Η Εξέλιξη των Τηλεπικοινωνιών

Ενσύρματα ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΑ ΔΙΚΤΥΑ Εισαγωγή Η Εξέλιξη των Τηλεπικοινωνιών Τηλεπικοινωνίες -> Μετάδοση ηλεκτρικών σημάτων (πληροφορίας) σε μακρινές αποστάσεις Σήμερα οι τηλεπικοινωνίες έχουν τη μορφή τηλεπικοινωνιακών δικτύων τα οποία ενώνονται σε ένα διεθνές δίκτυο 1870 1970 1990 2000 2 Τηλεγραφία Τηλεφωνία Τηλεγραφία Τηλετυπία Τηλεομοιοτυπία Τηλεφωνία Τηλεγραφία Ραδιοφωνία Τηλετυπία Τηλεομοιοτυπία Τηλεφωνία Τηλεγραφία Home banking Κλήσεις χωρίς χρέωση Συμπληρωματικές υπηρεσίες Υπηρεσίες 0800 Voice bank Κινητή τηλεφωνία Messaging Δορυφορικά τηλέφωνα Radiopaging Confravision Εικονοτηλέφωνο Τηλετυπία χαμηλού κόστους Τηλεμετρία Τηλεχειρισμός Enhanced data Ραδιοφωνία Τηλετυπία Τηλεομοιοτυπία Τηλεφωνία Τηλεγραφία Pocket phones Αναγνώριση φωνής Digital end-to-end service Personal service profiles Ψηφιακές κινητές επικοινωνίες Satellite business service Προσωπικές επικοινωνίες Ιδιωτικά εικονικά συστήματα International paging Δορυφορικά τηλέφωνα Τηλε-εργασία Τηλεαγορές Home banking Κλήσεις χωρίς χρέωση Συμπληρωματικές υπηρεσίες Υπηρεσίες 0800 Voice bank Κινητή τηλεφωνία Ανταλλαγή μηνυμάτων Τηλεταχυδρομίο Home newspapers Έγχρωμη τηλετυπία Radiopaging Confravision Εικονοτηλέφωνο Τηλετυπία χαμηλού κόστους Τηλεμετρία Τηλεχειρισμός Enhanced data Ραδιοφωνία Τηλετυπία Τηλεομοιοτυπία Τηλεφωνία Τηλεγραφία 1

ΔΟΜΗ ΔΙΚΤΥΩΝ (1) Δίκτυο βρόχων: Κάθε σταθμός συνδέεται με όλους τους άλλους. Στην περίπτωση γραμμών αμφίδρομης μετάδοσης απαιτούνται Ν=n(n-1)/2 γραμμές. Δίκτυο αρτηρίας ή δακτυλίου: Όλοι συνδέονται μεταξύ τους μέσω μιας μόνο γραμμής. Μειονέκτημα: Κάθε χρονική στιγμή επιτρέπεται μια μόνο σύνδεση. Δίκτυο αστέρα: Κάθε χρήστης συνδέεται μέσω μιας γραμμής με ένα κοινό κέντρο μεταγωγής το οποίο κάνει τις αναγκαίες συνδέσεις. Πλεονεκτήματα: αμφίδρομη επικοινωνία, πολλές συνδέσεις την ίδια χρονική στιγμή και μικρότερος συνολικός αριθμός γραμμών Ν=n. Δίκτυο δένδρου: Ένα δίκτυο δένδρου προκύπτει με σύνδεση δικτύων αστέρα ή με σύνδεση αρτηριών. Σε μια τοπολογία δένδρου τα φύλλα συνδέονται με τις ρίζες με στοιχεία διακλαδώσεων, τα οποία μπορεί να είναι ενεργά ή παθητικά. Πλεονεκτήματα: Προσαρμοστικότητα και ελαχιστοποίηση των αναγκαίων καλωδιώσεων F E F E A D (α) A D (γ) B C B C F E F E A D (β) A S D (δ) B C B C 3 (ε) ΔΟΜΗ ΔΙΚΤΥΩΝ (2) Όταν ο αριθμός των χρηστών σε ένα δίκτυο αυξηθεί πολύ τότε είναι οικονομικότερη η διαίρεση του δικτύου σε μικρότερα τμήματα το καθένα με το δικό του κέντρο. (α) (β) Αύξηση κόστους κέντρων Αύξηση συνολικού αριθμού κέντρων Βέλτιστος αριθμός κέντρων Ελάχιστο συνολικό κόστος Μείωση μέσου μήκους γραμμής ανά συνδρομητή και συνολικού κόστους γραμμών 4 2

