Σήµανση. Από 1η Φεβρουαρίου η περίοδος συνύπαρξης του προτύπου ΕΝ

Transcript

1 Σήµανση Από 1η Φεβρουαρίου η περίοδος συνύπαρξης του προτύπου ΕΝ Η προβλεπόµενη µεταβατική περίοδος θα διαρκέσει µέχρι 1η Φεβρουαρίου 2009, όπου η σήµανση θα γίνει πλέον υποχρεωτική για τα κουφώµατα. Τι αναφέρει το πρότυπο για τις υποχρεωτικές και µη υποχρεωτικές απαιτήσεις των προς έλεγχο δοκιµίων. Από την 1η Φεβρουαρίου 2007 ξεκίνησε η µεταβατική περίοδος κατά την οποία µπορούν να συνυπάρχουν στην αγορά κουφώµατα µε την σήµανση CE και κουφώµατα χωρίς την σήµανση CE και θα διαρκέσει µέχρι την 1η Φεβρουαρίου 2009, όπου η σήµανση γίνεται πλέον υποχρεωτική. Αφορά γενικά κουφώµατα (παράθυρα, µπαλκονόπορτες, πόρτες εισόδου, παράθυρα στέγης) χωρίς χαρακτηριστικά πυραντίστασης και διαρροής καπνού. Η δη- µοσίευση στην Επίσηµη Εφηµερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης έγινε στις 13/12/2006 στο φύλλο C304/1. Το εναρµονισµένο πρότυπο ΕΝ (Παράθυρα και συστήµατα θυρών για πεζούς - Πρότυπο προϊόντος, χαρακτηριστικά επίδοσης - Μέρος 1: Παράθυρα και εξωτερικά συστήµατα θυρών χωρίς χαρακτηριστικά πυραντίστασης και διαρροής καπνού) αφορά πόρτες, µπαλκονόπορτες, πόρτες εισόδου και κουζίνας, στις πόρτες που χρησιµοποιούνται ως έξοδοι κινδύνου, στα παράθυρα στέγης/φεγγίτες και στα διπλά παράθυρα που συναντάµε συνήθως στο εξωτερικό. Όλοι αυτοί οι τύποι των κουφωµάτων µπορούν να έχουν οποιονδήποτε αριθµό φύλλων, µε ή χωρίς σταθερά, ανεξαρτήτως φοράς ανοίγµατος, µε αυτοµατισµό ή χωρίς, µε ή χωρίς αντηλιακή προστασία ενσωµατωµένη, µε ή χωρίς ταµπλά. Το εναρµονισµένο πρότυπο ΕΝ δεν αφορά: Πόρτες, παράθυρα, µπαλκονόπορτες µε χαρακτηριστικά πυραντίστασης και διαρροής καπνού (σε αναµονή του pren ). Γκαραζόπορτες, αυλόπορτες, πόρτες καταστηµάτων και βιοµηχανικές (υπάρχει το πρότυπο ). Εσωτερικές πόρτες (σε αναµονή του pren ) Παντζούρια και ρολά (ΕΝ 13659). Περιστρεφόµενες πόρτες. Παράθυρα που χρησιµεύουν ως έξοδοι κινδύνου. Οι απαιτήσεις που προβλέπονται από το ΕΝ για τα παράθυρα είναι: 1., 2. Έκλυση επιβλαβών ουσιών (µόνο στην περίπτωση πρόσκρουσης στην εσωτερική πλευρά), 3., 4. (για παράδειγµα 5. Ηχοµόνωση, 6. Θερµοµόνωση, 7., 198

