Οικονομικές & Επιχειρηματικές Ειδήσεις από την Γερμανία H oικονομική κρίση συνεχίζεται Ανάσχεση της πτώσης Πρεσβεία της Ελλάδος στο Βερολίνο Γραφείο Οικονομ. & Εμπορ. Υποθέσεων Συνεισφορά κειμένων: Γραφείο Ο.Ε.Υ. Μονάχου Γραφείο Ο.Ε.Υ. Ντύσσελντορφ Περιεχόμενα: Νέος Οργανισμός στην θέση της CMA Η οικονομική κρίση πλήττει και την Siemens Κοντύτερα σε συγχώνευση Kaufhof- Karstadt Πτώχευσε η αλυσσίδα HERTIE Επενδύσεις των γερμανικών εταιρειών στην αιολική ενέργεια Απολογισμός γερμανικών διεθνών εκθέσεων Προσεχείς διεθνείς εκθέσεις στην Γερμανία 2 2 3 3 4 5 5 Ανάμεικτα μηνύματα στέλνουν οι διάφορες έρευνες και εκτιμήσεις στην Γερμανία για την πορεία της οικονομίας. Κοινό τους σημείο φαίνεται να είναι ότι μπορεί μεν η οικονομική κρίση να συνεχίζεται (-6% ΑΕΠ το 2009), ωστόσο δείχνει να έχει σταματήσει η ελεύθερη πτώση. Το βασικό ερώτημα που τίθεται είναι αν φθάσαμε το κατώτερο σημείο της κρίσης και αν ναι, πότε εκτιμάται ότι η οικονομία θα αρχίσει να ανακάμπτει. Βάσει των δεικτών που μετρούν τις προσδοκίες των στελεχών των επιχειρήσεων, προκύπτει αύξηση της αισιοδοξίας για το μέλλον καθώς αναφέρουν βελτιωμένες προσδοκίες, επομένως εμμέσως εκτιμούν ότι τα χειρότερα είναι ήδη πίσω μας. Αναλόγως του κλάδου, διαφέρουν οι απόψεις, ωστόσο, η ανάκαμψη τοποθετείται προς το 2011 και αργότερα. Ο δείκτης Ifo του Ινστιτ. Οικονομικών Προβλέψεων του Μονάχου που βασίζεται στις απαντήσεις 7.000 επιχειρήσεων εμφανίζει βελτίωση των εκτιμήσεων ως το επιχειρημαtικό κλίμα, την κατάσταση της οικονομίας και τις προσδοκίες. Ο δείκτης ZEW, του Ευρ. Κέντρου Οικονομικής Έρευνας του Μανχάϊμ, που βασίζεται στις γνώμες 400 αναλυτών και ειδικών θεσμικών επενδυτών, εμφανίζει επίσης βελτίωση των προσδοκιών. Παρόμοια εικόνα μεταδίδει σειρά άλλων δεικτών, όπως ο δείκτης Υπευθύνων Αγορών και ο δείκτης Βιομηχανίας. Βάσει του δείκτη Barclay, o oποίος προβλέπει τις οικονομικές μεταβολές πριν από τις επίσημες ανακοινώσεις της Στατιστικής Υπηρεσίας, το ΑΕΠ θα παρουσιάσει αύξηση κατά το τρέχον τρίμηνο, μετά από συνεχή πτώση επί 4 τρίμηνα. Λιανικό εμπόριο Ο κλάδος εμφανίζεται πιο αισιόδοξος σε σύγκριση με άλλους κλάδους της οικονομίας. Θεωρείται, ωστόσο, ότι ακόμη δεν έχει υποστεί σε όλη τους την έκταση τις συνέπειες της κρίσης. Μηχανολογικός εξοπλισμός Ο κλάδος που έχει πληγεί περισσότερο, λόγω της μεγάλης εξάρτησης από τις εξαγωγές. Τον Απρίλιο κορυφώθηκε η πτώση με μείωση νέων παραγγελιών της τάξης του 58% εν συγκρίσει προς τον Απρίλιο 08. Το 20% του συνόλου των εργαζομένων έχει πλέον σχέση μερικής απασχόλησης. Εφέτος θα