Μάθημα: Χρηματοοικονομική Λογιστική ΙΙ

Transcript

1 TEI Aνατολικής Μακεδονίας & Θράκης Τμήμα Λογιστικής & Χρηματοοικομικής Μάθημα: Χρηματοοικονομική Λογιστική ΙΙ Εισήγηση ανασκόπησης Διδάσκων: Αθανάσιος Μανδήλας 1

2 Ύλη Πάγια Αποθέματα Απαιτήσεις και οι Προβλέψεις Μεταβατικοί Λογαριασμοί Εγγραφές τακτοποίησης Κλείσιμο Χρήσης Κατάσταση Ταμιακών Ροών

3 Πάγια Περιουσιακά Στοιχεία Η ομάδα αυτή περιλαμβάνει τα στοιχεία του Ενεργητικού που συμβάλλουν στη λειτουργία της οικονομικής μονάδας για μεγαλύτερο διάστημα από μια λογιστική χρήση και χρησιμοποιούνται για τους σκοπούς της. Πρόκειται για περιουσιακά στοιχεία σημαντικής συνήθως αξίας που έχουν μεγάλη διάρκεια ζωής. 3

4 (Πάγια στοιχεία ενεργητικού) (Fixed assets) Τα περιουσιακά στοιχεία που προορίζονται να χρησιμοποιηθούν κατά τρόπο διαρκή για τους σκοπούς της οντότητας και αναμένεται να προσφέρουν οφέλη πέραν της μιας ετήσιας περιόδου. 4

5 Αποσβέσεις Απόσβεση (Depreciation, amortization): Η συστηματική κατανομή της αποσβεστέας αξίας ενός στοιχείου στην ωφέλιμη ζωή του. Η απόσβεση αρχίζει όταν το περιουσιακό στοιχείο είναι έτοιμο για τη χρήση για την οποία προορίζεται και υπολογίζεται με βάση την εκτιμώμενη ωφέλιμη οικονομική ζωή του. Η εκτιμώμενη ωφέλιμη οικονομική ζωή καθώς και η επιλογή της κατάλληλης μεθόδου απόσβεσης καθορίζονται με ευθύνη της Διοίκησης της οντότητας. 5

6 Σχετικές έννοιες Η υπολειμματική αξία του Πάγιου είναι η αξία που υπολογίζεται ότι θα έχει το πάγιο μετά το τέλος της ωφέλιμης ζωής του. Ένα κτίριο έχει συνήθως αρκετά μεγάλη υπολειμματική αξία. Αντίθετα, ένας ηλεκτρονικός υπολογιστής χάνει πολύ σύντομα την αξία του. Σε πολλές περιπτώσεις, η υπολειμματική αξία θεωρείται μηδενική και έτσι η αποσβεστέα αξία ταυτίζεται με το κόστος κτήσης του Πάγιου. 6

7 Αποσβέσεις Αποσβέσιμο ποσό του παγίου ή Αποσβεστέα αξία: Είναι η αξία κτήσεως του αποσβέσιμου περιουσιακού στοιχείου μειωμένη κατά την υπολειμματική αξία. Παράδειγμα: Το αποσβέσιμο ποσό ενός μηχανήματος του οποίου η αρχική αξία κτήσεως είναι ευρώ και η εκτιμώμενη υπολειμματική αξία στο τέλος της ωφέλιμης ζωής είναι ευρώ έχει αποσβεστέα αξία ευρώ. 7

8 Λογιστική ενσώματων πάγιων στοιχείων Παράγοντες για τον υπολογισμό της Απόσβεσης Κόστος Ωφέλιμη ζωή Υπολειμματική αξία 8

9 Λογιστική ενσώματων πάγιων στοιχείων Μέθοδοι Απόσβεσης I. μέθοδος σταθεράς (γραμμικής) απόσβεσης II. φθίνουσα μέθοδος III. μέθοδος των παραγόμενων μονάδων 9

10 Απογραφή αποθεμάτων Οι επιχειρήσεις είναι υποχρεωμένες να πραγματοποιούν τις απογραφές των αποθεμάτων τους, τουλάχιστον μια φορά και ιδιαίτερα στο τέλος της χρήσης. Η απογραφή περιλαμβάνει δύο στάδια: Καταμέτρηση και καταγραφή όλων των αποθεμάτων και κατάταξη σε κατηγορίες. Αποτίμηση 10

