Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Πολυτεχνική Σχολή Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας & Περιφερειακής Ανάπτυξης ΣΥΡΡΙΚΝΟΥΜΕΝΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ (ΑΑΑ_ΕΠ005) Διάλεξη 11: Πηγές χρηματοδότησης ΜΜΕ: Δημόσιοι πόροι 10/05/2017 Επίκουρος Καθηγητής Δρ. Δημήτρης Καλλιώρας η-ταχυδρομείο: dkallior@uth.gr τηλέφωνο: 24210 74484 γραφείο: Γ23 μέρα και ώρες γραφείου: Πέμπτη, 13:00 15:00
Πηγές χρηματοδότησης ΜΜΕ COSME ΕΠΑνΕΚ JESSICA 2
COSME (I) 3 Πρόγραμμα COSME: Το COSME είναι το πρόγραμμα της ΕΕ για την Ανταγωνιστικότητα των Επιχειρήσεων και των ΜΜΕ, με διάρκεια από το 2014 έως το 2020 και προϋπολογισμό 2,3 δισ. ευρώ. Το COSME θα υποστηρίξει τις ΜΜΕ στους ακόλουθους τομείς: Διευκόλυνση της πρόσβασης στη χρηματοδότηση Υποστήριξη της διεθνοποίησης και της πρόσβασης στις αγορές Δημιουργία ενός περιβάλλοντος που ευνοεί την ανταγωνιστικότητα Προώθηση του επιχειρηματικού πνεύματος.
COSME (II) Πρόγραμμα COSME: Το COSME παρέχει δάνεια και κεφάλαια για επενδύσεις για τις ΜΜΕ. Μέσω του μηχανισμού εγγύησης δανείων, το πρόγραμμα θα χορηγήσει εγγυήσεις και αντεγγυήσεις σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα (π.χ. Εταιρείες εγγυήσεων, τράπεζες, εταιρείες χρηματοδοτικής μίσθωσης), ώστε να μπορούν να παρέχουν στις ΜΜΕ μεγαλύτερα δάνεια και χρηματοδοτικές μισθώσεις. Μέσω του μηχανισμού κεφαλαιακής συμμετοχής για την ανάπτυξη, το πρόγραμμα θα παρέχει κεφάλαιο επιχειρηματικού κινδύνου σε μετοχικά αμοιβαία κεφάλαια που επενδύουν σε ΜΜΕ κυρίως κατά τα στάδια επέκτασης και ανάπτυξης. 4
ΕΠΑνΕΚ (I) 4.665.144.578 ευρώ 3.646.378.272 ευρώ (συμμετοχή ΕΕ) 1.108.766.306 ευρώ (συμμετοχή Ελλάδας) 5
ΕΠΑνΕΚ (II) 6 «Το ΕΠΑνΕΚ κατέχει κεντρική θέση στην προσπάθεια της χώρας για τη δημιουργία και στήριξη ενός νέου παραγωγικού μοντέλου που θα οδηγήσει στην ανάπτυξη και στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας και τη δημιουργία βιώσιμων θέσεων απασχόλησης.» Στόχοι: Η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της εξωστρέφειας των επιχειρήσεων, της μετάβασης στην ποιοτική επιχειρηματικότητα με αιχμή την καινοτομία και την αύξηση της εγχώριας προστιθέμενης αξίας. Στροφή σε ένα νέο αναπτυξιακό υπόδειγμα, που αναδεικνύει σε κεντρικό ρόλο παραγωγικούς, ανταγωνιστικούς και εξωστρεφείς τομείς της οικονομίας. Υλοποίηση στρατηγικής «Έξυπνης Εξειδίκευσης» με στόχο τη σύνδεση της έρευνας και της καινοτομίας με την επιχειρηματικότητα και την ενίσχυση των υφιστάμενων πλεονεκτημάτων της Ελλάδας.
