357-22-305797 Email: gro.cie@cytanet.com.cy Web: http://www.aelab.gov.cy Υπουργείο Ενέργεια, Εµπορίου, Βιοµηχανία και Τουρισµού, Υπηρεσία Ενέργεια, Α. Αραούζου 13-15, 1421 Λευκωσία, Κύπρο 16

Ευχαριστώ για την προσοχή σα 17