«ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ»

ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ «ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ» ΣΤ εξάμηνο Ακαδημαϊκό έτος 2016-17 Σοφία Βερροιοπούλου

Ενότητα 1 η : Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα Άσκηση 1 Λογιστική και φορολογική βάση δεδομένα μόνο για έσοδα και έξοδα περιόδου Δίνονται τα παρακάτω δεδομένα από το ισοζύγιο της οντότητας (επιχείρηση) ΑΛΦΑ για το έτος 20Χ5. Λογαριασμός Λογιστική αξία 1 Πωλήσεις 9.400 2 Έξοδα μισθοδοσίας(πλην προβλέψεων) 4.000 3 Προβλέψεις αποζημίωσης προσωπικού(έξοδο) 500 4 Αποσβέσεις παγίων 1.200 5 Απομείωση ενσώματων παγίων(ζημία) 500 6 Αναστροφή απομείωσης χρηματ/μικών στοιχείων(κέρδος) 700 7 Πρόστιμα και προσαυξήσεις 100 8 Έξοδα-προσωπικές καταναλωτικές δαπάνες 120 9 Δαπάνες ψυχαγωγίας 180 10 Τέλος επιτηδεύματος 100 11 Λοιπά έξοδα και ζημιές 300 12 Λοιπά έσοδα και κέρδη 200 Επιπλέον δίνονται οι παρακάτω πρόσθετες πληροφορίες: 1. Το ποσό των φορολογικά αναγνωριζόμενων αποσβέσεων χρήσης ανήλθε σε 1.400. 2. Οι προβλέψεις (έξοδο) αποζημίωσης προσωπικού και η απομείωση παγίων δεν εκπίπτουν για σκοπούς φορολογίας εισοδήματος στο έτος που αναγνωρίζονται λογιστικά. 3. Τα πρόστιμα δεν αναγνωρίζονται φορολογικά, αλλά συνιστούν μόνιμη διαφορά λογιστικής και φορολογικής βάσης (δεν αντιστρέφονται). 4. Η αναστροφή απομείωσης χρηματοοικονομικών στοιχείων (κέρδος) δεν υπόκειται σε φόρο εισοδήματος, συνιστώντας προσωρινή διαφορά λογιστικής-φορολογικής βάσης. 5. Για τα λοιπά έξοδα και ζημιές και τα λοιπά έσοδα και κέρδη δεν υπάρχουν διαφορές μεταξύ λογιστικής και η φορολογικής βάσης (δεν υπάρχουν «λογιστικές διαφορές»). 6. Ο φορολογικός συντελεστής είναι 26% Με βάση τα παραπάνω: α) Να καταρτιστεί πίνακας με τη λογιστική και φορολογική βάση των στοιχείων εσόδων και εξόδων της περιόδου. β) Να υπολογιστεί το ποσό των φορολογητέων κερδών, του φόρου εισοδήματος και των καθαρών λογιστικών κερδών της περιόδου. γ) Να καταρτιστεί πίνακας με τις διαφορές φορολογικής και λογιστικής βάσης, ταξινομημένες σε μόνιμες και προσωρινές. 1

Άσκηση 2 Λογιστική και φορολογική βάση - διαφορές από μεταβολές λογαριασμών Ισολογισμού Για την επιχείρηση ΒΗΤΑ δίνονται οι εξής πληροφορίες για τη χρήση 20Χ5. 1. Τα πάγια αποσβένονται με λογιστικό συντελεστή 8% και φορολογικό 10%. 2. Τα άυλα αποσβένονται με λογιστικό συντελεστή 15% και φορολογικό 10%. 3. Τα διαθέσιμα για πώληση επιμετρώνται στην εύλογη αξία με αναγνώριση των διαφορών σε αποθεματικό της καθαρής θέσης, ενώ φορολογικά παρακολουθούνται στο κόστος. 4. Η αξία των αποθεμάτων δεν διαφέρει λογιστικά και φορολογικά. 5. Οι απαιτήσεις υπόκεινται σε απομείωση λόγω επισφάλειας για λογιστικούς σκοπούς, ενώ φορολογικά παρακολουθούνται στο κόστος. 6. Το εμπορικό χαρτοφυλάκιο αποτιμάται σε εύλογες αξίες και οι μεταβολές καταχωρούνται στα αποτελέσματα, κτήσης). ενώ φορολογικά οι διαφορές αυτές δεν αναγνωρίζονται (το εμπορικό χαρτοφυλάκιο φορολογικά παρακολουθείται στο κόστος 7. Οι προβλέψεις για αποζημίωση προσωπικού λογίζονται με την αρχή του δουλευμένου σύμφωνα με τα λογιστικά πρότυπα ενώ οι πληρωμές μειώνουν την αξία τους. Σημείωση: από φορολογικής απόψεως δεν αναγνωρίζονται οι προβλέψεις κατά το σχηματισμό τους αλλά αναγνωρίζονται (εκπίπτουν) οι καταβολές για τον προσδιορισμό του φόρου εισοδήματος. 8. Δεν έγινε διανομή κερδών στη διάρκεια της χρήσης. Για τη ΒΗΤΑ δίνεται επίσης η λογιστική και φορολογική βάση των χρηματ/κών της καταστάσεων: 2

