Διεθνής Αγορά Φωτοβολταϊκών, Τεχνολογικές Εξελίξεις και η Ανάπτυξη της Βιομηχανίας στην Ελλάδα Χ. Πρωτογερόπουλος και Δ. Παναγάκος Solar Cells Hellas SA Οι ΑΠΕ στο Νέο Ενεργειακό Πεδίο της Χώρας και στην Περιοχή της Θεσσαλίας, Λάρισα 29 30.11.2007 1
Παγκόσμια Αγορά Φ/Β/ 2006: χώρες, τεχνολογίες Πηγή: EPIA Πηγή: BSW 2
Εξέλιξη ξη Παγκόσμιας Αγοράς Φ/Β/ 8000 7000 pessimistic scenario policy driven scenario 6000 5000 Πρόβλεψη για την ετήσια εγκατεστημένη ισχύ Φ/Β συστημάτων σε παγκόσμιο επίπεδο. MW Wp 4000 Policy Driven Scenario : 3000 πολιτική βούληση για μηχανισμούς υποστήριξης Φ/Β. 2000 1000 e e e e 0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 Πηγή: EPIA 3
Κύριες Αγορές Φ/Β / Συστημάτων 8000 7000 6.9 GW Παραδοχή: Policy-driven σενάριο 6000 5.6 GW MWp 5000 4000 3000 2000 1.5 GW 2.2 GW 31GW.1 4.3 GW Rest of the W orld USA Rest of Asia Japan Rest of Europe Germany 1000 0 2006 2007 2008 2009 2010 2011 year Πηγή: EPIA 4
Τάσεις Τεχνολογικών Εξελίξεων ξ 18 Οι ερευνητικές δραστηριότητες 5- and % g/wp 17 ετίας για τεχνολογία κρυσταλλικού 16 15 πυριτίου εντοπίζονται στη αύξηση της απόδοσης στα επίπεδα του 18% με ταυτόχρονη μείωση 14 πρώτης ύλης στα 7gr/Wp. 13 12 efficiency % silicon usage g/wp 11 10 9 Επίσης, η βιομηχανία δραστηριοποιείται σε μεθόδους 8 ανακύκλωσης όλων των 7 συστατικών ενός Φ/Β πλαισίου 6 αλλά και σε επίπεδο συστήματος. 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Πηγή: EPIA 5 year
Παραγωγή γή Πρώτης Ύλης (solar grade Si) 90 Σενάρια για την παραγωγή Si 80 70 της επόμενης 4-ετίας. kt Piper Jaffrey 60 Conergy 50 Photon Consulting Epia policy driven scenario 2006 40 Hemlock Oppenheim Researrch optimistic 30 Oppenheim Researrch conservativ 20 10 0 2005 2006 2007 2008 2009 2010 year Το 2010, η ελάχιστη παγκόσμια παραγωγή θα είναι 40.000tn Si. Αυτό αντιστοιχεί σε ετήσια αγορά Φ/Β / τάξης μεγέθους 5,6GWp. Πηγή: EPIA 6
Επενδύσεις στη Βιομηχανία: προβλέψεις 5-ετίαςς Επενδύσεις σε Εκατομμύρια 2007 2008 2009 2010 Σύνολα Πυρίτιο 762 1.114 1.185 1.144 4.205 Δισκία Πυριτίου (Wafers) 667 807 765 901 3.140 Στοιχεία Πυριτίου (Solar Cells) 381 461 437 515 1.794 Φ/Β Πλαίσια Πυριτίου 381 461 437 515 1.794 Φ/Β Λεπτών Μεμβρανών 473 719 1089 644 2.924 Σύνολα: 2.663 3.563 3.913 3.718 13.857 Πηγή: EPIA 7
Βιομηχανία Φωτοβολταϊκών Ως «Βιομηχανία Φωτοβολταϊκών» νοούνται συνήθως οι παραγωγικές μονάδες που κατασκευάζουν την πρώτη ύλη, δισκία πυριτίου, ηλιακά στοιχεία, Φ/Β πλαίσια καθώς και τον ηλεκτρομηχανολογικό εξοπλισμό των μονάδων αυτών. Στην ορολογία «Βιομηχανία Φωτοβολταϊκών» θα πρέπει να περιλαμβάνονται επίσης: Μονάδες σχεδιασμού και ανάπτυξης Ηλεκτρονικών Ισχύος, όπως αντιστροφείς, φορτιστές, ανορθωτές, συστήματα διαχείρισης ενέργειας, κλπ. Στην Ελλάδα υπάρχουν περί τις 3 ΜΜΕ στην κατηγορία αυτή. Μονάδες παραγωγής Μπαταριών για Φ/Β εφαρμογές (2 στην Ελλάδα). Μονάδες σχεδιασμού και κατασκευής ειδικών προϊόντων για Φ/Β συστήματα, όπως μεταλλικές βάσεις στήριξης, συστήματα παρακολούθησης ηλίου, αισθητήρες μέτρησης και καταγραφικά κλπ. 8