ΕΠΑνΕΚ (III) 7 Ανάπτυξη επιχειρηματικότητας με Τομεακές προτεραιότητες Ενίσχυση νέων επιχειρηματικών πρωτοβουλιών για την εκμετάλλευση της γνώσης που προκύπτει από την επιστημονική έρευνα. Συνεργατικές δράσεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα έρευνας και καινοτομίας, με εστίαση στους τομείς που ανιχνεύεται δυναμικό επιχειρηματικότητας και ερευνητικής αριστείας. Υποδομές εκκόλαψης νέων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων έντασης γνώσης και θερμοκοιτίδες. Στοχευμένες ενισχύσεις Μικρών και Μεσαίων Επιχειρήσεων με την αξιοποίηση χρηματοδοτικών εργαλείων και με έμφαση στην εξωστρέφεια, την καινοτομία και την εγχώρια προστιθέμενη αξία.
ΕΠΑνΕΚ (IV) 8 Ανάπτυξη επιχειρηματικότητας με Τομεακές προτεραιότητες Προώθηση συνεργασίας επιχειρήσεων για την ανάπτυξη οικονομιών κλίμακας (συνεργατικές ενέργειες διεθνοποίησης των προϊόντων, μείωσης του κόστους παραγωγής και διακίνησης, ανάπτυξης και αξιοποίησης καινοτομιών). Ενίσχυση επιχειρηματικότητας σε νέες αναπτυσσόμενες θεματικές αγορές Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) και αναβάθμιση πληροφοριακών υποδομών δημόσιας διοίκησης για υποστήριξη εξωστρέφειας & επιχειρηματικότητας. Ενίσχυση ειδικών μορφών τουρισμού. Ενίσχυση επιχειρήσεων για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και θερμότητας (Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) / Συμπαραγωγή Ηλεκτρισμού και Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης (ΣΗΘΥΑ))
ΕΠΑνΕΚ (V) Προσαρμογή εργαζομένων, επιχειρήσεων και επιχειρηματικού περιβάλλοντος στις νέες αναπτυξιακές απαιτήσεις Υποστήριξη σχεδίων προσαρμογής & αναδιάρθρωσης επιχειρήσεων και βελτίωσης των γνώσεων και δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού τους. Ενίσχυση νέων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, με δημιουργία θέσεων απασχόλησης. Σχέδια για την αναβάθμιση επαγγελματικών προσόντων και δεξιοτήτων εργαζομένων σε συνδυασμό με πιστοποίηση τους βάσει αναγνωρισμένων προτύπων. Αποτελεσματική σύνδεση εκπαιδευτικού συστήματος με τις ανάγκες της αγοράς. 9
ΕΠΑνΕΚ (VI) Προσαρμογή εργαζομένων, επιχειρήσεων και επιχειρηματικού περιβάλλοντος στις νέες αναπτυξιακές απαιτήσεις Ενίσχυση ικανότητας της δημόσιας διοίκησης και των μηχανισμών της, που θα εξασφαλίσουν ένα περιβάλλον φιλικότερο για την επιχειρηματική δραστηριότητα. 10
ΕΠΑνΕΚ (VII) 11 Ανάπτυξη μηχανισμών στήριξης της επιχειρηματικότητας Ενίσχυση υποδομών έρευνας & καινοτομίας, και προαγωγή κέντρων ικανότητας. Επέκταση υποδομών ευρυζωνικών υπηρεσιών, δικτύων υψηλών ταχυτήτων και ψηφιακών υπηρεσιών ΤΠΕ (ευρυζωνικές υποδομές νέας γενιάς, ενίσχυση υποδομών νέφους). Εκσυγχρονισμός και ενίσχυση συστήματος μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας. Εκσυγχρονισμός και ενίσχυση συστήματος μεταφοράς και διανομής φυσικού αερίου. Ενεργειακή αναβάθμιση οικιών, δημοσίων κτιρίων και εγκατάσταση ευφυών μετρητών.