χαθούν 25.000 θέσεις εργασίας, οι 10.000 λόγω πτωχεύσεων. Αυτοκινητοβιομηχανία Παρ όλη την αύξηση των πωλήσεων στην Γερμανία κατά 20% χάρις στα μέτρα στήριξης, όλοι οι κατασκευαστές αντιμετωπίζουν προβλήματα και μετατρέπουν τις σχέσεις πλήρους απασχόλησης σε μερικής. Η ανάκαμψη δεν αναμένεται πριν από το 2012. Χημική βιομηχανία Πτώση της παραγωγής κατά 25% το α τετράμηνο 2009. Η χρήση της παραγωγικής δυναμικότητας έχει μειωθεί στο 72%. Χαλυβουργία Η χειρότερη κρίση από το 1950. Το υπάρχον παραγωγικό δυναμικό απασχολείται μόλις κατά 30%. Για το σύνολο του 2009 αναμένεται πτώση της παραγωγής κατά 25%. Ιούνιος 2009
Νέος Οργανισμός στην θέση της CMA Ο Οργανισμός German Food e.v. θα αναλάβει να συνεχίσει το έργο του συντονισμού της προώθησης των γερμανικών αγροτικών τροφίμων και ποτών τόσο στην εσωτερική όσο και στις ξένες αγορές, μετά την οριστική πλέον παύση λειτουργίας της CMA. Το νέο σχήμα ιδρύθηκε στις 6 Μαίου με ιδρυτικά μέλη τους οργανισμούς προώθησης εξαγωγών αλλαντικών (German Meat), γλυκών (German Sweet) και γαλακτοκομικών προϊόντων (Export- Union für Milchprodukte), καθώς και των εξαγωγέων ζύθου ( V e r b a n d d e r Ausfuhrbrauereien). Οι 4 αυτοί οργανισμοί ιδρύθηκαν το τελευταίο δίμηνο από τους κλαδικούς συνδέσμους, αμέσως μετά την παύση λειτουργίας της CMA, για την συνέχιση της ενίσχυσης των εξαγωγών των μελών τους. Σε αυτούς συμμετέχουν οι μεγάλες εταιρείες των κλάδων. Η CMA ( Εταιρεία Κεντρικής Προώθησης της Αγροτικής Οικονομίας) οδηγήθηκε σε αναγκαστική κατάργηση μετά από δικαστική απόφαση που έκρινε παράνομη την είσπραξη εσόδων από τις ιδιωτικές γερμανικές εταιρείες μέσω της υποχρεωτικής εισφοράς που υπολογιζόταν ως ποσοστό επί του κύκλου εργασιών τους. Ο Οργανσιμός German Food θα χρηματοδοτείται από τον κρατικό προϋπολογισμό και τους κλαδικούς Συνδέσμους, άρα έμμεσα και από τις ιδιωτικές εταιρείες αφού αυτές καταβάλλουν συνδρομές προς τους Συνδέσμους. Ακόμη δεν έχει λυθεί το ζήτημα της επιστροφής των ποσών που οι εταιρείες είχαν, παρανόμως βάσει της δικαστικής απόφασης, καταβάλει από το 2006 στην CMA. H λειτουργία της German Food e.v. θα ξεκινήσει την 1η Ιουλίου και θα αποτελεί τον επίσημο συνομιλητή του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για θέματα προώθησης τροφίμων στο εξωτερικ ή την γερμανική αγορά. Το Υπουργείο σκοπεύει να διαθέσει πρόσθετα κονδύλια 2 εκ. για την προώθηση των γερμανικών προϊόντων το 2009. Επί πλέον, το 2010 πρόκειται να εγκαταστήσει εκπροσώπους του σε άλλες 5 χώρες. Παράλληλα με την CMA, βάσει της ίδιας δικαστικής απόφασης, διέκοψε