ΔΟΜΗ ΔΙΚΤΥΩΝ (3) Για την επικοινωνία χρηστών σε διαφορετικά κέντρα απαιτείται σύνδεση των κέντρων μέσω κυκλωμάτων σύνδεσης. Τα κυκλώματα σύνδεσης σχηματίζουν ένα δίκτυο σύνδεσης το οποίο έχει την μορφή: Βρόχου όταν υπάρχει Υψηλό ενδιαφέρον μεταξύ των συνδρομητών των κέντρων Η απόσταση μεταξύ τους είναι μικρή (χαμηλό κόστος μετάδοσης) Αστέρα, μέσω ενός κέντρου μεταγωγής που ονομάζεται διαβιβαστικό κέντρο, όταν η κίνηση είναι μικρή ή η απόσταση είναι μεγάλη Στην πράξη έχουμε μικτές συνδέσεις T 5 ΔΟΜΗ ΔΙΚΤΥΩΝ (4) Οι συνδρομητές επιθυμούν να επικοινωνούν εκτός από την περιοχή τους και με άλλες περιοχές της χώρας και έτσι δημιουργείται ένα εθνικό δίκτυο του οποίου η δομή αποτελείται από πολλά δίκτυα αστέρα Στα σύγχρονα συστήματα υπάρχει η δυνατότητα αυτόματης εναλλακτικής δρομολόγησης μέσω κέντρων υψηλότερου επιπέδου. Κάτι τέτοιο δίνει λύση στα προβλήματα βλαβών και υπερφόρτωσης λόγω κίνησης 6 3

ΔΟΜΗ ΔΙΚΤΥΩΝ (5) Κόμβοι: Διασυνδεδεμένες θέσεις ενός δικτύου Σηματοδοσία: Εναλλαγή πληροφοριών με σκοπό την εγκαθίδρυση ή τον τερματισμό μιας κλίσης Ένα τηλεπικοινωνιακό δίκτυο μπορεί να θεωρηθεί ως το σύνολο των ζεύξεων μετάδοσης και των κόμβων οι οποίοι ανήκουν στις ακόλουθες κατηγορίες: Κόμβοι συνδρομητών Κόμβοι μεταγωγής Κόμβοι μετάδοσης Κόμβοι υπηρεσιών Ένα τηλεπικοινωνιακό δίκτυο μπορεί να θεωρηθεί ως ένα σύστημα αποτελούμενο από τα ακόλουθα αλληλεπιδρώντα υποσυστήματα: Σύστημα μετάδοσης Σύστημα μεταγωγής Σύστημα σηματοδότησης 7 ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΔΙΚΤΥΟΥ Τηλεϋπηρεσίες: η παροχή της υπηρεσίας εξαρτάται από συγκεκριμένες τερματικές συσκευές (π.χ. τηλέφωνο ή τηλεκτυπωτής) Κομιστικές υπηρεσίες: προσφέρουν στο συνδρομητή χωρητικότητα μετάδοσης η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για οποιαδήποτε επιθυμητή λειτουργία (π.χ. ιδιωτικά κυκλώματα) Visual PDN Telex PC PSTN 8 Κομιστικό δίκτυο μετάδοσης Βρόχος Συνδρομητές 4

ΟΡΟΛΟΓΙΑ North American Customer s loop Central office End office Class 5 office Inter-office trunk Junctor Toll office Toll network British ocal network Access network Exchange ocal exchange Junction Trunk Trunk exchange Trunk network 9 ΠΡΟΤΥΠΑ Τα πρότυπα είναι αναγκαία για τη σωστή ανάπτυξη ενός διεθνούς δικτύου. Φορείς που παράγουν πρότυπα είναι: Διεθνής Ένωση Τηλεπικοινωνιών (ITU) ITU-T: Τηλεπικοινωνιακός τομέας της ITU και ITU-R: Ραδιοεπικοινωνιακός τομέας της ITU Διεθνής Οργανισμός Προτύπων (ISO) Ευρωπαϊκό Τηλεπικοινωνιακό Ίδρυμα (ETSI) Εθνικό Αμερικάνικο Ίδρυμα Προτύπων (ANSI) Ίδρυμα των Ηλεκτρολόγων και Ηλεκτρονικών Μηχανικών (IEEE) Γαλλική Ένωση Τυποποίησης (AFNOR) Βρετανικό Ίδρυμα Προτύπων (BSI) Γερμανικό Ίδρυμα Τυποποίησης (DIN) κ.α. 10 5

Το τηλεπικοινωνιακό τοπίο Οι Τεχνολογίες EO Powerline modems FTTB HFC Cable modem APON FTTC FTTH ATM IP SDH FTTN PON FSAN ISDN BPON MMDS MVDS MDS HDS ADS IDS HDS IMUX SDS VDS CDS Skystation HAO GSM Globalstar UMTS/UTRA MBS GEO Skybridge Odyssey DECT DCS1800 Teledesic Iridium Astrolink MEO 12 6