Ισολογισμός ΒΗΤΑ, 31 Δεκεμβρίου 20Χ5 20Χ5 20Χ4 Μη κυκλοφορούντα στοιχεία Λογιστική αξία Φορολογική βάση Λογιστική αξία Φορολογική βάση Ενσώματα πάγια (κόστος κτήσεως) 2.800 2.800 2.800 2.800 Αποσβέσεις ενσωμάτων παγίων -896-1.120-672 -840 Αναπόσβεστη αξία 1.904 1.680 2.128 1.960 Άυλα 1.200 1.200 1.200 1.200 Αποσβέσεις -720-480 -540-360 Αναπόσβεστη αξία 480 720 660 840 Διαθέσιμα για πώληση χρηματοοικονομικά στοιχεία (κόστος) 1.000 1.000 1.000 1.000 Διαφορές επιμέτρησης στην εύλογη αξία -100 0 10 0 Εύλογη αξία διαθεσίμων για πώληση 900 1.000 1.010 1.000 Σύνολο μη κυκλοφορούντων στοιχείων 3.284 3.400 3.798 3.800 Κυκλοφορούντα στοιχεία Αποθέματα 300 300 200 200 Εμπορικές απαιτήσεις (κόστος) 350 350 600 600 Απομειώσεις (επισφάλειες) -120 0-100 0 Καθαρή αξία εμπορικών απαιτήσεων 230 350 500 600 Εμπορικό χαρτοφυλάκιο (κόστος) 200 200 0 0 Διαφορές εύλογης αξίας εμπορικού χαρτοφυλακίου 50 0 0 0 Εύλογη αξία εμπορικού χαρτοφυλακίου 250 200 0 0 Διαθέσιμα 20 20 5 5 Σύνολο κυκλοφορούντων στοιχείων 800 870 705 805 Σύνολο ενεργητικού 4.084 4.270 4.503 4.605 Καθαρή θέση Καταβλημένο κεφάλαιο 2.500 2.500 2.500 2.500 Διαφορές εύλογης αξίας διαθέσιμων για πώληση -100 0 10 0 Αποτελέσματα εις νέον -479 307-522 300 Σύνολο καθαρής θέσης 1.921 2.807 1.988 2.800 Προβλέψεις Προβλέψεις για παροχές σε εργαζομένους 450 0 460 0 Λοιπές προβλέψεις 250 0 250 0 Σύνολο προβλέψεων 700 0 710 0 Υποχρεώσεις Τραπεζικά δάνεια 700 700 900 900 Εμπορικές υποχρεώσεις 550 550 600 600 Τρέχων φόρος εισοδήματος 13 13 70 70 Λοιπές υποχρεώσεις 200 200 235 235 Σύνολο υποχρεώσεων 1.463 1.463 1.805 1.805 Σύνολο καθαρής θέσης, προβλέψεων και υποχρεώσεων 4.084 4.270 4.503 4.605 Κατάσταση αποτελεσμάτων ΒΗΤΑ, 20Χ5 Λογιστική βάση Φορολογική βάση Πωλήσεις 2.000 2.000 Αναλώσεις υλικών -987-987 Μεταβολή αποθεμάτων 100 100 Παροχές σε εργαζομένους -300-300 Προβλέψεις παροχών σε εργαζομένους μετά τη συνταξ/τηση -30 0 Καταβολές αποζημιώσεων σε εργαζομένους 0-40 Αποσβέσεις ενσωμάτων παγίων -224-280 Αποσβέσεις αύλων στοιχείων -180-120 Λοιπά έξοδα -280-280 Έξοδα ψυχαγωγίας -15 0 Τέλος επιτηδεύματος -5 0 Απομειώσεις εμπορικών απαιτήσεων -20 0 Κέρδος εμπορικού χαρτοφυλακίου 50 0 Χρεωστικοί τόκοι -43-43 Πρόστιμα -10 0 Κέρδη προ φόρου εισοδήματος (λογιστικά /φορολογητέα) 56 50 Φόρος εισοδήματος με συντελεστή 26% -13-13 Κέρδη μετά από το φόρο εισοδήματος (λογιστικά/φορολογικά) 43 37 3