την λειτουργία του και το ΖΜΡ (Zentrale Markt- und Preisberichtstelle GmbH) το οποίο χρηματοδοτείτο, επίσης,εν μέρει άπό τις υποχρεωτικές εισφορές των εταιρειών. To ZMP ήταν υπεύθυνο με την παρακολούθηση των αγορών και την εκπόνηση μελετών αγοράς τόσο στην Γερμανία όσο και στο εξωτερικό για τα αγροτικά προϊόντα και τα τρόφιμα. Στην θέση του ιδρύθηκε η AMI (Agrarmarkt Informationsgesellschaft mbh), με το ίδιο αντικείμενο και ελαφρώς διαφορετική χρηματοδοτική βάση. Έως το τέλος Ιουνίου θα απασχολεί 30 άτομα από 16 σήμερα. Την διεύθυνσή του ανέλαβε ο Carl von Butler, έως πρότινος διευθυντής κοινωνικών και νομικών θεμάτων της Ένωσης Αγροτών της Βαυαρίας. Βασική παρατήρηση είναι ότι τόσο στην German Food e.v. όσο και στη ν AMI υ π άρχει ανακύκλωση των στελεχών που ασχολούνταν σε αυτούς τους χώρους και ότι στην ουσία βρέθηκε ένα νέο νομικό περίβλημα για την συνέχιση των Η οικονομική κρίση πλήττει και την Siemens Το διοικητικό συμβούλιο του ομίλου που εδρεύει στο Μόναχο έχει εξαγγείλει σειρά μέτρων μείωσης του προσωπικού με χρήση της μερικής απασχόλησης, αλλά και απολύσεις, προκειμένου η εταιρεία να μπορέσει να αντιμετωπίσει την μεγαλύτερη οικονομική κρίση που διέρχεται από την λήξη του Β Παγκοσμίου Πολέμου. Η Siemens ήδη εφαρμόζει την μερική απασχόληση για 7.400 εργαζομένους και έχει ήδη απολύσει περί τους 16.000 υπαλλήλους. Παρ όλο τον περιορισμό των δαπανών, αυτό δεν στάθηκε αρκετό για την ανακοπή της καθοδικής πορείας του ομίλου. Η Siemens, με ετήσιο τζίρο 77 δισ. και 430.000 απασχολουμένους παγκομίως, θεωρείται βασικός πυλώνας όχι μόνο της γερμανικής αλλά και της διεθνούς οικονομίας. Οι επιδόσεις του κλάδου ενεργείας τής είχαν επιτρέψει να εμφανίζεται έως τώρα ανθεκτική στην κρίση. Ωστόσο, η κρίση άρχισε να πλήττει σφοδρά τον σημαντικότερο κλάδο του ομίλου, αυτόν της βιομηχανίας και συγκεκριμένα τον τομέα του αυτοματισμού και της κατασκευής μηχανημάτων ο οποίος αποτελεί το 50% της παραγωγής. Ιούνιος 2009 2
ΛΙΑΝΙΚΟ ΕΜΠΟΡΙΟ Κοντύτερα σε συγχώνευση Kaufhof- Karstadt Το ενδεχόμενο της συγχώνευσης των δύο αλυσσίδων πολυκαταστημάτων που κυριαρχούν στην γερμανική αγορά Kaufhof και Karstadt γίνεται όλο και πιο πιθανό, υπό το πρίσμα των σοβαρών οικονομικώνν προβλημάτων του δευτέρου. To Karstadt με 56.000 υπαλλήλους σε 75 σημεία στην Γερμανία ανήκει στην εταιρεία Arcandor, επωνυμία που δημιουργήθηκε μετά την συγχώνευση των καταστημάτων Karstadt με την Quelle, 3η μεγαλύτερη εταιρεία ταχυδρομικών πωλήσεων μέσω καταλόγου παγκοσμίως. Το Kaufhof ανήκει στον Όμιλο Metro AG, ιδιοκτήτη μεταξύ άλλων των γνωστών και στην Ελλάδα αλυσσίδων Metro, Mediamarkt και Saturn. Η Arcandor, ύστερα από μάλλον ατυχείς επιχειρηματικές επιλογές των τελευταίων ετών, αντιμετωπίζει το φάσμα της πτώχευσης, καθώς πρέπει έως τις 12 Ιουνίου να αναχρηματοδοτήσει δάνεια ύψους 650 εκ. Οι πιστώτριες Τράπεζες Commerzbank, BayernLB και Royal Bank of Scotland είναι πρόθυμες να παρατείνουν την πίστωση, εφ όσον όμως το γερμανικό κράτος παράσχει την εγγύησή του, προοπτική η οποία δεν έχει γίνει έως τώρα αποδεκτή από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση. Η Arcandor έχει ήδη υποβάλει τέτοιο αίτημα και εναλλακτικά ζητά να της χορηγηθεί κρατική πίστωση ύψους 437 εκ.. Και τα δύο αιτήματα απορρίφθηκαν τόσο από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση όσο και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, καθώς θεωρείται ότι τα προβλήματα της Arcandor προϋπήρχαν της οικονομικής κρίσης και προκλήθηκαν κατά βάση από τις επιλογές της διοίκησής της. Παρ όλα αυτά, η κυβέρνηση δεν απορρίπτει εντελώς κάποια μορφή ενδιάμεσης χρηματοδότησης. Ωστόσο, απαιτεί η Arcandor από μόνη της ή από κοινού με την Μetro, αν προχωρήσει η λύση της συγχώνευσης, να υποβάλει βιώσιμο επιχειρηματικό σχέδιο επιστροφής στην κερδοφορία και επίσης οι κύριοι μέτοχοι, η επενδυτική Τράπεζα Sal. Oppenheimer και η Μadeleine Schickedanz, κληρονόμος της Quelle, καθώς και οι πιστώτριες Τράπεζες να συμμετάσχουν στην απαιτουμένη αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου, ύψους έως 150 εκ., ώστε να επιμερισθεί ο κίνδυνος πριν δοθούν δημόσιοι πόροι. Σε περίπτωση συγχώνευσης των Kaufhof και Karstadt σε νέα εταιρεία για τον σχηματισμό του Deutsches Warenhaus AG (Γερμανικό Πολυκατάστημα Α.Ε.) θα δημιουργηθεί μία επιχείρηση με 60.000 εργαζομένους, 7,5 δις κύκλο εργασιών και αρχικώς 250 υποκαταστήματα, από τα οποία εκτιμάται ότι 80 έως 150 θα πρέπει να κλείσουν, προκειμένου να γίνει βιώσιμη. Το «Γερμανικό Πολυκατάστημα Α.Ε.» θα έχει μονοπωλιακή θέση στην γερμανική αγορά. Άγνωστο παραμένει, επομένως, κατά πόσον η συγχώνευση θα εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Γερμανική Αντιμονοπωλιακή Επιτροπή. Ο ομοσπονδιακός Υπουργός Οικονομιίας Theodor zu Guttenberg αντιτίθεται στο ενδεχόμενο χρηματοδότησης της Arcandor από το κράτος, όμως παρ όλη την απόρριψη των αιτημάτων της Arcandor αυτά αντιμετωπίζονται με συμπάθεια από ορισμένους κυβερνητικούς κύκλους. Στην Arcandor ανήκουν, πέραν των πολυκαταστημάτων Karststadt και τρία γνωστά πολυτελή καταστήματα, το KaDewe του Βερολίνου, το Alsterhaus του