ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΟΜΑ Α Α κ ΙΑΓΩΝΙΣΜΑ Β Α.1. Να χαρακτηρίσετε ΣΩΣΤΗ ή ΛΑΘΟΣ καθεµία από τις παρακάτω προτάσεις. Α.1.1. Η ουσία του οικονοµικού προβλήµατος των κοινωνιών οφείλεται στην έλλειψη χρηµατικού κεφαλαίου. Α.1.2. Η µείωση της τιµής ενός αγαθού µε ανελαστική ζήτηση, θα επιφέρει µείωση της συνολικής δαπάνης των καταναλωτών για το αγαθό αυτό. Α.1.3. Όταν το µέσο προϊόν είναι µεγαλύτερο από το οριακό, τότε το µέσο προϊόν αυξάνεται µε την αύξηση του µεταβλητού συντελεστή. Α.1.4. Τα άτοµα µιας οικονοµίας που δεν µπορούν ή δε θέλουν να εργαστούν αποτελούν µέρος των ανέργων της οικονοµίας αυτής. Α.1.5. Ο πληθωρισµός ζήτησης δεν εξηγεί γιατί υπάρχει πληθωρισµός σε περιόδους ανεργίας και µείωσης του εισοδήµατος. (15 µονάδες ) Α.2. Να επιλέξετε το γράµµα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. Α.2.1. Μια οικονοµία παράγει βαµβάκι αξίας 1000 χµ και το µετατρέπει σε νήµα αξίας 3000 χµ. Το νήµα στη συνέχεια γίνεται πλεκτά αξίας 6000χµ. Τα πλεκτά πωλούνται στο εµπόριο έναντι 10.000 χµ. Η προστιθέµενη αξία της παραπάνω παραγωγικής διαδικασίας είναι: α. 19.000 χµ β. 9.000 χµ γ. 20.000 χµ δ. 10.000 χµ Α.2.2. Καθώς αυξάνεται η παραγωγή στη βραχυχρόνια περίοδο: α. Το σταθερό κόστος παραµένει αµετάβλητο και το µέσο σταθερό κόστος µειώνεται β. Το µέσο µεταβλητό κόστος αρχικά αυξάνεται και στη συνέχεια µειώνεται γ. Το συνολικό κόστος αρχικά αυξάνεται µε έντονο ρυθµό και στη συνέχεια µε αργό ρυθµό. δ. Το µέσο συνολικό κόστος συνεχώς αυξάνεται.
ΟΜΑ Α Β Να αναλύσετε και να δείξετε διαγραµµατικά, πώς θα επηρεαστεί η προσφορά ενός αγαθού από τη µεταβολή: Β.1. Της τιµής των παραγωγικών συντελεστών που χρησιµοποιούνται στην παραγωγή του. ( 10 µονάδες ) Β.2. Της τεχνολογίας παραγωγής του. ( 10 µονάδες ) Β.3. Του αριθµού των επιχειρήσεων που παράγουν το αγαθό. ΟΜΑ Α Γ Η αγοραία συνάρτηση ζήτησης ενός αγαθού Χ είναι: QD = 18 2P και η αγοραία συνάρτηση προσφοράς είναι γραµµική. Όταν η τιµή του αγαθού Χ είναι 8, δηµιουργείται στην αγορά του αγαθού πλεόνασµα ίσο µε 3 µονάδες, ενώ, όταν η τιµή του αγαθού Χ είναι 6, δηµιουργείται στην αγορά του αγαθού έλλειµµα ίσο µε 3 µονάδες. Γ.1. Να προσδιορίσετε αλγεβρικά την τιµή και την ποσότητα ισορροπίας του αγαθού Χ. Το κράτος παρεµβαίνει στην αγορά του αγαθού Χ, επιβάλλοντας ανώτατη τιµή πώλησης του αγαθού PA = 5. ( 10 µονάδες ) Γ.2. Να υπολογίσετε το έλλειµµα που θα δηµιουργηθεί στην αγορά από την επιβολή της ανώτατης τιµής. Γ.3. Να υπολογίσετε το πιθανό «καπέλο» που θα κληθούν να πληρώσουν οι καταναλωτές µετά την επιβολή της ανώτατης τιµής Γ.4. Με βάση τα παραπάνω ερωτήµατα, να γίνει διαγραµµατική απεικόνιση της αγοράς του αγαθού X. ΟΜΑ Α Μια οικονοµία. µε δεδοµένη τεχνολογία, απασχολεί πλήρως και αποδοτικά τους µοναδικούς της παραγωγικούς συντελεστές, που είναι 4 εργάτες και παράγει παπούτσια και γραβάτες.