11 Η σημασία της αποτίμησης των αποθεμάτων Πραγματική εικόνα στον ισολογισμό Ακριβής προσδιορισμός του κόστους πωληθέντων και επομένως των αποτελεσμάτων χρήσεως. Η αξία των μενόντων καθορίζει άμεσα το κόστος των πωληθέντων. Αν τα μένοντα αποτιμηθούν σε αξία μεγαλύτερη από την πραγματική τότε μειώνεται το κόστος των πωληθέντων. 11

12 Κανόνες αποτίμησης Οι κανόνες αποτίμησης της επιχειρηματικής περιουσίας για την κατάρτιση του ετήσιου ισολογισμού, θεσπίζονται από το κράτος και αποτελούν διατάξεις της φορολογικής νομοθεσίας των εταιρειών 12

13 Μέθοδοι υπολογισμού της τιμής κτήσεως Το κόστος των αποθεμάτων πρέπει να προσδιορίζεται με μια από τις παρακάτω μεθόδους: Μέθοδος εξατομικευμένου κόστους Μέθοδος F.I.F.O. Mέθοδος του μέσου σταθμικού κόστους Λοιπές μέθοδοι 13

14 Διάκριση των Απαιτήσεων (βραχυπρόθεσμων) Στις πωλήσεις επί πιστώσει, η επιχείρηση διατρέχει τον κίνδυνο ένα μέρος αυτού του ποσού ή και όλου να μην εισπραχθεί λόγω αφερεγγυότητας των πελατών. Έτσι, δημιουργείται η ανάγκη του σχηματισμού ανάλογης πρόβλεψης για την απόσβεση των επισφαλών αυτών απαιτήσεων. Με βάση τη φερεγγυότητα των οφειλετών, οι απαιτήσεις της επιχείρησης διακρίνονται σε: απαιτήσεις ασφαλούς εισπράξεως απαιτήσεις επισφαλούς είσπραξης απαιτήσεις ανεπίδεκτες είσπραξης.

15 Προβλέψεις Η διάρκεια ζωής μίας εταιρείας είναι πάντοτε μεγαλύτερη του ενός έτους και συνεπώς κατά το κλείσιμο της διαχειριστικής χρήσης, υπάρχουν γεγονότα, τα οποία «διαφαίνονται πιθανά κατά την ημέρα σύνταξης του ισολογισμού, αλλά δεν είναι γνωστό το ακριβές μέγεθος ή ο χρόνος στον οποίο θα προκύψουν». Τα γεγονότα αυτά πρέπει να απεικονισθούν στον ισολογισμό και να επηρεάσουν το αποτέλεσμα της χρήσης, έτσι ώστε να είναι πιο ακριβής η εικόνα της εταιρείας και το προσδιοριζόμενο αποτέλεσμα. Η απεικόνιση των παραπάνω γεγονότων γίνεται μέσω του λογαριασμού προβλέψεων.

16 Προβλέψεις Η πρόβλεψη λοιπόν συνιστά μία επιβάρυνση των αποτελεσμάτων της χρήσεως, η οποία γίνεται στο τέλος της χρήσης, και αποβλέπει στην κάλυψη εξόδων, όταν κατά την ημερομηνία που συντάσσεται ο ισολογισμός, είναι πιθανή η πραγματοποίηση τους και το μέγεθος τους μπορεί να εκτιμηθεί, έστω και κατά ικανοποιητική προσέγγιση.

17 Προβλέψεις Οι προβλέψεις δικαιολογούνται από την αρχή της συντηρητικότητας, η οποία διέπει τις λογιστικές μετρήσεις για να διασφαλίσει τη βιωσιμότητα της οικονομικής μονάδας. Eνα έξοδο αναγνωρίζεται λογιστικώς από τη στιγμή που υπάρχει πιθανότητα πραγματοποιήσεως του. Η πρόβλεψη αποτελεί τη λογιστική αναγνώριση αυτής της πιθανότητας.