Αμβούργουκαι το Oberpollinger του Μονάχου. Πτώχευσε η αλυσσίδα HERTIE Σε πτώχευση οδηγήθηκε η περιουσιακά της δεν ξεπερνούν υπερβολι-κές απαιτήσεις σε ότι αλυσσίδα πολυκαταστημάτων τα 23,5 εκ. αφορά το ύψος των Hertie παρά τις προσπάθειες 10 καταβαλλόμενων ενοι-κίων, Το εργατικό συνδικάτο Ver.di και μηνών να σωθεί. Η εταιρεία έχει αποθαρρύνοντας κατ αυτόν τον η διαχειρίστρια εταιρεία Bähr 54 καταστήματα και 2.600 τρόπο τους υποψη-φίους αποδίδουν την αποτυχία της υπαλλήλους. Οι υποχρεώσεις της επενδυτές. Αντιθέτως η Dawny διαδικασίας εξυγίανσης στην Hertie σε εργαζομένους και Day, αλλά και η Υπουργός στάση της βρετανικής Dawny Τράπεζες υπερβαίνουν τα 250 Οικονομίας της Β. Ρηνανίας Day, ιδιοκτήτριας των εκ. ενώ τα προς ρευστοποίηση Βεστφαλίας Christa Thoben περισσοτέρων ακινήτων της επιρρίπτουν την ευθύνη για την Hertie, η οποία προέβαλε χρεωκοπία της Hertie στην Ιούνιος 2009 3
ΕΝΕΡΓΕΙΑ Επενδύσεις των γερμανικών εταιρειών στην αιολική ενέργεια Η E-οN συμμετέχει στην κατασκευή του μεγαλύτερου offshore αιολικού πάρκου παγκοσμίως Οριστικοποιήθηκε η απόφαση κατασκευής του μεγαλύτερου offshore αιολικού πάρκου παγκοσμίως στις εκβολές του Τάμεση. Εταίροι στην κοινοπραξία για την κατασκευή του έργου London Array είναι η γερμανική Ε-οΝ (30%), η δανική DONG Energy (50%) και η αραβική Masdar (20%). Στην πρώτη φάση του έργου, η οποία θα κοστίσει 2,2 δις, θα εγκατασταθούν 175 τουρμπίνες συνολικής ισχύος 630 MW, ενώ όταν ολοκληρωθεί, η αποδιδόμενη ισχύς θα υπερβαίνει το 1GW. Το έργο εντάσσεται στη στρατηγική της Ε-οΝ για αύξηση της παραγόμενης ισχύος από αιολική ενέργεια στα 14 GW, από τα οποία 4,5 GW από offshore αιολικά πάρκα. Οι υπάρχουσες εγκαταστάσεις αιολικής ενέργειας της Ε-οΝ αποδίδουν 2,3 GW, από τα οποία μόλις 100 MW από offshore πάρκα, ενώ υπό κατασκευή βρίσκονται offshore εγκατα-στάσεις ισχύος 470 MW (όπως το πρώτο offshore αιολικό πάρκο της Γερμανίας Alpha Ventus στην Βόρεια θάλασσα) και υπό ανάπτυξη 3,9 MW. Εξαγορά μέρους της βελγικής C- Power από την RWE Innogy Σε εξαγορά του 26,7% της βελγικής εταιρείας C-Power προχώρησε η RWE Innogy, θυγατρική της RWE στον χώρο των ΑΠΕ. Η C-Power σχεδιάζει και κατασκευάζει το Offshore αιολικό πάρκο του Βελγίου Thornton Bank:. Θα απέχει 30 χλμ. από τις ακτές, θα αποδίδει ισχύ 300 MW και θα εγκατασταθούν 60 τουρμπίνες των 5 ΜW. Θα παράγει ηλεκτρικό ρεύμα 1.000 GWh ετησίως, το οποίο υπολογίζεται ότι επαρκεί για να τροφοδοτήσει τις ανάγκες περίπου 600.000 ατόμων. Η εξαγορά ποσοστού της C-Power εκτιμάται ότι κόστισε περίπου 300 εκ. στην RWE. Η εξαγορά