Διευκρινίζεται ότι η φορολογική βάση των αποτελεσμάτων εις νέο του έτους 20Χ5 προκύπτει εάν στο ποσό του αντίστοιχου κονδυλίου του 20Χ4 προστεθούν για τη χρήση 20Χ5 το φορολογικό αποτέλεσμα μετά από φόρους (37) και οι μόνιμες φορολογικές διαφορές (τα ποσά των μόνιμων διαφορών έχουν αφαιρεθεί από το λογιστικό, αλλά όχι και από το φορολογικό αποτέλεσμα). Σημειώνεται ότι η φορολογική βάση των κερδών εις νέο αντιπροσωπεύει το ποσό που έχει ήδη υποβληθεί σε φόρο εισοδήματος. Ζητείται: Να καταρτιστεί πίνακας με τις διαφορές φορολογικής και λογιστικής βάσης, ταξινομημένες σε μόνιμες και προσωρινές. Άσκηση 3 Η επιχείρηση ΑΛΦΑ Α.Ε. με καταβλημένο μετοχικό κεφάλαιο 900, παρουσίασε τη χρήση 20Χ3 καθαρά κέρδη 200, τα οποία είναι φορολογικά αναγνωρισμένα Ο λογαριασμός Κέρδη εις νέον την 31/12/20Χ3 είναι 500, εκ των οποίων το ήμισυ αναγνωρίζεται φορολογικά. Τον Μάρτιο 20Χ4 έλαβε απόφαση να σχηματίσει, από τα καθαρά κέρδη της χρήσης 20Χ3, το ελάχιστο ποσό που ορίζει ο νόμος για τακτικό αποθεματικό και να διαθέσει το 35% για α μέρισμα στους μετόχους. Στη χρήση που έληξε την 31 Δεκεμβρίου 20Χ4, είχε κέρδη προ φόρων 120. Οι αποσβέσεις της χρήσης 20Χ4 είναι 10, εκ των οποίων αναγνωρίζονται φορολογικά 5 και τα πρόστιμα και οι προσαυξήσεις της περιόδου ανήλθαν σε 20. Πρόσθετες πληροφορίες: Η προκαταβολή φόρου εισοδήματος για τα κέρδη της χρήσεως 20Χ3 ήταν 40. Το πιστωτικό υπόλοιπο του τακτικού αποθεματικού είναι την 31/12/20Χ3 295. Ο συντελεστής φόρου είναι 25%. Ο συντελεστής προκαταβολής φόρου είναι 80%. Ζητείται να: 1. Yπολογίσετε τη φορολογική υποχρέωση της περιόδου 20Χ4, καταρτίζοντας πίνακα διαφορών λογιστικής και φορολογικής βάσης. 2. Καταρτίσετε την Κατάσταση μεταβολών Καθαρής θέσης 31 Δεκεμβρίου 20Χ4. 3. Παραθέσετε τις σχετικές ημερολογιακές εγγραφές. 4. Παραθέσετε τη λογιστική και φορολογική βάση του λογαριασμού Κέρδη εις νέον. ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΦΟΡΟΛΟΓΗΤΕΟΥ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΟΣ 4

Υπολογισμός φόρου & προκαταβολής Υπολογισμός Τακτικού αποθεματικού & Α Μερίσματος..... Κατάσταση Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαίων 31/12/20Χ4.... Άσκηση 4 Η λογιστική χρήση της επιχείρησης Χ είναι από 1/1-31/12. Η Χ αποκτά την 1 η Ιουλίου 20Χ0 μηχάνημα αξίας κτήσης 1.000. Το μηχάνημα αποσβένεται με τη σταθερή μέθοδο σε 10 έτη. Η εκπιπτώμενη φορολογικά απόσβεση ανέρχεται σε 20% της αξίας του. Προσδιορίστε τη λογιστική και τη φορολογική βάση του μηχανήματος στο τέλος του 20Χ1. Άσκηση 5 Η «ΑΒΓ ΕΠΕ» εμφάνισε: λογιστικά κέρδη προ φόρου για την χρήση 31/12/20Χ1 100.000, ζημιές προηγουμένων χρήσεων 50.000, εκ των οποίων οι 35.000 αναγνωρισμένες φορολογικά, πρόστιμα και οι προσαυξήσεις 2.500 (στη Χ1), διαφορές φορολογικού ελέγχου προηγουμένων χρήσεων 5.000 (στη Χ1), λογίστηκαν έξοδα ύψους 12.500 εκ των οποίων μόνο 1.200 εκπίπτουν φορολογικά στη Χ1, φορολογικός συντελεστής 30%. α) Προσδιορίστε το λογιστικό και φορολογικό υπόλοιπο των Κερδών/Ζημιών εις Νέον της 31/12/20Χ1. β) Προσδιορίστε το λογιστικό και φορολογικό υπόλοιπο των Κερδών/Ζημιών περιόδου 20Χ1. 5