2 ΤΥΠΟΙ ΚΟΥΦΩΜΑΤΩΝ Σταθερό Ανοιγόµενο προς τα µέσα Ανοιγόµενο προς τα έξω Περιστρεφόµενο σε κάθετο άξονα Περιστρεφόµενο σε οριζόντιο άξονα Ανακλινόµενο Προβαλόµενο Ανοιγοανακλινόµενο Δίφυλλο ανοιγοανακλινόµενο Τρίφυλλο Συρόµενο Συρόµενο τύπου Volkswagen Για τις µπαλκονόπορτες, τις πόρτες εισόδου και κουζίνας, το πρότυπα καθορίζει ως απαιτήσεις: 1., 2. Έκλυση επιβλαβών ουσιών (µόνο στην περίπτωση πρόσκρουσης στην εσωτερική πλευρά), 3., 4. Αντοχή στην κρούση (για τις πόρτες µε τζάµια σε περίπτωση κινδύνου τραυµατισµού), 5. (για παράδειγµα 6. Ύψος, 7. Αυτόµατη επιστροφή (µόνο για πόρτες - έξοδοι κινδύνου), 8. Η δύναµη που απαιτείται για τον χειρισµό (µόνο για τις πόρτες που διαθέτουν αυτοµατισµούς), 9. Ηχοµόνωση, 10. Θερµοµόνωση, 11., Για τα παράθυρα στέγης προβλέπονται: 1. Αντίδραση στην φωτιά, 2. Συµπεριφορά σε εξωτερική φωτιά, 3., 4., 5. Αντοχή σε φορτίο χιονιού και σε µόνιµα φορτία, 6. Αντοχή στην κρούση, 7. (για παράδειγµα 8. Ηχοµόνωση, 9. Θερµοµόνωση, 10. Ιδιότητες ακτινοβολίας των υαλοπινάκων, 11., Το ελληνικό κράτος είναι αυτό που θα καθορίσει ποιες από αυτές τις απαιτήσεις που ορίζονται από το πρότυπο ως απαραίτητες, θα είναι υποχρεωτικές για την Ελλάδα και το ελάχιστο επίπεδο επίδοσης. Στην περίπτωση που το κράτος δεν καθορίσει υποχρεωτικές απαιτήσεις, οι κατασκευαστές έχουν το δικαίωµα επιλογής NPD (που σηµαίνει καµία προσδιορισµένη επίδοση). Όσον αφορά στην θερµοµόνωση, υπάρχει η Οδηγία 2002/91/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου της 16ης εκεµβρίου 2002, για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων (Επίσηµη Εφηµερίδα, αριθ. L 001 της 04/01/2003 σ ) που έχει ενσωµατωθεί στην ελληνική νοµοθεσία µόνο θεωρητικά όµως. Με νόµο που δη- µοσιεύθηκε στην Εφηµερίδα της Κυβερνήσεως, θεσπίζονται το ελτίο Ενεργειακής Ταυτότητας του κτιρίου ( ΕΤΑ) και η ενεργειακή βαθµονόµησή του. Με απόφαση του υπουργού ΠΕΧΩ Ε θα εκδοθεί Κανονισµός για την Ορθολογική Χρήση και Κατανάλωση Ενέργειας (ΚΟΧΕ), που θα αντικαταστήσει τον σηµερινό κανονισµό θερµοµόνωσης των κτιρίων. Για κάποιες από τις απαιτήσεις που προαναφέρθηκαν, οι επιδόσεις των κουφωµάτων πρέπει να προσδιορίζονται από έναν Κοινοποιηµένο Φορέα (πίνακας 1), ενώ για άλλες 200

3 Πίνακας 1: Επιδόσεις που πρέπει να ελέγχονται σε Κοινοποιηµένα εργαστήρια δοκιµών Απαιτήσεις Υποχρεωτικός έλεγχος ΠΑΡΑΘΥΡΑ Έκλυση επιβλαβών ουσιών (µόνο στην περίπτωση πρόσκρουσης στην εσωτερική πλευρά) (για παράδειγµα ο µηχανισµός συγκράτησης της ανάκλισης ή ανάσυρσης, ρυθµιστές ανοίγµατος και συστήµατα στερέωσης για τον καθαρισµό) Ηχοµόνωση Θερµοµόνωση ΜΠΑΛΚΟΝΟΠΟΡΤΕΣ ΠΟΡΤΕΣ ΚΟΥΖΙΝΑΣ ΕΙΣΟΔΟΥ Έκλυση επιβλαβών ουσιών (µόνο στην περίπτωση πρόσκρουσης στην εσωτερική πλευρά) (για κουφώµατα ανοιγοανακλινόµενα ή περιστρεφόµενα) Αυτόµατη επαναφορά Η δύναµη που απαιτείται για τον χειρισµό (µόνο για κουφώµατα που διαθέτουν αυτοµατισµούς) Ηχοµόνωση Θερµοµόνωση Αντοχή στην κρούση Ύψος ΠΑΡΑΘΥΡΑ ΣΤΕΓΗΣ Αντίδραση στην φωτιά Συµπεριφορά σε εξωτερική φωτιά Αντοχή στην κρούση (για παράθυρα στέγης ανοιγοανακλινόµενα ή περιστρεφόµενα) Επιδόσεις ηχοµείωσης Συντελεστής θερµοπερατότητας Κ Ιδιότητες ακτινοβολίας των υαλοπινάκων (µέτρηση µετάδοσης του φωτός, ηλιακός συντελεστής) Αντοχή σε φορτίο χιονιού και σε µόνιµα φορτία θα είναι θέµα του κατασκευαστή να αξιολογήσει το επίπεδο των επιδόσεων των κουφωµάτων που κατασκευάζει, χωρίς να είναι υποχρεωµένος να απευθυνθεί σε Κοινοποιηµένο Φορέα. Υπάρχουν όµως και οι προαιρετικές επιδόσεις, που αν θέλει ο κατασκευαστής µπορεί να δηλώσει και είναι: Μηχανική αντοχή, Αντοχή σε σφαίρες, Αντοχή σε εκρήξεις, Μηχανική διάρκεια (αντοχή σε επαναλαµβανόµενα ανοιγοκλεισίµατα), Αντοχή στην διάρρηξη, Συµπεριφορά σε δύο διαφορετικές κλιµατολογικές συνθήκες (µόνο για εξωτερικές πόρτες), Επιπεδότητα των φύλλων (µόνο για εξωτερικές πόρτες), Αερισµός (αν προβλέπεται από τα εξαρτήµατα), Ασφάλεια χρήσης (για αυτόµατες εξωτερικές πόρτες εισόδου), Είναι στην κρίση του κατασκευαστή η επιλογή του που θα υποβληθεί στις Αρχικές οκιµές Τύπου (ΙΤΤ). Ανάλογα δε µε το κούφωµα - δείγµα που θα υποβάλλει σε δοκιµές, θα πρέπει να καθορίσει: Την τυπολογία που θα πρέπει να καλύπτει τον µεγαλύτερο δυνατό αριθµό τυπολογιών κουφωµάτων. Στο παράρτηµα F του ΕΝ , ως απλή πληροφόρηση, προτείνονται αντιπροσωπευτικές τυπολογίες κουφωµάτων - δοκιµίων που να καλύπτουν µεγαλύτερο µέρος της παραγωγής (πίνακας 2). Ανεξάρτητα όµως από τις προτάσεις του Πίνακας 2: Σύνοψη από ΕΝ (µόνο ως πληροφοριακή αξία) Τυπολογίες κουφωµάτων όπου µπορεί να επεκταθεί η Σήµανση CE Σταθερό κούφωµα Μονόφυλλο (ανεξάρτητα αν ανοίγει προς µέσα ή προς τα έξω) Ανακλινόµενο Ανοιγοανακλινόµενο Ανοιγόµενο µε δύο ή περισσότερα φύλλα (ανεξάρτητα αν ανοίγει προς µέσα ή προς τα έξω) Συρόµενο µε ένα ή δύο φύλλα Συρόµενο µε ένα ή δύο φύλλα τύπου Volkswagen Ανασυρόµενα µε ένα ή δύο φύλλα Περιστρεφόµενα (σε οριζόντιο ή κάθετο άξονα) Φυσαρµόνικα Αντιπροσωπευτικό δείγµα (το πιο δυσµενές) Κούφωµα δοκίµιο µονόφυλλο ανοιγοανακλινόµενο Κούφωµα ανοιγόµενα µε τον µεγαλύτερο δυνατόν αριθµό φύλλων (µε άνοιγµα προς τα µέσα) Συρόµενο µε δύο φύλλα Συρόµενο µε δύο φύλλα τύπου Volkswagen Ανασυρόµενο µε δύο φύλλα Περιστρεφόµενα (σε οριζόντιο ή κάθετο άξονα) Φυσαρµόνικα µε τον µεγαλύτερο δυνατό αριθµό φύλλων 202