18 Μεταβατικοί Λογαριασμοί Οι μεταβατικοί λογαριασμοί διακρίνονται: μεταβατικούς λογαριασμούς Ενεργητικού μεταβατικούς λογαριασμούς Παθητικού. Στους μεταβατικούς λογαριασμούς του Ενεργητικού καταχωρούνται: α) Τα έξοδα που πληρώθηκαν μέσα στη χρήση αλλά αφορούν την επόμενη ή τις επόμενες χρήσεις. β) Τα έσοδα που ανήκουν στη χρήση που κλείνει αλλά δεν έχουν εισπραχθεί μέσα σ' αυτή. 18

19 Μεταβατικοί Λογαριασμοί Στους μεταβατικούς λογαριασμούς του Παθητικού καταχωρούνται: α) Τα έσοδα που εισπράχθηκαν μέσα στη χρήση αλλά αφορούν την επόμενη ή τις επόμενες χρήσεις. β) Τα έξοδα που ανήκουν στη χρήση που κλείνει αλλά δεν έχουν πληρωθεί μέσα σ' αυτή. 19

20 Μεταβατικοί Λογαριασμοί Η αξιοποίηση των μεταβατικών λογαριασμών ολοκληρώνει τις περιπτώσεις εγγραφών τακτοποίησης. Αποτελούν το μέσο μετάβασης των εσόδων και εξόδων στην επόμενη χρήση. Σύμφωνα με την Αρχή της Αυτοτέλειας των Χρήσεων στον προσδιορισμό του Αποτελέσματος Χρήσεως λαμβάνονται υπόψη μόνο τα έσοδα κα έξοδα που αφορούν τη συγκεκριμένη χρήση. Πρέπει να κατανοηθεί ότι δεν είναι απαραίτητο να ταυτίζονται οι όροι είσπραξη και έσοδο. 20

21 Μερικά από τα σημαντικά βήματα Λογιστικού Κύκλου Εγγραφές ανοίγματος βιβλίων Συγκέντρωση δικαιολογητικών Προσωρινό Ισοζύγιο Καταχωρήσεις των λογιστικών γεγονότων σε Ημερολόγιο και Καθολικό

22 Λογιστικός Κύκλος (από το 5 ο βήμα) Εγγραφές Προσαρμογής Εγγραφές Γενικής Εκμετάλλευσης Εγγραφές Αποτελεσμάτων Χρήσεως Χρηματοοικονομικές Καταστάσεις Οριστικό Ισοζύγιο

23 Επιχειρηματικές Δραστηριότητες Επενδυτικές Λειτουργικές Χρηματοδοτικές Ταμιακές Ροές

24 Εισαγωγή Kατάσταση ταμειακών ροών Παρουσιάζει πληροφορίες για τις λειτουργικές, επενδυτικές και χρηματοδοτικές δραστηριότητες. Η κατάσταση ταμειακών ροών συμπληρώνει χωρίς να αντικαθιστά τον Ισολογισμό και την Κατάσταση Αποτελεσμάτων Χρήσεως. Παρέχει στους αναλυτές των οικονομικών καταστάσεων χρήσιμες πληροφορίες ώστε να εκτιμούν τη δυνατότητα της επιχείρησης να δημιουργεί ταμειακά διαθέσιμα.

25 Πληροφορίες Η κατάσταση ταμειακών ροών δίνει χρήσιμες πληροφορίες για τις: Α) πηγές δημιουργίας ταμειακών ροών. Η δυνατότητα της επιχείρησης να δημιουργεί ταμειακά διαθέσιμα κατά τη διάρκεια μιας περιόδου, δηλαδή εισροές χρηματικών πόρων, προκαλείται από: Δραστηριότητες της επιχείρησης που παράγουν έσοδα (πωλήσεις εμπορευμάτων, προϊόντων, παροχή υπηρεσιών). Σύναψη δανείων. Εισφορές κεφαλαίων από μετόχους. Πώληση παγίων στοιχείων.