Ο ένας εργάτης µπορεί να παράγει ή 20 ζευγάρια παπούτσια ή 115 γραβάτες. Οι δύο εργάτες µπορούν να παράγουν ή 35 ζευγάρια παπούτσια ή 155 γραβάτες. Οι τρεις εργάτες µπορούν να παράγουν ή 45 ζευγάρια παπούτσια ή 200 γραβάτες. Οι τέσσερις εργάτες µπορούν να παράγουν ή 68 ζευγάρια παπούτσια ή 240 γραβάτες..1. Να κατασκευαστεί η ΚΠ της οικονοµίας..2. Να σχολιαστεί η µορφή της ΚΠ..3. Να υπολογιστεί το κόστος ευκαιρίας των παπουτσιών..4. Ο συνδυασµός Κ ( ζευγάρια παπούτσια= 5, γραβάτες = 220 ) είναι εφικτός ή όχι και τι σηµαίνει για την οικονοµία;.5. Για να παραχθούν τα πρώτα 58 ζευγάρια παπούτσια, πόσες γραβάτες πρέπει να θυσιαστούν; ΟΜΑ Α Α ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Α.1.1. ΛΑΘΟΣ Α.1.2. ΣΩΣΤΗ Α.1.3. ΛΑΘΟΣ Α.1.4. ΛΑΘΟΣ Α.1.5. ΣΩΣΤΗ Α.2.1. δ Α.2.2. α ΟΜΑ Α Β Κεφάλαιο 4, σελ. 83-84 σχολικού βιβλίου, 5. Προσδιοριστικοί παράγοντες προσφοράς. Β.1. Παράγραφος ( α ) Β.2. Παράγραφος ( β ) Β.3. Παράγραφος ( δ)
ΟΜΑ Α Γ Γ.1. QD = 18 2P Για P= 8:QD = 18 2 8= 2 Για P= 6:Q = 18 2 6= 6 D Για Ρ=8: Πλεόνασµα=3 Q Q = 3 Q 2= 3 Q = 5 S D S S Για Ρ=6: Έλλειµµα=3 Q Q = 3 6 Q = 3 Q = 3 D S S S ΠΡΟΣΦΟΡΑ: Q S = γ + δρ 5 = γ+ δ 8 γ = 3 ΑΡΑ: QS = 3+ P 3 = γ+ δ 6 δ = 1 ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ ΑΓΟΡΑΣ: QD = QS 18 2P= 3+ P QD = 18 2 7= 4 QS = 3+ 7= 4 Q Ε =4µον Ρ Ε =7 Γ.2. Για Ρ Α =5: QD = 18 2 5= 8 Έλλειµµα = QD QS = 8 2= 6 µονάδες QS = 3+ 5= 2 Γ.3. Στην Ρ Α = 5 οι παραγωγοί προσφέρουν Qs = 2 µονάδες, ενώ οι καταναλωτές είναι διατεθειµένοι να απορροφήσουν την ποσότητα αυτή σε µια τιµή P', δηλαδή, QD = 2 2= 18 2P' P' = 8(τιµή µαύρης αγοράς) ΑΡΑ: «Καπέλο» = P' PA = 8 5= 3
Γ.4. P S P =8 Ρ Ε =7 6 Ρ Α =5 4 3 2 1 9 D Γ Ε Α Β Έλλειµµα 0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 Q D ΟΜΑ Α.1. Συνδυασµός παραγωγής ΖΕΥΓΑΡΙΑ ΠΑΠΟΥΤΣΙΑ ΓΡΑΒΑΤΕΣ ΕΡΓΑΤΕΣ Α (0 εργάτες) 0 (4 εργάτες) 240 4 Β (1 εργάτης) 20 (3 εργάτες) 200 4 Γ (2 εργάτες) 35 (2 εργάτες) 155 4 (3 εργάτες) 45 (1 εργάτης) 115 4 Ε (4 εργάτες) 68 (0 εργάτες) 0 4
ΟΜΑ Α Γραβάτες 240 200 Α Β 160 155 120 115 80 Γ 40 Ε 10 20 30 35 40 45 50 60 68 70 ζευγάρια παπούτσια.2. Η Κ.Π. έχει κοίλη µορφή, που σηµαίνει ότι το κόστος ευκαιρίας είναι αυξανόµενο. ηλαδή, οι παραγωγικοί συντελεστές δεν είναι εξίσου κατάλληλοι στην παραγωγή των δύο αγαθών. Καθώς αυξάνεται η παραγωγή του ενός αγαθού (π.χ. παπουτσιών), αποσπώνται από την παραγωγή του άλλου αγαθού (γραβατών) παραγωγικοί συντελεστές, που γίνονται ολοένα και λιγότερο κατάλληλοι. Έτσι, κάθε επιπλέον µονάδα παπουτσιών που παράγεται, απαιτεί θυσία ολοένα και περισσότερων µονάδων γραβατών, πράγµα που συνεπάγεται αυξανόµενο κόστος..3. Κοστος ευκαιριας παπουτσιων = 40 Α Β: = 2 20 45 Β Γ: = 3 15 Γραβατες πουθυσιαζονται Παπουτσια που παραγονται 40 Γ : = 4 10 115 Ε: = 5 23.4. Από το συνδυασµό Κ, θεωρώ δεδοµένη την παραγωγή ζευγάρια παπούτσια=5, που τοποθετείται ενδιάµεσα των συνδυασµών Α Β. 240 x Άρα, Κ.Ε. παπουτσιών (Α Β) =2, εποµένως, 2 = x = 230 5 ηλαδή, για δεδοµένα ζευγάρια παπούτσια=5, η µέγιστη παραγωγή γραβατών=230. Άρα, ο συνδυασµός Κ (ζευγάρια παπούτσια=5, γραβάτες=220) είναι εφικτός, βρίσκεται αριστερά της ΚΠ, που σηµαίνει ότι η οικονοµία δεν εξαντλεί τις
παραγωγικές της δυνατότητες και ορισµένοι ή όλοι οι παραγωγικοί συντελεστές υποαπασχολούνται..5. Η παραγωγή 58 ζευγάρια παπούτσια τοποθετείται ενδιάµεσα των συνδυασµών 115 x Ε. Άρα, Κ.Ε. παπουτσιών ( Ε) =5, εποµένως, 5= x = 50 13 ηλαδή, για δεδοµένα 58 ζευγάρια παπούτσια, η µέγιστη παραγωγή γραβατών=50. ΆΡΑ: Για να παραχθούν τα 58 πρώτα ζευγάρια παπούτσια, θυσιάζονται: 240-50= 190 γραβάτες Επιµέλεια: Κατερίνα Κουτσουµπέλη Κατερίνα Λυµπεροπούλου