Όμιλος Εταιρειών Solar Cells Hellas 1. Παραγωγή Δισκίων Πυριτίου (wafers), Ηλιακών Στοιχείων (solar cells) και Φ/Β Πλαισίων Solar Cells Hellas, SolTech και Energy Solutions 2. Σχεδιασμός, Εμπορία και Κατασκευή Συστημάτων ΑΠΕ RENI Renewable Energy Innovations 3. Ανάπτυξη Φ/Β Σταθμών Solar Datum, 4E Energy, Solar Concept, Spes Solaris κλπ. 9
Solar Cells Hellas SA Γενικά Στοιχεία Η Εταιρία ιδρύθηκε το 2005. Το εργοστάσιο βρίσκεται υπό κατασκευή στην βιομηχανική περιοχή της Πάτρας. Παραγωγή Φ/Β κρυσταλλικού πυριτίου (δισκία, ηλιακά στοιχεία και πλαίσια). ) Τελική ετήσια δυναμικότητα: 60MW. Αρχική παραγωγή 30MW: Κτιριακές εγκαταστάσεις: 14.000m 2, Ιανουάριος 2008. συνολική έκταση γης: 37.000m 2. Μέγιστη παραγωγική δυναμικότητα: μέσα του 2008. Θέσεις εργασίας: 230 www.schellas.gr 10
Solar Cells Hellas SA Εγκαταστάσεις Σεπτέμβριος 2006 Ιούνιος 2007 Φεβρουάριος 2007 11
Solar Cells Hellas SA Τμήματα α Παραγωγής Τρία Τμήματα Παραγωγής Δισκία Πυριτίου (Wafers) Ηλιακά Στοιχεία (Solar Cells) Φ/Β Πλαίσια (PV Modules) Μηχανή προετοιμασίας πρώτης Καθαρισμός δισκίων πυριτίου. Μηχανή προετοιμασίας γυαλιού ύλης (feedstock etch station). (glass preparation). Προετοιμασία επιφάνειας. Μηχανή επικάλυψης καλουπιού Μηχανή προετοιμασίας υλικών Φούρνος διάχυσης δημιουργίας (crucible rotator). πλαισίου (foil preparation). δεσμού p-n (junction formation). Φούρνος προετοιμασίας καλουπιού (kiln) Φούρνος τήξης πρώτης ύλης (furnace). Μηχανή τεμαχισμού ράβδων πυριτίου (ingots) σε πλίνθους (bricks) (ingot sectioning). Μηχανή αφαίρεσης άκρων των πλίνθων (cropping saw). Μηχανή τεμαχισμού πλίνθων σε δισκία πυριτίου (wire saw). Λείανση επιφανείας ηλιακού στοιχείου με οξύ (oxide etch). Αδρανοποίηση επιφανείας ηλιακού στοιχείου (AR coating / passivation). Ηλεκτρικό κύκλωμα στην επιφάνεια του ηλιακού στοιχείου (metallisation line / print screening). Στέγνωμα ηλεκτρικού κυκλώματος (firing furnace). Αυτόματος ποιοτικός έλεγχος / ταξινόμηση (cell testing / sorting). Μηχανή ηλεκτρικής ένωσης ηλιακών στοιχείων (tabber stringer). Μηχανή προετοιμασίας Φ/Β πλαισίου (module preparation). Ελασματοποίηση γεννήτριας (lamination). Μηχανή ποιοτικού ελέγχου και ηλεκτρικών μετρήσεων των Φ/Β πλαισίων (performance tester). 12
Solar Cells Hellas SA Συμμετοχές Μέλος της EPIA European Photovoltaic Industry Association. Μέλος του ΣΕΦ Σύνδεσμος Εταιριών Φωτοβολαταϊκών. Συμμετοχή σε πανελλήνια και διεθνή συνέδρια και εκθέσεις, όπως: 2 nd PV Med Conference Athens April 2007, 22 nd PVSEC Milan September 2007, 2 η Διεθνής Έκθεση Ενέργεια Αθήνα Οκτώβριος 2007, 12 ο Εθνικό Συνέδριο Ενέργειας ΙΕΝΕ Αθήνα Οκτώβριος 2007, 1 η Πανελλήνια Έκθεση Ενέργειας EnergOn Κομοτηνή Νοέμβριος 2007, 1 ο Forum EcoFinance Αθήνα Νοέμβριος 2007 κλπ. Συμμετοχή σε Διεθνή Επιστημονικά Συμβούλια και Επιτροπές, όπως στην Οργανωτική Επιτροπή της Ευρωπαϊκής Πλατφόρμας για τα Φωτοβολταϊκά, στο Ευρωπαϊκό Συνέδριο & Έκθεση για την Φωτοβολταϊκή Τεχνολογία κλπ. 13