Ενότητα 2 η : Ειδικά θέματα και λογιστική αντιμετώπισή τους Άσκηση 6- Αναπροσαρμογή Η ΑΛΦΑ απέκτησε την 2/1/20Χ0 έναντι του ποσού των 10.000 ένα ιδιοχρησιμοποιούμενο κτήριο, που το παρακολουθεί στην εύλογη αξία του. Το πάγιο έχει μηδενική υπολειμματική αξία και ωφέλιμη ζωή 10 έτη. Την 31/12/20Χ1 επιμετρήθηκε στην εύλογη αξία των 9.000. Την 31/12/20Χ2 η εύλογη αξία του παγίου είναι 6.500, ενώ την 31/12/20Χ3 η εύλογη αξία είναι 6.143. Το πάγιο πωλείται 1/1/20Χ4 6.000 μετρητοίς. Ζητείται: Να γίνουν όλοι οι απαραίτητοι υπολογισμοί και να γίνουν όλες οι σχετικές ημερολογιακές εγγραφές. Άσκηση 7 (ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΟΔΗΓΙΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ 4308/2014) - Παράδειγμα Η ΑΛΦΑ απέκτησε στις 02/01/20Χ1 έναντι του ποσού των 4.000.000 ευρώ ένα ιδιοχρησιμοποιούμενο κτήριο που το παρακολουθεί στην εύλογη αξία του. Το ακίνητο έχει μηδενική υπολειμματική αξία και ωφέλιμη οικονομική ζωή 20 έτη (συντελεστής απόσβεσης 5%). Κατά την πρώτη επιμέτρησή του στην εύλογη αξία στις 31/12/20Χ4 προέκυψε ότι η αξία αυτή ανερχόταν στο ποσό των 3.840.000, που αντιπροσωπεύει αύξηση της καθαρής λογιστικής του αξίας κατά 20%. Ζητείται: α) να υπολογιστεί η αξία με την οποία θα εμφανιστεί το πάγιο (αξία κτήσης και σωρευμένες αποσβέσεις) στα αναλυτικά αρχεία της ΑΛΦΑ στις 31/12/20Χ4, β) να υπολογιστεί το ποσό των αποσβέσεων του έτους 20Χ5, γ) να υπολογιστεί το ποσό του μέρους της αναπροσαρμογής του ακινήτου που στη χρήση 20Χ5 κατέστη δουλευμένο. Άσκηση 8- Κρατικές επιχορηγήσεις Η βιομηχανική επιχείρηση ΑΛΦΑ αγόρασε μετρητοίς την 1/7/20Χ1 νέο μηχάνημα αξίας 20.000 και λαμβάνει επιχορήγηση με ποσοστό 15% επί του συνολικού κόστους της επένδυσης. Η εκταμίευση της επιχορήγησης πραγματοποιήθηκε την ημερομηνία απόκτησης τους παγίου. Ο συντελεστής απόσβεσης του μηχανήματος είναι 10%. Το μηχάνημα πωλήθηκε την 30/6/20Χ3 αντί 15.000, με άτοκη πίστωση. Παραθέστε τις σχετικές ημερολογιακές εγγραφές, λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν υπάρχει χρονικός περιορισμός για την πώληση του παγίου. Άσκηση 9 Έσοδα από παροχή υπηρεσιών και κατασκευαστικά συμβόλαια Την 1 η Ιουλίου 20Χ1, η ΑΛΦΑ ανέλαβε την κατασκευή ενός έργου αντί 1.000. Η κατασκευή αναμένεται να διαρκέσει 12 μήνες και το συνολικό κόστος θα ανέλθει σε 800. Με την υπογραφή της σύμβασης, ο πελάτης κατέβαλε το ποσό του 100. Εντός του 20Χ1, η ΑΛΦΑ πραγματοποίησε δαπάνες που αντιπροσωπεύουν το 45% του συνολικού κόστους. Από το ποσό αυτό κατεβλήθησαν 90 μέχρι το τέλος του 20Χ1. Παραθέστε τις σχετικές εγγραφές για τις περιόδους 20Χ1 και 20Χ2, λαμβανομένου υπόψη ότι στη δεύτερη περίοδο ολοκληρώθηκε και αποπληρώθηκε το έργο και όλες οι σχετικές δαπάνες της ΑΛΦΑ. Άσκηση 10 Ιδιοκατασκευή παγίων Το κόστος ιδιοπαραγωγής ενός κτηρίου ανήλθε σε 1.000 στη λογιστική χρήση 20Χ0 και 1.100 στη 20Χ1. Το πάγιο ολοκληρώθηκε στη διάρκεια της περιόδου 20Χ1. Το κόστος αφορούσε μισθούς, αποσβέσεις μηχανημάτων και αναλωθέντα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν στο έργο. Ζητούνται όλες οι σχετικές εγγραφές για τις δύο περιόδους μέχρι και την εγγραφή αναγνώρισης. Χρησιμοποιήστε ένα γενικό λογαριασμό για τις σχετικές δαπάνες και στις δύο χρήσεις. 6