θα βοηθήσει την E-oN στην απόκτηση περαιτέρω τεχνογνωσίας στην κατασκευή offshore αιολικών πάρκων, ενός τομέα στον οποίο η RWE δραστηριοpοιείται έντονα (αιολικά πάρκα North Hoyle, Rhyl Flats, Gwynt y Mor, Greater Gabbard στο ΗΒ, Nordsee 1 στη Γερμανία, Tromp Binnen στην Ολλανδία). Εξαγορά της ολλανδικής Essent από την RWE Με την θετική ψήφο του τοπικού κοινοβουλίου της ολλανικής επαρχίας Nordbrabant, ολοκληρώθηκε επιτυχώς η προσπάθεια της RWE για εξαγορά της μεγαλύτερης ολλανδικής εταιρείας παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος Essent. Η εξαγορά είχε προκαλέσει μεγάλες αντιδράσεις στην Ολλανδία, ιδίως γιατί και η δεύτερη μεγαλύτερη εταιρεία παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας Nuon δεν είναι πλέον ολλανδικής ιδιοκτησίας, αλλά έχει εξαγορασθεί από την σουηδική Vattenfall. Η RWE θα καταβάλει 9,3 δις. για την εξαγορά της Essent, τιμή η οποία είναι υψηλότερη της χρηματιστηριακής της αξίας. Για την πραγματοποίηση της συναλλαγής, υπεγράφη συμβόλαιο μεταξύ της RWE και της Essent, με το οποίο η RWE δεσμεύεται να υλοποιήσει συγκεκριμένους στόχους σε ότι αφορά την παραγωγή ηλεκτρικής ενεργείας από ανανεώσιμες πηγές. Για την RWE η εξαγορά της Essent είναι μια καλή στρατηγική επιλογή, καθώς της εξασφαλίζει πρόσβαση σε 5,3 εκ. νέους πελάτες σε μια περιοχή που γειτονεύει γεωγραφικά με αυτές όπου ήδη δραστηριοποιείται, ενισχύει την θέση της έναντι των ανταγωνιστών της (E-ON, Electricite de France, GDF Suez) και βελτιώνει το ισοζύγιό της σε ότι αφορά την συμμετοχή των ΑΠΕ. Μέχρι τώρα, το μεγαλύτερο ποσοστό της παραγωγής της RWE προέρχεται από καύση λιγνίτη, με αποτέλεσμα η εταιρεία να έχει τις υψηλότερες εκπομπές CO 2 στην Ευρώπη. Η Γερμανία είναι 1 η παγκοσμίως στις ΑΠΕ με 16,1% επί του παγκόσμιου εμπορίου και εξαγωγές 60 δισ. το 2008. Εκτιμάται ότι το 2020 ο κύκλος εργασιών παγκοσμίως θα ανέλθει σε 2,8 τρισ. Παγκόσμια πρωταθλήτρια στις εξαγωγές οικολογικής τεχνολογίας εξαγωγών. Στην αιολική ενέργεια οι εξαγωγές υπερβαίνουν το 80% των πωλήσεων. Στα φωτοβολταϊκά συστήματα φθάνουν το 40%. Η επιτυχή αυτή εξέλιξη αποδίδεται και στην έγκαιρη λήψη των σωστών κυβερνητικών αποφάσεων. Από νωρίς τέθηκαν οι βάσεις ανάπτυξης του κλάδου που παρατηρείται Διαμορφώθηκε εγκαίρως το κατάλληλο πολιτικό και νομικό πλαίσιο, χορηγήθηκαν επιδοτήσεις και δόθηκε βαρύτητα στην εκπαίδευση. Οι παράγοντες αυτού σε συνδυασμό με την μακρά παράδοση της Γερμανίας στον κλάδο κατασκευής μηχανημάτων έδωσαν το προβάδισμα στις γερμανικές εταιρείες. Οι πωλήσεις τα τελευταία έτη αυξάνονταν κατά 25% ετησίως. Κατά το διάστημα 2000-2006, 12πλασιάσθηκε ο συνολικός όγκος σήμερα. Ιούνιος 2009 4