26 Πληροφορίες Β) Πως χρησιμοποιήθηκαν τα διαθέσιμα. Π.χ. αγορά πάγιων στοιχείων, εξόφληση υποχρεώσεων, αγορά πρώτων υλών, πληρωμές μισθών και λοιπών εξόδων. Γ) Για τη ρευστότητα. Επεξηγεί την προέλευση των κερδών έτσι ώστε π.χ. αν τα κέρδη δεν προέρχονται από λειτουργικά κέρδη θα πρέπει να εντοπίσουμε προβλήματα ρευστότητας. Πληροφορίες σχετικά με την ικανότητα της επιχείρησης να δημιουργεί καθαρές ταμειακές εισροές και έτσι να στηρίζει τη λειτουργία της. Δ) Από ποιες δραστηριότητες προέκυψαν τα διαθέσιμα. Η παροχή πληροφοριών σχετικά με τις ιστορικές μεταβολές στα ταμειακά διαθέσιμα απαιτεί την κατάταξη σε επιχειρηματικές, επενδυτικές και χρηματοδοτικές δραστηριότητες. Ε) Βιωσιμότητα μίας οντότητας.

27 Ορολογία Ταμειακές εισροές: Είσπραξη χρημάτων από μειώσεις στοιχείων Ενεργητικού, από αυξήσεις στοιχείων Παθητικού και αυξήσεις Εσόδων. Ταμειακές εκροές: Καταβολή χρημάτων από αυξήσεις στοιχείων Ενεργητικού, από μειώσεις στοιχείων Παθητικού και αυξήσεις Εξόδων.

28 Ο κύκλος της λειτουργικής δραστηριότητας Χρήμα Πελάτες Α) Προμηθευτές Β) Προσωπικό Α) Εμπορεύματα/Εμπορικές Επιχειρήσεις Β) Πρώτες Ύλες/Βιομηχανικές Επιχειρήσεις Γ) Παροχή Υπηρεσ./Επιχειρήσεις Παροχής Υπηρεσ.

29 Δομή Κατάστασης Ταμειακών Ροών Σειρά παρουσίασης: 1. Λειτουργικές Δραστηριότητες. 2. Επενδυτικές Δραστηριότητες. Άμεση Μέθοδος Έμμεση Μέθοδος 3. Χρηματοδοτικές δραστηριότητες. Κατάσταση Χρηματοροών καταρτίζουν υποχρεωτικά μόνο οι μεγάλες οντότητες Ο ν.4308 με το υπόδειγμα Β.4 προκρίνει μόνο την έμμεση μέθοδο για την κατάρτιση της Κατάστασης Χρηματοροών Ο νόμος δεν αναφέρει οδηγίες ή κανόνες κατάρτισης της Κατάστασης Χρηματοροών 29

30 Υπόδειγμα Β.4: Κατάσταση Χρηματοροών - Ατομικές χρηματοοικονομικές καταστάσεις Χρηματοροές από λειτουργικές δραστηριότητες Αποτέλεσμα προ φόρων Πλέον ή μείον προσαρμογές για: Αποσβέσεις και απομειώσεις ενσώματων και άυλων πάγιων Προβλέψεις Κέρδη και ζημίες από διάθεση στοιχείων Έσοδα συμμετοχών και επενδύσεων Κέρδη και ζημίες από επιμέτρηση στοιχείων Χρεωστικοί και πιστωτικοί τόκοι (καθαρό ποσό) Πλέον ή μείον μεταβολές λογαριασμών κεφαλαίου κίνησης Μεταβολή αποθεμάτων Μεταβολή απαιτήσεων Μεταβολή υποχρεώσεων Μείον: Πληρωμές για χρεωστικούς τόκους Πληρωμές για φόρο εισοδήματος Σύνολο Χρηματοροές από επενδυτικές δραστηριότητες Πληρωμές (εισπράξεις) για απόκτηση (πώληση) παγίων στοιχείων Χορηγηθέντα δάνεια (καθαρή μεταβολή) Τόκοι εισπραχθέντες Μερίσματα εισπραχθέντα Σύνολο Χρηματοροές από χρηματοδοτικές δραστηριότητες Εισπράξεις (πληρωμές) από αύξηση (μείωση) κεφαλαίου Εισπράξεις (πληρωμές) από δάνεια Μερίσματα πληρωθέντα Σύνολο Σημείωση 20Χ1 20Χ0 Συμφωνία μεταβολής διαθεσίμων Καθαρή μεταβολή στα ταμειακά διαθέσιμα & ισοδύναμα της χρήσης Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα στην αρχή της περιόδου Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα στο τέλος της περιόδου 30