Τηλεπικοινωνιακό Τοπίο Πηγή: Telecommunications handbook /CRC Press 2000 13 Τάσεις στα τηλ/κα δίκτυα Πηγή: Telecommunications handbook / CRC Press 2000 14 7

Τηλεπικοινωνιακό Δίκτυο Τηλεπικοινωνιακό Δίκτυο 15 Εξέλιξη Τηλεπικοινωνιών Οικονομικές προεκτάσεις Ελληνική πραγματικότητα Τηλεπικοινωνιακές Εταιρίες Σταθερής Πρόσβασης (ΟΤΕ, Tellas, Telepassport, Vivodi, annet, Forthnet, ACN, Q-Telecom, Teledome, Starcom, Cosmoline, Algonet, Intraconnect, Vodafone, Mondialine) Κινητής Πρόσβασης (Cosmote, Vodafone, Telestet, Q-Telecom) Internet (FORTHnet, OTEnet, Hellas On ine, CAN, Internet Hellas, Teledome, Panafonet, Sparknet) 16 8

Ελληνική πραγματικότητα Ε.Ε.Τ.Τ. (Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών & Ταχυδρομείων) Πλήρης Απελευθέρωση το 2001 Σταθερή Ασύρματη Πρόσβαση 2000 Κινητή τηλεφωνία 1993 (Cosmote 1998, Q 2001) 17 Ελληνική πραγματικότητα Πηγή:ΕΕΤΤ 18 9

Ελληνική πραγματικότητα Πηγή:ΕΕΤΤ 19 Δυνατότητες Τεχνολογίας Capability Capability Second type of invention Initial class of invention Third type of invention (a) 20 time (b) time 10

Xρονική Επιλογή 21 Η πρόκληση Αγορά Ζήτηση Προθυμία πληρωμής Συμπεριφορά πελάτη Τεχνολογία Ποικιλία Διαθεσιμότητα Ενοποίηση υπηρεσιών Στρατηγική Που? Πότε? Πώς? 22 11

Παράγοντες Επιτυχίας Τεχνολογία Τυποποίηση Ρύθμιση Αγορά 23 Ρύθμιση και Ρυθμιστικές Αρχές ΕΕΤΤ - ΑΔΑΕ 12

Αρμοδιότητες ΕΕΤΤ (1/3) ρυθμίζει όλα τα θέματα που αφορούν στις Γενικές και Ειδικές δειες (χορήγηση, ανανέωση, τροποποίηση, ανάκληση, αναστολή, μεταβίβαση και συνεκμετάλλευση), καθορίζοντας τους όρους και διεξάγοντας (όπου προβλέπεται) τους διαγωνισμούς για την χορήγηση Ειδικών Αδειών, καθορίζει τις αρχές κοστολόγησης και τιμολόγησης για την πρόσβαση και χρήση του Τοπικού Βρόχου, των Μισθωμένων Γραμμών και της Διασύνδεσης, με την έκδοση σχετικών κανονισμών, συντάσσει το Εθνικό Σχέδιο Αριθμοδότησης, εκχωρεί αριθμούς και ονόματα δικτυακών τόπων (domain names) και προβαίνει στη διαπίστευση των φορέων που παρέχουν πιστοποίηση ηλεκτρονικής υπογραφής, ρυθμίζει τα θέματα του Διαδικτύου, ασχολείται με θέματα τερματικού εξοπλισμού, Αρμοδιότητες ΕΕΤΤ (2/3) διαχειρίζεται το Φάσμα Ραδιοσυχνοτήτων, προβαίνει στην εκχώρηση μεμονωμένων ραδιοσυχνοτήτων ή ζωνών ραδιοσυχνοτήτων και τηρεί μητρώο εκχωρούμενων ραδιοσυχνοτήτων, εποπτεύει και ελέγχει τη χρήση του φάσματος ραδιοσυχνοτήτων, χορηγεί τις άδειες κατασκευής κεραιών, συντάσσει τον Εθνικό Κανονισμό Ραδιοεπικοινωνιών, καθώς και των προϋποθέσεων Παροχής Ανοικτού Δικτύου και των πιθανών, λόγω Ουσιωδών Απαιτήσεων, περιορισμών πρόσβασης στο Δίκτυο, είναι αρμόδια για την εφαρμογή της νομοθεσίας περί ανταγωνισμού στην αγορά των τηλεπικοινωνιών, καταρτίζει κατάλογο των Οργανισμών με Σημαντική Ισχύ στην Αγορά, καθώς και αυτών που έχουν υποχρέωση παροχής μισθωμένων γραμμών, εκδίδει τους Κώδικες Δεοντολογίας, 26 ΑΗΝΩΝ 13