Απολογισμός γερμανικών διεθνών εκθέσεων με ελληνική παρουσία Ιούνιος 2009 TRANSPORT LOGISTIC Διεθνείς μεταφορές, εφοδιασμός αεροπορικών μεταφορών, διαχειριστική υποστήριξη, εμπορευματική επιμελητεία. Μόναχο, 12-15/5 Συμμετείχαν: - Anek Lines S.A. - ATHENS INTERNATIONAL AIRPORT Cargo Development Dept. - Harlas International Transport S.A. - MINOAN LINES S.A. - Superfast Dodeka (Hellas) Inc. & Co Joint Venture INTERSOLAR 2009 Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ηλιακή τεχνολογία, φωτοβολταϊκά συστήματα, ηλιοθερμικές εγκαταστάσεις, ηλιακή δόμηση Μόναχο, 27-29/5 Συμμετείχαν: - Alumil Solar S.A - Calpak-Cicero Hellas S.A. - DTS Tracking Systems - Heliosphera - Intersolar SA - New Photovoltaic Technologies MEPE - Nobel Xilinakis D. & Co. - Raycap - Sammler Solar SΑ - Solar Cells Hellas Group - SOLE S.A. - SunRise Solar Machinery - item hellas Ltd. Ιούνιος 2009 5
Γραφείο Ο.Ε.Υ. Βερολίνου Kurfürstenstr. 130 10785 Berlin T. +49-30-2360990 Φ. +49-30-2360920 ecocom-berlin@mfa.gr Γραφείο Ο.Ε.Υ. Μονάχου Schwanthhaler Str. 5 80336 Muenchen T. +49-89-553646 Φ. +49-89-553784 ecocom-munich@mfa.gr Επισκεφθείτε μας στο διαδίκτυο www.agora.mfa.gr Γραφείο Ο.Ε.Υ. Nτύσσελντορφ Grafenberger Allee 128a 40237, Düsseldorf T. +49-211-68785015 Φ. +49-211-68785033 ecocom-dusseldorf@mfa.gr Προσεχείς διεθνείς εκθέσεις στην Γερμανία IGEDO Fashion Fair Ενδύματα 26/7-28/7 http://www.igedo.de Ντύσσελντορφ Games Convention Online Ψηφιακή διασκέδαση online 31/7-2/8 www.gamesconvention.com/gc-blog Λειψία GDS/GLS Υποδήματα, Δερμάτινα 11/9-13/9 http://www.gds-online.com Ντύσσελντορφ Welding and Cutting Επεξεργασία μετάλλων 14/9-19/9 http://www.schweissenschneiden.com/ Έσσεν Expopharm Φαρμακευτικά προϊόντα 24/9-27/9 http://www.expopharm.de Ντύσσελντορφ Fachpack Iba - World Market for baking Συσκευασία, μηχανήματα συσκευασίας Μηχανήματα επεξεργασίας τροφίμων 29/9-1/10 www.fachpack.de Νυρεμβέργη 3/10-9/10 http://www.iba.de Ντύσσελντορφ Biotechnica Βιοτεχνολογία 6/10-8/10 www.biotechnica.de Αννόβερο Anuga Τρόφιμα - ποτά 10/10-14/10 http://www.anuga.de/ Κολωνία Frankfurter Buchmesse Βιβλίο 14/10-18/10 www.buchmesse.de Φρανκφούρτη Rehacare International Ιατρικά και ορθοπεδικά προϊόντα 14/10-17/10 http://www.rehacare.de Ντύσσελντορφ Systems 2008 Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνίας 21/10-24/10 www.systems.de Μόναχο Beauty Forum Αισθητικής 25/10-26/10 www.beauty-fairs.com Μόναχο Ιούνιος 2009 6