ΕΠΑνΕΚ (VIII) Ανάπτυξη μηχανισμών στήριξης της επιχειρηματικότητας Βελτίωση ενεργειακής απόδοσης μικρομεσαίων μεταποιητικών επιχειρήσεων. Ανάπτυξη υποδομών προστασίας και αξιοποίησης του φυσικού κεφαλαίου και της πολιτιστικής κληρονομιάς. 12
ΕΠΑνΕΚ (IX) 13 Ποιοι μπορούν να υποβάλλουν προτάσεις ποιοι ωφελούνται από τις χρηματοδοτούμενες δράσεις: Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στους στρατηγικούς τομείς της οικονομίας. Νεοδημιουργούμενες πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις, νέοι επαγγελματίες (προτεραιότητα στη στήριξη των κοινωνικών ομάδων που εμφανίζουν υψηλά ποσοστά ανεργίας, καθώς και επιστήμονες και καταρτισμένο ανθρώπινο δυναμικό). Νέοι (επαγγελματικά) επιχειρηματίες για να ιδρύουν και να αναπτύσσουν επιχειρήσεις έντασης γνώσης με διεθνή ορίζοντα παραγωγικής και εμπορικής δραστηριότητας. Θερμοκοιτίδες για ανάπτυξη καινοτόμου και νεοφυούς επιχειρηματικότητας.
ΕΠΑνΕΚ (X) Ποιοι μπορούν να υποβάλλουν προτάσεις ποιοι ωφελούνται από τις χρηματοδοτούμενες δράσεις: Φορείς Διαχείρισης Μέσων χρηματοοικονομικής Τεχνικής, Ταμεία Επιχειρηματικού Κινδύνου, Επιχειρηματικοί Άγγελοι, κλπ. Επιχειρήσεις που προσφέρουν υπηρεσίες ΤΠΕ (Πάροχοι ΤΠΕ) & επιχειρήσεις που αποτελούν ζήτηση για ΤΠΕ προϊόντα & υπηρεσίες. Συστάδες επιχειρηματικών και ερευνητικών δραστηριοτήτων (clusters) που δημιουργούν νέες νησίδες εξειδίκευσης έντασης γνώσης για την ελληνική οικονομία, με παγκόσμια επιφάνεια. Ερευνητικές υποδομές εθνικής εμβέλειας, βάσει του Εθνικού Οδικού Χάρτη. 14
ΕΠΑνΕΚ (XI) Ποιοι μπορούν να υποβάλλουν προτάσεις ποιοι ωφελούνται από τις χρηματοδοτούμενες δράσεις: Εργαστήρια ερευνητικών και ακαδημαϊκών φορέων που παρέχουν υπηρεσίες ΕΤΑΚ, Ερευνητικές Ομάδες για συμμετοχή σε ερευνητικές υποδομές άλλων κρατών σε υποδομές της ΕΕ και άλλων κρατών και διεθνών οργανισμών, Κέντρα Ικανότητας (Centers of Competence), Δίκτυα Ανάπτυξης Καινοτομίας Ερευνητικοί και ακαδημαϊκοί φορείς, Ερευνητές, Συνεργασίες επιχειρήσεων με ΑΕΙ και ερευνητικά ιδρύματα στους στρατηγικούς τομείς Επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και θερμότητας Πολίτες που αναβαθμίζουν ενεργειακά τις κατοικίες τους 15
ΕΠΑνΕΚ (XII) Ποιοι μπορούν να υποβάλλουν προτάσεις ποιοι ωφελούνται από τις χρηματοδοτούμενες δράσεις: Επιχειρήσεις που εμφανίζουν υψηλές ή και ιδιαίτερες ενεργειακές καταναλώσεις για προώθηση μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας (π.χ. τουριστικά καταλύματα κλπ.), μικρομεσαίες μεταποιητικές επιχειρήσεις, για υιοθέτηση μέτρων βελτίωσης ενεργειακής απόδοσης κατά τη λειτουργία τους Δημόσια κτίρια για ενεργειακή αναβάθμιση Δημόσιοι φορείς που δραστηριοποιούνται σε θέματα προώθησης σε νέες αγορές του εξωτερικού Δημόσια διοίκηση και δημόσιες υπηρεσίες και οργανισμοί, αρμόδιοι για δράσεις βελτίωσης του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και της άσκησης της επιχειρηματικής δραστηριότητας 16