Αρμοδιότητες ΕΕΤΤ (3/3) είναι αρμόδια για την εφαρμογή της Καθολικής Υπηρεσίας, συμπεριλαμβανομένων των θεμάτων χρηματοδότησής της, ασκεί εποπτεία επί της αγοράς τηλεπικοινωνιών, ελέγχοντας τις συμβάσεις διασύνδεσης, παροχής υπηρεσιών φωνητικής τηλεφωνίας και κινητής επικοινωνίας, ώστε να διασφαλισθεί η προστασία των καταναλωτών, η διασύνδεση και η διαλειτουργικότητα των δικτύων. Επίσης, ρυθμίζει και εποπτεύει την αγορά των ταχυδρομικών υπηρεσιών, γνωμοδοτεί για τη λήψη νομοθετικών μέτρων, στα πλαίσια εφαρμογής της μονοαπευθυντικής διαδικασίας, διαβιβάζει προς τις αρμόδιες αρχές αιτήσεις τηλεπικοινωνιακών επιχειρήσεων προς λήψη απαραίτητων αδειών και συνεργάζεται με την Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων καθώς και άλλους διεθνείς φορείς, έχει διαιτητικές αρμοδιότητες για την επίλυση διαφορών μεταξύ τηλεπικοινωνιακών οργανισμών/ οργανισμών ταχυδρομικών υπηρεσιών, ή μεταξύ αυτών και του Δημοσίου, χρηστών και ιδιωτών. 27 Ο ρόλος της ΕΕΤΤ ως προς τις αγορές (i) την προώθηση του ανταγωνισμού (ii) τη συμβολή στην ανάπτυξη της εσωτερικής αγοράς, και (iii) την προώθηση των συμφερόντων των χρηστών εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 28 14

Καθορισμός αγορών Καθορισμός του επιπέδου ανταγωνισμού Καθορισμός των χονδρικών αγορών διασύνδεσης σταθερών δημόσιων δικτύων (συμπεριλαμβανομένων των υπηρεσιών εκκίνησης, διαβίβασης και τερματισμού) 29 Σημαντική Ισχύς στην Αγορά (ΣΙΑ) Μια επιχείρηση θεωρείται ότι κατέχει σημαντική ισχύ στην αγορά εφόσον, είτε ατομικά είτε σε συνεργασία με άλλες επιχειρήσεις, ευρίσκεται σε θέση ισοδύναμη προς δεσπόζουσα θέση, ήτοι σε θέση οικονομικής ισχύος που της επιτρέπει να συμπεριφέρεται, σε σημαντικό βαθμό, ανεξάρτητα από τους ανταγωνιστές, τους πελάτες και, τελικά, τους καταναλωτές. 30 15

Αρχή Διασφάλισης Απορρήτου των Επικοινωνιών Ν. 3115/2003 Σύσταση ΑΔΑΕ Με βάση την παράγραφο 2 του άρθρου 19 του Συντάγματος Σκοπός προστασία του απορρήτου των επιστολών, της ελεύθερης ανταπόκρισης ή επικοινωνίας με οποιονδήποτε άλλο τρόπο καθώς και η ασφάλεια των δικτύων και πληροφοριών. Στην έννοια της προστασίας του απορρήτου των επικοινωνιών περιλαμβάνεται και ο έλεγχος της τήρησης των όρων και της διαδικασίας άρσης του απορρήτου, που προβλέπονται από τον νόμο. Η ΑΔΑΕ είναι συνταγματικά κατοχυρωμένη Ανεξάρτητη Αρχή Διοικητική αυτοτέλεια Κοινοποίηση αποφάσεων στον Υπουργό Δικαιοσύνης Έκθεση πεπραγμένων στον Πρόεδρο της Βουλής, στον Υπουργό Δικαιοσύνης και στους αρχηγούς των κομμάτων που εκπροσωπούνται στη Βουλή και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. 31 Αρμοδιότητες ΑΔΑΕ (1/2) Διενεργεί αυτεπαγγέλτως ή κατόπιν παραγγελίας τακτικούς και εκτάκτους ελέγχους σε ΕΥΠ Άλλους δημόσιους οργανισμούς και υπηρεσίες Ιδιωτικές επιχειρήσεις που ασχολούνται με Ταχυδρομικές Τηλεπικοινωνιακές Άλλες υπηρεσίες σχετικές με την ανταπόκριση και την επικοινωνία Καλεί σε ακρόαση τους παραπάνω φορείς 32 16

Αρμοδιότητες ΑΔΑΕ (2/2) Εξετάζει καταγγελίες σχετικά με την προστασία των δικαιωμάτων των πολιτών για θέματα επικοινωνίας Γνωμοδοτεί και εκδίδει συστάσεις Εκδίδει κανονιστικές πράξεις με τις οποίες ρυθμίζονται διαδικασίες και λεπτομέρειες σχετικά με την εν γένει διασφάλιση του απορρήτου των επικοινωνιών 33 17