Άσκηση 11 Κτήρια σε οικόπεδα τρίτων Στην περίπτωση που η ωφέλιμη οικονομική ζωή παγίου που αναγείρεται από μισθώτρια οντότητα σε οικόπεδο τρίτου ταυτίζεται με την περίοδο που η μισθώτρια έχει το δικαίωμα να το χρησιμοποιεί, α. δεν γίνεται αναγνώριση ακινήτου από την μισθώτρια β. γίνεται αναγνώριση ακινήτου από την μισθώτρια γ. δεν γίνεται αναγνώριση ακινήτου ούτε από την μισθώτρια ούτε από την εκμισθώτρια δ. δεν ισχύει τίποτα από τα ανωτέρω Άσκηση 12 Την 2/1/20Χ0 η Α ολοκλήρωσε την κατασκευή ακινήτου επί οικοπέδου ιδιοκτησίας της Β. Το κόστος ανέγερσης ανήλθε στο ποσό των 5.000. Η Α έχει δικαίωμα χρήσης του παγίου για 20 έτη, χωρίς την καταβολή οποιουδήποτε ποσού στη Β. Στο τέλος της δεκαετίας, η Α παραδίδει τη χρήση του ακινήτου στη Β. Το κτήριο έχει ωφέλιμη ζωή 40 έτη. Με βάση τα ανωτέρω δεδομένα: α. προκύπτει ετήσιο έσοδο για τη Β ύψους 125 γ. προκύπτει ετήσιο έξοδο για την Α ύψους 250 β. προκύπτει ετήσιο έξοδο για την Α ύψους 125 δ. προκύπτει ετήσιο έξοδο για την Β ύψους 250 Άσκηση 13 Την 02/01/20Χ0 η Α ολοκλήρωσε την κατασκευή ακινήτου επί οικοπέδου ιδιοκτησίας της Β. Το κόστος ανέγερσης ανήλθε στο ποσό των 5.000. Η Α έχει το δικαίωμα χρήσης του παγίου για 20 έτη, χωρίς την καταβολή οποιουδήποτε ποσού στη Β. Στο τέλος της δεκαετίας, η Α παραδίδει τη χρήση του ακινήτου στη Β. Το κτίριο έχει ωφέλιμη ζωή 40 ετών. Με βάση τα ανωτέρω δεδομένα: α. προκύπτει ετήσιο έξοδο για την Α ύψους 125 β. προκύπτει ετήσιο έσοδο για την Β ύψους 250 γ. προκύπτει υποχρέωση για την Β ύψους 5.000 με την υπογραφή της σύμβασης δ. όλα τα ανωτέρω 7

Ενότητα 3 η : Αναβαλλόμενη Φορολογία Άσκηση 14 Τα λογιστικά κέρδη προ φόρων, βάσει ΔΛΠ, της επιχείρησης «Α.Β.» είναι 1.000. Λόγω μιας προσωρινής διαφοράς, το φορολογητέο εισόδημα είναι 1.500. Υποθέστε ότι δεν υπάρχουν άλλες προσωρινές διαφορές. Ζητείται να προσδιορίσετε: 1. Τα κέρδη μετά φόρων 2. Την εγγραφή αναβαλλόμενης φορολογίας 3. Την εμφάνιση των σχετικών λογαριασμών στις οικονομικές καταστάσεις της περιόδου. Συντελεστής φόρου 20%. Άσκηση 15 Η επιχείρηση Α αρχίζει τη λειτουργία της την 1.1.20Χ0. Στο τέλος της χρήσης σχηματίζει πρόβλεψη επισφαλών απαιτήσεων 3.000 οι οποίες δεν εκπίπτουν φορολογικά. Στην χρήση 20Χ1, διαγράφονται ως ανεπίδεκτες εισπράξεως απαιτήσεις 300 και υπολογίζεται, στο τέλος, ότι η συσσωρευμένη πρόβλεψη πρέπει να ανέλθει σε 3.300. Στην χρήση 20Χ2 διαγράφονται ως ανεπίδεκτες εισπράξεως απαιτήσεις 150 και υπολογίζεται, στο τέλος, ότι η πρόβλεψη πρέπει να ανέλθει στα 4.500. Ζητούνται οι εγγραφές αναγνώρισης, αύξησης, μείωσης των προβλέψεων και των αναβαλλόμενων φόρων, λαμβάνοντας υπόψη ότι ο συντελεστής φόρου είναι 20%. Υπολογίστε επίσης το υπόλοιπο του λογαριασμού «Αναβαλλόμενη Φορολογική Υποχρέωση/Απαίτηση» στο τέλος της χρήσης 20Χ2. Άσκηση 16 Δίδεται το αναλυτικό καθολικό του λογαριασμού «Προβλέψεις για αποζημιώσεις προσωπικού» την 31/12/Χ1: Προβλέψεις αποζημίωσης προσωπικού 3/6/Χ1 100 200 1/1/Χ1 ; 400 31/12/Χ1 1) Ζητούνται όλες οι σχετικές εγγραφές αναβαλλόμενης φορολογίας για τις χρήσεις Χ0 και Χ1, λαμβανομένου υπόψη ότι: α) οι αποζημιώσεις εκπίπτουν φορολογικά όταν καταβάλλονται, β) ο φορολογικός συντελεστής είναι 20% και γ) η πρόβλεψη σχηματίστηκε για πρώτη φορά το 20Χ0, χωρίς να λάβει χώρα καταβολή σε αυτή τη χρήση. 