ΕΠΑνΕΚ (XIII) Ποιοι μπορούν να υποβάλλουν προτάσεις ποιοι ωφελούνται από τις χρηματοδοτούμενες δράσεις: Δημόσιες αρχές και φορείς του εθνικού συστήματος ποιότητας, φορείς διαχείρισης επιχειρηματικών υποδομών π.χ. βιομηχανικών & επιχειρηματικών περιοχών. Οι διαχειριστές των δικτύων (Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ), Διαχειριστής του Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΔΕΔΔΗΕ), Διαχειριστής Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου (ΔΕΣΦΑ), Εταιρεία Παροχής Αερίου (ΕΠΑ)) οι οποίοι έχουν αποκλειστική αρμοδιότητα ανάπτυξης των δικτύων Λειτουργού της Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΛΑΓΗΕ), Δημόσιας Επιχείρησης Αερίου (ΔΕΠΑ) κοκ., κοινωνικοί εταίροι, επαγγελματικές/κλαδικές ενώσεις, σύνδεσμοι. 17
JEREMIE (I) 18 Το Jeremie (Kοινοί ευρωπαϊκοί πόροι για τις μικροεπιχειρήσεις και τις μεσαίες επιχειρήσεις) είναι μια πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία αναπτύχθηκε από κοινού με το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων. Προωθεί τη χρήση μέσων χρηματοοικονομικής τεχνικής για τη βελτίωση της πρόσβασης των ΜΜΕ σε χρηματοδότηση μέσω των παρεμβάσεων των διαρθρωτικών ταμείων. Οι χώρες της ΕΕ μπορούν να χρησιμοποιήσουν μέρος των χρηματοδοτήσεών τους από τα ευρωπαϊκά διαρθρωτικά ταμεία, για να επενδύσουν σε ανακυκλούμενα μέσα, όπως τα ταμεία κεφαλαίων επιχειρηματικού κινδύνου, δανειοδοτήσεων ή εγγυήσεων.
JEREMIE (II) 19 Οι συνεισφορές από το ευρωπαϊκό ταμείο περιφερειακής ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) καταβάλλονται σε ταμεία δανειοδοτήσεων, εγγυήσεων ή κεφαλαίων επιχειρηματικού κινδύνου, προκειμένου να τα επενδύσουν σε επιχειρήσεις. Οι επενδύσεις αυτές μπορούν να λάβουν τη μορφή εισφοράς κεφαλαίων, δανείων και/ή εγγυήσεων. Οι αποδόσεις των επενδύσεων επανεπενδύονται σε επιχειρήσεις. Με τον τρόπο αυτόν, μια δεξαμενή κονδυλίων μπορεί να επαναχρησιμοποιηθεί αρκετές φορές, ανακυκλώνοντας τις δημόσιες χρηματοδοτήσεις, μοχλεύοντας κεφάλαια και αυξάνοντας τη βιωσιμότητα και τον αντίκτυπο των δημόσιων πόρων που διατίθενται. Εναλλακτικά, οι διαχειριστικές αρχές μπορούν να αποφασίσουν τη διοχέτευση των πόρων του προγράμματος μέσω Ταμείων Συμμετοχών (ΤΣ), τα οποία συστήνονται για να επενδύσουν σε πολλά επενδυτικά ταμεία. Αυτό δεν είναι υποχρεωτικό, ωστόσο προσφέρει στις διαχειριστικές αρχές το πλεονέκτημα της δυνατότητας να αναθέτουν την εκτέλεση ορισμένων από τις εργασίες που απαιτούνται για την υλοποίηση της Jeremie σε έμπειρους επαγγελματίες.
JEREMIE (III) 20 Χρηματοδοτικό εργαλείο JEREMIE: Οι πόροι του JEREMIE διοχετεύονται: Σύσταση νέων επιχειρήσεων ή την επέκταση υφιστάμενων. Πρόσβαση επιχειρήσεων (ιδίως ΜΜΕ) σε επενδυτικά κεφάλαια, με σκοπό τον εκσυγχρονισμό και τη διαφοροποίηση των δραστηριοτήτων τους, την ανάπτυξη νέων προϊόντων, την εξασφάλιση και τη διεύρυνσή της πρόσβασής τους στην αγορά. Προσανατολισμένη στις επιχειρήσεις έρευνα και ανάπτυξη, τη μεταφορά τεχνολογίας, την καινοτομία και την επιχειρηματικότητα. Τεχνολογικός εκσυγχρονισμός των παραγωγικών δομών, προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι μιας οικονομίας χαμηλού άνθρακα. Παραγωγικές επενδύσεις που δημιουργούν και διασφαλίζουν βιώσιμες θέσεις εργασίας.