4 προτύπου, ο κατασκευαστής µπορεί να υιοθετήσει διαφορετικές τυπολογίες κουφωµάτων - δοκιµίων που πιστεύει ότι αντιπροσωπεύουν καλύτερα την παραγωγή του. Τις διαστάσεις που θα πρέπει να είναι οι µεγαλύτερες δυνατές, σύµφωνα µε τις επιδόσεις που πρέπει να επιτευχθούν για τις διάφορες απαιτήσεις. Οι µέγιστες διαστάσεις περιορίζονται µόνο από τα µηχανήµατα δοκιµών των εργαστηρίων (3,80πλάτος Χ 3,30 ύψος) και το επιλεγµένο σύστηµα. Η σήµανση CE θα καλύψει όλα τα κουφώµατα µικρότερων διαστάσεων από το κούφωµα - δοκίµιο. Για τις απαιτήσεις της θερµοµόνωσης, ηχοµείωσης, συµπεριφοράς ανάµεσα σε δύο διαφορετικές κλιµατολογικές συνθήκες, το ΕΝ προτείνει διαστάσεις για τα δοκίµια που θα υποβληθούν σε εργαστηριακές δοκιµές ή που θα γίνουν απλοποιηµένες αξιολογήσεις των επιδόσεων. Παρ όλα αυτά, ο κατασκευαστής θα πρέπει να αξιολογεί τις διαστάσεις και να έρχεται σε συνεννόηση µε το εργαστήριο δοκιµών. Ανάλογα µε τις απαιτήσεις, υπάρχουν διαφορετικοί κανονισµοί βάση των οποίων επεκτείνεται η ισχύς των αποτελεσµάτων και αναφέρονται στο παράρτηµα Ε του προτύπου (πίνακας 3 & 4). Οι κανόνες επέκτασης των αποτελεσµάτων σε µια οµάδα της παραγωγής ισχύουν µόνο στην περίπτωση που το κούφωµα - δοκίµιο και τα κουφώµατα που παράγονται, ικανοποιούν την έννοια του similar design (όµοιου σχεδιασµού). Ως κουφώµατα όµοιου σχεδιασµού ορίζονται δύο κουφώµατα οι διαφορές των οποίων, αυτές που οφείλονται στην αντικατάσταση κάποιων στοιχείων (για παράδειγµα τζάµια, εξαρτήµατα, λάστιχα) και / ή στην αλλαγή των προδιαγραφών των υλικών και / ή στην αλλαγή του τρόπου κατασκευής του κουφώµατος και / ή στην αλλαγή των διαστάσεων των διατοµών των προφίλ, είναι τέτοιες που δεν αλλάζουν τα χαρακτηριστικά των επιδόσεων που έχουν κατηγοριοποιηθεί µετά από δοκιµές ή δηλωθεί. Τις επιθυµητές επιδόσεις που πρέπει να επιτευχθούν, λαµβάνοντας υπόψη ότι η Σήµανση CE θα επεκταθεί σε κουφώµατα µε επίπεδο επιδόσεων υψηλότερο από το κούφωµα - δοκίµιο. Πίνακας 3: Διαφορετικός προσδιορισµός των χαρακτηριστικών για πόρτες κουζίνας, µπαλκονόπορτες, εισόδου Χαρακτηριστικά Αντίσταση σε φορτίο ανέµου Υδατοστεγανότητα Συντελεστής ανταλλαγής θερµότητας Πρότυπα