2) Υποθέστε ότι στη χρήση Χ2 δεν πραγματοποιήθηκε καμιά καταβολή αποζημίωσης, αλλά το πιστωτικό υπόλοιπο «Προβλέψεις για αποζημιώσεις προσωπικού» εκτιμήθηκε την 31/12/Χ2 σε 200. Παραθέστε την εγγραφή και το υπόλοιπο του λογαριασμού «Αναβαλλόμενη Φορολογία» την 31/12/Χ2. Άσκηση 17 Στη χρήση 20Χ0, οικόπεδο λογιστικής αξίας 50.000 (λογιστική αξία ίση με τη φορολογική βάση), αναπροσαρμόζεται για λογιστικούς σκοπούς στην εύλογη αξία 55.000, αναπροσαρμογή η οποία δεν αναγνωρίζεται φορολογικά. Το οικόπεδο πωλείται μετρητοίς το 20Χ3 αντί 40.000. Καταχωρήστε όλες τις σχετικές εγγραφές (αναπροσαρμογής, αναβαλλόμενων φόρων, πώλησης και συμψηφισμού 8

αναβαλλόμενων φόρων) λαμβάνοντας υπόψη ότι ο συντελεστής φόρου εισοδήματος είναι 20%. Υποθέστε ότι δεν υπάρχουν άλλα έξοδα ή έσοδα. Άσκηση 18 Στη χρήση 20Χ0, αναπροσαρμόστηκε στην εύλογη αξία των 1.500, ιδιοχρησιμοποιούμενο οικόπεδο, που είχε αγοραστεί 1.000. Την επόμενη χρήση 20Χ1, λόγω της αύξησης της εμπορικής του αξίας το οικόπεδο αναπροσαρμόστηκε εκ νέου στην εύλογη αξία των 2.000. Το οικόπεδο πωλήθηκε τοις μετρητοίς μέσα στη χρήση 20Χ5, αντί 2.200. Καταχωρήστε τις σχετικές εγγραφές (αναπροσαρμογής, αναβαλλόμενης φορολογίας και πώλησης), λαμβάνοντας υπόψη ότι ο συντελεστής φόρου είναι 20%. Άσκηση 19 Η επιχείρηση Ζ αγόρασε ένα πάγιο στοιχείο την 2/1/20Χ6 αξίας 90.000. Η ωφέλιμη ζωή του καθορίστηκε σε 3 έτη, ενώ η φορολογική νομοθεσία ορίζει συντελεστή απόσβεσης 50%. Στη χρήση 20Χ8 αναπροσαρμόζεται η λογιστική αξία του παγίου σε 40.000 και αυξάνεται η ωφέλιμη ζωή του σε 1 επιπλέον χρόνο από την αρχική εκτίμηση. Ζητείται να παραθέσετε τους υπολογισμούς και τις ημερολογιακές εγγραφές αναβαλλόμενης φορολογίας για τις χρήσης 20Χ6, 20Χ7, 20Χ8 και 29Χ9. Υποθέστε ότι τα λογιστικά κέρδη για την χρήση 20Χ6 είναι 100.000, για την χρήση 20Χ7 είναι 150.000, για την χρήση 20Χ8 είναι 200.000 και για την χρήση 20Χ9 είναι 250.000. Συντελεστής φόρου εισοδήματος για όλες τις χρήσεις 29%. Άσκηση 20 Καταρτίστε τον πίνακα προσωρινών και μόνιμων διαφορών και παραθέστε τις εγγραφές αναβαλλόμενης φορολογίας που προκύπτουν από τον σχετικό πίνακα της επιχείρησης «Δέλτα». Σημείωση: οι προσωρινές διαφορές έχουν προκύψει για πρώτη φορά σε αυτή τη χρήση (δεν πρόκειται για αντιστροφή), συντελεστής φορολογίας 30%. Άσκηση 21 Λογαριασμός Επιχείρηση "Δέλτα" Λογιστική βάση Φορολ/κή βάση 1 Έσοδα από πωλήσεις 20.000 20.000 2 Κόστος Πωληθέντων -7.000-7.000 3 Προβλέψεις αποζημίωσης προσωπικού (έξοδο) -1.200 0 4 Πρόστιμα και προσαυξήσεις -35.000 0 5 Τέλος επιτηδεύματος -1.700 0 6 Αποσβέσεις παγίων -5.000-10.000 7 Λοιπά έξοδα -900-900 8 Δαπάνες ψυχαγωγίας -58.000 0 Κέρδη/Ζημιά προ φόρων / Φορολογητέα κέρδη -88.800 2.100 Στη χρήση 20Χ0, οικόπεδο λογιστικής αξίας 100.000 (λογιστική αξία ίση με τη φορολογική βάση), αναπροσαρμόζεται για λογιστικούς σκοπούς στην εύλογη αξία 200.000. Το οικόπεδο πωλείται μετρητοίς το 20Χ3 αντί 400.000. (φορολογικός συντελεστής 20%). α. ο λογαριασμός αναβαλλόμενη φορολογική υποχρέωση θα χρεωθεί με 20.000 στην 20Χ3 β. ο λογαριασμός αναβαλλόμενη φορολογική υποχρέωση θα χρεωθεί με 20.000 στην 20Χ0 γ. ο λογαριασμός αναβαλλόμενη φορολογική απαίτηση θα χρεωθεί με 20.000 στην 20Χ0 δ. ο λογαριασμός αναβαλλόμενη φορολογική απαίτηση θα χρεωθεί με 20.000 στην 20Χ3 9