Solar Cells Hellas SA Νέες Δραστηριότητες η Ανάπτυξη του Τμήματος Έρευνας & Τεχνολογίας και Εργαστηρίων Αριστείας. Συνέχιση και διαρκής εξέλιξη στρατηγικών συνεργασιών με κορυφαία ερευνητικά ιδρύματα και φορείς προκήρυξης Προγραμμάτων τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ευρώπη, π.χ. ΚΑΠΕ, ΓΓΕΤ, ΕΜΠ, Πανεπιστήμιο Πατρών, Ινστιτούτο Hahn Meitner Βερολίνου, κλπ. Συμμετοχή σε Ερευνητικά και Επιδεικτικά Προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Νέες επενδύσεις σε φωτοβολταϊκά τεχνολογίας Λεπτών Μεμβρανών (Thin film): ανάπτυξη παραγωγικής μονάδας 60MW τεχνολογίας μc-si (micromorph crystalline). 14
Energy Solutions Φ/Β / Πλαίσια Production History and Planning 25 20 10 Η εταιρία ιδρύθηκε το Δεκέμβριο 2003. Το εργοστάσιο βρίσκεται στη βιομηχανική περιοχή του Pernik, 30km ΝΔ της Σόφιας στη Βουλγαρία. Θέσεις Εργασίας: 21 άτομα. Ανήκει στον όμιλο Solar Cells Hellas από το Νοέμβριο 2007. Μέλος της EPIA. www.energysolutions.gr Volu ume (MWp) 15 5 0 2005 2006 2007 2008 2009 Year Sales 2005-2007 73,22% 0,59% 5,06% 12,54% 4,77% 0,67% 2,62% 0,52% capacity production DE BG EL LU ES TU RO 15 IT
RENI Γενικά Στοιχεία Η εταιρεία ιδρύθηκε το 2007 με κύριο στόχο τον σχεδιασμό, την προώθηση και την κατασκευή συστημάτων ισχύος από ΑΠΕ. Η εταιρεία προσφέρει υψηλού επαγγελματικού επιπέδου ολοκληρωμένες υπηρεσίες, καλύπτοντας όλα τα στάδια εξέλιξης ενός ενεργειακού έργου. Οι δραστηριότητες περιλαμβάνουν: τεχνοοικονομικές μελέτες, προετοιμασία και υποβολή αιτήσεων στις αρμόδιες υπηρεσίες, μελέτες εφαρμογής για κεντρικά Φ/Β και οικιακά συστήματα, εγκατάσταση και παράδοση σε λειτουργία έργων κλπ. Ανάπτυξη Τεχνολογίας: η RENI αναπτύσσει ειδικά λογισμικά προγράμματα για προσομοίωση της λειτουργίας Φ/Β συστημάτων, καθώς και ειδικές μεταλλικές κατασκευές για την τοποθέτηση πλαισίων. Εμπορικές Δραστηριότητες: συνεργασία με τις γνωστότερες εταιρείες παραγωγής Φ/Β γεννητριών, αντιστροφέων και του περιφερειακού ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού. www.reni.gr 16
RENI Ηλιακά Συστήματα Οικιών Ηλιακές εγκαταστάσεις και ενσωμάτωση Φ/Β σε στέγες και κτίρια Ειδικές Αρχιτεκτονικές Εφαρμογές, π.χ. αίθρια Αυτόνομα Φ/Β συστήματα σε οικίες 17
RENI Φ/Β / Σταθμοί Μεσαίας & Μεγάλης Ισχύος Διασυνδεδεμένα Φ/Β συστήματα ισχύος από 20kWp 150kWp Κεντρικοί Φ/Β σταθμοί ισχύος τάξης μεγέθους MW 18
RENI Άλλες Φ/Β / Εφαρμογές Υπόστεγα Στάθμευσης Φ/Β Πέργολα Προσόψεις Κτιρίων Ηλιακά Ηχοπετάσματα 19
Συμπεράσματα μ Στα πλαίσια του Νόμου 3468/2006 για τις ΑΠΕ και τον Μηχανισμό Τιμολόγησης Παραγόμενης Ενέργειας (FiT), παρατηρείται ήδη μια ραγδαία αύξηση του ενδιαφέροντος για Φ/Β εφαρμογές στην ελληνική αγορά. Από τον Ιούνιο 2006, έχουν κατατεθεί αιτήσεις για έγκριση εγκαταστάσεων Φ/Β συστημάτων συνολικής ισχύος 2,7GW. 27GW Σημαντικές βιομηχανικές δραστηριότητες πραγματοποιούνται από τον Όμιλο Εταιρειών Solar Cells Hellas, όπως: παραγωγή δισκίων πυριτίου, ηλιακών στοιχείων και Φ/Β πλαισίων, μελέτες και κατασκευές Φ/Β εγκαταστάσεων και ανάπτυξη Φ/Β σταθμών για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Μεγάλη προσοχή θα πρέπει να δοθεί στον επαρκή τεχνικό σχεδιασμό, την εγκατάσταση και την θέση σε λειτουργία των Φ/Β σταθμών, ώστε οι κατασκευές να είναι σύμφωνες με τα διεθνή πρότυπα για τη διασύνδεση των συστημάτων στο ηλεκτρικό δίκτυο και να επιτευχθούν υψηλοί ετήσιοι βαθμοί απόδοσης και παραγωγής γής ενέργειας. 20