κατηγοριοποίησης και υπολογισµών ΕΝ ΕΝ ΕΝ ΕΝ 1027 ΕΝ ΕΝ 1026 ΕΝ ISO ΕΝ ISO ΕΝ ISO ΕΝ Δυνάµεις χειρισµού Εν (*) Προϋπόθεση όµοιου σχεδιασµού Μέγεθος Είδος δοκιµής Εύρος άµεσης εφαρµογής (*) Δεν προδιαγράφεται 1,23 (±25%)m x 2,00 (±25%)m x 1,23 (±25%)m x ή 2,00 (±25%)m x Δεν προδιαγράφεται -100% του πλάτους και ύψους του κουφώµατος - δοκίµιο -100% έως +50% της συνολικής Με λάστιχα περιµετρικά: -100% έως +50% της συνολικής Με λάστιχα σε τρεις πλευρές: -100% της συνολικής επιφάνειας του Υπολογισµός 3,6 m 2 Υπολογισµός > 3,6 m 2 > 3,6 m 2 Σηµείωση: Δεν έχει µεταφερθεί το σύνολο των επιδόσεων που αναγράφονται στο ΕΝ Όταν η δοκιµή δεν είναι καταστροφική, το δοκίµιο µπορεί να χρησιµοποιηθεί και για άλλες δοκιµές. Φυσικά το πρότυπο αναφέρεται σε όλα τα κουφώµατα ανεξαρτήτως υλικού κατασκευής. -100% της συνολικής επιφάνειας του 204

5 Πίνακας 4: Διαφορετικός προσδιορισµός των χαρακτηριστικών για παράθυρα Χαρακτηριστικά Αντίσταση σε φορτίο ανέµου Πρότυπα κατηγοριοποίησης και υπολογισµών ΕΝ ΕΝ Μέγεθος Είδος δοκιµής Εύρος άµεσης εφαρµογής (*) -100% του πλάτους και ύψους του κουφώµατος - δοκίµιο Αντοχή σε φορτίο χιονιού Υπολογισµός επιφάνειας Αντίδραση στην φωτιά ΕΝ ΕΝ ΕΝ Επιδόσεις σε εξωτερική φωτιά Υδατοστεγανότητα Επικίνδυνες ουσίες ΕΝ ΕΝV 1187 ΕΝ ΕΝ 1027 ΕΝV 1187 ΕΝV 1187 Όπως απαιτείται από τους κανονισµούς Αντοχή στην κρούση ΕΝ Φέρουσα ικανότητα των διατάξεων ασφαλείας Επιδόσεις ακουστικής Συντελεστής ανταλλαγής θερµότητας Φορτία που εξασκούνται κατά την λειτουργία Μηχανική αντοχή Αντοχή σε επαναλαµβανόµενα ανοιγο - κλεισίµατα Συµπεριφορά µεταξύ διαφορετικών κλιµατολογικών συνθηκών Κατώτατη τιµή ΕΝ Δηλωµένες τιµές ΕΝ ISO ΕΝ ISO ΕΝ ISO :2000 Πίνακας F 1,23 Χ 1,48 m όπως αναφέρεται στο παράρτηµα Β ή βάση πινάκων -100% έως +50% της συνολικής επιφάνειας του > της συνολικής -100% της συνολικής Ανάλογα µε την διόρθωση των db 1, -2, -3, όπως αναφέρεται στο προσάρτηµα Β του ΕΝ Υπολογισµός Όλα τα µεγέθη EN ISO ,23 (±25%)m x1,48 (-25%)m Υπολογισµός EN ISO ,48 (+25%)m x Υπολογισµός EN ISO ,23 (±25%)m x1,48 (-25%)m EN ISO ,48 (+25%)m x ΕΝ ΕΝ 1026 ΕΝ ΕΝ ΕΝ ΕΝ ΕΝ ΕΝ ΕΝ ΕΝ 1191 (*) Προϋπόθεση όµοιου σχεδιασµού Το ΕΝ κατηγοριοποίησης είναι σε αναµονή ENV Ανάλογα µε τα αποτελέσµατα 2,3 m 2 2,3 m 2 2,3 m 2 > 2,3 m 2-100% έως + 50% της συνολικής επιφάνειας -100% της συνολικής επιφάνειας επιφάνειας επιφάνειας 1,23 (±25%)m x1,48 (-25%)m Όλα τα µεγέθη 206