Άσκηση 22 Δίδεται ο ακόλουθος πίνακας λογιστικών και φορολογικών διαφορών για τη πρώτη χρήση λειτουργίας της επιχείρησης «Β» (φορολογικός συντελεστής 20%): Λογιστικό Αποτέλεσμα 1.450 Λογιστική βάση Φορολ/κή βάση Διαφορά βάσεων Προσωρινές διαφορές Ζημιά Απομείωσης Επισφαλών Πελατών -400 0 400 Αποσβέσεις παγίων -250-300 -50 Σύνολο προσωρινών διαφορών 350 Μόνιμες λογιστικές διαφορές Πρόστιμα και προσαυξήσεις -200 0 200 200 Σύνολο διαφορών λογιστικής και φορολογικής βάσης 550 Αν η επιχείρηση επέλεγε την εφαρμογή της λογιστικής αναβαλλόμενης φορολογίας: α. ο λογαριασμός αναβαλλόμενη φορολογική απαίτηση θα χρεωνόταν με 80 β. ο λογαριασμός αναβαλλόμενη φορολογική υποχρέωση θα πιστωνόταν με 10 γ. η υποχρέωση για φόρο εισοδήματος θα ανερχόταν σε 400 δ. όλα τα ανωτέρω Άσκηση 23 Η επιχείρηση Α αρχίζει τη λειτουργία της την 1.1.20Χ0. Στο τέλος της χρήσης σχηματίζει πρόβλεψη για αποζημιώσεις εργαζομένων ύψους 1.000. Στην χρήση 20Χ1, καταβάλλονται αποζημιώσεις αξίας 500 και υπολογίζεται ότι στο τέλος της χρήσης η πρόβλεψη πρέπει να ανέλθει σε 1.100 (συντελεστής φόρου 20%). Ο λογαριασμός: α. αναβαλλόμενη φορολογική υποχρέωση θα πιστωθεί με 200 στο Χ0 και θα έχει χρεωστικό υπόλοιπο 20 στο Χ1 β. αναβαλλόμενη φορολογική απαίτηση θα χρεωθεί με 200 στο Χ0 και θα έχει χρεωστικό υπόλοιπο 220 στο Χ1 Ενότητα 4 η : Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις Άσκηση 24 γ. αναβαλλόμενη φορολογική υποχρέωση θα πιστωθεί με 200 στο Χ0 και θα έχει πιστωτικό υπόλοιπο 120 στο Χ1 δ. αναβαλλόμενη φορολογική απαίτηση θα χρεωθεί με 200 στο Χ0 και θα πιστωθεί με 120 στο Χ1 Η «Ε» απέκτησε το 45% της «Σ» αντί 225 την 5/3/20Χ1. Κατά την επιμέτρηση των στοιχείων του Ενεργητικού και των Υποχρεώσεων της «Σ» δεν προέκυψαν διαφορές. Την 31/12/20Χ1, η «Σ» εμφάνισε κέρδη ύψους 100 και διένειμε μέρισμα ύψους 30. Την 31/12/20Χ2, τα κέρδη της «Σ» ανήλθαν σε 200 και διένειμε μέρισμα ύψους 80. Παραθέστε τις εγγραφές και τα σχετικά καθολικά για τις ατομικές και ενοποιημένες καταστάσεις της «Ε» για τις δύο χρήσεις. 10

Άσκηση 25 Η «Ε» απέκτησε το 45% της «Σ» αντί 225 την 5/3/20Χ1. Κατά την επιμέτρηση των στοιχείων του Ενεργητικού και των Υποχρεώσεων της «Σ» δεν προέκυψαν διαφορές. Την 31/12/20Χ1, η «Σ» εμφάνισε κέρδη ύψους 100 και διένειμε μέρισμα ύψους 30. Την 31/12/20Χ2, τα κέρδη της «Σ» ανήλθαν σε 200 και διένειμε μέρισμα ύψους 80. Η εύλογη αξία της «Σ» την 31/12/20Χ1 ήταν 650 ενώ στο τέλος του 20Χ2 ανήλθε σε 640. Παραθέστε τις εγγραφές και τα σχετικά καθολικά για τις ατομικές και ενοποιημένες καταστάσεις της «Ε» λαμβάνοντας υπόψη ότι η «Ε» αναγνωρίζει την επένδυση στη «Σ» στην εύλογη αξία. Άσκηση 26 Την 2/1/Χ0, η «Μ» αποκτά το 80% των μετοχών της «Θ» αντί 2.000. Η αξία της Καθαρής Θέσης της «Θ» την ημερομηνία εξαγοράς ήταν 2.100 (το κεφάλαιο, τα αποθεματικά και τα Κέρδη εις Νέον της «Θ» ανέρχονταν σε 1.800, 200 και 100 αντίστοιχα). Η εύλογη αξία των Υ της «Θ» ήταν βάσει επιμέτρησης κατά 100 μεγαλύτερη