ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ (ΓΣΠ-GIS) ΩΣ ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΩΝ ΜΟΝΤΕΛΩΝ Ελένη Σαββίδου Διδακτορική Φοιτήτρια Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών και Γεωπληροφορικής Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου
ΕΙΣΑΓΩΓΗ Τα Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών (ΓΣΠ-GIS) έχουν αναδεικτεί ως ένα χρήσιμο και σημαντικό εργαλείο στον κλάδο της υδρολογίας, τόσο στην πρόοδο της επιστημονικής έρευνας όσο και στη διαχείριση των υδατικών πόρων. Οι κλιματικές αλλαγές και οι αυξημένες ανάγκες σε υδατικούς πόρους απαιτούν περισσότερη γνώση καθώς το νερό είναι αναμφισβήτητα ένας από τους ζωτικής σημασίας πόρους μας. Το νερό είναι συνεχώς σε κίνηση καθώς μεταβάλλεται χωρικά και χρονικά καθόλο τον υδρολογικό κύκλο. Επομένως, η μελέτη του με ΓΣΠ είναι ιδιαίτερα χρήσιμη. Ως αποτέλεσμα, τα τελευτάια χρόνια υπήρξε τεράστιο ενδιαφέρον στην εφαρμογή των υδρολογικών μοντέλων σε συνδιασμό με ΓΣΠ.
ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΑ ΜΟΝΤΕΛΑ Προσομοίωση υδρολογικού κύκλου - υδρολογική απόκριση - διάβρωση και ιζημάτων - ποιότητας νερού - πρόβλεψη απορροής - εκτίμηση της κλιματικής αλλαγής - ερμηνεία και κατανόηση των υδρολογικών διεργασιών.
ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΑ ΜΟΝΤΕΛΑ Thornthwaite-Mather (1955) HSPF - Hydrological Simulation Program-FORTRAN (1962) HEC-HMS - Hydrologic Engineering Center s Hydrologic Modeling System (1968) TOPMODEL (1976) CREAMS - Chemicals, Runoff and Erosion from Agricultural Management Systems (1980) PRMS - Precipitation-Runoff Modeling System (1983) MIKE SHE Système Hydrologique Européenne (SHE) (1986) AnnAGNPS - Annualized Agricultural Non-point Source (1995) SWAT - Soil & Water Assessment Tool (1998)
ΛΕΚΑΝΗ ΑΠΟΡΡΟΗΣ
ΜΟΝΤΕΛΑ ΛΕΚΑΝΗΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ Αδιαμέριστα Ημι-κατανεμημένα Κατανεμημένα
ΜΟΝΤΕΛΑ ΛΕΚΑΝΗΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ Ημι-κατανεμημένα Αδιαμέριστα Κατανεμημένα (Lumped) (Distributed) (Semi-distributed)
ΜΟΝΤΕΛΑ ΛΕΚΑΝΗΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ Αδιαμέριστα Ημι-κατανεμημένα Κατανεμημένα
ΥΠΟΔΙΑΙΡΕΣΗ ΛΕΚΑΝΗΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ Επηρεάζει το στήσιμο και τη ρύθμιση των υδρολογικών μοντέλων έχει τη δυνατότητα να επηρεάσει την ποιότηταν των αποτελεσμάτων των υδρολογικών μοντέλων Ζήτημα? Ποιά είναι η βέλτιστη δυνατή μέθοδος υποδιαίρεσης της λεκάνης απορροής για την καλυτέρευση της απόδοσης των υδρολογικών μοντέλων. Μεθόδοι υποδιαίρεσης: Υπολεκάνες Κύτταρα Representative Elementary Area (REA) Υδρολογικά Όμοιες Μονάδες Hydrologic Similar Units (HSU) Λειτουργικές Μονάδες Functional Units (FU) Μοναδες Υδρολογικής Απόκρισης (MYA) Hydrological Response Units (HRU)
ΜΟΝΑΔΕΣ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΠΟΚΡΙΣΗΣ τύποι εδάφους και υπεδάφους με κοινά γεωμορφολογικά και φυσιογραφικά χαρακτηριστικά, οι οποίοι παράγονται από την ένωση σχετικών γεωγραφικών επιπέδων, όπως η περατότητα, η κάλυψη γης, η κλίση του εδάφους, κτλ. (Ευστρατιαδης, Α. κ.α) HSPF, PRMS, HYDROGEIOS, SWAT
Χρήσεις γης Τύπος εδάφους Υπολεκάνες ΜΥΑ Κλίση εδάφους
ΔΕΔΟΜΕΝΑ Έδαφος -χρήσης γης -τύπος εδάφους -κλιση εδάφους Κλιματικά -κατακρημνίσματα -θερμοκρασία -άνεμος -ηλιοφάνεια Γεωγραφία -υδρογραφικό δίκτυο -υπολεκάνες -πηγές -υπόγειοι υδροφορείς -εξόδοι απορροής Δραστηριότητες -γεωτρήσεις -αρδευόμενες εκτάσεις -υδραγωγεία
ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΑ ΜΟΝΤΕΛΑ και ΓΣΠ Υδρολογικά χαρακτηριστικά από τη φύση τους χρονικά και χωρικά διανεμημένα, δημιουργώντας έτσι μεγάλες απαιτήσεις δεδομένων για την υδρολογική μοντελοποίηση ΓΣΠ - συλλογή, αποθήκευση, επεξεργασία, ανάλυση και οπτικοποίηση των δεδομένων με γεωγραφική αναφορά. η ενσωμάτωση υδρολογικων μοντέλων και ΓΣΠ είναι πολύ φυσική Παραδείγματα: SWAT and ESRI ArcGIS HYDROGEIOS and MapWindows TOPMODEL and GRASS GIS
ΛΕΚΑΝΗ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΕΥΡΩΤΑ Νοτιοανατολικό μέρος της Πελλοπονήσου και απορρέει στον Κόλπο του Λακωνικού Λεκάνη απορροής μεγέθους 1348km 2 και κυρίως ρεύμα 90km Σύνθετο υδρολογικό σύστημα - παραποτάμοι με διακοπτόμενη ροή, - περιοχές υψηλού ανάγλυφου και πηγές Ανάγκη για καλύτερη διαχείριση των ποταμών - επικίνδυνες πλημμύρες - ξηρασίες που οδηγούν σε διαταραχές των οικοσυστημάτων Ψηφιακό Μοντέλο Εδάφους - SRTM (90m) 7 μετεωρολογικοί σταθμοί (βροχόπτωση και θεμοκρασία) Ημερίσια δεδομένα από το 1970 8 σταθμοί μέτρησης απορροής Αυτόματοι σταθμοί (από το 2004) με μετρήσεις σταθμης νερού κάθε 15 λεπτά. Μηνιαίες μετρήσεις απορροής (απο το 1974) Χρήσεος γης CORINE 2000 (CLC20000) (EEA) Τύποι εδάφους SOIL-FAO Database
ΛΕΚΑΝΗ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΕΥΡΩΤΑ Λογισμικό: SWAT2012 integrated within ArcGIS
Υπολεκάνες Χρήση γης Τύπος εδάφους Κλίση εδάφους ΜΥΑ
ΕΡΕΥΝΑ ΣΤΙΣ ΜΥΑ Ευρήματα: Ακρίβεια μοντελου βελτιώνεται με αυξάνοντας την κατανομή της λεκάνης απορροής Αδυναμίες: Περιορισμένη έρευνα στην επίδραση της κλίσης Μη-τοπολογική συσχέτιση των ΜΥΑ αποτελούν ποσοστό της λεκάνης απορροής Η τοπολογία δεν λαμβάνεται υπόψη στις ΜΥΑ Σκοπος έρευνας: Διερεύνηση της επίδρασης της κλίσης στην δημιουργια των ΜΥΑ Διερέυνηση εναλλακτικών μεθόδων δημιουργίας των ΜΥΑ
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Υδρολογική μοντελλοποίηση είναι μια ισχυρή τεχνική για το σχεδιασμό και την ανάπτυξη της ολοκληρωμένης προσέγγισης για τη διαχείριση των υδάτινων πόρων. Τα ΓΣΠ μπορούν να βοηθήσουν στο σχεδιασμό, τη βαθμονόμηση, τη τροποποίηση και τη σύγκριση των μοντέλων, ενώ έχουν επηρεάσει την ανάπτυξη και την εφαρμογή των υδρολογικών μοντέλων σε διάφορα επίπεδα, και παρέχουν αναπαραστάσεις αυτών των χωρικών χαρακτηριστικών της Γης Τα ΓΣΠ θα μπορούσαν να επωφεληθούν από τις χρονικές δυνατότητες μοντελοποίησης των υδρολογικών μοντέλων καθώς τα υδρολογικά μοντέλα μπορούν να επωφεληθούν από τις χωρικές ικανότητες μοντελοποίησης των ΓΣΠ
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Ευστρατιάδης, Α., Ρόζος, Ε. και Κουκουβίνος, Α., 2009. ΥΔΡΟΓΕΙΟΣ Μοντέλο υδρολογικής και υδρογεωλογικής προσομοίωσης, Θεωρητική Τεκμηρίωση. Greece.com, 2014. Evrotas River Entrance of Gorge. Available at: http://www.greece.com/photos/destinations/peloponnese/laconia/village/vrontamas/evrot as_river_entrance_of_gorge/24139691 Greece.com, 2014. Evrotas River. Available at: http://www.greece.com/photos/destinations/peloponnese/laconia/village/grammousa/evr otas_river/66563000 Geology for Kids, 2014. Drainage Basin / Watershed. Available at: http://www.kidsgeo.com/geology-for-kids/0076-drainage-basins-watersheds.php Changing Water Cycle, 2014. Improving predictions of future floods and droughts. Available at: http://www.bgs.ac.uk/changingwatercycle/hydef.html Myrtilo.gr, 2012. Έδαφος - PH του εδάφους Μυρτίλου. Available at: http://myrtilo.gr/index.php?route=product/category&path=59_67 TVA, 2014. Weather. Available at: http://tvja.org/science/weather.htm The Full Wiki, 2014. Drainage Basin. Available at: http://www.thefullwiki.org/drainage_basin NOVA, 2000. Watering Ancient Rome. Available at: http://www.pbs.org/wgbh/nova/ancient/roman-aqueducts.html
Ευχαριστώ για την προσοχή σας. Ερωτήσεις;