από τη λογιστική, την ημερομηνία εξαγοράς. Παραθέστε τον πίνακα ενοποίησης και τις εγγραφές ενοποίησης της 31/12/Χ0, δεδομένων των ατομικών ισολογισμών των δύο επιχειρήσεων της 31/12/Χ0: Ενεργητικό Μ Θ Παθητικό Μ Θ Συμμετοχές στη Θ 2.000 Μετοχικό Κεφάλαιο 3.000 1.800 Λοιπά στοιχεία Ε 3.000 2.450 Αποθεματικά 800 400 Κέρδη εις Νέον 300 200 Υποχρεώσεις 900 50 Σύνολο 5.000 2.450 Σύνολο 5.000 2.450 ΠΙΝAΚΑΣ ΕΝΟΠΟΙΗΣΗΣ Άσκηση 27 Την 30/10/20Χ0 η «Μ» αποκτά το 70% των μετοχών της «Θ». Το κόστος κτήσης ανήλθε σε 2.100. Το μετοχικό κεφάλαιο, τα αποθεματικά και τα κέρδη εις νέον της «Θ» ανέρχονται σε 1.500, 150 και 150 αντίστοιχα. Παραθέστε τον πίνακα ενοποίησης και τις εγγραφές ενοποίησης της 31/12/20Χ0, δεδομένων των ατομικών ισολογισμών των δύο επιχειρήσεων στο τέλος της χρήσης 20Χ0: Ενεργητικό Μ Θ Παθητικό Μ Θ Συμμετοχές στη Θ 2.100 Μετοχικό Κεφάλαιο 3.000 1.500 Λοιπά στοιχεία Ε 3.000 2.430 Αποθεματικά 900 300 Κέρδη εις Νέον 300 600 Υποχρεώσεις 900 30 Σύνολο 5.100 2.430 Σύνολο 5.100 2.430 11

ΠΙΝΚΑΣ ΕΝΟΠΟΙΗΣΗΣ Άσκηση 28 Η λειτουργική και οικονομική πολιτική της νεοσύστατης «Ω» (σύσταση 1/1/Χ0) ασκείται από κοινού από τις επιχειρήσεις «Α», «Β» και «Γ». Καταρτίστε τις ενοποιημένες καταστάσεις για τη συμμετέχουσα «Β» δεδομένων των ατομικών καταστάσεων της «Β» και της κοινοπραξίας «Ω» την 31/12//20Χ0. Ενεργητικό Β Ω Παθητικό Β Ω Συμμετοχές στην Ω 600 Μετοχικό Κεφάλαιο 2.000 1.800 Λοιπά στοιχεία Ε 3.000 2.550 Αποθεματικά 600 600 Υποχρεώσεις 1.000 150 Σύνολο 3.600 2.550 Σύνολο 3.600 2.550 Κατάσταση Αποτελεσμάτων Β Ω Έσοδα 200 900 Έξοδα και φόροι (100) (300) Καθαρά κέρδη 100 600 12

Ασκηση 29 Η 'Μ' εξαγοράζει το 80% των μετοχών της 'Θ' την 2/1/20Χ0 αντί 1.500. Η αξία της καθαρής θέσης της 'Θ' την ημερομηνία της εξαγοράς ήταν 1.400 (το μετοχικό κεφάλαιο, τα αποθεματικά και τα κέρδη εις νέον της 'Θ' ανέρχονταν σε 1.000, 300 και 100 αντίστοιχα). Την ημερομηνία εξαγοράς η εύλογη αξία των κτηρίων της 'Θ' ήταν, βάσει επιμέτρησης, κατά 30 μεγαλύτερη από τη λογιστική και η εύλογη αξία των υποχρεώσεών της μεγαλύτερη της λογιστικής κατά 10. Παραθέστε τον πίνακα ενοποίησης και τις εγγραφές ενοποίησης της 31/12/20Χ0, δεδομένων των ατομικών ισολογισμών των δύο επιχειρήσεων της 31/12/20Χ0: Ενεργητικό "Μ" "Θ" Παθητικό "Μ" "Θ" Συμμετοχές στη 'Θ' 1.500 Μετοχικό Κεφάλαιο 4.000 1.000 Κτήρια 3.000 1.000 Αποθεματικά 900 400 Λοιπά στοιχεία Ε 2.000 700 Κέρδη εις νέον 300 200 Υποχρεώσεις 1.300 100 Σύνολο Ενεργητικού 6.500 1.700 Σύνολο Παθητικού 6.500 1.700 Ασκηση 30 Η λειτουργική και οικονομική πολιτική της νεοσύστατης «Ζ» (σύσταση 1/1/Χ0) ασκείται από κοινού από τις επιχειρήσεις «Α», «Β», «Γ» και «Δ». Καταρτίστε τις ενοποιημένες καταστάσεις για τη συμμετέχουσα «Δ» δεδομένων των ατομικών καταστάσεων της «Δ» και της κοινοπραξίας «Ζ» την 31/12//20Χ0. Ενεργητικό Δ Ζ Παθητικό Δ Ζ Συμμετοχές στην Ζ 2.000 Μετοχικό Κεφάλαιο 6.500 8.000 Λοιπά στοιχεία Ε 7.000 20.000 Αποθεματικά 100 800 Υποχρεώσεις 2.400 11.200 Σύνολο 9.000 20.000 Σύνολο 9.000 20.000 Κατάσταση Αποτελεσμάτων Δ Ζ Έσοδα 2.000 4.000 Έξοδα και φόροι (500) (800) Καθαρά κέρδη 1.500 3.200 13